Al jong gestoken door de paardenvlie REGIO Sharon wil maar een ding: een groot Israël zonder Palestijnen Wachten Rijnsburger Cor van Veen over auto's, harddravers, Stompwijk en zijn Nel HOC 970 ZATERDAG 13 DECEMBER 2 ANNO 1978, woensdag 13 december RIJNSBURG - De Rijnsburgse bloemsierkunstenaar Cor de Koning heeft deze week voorbereidingen getroffen om het concertgebouw in Wenen, vanwaar het traditionele nieuwjaarsconcert wordt uitge zonden, in de bloemen te zetten. Foto: archief Leidsch Dagblad Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. COLOFON Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold E-mail: directiehdcuz@hdc.nl Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct) E-mail: redactie ld@hdc.nl HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden. Redactie fax 071-5 356 415 Advertentie fax 071-5 356 325 Familieberichten fax 023-5150 567 ADVERTENTIEVERKOOP Advertenties m b.t.: Auto's: 072-6813661 Onroerend goed: 023-5 '5° 543 Personeel: 075-6813677 Wonen/ln-exterieur: 072-519 6554 Business to business: 072-519 6540 Overige detailhandel: 071-5 356 300 Reclamebureaus kunnen contact opnemen met: 075-6813636 ABONNEESERVICE 071-5128 030 E-mail: abonneeservice@hdc.nl ABONNEMENTEN Bij vooruitbetaling (acceptgiro) p/m €20,20 (alleen aut. ine.) p/kw €56,70 p/j €216,90 Abonnees die ons een machtiging verstrekken tot het automatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 071-5128 030 ma t/m vr; 18-19.30 uur, za: 10-13 uur AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV c.q. de betreffende auteur HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003 De publicatierechten van werkerfvan beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbiedingen te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling Lezersservice, postbus 507, 2003 PA Haarlém. SCHRIJVENDE LEZERS In de krant van zaterdag 22 november staat op de bui tenlandpagina een foto van een Palestijnse jongetje uit Hebron tussen twee uzi's, met het merkwaardige on derschrift 'Ramadan eindigt met vredesinitiatief. Noch deze foto noch uit de tekst eronder is iets te vinden dat in de richting wijst van een werkelijk vredesinitiatief. Het is naïef de 'positieve eenzijdige stappen' die Sha ron belooft de betekenis te geven van een vredesinitia tief. Bovendien zal om een vredesproces vlot te trekken er toch eerst sprake moeten zijn van een dergelijk proces en daar mankeert het nu juist al deze jaren aan. De Is raëlische politiek heeft tot nu toe geen ander doel ge had dan confiscatie en be bouwing van zoveel mogelijk Palestijns land, ten koste van vrede en veiligheid voor bei de volken. Het vervolg van het verhaal staat dichter bij de waarheid, namelijk dat het plan een re actie is op de groeiende on vrede in Israël over de huidi ge situatie. Vervolgens be weert Sharon met bovenge noemde stappen 'de toe stand in de bezette gebieden te willen verbeteren zonder dat Israël grote politieke risi co's loopt'. Men doet er goed aan er niet op te ver trouwen dat hij een verbete ring in levensomstandighe den voor de Palestijnen in de zin heeft. Sharon c.s. heeft maar één ding in zijn hoofd: een groot joods Israël dat zich verder uitstrekt dan de bezette ge bieden. Dat weet iedereen nu toch wel. Hij wil van de Palestijnen af, niet vanwege de veiligheid, maar omdat in de staat die de zionisten voor ogen hebben voor hen geen plaats is, of hooguit als derderangs burgers. En dat wil hij kwaadschiks. De door Sharon beloofde stappen hebben als enig doel de rust in eigen gelede ren te