'Plan kabinet
veroorzaakt
tweedeling'
BINNENLAND 1
Koopkracht chronisch zieken gered, of toch niet?
Nederlander wil directe toegang tot specialist
Man achter seksreizen
werkte op basisschool
NOG 1 DAG!
'Psychiatrische stoornis bij
meeste criminele jongeren'
AH-medewerkers weer
opgepakt na rake klappen
Computers
politie in 2005
niet op orde
Sticker waarschuwt jongeren voor lenen
'Trollen' houden Leeuwarden schoon
Weinig hulp kwetsbare groepen
Baantje trekken op de kerstmarkt
9,6 MILJOEN
IN UW
SCHOEN?
RECORD JACKPOT 9,6 MILJOEN
Staatsloterij -
BEL DE FLEUROP BLOEMEIMLIJIM: 0900-1501 ,151
Als zij voortmvi 00k
de Bob kcivi worden-.
door Peet Vogels
den haao - Het was CDA-ffactievoorzitter
Verhagen die de koopkracht voor chronisch
zieken en gehandicapten op de politieke
agenda zette. Bij de algemene beschouwin
gen na Prinsjesdag vroeg Verhagen koop-
krachtbehoud voor deze groep, die zwaar ge
troffen leek te worden door de bezuinigingen.
De toezegging was vlot gedaan, maar de uit
werking bleek een stuk taaier. Wie is chro
nisch ziek of gehandicapt en hoe weten we
wie door welke maatregel wordt getroffen?
Want een gehandicapte met een eigen huis
heeft geen last van de verlaging van de huur
subsidie en een chronisch zieke met een par
ticuliere verzekering heeft geen last van het
uitkleden van het ziekenfondspakket.
Effect reparatie
pas in najaar
2004 zichtbaar
De fiscaal specialisten in de Kamer bedachten
een regeling bij de behandeling van het Be
lastingplan. Staatssecretaris Wijn (financiën)
waarschuwde toen al dat sommige chronisch
zieken er van zouden profiteren, maar ande
ren er juist op achteruit zouden gaan.
De waarheid van die voorspelling bleek deze
week bij de behandeling van de begroting
volksgezondheid, toen de koopkrachtplaatjes
bekend werden. Alle partijen in de Kamer
schrokken zich een ongeluk toen bleek dat
mensen met een minimuminkomen er tot
acht procent op achteruit gaan. De PvdA be
cijferde dat zeker 200.000 chronisch zieken en
gehandicapten zwaar door de kabinetsmaat
regelen zouden worden getroffen. Partijen
struikelden over elkaar heen met voorstellen
om alles te repareren.
„Hoe verhoudt zich dat tot de uitspraak van
premier Balkenende dat niemand meer dan
één procent aan koopkracht in hoeft te leve
ren?", wilde fractievoorzitter Rouvoet van de
Christenunie weten. Nou, dat kon minister
De Geus van sociale zaken wel uitleggen. „De
premier sprak over koopkracht in algemene
zin", antwoordde De Geus. „Uit de koop
krachtplaatjes blijkt dat in het algemeen nie
mand meer dan één procent inlevert. Omdat
we nu heel veel maatregelen nemen die be
paalde mensen wel treffen en anderen niet,
kan het zijn dat in individuele gevallen de
koopkracht verder terugloopt."
De minister wees er op dat alle minima recht
hebben op bijzondere bijstand als hun inko
men door alle extra kosten te hard wordt aan
getast. Hij relativeerde verder de alarmerende
cijfers van de PvdA. „In totaal gaan 33.000
chronisch zieken met een minimuminkomen
er meer dan één procent op achteruit. Daar
naast gaan nog 29.000 minima er meer dan
één procent op achteruit"
Die uitleg was echter niet voldoende voor op
positie en coalitie. De regeringsfracties, onder
leiding van het CDA, drongen aan op extra
maatregelen om de koopkracht van de mini
ma te beschermen.
De Geus en Hoogervorst gaven daar gehoor
aan. De bijzondere bijstand wordt daarom
met 50 miljoen euro verhoogd. Daarnaast
kunnen de chronisch zieken en gehandicap
ten een groter deel van hun kosten aftrekken
van de belasting. Voor degenen die niet ge
noeg belasting betalen om alles af te trekken
is een speciale verzilveringsregeling ingesteld.
Zij krijgen een negatieve belastingaanslag zo
dat ze toch de aftrek krijgen voor alle gemaak
te kosten.
