'Elke hartslag is voor mij een zegen' nc ,3t KUNST CULTUUR 'Wij willen absoluut geen folklore laten zien' MJ De Popprijs voor Frans Bauer? Dat durven ze nooitf Zilveren munt Kui McFerrin onbetwist ee* groot muzikaal fenome eJ»s vrijdag 9 januari 2oo4 Kroningsei van tsaar Nicolaas. Foto: Reuters Sotheby's veilt paaseitjes new york - Veilinghuis Sothe by's in New York veilt op 20 april een collectie snuisterijen en juwelen die het beroemde juweliersbedrijf Fabergé heeft vervaardigd. Eén van de klap stukken wordt het 'kroningsei', dat tsaar Nicolaas n (1894- 1917) omstreeks zijn kroning liet maken om met Pasen aan zijn tsarina te geven. Ook zijn voorganger Alexander III liet dergelijke paaseieren ontwer pen en uitvoeren. Het kro ningsei van Nicolaas II gaat ze ker 20 miljoen euro opbrengen, schat Sotheby's. Er worden ook nog iets lager ingeschatte eie ren van Fabergé verkocht. Wie wat krapper bij kas zit, kan waarschijnlijk al terecht voor een eitje van rond 15 miljoen. Mr. Bean speelt Voldemort niet londen - De Britse komiek Ro wan Atkinson (Mr. Bean) heeft gisteren laten tegenspreken dat hij Harry Potters aartsvijand Voldemort gaat spelen in de nieuwste (vierde) film over de tovenaarsleerling. Zijn agente verklaarde dat mediaberichten over zijn nieuwe rol niet klop pen. De krant The Sun meldde woensdag dat Atkinson de rol zou gaan vertolken. Toernee Alan Parsons afgelast am ster dam - Het reünieconcert dat Alan Parsons Project op 2 februari zou geven in Amster dam gaat niet door. De hele toernee van de band is afgelast wegens juridische onenigheden tussen de twee belangrijkste bandleden: Alan Parsons en Er ic Wolfson. Mensen die kaarten hebben gekocht, kunnen die tot 2 maart weer inleveren bij de bekende voorverkoopadressen. Bestuur wil orkest opheffen Amsterdam - Het bestuur van het Nederlands Promenade Or kest wil dit gezelschap wegens financiële problemen opheffen. De 55 orkestleden en de vak bonden proberen de toekomst van het orkest veilig te stellen. Het bestuur wil er echter per 1 februari mee stoppen. Het Ne derlands Promenade Orkest is vooral bekend van het tv-pro- gramma 'Una Voce Particolare'. Het is het enige professionele orkest dat zich de afgelopen ja ren zonder rijkssubsidie een plaats wist te verwerven in het Nederlandse orkestenbestel. door Martin Croenewold Groningen - De komende da gen staat het centrum van Gro ningen in het teken van Noor derslag en het Europese pop- spektakel Eurosonic. Deze festi vals trekken jaarlijks duizenden pop- en rockliefhebbers naar de tientallen podia in de stad. Alleen al op Eurosonic treden 150 bands uit heel Europa op. Morgen is het uitverkochte Noorderslag in De Oosterpoort, het jaarlijkse live-overzicht van de Nederlandse popmuziek met bijna vijftig acts. Onder meer Audiotransparent, Di rect, Basic One en Eleven, de winnaar van de Grote Prijs van Nederland, zijn op verschillen de podia te zien en horen. Laat op de avond wordt de win naar bekendgemaakt van de Popprijs. Hoewel altijd druk wordt gespeculeerd over moge lijke winnaars, blijft de jurykeu ze doorgaans tot de uitreiking een goed bewaard geheim. Vo rig jaar ging de prijs naar dj Tië- sto. Kane, Krezip, Di-rect, Don Diablo en Blof worden dit jaar genoemd. Met Frans Bauer als sterke outsider. Frans Bauer. Het is de eerste naam die Sieme Gerrijts over de lippen komt. De radiomaker uit het Groningse Middelstum maakt er jaarlijks een sport van om de winnaar van de Popprijs zo