BUITENLAND
Sharon zet
Palestijnen
onder druk
Arrestatie Osama lastiger dan die van Saddam
WHO: Armsten
worden nog zieker
Hof VS: Detenties in
Guantanamo onwettig
Hussein bezat lijst
met Iraakse spionnen
r
1 Jury acht Lee
Malvo schuldig
aan moorden
Iraakse krant toont Hussein in gevangenschap
Wiljard voor
uwe lidstaten
l - De tien landen die
id jaar lid worden van de
ese Unie krijgen de ko-
e drie jaar 22 miljard euro
ilp uit Brussel. Meer dan
ft gaat naar Polen. Andere
i die veel geld krijgen zijn
irije (3,1 miljard) enTsje-
!,4 miljard). Het geld is
nd voor de ontwikkeling
htergebleven plattelands-
t, het verbeteren van
en spoorwegen en on-
iar cel voor
mandant
iag - Het Joegoslaviëtri-
1 heeft de Bosnisch-Servi-
impcommandant Dra-
kolic tot een gevangenis-
an 23 jaar veroordeeld.
;was de baas van het ge-
ïenkamp Susica in Bos-
het kamp werden tussen
oktober 1992 zeker
noslims gevangengezet,
wie veel vrouwen en
i. In het kamp zijn oor
sdaden begaan, waaron-
krachting, marteling en
leuteren van gevange-
tie (ijkt door
en heen
- De politie van Londen
isteren haar nieuwste
in de strijd tegen de
td onthuld: een mobiele
iscanner waarmee agen-
ars door kleren heen
n kijken. Het apparaat
ngezet na schietpartijen
itheken. Nu moeten alle
zigen worden gefouil-
traks hoeven ze alleen
oor de scanner te gaan
Mensen kunnen een
eigeren. Dan worden ze
leerd.
nslang voor
moordenaar
- De Amerikaanse serie
enaar Gary Ridgway, bij-
ïd de 'Green River Killer'
en door een rechter in
tot levenslang veroor-
oor de moord op 48
in. De doodstraf blijft
ispaard, omdat Ridgway
de heeft beloofd te hel-
iken naar de lichamen
vrouwen die hij heeft
acht.
nier gaat
ion achterna
rapids - In de Verenigde
s de Amerikaanse ex-
ir Toby Studabaker aan-
;d vanweg het feit dat hij
nkele dagen spoorloos
pa met een 12-jarig Brits
dat hij via internet had
it. De 32-jarige Studaba-
dt aangeklaagd omdat
2-jarige Shevaun Pen-
naar het buitenland
>ben genomen om haar
ksueel te misbruiken en
hij van het internet ge-
ou hebben gemaakt om
d te verleiden tot straf-
ksuele activiteiten.
ornië officieel
tanciële crisis
iNCisco - Califomië ver-
nds gisteren officieel in
mciële crisis. Gouver-
nold Schwarzenegger
e crisis uitgeroepen om
vrij te maken voor poli-
randweer. Door het uit-
van de financiële nood-
ad kan Schwarzenegger
Jjoen euro weghalen bij
en uitkeringen. Califor-
tht onder een begrotings-
van 14 miljard euro.
te na val
{ara Falls
u> - De Amerikaan die in
jr een val van de Niagara-
lallen overleefde, is door
Inadese rechter veroor-
tat een boete van 3000
De 41-jarige Kirk Jones is
te man die zonder hulp-
len een val van de we-
roemde watervallen
ifde. Over de boete hoeft
fich geen zorgen te ma-
)n spectaculaire actie le-
jem een lucratief con-
b als stuntman in het cir-
fk Jones verdient daar-
0.000 dollar per jaar en
wijl hij tot voor kort
kees had.
ter alleen
dode vader
- Een 2-jarig meisje
de Amerikaanse stad
x enkele dagen alleen
izeten bij het lijk van
der. De politie vond de
irittney Morales nadat
inn an de alarmlijn had
omdat er water onder de
ur naar buiten stroom-
tney had de kraan open-
d maar kreeg die niet
cht. Ze had zich in leven
en met boter, mayonai-
het andere eetbare wat
vinden. Haar 29-jarige
verd dood aangetroffen
itbank.
vrijdag 19 december 2003
door onze correspondent
Harald Doornbos
Islamabad - De arrestatie van
Saddam Hussein heeft de Ameri
kanen verzekerd van een plezie
rig jaareinde. Maar het zouden
voor George Bush pas echt on
vergetelijke feestdagen worden
wanneer na Saddam ook Osama
bin Laden zou worden gepakt.
