Idols 2: zorgvuldig geregisseerde hype
MEDIA
Hot art over 'criminele kunst'
Telefoon bij de hand voor de finale van Robinson
Volendam zingt
beetje 'daaierig'
ibliek helpt
Rl oplossing
el misdaden
ire Omroep
srt het weer
IAM - De Nieuwe Om-
iNO), die programma's
:en over milieu, mondia-
budingen en mensen-
li, gaat opnieuw probe-
t publieke bestel binnen
len. Dat maakte de om-
Isteren bekend. Niet
het oprichter en initia-
ner Aad van den Heuvel,
pet Anna Visser (28). Van
iuvel draagt zijn verant-
blijkheden volgende
ian haar over. DNO
momenteel program-
p internet, maar wil ook
/CT%erlicentie. Daarvoor zijn
jn deden nodig. DNO heeft
in £5.000. Volgende week
[0Jeen wervingscampagne.
:V zet Bijbel
Ivd en video
wi5um - De NCRV heeft de
.wekkende serie De Bijbel
racht op video en dvd.
/films vertellen een groot
te van de bijbel en zijn
)r de NCRV in een verza-
x uitgebracht. Acteurs als
lidman, Jacqueline Bisset
•istopher Lee verleenden
lzeiedewerking. Als co-pro-
i oft was de NCRV nauw be-
h bij de verfilming van de
Tot 1 januari 2004 is de
(ïelbox verkrijgbaar via de
11 Ne van de NCRV.
lanceert
ceprogramma
hdc648
zaterdag 6 december 2003
De Idols-jury poseert voor de gehele Nederlandse pers: van links naar rechts 'starmakers' Eric van Tijn,
Edwin Jansen, Jerney Kaagman en Henkjan Smits. Foto: GPD/Roland de Bruin
sum - Muziekzender
getart vrijdag een gloed -
programma onder de
IMF Dance. In iedere
jding komt een Dance
met de beste dance mu-
in dat moment voorbij.
Jance duurt in totaal een
)r S; blikt iederre week terug
i dance classic hit. Ook
MF regelmatig verslag
irschillende populaire
events. TMF Dance
prWere vrijdag uitgezon-
bljssen negen en tien uur.
ier/ kijkt in
boek sterren
ing.
sum - In het programma
^Marathon komen MTV-
i morgen van 21.00 tot
iiur alles te weten over
jen van verschillende we-
roemde sterren. Zo wordt
|kje genomen in de dag-
a van Ashanti, Avril La-
Sean William Scott, Jack
ran Tenacious D., Jaz-Z,
i Kutcher en Beyoncé. De
jterren nemen de MTV-
a mee tijdens dagelijkse
leden. In iedere aflevering
lén artiest centraal. Hoe
Beyoncé, wat houdt Jay-
met wie date Ashton
er en wat staat op de
a van Sean William Scott?
gramma over
'e lier van motor
isum - SBS 6 start morgen
et nieuwe programma
iXperience, tussen 17.30
00 uur. Dit magazine
t alle facetten van het mo
len, de nieuwste motoren,
jtste motorkleding en vei-
d. De presentatie is in
van Lesley Brehm. In
itzending van 'MotorXpe-
J' zit een tour van een
erï route door Nederland,
ker, met of zonder eigen
kan hierdoor het echte
[gevoel proeven en zal
ipoord worden zelf te
[ijden. Verder is er uitvoe-
idacht voor nieuwe mo-
in tests.
haag/anp - Veel ernstige
*anjijven zijn in het afgelopen
opn van Opsporing Ver-
t: opgelost met de hulp van
pbliek. Via dit programma
in de periode septem-
1002 tot en met augustus
jin totaal 72 zaken opge-
Ook de korte opsporings-
pten in de gratis krant
en bij de NOS en SBS le-
in waardevolle tips op.
laat in het jaarverslag van
indelijke Selectiecommis-
Opsporingsberichtgeving,
'erkoepelende stuurgroep
olitie en openbaar minis-
jt4(OM). In Opsporing Ver-
ar waarin de AVRO, politie
•M samenwerken, werden
iaai?ze Perï°de 257 zaken be-
1 éld. Daarvan werd bijna 29
pnt (72 zaken) opgelost.
