BUITENLAND
Ramp na gasexplosie in China
ESA hoopt nog op contact met Mars-verkenner
Iraans cultureel erfgoed verwoest
Miljarden schade voor
rundvleesindustrie VS
Bloedige kerst in Irak
Israël sluit Palestijnse
gebieden af na aanslag
Vliegtuig stort in zee bij
Benin: zeker 111 doden
he„
Bijna 200 doden, ruim 40.000 mensen geëvacueerd na ontsnappen giftig gas
i V-
Aardbevingen
in Iran
an i
f S
nhfi
sn."
de
vo
ickson: Slapen
iet kinderen kan
York - Michael Jackson
idt dat hij nog altijd het bed
et kinderen kan delen. De van
ksueel misbruik verdachte
pster acht dat acceptabel
ïdat hij de kinderen nooit
raad zou doen, zei Jackson te-
n de Amerikaanse zender
)S. The King of Pop stond gis-
en voor het eerst sinds zijn
estatie eind november de
edia te woord. CBS zendt het
scl Iervlew mor8en uit-
Overstromingen
jelH zuiden Turkije
E anbul - Zeker zes mensen
enn donderdag in het zuiden
ze. n Turkije om het leven geko-
en door overstromingen, als
e volg van zware regenval. De
erstromingen deden zich
or in de provincie Antalya. In
lyran verdronken drie men-
n toen ze werden meege-
„^$urd door het water. In Ak-
lar kwam een man om het
toen de door hem be-
Jiurde bulldozer kantelde. De
lldozer was betrokken bij een
ldingsopèratie. Het kind dat
red moest worden kwam ook
)(ln i het leven. In Kumluca werd
1 e n man geëlektrocuteerd toen
bezig was water uit een kas
lozen.
olitie verijdelt
"Janslagen ETA
iUim 40 graden
"n°j>rst in Beieren
nchen - Met een tempera-
111 II
uto rijdt in op
zaterdag 27 DECEMBER 2003
Eerste BSE-geval vastgesteld
n v
gei
ter ICELONA - Met de arrestatie
urr 1 twee leden van de Baski-
°P,f ie afscheidingsbeweging Eta
eft de Spaanse politie vier
e ïslagen verijdeld. De terreur -
11111 iep was van plan op kerst-
>nd twee zware bommen tot
tploffing te brengen op een
tion in Madrid. Experts van
politie menen dat de Eta van
n was om kort voor de ont-
ffing te autoriteiten waar-
huwen. Doel van de actie was
'rder om paniek en chaos te
dan om te doden,
tec
Pri
washington/anp-rtr - Britse
onderzoekers hebben het eerste
geval van de gekkekoeienziekte
BSE in de Verenigde Staten offi
cieel bevestigd.
Het Amerikaanse ministerie
van landbouw meldde het ver
dachte geval dinsdagavond.
Een Brits veterinair laboratori
um controleerde daarna het
weefsel van het dier op de gek
kekoeienziekte. De koe van een
boerderij in de staat Washing
ton was ruim twee weken gele
den getest in een slachthuis.
De Britse overheid, die ruime
ervaring heeft in het bestrijden
van BSE, had Washington hulp
aangeboden, toen een eerste
verdacht geval werd gesigna
leerd. De boerderij bij het dorp
je Mabton waar de koe vandaan
kwam, staat inmiddels onder
quarantaine.
De handelsmarkten reageerden
snel op het nieuws uit de VS.
Ongeveer dertig landen sloten
hun grenzen voor het Ameri
kaanse rundvlees, waaronder
Rusland, Brazilië, Zuid-Affika,
Australië, China, Japan, Zuid-
Korea, Canada, Mexico, Thai
land, Maleisië, Venezuela en
Hongkong.
Voor de Amerikaanse rund
vleesindustrie zal de schade
naar verwachting zeker in de
miljarden lopen. Dit is extra
pijnlijk omdat de Amerikaanse
veeboer dit jaar uit het dal leek
te kruipen.
Doordat Canadees vlees - na de
ontdekking van BSE - uit den
boze was, steeg de vraag naar
Amerikaanse runderen sterk en
daarmee ook de prijzen. Een
hoge Amerikaanse functionaris
vertrekt morgen naar Japan en
mogelijk ook naar andere Azia
tische landen om de paniek te
bezweren.
De effectenbeurs van New York
was aan de vooravond van kerst
totaal in de ban van de gekke
koeienziekte. Het aandeel van
McDonald's, de grootste ham
burgerketen van de wereld, zak
te met 5,2 procent, hoewel de
firma direct liet weten geen za
ken met het desbetreffende
boerenbedrijf te hebben ge
daan.