Maar in Pakistan, waar Bin Laden
zich hoogstwaarschijnlijk be
vindt, zijn de autoriteiten bang
dat te veel Amerikaanse druk op
de Pakistaanse president Musha-
raff de ondergang kan worden
van 's lands steun aan de oorlog
tegen het terrorisme.
„Het is een heel simpel reken
sommetje", zegt Saifulla, een
voormalig lid van de geheime
dienst, terwijl hij met een pen
een lege waterkniik tekent op
een papiertje. Saifullah is trou
wens niet zijn echte naam. „90
procent van de Pakistanen is
anti-Amerikaans, maar Musha-
raff werkt met de Amerikanen
samen. Dat levert frustratie
op."
Op het papier vult Saifullah de
kmik met nog meer water.
„Dan zijn er FBI agenten in ons
land actief, die de afgelopen
weken twee van onze eigen nu
cleaire wetenschappers hebben
gearresteerd en verhoord." Op
nieuw stijgt het watemiveau op
Saifullah's tekeningetje. „Dan
zitten er nog honderden Pakis
tanen gevangen op Guantana-
mo - velen waarschijnlijk on
schuldig." Nu raakt het water
de rand van de kruik. „Ik wil
maar zeggen dat het water wel
eens over de rand kan gaan
stromen als de VS onze presi
dent nog meer onder druk zet
ten om de jacht op Osama te
intensiveren. Dan is het niet
Osama, maar Musharaff die van
het toneel verdwijnt."
Pakistans 150 miljoen moslims
staan bekend als anti-Ameri-
kaans. Grappend wordt op
straat vaak gezegd dat Musha-
raff de enige pro-Amerikaanse
Pakistaan is. Bijna iedereen zegt
Osama bin Laden een betere
moslim te vinden dan de eigen
president. Dit omdat, zo gaat
het overigens nergens op ge
stoelde gerucht, dat de ge
trouwde Mushar aff 'het met
veel vrouwen doet'. Osama is
daarentegen de held die vanwe
ge zijn religie al jarenldng in ho
len en grotten verscholen zit.
Iedere keer wanneer Musharaff
maatregelen neemt die het
moslimextremisme en de
macht van de Taliban en al-
Qaeda moeten inperken, levert
dat een storm van protesten op.
Zo liet een van de vijf provinci
ale regeringen in het noorden
land al weten dat zij zich niet
zal houden aan een bevel van
Musharaff om Taliban- en al-
Qaeda-sympathisanten te ar
resteren. „Wij zijn geen verra
ders", zei een woordvoerder.
Musharraf wel, zo wordt hij
tenminste door grote delen van
de bevolking gezien sinds hij
met de Amerikanen samen
werkt en - zoals veel Pakistanen
vinden - hun land uitverkoopt
aan het Westen.
Zo heeft Pakistan al maanden
lang 70.000 soldaten samenge
trokken in het grensgebied met
Afghanistan. Sinds de aansla
gen van 11 september 2001 zijn
al 148 politie- en militaire acties
ondernomen tegen al-Qaeda,
met de dood van tientallen ter
roristen tot gevolg, terwijl bijna
500 vermoedelijke islamisten
aan de VS zijn uitgeleverd.
„Natuurlijk zien we Musharaffs
probleem", beweert een Ameri
kaanse diplomaat die sinds vier
maanden in het land is. „Maar
volgens ons heeft hij het be
hoorlijk onder controle. Hij
doet z'n best om Bin Laden te
pakken. De vraag is alleen: hoe-
velen doen er niet zo hun best."
Het verschil met de jacht op
Saddam is volgens de meeste
analisten dat de Amerikanen in
Irak massaal de jacht konden
inzetten op de vroegere dicta
tor. In Pakistan moet het alle
maal voorzichtiger. Hier geen
botte bijl. De Amerikanen kun
nen er niet eens openlijk opere
ren omdat de lokale bevolking
anders in opstand komt. En ze
ker in het grensgebied wonen
zwaar bewapende stammen die
zich nauw verbonden voelen
met de Taliban.