bewaren en de men sen daaronder, die verder kijken dan hun neus lang is - zoals bijvoorbeeld de vier le den van de Shin Beth, de 28 piloten en de vele huidige dienstweigeraars, die allen de moed hebben eindelijk hun ogen en mond te ope nen - uit te schakelen en de Israëlische bevolking zand in de ogen te strooien. Voor het leven van het jon getje uit Hebron kunnen wij alleen maar vrezen, gezien het wekelijkse aantal door het Israëlische leger gedode kinderen. Het kan toch niet uw bedoeling zijn met een dergelijke hoopvolle kop bo ven deze treurige foto zand in de ogen van uw lezers te strooien? Aleid Blink, Leiden. LEIDEN, 9.00 UUR De wachtkamer is overvol. Een lichte ruimte met witte tafels, simpele stoelen en een bescheiden bar. Gereserveerde gezel ligheid. Wie wil krijgt een kop koffie met een plak cake. Voor kinderen is er snoep en cho comel. Op de leestafel ligt de 'Bloedverwant'. Ze stuift binnen, met verhit hoofd en onrus tige gebaren. Haar blik voert in ijltempo over de hoofden. Ah, daar is nog een plaats. Jas uit, tas op schoot. Even uitpuffen. Ja, zegt ze, ze is al een keer eerder geweest. Pfff. Helemaal op de fiets vanuit Rijnsburg gekomen, zegt ze. Voor niets. Ze had maar een uurtje, en dat was te weinig, had de ba liemedewerkster gezegd. Nu heeft ze meer tijd, zegt ze. De school waar ze lesgeeft is dicht. En het is droog. „Dus hier ben ik weer." Bij de balie krijgt ze een rode map, met een uitgebreide vragenlijst. Je mag dan een goed gekeurde bloeddonor zijn, bij elke afname houdt de bloedbank een nieuw onderzoek. Bent u ziek geweest? Heeft u seksueel con tact gehad met iemand uit een Afrikaans land? Nog medicijnen geslikt? De ingevulde vragenlijst komt bovenop een dikke stapel mappen. De rode zijn vooi bloeddonoren, de groene voor plasma( ren. En de plasma-gevers gaan voor. Di duurt nog een hele tijd, voor ze aan de de Vorige keer werd ze teruggestuurd, zegt Er heerste waterpokken op school. Wist veel, dat je dan geen bloed kon geven. 2 er gewoon niet bij stilgestaan, zegt ze. 2 had ze allang waterpokken gehad. Als 1( kind al. Dus wat zou het? Ze is ook een keer flauwgevallen, zegt z echt, na de afname van een halve liter, weet ook niet waar het door kwam. Zoif ineens zakte ze op de grond. Dus nu zijl extra voorzichtig met 'r. Het duurt ruim een uur voor ze verder! voor een kort medisch onderzoek. BloeJ meten en een paar buisjes aftappen vol controle van het HB-gehalte. Ze heeft p want het ijzergehalte in haar bloed is tel Er zit niets anders op, ze gaat op de fietl Rijnsburg. „Je zou bijna gaan denken d geen bloed nodig hebben." Erna Straatsma NAVRAAG ,,Ik ben al jong 'gestoken door de paardenvlieg', tijdens mijn jeugd in Stompwijk. Daar groeide ik op als de op één na jongste?van zeven kinde ren. Mijn vader was boterboer: hij verkocht boter, kaas, eieren en kip pen die hij zelf slachtte. Met de bak fiets bracht hij zijn waar naar Den Haag. We hadden het niet breed, en het voorbeeld daarvan dat me het best is bijgebleven is een sinterklaasfeest. Mijn vriendje, een kruidenierszoon, en ik hadden allebei een autoped ge vraagd. Hij kreeg inderdaad die step, ik moest met een brandweerauto ge noegen nemen. Sindsdien kan ik sinterklaas niet meer uitstaan! Maar ik begrijp nu natuurlijk wel dat mijn vader niet zulke cadeaus kon kopen voor zevea kinderen. Uit school ging ik met Jaap Olst- hoorn mee naar Duindigt. Ik kwam hem tegen bij tante Riek, de zus van zijn vader, waar hij met de paaiden drinkwater haalde, want dat hadden ze thuis niet. Een jaar of 12, 