vroeg mogelijk te achterha len. „Hoe je het ook wendt of keert: Frans Bauer heeft de Ne derlandstalige muziek dit jaar naar een hoger plan getild. En het is al jaren geleden (Marco Borsato in 1997) dat een Neder landstalige zanger de Popprijs Kane en Krezip zijn ook dit jaar kandidaat, stelt Gerrijts. „Maar voor beide bands geldt dat ze de prijs vorig jaar al hadden moeten krijgen. De directe aan leiding ontbreekt nu. Ook de namen van Within Temptation en Di-rect zingen opnieuw rond. Maar beide bands zijn al geprogrammeerd op Noorder- slag." „Frans Bauer? Laten ze daar maar een aparte prijs voor ver zinnen", reageert muzikant Da niël Lohues. „Iets met het le venslied of zo. Nee, ik word er niet heel erg vrolijk van als Bau er wint." Wat Lohues betreft winnen De Poema's. „Ik heb net vier keer in hun voorpro gramma gestaan en was be hoorlijk onder de indruk. Di rect mag hem natuurlijk ook winnen. Die jongens gun ik het van harte, als medeproducer. En Kane, natuurlijk. Misschien is dat nog wel de beste kandi daat. Kane is zó goed, dat wil je niet weten." Jan Tekstra, zanger van De Bobby McFerrin kiest voor Jezus, zijn gezin en dan pas de muziek door Martin Hermens amsterdjlm - Na zijn wereldhit 'Don't worry be happy' in 1988 stond niets hem in de weg om het te gaan maken als popar tiest. Maar Bobby McFerrin, ei genzinnig als hij is, had daar geen boodschap aan. Hij trok er ineens tweeëneenhalf jaar tus senuit. „Mijn relatie met mijn drie kinderen vond ik belangrij ker", zegt hij over die tijd. „De eerste drie levensjaren van mijn zoontje heb ik grotendeels ge mist. Omdat ik veel op reis was. Daar heb ik nog altijd spijt van." Natuurlijk drong zijn toenmali ge platenmaatschappij aan op een nieuw album. „Ik moest meer geld maken, juist omdat ik zo succesvol was", herinnert McFerrin zich. „Wat ze eigenlijk wilden, was een 'Don't worry be happy'-deel 2. Dat wilde ik niet. Ik had inmiddels genoeg geld verdiend om een tijdje niets te doen. Om thuis te zijn bij mijn familie en dat was heerlijk Ik geef mijn familie niet op voor mijn populariteit." „Ik kreeg de mooiste aanbie dingen. Iedereen verklaarde me voor gek dat ik daar niet op in ging. Dat beroemd zijn was in het begin even leuk. Maar al snel was een normaal leven niet meer mogelijk. Ik houd van pri vacy, ik word echt gek als je me uit de anonimiteit haalt. Ik werd op straat belaagd door handtekeningenjagers en ande re fans. Leuk hoor, maar dat is iets wat ik niet wil." De in 1950 in New York gebo ren McFerrin maakte een ver rassende ommezwaai. Hij ging studeren bij grootheden als Leonard Bernstein en Gustav Meier om in 1990 zijn debuut als dirigent te maken bij het San Francisco Symphony Or chestra. Sindsdien groeide hij uit tot een veelgevraagde diri gent in de klassieke wereld. „Het is nooit de bedoeling ge weest om een tweede carrière als dirigent te gaan maken", be nadrukt hij. „Daar was ik ook niet naar op zoek. Mijn veertig ste verjaardag stond voor de Bobby McFerrin: „Ik ben en blijf een zanger die ook dirigeert. Als ik moest kiezen, stopte ik meteen met dirigeren." Foto: GPD/Harmen de Jong deur en ik wilde mezelf een ca deautje geven. Die ervaring in San Francisco was voor mij ge noeg; ik was er tevreden over. Maar al snel begon de telefoon te rinkelen. Het ene na het an dere klassieke orkest wilde met mij werken." McFerrin heeft er nog altijd een dubbel gevoel over. „Ik ben en blijf een zanger die ook diri geert. In de