Musharaffs tactiek lijkt nu om
verschillende stammen voor
zich te winnen met financiële
lokkertjes. Sommige dorpen
krijgen extra geld of een asfalt
weg als ze beloven mee te doen
in de strijd tegen al-Qaeda. Dit
zal er, zo hopen de autoriteiten,
hopelijk toe leiden dat iemand
in het grensgebied Bin Laden
zal verraden.
Of en wanneer dit resultaat op
levert weet niemand. Een teken
aan de wand is wel dat bijna
precies op het moment dat in
Bagdad de arrestatie van Sad
dam Hussein werd bekendge
maakt, een bom onder een
brug ontplofte, zeven seconden
nadat Musharaff er over was
gereden. En zoiets baart ex-ge-
heime-dienstmedewerker Sai
fullah zorgen. „Ik durf geen
weddenschap aan te gaan over
de vraag wie over een jaar hier
aan de macht is: Musharaff of
Osama."
bagdad - Een Iraakse krant heeft gisteren een nieuwe foto van Saddam Hussein in ge
vangenschap gepubliceerd. Het dagblad vindt gretig aftrek bij de inwoners van de
Iraakse hoofdstad Bagdad. De foto toont een zittende ex-dictator met een geschoren
gezicht. De verdreven en zaterdag opgepakte ex-president draagt traditionele Arabi
sche kleren. Op de foto is hij afgebeeld met een lid van de Iraakse regeringsraad, Ah
mad Chalabi. Die bracht eerder deze week een bezoek aan de gevangen Hussein. Hij is
de eigenaar van de krant die de foto afdrukte.
Foto: AP
san francisco - De Verenigde
Staten hebben niet de autoriteit
om van terrorisme verdachte
buitenlandse 'vijandelijke strij
ders' voor onbepaalde tijd vast
te houden in de Amerikaanse
marinebasis Guantanamo Bay.
Dat heeft een Amerikaans hof
van beroep gisteren bepaald.
Het hof oordeelde dat het niet
strookt met de Amerikaanse
idealen en de Amerikaanse
Hof eist vrijlating
van'terrorist'
Een gerechtshof in New
York heeft de vrijlating ge
last van de vermeende ter
rorist José Padilla, die er
van werd verdacht een
aanslag te hebben willen
plegen met een 'vuile
bom'. Een jury bepaalde
dat de president niet het
recht heeft een Ameri
kaanse burger die in de VS
is opgepakt als 'vijandelij
ke strijder' vast te houden.
De uitspraak betekent een
tegenslag voor het antiter-
reurbeleid van Bush.
grondwet om zogenoemde 'vij
andelijke strijders' voor onbe
paalde tijd vast te houden en ze
geen toegang tot advocaten te
geven.
Het hof kwam tot een uitspraak
naar aanleiding van een Libiër
die zich tot het hof van beroep
had gewend om zijn detentie in
Guantanamo Bay aan te vech
ten. In de gevangenis op Cuba
zitten 660 verdachten van de
oorlog tegen het internationale
terrorisme en in Afghanistan
vast. Geen van de gedetineer
den is aangeklaagd. De VS be
schouwen hen als 'illegale strij
ders' waardoor zij niet onder
het oorlogsrecht vallen.
Een ander federaal hof van be
roep oordeelde dat de gevange
nen in de Amerikaanse enclave
op Cuba recht hebben op juri
dische bijstand. Ze moeten toe
gang krijgen tot advocaten en
Amerikaanse rechtbanken.
Het hof uitte zich zeer kritisch
over de gevangenschap zonder
aanklacht en zonder dat de ge
detineerden zijn aangemerkt
als krijgsgevangenen, waardoor
ze zouden worden beschermd
door de Conventies van Genè-
ve.
Lee Boyd Malvo. Foto: AFP
Chesapeake - Een Ameri
kaanse jury heeft gisteren
bepaald dat de 18-jarige Lee
Boyd Malvo schuldig is aan
een reeks sluipmoorden vo
rig jaar in de staten Virginia
en Maryland en de hoofd
stad Washington DC. Hij kan
nu de doodstraf krijgen, al
was hij op het moment dat
hij de moorden pleegde
minderjarig.