Dat stemde de Kamer tevreden. Of die tevre
denheid terecht is zal echter pas met Prinsjes
dag in 2004 blijken. „Dan kan ik u de gevol
gen van alle maatregelen pas laten zien",
waarschuwde Wijn. Hoe dat kan wist De Geus
weer te melden. „We kunnen wel laten zien
hoe nat iemand wordt als het regent, maar
niet hoeveel regen de paraplu van de bijzon
dere bijstand tegenhoudt"
lo - Het Waterschap Peel en
'jsvallei in Venlo heeft extra
tregelen genomen tegen de
achte hoge waterstanden
üe Maas. Om overstromin-
jte voorkomen heeft het
|p 800.000 euro uitgegeven
erbeteringen van de wa
rringen. Het aantal kade-
nten is verhoogd van tien
1240 mensen. Het schap
t extra pompen aange-
"t en 160 met zand gevulde
e zakken permanent droog
jmmando's
'lel naar Irak
haag - De zeventig com-
ido's die defensieminister
ip naar Irak wil sturen, ver
ken waarschijnlijk voor ko
lde maandag. Ze moeten
pristen opsporen in Zuid-
Iwaar 1100 Nederlandse
kairen zijn gelegerd. Vol-
Kamp is de situatie te ge
lijk om nog langer te wach-
sinig draagvlak
»r imamschool
fhaag - Moslims in Neder-
|i zijn geen voorstander van
srkende opleiding voor
is waaraan de overheid
aagt. De stromingen van
•lam kunnen volgens de
jste moslimorganisaties niet
Ki opleiding aan bod ko-
Dat staat in een rapport
-£en adviescommissie aan
^tssecretaris Nijs (onderwijs)
thandigde. Een woordvoer-
,(Van het ministerie zegt dat
|i principe geen belemme-
|en zijn voor een opleiding
k imams en dat Nijs een
ntueel initiatief verwelkomt.
den haag/gpd - Negentig pro
cent van de criminele jongens
die zijn veroordeeld tot de
jeugdgevangenis of jeugdin
richting, heeft een of meerdere
psychiatrische stoornissen. Dat
stelt de kinder- en jeugdpsychi-
ater Coby Vreugdenhil van het
VU Medisch Centrum in Am
sterdam in haar promotieon
derzoek. Het is voor het eerst in
Nederland dat criminele jonge
ren zijn onderzocht op psychia
trische stoornissen.
De stoornissen kunnen varië
ren van een antisociale ge
dragsstoornis en hyperactiviteit
-ADHD- tot psychotische ver
schijnselen.
Volgens jeugdpsychiater Th.
Doreleijers kunnen jongeren
met angststoornis makkelijk
vervallen in zwaar geweld. De
genen met ADHD zijn vaak der
mate hyperactief, dat ze er niet
over nadenken waarmee ze be
zig zijn. In de jeugdgevangenis
sen wordt nog onvoldoende re
kening gehouden met psychia
trische stoornissen die vaak
goed behandelbaar zijn.
Strenger straffen is bij deze jon
geren weinig effectief. Zonder
behandeling zullen dergelijke
storingen alleen maar ernstiger
worden. Bovendien bestaat het
gevaar dat zij telkens opnieuw
zullen recidiveren.
In zes gesloten jeugdinrichtin
gen ondervroeg Vreugdenhil
204 jongens tussen de twaalf en
achttien jaar. Bijna driekwart
van de jongens was veroordeeld
voor een gewelds- of zedende
lict. Een derde was al eens eer
der veroordeeld tot jeugddeten
tie of een strafrechtelijke be
handeling.
amsterdam/anp - Twee mede
werkers van de Albert Heijnsu-
permarkt in Amsterdam zijn
opnieuw opgepakt na een con
flict met een ldant waarbij rake
klappen vielen. Persofficier van
justitie Kruimel bevestigde de
arrestatie. Deze had vorige
week vrijdag plaats. De twee
AH'ers zijn zaterdag weer vrij
gelaten. Het is nog niet bekend
of de medewerkers ook nu ver
volgd zullen worden.
Volgens advocaat Plasman van
een van de slachtoffers kwam
zijn cliënt met een andere man
vrijdag bij de Albert Heijn. De
mannen werd verzocht de win
kel te verlaten. Een van hen
werd agressief. Gevolg was dat
zij enkele klappen van de Albert
Heijnmedewerkers moesten in
casseren.
Een van de AH'ers is eerder ver
oordeeld voor het mishandelen
van een winkeldief. Hij kreeg
hiervoor een boete van 600 eu
ro, waarvan 300 voorwaardelijk.