13 was ik toen ik verslaafd raakte aan hard dravers. Maar het bleef toen nog bij kijken en een beet je helpen op Duin digt, Nu is hij bijna fulltime met zijn paarden bezig en in het weekeinde kun je hem met zijn vrouw vinden bij de koers op Duindigt. Maar hoewel Cor van Veen (72) al van jongs af aan die kant op wilde, had het niet veel gescheeld of hij was garagehouder geworden, net als zijn broer. De liefde bracht hem echter naar Rijnsburg, waar hij de mogelijkheid kreeg naast zijn werk voor het loonbedrijf Zandbergen iets te doen met zijn passie voor paarden. Een gesprek over zijn leven in huize 'Jorishof aan de Oegstgeesterweg. DE DINGEN DIE VOORBIJ GAAN hardrijden deed ik toen alleen op de schaats. Ik was erg snel op de korte- baan. Acht klassen lagere school heb ik ge daan, daarna heb ik op de avond school mijn middenstandsdiploma gehaald. Ik wou gelijk al in de paar den, maar mijn vader zei: dat is niks. Hij was bevriend met garagehouder Van der Pijl en heeft me aan hem verhuurd. Daar moest ik als snot neus bij de pomp staan en fietsen repareren. Maar ik heb er veel ver prutst in de hoop zo eerder aan au to's te mogen beginnen. De paardenliefhebberij stond toen op een lager pitje. Mijn vrienden gingen allemaal voetballen bij Stompwijkse Boys. Dat wilde ik toen ook, maar dat mocht niet van mijn vader, die zuinig op me was. Maar ik deed toch stiekem mee, op klompen. Daarna ging ik weer naar de korte- baan. Mijn diensttijd heeft niet lang ge duurd, na drie maanden hield ik het door heimwee al voor gezien. Ik hield er ook niet van om gecom mandeerd te worden, daarom ben ik later een eigen bedrijf begonnen. En je verdient niets als je in dienst zit. Nou kreeg ik bij Van der Pijl ook maar 9,36 gulden per week, inclu sief de zaterdag. Maar toen mijn chef voor zichzelf begon in Leid- schendam kon ik bij hem komen werken voor 15 gulden. Op dansles bij Evert Castelein in Leiden liet Nel Zandbergen uit Rijnsburg haar oog op mij vallen. Ik stond op de trap en ze schijnt gezegd te hebben: 'Wat staat daar een knappe jongen, daar wilikwel mee weg'. Na het dan- De jonge Stompwijker Cor van Veen voor wie Rijnsburgse Nel Zandbergen viel als een blok. Foto: privé-archief sen bracht ik haar achterop naar huis, later met de auto. Met 250 gul den die ik van mijn moeder had ge leend en 100 gulden die ik zelf had gespaard kon ik een Skoda kopen. Die heb ik in de garage opgelapt en gespoten met restjes verf van mijn baas, met een soort groen als resul taat. Nel plaagde me wel eens met die gammele bak. Een van de deuren, die toen anders opengingen dan te genwoordig, sloot niet meer goed nadat hij was opengewaaid. Ik had hem daarom vastgebonden met een touw. Het gevolg was wel dat Nel over mijn stoel heen moest klimmen om uit te stappen. Maar ik herinner me dat ik haar eens thuisbracht en dat we bij Endegeest iemand op de brommer zagen rijden met een meisje achterop. Nel mocht dus niet klagen. Ze wilde zo graag trouwen, maar eenmaal in Leidschendam bleek ze Rijnsburg enorm te missen. Nou was mijn schoonvader in 1958 eigenlijk 'op', dus vroeg haar familie of ik zijn loonbedrijf wilde overnemen, samen met mijn zwager Cas. Ik was bij de schoonfamilie gelukkig goed in de peul gevallen. Bij Rijnsburgers ben je nog niet jarig als je buiten de boot valt. En ik rommelde altijd al met tractoren. We zijn toen bij mijn schoonmoeder in gaan wonen, hier aan de achter kant. In 1970 heb ik het oude huis gekocht dat hier stond. Dat is tegen de grond gegaan en ik heb er een nieuw huis neergezet. De