Kabinet wacht met
extra bezuinigingen
ECONOMIE
Laag opgeleiden steeds kanslozer op baan
Minder gedwongen ontslagen
bij AH door herplaatsingen
Grootste prijsstijging graan in zeventig jaar
Huisdieren slopen jaarlijks voor miljoenen euro's
Stroom in 2004 duurder
CPB brengt Zalm in verlegenheid
Bollengronden winterklaar
Voor gesloten poort
Prijzenoorlog drukt inflatie
Financiële
websites
verbeterd
Bedrijven
handelen in
broeikasgas
;ië is gijzeling
directies beu
l - De Belgische minister
eid is het beu dat werk-
t alsmaar directeuren
en om hun zin te krijgen.
)t de vakbonden en
Ivers in zijn land op het
dimster Vandenbroucke
e gijzelingen schadelijk
»t sociaal klimaat en de
tie van België. Menings-
llen moeten naar zijn
met praten worden op-
f Dinsdag sloten werkne-
e directie van een
i-vestiging in haar kan-
i uit protest tegen de
h n om 130 van de 143 ar-
I te ontslaan. Een week
ji gebeurde hetzelfde met
«j (ng van verffabriek Sig-
februari overkwam het
b ctie van een staalfabriek.
I pmers protesteerden zo
ledrijfssluitingen.
laratuur in
N ks gevaarlijk'
(EEN - Vrachtwagen-
iurs worden steeds vaker
door de apparatuur in
jie. Het aantal eenzijdige
[elongelukken is daar-
t afgelopen drie jaren
H ii kwart toegenomen,
tft directeur Bos van ver-
ir TVM gisteren gezegd,
jeert zich op een intern
bek van de in vrachtwa-
ispecialiseerde verzeke-
jor het onderzoek zijn
deen gevoerd met ruim
chauffeurs. Het werk is
omen door de navigatie-
imunicatieapparatuur en
Dral door telefoontjes,
i en mailtjes van de plan-
ok de toegenomen ver
rukte veroorzaakt meer
ük.
e boetes voor
m' in Australië
ra - Het Australische
lent heeft een reeks nieu
wen aangenomen die het
[l versturen van onge-
B e-mails (spam) aan
l moet leggen. Volgens
jwe wetgeving kunnen
[erstuurders per dag tot
pen Australische dollar
10 euro) boete krijgen,
(wordt de software die
jebruikt voor het 'oog-
in lijsten met e-mail-
|n in Australië illegaal,
ogen rechters de winsten
im-verstuurders voort-
(ïfisqueren om de verlie-
11 spam-ontvangers te
flen. De wetgeving wordt
(van kracht.
Klaaptreinen
i weer rijden
Komende zomer kun-
fcantiegangers weer ge
naken van de autoslaap-
lar het zuiden. Vanaf
li rijdt er vanuit Den
jlke vrijdagavond een
llogna en een naar Avig-
at heeft de exploitant,
ftse Euro-Express-Trein-
meegedeeld. Dit bedrijf
trig jaar het internatio-
rvoer over van de NS.
feft inmiddels ook de Al-
bress weer nieuw leven
Ise fraude met
ipese gelden
Iiau - De Poolse autori-
jebben een grootschali
ge ontdekt met geld van
ppese Investeringsbank
Bt geld, tientallen miljoe-
fa's, was geleend aan de
loverheid voor de mo
ering van het spoorwe-
l De fondsen verdwenen
11997 en 2000 deels in
ivan medewerkers van
jtlse spoorbedrijf PKP en
|van hun zakenpartners,
jrsonen zijn in deze zaak
jeklaagd. Tegen nog eens
pren is gisteren een ar-
Jbevel uitgevaardigd.
ier Wesseis
eldtransport
dam - Volker Wesseis
p.af januari geld trans-
!n naar diverse bedrijven
[eenten. Dochteronder-
g Parkeercombinatie
b (PCH) verzorgt het
prt. Doel is om binnen
[alf jaar 200 miljoen eu-
ten per jaar te vervoeren.