De jury oordeelde na de zes
weken durende rechtszaak
dat Malvo, een immigrant uit
Jamaica, ook schuldig is aan
terrorisme en illegaal wa
penbezit. Volgens getuigen
toonde Malvo tijdens de uit
spraak van de jury geen
emotie. Zijn advocaten had
den gehoopt dat Malvo on
toerekeningsvatbaar zou
worden verklaard, omdat hij
door zijn 42-jarige metgezel
John Muhammad zou zijn
gehersenspoeld. Volgens de
jury was Malvo echter een
moedwillige moordenaar.
Een jury oordeelde eind no
vember dat oud-militair
Muhammad de doodstraf
moet krijgen, nadat hij aan
tien moorden schuldig was
bevonden.
washington/ap - Een lijst met
agenten die Saddam Hussein in
lichtten over de Amerikaanse
activiteiten in Irak, is gevonden
tijdens de arrestatie van de ge
vallen Iraakse president. Vol
gens de Amerikaanse nieuws
zender ABC zouden enkele
agenten zijn doorgedrongen tot
in het hart van de Amerikaanse
strijdkrachten.
De lijst is aangetroffen in het di
plomatenkoffertje van Saddam
toen hij zaterdagavond in Tikrit
werd gearresteerd. Het zou „een
ware goudmijn" zijn, citeerde
ABC een hoge Amerikaanse ver
antwoordelijke.
De lijst bestaat uit namen van
Iraki's die zijn geïnfiltreerd in de
Amerikaanse strijdkrachten, de
Iraakse veiligheidsdiensten en
de Amerikaanse-Britse coalitie.
„We zijn verdomd goed geïnfil
treerd", reageerde een Ameri
kaanse functionaris.
Intussen gaan de aanslagen ge
woon door. Bij een bomexplosie
voor een kantoor van de belang
rijkste sjiitische partij in Irak is
vanmorgen een vrouw om het
leven gekomen. Vijf mensen
raakten gewond. Het is de twee
de aanslag van deze week op de
partij, de Opperste Raad voor de
Islamitische Revolutie.
Eergisteren werd een vooraan
staand lid van de partij voor zijn
woning in Bagdad doodgescho
ten. De partij schreef de moord
op Muhannad al-Hakim toe aan
aanhangers van Saddam Hus
sein. Het slachtoffer was een
neef van Abdel-Aziz al-Hakim,
de huidige voorzitter van de
voorlopige Iraakse bestuurs
raad. Diens broer, ayatollah
Mohammed Baqir al-Hakim,
kwam in augustus met min
stens 84 anderen om het leven
bij een bomaanslag in de zuide
lijke stad Najaf.
Een aanslag op een tankauto
van het Amerikaanse leger in de
buurt van de Iraakse hoofdstad
Bagdad heeft vanmorgen aan
twee Amerikaanse soldaten het
leven gekost. Eén soldaat raakte
gewond. De tankauto explo
deerde toen hij werd getroffen
door een zelfgemaakte bom. De
aanslag werd gepleegd op de
weg tussen Bagdad en Fallujah.
Amerikaanse militairen ver
moeden dat het middenkader
van het verdreven regime van
Saddam Hussein een sleutelrol
speelt in de reeks aanslagen in
Irak. Het Amerikaanse leger
heeft daarom de jacht op die
vertrouwelingen van de gevan
gengenomen dictator geïnten
siveerd.
De Verenigde Staten nemen
honderden Iraakse weten
schappers in dienst die hebben
gewerkt aan massavernieti
gingswapens voor het verdre
ven regime. De Amerikaanse
campagne moet de Iraki's ervan
weerhouden hun diensten aan
andere landen aan te bieden.
'We willen niet eeuwig op ze wachten'
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
herzliya - Als de Palestijnen niet
'binnen enkele maanden' een
begin maken met het uitvoeren
van de routekaart, het interna
tionale vredesplan voor het Mid
den-Oosten, zal Israël eenzijdig
nieuwe veiligheidslijnen trekken.
Doel hiervan is 'de terreur te ver
minderen en de veiligheid van
de burgers te beschermen'. Mili
taire terugtrekking uit delen van
de bezette gebieden en een ver
plaatsing van nederzettingen
maakt daar onderdeel van uit,
zei de Israëlische premier Ariel
Sharon gisteravond.
Zijn toespraak, die met enige
spanning tegemoet was gezien,
wordt in Israël beschouwd als
een belangrijke beleidsverkla
ring. „We stellen belang in het
voeren van directe onderhan
delingen, maar we zijn niet van
plan de Israëlische samenleving
te laten gijzelen door de Pales
tijnen", zei Sharon. „We zullen
niet eeuwig op hen blijven
wachten."