klassieke muziek wereld is dat een vreemde com binatie. Als ik zou moeten kie zen, stopte ik meteen met diri geren. Ik heb ook niks met al die conventies van de klassieke muziek. De jazz is zo veel mak kelijker. Daar maakt het niet uit hoe ik dingen doe of hoe ik er uit zie. Daar kijkt niemand op als ik in een spijkerbroek en T- shirtje binnenkom. In de we reld van de klassieke muziek ligt dat anders." Amsterdam Sinfonietta zag in hem dan ook de ideale dirigent voor het nieuwjaarsconcert van 2004. „Ik krijg niet vaak de kans om met dit soort kamermuziek- ensembles te werken. En zij wa ren op zoek naar iets anders; ze wilden experimenteren. Voor de musici is het soms moeilijk, die combinatie tussen klassiek en jazz. Het kost tijd. Ik probeer ze daarbij op de goede weg te helpen." „Ik houd van werken met jonge' muzikanten, daar heb ik lol in. Maar ik pak de zaken wel aan met respect voor de muziek en de componisten. Dat is de basis wil je als dirigent resultaten be reiken. Maar ik wil niet alles precies vastleggen. Muziek ver andert steeds, dus moet je daarvoor ook de ruimte vrij houden. Anders haal je het mysterie uit de muziek en gaat iedereen op de automatische piloot spelen." „Tijdens concerten speel ik met het publiek. Dat wil het ook. Ik geloof dat tachtig procent van het publiek bij een concert in zijn fantasie actief mee wil doen met wat er op het podium gebeurt. Als jij bij een concert bent, wil je toch ook je favoriete liedje meezingen als achter grondzanger. Ik speel in op dat gevoel. Dat helpt het publiek te relaxen en de oren te openen. Daardoor raakt het nog meer bij de muziek betrokken." Hij mag zich dan het liefst pro fileren als zanger, het christelij ke geloof heeft bij McFerrin de eerste prioriteit. „Ik ben een christen die zingt. Muziek is be langrijk voor mij; ik houd van zingen. Maar mijn relatie met Jezus is belangrijker. Dan komt mijn familie. Daarna pas de muziek. Als mijn dochtertje 'daddy* tegen mij zegt, klinkt dat als muziek in mijn oren. Een mooier geluid bestaat niet." Volgend jaar neemt hij weer een tijdje vrij. McFerrin wil schrijven. Muziek, hymnen en poëzie. „En de koelkast repare ren", grinnikt hij. Dan, serieus: „Een kleine twee jaar geleden had ik hartproblemen. Ik moest een operatie ondergaan. Dan besef je pas hoe kwetsbaar het leven is. We nemen zoveel als vanzelfsprekend aan terwijl dat eigenlijk niet zo is." Sindsdien slurpt hij het leven nog bewus ter op dan voorheen. En wil hij nog meer tijd met zijn familie doorbrengen. „Ik heb in het ziekenhuis veel nagedacht. Elke hartslag is voor mij een zegen. Zo lang je gezond bent, moet je tevreden zijn." Werk van tien Vietnamese kunstenaars in Leidse galeries Amber en Caro door Theo de With leiden - Twee Leidse galeries tonen momenteel hedendaagse kunst uit Vietnam. Bij de gale ries Amber en Caro zijn hon derd kunstwerken van tien schilders te zien. De kunstma nifestatie Vietnam Vandaag' wordt zondag officieel geopend door de Vietnamese ambassa deur Dinh Thi Minh Huyen, voorafgegaan door een perfor mance, morgen om 14.00 uur, van de 'nadrukkelijk homosek suele' kunstenaar Truong Tan. „Nee, wij weten ook niet zo goed wat wij daarvan moeten verwachten", zegt het echtpaar Roefs, dat galerie Amber be heert. „De enige opdracht die wij hebben gekregen, is dat de kunstenaar de beschikking wil hebben over een matras. Tru ong Tan is in Vietnam een om streden kunstenaar. Daarom woont hij de helft van de tijd in