eerste ja ren had ik de zaak nog wel willen oppakken en in Stompwijk neerzet ten. Hier heb ik geen vrienden. Als katholiek ging ik niet naar een van de zes of zeven protestantse kerken die Rijnsburg heeft. Door mijn werk ontmoette ik wel veel mensen en op de koers komen ook jongens uit het dorp. Ik ken ze allemaal, maar het is niet zo dat ik een bakkie bij ze ga doen. Met Cas heb ik 36 jaar samenge werkt. Je hoort vaak dat dat fout gaat. Volgens mij moet je gewoon geven en vergeven. Ik ben gauw kwaad, maar als ik me omdraai ben ik het al weer kwijt. En ik zeg vaak: elke dag heeft een andere datum, morgen kan het weer anders zijn. Bovendien vulden we elkaar mooi aan. Ik heb kleine handen en kon makkelijk lammetjes grijpen, mijn zwager deed het kalveren van de koeien. We maakten lange dagen. Zo maai den we veel voor grasdrogerij Oost- dam in Katwijk. Om vier uur 's mor gens op en om negen uur 's avonds thuis. Dan at ik thuis drie sneeën brood, nam er 22 mee en 's avonds stond er warm eten klaar op een pan met heet water, de voorloper van de magnetron. Om half twaalf ging ik Ja naar bed, maar dan was ik vaak te moe om te sla pen. Daarnaast deed ik de boek houding. En we hadden koeien. Die kochten we mager en in het najaar gingen ze weg voor de dood. Op zon dag ging ik met een paard voi kar naar het strand. Ons gezin, met uiteindelijk vii deren, ging niet op vakantie. I 0 plaats daarvan haalde ik op z<jti duizend gulden uit de zaak vt [U voorbeeld een gaskachel en d ik op maandag weer aan het 1 Later gingen we wel eens een end weg en we zijn ooit zelfs tien dagen naar Garderen geg™. Maar dat kostte 4500 gulden, dan kunnen we beter thuisbli Toen ik een jaar of 32 was, koe een harddravermerrie om me fokken. Maar het was niet veeirr zij opleverde. Nee, dan Unanr|ar D, de meeste veulens daarvai wel in de baan geweest. De bi rijkste daarvan was Coba Jori st. Die is genoemd naar mijn scl ouders, Coba en Joris, goudei sen. Coba Jorishof heeft 60.0( den gewonnen en ik kon veelQ< voor haar krijgen, maar ja, er verhaal aan dat paard. Nu heb ik nog drie paarden, i o: als ik zie wat voor werk ik daa^ maal aan heb, dan vraag ik m hoe ik dat toen naast de zaak daan. Ik ben er praktisch de 1 D mee bezig: de paarden voerei"* het land brengen, de boxen u ten enzovoort. Om vier uur ki mijn zoon Joris thuis, die trai paarden. De andere kinderen er niks om, maar Joris heeft e ploma gehaald om te mogen sen. Hij kan het niet alleen, ilj^ het niet alleen. De paarden heb ik als gezami hobby met mijn vrouw. We g dere week samen naar de koe Duindigt en in Alkmaar. Ze ki me daar allemaal. Dus toen n zoon voorop Draf& Rensport omdat zijn lievelingspaard Pt rishof al een paar keer goed h lopen, vroegen ze: 'Wat heb j voor betaald?' En straks zegge vast: 'Nou, moest jij ook "gin de krant' Toen ik met de vut heeft mijn neef J Zandbergen de overgenomen, stük land dat il uit het bedrijf 1 nomen, heb ik i'c draversbaantje i legd. Dat had ik keer kunnen verl voor een vrachtw geld. Maar wat ht daar aan? Ik kan e tafel naar gaan zitt ren. Liever kijk ik i videobanden vaq koers, soms ur( Als ik dat zie doe je het al3^ voor. En met geei te kooj g* VI feta, Cor van Veen met zijn oogappel Peter Jorishof, die de afgelopen weken meerdere keren succesvol was op Duindigt. „Ik zeg altijd maar zo: iedere dag heeft een andere datum." Foto: Hielco Kuipersri1 Universiteiten krijgen steeds vaker aanmeldingen van 15- en 16-jarigen. De toename wordt door het ministerie van 7 onderwijs toegeschre- rlib erStudent ven aan