'Lui niet Lange, wees blij
dat je lee:
REGIO
Houdt heel Leiderdorp leefbaar ontslag
Project is belangrijk laa,ste maa"d
voor kenniseconomie Leids initiatief be-
Supermarkt moet geen klanten trekken over rug van boeren
Horecaondernemer Jan Lange kijkt terug op de overval die zijn leven overhoop
haalde
HOC 970
ZATERDAG 6 DECEMBER 2(
NAVRAAG
Het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschappen strooit de
zer dagen met euro's alsof het pepernoten zijn. Bij het verstrekken
van de subsidies in de
7 j het jaar is ook een
loond: de Sterrewacht
krijgt 52 miljoen voor de bouw van de radiotelescoop LOFAR. Een as
tronomisch bedrag. Hoe peuter je zoveel geld los en wat heb je daar
dan eigenlijk voor? Navraag bij DR. HUUB
RÖTTCERING, een van de wetenschappers
van de Sterrewacht die mede het concept
bedacht voor de nieuwe supertelescoop.
Is sinterklaas soms langs geweest op de
Sterrewacht?
„Nee, ha, ha, er komt nu wel net toevallig
een zwarte piet binnen, maar die komt pe
pernoten brengen, geen geld. Als het daar
over gaat, moet u het wel wat nuanceren.
Tweeënvijftig miljoen euro is inderdaad
veel, maar dat is niet alleen bestemd voor
de bouw van die telescoop. Dat bedrag is
bedoeld voor het hele project. Daaraan
nemen niet alleen de Universtiteit van Lei
den, Groningen en Nijmegen deel, maar
ook bedrijven en de Stichting Astron die
de telescoop ontwikkelt. Dit project gaat
ook zeker vier, vijf jaar duren. De bedoe
ling is dat het instrument in 2008 klaar is."
Wat verwacht u daar dan van?
„Dat we er fantastische wetenschap mee
kunnen doen en belangrijke stappen kun
nen zetten op weg naar de antwoorden op
vragen als hoe het heelal is ontstaan en
hoe de sterren zijn ontstaan. Er zijn grote
stukken die we nog niét weten. We weten wanneer de 'Big bang' is
begonnen en een paar miljard jaar later zien we het eerste sterren
stelsel. Maar we hebben geen flauw idee wat er in de tussenperio
de is gebeurd. Daar kan LOFAR naar kijken."
Met het apparaat kunnen ook trillingen in de aardkorst worden
gemeten. Kan het nog meer?
,Aan de softwarekant kan het enorme datastromen aan meetgege
vens beheren. Er wordt gewerkt aan snelle internetverbindingen
en er wordt een zeer geavanceerde supercomputer ontwikkeld. Be
langrijk voor de sterrenkunde en ook voor de computerindustrie
en de landbouw, want daarmee kun je meten hoe de gewassen er
bij staan en hoe de luchtvochtigheid is. Daar kun je dan naar han
delen. Bedrijven en groepen die zich op die gebieden bewegen,
hebben ook grote interesse in het project."
Die telescoop is dus echt nodig?
„Voor de sterrenkunde is het fantastisch, om te leren begrijpen
wat onze plek in het universum is. Het uitvoeren van zo'n uitda
gend, ingewikkeld project is ook heel belangrijk voor de kennis
economie. En het kan voor jongeren een stimulans zijn om weer
wiskunde en sterrenkunde te gaan studeren."
tekst: Paul de Tombe
foto: Hielco Kuipers
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, woensdag 6 december
WOUBRUGGE/ALKMAAR - Als de provincie Zuid-Holland niet met
flink wat geld over de brug komt, dan zal het voetveer over het Padde-
gat, tegelijk met het jaar 1978, een stille dood sterven. Op 31 decem
ber zal veerman J.P. Kinkel voor het laatst aan de riemen van de allang
afgekeurde veerboot post vatten om de ongeveer 25 vaste gebruikers
te transporteren over het Paddegat, de verbinding tussen Braassemer-
meer en Wijde Aa. De gemeente Woubrugge heeft mede namens Al
kemade, naarstig gezocht naar een opvolger, maar is niet in haar mis
sie geslaagd. Er is wel een buurman van Kinkel die het werk over zou
willen nemen, maar dan wel als volledige betrekking (financieel be
zien). Dat vinden beide gemeenten een te zware last. De som van
3200 gulden die Woubrugge en Alkemade momenteel beide uit trek
ken als jaarlijkse bijdrage zou bij lange na niet genoeg meer zijn. Een
andere oplossing weten beide gemeenten ook niet.