Hanoi en de andere helft in Pa rijs." Irma Roefs-de Wit wijst op een schilderij in de galerie. Naakte mannen met een erectie laten weinig te raden over. „Zulke kunst is voor de regering van Vietnam te expliciet. Er is weieens werk van hem van een expositie verwijderd en subsi die geweigerd voor een project waaraan hij meedeed." Het gekoketeer met zijn homo seksualiteit was voor Irma Roefs geen reden om hem uit te nodigen voor 'Vietnam Van daag1. „Hij is gewoon een inte ressant kunstenaar. Als kind te kende hij alleen in het zand. Pas op zijn twaalfde raakte hij Het werk van de Vietnamese kunstenaar Truong Tan laat weinig te raden over. Publiciteitsfoto voor het eerst pen en papier aan. In Vietnam past hij een ze kere mate van zelfcensuur toe. Hij kan daar niet alles laten zien. Daarom geniet hij zo van de vrijheid in het Westen." De Leidse galeriehoudster is bestuurslid van de East West Foundation (EWF). Deze stich ting beijvert zich ervoor onbe kende kunst uit Azië meer be kendheid te geven in Neder land. In het verleden is onder meer kunst uit Maleisië, Iran en Syrië hierheen gehaald. Irma Roefs liet nu haar oog vallen op Vietnam. Waarom? „Het land is al sinds 1925 op de moderne kunst uit het Westen georiënteerd. Dank zij een kunstacademie die de Franse schilder Tardieu in die tijd stichtte, heeft Vietnam veel meer aansluiting met onze ge dachten over kunst dan China of Japan. De rest van Azië be gon pas in de jaren vijftig de blik op het Westen te richten." Ze ziet echter ook een nadeel. „Soms weten ze te goed wat westerlingen willen en wordt daar gemakzuchtig op inge speeld. Er is een heel circuit ontstaan van kunstenaars die schilderijtjes maken die het bij de toeristen goed doen. Die schilders hebben wij links laten liggen. We willen geen folklore laten zien, maar moderne kunst die authentiek is en onmisken baar wortels heeft in Vietnam." Het is niet de eerste keer dat Vietnamese kunst in Nederland wordt tentoongesteld. Het Me disch Comité Vietnam nam in 1993 het initiatief voor een ex positie in het Tropenmuseum in Amsterdam. Voor het Circus theater in Scheveningen maak te veilinghuis Christie's, in het kader van de musical 'Miss Sai gon', een selectie uit het aan bod van Vietnamese kunst. Vol gens Octaaf Roefs heeft zijn echtgenote een betere selectie gemaakt. „Irma is drie jaar gele den al begonnen met de voor bereidingen. Zij is met EWF-se- cretaris Mieke Schneider naar Vietnam geweest om ateliers van kunstenaars te bezoeken en gesprekken te houden." Bij toeval' heeft dit selectiepro ces tien mannelijke kunste naars opgeleverd. „Ik heb ge zocht naar kunstenaars die zich steeds verder ontwikkelen. Ze kopiëren daar vrij gemakkelijk. Ik heb een aantal schilders moeten laten vallen, omdat ze gezwicht zijn voor de wensen van Japanse en Amerikaanse toeristen. Ze produceren rijst velden en andere exotische (Nije) Kast, vindt dat de Pop prijs zeker niet naar Kane moet gaan. „Nee, mijn sympathie gaat uit naar een band of artiest die zich op een positieve ma nier onderscheidt. Iemand die nog niet is binnengelopen. Spinvis bijvoorbeeld, al zullen er mensen zijn die vinden dat hij dit jaar niet zoveel heeft ge daan." Tekstra zat twee jaar geleden nog in de Popprijs-jury, toen Anouk tot winnares werd uitge roepen. Zelf won hij de prijs in 1997. Althans, als liedjes t ver voor Marco Borsato indirect in de prijzen Marco won, was behoorli streden. Is dit jaar Frans fc in de race? Nee, dat