de grotere is ifl OVVYICITS maatschappelijke erken- ning van hoogbegaaf den. De Universiteit Leiden vindt een 16-jarige eerstejaars 'niet bijzonder meer', zegt hoofd studentenzaken JEROEN 'T HART. Hoeveel puber studenten telt de Leidse universiteit? ,,Ik heb geen cijfers van de jaren terug, maar mijn obser vatie is dat je vroeger minder jonge studenten zag. Sinds een aantal jaren hebben we 15-jarige studenten. Ik zal niet zeggen dat ze er vroeger nooit waren, maar nu zie je ze vaker. Dit jaar toevallig niet, maar in 2001 en 2002 hadden we er allebei één. Dit jaar hebben we vier 16-jarigen en vorig jaar had den we drie 16-jarigen. Dus we hebben er steeds een aantal die behoorlijk jong zijn. Verder waren er dit studiejaar ruim 200 studen ten die op het moment van in schrijving 17 waren. Puberstu denten zijn dus niet meer zo bij zonder." Stellen jullie extra eisen aan deze studenten, om te kij ken of ze wel 'rijp'zijn voorde universiteit? „Wettelijk gezien geeft het vwo-diploma toegang tot de universiteit, dus wij kunnen niets anders dan ze toela ten. Ze worden niet extra begeleid, maar krijgen in het eerste jaar wel een kennismakingsgesprek met hun men tor, net als alle andere studenten. Daaruit blijkt niet dat zij het standaard moeilijker hebben tijdens hun studie. Vorig jaar werden we opgebeld door een studentenver eniging, omdat een. 15-jarige student lid wilde worden. Ze maakten zich zorgen of dat wel zou gaan. maar dat is goed gegaan." Heeft de universiteit zelf nog ambities met hoogbegaaf den? „We zijn bezig met een pre-university college. Niet spe ciaal voor hoogbegaafden maar voor veelzijdige talenten in het voortgezet onderwijs. We bieden ze een plaats in een honours-klas aan, waar ze extra studiemateriaal krij gen." Zijn bepaalde studies extra populair bij puberstiulen- ten? „Je komt ze overal tegen. Zowel bij alpha-, gamma- als beta-studies. Wel doen ze vaker anderen twee studies te gelijk. Meestal studies die met elkaar verwant zijn. En die ronden ze dan in hetzelfde tempo af als een andere stu dent één studie." tekst: Erna Straatsma Archieffoto: Mark Lamers UIT DE ARCHIEVEN ANNO 1978, woensdag 13 december LEIDEN - Leiden heeft officieel afscheid genomen van de militaire koksschool die bezig is te verhuizen naar de Haarlemse Ripperdaka- zerne. Dat gebeurde op een zeer druk bezochte receptie in de Doelen kazerne en met een symbolische daad, het voor de laatste keer neerha len van de Nederlandse driekleur. Wanneer op 2 januari de Doelenka zerne en korte tijd later ook de Morschpoortkazerne aan de gemeente Leiden zullen worden opgeleverd is er na een eeuwenlange historie een einde gekomen aan de garnizoensstad Leiden. Zoals bekend zal het terrein van de Doelenkazerne worden gebruikt voor nieuwbouw van de Universiteit (het zogenaamde Witte Singel plan) en voor een klein gedeelte voor woningbouw. Wat er met de Morschpoortkazerne gaat gebeuren is nog niet precies bekend. Kolonel Wessels, voormalig commandant van de Koksschool, liep tij dens de receptie af en toe hoofdschuddend rond. „Ik snap niet, waar om hier vanavond zoveel burgers zijn. Niemand van hen heeft ooit ene poot uitgestoken om te proberen de Koksschool voor Leiden te behou den? Nou dan. Maar reken maar dat ze er spijt van zullen krijgen want één ding is zeker: soldaten zijn altijd 'brengers' geweest en studen ten.... dat zijn alleen maar 'halers', die leveren de middenstand nau welijks wat op en veroorzaken vaak alleen maar een hoop rotzooi".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 14