Gisteren herstelde de koers zich
enigszins.
Negen Amerikaanse soldaten gedood
ir van min 42,7 graden Celsi-
aan de Funtensee bij Berch-
gaden in Beieren heeft
^jitsland deze week de op een
koudste nacht ooit beleefd,
p 11 kouderecord staat op min
,9 graden. Die temperatuur
'7 rd precies twee jaar geleden
'neens aan de Funtensee ge-
ten. Het op 1601 meter
Dgte liggende meer is bekend
1 zijn extreem lage tempera
ten. Ook in de rest van Bei-
n was het bitter koud, met
jnima tot min 27,1 graden.
'"jirinovski trekt
andidatuur in
iskou - De radicale Russische
ponalist Vladimir Zjirinovski
udefft gisteren zijn kandidatuur
haPr de presidentsverkiezingen
maart volgend jaar inge-
q W(jkken. Zjirinovski's Liberaal-
udefnocratische Partij van Rus-
t ld kwam eerder deze maand
e njft 11,6 procent van de stem-
ze[»n verrassend als derde uit de
doel5 bij de parlementsverkiezin-
en ri1- Na dat succes kondigde
mn^inovski zijn kandidatuur aan
et bPr de presidentsverkiezingen,
ïwafl
nenffe doden door
lodderstromen
wel
angeles - Modderstromen
d gajgev°lg van hevige regenval
laniPben in de Amerikaanse staat
oü^liforhië aan zeker drie men-
bet leven gekost. De slacht-
vierden hun kerstvakan-
jjin een Grieks-Orthodox jon-
inkamp, dat door het na-
rgeweld deels werd ver-
;t. Veertien mensen zijn ge-
twaalf werden gisteren nog
ist. Het incident had don-
ongeveer 100 kilometer
der? oosten van Los Angeles
lats.
ibilitj
ir ko
kor
iereloep mensen
ld va r
;artefcKHOLM - In de Zweedse
wereldstad Stockholm zijn don
derdagochtend drie mensen ge-
het dnd geraakt nadat een be-
zittiurder inreed op een groep
rnerfnsen die voor de deur van
n. o# nachtclub stonden. Een
irerkd1 de gewonden is er slecht
storif1 toe. De bestuurder van de
ht infeen was Ult de Berzeli Bar
ergefet vanwege een vechtpartij
evejnam wraak en reed met zijn
Lxnerfvo op de portiers van de
p de|b af-
^usharraf aan
d anslag ontsnapt
iema
t wefMABAD - De Pakistaanse
ano^tdent Musharraf heeft don-
ot bfldag een aanslag overleefd,
aingfi auto raakte beschadigd,
d mé31 de president bleef onge-
en ttfrd. Veertien mensen, onder
goef de drie daders, kwamen om
wetg leven en 46 mensen raakten
)olitifond- De aanslag werd ge-
•t hijpgd op een drukke door
ten. «gsweg in Rawalpindi, niet
'van Islamabad. De voorruit
jjn de gepantserde limousine
ikte beschadigd, maar de au-
ngertfon doorrijden.
door onze correspondent
Gert-Jan Broere
Peking - Een explosie bij een
boorinstallatie in een gasveld
heeft in het midden van China
een gebied van 25 vierkante kilo
meter in een dodenakker veran
derd. Zeker 191 mensen kwamen
om het leven, vooral door het in
ademen van giftige gassen die
bij het ongeluk ontsnapten.
Meer dan 9000 slachtoffers
werden aan verwondingen be
handeld. Van de 431 mensen
die nog in een ziekenhuis wor
den verpleegd, verkeren er ze
ventien in levensgevaar. In to
taal zijn meer dan 40.000 bewo
ners geëvacueerd.
De ramp in het dorp Gaoqiao
voltrok zich dinsdagavond om
tien uur, toen de meeste men
sen al lagen te slapen. Redding
werkers troffen slachtoffers lig
gend in hun bed aan.
Een journalist van de krant Chi
na Daily tekende het verhaal op
van een vrouw die met haar 5-
jarige dochter lopend probeer
de weg te komen. Eenmaal in
veilig gebied aangekomen ont
dekte ze dat haar kind was
overleden.
Het reddingswerk kwam niet
alleen door de afgelegen ligging
van Gaoqiao langzaam op gang.
