Oorlogsdagboek op herhaling
REGIO
We zijn allemaal
marionetten in
een oorlogsspel
'We schrijven elkaar nog niet af
Wat de Irakezen zelf willen, interesseert de Amerikanen niet
door alleen een leider te verjage1
fe kunt geen probleem oplossen
NAVRAAG
Minister Zalm (financiën) en staatssecretaris Van Gennip (economi
sche zaken) willen de export naar Irak bevorderen, om de wederop
bouw van het
Bedrijven nog niet in de land te 5timule-
J 0 - ren. Ze bieden be-
rij voor export naar Irak drijven een ex-
portkredietverze-
kering aan. Het rijk staat daarmee garant als klanten niet betalen.
Volgens NICO VAN PARIDON, consulent internationale handel van de
Kamer van Koophandel van Rijnland, is de regionale belangstelling
voor export naar Irak nog vrij gering.
Krijgt u veel vragen over de mogelijkheden om in Irak zaken te
doen?
„Ik moet zeggen dat ik sinds het uitbreken van de ooflog één vraag
heb gekregen. Dat was iemand die wilde weten of de boycot met
Irak was opgeheven."
Wat kunt u betekenen voor bedrijven die graag naar Irak willen?
„Dat is heel divers. Van één telefoontje plegen tot een bedrijf echt
begeleiden. Ik kan een exportsubsidie regelen. Bedrijven kunnen
via het 'programma starters buitenlandse markten' een bijdrage
krijgen als ze een nieuwe markt gaan bewerken."
Bent u verbaasd over de geringe belangstelling voor Irak?
„Weet u wat het is mevrouw: de wereld is zó groot. Voor bedrijven
zich wagen aan een afzetmarkt in een risicoland gaan ze eerder
naar nieuwe Europese staten, zoals Polen. Dat is trouwens ook het
advies van de staatssecretaris aan beginnende bedrijven. Dat ze
eerst in Europa blijven. En ik kan het alleen maar met haar eens
zijn. Van de zestien bedrijven die ik dit jaar aan een exportsubsidie
heb geholpen, gaan er maar vier buiten Europa: naar Taiwan, de
VS, Rusland en Japan."
Denkt u dat een exportkredietverzekering bedrijven over de
drempel zal helpen?
„Nou, dat kan wel helpen. Dan loop je toch minder risico. Als een
Iraakse bank in problemen raakt of het lossen van goederen in ha
venstad Basra niet mogelijk is, krijg je 85 90 procent terug als de
klant niet betaalt."
Hoeveel bedrijven in het Rijnland-gebied doen zaken met Irak?
„Dat zijn er toch nog twaalf, die uit ons systeem rollen. Ik heb een
paar grote bedrijven gebeld en de meeste doen zaken via andere
landen, zoals Jordanië. Indirect dus. En als ze het direct doen,
doen ze het alleen bij vooruitbetaling. Dan heb je dus niets aan
zo'n exportkredietverzekering."
Die indirecte handel was er waarschijnlijk al tijdens de boycot?
„Dat zou best eens kunnen."
tekst: Erna Straatsma
UIT DE ARCHIEVEN
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
Lokale Accountgroep: 071-5 356 300, fax:,071-5
356 325, e-mail: lag.ld@hdc.nl.
Brancheverkoop: Auto Accountgroep: 075-681
3663, aag@hdc.nl. Bureau Accountgroep: 075-
6813636, bag@hdc.nl. Business tot Business:
072-519 6540, lag.btb@hdc.nl. Makelaars
Accountgroep: 023-515 0543, mag@hdc.nl.
Personeel Accountgroep- 075-6813677
pag@hdc.nl. Woon Accountgroep: 072-519
6554. wag@hdc.nl.
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za.-10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte Informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
COLOFON
MAANDAG 1 DECEMBER 2OO3
ANNO 1978,
vrijdag
1 december
LEIDEN - 'Lei
den in herstel'
is het motto
van het huidi
ge gemeente
bestuur. De
Vismarkt, on
derdeel van de
marktenroute,
is straks een
promenade.