ANNO 1978, woensdag 6 december
LEIDEN - In Leiden is het vandaag nog niet tot daadwerkelijke acties
van ambtenaren gekomen tegen de voorgenomen bezuinigingen op
de ambtenarensalarissen. Wel gaven een kleine honderd ambtena
ren gehoor aan de oproep van de ABVA om naar een demonstratieve
vergadering in de hal van het stadhuis te komen.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: 8 M. Essenberg. G.P. Arnold
E-mail: directiehdcuz@hdcnl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 3S& 4'5
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '5° S43
Personeel: 075-6813677
Wonen/in-exterieur: 072-519 6554
Business to business: 072-519 6540
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met 075-6813636
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0.50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19 30 uur. za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507.2003 PA Haarlem.
Jan Lange voor restaurant De Belastingdienst aan de Leidse Doezastraat, waarvoor hij het concept bedacht. „Het idee had ik al toen ik elf jaar geleden met de FIOD te maken kreeg." Foto: Hielco Ku l
I
SCHRIJVENDE LEZERS
LEIDEN, 11.00 UUR
la<
Teneinde de uitspraken in het artikel
'Meer bedrijven langs de A4' (LD
18/11) enigszins te nuanceren en te
voorkomen dat de berichtgeving
hieromtrent te selectief gaat worden,
wil ik graag reageren.
Het exploitatiegebied Vierzicht be
staat uit ruim 20.000 vierkante meter
bosplantsoen. Volgens de project
ontwikkelaar Hans Broekman (te
vens directeur W4 ontwikkelbedrijf)
bestaat deze plek, met duizenden
bomen, in de perceptie van de men
sen niet. Wellicht bedoelt hij te zeg
gen dat deze bomen in zijn percep
tie niet bestaan. Immers, bomen ge
nereren geen geld, maar leveren
'slechts' gezuiverde lucht.
Het bosplantsoen, thans de habitat
van een groot aantal vogels, moet
plaats maken voor bedrijfspanden.
Volgens Broekman is het uniek dat
deze bebouwing in Leiderdorp
slechts acht meter van de snelweg
komt. Stemt deze unieke situatie
niet tot nadenken? Waarom dient er
langs autosnelwegen een bebou-
wingsvrije zone van vijftig tot hon
derdvijftig meter in acht te worden
genomen en waarom wordt er langs
snelwegen groen aangeplant?
Eén van de redenen is dat een rijks
weg een aanslag vormt op de kwali
teit van de leefomgeving door ge
luid, stank en stof. Om de leefbaar
heid te vergroten (bomen zuiveren
zo'n 30 procent van de luchtveront
reiniging) lenen gebieden langs
rijkswegen zich bij uitstek voor het
planten van groen. Gezien de gevoe
lige locaties, direct gelegen in dit ge
bied (ziekenhuis, medisch kinder
dagverblijf, verpleeghuis, woonwijk),
ligt dit bosplantsoen inderdaad heel
strategisch en niet, zoals de heer
Broekman suggereert om te bebou
wen, maar als zuiveraar van de ver
vuiling van de snelweg.
In 2002 zijn diverse bezwaarschrif
ten ingediend tegen de kap van dui
zenden bomen in Vierzicht. De ad
vies- en bezwaarcommissie heeft de
bezwaren tegen het besluit tot kap-
vergunning gegrond verklaard. Het
college heeft in zijn heroverweging
het bezwaar gedeeltelijk gegrond
verklaard, dat wil zeggen: ruim 8.000
vierkante meter mocht wel gekapt
worden (de gevolgen hiervan zijn
duidelijk).
Bovendien heeft het college in de
heroverweging van de kap vergun
ning besloten tot een kwalitatieve
herplantplicht en is in de herziene
kapvergunning niet langer gekozen
voor compensatie in de Munniken-
polder, zoals nu voortdurend wordt
voorgehouden door wethouder Mol-
kenboer, maar dient de herplant
plaats te vinden langs de Simon
Smitweg/Westelijke ontsluitingsweg.
De bomen die in de toekomst vol
gens het college zullen worden ge
plant langs de twee lanen die het be
drijventerrein doen kruisen, zijn
geen compensatie voor de duizen
den bomen die moeten wijken.