Die werd destijds betaald door
prins Bernhard, die veront
waardigd was over de vervol
ging van de winkelmedewerker.
kollum/gpd - De 33-jarige man
uit het Friese Kollum die is ge
arresteerd op verdenking van
het organiseren van reizen voor
seks met kinderen, werkte al
een jaar als vrijwilliger op een
basisschool. Hij hielp tot zijn
aanhouding bij de ICT-lessen in
de hoogste groepen van de
Prins Bernhardschool.
Schooldirecteur Dijkstra zegt
geschokt te zijn door de aan
houding van de man. „Wij had
den dit niet verwacht. Hij ging
altijd zeer correct om met kin
deren en leerkrachten. Er be
stond bij ons geen enkel ver
moeden." De ouders van de
leerlingen zijn per brief inge
licht over de aanhouding van
de vrijwilliger. De leerlingen is,
zonder verdere toelichting, ver
teld dat de man deze week niet
meer komt. Het is volgens Dijk
stra uitgesloten dat hij ooit nog
op de school als vrijwilliger aan
de slag gaat.
Dijkstra zegt officieel niet op de
hoogte te zijn gebracht van de
aanklacht tegen de vrijwilliger.
„Officieel weet ik van niets. Zijn
vader heeft ons verteld dat hij
was aangehouden en dat er
computerapparatuur in beslag
was genomen. Wij wachten het
onderzoek af."
In de buurt waar de verdachte
woont, doet het verhaal de ron
de dat jonge jongens bij de man
thuis computerspelletjes kwa
men spelen. Een andere buurt
bewoner stelt dat er wel een
vermoeden bestond dat er iets
aan de hand was, omdat de
man regelmatig jonge jongens
bij zich had.
den haag/gpd - Nederlanders
zijn ontevreden over het 'poort-
wachterssysteem', waarbij zij
naar de huisarts moeten voor
dat ze een afspraak met een
specialist kunnen maken. Zij
willen directe toegang tot speci
alist en ziekenhuis. Dat conclu
deert de Raad voor Volksge
zondheid en Zorg (RVZ) in een
vergelijking van West-Europese
zorgstelsels, die vandaag is ge
publiceerd. Behalve Nederland
betreft het onderzoek België,
Duitsland, Frankrijk en Enge
land.
Nederlanders zijn meer dan an
dere West-Europeanen bereid
extra te betalen voor verbete
ringen in de zorg. Vijf euro ex
tra per maand is bespreekbaar,
maar dan moet wel duidelijk
zijn dat dit iets oplevert. Met
name jongeren willen meer uit
geven aan zorg voor zichzelf.
Dat heeft op termijn mogelijk
negatieve gevolgen voor de 'ri-
sicosolidariteit', de bereidheid
van jongeren om bij te dragen
aan de zorgkosten van ouderen,
aldus de RVZ.
Uit de studie blijkt ook dat Ne
derland in vergelijking met de
andere landen minder huisart
sen, specialisten en ziekenhuis
bedden heeft. Zo heeft Duits
land meer dan twee keer zo veel
specialisten en huisartsen per
duizend inwoners. Frankrijk
heeft meer dan drie keer zo veel
huisartsen en bijna twee keer
zo veel specialisten.
Daar staat tegenover dat Neder
land een beduidend groter aan
tal verpleegkundigen heeft. De
RVZ noemt dat opmerkelijk,
maar heeft er geen verklaring
voor. Opvallend is verder dat
Nederlanders eerder bereid zijn
zich in het buitenland te laten
behandelen dan andere West-
Europeanen. Met name jonge
ren blijken bereid om ver te rei
zen. De studie schetst een toe
komstbeeld van Europese ken
niscentra voor hoog gespeciali
seerde zorg. Academische cen
tra, aldus de studie, moeten
zich niet alleen landelijk profi
leren, maar ook internationaal.
den haag/gpd - Bij reclame in
kranten en op televisie voor
goedkope leningen moet voort
aan een duidelijke waarschu
wing in beeld komen voor de ri
sico's van schulden. Dat wil re-
10 tot 12 hebben schulden.
PvdA-Kamerlid Noorman waar
deert het idee van het CDA.
„Maar het is niet voldoende.