Wesseis gaat de concur-
ian met Geldnet en
De onderneming is in
kmet drie gemeenten in
jdstad, supermarktketens
midden- en kleinbedrijf,
bht zich vooral op het
prt van muntgeld en in
|nder op biljetten.
donderdag 4 december 2003
den haag/gpd - De poes van de buren
wandelt door het openstaande raam en be
sluit de aanval te openen op de antieke
klok. Met succes: het uurwerk valt op de
grond, en passant het parket beschadigend.
Bij verzekeraar Interpolis in Tilburg kijken
ze niet op van dit soort schademeldingen.
Die vallen onder de aansprakelijkheidsver
zekering (wap-polis) van de eigenaar van
de poes. Sterker: per jaar krijgt Interpolis
40.000 schadeclaims ter waarde van twee
miljoen vanwege gedrag van huisdieren.
Tien procent van alle schadeclaims voor
particuliere aansprakelijkheidsverzekerin
gen in Nederland komt voor rekening van
huisdieren. Per jaar betalen verzekeraars
daar 22 miljoen euro op uit, heeft Interpolis
becijferd. De meeste schades komen voor
rekening van honden: ruim driekwart van
de gevallen, met een gemiddelde kosten
post van 500 euro. „Maar het kan ook flink
hoger uitvallen, als een hond iemand bijt
en de medische gevolgen omvangrijk zijn",
aldus een woordvoerder van Interpolis.
Katten zijn nummer twee op de lijst van
schadelijke huisdieren, vooral vanwege
hun neiging tot insluipen. Schade veroor
zaakt door exotische dieren, zoals piran
ha's ('Wat een leuk visje! Bijt hij echt?') of
slangen, komt ook wel eens voor. Maar van
die dieren zijn er in verhouding heel weinig
in Nederlandse woningen - en meestal zit
ten zij goed opgesloten.
Bij jagen gebeurt nog wel eens een onge
lukje, zoals onlangs tijdens de fazanten-
jacht. De forse vogel wordt uit de lucht ge
schoten, maar de vreugde van de jager
werd wat getemperd doordat het neerstor
tende beest dwars door het dak van een
schuur ging. Interpolis moest afrekenen.
De Tilburgse verzekeraar heeft nu een re
clame op televisie, waarin de poes Sylvester
het vogeltje uit de koekoeksklok van de bu
ren verschalkt. Gebaseerd op de praktijk, al
was het toen een Zaanse klok.
den haag/anp - Consumen
ten betalen vanaf 1 januari
gemiddeld 15 euro per jaar
meer voor elektriciteit. Dat
heeft een woordvoerster van
de toezichthouder DTe giste
ren gezegd. De stroom wordt
door hogere markttarieven 8
euro duurder. Een gemid
deld gezin dat 3200 kilowatt
uur verbruikt betaalde dit
jaar nog een tarief van 141
euro voor de levering van
stroom. Daarnaast stijgt de
ecotax. Naast belastingen en
levering betalen klanten ook
voor het beheer en onder
houd van de stroomnetten.
De prijsstijging is nog niet
exact bekend, benadrukte de
woordvoerster van waak
hond DTe. De betrokken
energiebedrijven moeten
nog hun oordeel geven. Hoe
hoog de rekening precies
uitvalt, hangt bovendien af
van de leverancier waarbij de
consument is aangesloten.
e bij winkels
oorapparaten
irden - Als gevolg van
lie ontstaat de in grootte
I keten van winkels voor
(apparaten, met 84 ver-
Unten en 320 werkne-
ji Nederland. Schoonen-
(oorcomfort in Dordrecht
:L. de Haan Hoorappara-
w. Dit Groninger familie-
'telt 21 winkels en er wer-
P mensen.
den haag/gpd-anp - Het kabi
net wacht met extra bezuinigin
gen tot het voorjaar. Dat melden
welingelichte kringen na de
jongste cijfers over het begro
tingstekort van het Centraal
Plan Bureau. Minister Zalm van
financiën wil ze eerst grondig
besturen. Naar alle waarschijn
lijkheid moet hij straks ruim 1,5
miljard extra snoeien in de uit
gaven van de overheid. Volgens
premier Balkenende blijkt uit de
cijfers dat het beleid dat werd
ingezet hard nodig is."