Afgelopen zomer zijn de Pales
tijnen en Israël akkoord gegaan
met de routekaart, een vredes
plan van de Verenigde Staten,
de Europese Unie, de Verenig
de Naties en Rusland (het kwar
tet). Geen van beide partijen is
ooit met de uitvoering van het
vredesplan begonnen. De Pales
tijnen moeten in de eerste fase
onder meer de gewapende mili
ties ontmantelen: Israël moet de
bouw in zijn nederzettingen be
vriezen en tientallen kernen van
nieuwe nederzettingen ontman
telen.
Sharon zei gisteravond dat Israël
geen begin heeft kunnen maken
met het uitvoeren van de route
kaart, door de activiteiten van,
'Palestijnse terroristen, samen
met Jasser Arafat'. Hij beloofde
de Amerikaanse regering dat Is
raël nu echt snel werk zal maken
van het ontmantelen van de 'il
legale buitenposten' en ook dat
er geen nieuwe nederzettingen
meer zullen worden gebouwd.
De Amerikanen hebben de afge
lopen weken harde kritiek gele
verd op Israëls nalatigheid.
De eerste reacties van Palestijn
se kant op Sharons toespraak
waren voorspelbaar negatief.
Onderhandelaar Saib Erakat
herinnerde eraan dat Israël zelf
zijn verplichtingen volgens de
Routebeschrijving niet nakomt
en Aboe-Ala noemde de speech
'teleurstellend' omdat Sharon
dreigt met eenzijdige stappen.
Volgens de Palestijnse premier
zal er 'sneller dan verwacht' vre
de worden bereikt als Israël de
moeite neemt te onderhande
len.
genève - Een in Nederland ge-
boreti baby heeft een levensver
wachting van zo'n 80 jaar, krijgt
inentingen, goede voeding en
redelijke scholing. Als een vrouw
moeder wordt kan ze rekenen
op goede kraamverzorging. Op
oudere leeftijd is medische hulp
beschikbaar en gemiddeld 400
euro per jaar of meer) aan me
dicijnen voor chronische aan
doeningen.
Daarentegen heeft een meisje
dat in Sierra Leone wordt gebo
ren, een levensverwachting van
36 jaar. Zij krijgt meestal geen
vaccinaties of redelijke voeding,
haalt geen normaal lichaamsge
wicht, wordt vermoedelijk in
haar puberteit al zwanger en
brengt gemiddeld zes kinderen
ter wereld zonder, of met mini
male kraamhulp. Als ze zelf het
kraambed overleeft haalt één
van haar zes kinderen de vijf
jaar niet. En als ze ziek wordt is
in Sierra Leone voor haar twee
euro per jaar beschikbaar aan
medicijnen.
Dit soort schrijnende tegenstel
lingen worden belicht in het
jaarrapport van de WHO, de we
reld gezondheidsorganisatie. De
WHO constateert dat de 'volks-
gezondheidskloof tussen de
armste landen en de rest van de
wereld in 2003 weer groter is ge
worden, ondanks de voortuit
gang van de medische weten
schap. Weliswaar is de levens
verwachting van de doorsnee
wereldburger de laatste vijftig
jaar gestegen van 46.5 jaar tot
65.2 jaar, maar de ®rmste lan
den, vooral in Afrika, hebben
hier niet van geprofiteerd. Ver
betering van de volksgezond
heid in ontwikkelingslanden
blijft dus voor de WHO de aller
hoogste prioriteit. Het is niet al
leen een kwestie van geld, maar
ook infrastructuur en een betere
motivatie van de overheid in ar
me landen zelf. Voorbeeld is de
ravage die aids de laatste twintig
jaar heeft aangericht. Fel rea
geerde de WHO dit jaar ook te
gen de 'onverantwoordelijke en
onbegrijpelijke agitatie' van het
Vaticaan tegen condoomge
bruik. Verder blijft kindersterfte,
vooral in de derde wereld, dra
matisch hoog. Wereldwijd stier
ven ruim tien miljoen peuters
voor hun vijfde verjaardag aan
infecties van de luchtwegen of
longen, gevolgd door diarree,
malaria en mazelen.
Osama bin Laden. Foto: Reuters
fll Mutornar