[ddeld kijken ongeveer 1,2
len mensen naar het pro-
aa en de herhaling ervan,
jaar en dag worden er
opsporingsberichten uit-
iden rond de NOS-jour-
i Sinds kort gebeurt dat
ip SBS rond De Stem van
rland en Hart van Neder-
Van de dertien zaken die
n®%ide zenders werden uitge-
yjj'en, werden er vier opge-
aasmet de hulp van kijkers:
^eer door een NOS-uitzen-
één keer via SBS.
door Monique Brandt
en Berrit de Lange
Hilversum - 'Hou die gang
dicht, hou die gang dicht!' Een
beveiligingsman in vol ornaat
sist licht paniekerig door het
microfoontje dat onopvallend
uit zijn mouw steekt. Het te be
veiligen object, een smalle gang
in de lobby van een Amster
dams hotel, is zojuist illegaal
betreden door een mevrouw
van roddelblad Story. Story
heeft in een razendsnelle ma
noeuvre Idols-juryvoorzitter
Henkjan Smits op weg naar het
toilet ingesloten. Uit haar sub
tiele tactiek spreekt jarenlange
ervaring. Haar arm onverzette
lijk naast zijn hoofd tegen de
muur geplant, Smits met rug te
gen de muur: hij kan duidelijk
geen kant meer op. Niet dat hij
dat zou willen, trouwens. Het is
immers hoog tijd het Idols-vi
rus weer in alle hevigheid te
verspreiden. Daarbij komen de
bladen mooi van pas.
Vorig jaar werd geheel tv-kij-
kend Nederland aangestoken
door de talentenkoorts. Ruim
vijf miljoen mensen zagen hoe
gedoodverfd winnaar Jim het af
moest leggen tegen de pu
bliekslieveling Jamai. In het
buitenland scoorde de tweede
editie van het programma in
veel gevallen nog hoger.
Daarom had de zender met het
oog op de terugkeer van de tv-
talentenjacht eerder deze week
zo'n beetje heel journalistiek
Nederland uitgenodigd. Van
RTL Boulevard tot B&W, van
Radio 1 tot Barend en Van
Dorp, en van Hitkrant en de
Volkskrant tot de roddelbladen.
Ze kwamen, allemaal. Getrans
formeerd tot potentiële Idols-
kandidaten mét auditienum
mer geheel volgens de regels
hoog op de borstkas gekleefd,
werden ze als makke schapen
voor de jury geleid. De bitchy
Jerney Kaagman, Edwin - recht
voor zijn raap - Jansen, de seri
euze Eric van Tijn en 'popi' op
perhoofd Henkjan Smits had
den voor de gelegenheid het in
middels vertrouwde 'starma
kers-imago' weer aangemeten.
De komende vijf maanden zul
len ze weer onverbiddelijk oor
delen over de verrichtingen van
massa's jongeren die zichzelf
als groot talent beschouwen en
ervan dromen Jamai, Jim en
consorten voorgoed naar de
vergetelheid te zingen.
Het viertal worstelt zich graag
nogmaals bijna een half jaar
lang door de, grotendeels, du
bieuze klanken van de 16.731
popelende Christina Aguilera's,
Britneys, Justin Timberlakes en
Robbie Williamsen heen.
Hoeveel euro's de populaire ta
lentenjacht bij hen in het laatje
heeft gebracht, daarover laten
ze zich liever niet uit. „We zijn
gewoon vier vakmensen op
zoek naar talent bij een auditie
die toevallig heel succesvol is",
aldus liedjeschrijver Van Tijn,
die net als zijn jurycollega's
Smits en Jansen zakelijk gezien
nauw betrokken is bij de pla-
tencarrières van de eerste lich
ting Idols. Laat het duidelijk
zijn dat ze hun werk bij Idols
serieus nemen. „Daarom ook
zullen we mensen sneller af
kappen als ons meteen duide
lijk is dat het niks is. We zitten
er niet om mensen de gelegen
heid te geven rare capriolen op
tv te laten zien."