Daarnaast zal de toekomstige weste
lijke randweg (die oorspronkelijk
oostelijk was gepland) belast met
zeer veel vrachtverkeer langs alle
daar gelegen gevoelige locaties, de
leefomgeving nog verder doen ver
slechteren.
Ook ik ben een voorstander om 'het
dorp leefbaar te houden' maar dan
wel heel Leiderdorp.
Ita van den Enden,
Leiderdorp.
Hij is op staande voet ontslagen. Zomaar, ineens, op een slecht!
vrijdagmiddag.
Ze moeten je niet, had z'n baas gezegd. Continu roken, veel babbel
en voortdurend te laat komen. Zo'n grondwerker hoefden ze niet.ie
ik heb geen werk meer voor je." Na een maand arbeid kon hij verti
ken.
Hij had het min of meer geaccepteerd, tot ze bij het Centrum voor
Werk en Inkomen hadden gezegd dat dit 'helemaal niet kon'. „Ze z lei
den dat ik mijn ontslag moest aanvechten." Hij kijkt er bijna veron
schuldigend bij.
bi
Ik wil graag reageren op
het stukje 'AH biedt zuivel
tegen stuntprijzen aan' dat
onlangs in de krant stond.
De Nederlandse boer heeft
het tegenwoordig al niet
gemakkelijk met alle regels
en (achterlijke) wetgeving,
maar door deze 'stunt'
gaat de Nederlandse agra
riër helemaal onderuit.
Het is al treurig dat er te
genwoordig minder boe
ren zijn, om over het aan
tal dat er bijkomt maar te
zwijgen. Waarom moet er
zuivel uit het buitenland
worden gehaald, terwijl de
Nederlandse boer steeds
meer diversificatie moet
doen om te kunnen over
leven.
Ik ben dan ook van me
ning dat dit de Nederland
se economie onderuit
haalt. Als de boeren min
der melk verkopen werkt
dat zo ver door, dat de toe
leveranciers hier ook mee
te maken gaan krijgen, wat
dus weer ten koste gaat
van de economie.
Beste supermarkten, spaar
de boeren en probeer ge
woon op een andere ma
nier de klanten te trekken
en blijf alstublieft van hen
af. Wees trots op wat de
Nederlandse boeren alle
maal voor elkaar hebben
gekregen.
Patrick Onderwater,
Voorburg.
Maanden later kwam het pas van actie, toen het bedrijfschap voor r c
bouwnijverheid zijn werkloosheidsuitkering terugvorderde. Tja, to
moest hij wel naar de kantonrechter stappen. Althans, dat zei de juIUI
van de FNV. Een man, die het CWI voor hem belde.
En daar zitten ze nu dan, precies een jaar later. Hij met de man vai
FNV en zijn ex-baas met een advocaat. Smoezend, in aparte ruimte
wachten ze op wat komen gaat. De kantonrechter heeft het snel ge;
Meneer A heeft verzuimd een ontslagvergunning aan te vragen en
neer B kwam maanden te laat met zijn loonvordering. „Daar kunn
we heel lang over doorprocederen, maar ik stel voor dat u het nu si
men oplost. Wij gaan de zaal uit. Als u er uit bent kunt u ons bellen
als u er niet uitkomt ook."
Praten met elkaar? Nou, daar hebben ze helemaal geen zin in. Twe
supporters van de grondwerker, zijn zus en een oud-collega, pleite
voor 'doorgaan'. „Het klopt gewoon niet. Marcel was helemaal geei
slechte werknemer. Wij willen best getuigen, als dat helpt." Een pal
meter verderop spuit de ex-baas zijn gal. Het op een duur akkoordj
gooien met iemand die na zijn ontslag een paar maanden zwart he
gewerkt? Ach kom nou toch.
Na twintig minuten verstomt de ketelmuziek. Beide partijen willen
naar huis. „Nou goed, drieduizend euro", zegt de FNV-man tegen d
advocaat. „Geen denken aan. Weet u wel dat u geen poot hebt om
staan als we doorprocederen?" Ze vindt een schikking van 1.500 eu
meer dan voldoende. „Goed dan. 1.500 euro. Betalen binnen twee
ken."
Erna Straatsma
Horecabaas
in Katwijk
neergestoken
KATWUK. IFOEN WC OF JAGER
De bekende horecaonüer-
j nemer en voormalig top-
i zeiler Jan Lange is m de
nacht van maandag bp
dinsdag neergestoken ui
zijn woning aan de Popu-
lierenlann in Katwijk.