Het giftige zwavelwaterstof dat
uit de bron spoot maakte betre
den van het gebied bijna on
mogelijk. Pas donderdag werd
het gas aangestoken, waardoor
de gifwolk verminderde en red
dingsteams aan de slag konden.
In de loop van eerste kerstdag
werden ook de meeste doden
geborgen. Pogingen om de
bron provisorisch te dichten
zijn voorlopig uitgesteld. Alles
wordt nu in het werk gesteld
om de slachtoffers te helpen.
Ook veel dieren lieten het leven
en moeten worden geruimd.
Een inspectieteam vanuit Pe
king is gisterochtend in de
stadsprovincie Chongqing,
waaronder Gaoqiao valt, aange-
komen.Volgens het persbureau
Xinhua wijst alles op een fout
bij het boren. Het gasveld telt
vijftien boorinstallaties. Volgens
een woordvoerder van het
staatsorgaan dat zich bezig
houdt met veiligheid op het
werk bewijst de ramp opnieuw
dat China een systeem nodig
heeft, waardoor er alert kan
worden gereageerd op rampen
zoals in Gaoqiao.
bagdad-tokio/anp - De Ameri
kaanse strijdkrachten in Irak
zijn tijdens de kerstdagen on
verminderd doelwit geweest
van aanslagen, beschietingen
en ander geweld. Voor zover
bekend verloren zeker elf men
sen het leven, onder wie negen
Amerikaanse militairen.
Het zuiden van Irak maakt zich
sinds gisteren op voor de komst
van de eerste Japanse militai
ren. Tokio stuurde een voor
hoede van circa twintig militai
ren naar Qatar en Koeweit om
de komst van de Japanse mili
tairen voor te bereiden. Het
vertrek markeerde het begin
van de eerste inzet van Japanse
manschappen sinds de Tweede
Wereldoorlog in een land waar
gevochten wordt.
Het Japanse contingent, dat
over enkele maanden in Irak uit
circa duizend personen moet
gaan bestaan, heeft nadrukke
lijk geen gevechtstaak. Het zal
humanitaire taken krijgen. De
Japanse regering moet formeel
nog besluiten wanneer precies
de militairen naar het relatief
rustige zuiden van Irak gaan.
Bagdad was gedurende de
kerstdagen vooral het toneel
van beschietingen van Ameri
kaanse doelen door opstande
lingen. De Amerikanen zelf ja
gen onverminderd op hun vij
anden. Volgens Amerikaanse
media zijn er de afgelopen da
gen weer tientallen mensen op
gepakt, onder wie ook enkele
voormalige hooggeplaatste
functionarissen van het regime
van Saddam Hussein.
Een van de arrestanten, een ex-
generaal, zou banden hebben
met Izzat Ibrahim al-Duri, de
nog voortvluchtige tweede man
van het gevallen regime.
jeruzalem/anp-afp-rtr - De Is
raëlische regering heeft de be
zette Palestijnse gebieden ge
heel afgesloten na een zelf
moordaanslag in Tel Aviv die
aan vier Israëliërs het leven
kostte. De Palestijnen zweren
wraak na de liquidatie van een
belangrijke leider van de radi
cale groepering Islamitische Ji
had.
De Israëlische militaire leiding
kwam gisteren bijeen om te
spreken over vergeldingsmaat
regelen voor de aanslag, de eer
ste in twee maanden. Bij de ac
tie donderdag bij een bushalte
in Geha buiten Tel Aviv kwa
men drie militairen en een 17-
jarig meisje om. Het Volksfront
voor de Bevrijding van Palesti
na (PFLP) heeft verklaard ver
antwoordelijk voor de aanslag
te zijn.
De aanslag was het werk van de
18-jarige Said Hanani uit het
dorp Beit Furik nabij Nablus op
de Westelijke Jordaanoever. Het
Israëlische leger heeft zijn huis
opgeblazen als vergelding en
afschrikkingsmiddel. Volgens
de PFLP was de aanslag van
Hanani de eerste in 'een reeks
van vergeldingsacties' tegen Is
raël.
Bij een Israëlische operatie kort
daarvoor in Gaza-Stad waren
twee Palestijnse militanten om
gekomen. Helikopters vuurden
raketten op hun auto af. De do
den waren een commandant
van de militaire tak van de Isla
mitische Jihad en een ander lid
van de Jihad. Ook drie onschul
dige burgers kwamen door de
luchtaanval om.
Volgens de Israëlische minister
van Defensie Shaul Mofaz was
de geliquideerde commandant
een 'megaterreuraanval' aan
het voorbereiden. De al-Quds
Brigades, de gewapende tak van
de Islamitische Jihad, heeft in
middels wraak gezworen.