dui j nooit!" Voormalig diskjockey Westbroek vindt dat ze d 1 prijs maar aan Within Ti tion moeten geven. Die n heeft het zonder noemen jj dige airplay geschopt 1 Duitse top-10. Dat hebbe )t danken aan hun hondsi aanhang. Het zegt wel je fans bereid zijn dag ei n jouw videoclipjes aan gen." muziek recensie Lidy van der Spek Concert: Amsterdam Sinfonietta, concertmeester Candida Thompson, met Bobby McFerrin, gastdirigent en vocals. Gezien: 8/1, Stadsgehoorzaal, Leiden. „Bach, Jimy Hendrix, Mozart, Duke Ellington, Beethoven, they all use the same stuff, and came up with all this wonderful music." Een verzuchting van Bobby McFerrin. Ook in zuch ten is hij overigens vreselijk goed, al zijn buigzame vocalises zweven duidelijk hoorbaar op zijn adem. McFerrin, die op on conventionele wijze de hele avond lang een bomvolle Stads gehoorzaal in de ban houdt. Komt dat door McFerrin's vlin derlichte relatie met het feno menaal spelende Amsterdam Sinfonietta? Nee, eigenlijk hele maal niet. Hij voegt weinig toe aan Sinfonietta's kunnen. Geen extra drama of lyriek, geen ver dieping, kracht of vitaliteit, al deze zaken heeft het orkest al in huis. Het is waar, Bobby diri geert Sinfonietta, zelfs zonder partituur. Soepeitjes draait hij de stok in het rond; op tijd wijst hij naar grote of kleine strijkers, laat met royale gebaren fortissi mo's toe of geeft de vrijheid aan fluistertonen. Toch is de power, de schitterende toonvorming, de pure verfijning louter en al leen voor rekening van het or kest onder impliciete aanvoe ring van hun concertmeester Candida Thompson. Want o wat speelt die vrouw fabelach tig mooi en inspirerend. Dit orkest evenaart, zo niet overtreft de Concertgebouw strijkers. Zelfs van Mozarts overbekende, al te vaak ver speelde serenade 'Eine kleine Nachtmusik' maakt Sinfonietta een nieuwe, zilveren maanover- goten nacht, zo een die je maar een enkele keer in je leven mee maakt: lichtvoetig roma v] diamantzuiver, barstensi (e loften. Zoals gezegd, dacr echt niet door McFerrin's w delijke directie. Ook al (41 hij als hij zijn stem als s j strument gebruikt in 'I( Concert voor twee celli blijft dat zijn vocale we 1( op het virtuoze, door eti vitale spel van de cellist gl Horsch (eerste solocelli het Concertgebouworke )q heel in het niet verdwijnt ,e Niettemin lijkt het ov j deel van de zaal voor de ei zendpoot te zijn gekom tuige de enthousiaste ra door-applausjes, de opei jes, en het aanstekelijk ri meezingen en mee-imp"* ren. Want ook McFerrin betwist een groot muzil nomeen in honderd v eI ningsvormen, zingend, a gend, dansend, entert lc vol spirit, zo licht als ee tje. Hij bespeelt de zaal 1 n handbeweging, een oog ,n een ritmetje, een beken os del. Waarop hij een di helder antwoord krijgt, 2 ,n bliek doet voorbeeldig u de show. )e Improviserend op z'n e 0l hij onnavolgbaar knap, 1 m en kleurrijk. Zijn stetic overspant vier octaven. M reliert hij hoog als een l m rik, ijl en scherp, duikt er valk naar de bodem en,^ weer even zo snel de li jj schort in het middenj licht en spottend, kan even openbreken woorden, om even latei* als een oester dicht te s resonerende zoemzang vlooit met Thompson, klc misch met de slagwerker Jf het orkest om z'n vin 5 Brittens 'Simple Symph String Orchestra' krijg je n( gevoel dat zijn directie er toe doet, dat hij wel n zorgt voor de zwier van uv laarsvlucht. ltj symbolen. Ik kan het ze niet kwalijk nemen. In Vietnam zelf bestaat nog geen markt voor