De 4ft-jarigc Katwijker is
niet zeven steekwonden
opgenomen in het ziekcn-
luns maar verkeert binten
levensgevaar. De precieze
toedracht is nog onduide-
i Lange zou rond één uur
"s nachts, bij fhmsko-V -
een onbekend aanta"
•»i»hbe'
sief geweest. Na de overval
merkte ik dat ik in zulke ge
vallen begon te koken en erin
wilde vliegen. Ik werd bang
van mezelf en dat had ik niet
alleen op de zaak, maar ook
thuis. Daar heb ik tegenwoor
dig achter elke deur een eind
hout staan en de enige keer
dat ik weer lawaai hoorde,
heb ik dat gepakt om een
eventuele indringer te lijf te
gaan. Die bleek er niet te zijn,
maar ik schrok toch. Van me
zelf. Ik was totaal buiten zin
nen. Om mezelf te bescher
men, heb ik me toen ook uit
Annie's teruggetrokken."
Daarna bewoog Jan Lange
zich in de luwte en werkte hij
alleen nog als hij zich echt ge
motiveerd voelde. Zoals het
geval was bij het ontwerpen
van het omstreden concept
voor restaurant De Belasting
dienst aan de Leidse Doeza
straat. Een naam die bij het
ministerie van financiën vol
ledig verkeerd viel maar nog
altijd het pand siert, waarin
alle aanduidingen verwijzen
naar de fiscus. De spoelkeu
ken heet er de 'witwasserij' en
een dame-blanche staat als
'zwartwerker' op de kaart, die
in de vorm van een belasting
biljet aan de tafeltjes wordt
bezorgd.
„Het idee voor dat concept
had ik al toen ik elf jaar gele
den met de FIOD te ma
ken kreeg
en een
Ergens in het gesprek doet hij een opmerkelijke uitspraak.
„Eigenlijk ben ik blij dat mijn overvallers nooit zijn gepakt", zegt
Jan Lange (51). „Die jongens hadden misschien twee jaar
gekregen en om één of andere vage reden zou die straf
ongetwijfeld met een paar maanden zijn verminderd. Zoals zo
vaak gebeurt als gewone mensen het slachtoffer zijn. Waren ze
dus na zestien maanden weer vrij geweest. Dan had ik me pas
echt belazerd gevoeld."
lage hartslag op. Maar ik ge
bruik helemaal niks. Geen pil
len en geen alcohol, ik sport
gewoon veel. Dat is mijn red
ding geweest", beseft Jan Lan
ge. „Is dat zeilen toch nog er
gens goed voor", constateert
de voormalig Nederlands en
Europees kampioen in de ho-
bie-cat-klasse laconiek.
Even onderkoeld reageert hij
op de vraag hoe hij nadien
zijn leven weer heeft opge
pakt. „Met zes dagen zieken
huis, twee weken bij mijn
broer en twee weken op
Texel. Daarna ben
ik weer naar de
zaak ge
gaan."
Daar
merkte hij pas echt wat de
overval met hem had gedaan.
Aan de ene kant relativeerde
hij alles wat hij voordien be
langrijk vond („ik hing maar
wat rond en zelfs de omzet in
teresseerde me niet meer"),
aan de andere kant stond hij
'volkomen strak' als er wat ge
beurde met lastige klanten.