De Israëlische minister Mofaz
van defensie gaf na de aanslag
in Tel Aviv opdracht de Pales
tijnse gebieden af te sluiten.
Een dag eerder waren de reis
beperkingen juist verlicht om
pelgrims de kans te geven naar
Bethlehem te reizen.
londen/ap - Europese ruimtedeskundi
gen hebben nog alle hoop contact te
krijgen met de Mars-verkenner Beagle 2,
ook al is er tot nu toe geen signaal opge
vangen van de kleine capsule, die als al
les goed is gegaan donderdag op Mars is
geland.
Noch met de NASA-sonde Mars Odys
sey, die al om Mars heen cirkelde, noch
met de radiotelescoop van het Jodrell
Bank Observatorium in Engeland lukte
het om het signaal van de Beagle 2 op te
vangen. Het hoofd van het wetenschap
pelijke team, Colin Pillinger, zei dat er
nog dertien nieuwe kansen komen voor
dat de Mars Express, het moederschip
dat de Beagle een week geleden heeft af
geworpen, begin volgende maand in een
positie komt om contact te maken.
De Mars Express is donderdag in een
baan om Mars gebracht, een belangrijk
succes voor het project van het Europe
se ruimtevaartbureau ESA. Behalve met
apparatuur voor het opvangen van de
signalen van de Beagle is de sonde uit
gerust met krachtige radarapparatuur
waarmee kilometers door het Marsop
pervlak heen kan worden 'gekeken'.
De komende dagen moet de Mars Ex
press van een hoge, elliptische baan
over de evenaar in een lagere baan over
de polen van Mars worden gebracht.
Vanuit die positie moet hij in staat zijn
de signalen van de Beagle 2 op te van
gen. Omdat de Mars Express speciaal is
ingesteld op contact met de verkenner,
biedt die de meeste kans van slagen.
De Beagle 2, die slechts 67 kilo weegt,
had parachutes en airbags aan boord
om de landing zo zacht mogelijk te laten
verlopen. Redenen waarom de Mars
Odyssey en de telescoop niets van hem
hebben gehoord kunnen zijn dat de an
tenne van de Beagle 2 de verkeerde kant
uit wijst of dat zijn radiofrequentie is
verstoord tengevolge van de lage tempe
raturen op Mars.
Het project van de ESA is bedoeld om te
zoeken naar sporen van leven op Mars.
Het is de bedoeling dat de Mars Express
minstens een Marsjaar, 687 dagen, rond
de planeet blijft cirkelen om dagelijks in
formatie van de Beagle 2 door te geven
aan de aarde. De Beagle is voorzien van
robotarmen waarmee hij bodemonder
zoek kan verrichten.
Als de Beagle 2, genoemd naar het schip
waarmee Charles Darwin in 1830 op on
derzoek uitging, daadwerkelijk op Mars
is geland, heeft de sonde de vierde ge
slaagde landing op Mars volbracht. De
drie eerdere landingen werden uitge
voerd door het Amerikaanse ruimte
vaartbureau NASA.
cotonou/ap - Bergers hebben
gisteren voor de kust van Benin
een van de twee zwarte dozen
gevonden van een Libanees
chartervliegtuig, dat een dag
eerder kort na te zijn opgeste
gen van de luchthaven van Cot-
onou in zee stortte. De ramp
heeft aan zeker 111 mensen het
leven gekost. Meer dan twintig
mensen zijn gered. De Boeing
727 vervoerde volgens de pas
sagierslijst 156 mensen.
In het vliegtuig, dat Beiroet als
bestemming had, zaten voorna
melijk Libanezen die thuis de
feestdagen zouden doorbren
gen. In West-Afrika wonen en
werken duizenden Libanezen.
Het toestel was vertrokken uit
de Guinese hoofdstad Conakry
en had in Cotonou een tussen
stop gemaakt. Eerder had het al
een tussenstop gemaakt in de
Sienaleoonse hoofdstad Free
town.
De Libanese minister van bui
tenlandse zaken Obeid arriveer
de gisteren met een team medi
sche hulpverleners en duikers
van het Libanese leger in Coto
nou. De medici werden naar
ziekenhuizen gestuurd om hun
Beninse collega's te helpen, ter
wijl de duikers naar het wrak
gingen om slachtoffers te hel
pen bergen. Zeker 23 gewonde
Libanezen zouden met vliegtui
gen van de minister naar Bei
roet vliegen.