kunst. Ze zijn afhankelijk van westerlingen met geld. Daarom is het werk van de East West Foundation zo belangrijk. Wij proberen serieuze kunstenaars ook een kans te geven. In de Aziatische landen krijgen we veel waardering voor ons werk. Dat is een stimulans om door te gaan." Amber en Caro hebben de buit eerlijk verdeeld. In beide gale ries is werk van alle deelnemen de kunstenaars te zien, varië rend van olieverf op doek tot lakwerk op hout. Vu Dan Tan toont als enige driedimensio naal werk, uit karton gemaakte objecten uit een serie over mo de. Hij lijkt het werk van mode ontwerpers te parodiëren, maar speelt ook een spel met het af wezige lichaam. Nguyen Quang Huy presenteert een aantal portretten op Do- papier. Met Chinese inkt of wa terverf geeft hij elk portret een mystiek tintje mee. Een andere opvallende kunstenaar is Phan Cam Thuong. Hij haalt zijn in spiratie grotendeels uit het boeddhisme, een religie die sinds de jaren negentig in op mars is in Vietnam. Met behulp van houtblokken maakt hij af drukken van bijvoorbeeld boeddhistische rituelen. Vietnam Vandaag, t/m 1 fe bruari. Amber, Hooglandse Kerkgracht 8 en Caro, Nieuw- straat 15, Leiden. Open: wo t/m zo 12.00 tot 18.00 uur. Zilveren munt met het portret van Kuifje en Bobby. Foto: AFP/Benoit Doppagne brussel/anp - Zijn hoge leeftijd is hem niet aan te zien. De vele explosies, maanreizen en scheepsrampen die hij beleefde in verre oorden ook niet Zijn haar staat nog kwiek overeind en zijn gezicht is rimpelloos. De jonge reporter Kuifje bereikt morgen de eerbiedwaardige leeftijd van 75 jaar. De verjaar dag is een hoogtepunt in Brus sel, waar tekenaar Hergé woon de. Zo presenteerde de Konink lijke Munt van België gisteren een zilveren munt met het por tret van Kuifje en zijn hondje Bobby. Nederland viert mee. Het Rijksmuseum voor Volken kunde in Leiden geeft alle Kuif je look-a-likes morgen en zon dag gratis toegang en taart. Het museum heeft nog tot en met augustus de expositie 'Met Kuifje naar de Inca's' in huis. Tekenaar Hergé (pseudoniem voor Georges Remi) kon nooit bevroeden dat hij zoveel teweeg zou brengen, toen de stripheld op 10 januari 1929 op papier verscheen. De 'geboorte van Kuifje' vond plaats in de Brus selse krant Le XXme siècle (De twintigste eeuw). De hoofdre dacteur van de krant wilde de jonge lezers duidelijk maken wat goed en slecht was in de wereld en had Hergé gevraagd daar een stripheld voor te creë ren. Op zijn eerste ailn< vertrok Kuifje naar de 011 Unie om te tonen hoe vi P lijk de bolsjewieken waria Ook tekenaar Hergé wa fte dagen vrij conservatief, bijvoorbeeld vrienden bi 'Q treem-rechtse partij Rex blonk ook niet uit in vefSt gen de Duitse bezetter de Tweede Wereldooi' tekende gewoon door. houding moest de teke jf de oorlog een nacht in d Kuifje zou steeds metE meegaan. In herziene Jjsv veranderde de tekenaj^et woon de achterhaalde tingen. Dagelijks werken - na veertig mensen fullti Kuifje-artikelen, zoals ac" kleding en poppetjes. A j1^ de Kuifje-parafernalia L0 voor ruim zes miljoen ei zet per jaar. Dat bedrag' groeien als de Ameriki gisseur Steven Spielbi reeks Kuifje-films mai opnames daarvoor b< eind dit jaar. *"*- De geestelijk vader var overleed in 1983 op ,ei leeftijd. Hij wilde niet da ren nieuwe albums zou kenen. Een stichting vvó over dat alle activiteiten erf in de geest van de goec j10"1 lende, eeuwig jonge Kuil "w a! Ie

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 16