„Voordien had ik conflictsitu
aties altijd rustig opgelost, in
25 jaar horeca was ik nooit
agres-
forse boete moest betalj
omdat er 'zwart' werd
in mijn restaurants. Tei
misschien, maar afgezi
wat er bijvoorbeeld in 1
shops gebeurt, vond ik
heel oneerlijk dat ik als lef
beeld werd gebruikt. Oron
van me af te zetten, heli j
concept ontwikkeld en ie$
kan nog serieus worden al
nu het bestaansrecht bl
hebben. Ik ben met eei
tal mensen in gesprek oprc
ook in andere steden inrd:
aantal zaken in te voere) d
Verder vult hij zijn tijd
woordig op vrijblijvenc
ze. „Ik huppel wat rondhb
Annie's en de Belastingit j
ik klus een beetje voor
den en ik loop wat vakethl
Het is genoeg om mijn id
te vullen en ik vind het
wel goed zo, want ik kijïaa
middels heel anders tegj
leven aan. Vlak na de stl
partij werd ik nog woedirk
als mensen zeiden dat ij>al
luk had gehad. 'Lazer opt
heb een ongeluk gehadyie
schreeuwde ik dan teruen
Maar langzamerhand bi
er van doordrongen gerpd
dat die mensen gelijk hffir
Ik ben in mijn neus gesast
dat had ook mijn oog kijtai
zijn. Ik ben in mijn borsjet
raakt, dat had mijn hartho
nen zijn. En als dat harte
slagen sneller had gekloi j<
was ik er ook niet meer jki
weest. Dat besef ik nu tsar
ge." Ut:
„Ja, ik ben mijn spirit kvpli
raakt en ik zal niet snel j J
iets nieuws beginnen", fer
hij na lang nadenken bftn
amen. „En die overvafcal
speelt ook nog geregile
door mijn kop, maat-o
heb ik geen frustratjec
over. Die zou ik wa)l(
ben gehad als de iel
waren gepakt en dg
met een lichte siar
vanaf waren gerig
men. Maar alslct
daar weer eeij
bitterd over F=
zeg ik tegen
zelf: Lui nj
Lange. W<A
blij dat jel\
Een trauma heeft hij er nu
niet aan overgehouden, be
weert hij, maar de overval
heeft wel zijn leven overhoop
gehaald. Vier jaar nadat hij
door drie gemaskerde man
nen werd neergestoken, heeft
Jan Lange zich ook goeddeels
uit zijn laatste zaak terugge
trokken. Na een eerdere affai
re met de FIOD - „die me vele
miljoenen kostte" - moest hij
het strandpaviljoen Sankt
Moritz aan Zee in Wassenaar
en restaurant Malle Jan in Lei
den al verkopen. Het overge
bleven Annie's Verjaardag
wordt sinds enige tijd gerund
door zijn zuster. „Omdat ik er
als een zombie rondliep. Ik
had altijd een enorme drive in
mijn werk, maar mijn interes
se was na die steekpartij to
taal verdwenen. Ik kon het al
lemaal niet meer opbrengen,
die overval heeft me mijn spi
rit ontnomen."
Hij denkt er niet vaak aan en
ligt er niet wakker van, be
weert hij, maar als hij
's nachts wakker schiet, spo
ken de beelden wel onmiddel
lijk door zijn hoofd. In het
donker ziet Jan Lange nog ge
regeld de horrorfilm terug,
waarin hij zelf een hoofdrol
speelde. Dan hoort de oud
topzeiler en horecabaas weer
het gestommel op het dak, dat
hem alarmeerde in de nacht
van maandag 26 op dinsdag
27 april 1999. Dan herinnert
hij zich dat hij naar buiten
'vloog' om te gaan kijken en
hoe hij op de terugweg op de
drie gemaskerde mannen
botste die via een
koepel zijn huis
aan de Populie
renlaan in Kat
wijk waren
binnenge
drongen.
Met getrok
ken pis
tool, belust op geld.
„Ik liep ze bijna omver en
moest meteen vechten voor
mijn leven", staat hem nog
bij. „En tijdens dat gevecht
werd ik twaalf keer gestoken.
Het vreemde is dat ik dat mes
nooit heb gezien en het ook
niet heb gevoeld. Pijn kreeg ik
pas toen er een pistool tegen
mijn slaap werd geramd en
toen ik later met de kolf een
klap op mijn hoofd kreeg om
dat ze maar 300 gulden aan
buitenlands geld in de kluis
vonden."
„Daarna waren ze ineens
weg", weet hij nog. „Ge
schrokken van de buren, die
mijn geschreeuw hadden ge
hoord en met een bezem een
ruit in hun huis insloegen.
Aan die mensen heb ik te
danken dat ik er nog ben. Zelf
had ik nog net de kracht om
op mijn mobieltje 112 in te
toetsen, maar daar moest ik
'een ogenblikje geduld' heb
ben, voordat ik om hulp kon
roepen. Omdat de buren al
eerder hadden gebeld, was er
toch nog snel een ambulance
om me naar het LUMC te
brengen. Het is een godswon
der dat ik daar levend uit ben
gekomen, want ik lag te ba
den in het bloed. Bijna vier li
ter was ik kwijt. Later hoorde
ik van de chirurg dat ik de
operatie alleen heb overleefd
omdat ik een hartslag van 45
had. Als die 55 was geweest,
was ik in de gang van mijn
huis al doodgebloed."
„In het LUMC dachten ze
trouwens dat ik een drugs
gebruiker was, want daar