Mensen die veel schulden ma
ken worden door een sticker
niet afgeschrikt. Hen moet wor
den geleerd met geld om te
gaan. Veel gemeenten helpen
probleembetalers hier al mee."
ictiepilfen in
=tlag genomen
Leeuwarden - Leeuwarden heeft sinds gisteren
een Fries pratende prullenbak. In de Friese hoofd
stad leeft volgens de overlevering een trollenvolk
onder de grond dat elke nacht de troep opruimt
die mensen op straat smijten. Die trollen hebben
wel hulp nodig. Mensen die iets in de nieuwe bak
ken gooien, worden persoonlijk bedankt. „Okay,
bedankt hè. Sa moat it. Ik bin Kikus. Wa bist do",
klinkt het als een prop papier in trol Kikus op het
Oldehoofsterkerkhof wordt gegooid. Met Gooimar
en Jiskemasine moet Kikus zorgen voor een scho
ner straatbeeld. Foto: GPD/Wietze Landman
utrecht-den haag/gpd-anp -
Het kabinet creëert een nieuwe
tweedeling in de maatschappij.
Binnen de groep chronisch zie
ken en gehandicapten moeten
mensen met een hoog inkomen
inleveren ten behoeve van de la
ge inkomens. De regering breekt
daarmee met de regel om ge
zonde mensen ter compensatie
extra te belasten, zegt de Chro
nisch Zieken en Gehandicapten
raad.
„Het solidariteitsprincipe wordt
losgelaten", aldus voorzitter
Troost van de raad in een reac
tie op de plannen van het kabi
net om het koopkrachtverlies
van chronisch zieken en gehan
dicapten met een laag inkomen
te beperken. Hun eigen bijdra
gen voor de AWBZ gaan omlaag
en zelfzorggeneesmiddelen als
pijnstillers en de AWBZ-zorg
buiten het ziekenhuis worden
fiscaal aftrekbaar. Die toezeg
gingen deden de ministers De
Geus (sociale zaken) en Hoo
gervorst (volksgezondheid) en
staatssecretaris Wijn (financi
en) gisteren in de Kamer.
Met een financiële injectie van
50 miljoen euro voor de bijzon
dere bijstand kunnen gemeen
ten bijvoorbeeld collectieve
ziektekostenverzekeringen af
sluiten voor de inwoners die
het minst verdienen. De laagste
inkomens hoeven straks min
der zelf bij te dragen aan de
AWBZ. In ruil daarvoor gaat de
eigen bijdrage voor hogere in
komens omhoog.
Volgens Troost zal dit chro
nisch zieken en gehandicapten
niet helpen. „Verzekeraars ver
zekeren geen brandende hui
zen." Ook de vakbeweging
heeft honend gereageerd op het
optreden van het kabinet. CNV-
voorzitter Terpstra sprak van
een gênante vertoning. De CN-
V'er hekelde 'de hooghartige
houding en het dédain', waar
mee gisteren bekend werd ge
maakt dat ongeveer 62.000
mensen met een minimumin
komen meer dan 1 procent van
hun inkomen verliezen. „Dat
mag je als overheid niet baga
telliseren. Het gaat hier om zo
veel mensen dat het grootste
stadion van Nederland er niet
groot genoeg voor zou zijn."
Volgens Tersptra schept het ka
binet een klimaat van wantrou
wen. „Balkenende had beloofd
dat niemand er meer dan 1
procent op achteruit zou gaan.
Ik krijg het schaamrood op de
kaken als ik dan zie met hoeveel
tegenzin door het kabinet con
cessies worden gedaan voor de
meest kwetsbare groepen."
Volgens FNV-bestuurder socia
le zekerheid Heerts is het over
zicht op het kabinetsbeleid en
de inkomensgevolgen ervan
zoek. „We krijgen nu wel meer
helderheid in de opeenstape
ling van inkomenseffecten,
maar volgend jaar komen daar
nog de gevolgen van ingrepen
in het ziekenfonds, de WW en
WAO bovenop." De FNV heeft
de Eerste Kamer daarom in een
brief gewezen op wetsvoorstel
len over wijzigingen in de soci
ale zekerheid en de zorg. Deze
moeten nog door de senaat
worden behandeld.
den haag/gpd - Het lukt de po
litie niet om in 2005 informatie
over criminelen en onderzoek'
soepel uit te wisselen via mo
derne ICT-systemen, terwijl dat
wel de afspraak was. Oude
computersystemen met ernsti
ge tekortkomingen blijven lan
ger in gebruik. Dat concludeert
de Algemene Rekenkamer na
een onderzoek.
De Rekenkamer roept minister
Remkes van binnenlandse za
ken op in te grijpen en de regie
van de vernieuwingsoperatie in
handen te geven van 'een stevi
ge partij'. „Een instantie moet
knopen doorhakken en eventu
ele 'dissidente' korpsen aan
collectieve beslissingen kunnen
houden", aldus de Rekenka
mer.