Minister Zalm is door het EU-
grenzen overschrijdende tekort
in verlegenheid gebracht. Hij is
in Europa al maanden bezig
met een kruistocht tegen Duits
land en Frankrijk die met hun
begrotingstekort van meer dan
3 procent, niet voldoen aan Sta
biliteitspact. Afgelopen zater
dag zei hij nog dat Nederland
nooit en te nimmer de financië
le teugels zou laten vieren:
„Geen haar op mijn hoofd! Dat
gaat niet gebeuren."
Maar minister De Geus van so
ciale zaken heeft moeite met
extra bezuinigingen. Eerder
verkondigde hij al dat wat hem
betreft de grens van wat in deze
kabinetsperiode nog gesneden
kan worden in zicht was. Gis
teravond zei hij: „We moeten
eerst kijken wat de oorzaak is
van de tegenvallende cijfers."
Volgens D66'er Bakker onder
strepen de cijfers dat de Neder
landse economie er beroerd
voorstaat. „Slechter dan die in
de ons omringende landen. Dat
komt doordat er twee jaar lang
geen beleid is gevoerd. Hervor
mingen moeten snel worden
doorgevoerd om Nederland er
weer bovenop te helpen."
Zalm meldde eerder nog dat
het financieringstekort dit jaar
op 2,7 procent zou uitkomen.
Door een belastingtegenvaller
was dat al 0,4 procent meer dan
eerder geraamd. In het regeer
akkoord is afgesproken dat het
kabinet extra zal bezuinigen als
het financieringstekort oploopt
tot 2,5 procent.
Duitsland hoopt zijn begro
tingstekort in 2005 terug te
brengen tot 2,5 procent. Het
land voldoet dan aan het EU-
pact dat een sterke euro moet
garanderen. Het percentage
staat in een rapport dat minis
ter van financiën Eichel zal
overhandigen aan het dagelijks
bestuur van de Europese Unie.
Duitsland zal volgend jaar voor
de derde keer op rij een tekort
hebben dat hoger is dan 3 pro
cent. Het tekort komt vermoe
delijk uit op 3,5 procent. Dit
jaar zal dat 4 procent zijn. Ei
chel zegt in het rapport wel dat
er enkele gevaren op de loer lig
gen. Zo kan de economische
groei in de VS tegenvallen, wat
zijn weerslag heeft op de eco
nomie in Europa. Bovendien
bestaat de kans dat de binnen
landse vraag tegenvalt.
zaandam/gpd - De reorganisa
tie bij Albert Heijn levert min
der gedwongen ontslagen op
dan gedacht. De bonden ma
ken zich wel zorgen over ver
slechterde arbeidsomstandig
heden in de winkels, waar het
werk door veel minder perso
neel moet worden gedaan.
Minder dan 200 mensen zijn
vorige maand boventallig ver
klaard, terwijl sprake was van
het verlies van 440 banen. Dat
komt doordat meer mensen
konden worden herplaatst.
Het hoofdkantoor van Albert
Heijn was deze zomer in rep en
roer toen de directie een ingrij
pende reorganisatie aankondig
de die 250 van de 1300 werkne
mers hun baan zouden kosten.
Daarnaast zouden bij de distri
butiecentra in het land 190 ba
nen verdwijnen. Op het hoofd
kantoor in Zaandam werd vori
ge maand 70 mensen gezegd
dat ze weg moesten, bij de dis
tributiecentra 120.
Bestuurder Jos Broeken van
FNV Bondgenoten: „Op alle ni
veaus verdwijnen er banen,
maar er is in de tussenliggende
maanden veel werk gemaakt
van herplaatsingen. Vrijgeko
men functies werden opgevuld
met mensen die dreigen boven
tallig te worden. Dat heeft goed
gewerkt."
Boventalligen krijgen, afhanke
lijk van het aantal dienstjaren,
maximaal een jaar de tijd om
een andere baan te vinden.
Daarvoor kunnen de werkne
mers een beroep doen op het
mobiliteitscentrum. Het sociaal
plan voorziet in volledige door
betaling tot maximaal één jaar.
Er is ook een ouderenregeling
afgesproken voor mensen vanaf
55 jaar en een vrijwillige vertre-
kregeling.