Heengezonden is bijvoorbeeld
de deelnemer die de jury ver
gastte op een demonstratie
stuntvliegen. Jemey Kaagman:
„Hij kwam horizontaal de audi
tieruimte binnenzeilen. En zelfs
dat ging mis." De kandidate die
- niet doen dus - het kleurige
vlechtjeskapsel van Analiste De-
wi had gekopieerd, kon ook
meteen vertrekken. Smits: „Ter
wijl ze wel heel goed kon zin
gen!" Of de types, het moeten
er weer honderden zijn ge
weest, die dachten origineel te
zijn met de zoveelste vertolking
van My Girl van The Tempta
tions of Heaven van Do. Smits:
„Dat nummer is al vreselijk als
het door Do zelf wordt ge
bracht."
Goedgeluimd
Opvallend goedgeluimd onder
zijn vroegtijdige aftocht blijft
kandidaat nummer 00549, ofte
wel Robert-Jan, afkomstig uit
de Haagse Spoorwijk. Hij
brengt vanavond een eigenzin
nige versie - a-melodisch en in
plat Haags - van De Luchtbal
lon van volkszanger Frans Bau
er te berde. Al heeft hij nog
nooit officieel opgetreden en
zal het er ook nu niet van ko
men, zingen doet hij altijd en
overal. „Overal vragen ze me:
zing 's een stukkie Frans Bauer.
Ik weet ook niet hoe dat komt.
Ze moeten om me lachen,
prachtig toch? Ik zal wel niet
doorbreken, maar wie weet. En
ik blijf normaal."
Ja, dat zeiden Jim en Jamai ook.
En moet je ze nu zien: opge
slokt door commerciële ver
plichtingen en een in noodtem-
po op de plaat geslingerd reper
toire. De opdringerige fans zijn
even leuk, maar als ze na ruim
een half jaar nog op het gazon
netje van paps en mams kam
peren gaat de lol er wel af.
Daarbij komt de deprimerende
gedachte dat het misschien
morgen allemaal in één klap af
gelopen is. Omdat dan Idool
2004 wordt omarmd. Presenta
trice Tooske Breugem, zelf ook
zangeres, kent het klappen van
de zweep: „De muziekwereld is
een krappe business. Je kunt je
geld maar een keer uitgeven
aan een single. Of iedereen over
een halfjaar nog weet wie Jim
en Jamai zijn? De tijd zal het le
ren."
Artiestenmanager Edwin Jan
sen, die ook de zaken van Jamai
en diens meest succesvolle lot
genoten behartigt, ziet - na
tuurlijk - nog wel ruimte voor
talent van eigen bodem. „Een
paar mensen van de vorige edi
tie van Idols liften louter op de
hype van het programma mee.
Degenen die inmiddels een ei
gen publiek hebben opge
bouwd, zullen geen last hebben
van de aanstormende lichting
popidolen."
Idols, vanavond RTL 4, 21.00
uur
antwerpEn - Kostbaar glaswerk, eeu
wenoude beeldjes, voor de gewone ster
veling onbetaalbare sieraden en impo
nerende schilderijen, knullig weggebor
gen achter stukken oude vitrage, visnet
ten of landbouwplastic. Het beursge
bouw in Antwerpen dat deze kostbaar
heden herbergt, oogt verlaten en armoe
dig. Zelfs in het portiershokje is het
doodstil: bezoekers die achterom ko
men, kunnen onbekommerd naar bin
nen. Zonder enige moeite wandelen we
naar de stands, stuk voor stuk vol ge
stouwd met kunstschatten.