De Rekenkamer constateert dat
niemand echt zicht heeft op de
kosten en de uitgaven aan com
puters en software. Ook zijn de
25 politiekorpsen en de minis
ter er nog niet over uit wie wat
moet betalen. De Rekenkamer
vraagt zich af of er sowieso wel
genoeg geld beschikbaar is.
Volgens wetenschappers kan de
politie met een nieuwe sustcem
veel meer misdrijven oplossen.
Amsterdam - Tussen de kraampjes van de kerstmarkt op de Dam In Amsterdam kunnen schaatstliefheb-
bers dezer dagen weer een baantje trekken. Gisteren werd de feestelijk verlichte schaatsbaan geopend.
Foto: ANP/Marcel Antonisse
geringspartij CDA.
Oppositiepartij PvdA staat sym
pathiek tegenover het idee van
CDA-Kamerlid Mosterd. Daar
mee is er een meerderheid voor
het plan. Mosterd maakt zich
zorgen over vooral het groeiend
aantal koopzieke jongeren. „Op
tabak moet een sticker zitten
dat het slecht is voor de ge
zondheid", zei hij. „Iets soort
gelijks zouden we voor dit soort
reclames kunnen bedenken.
Volgens de CDA'er moet in ie
der geval duidelijk in de recla
mes worden vermeld hoe hoog
de echte rente is die over de le
nigen moet worden betaald.
„Daar wordt nu besmuikt over
gedaan." Ook moet worden be
nadrukt wat de gevolgen zijn
als iemand de schulden niet
kan afbetalen. „Zo kan iemand
zijn huis kwijtraken."
Uit een onlangs gehouden on
derzoek van het Nationaal In
stituut voor Budgetvoorlichting
blijkt dat de meeste jongeren in
Nederland een gat in hun hand
hebben. Van jongeren van 21
tot 25 jaar komt zestig procent
geld tekort. Zelfs kinderen van
bister mijdt
bat met Zalm
maag - Ondanks een uitda-
jvan de Tweede Kamer ziet
Ister Van der Hoeven (on-
njs) er van af een openlijk
|t aan te gaan met haar col-
jZalm. De minister van fi-
[iën heeft de rotsvaste over-
(ng dat islamitische scholen
ttt zijn voor de integratie.
dj|ril de stichting van die
er(jlen bemoeilijken. De mi-
,n jr zei te zoeken naar prakti-
eijmplossingen.
>UI|
d t ongeval
'iii'ian geborgen
ïatj
oojERDAM - Het lichaam van
f ji-jarige man die dinsdag
njivam bij een ongeval met
teijrijskraan in Rotterdam is
ijjrmiddag geborgen. De ber-
Hajwerd bemoeilijkt doordat
njand, dat werd getroffen
de giek en de contrage
iten van de kraan, op in-
en stond. Het slachtoffer is
werknemer uit het Bra
ise Ulicoten. De 51-jarige
mse kraanmachinist, die op
=Jak van de belendende silo
:ht kwam, ligt nog in het
inhuis, maar zijn situatie is
levensbedreigend.
latregelen
gen hoogwater
-maag - De opsporings-
FIOD-ECD heeft een dis-
vjtienetwerk van illegale po-
ieverhogende middelen op-
ld. Bij invallen in het hele
pqwerden acht mensen aan-
onuden. Er werden 50.000
on^i en 52.000 euro in contan-
t déeconfisqueerd. Om de pil-
opjan de man te brengen ad-
dt nerde het netwerk op inter-
i pan in dagbladen. De erec-
laa|len zijn in Nederland al-
jop recept verkrijgbaar van-
>rd« mogelijk schadelijke ge-
fen voor de gezondheid.
mmen zoeken
>t infrarood
•mond - Rijkswaterstaat
met een vliegtuig infra-
ispecties uitgevoerd tus-
'enlo en Maasbracht, op
naar explosieven. Op de
zijn bepaalde gewassen
dan andere, en dat kan
wijzen dat in die planten
ijzer zit. Het opsporen
lommen is met deze me-
jggj e veel goedkoper dan met
etaaldetector. De bodem
idden-Limburg ligt bezaaid
riet-ontplofte bommen en
iten, omdat daar in 1944
)45 zwaar is gevochten.
idinglijn Leger
i Heils succes
erdam - De in november
het Leger des Heils gelan-
le kledinglijn 50/50 is een
es. „Van de collectie is nu
veer driekwart deel ver-
t. Daar zijn we zeer tevre-
nee", zegt een woordvoer-
De kleding is te koop bij de
ikorf. De collectie bestaat
veedehands kleding die is
ript en bewerkt tot unieke
ngstukken. De opbrengst
tten goede aan projecten
zwerfjongeren.
(advertentie)
ONnrav