Minder positief is Broeken over
'verslechterde arbeidsomstan
digheden in de winkel'. „De
prijzenoorlog treft ook het per
soneel. Ik begrijp best dat je bij
een teruglopende omzet en da
lende winst niet hetzelfde aan
tal mensen in dienst houdt. De
kosten moeten immers naar
beneden. Waar het wel om gaat
is, dat je op een goede manier
met je personeel blijft omgaan.
Dat is allemaal minder gewor
den. In de goede tijd heeft het
bedrijf op een overspannen ar
beidsmarkt mensen aangeno
men, die wat ouder waren of
waar 'een vlekje aan zat'. Zij
mogen nu niet de dupe worden
van bezuinigingen."
„De druk vanaf het hoofdkan
toor om de kosten te verlagen
neemt toe", stelt Broeken vast.
„Mensen die al twee keer een
tijdelijk arbeidscontract hebben
gekregen, krijgen geen nieuw
contract en worden vervangen
door iemand van 16 jaar. Ook
wordt mensen gevraagd op an
dere tijden te werken dan ooit
is afgesproken of meer vakantie
op te nemen. Er komen steeds
meer klachten."
egmond - Op vele plaatsen in ons land zijn bloem-
bollenbedrijven op dit ogenblik bezig om voorbe
reidingen te treffen voor de teelt van volgend jaar.
Op de percelen worden grote hoeveelheden stro
uitgestrooid. Ook wordt er nog steeds geoogst. Zo
is Royal Van Zanten uit Hillegom nog bezig met
het rooien en speciale lelierassen in Essen die be
stemd zijn voor de export. Foto: GPD/Joop Boek
moerdijk - Tientallen werknemers van het sorteerbedrijf van ge
bruikte kleding, C. Boer en Zoon in Moerdijk, zijn vanochtend voor
niets naar hun werk gegaan. De bewaking hield het toegangshek ge
sloten. De zestig werknemers kregen gistermiddag te horen dat de
bedrijfseigenaar faillissement had aangevraagd en dat ze niet meer
hoefden te komen. De mededeling over het ontslag kwam voor het
personeel als een donderslag bij heldere hemel. FNV Bondgenoten
had hen daarom opgeroepen vandaag toch naar het werk te gaan.
„Er staan mensen voor de poort die er ruim twintig jaar hebben ge
werkt", aldus vakbondsbestuurder De Meij. Hij zei vanmiddag een
gesprek te hebben in de hoofdvestiging, Gebotex, in Dordrecht. Ge-
botex is een van de bv's van Boer.
Foto: ANP/Robin Utrecht
den haag/anp - De graanprij
zen in de Europese Unie liggen
zo'n 40 procent boven die van
een jaar eerder. De prijsstijgin
gen, de grootste sinds de jaren
dertig, hebben ook gevolgen
voor de kostprijs van meel en
bloem. En het einde is nog niet
in zicht, voorspelt het Product
schap Granen, Zaden en Peul
vruchten.
Hitte en droogte hebben dit
jaar geleid tot een grote daling
van de tarweproductie in vooral
Europa, maar ook in de export
landen Canada en de Verenigde
Staten. Doordat de vraag in de
wereld groter is dan de produc
tie, slinken de reserves.
Op dit moment is er nog geen
duidelijke invloed van de hoge
re graannoteringen op de
broodprijs zichtbaar. Dat heeft
te maken met vaak langlopende
contracten van bakkers met de
meelindustrie, maar ook de nu
woedende supermarktoorlog
kan een rol spelen. Supermark
ten zijn de grootste broodver
kopers in ons land.
Een matigende invloed van
graanimporten uit Oekraïne,
Kazachstan en Rusland zit er
nu ook niet in. Door de droogte
hebben deze landen geen over
schotten meer, maar willen
juist importeren. De graanpro-
ductie in de EU wordt voor dit
jaar geschat op 184 miljoen ton,
25 miljoen ton minder dan in
2002. Het verbruik wordt ge
raamd op 192 miljoen ton.
Behalve die van tarwe is ook de
productie van maïs gedaald,
een graansoort die toch altijd al
moest worden ingevoerd, voor
al voor de mengvoederindu
strie. De noteringen van maïs
zijn dan ook explosief gestegen
en er ontstaat een extra op
waartse druk op de prijzen van
andere graansoorten.