Kunstexpert Patrick Laycock, gespeciali
seerd in archeologie en Chinese kunst,
ligt op zijn knieën voor een goed gevul
de vitrinekast. Doorgaans werkt hij in al
le rust in zijn laboratorium in Brussel,
waar hij forensisch onderzoek doet naar
de authenticiteit van kunstwerken. In
opdracht van musea, kunsthandelaren
of de rechtbank onderzoekt hij wat echt
is en wat nep. Vandaag doet jij dat op
verzoek van de organisatie van kunst- en
antiekbeurs Eurantica die hier over een
paar dagen opengaat. Om de beursklan-
ten te garanderen dat de aangekochte
spullen écht zijn, lopen een aantal
kunstexperts op de beursvloer rond om
de waren onder de loep te nemen.
Laycocks acrobatische speurwerk wordt
nauwlettend gevolgd door een camera
ploeg van Discovery Channel. Voor de
driedelige serie Hot Art over criminali
teit in de kunstwereld - morgenavond
zijn alle drie de delen achter elkaar te
zien - wordt in beeld gebracht hoe
moeilijk het al voor een specialist is om
te zien of een kunstwerk echt is. Keu
rend loopt Laycock langs de kunstwer-
Meestervervalser Geert Jan Jansen poseert voor een aantal nep-Appels: „Heb je ooit
een valse Matisse in de vuilnisbak zien staan? Zo'n werk wordt altijd wel weer door ie
mand verkocht." Foto: GPD/Bert Jippes
ken, af en toe maakt zijn assistent aante
keningen. Twee, als eeuwenoud aange
merkte Tibetaanse tempelmaskers krij
gen een rode sticker: de werkjes zijn niet
goed en zullen tot het einde van de
beurs worden opgeslagen. Na de beurs
gaan de objecten overigens weer ge
woon terug naar de eigenaar, en kunnen
dus een volgende keer wél verkocht
worden.
Onafhankelijk
De expert wordt overigens met de mi
nuut nerveuzer. Telkens opnieuw keert
hij zich van de camera af. Die moet uit,
hij staat erop. „Ik kan me zo niet con
centreren. Bedenk u wel: dit is een grote
verantwoordelijkheid." Pas in zijn kan
toortje, waar wat apparatuur uit zijn la
boratorium is opgesteld, mag weer wor
den gefilmd. Achteraf schetst de kunst
historicus zelf hoe wankel zijn positie als
'onafhankelijk' expert is. „Deze handela
ren zijn ook mijn klanten. Ik moet dus
heel goed uitkijken dat ik hen niet in dis
krediet breng. Alleen de suggestie al dat
iemand in valse spullen handelt, kan fa
taal zijn."
Volgens Jan Pieter Stafleu, producent
van het programma, staat Laycocks om
zichtigheid bepaald niet op zichzelf.
„Het maken van deze serie bleek onge
looflijk lastig. Het is een onderwerp waar
de meeste betrokkenen liever niet over
praten. Iedereen is voorzichtig."
De eerste aflevering gaat in op kunstro-
ven uit musea, de werkwijze van de die
ven en hun motieven. Ondermeer wordt
- in de gevangenis - gepraat met het
brein achter de roof in Stockholm van
ondermeer een zelfportret van Rem
brandt en twee Renoirs.
Aflevering twee draait om kunstzwendel.
Sommige deskundigen schatten dat zo'n
veertig procent van alle kunstwerken in
collecties vals is. Vervalsers Geert Jan
Jansen en John Myatt vertellen hoe
makkelijk het was de kunstwereld te be
dotten. Jansen: „In de kunstwereld
wordt niets weggegooid. Valse werken
duiken altijd weer op. Heb je ooit een
valse Matisse in de vuilnisbak zien
staan? Zo'n werk wordt altijd wel weer
door iemand verkocht."
In de laatste aflevering wordt ingegaan
op de opsporing van geroofde kunst.