Het toestel stortte neer toen de
staart aan het einde van de
startbaan een gebouw raakte,
waardoor er brand ontstond en
zich een explosie voordeed. De
Atlantische Oceaan begint op
zo'n 500 meter van de start
baan. Op televisiebeelden was
te zien hoe een afgebroken lan
dingsgestel, de cockpit en het
achterste deel van de romp in
de branding dreven. Onder de
slachtoffers bevonden zich kin
deren.
teheran/anp-afp - Het historische deel
van de Iraanse plaats Bam gold als een
van de parelen van 's lands cultureel
erfgoed. De 2000 jaar oude citadel was
een van de grootste gebouwen opge
trokken uit modder en stenen ter we
reld. De oude stad én de citadel zijn
verwoest bij de aardbeving van giste
ren.
In de zestiende en zeventiende eeuw
spreidde de stad zich uit over zes vier
kante kilometer, was omringd door
een stadswal met 38 torens en her
bergde tussen de 9000 en 13.000 inwo
ners. Het oude centrum van Bam was
vrijwel geheel opgebouwd uit modder,
klei, stro en bladeren van palmbomen.
Bam, geleden tussen de berggebieden
Barez en Kabudi, floreerde onder meer
door de vele pelgrims die de tempel
bezochten. Bovendien lag de stad aan
de Zijden Route, de handelsroute tus
sen het verre oosten en Europa.
De stad verloor aan belang na een Af
ghaanse invasie in 1722. De stad werd
gebruikt door het leger tot 1932 en
raakte daarna in verval. Begin jaren '50
begon een grote restauratie van het
centrum en die ging door tot vandaag
de dag. Bam staat op de Unesco-lijst
van werelderfgoed. Nu telt de stad
120.000 inwoners.
De door de beving verwoeste citadel,
opgebouwd uit ongebakken stenen en
vijf verdiepingen hoog, stamde uit het
begin van onze jaartelling en is in de
loop der jaren meermalen gereno
veerd. De grote moskee van Bam da
teerde uit de tiende eeuw. De stad be
schikt over grote watervoorraden on
der de grond en kent daardoor veel
vruchtbare grond. Bam staat bekend
om zijn sinaasappels, limoenen en da
dels. Behalve landbouw is ook toeris
me een belangrijke bron van inkom
sten.
WW' Tj
De Citadel van Bam, gefotografeerd in 1973 en na de verwoestende aard
beving van gisteren. Foto: AFP
londen/anp-rtr - De Iraanse stad Bam
is gisteren getroffen door een zware
aardbeving. Een overzicht van andere
grote aardbevingen in Iran in de afgelo
pen dertig jaar.
1972, 10 april: een aardbeving met een
kracht van 7,1 op de schaal van Richter
treft de stad Ghir Karzin en een gebied
van 250 kilometer daarbuiten. Meer dan
5300 mensen komen om.
1977,22 maart: 167 mensen komen om
in en rond de zuidoostelijke stad
Bandar Abbas, (7 op de schaal van
Richter).
1977, 6 april: een aardbeving (kracht
6,5) kost 352 mensen het leven in de
provincie Isfahan.
1977, 21 december: de stad Zarand
wordt getroffen (kracl^%,2). Er vallen
521 doden.
1978, 16 september: een zware beving
(tussen de 7,5 en 7,9) verwoest de stad
Tabas en veel dorpen in de omgeving.
Ruim 15.000 Iraniërs laten het leven.
1979, 16 januari: tweehonderd mensen
komen om bij een beving (kracht 7) in
de provincie Wiorasan.
1981, 11 juni: de stad Golbaf wordt met
de grond gelijk gemaakt (kracht 6,8). Er
vallen meer dan duizend doden.
1981, 28 juli: de provincie Kerman
wordt getroffen, kracht 7,3. Tussen de
4000 en 8000 mensen komen om.
1990, 21 juni: 35.000 Iraniërs laten het
leven bij een van de zwaarste bevingen
ooit (kracht 7,7). De beving treft onder
meer de gebieden Gilan en Zanjan. Een
half miljoen mensen raken dakloos. Er
vallen meer dan 100.000 gewonden.
1997, 28 februari: in het noordwesten
van het land vallen duizend doden bij
een beving met een kracht van 5,5.
1997, 10 mei: in het gebied nabij de Af
ghaanse grens vallen 1600 doden bij en
beving met een kracht van 7,1
De reddingswerkers moesten gasmaskers en beschermende pakken dragen omdat bij de explosie in China giftige gassen waren vrijgekomen. Foto: Reuters/Zhao Jianwei