In de kandidaat-lidstaten van
de EU is de situatie evenmin
rooskleurig. De Europese Com
missie gaat binnenkort voor
stellen het verplicht braakleg-
gen van landbouwgrond te hal
veren naar 5 procent. Dat zou
normaal 7 miljoen ton extra
graan opleveren. De invloed op
het prijsverloop zal volgens het
productschap voorlopig echter
niet merkbaar zijn.
Grote invloed op de markt heb
ben ook de vrachttarieven voor
granen van buiten Europa. Vo
rig jaar november was de prijs
voor verscheping van de havens
aan de Golf van Mexico naar
Noord-Europa 10,75 dollar per
ton, nu is dat 20 dollar.
amsterdam/anp - De financiële
websites van Nederlandse on
dernemingen voor beleggers
worden steeds beter. Uitschie
ter is post- en logistiekbedrijf
TPG dat in de Europese top 150
steeg van plaats 105 naar 15.
Het Zweedse bureau Hallvars-
son Halvarsson maakte voor
de derde keer een ranglijst. Ook
de site van Shell werd in het on
derzoek duidelijk beter beoor
deeld. De site steeg van plaats
135 naar 24. De onderzoekers
keken vooral naar toegankelijk
heid, gebruikersvriendelijkheid
en informatieve waarde voor
onder meer analisten en aan
deelhouders. De websites van
de 500 grootste Europese be
drijven zijn onderzocht.
Op de lijst staan nu 12 Neder
landse bedrijven tegen 11 een
jaar eerder. Maar de verbete
ring zit hem vooral in het aantal
noteringen in de top-50. Dit
jaar staan er vier bedrijven in
(Philips op 45, Unilever op 31,
Shell op 24 en TPG op 15), te
gen nul vorig jaar. In 2002 was
Philips nog Nederlands beste
op plaats 57. Uit de top-150 vie
len Ahold, Akzo Nobel, DSM en
CMG. Erin kwamen Heineken
(64), Fortis (103), ING (107),
KPN (113) en Gucci (149). Reed
Elsevier (93), ABN Amro (81) en
Aegon (68) behielden hun
plaats in de top 150.
Als beste Europese financiële
website werd het Finse Stora
Enso gekozen. Dat bedrijf heeft
ook een link met Nederland
want het papierconcern is de
eigenaar van de Berghuizer Pa
pierfabriek in Wapenveld.
utrecht/anp - De eerste grote
bedrijven hebben deze week
onderling gehandeld in emis
sierechten van stikstofoxiden
voor 2005. Met de handel in dit
milieuvervuilend gas, dat bij
verbranding vrijkomt, loopt de
grote industrie vooruit op wet
geving, die waarschijnlijk in dat
jaar van kracht wordt.
De bedrijven AVR, Essent,
Nuon en Shell Trading handel
den via de beurs Newvalues.
Deze onderneming komt voort
uit een initiatief van VNO-NCW
en is eigendom van de Rabo
bank en stroomnetbeheerder
Tennet. Het bedrijf wil niet al
leen de handel in stikstofoxi
den, maar ook die in kooldioxi
de en certificaten voor duurza
me energie stroomlijnen.
„Wij wilden handelen om te kij
ken en te leren", aldus direc
teur Posthumus van Newva
lues. De deelnemende bedrij
ven hadden wel een voorwaar
de gesteld: gaat de wetgeving
niet door, dan gelden de afge
sloten contracten ook niet.
Over de prijzen liet hij zich niet
uit. Volgens de voorstellen van
de overheid worden de zeer
grote bedrijven in Nederland
verplicht hun uitstoot te beper
ken.
Dat kunnen zij doen door een
duur filter in de schoorsteen te
installeren of door extra emis
sierechten te kopen bij bedrij
ven die nog onder de norm zit
ten. Dat laatste is vaak goedko
per.
Eredoctoraat voor
topman Unilever
rotterdam/anp - Topman An
thony Burgmans van Unilever
heeft een eredoctoraat in de
rechtswetenschappen ontvan
gen van de Universiteit van
Lancaster. Het is voor zijn in
drukwekkende carrière bij Uni
lever. Verder vindt de universi-
teit dat Burgmans een leidende
rol voert op het gebied van in
ternationaal ondememingsbe-
stuur.
voorburg/anp - De prijzenslag
tussen de supermarkten heeft
vorige maand een verlagend ef
fect op de inflatie gehad. De
prijzen van voedingsmiddelen
en dranken zijn vorige maand
gemiddeld met 1,5 procent ge
daald ten opzichte van oktober.