Bijna de helft wordt nooit meer terugge
vonden. In de documentaire worden
privé-detectives gevolgd die kunstcrimi-
naliteit als specialisme hebben. Want
politiekorpsen hebben meestal geen tijd
of kennis om een groot onderzoek te be
ginnen, meent veiligheidsdeskundige
Ton Cremers.
Hot art, zondag, Discovery Channel,
Stealing it om 21.00 uur; Faking it om
22.00 uur; Solving it om 23.00 uur.
Monique Brandt
alkmaar - Er is vast geen dorp
in Nederland waar zo veel
wordt gezongen als in Volen
dam. Van meisjes met vlechtjes
tot en met dames met grijze
permanentjes en van Jan Smit
tot Klaas Mooijer. En allemaal
zingen ze een beetje 'daaierig'.
Ofwel: 'klef. En juist die 'kleve
rige' klank blijkt het geheim te
zijn van de zo beroemde Volen-
dammer 'palingsound', ontwik
keld door The Cats en BZN.
Het is een even onderhoudend
als verrassend verhaal dat Jan
Kelder laat zien in de NPS-do-
cumentaire 'Volendam zingt'
(morgen op tv). Hoe het komt
dat het dorp zo veel zingt? Mis
schien omdat de vissers elkaar
op grote afstand boodschappen
moesten kunnen toeroepen,
oppert visserzoon Klaas Mooij
er. Uit liefde voor het belcanto
richtte hij 52 jaar geleden het
Volendams Operakoor op. En
hoor eens hoe hij nog altijd ste
vig fortissimo kan zingen.
Maar eigenlijk zingen alle Vo-
lendammers graag voluit. Gus-
taaf Schulz, dirigent van het
Vincentiuskoor: „Je hebt han
den vol werk om ze te tempe
ren. Die manier van zingen zit
in de genen, die zit hier in het
bloed." Maar het blijkt dat ze
daar toch ook houden van
'mooi zingen', van 'daaierig'.
Zoals The Cats met als prachtig
voorbeeld de wereldhit 'One
way wind'. In zijn studio vertelt
Arnold Mühren hoe hij het
schreef.
Maar Schulz kent wellicht
Mührens bron van inspiratie:
spelend op het kerkorgel laat hij
het nummer volkomen logisch
overgaan in een Maria-lied, om
dan weer over te gaan in 'One
way wind'. Conclusie: die jon
gens van The Cats hebben
vroeger tijdens de mis heel
goed geluisterd.
Operakoor
Zijn collega Grigori Sarolea, di
rigent van het operakoor, weet
daar meer van. Hij studeert af
op de plaatselijke lied- en zang
cultuur. Met opnamen van ge
wone Volendammers die hun
oude door de traditie overgele
verde liederen zingen, bezoekt
hij Jan Tuyp, bassist van BZN.
Die zegt na het luisteren: „Je
hoort een gemoedstoestand."
Maar vooral: „De stijl van Piet
Veerman".
Veerman zingt als elke Volen-
dammer, met boogjes: kleine
zelfgemaakte versierinkjes rond
de melodie.
Jan Smit is de jongste exponent
van het 'mooie' of met 'boogjes'
zingen, ofwel de palingsound.
Volendam zingt, zondag NPS
Nederland 3, 13.00 uur.
door Dolf Rogmans
Hilversum - Beslist de kijker zondag wie Ex
peditie Robinson 2003 wint of zijn het de acht
finalisten die dat uiteindelijk bepalen? Pre
sentator Ernst-Paul Hasselbach houdt nog
een slag om de arm, maar adviseert kijkers
wel met voldoende beltegoed voor de buis te
gaan zitten. Het zal dus wel bellen geblazen
worden om de winnaar te kiezen.
Voor de bijna anderhalf miljoen fans van Ex
peditie Robinson wordt het een lange avond.
Om half negen begint de laatste reguliere uit
zending.
Dan moet blijken welke twee van de zes over
gebleven kandidaten doorgaan naar de laat
ste eilandraad. Daar maken acht deelnemers
via een stemming uit wie de winnaar wordt.