Duurder geworden autobrand
stoffen hadden daarentegen
een verhogend effect op de in
flatie. Dat blijkt uit vandaag ge
publiceerde cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
Per saldo waren de prijzen in
november 2 procent hoger dan
een jaar geleden. Volgens het
CBS schommelt de inflatie
sinds april dit jaar op dit ni-
den haag/gpd - Laag opgeleide
mensen krijgen het de komende
jaren erg moeilijk op de arbeids
markt. Ze worden geconfron
teerd met steeds zwaardere ei
sen van werkgevers. Tegelijker
tijd verdwijnen tienduizenden
banen naar lage-lonenlanden.
Het gaat vooral om eenvoudig
productiewerk in de industrie.
Zelfs een opleiding op mbo-ni-
veau is de komende tijd abso
luut geen garantie voor een
baan. Volgens nieuw onderzoek
van het Researchcentrum voor
Onderwijs en Arbeidsmarkt
(ROA) zal ruim tweederde van
de mbo'ers tot 2008 'minder
goede tot slechte perspectie
ven' hebben op de arbeids
markt.
Onderzoeker Lex Borghaus stelt
vast dat er in de komende vijf
jaar vooral vrij weinig vraag is
naar mensen met een lage op
leiding. Wie ongediplomeerd of
met een vmbo-diploma op de
arbeidsmarkt komt, maakt dus
grote kans op werkloosheid.
Het ROA voorspelt dat een
groot gedeelte van deze groep,
onder wie veel allochtonen, uit
eindelijk helemaal niet meer
kiest voor betaald werk. Als ze
al een baan krijgen, zijn loon en
arbeidsomstandigheden een re
den om af te haken. Ze gaan
htm kinderen verzorgen, rich
ten zich op het huishouden, of
worden arbeidsongeschikt.
De positie van laag opgeleide
mensen was de afgelopen de
cennia vaak beter. Nog rond
1990 slonk deze groep sterk in
grootte, zegt Borghaus, als ge
volg van vrij succesvol onder
wijsbeleid. „Er werd ingezet op
het verhogen van het niveau
van wat toen lager beroepson
derwijs heette." Wie destijds
van zo'n opleiding af kwam,
had vaardigheden waarmee hij
of zij redelijk op de arbeids
markt terecht kon.
Borghaus: „Nu zeggen sommi
gen: we moeten terug naar de
oude ambachtsschool voor be
paalde groepen leerlingen.
Maar als je reëel bent, dan zou
zo'n school te weinig bieden.
Werkgevers vragen meer com
municatieve vaardigheden van
hun personeel. Ze moeten met
computers kunnen omgaan, ze
moeten vrij complexe handlei
dingen kunnen lezen."
Hij komt met het voorbeeld van
een verwarmingsmonteur. Die
moet ingewikkelde installaties
aanleggen en onderhouden,
waarbij de cv-ketels steeds va
ker veel elektronica bevatten.
„Deze monteurs komen boven
dien bij steeds hoger opgeleide
klanten over de vloer, met wie
gecommuniceerd moet kunnen
worden."
Iets dergelijks speelt ook in de
supermarkten. De vereiste vaar
digheden van het personeel
veranderen snel. „Veel werk
verdwijnt door ICT-toepassin-
gen. Kassapersoneel hoeft niet
meer vingervlug te zijn, maar
wordt meer en meer het gezicht
van de winkel. Albert Heijn
werft niet voor niets onder ho
ger opgeleiden zoals studen
ten."
Borghaus denkt dat het steeds
moeilijker wordt om het niveau
van de huidige vmbo'er te ver
hogen. „Ik denk dat we dichtbij
de grens zitten van wat je deze
scholieren maximaal kunt le
ren." Over mbo'ers is hij min
der somber, 'hoewel je je kunt
voorstellen dat mbo op den
duur ook te weinig is en er
steeds vaker hbo-kwalificaties
worden gevraagd'.