Als de stemmen staken, mag de kijker later op
de avond de knoop doorhakken via een tele
fonische stemronde.
Judge, Giovani, Ilona, Ryan, Robin en Jutta,
dat zijn de zes namen waarmee het vanavond
begint. Ilona vertrekt naar het Duivelseiland
waar ze met Ryan gaat uitmaken wie weer te
rug mag keren in het spel. In twee proeven
worden de vijf finalisten vervolgens terugge
bracht naar twee, waarna de laatste eiland-
raad volgt.
Huisarts Jutta, een van de overgebleven kandi
daten. Foto: GPD
Vanaf half tien tot tegen elven wordt de kijker
vervolgens getrakteerd op een live-uitzending
vanuit Brussel, waar de finalisten opnieuw
aanwezig zijn en uiteindelijk de Robinson
2003 wordt gekozen. In dat programma lich
ten de acht finalisten nogmaals hun keuze toe
die ze tijdens de laatste eilandraad hebben
gemaakt en worden enkele belangrijke mo
menten uit de laatste weken teruggehaald.
Voorspellen
Wie de winnaar wordt, is lastig te voorspellen,
wie van de zes weinig kans maakt, lijkt mak
kelijker aan te geven. Op de verschillende dis
cussiefora op internet heeft met name Judge
het zwaar te verduren. Zelf voerde hij weinig
uit tijdens de expeditie, onthield anderen
eten en stal zelf voedsel, maar had wel de no
dige kritiek. Dat wordt hem niet in dank afge
nomen. Toch heeft hij met Robin en Giovani
twee gezworen vrienden. Mocht hij de finale
halen, dan is het de vraag of kijkers hem als
winnaar aanwijzen.
Hoe de finale ook eindigt, Hasselbach kijkt nu
al terug op een geslaagd seizoen. Opnieuw
veel kijkers en twee nieuwe elementen in het
spel die het beide goed deden. „De mannen
kregen een vrouw als leider en omgekeerd.
Dat gaf een heel nieuwe draai aan het spel",
aldus Hasselbach.
Het Duivelseiland werd als nieuw element
toegevoegd. Kandidaten die afvielen kregen
Meubelmaker Judge zit bij de laatste zes. Foto:
GPD
twee bepaalde wie op het Duivelseiland
mocht blijven. Hasselbach: „KancMaten wis
ten dat niet van te voren. Ze dachtCTï steeds
dat het was afgelopen en dan kregen ze een
nieuwe kans. Dat werkte erg goed. Het is
denk ik wel een eenmalig iets. Volgend jaar
moeten we weer wat nieuws bedenken.
Daarmee gaat Hasselbach in januari aan de
slag. „We denken aan een 'back to basics' af
levering van Robinson, maar ook aan een 'all
stars' versie, waarbij we oude kandidaten te
rughalen."
Met negen dagen verbleef Ryan het langst op
het Duivelseiland. Een half jaar na de opna
men kijkt hij daar nog zeer positief op terug.
„Iedereen zou zo rond zijn 35-ste eens een
aantal dagen helemaal alleen op een eiland
moeten gaan zitten. Dan heb je tijd om eens
goed na te denken en te genieten van de klei
ne dingen zoals de zonsopgang." Na zes
maanden is Ryan nog niet helemaal de oude.
„Ik heb last de draad weer op te pakken en
ben nog steeds niet op gewicht. Ik ben daar
achttien kilo kwijt geraakt. Maar ik had dit
voor geen goud willen missen.'"
de kans in totale afzondering een aantal da- Expeditie Robinson, Net 5. 20.30 uur. Finale
gen op een eiland door te brengen totdat de Expeditie Robinson, Net 5, 21.35 uur. Beide
volgende afvaller kwam. Een proef tussen die zondag.
Drie van de duizenden nieuwe Idols-kadidaten stellen zich aan de wereld voor: Robert-Jan uit Den Haag (links), Alice uit
Utrecht en Boris uit Dordrecht. Foto: GPD/Roland de Bruin