Foto: archief
Leidsch Dag
blad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien daeen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Ik sta absoluut niet achter de oor
log of de Amerikaanse troepen,
maar toch zit er een lichtpuntje aan
deze situatie. Hoe droevig de situatie
ook is, dit is de kans voor de wereld
om van Bush af te komen. Als er
twee of meer Amerikanen per dag
blijven sterven, dan is het volgend
jaar zomer echt afgelopen voor hem.
Je zou toch denken dat de Verenigde
Staten nu wel wat serieuzer om zou
den gaan met de gevoeligheden van
andere culturen. Maar de bevolking,
de leiders en de soldaten weten bij
na niets tot totaal niets over de islam
en degenen die dat geloof aanhan
gen. Dit feit alleen al heeft geleid tot
aanslagen in Irak en tot terroristi
sche acties tegen de VS en ik ver
wacht dat die onverminderd zullen
doorgaan. De Amerikaanse soldaten
zijn bang. Ze hebben een onbekende
tegenstander, die ze niet kunnen
zien, en ze zijn marionetten in een
oorlogsspel. Maar dat zijn we eigen
lijk allemaal.
Ik hoop dat deze niet te rechtvaardi
gen oorlog zal leiden tot het vertrek
van Bush en zijn ouderwetse rege
ring. Amerika zou zichzelf te kijken
zetten als een land vol robots, die al
leen maar doen wat ze gezegd
wordt, als ze die man herverkiezen.
Hij is gewoon een internationale ter
rorist.
Lee Eure
12 December is voor veel regiogeno
ten een belangrijke datum. Dan valt
het definitieve besluit over het sa
mengaan van drie protestantse ker
ken in Nederland. Voor de één reden
tot juichen, voor de ander een zwarte
dag. Vandaag: Jan van de Plas uit
Katwijk aan Zee - van de hervormde
kerkvoogdij. Hij behoort tot de meer
derheid van Katwijkers die tegen de
fusie zijn, maar het ook niet op een
scheuring willen laten aankomen. Zij
gaan 'schoorvoetend' mee.
„In de nieuwe kerk is te veel vrij
heid om zaken te propageren waar
wij afstand van nemen. Het homo
huwelijk is daarvan maar een voor
beeld. Het gaat ook om de belijde
nis en de doop, de visie op het
Schriftgezag. Daarover mogen
straks verschillende opvattingen be
staan in de kerk.
12 December is voor onze Katwijkse
kerk een cruciale dag. Als de voorte
kenen ons niet bedriegen, is er lan
delijk een krappe tweederde meer
derheid die met de fusie instemt.
We hopen tot het laatst toe dat die
niet wordt gehaald. Anders wordt
het een zwarte dag. Bij een tweetal
wijkgemeenten zal een breuk ont
staan. Dat kan nooit de bedoeling
geweest zijn.
De fusie leidt tot enorme spannin
gen. Wij ervaren het als een van bo
ven opgelegde, gedwongen fusie.
De gemeenten waar de samenwer
king wél soepel loopt, zou ik geen
strobreed in de weg willen leggen.
Prima. Maar de fusie wordt nu ge
forceerd in de héle kerk. De synode
wil van drie kerken één maken. In
het meest trieste geval zullen er vier
zijn na de fusie: die grote PKN en de
restanten van de oude kerken. Ik
zeg: laten we een model vinden
waar zowel voor- als tegenstanders
zich wel bij voelen. De hervormde
kerk heeft toch ook altijd allerlei
schakeringen gehad: van uiterst
vrijzinnig tot orthodox.
Een eventuele scheuring werkt na
tuurlijk door in allerlei verbanden
rond de kerk. Mensen komen ook
binnen mannenverenigingen, zang
koren, scholen, families en gezin
nen tot een verschillende keuze.
Als een organisatie na een fusie uit
eenvalt, is dat natuurlijk geen recla
me. Hoe moet dat nou jonge men
sen motiveren voor de kerk? Ik heb
jarenlang in de politiek gezeten. Als
een partij in ruzie leeft, gaat daar
geen enkele wervende kracht meer
vanuit. Nu praat je niet over zetels,
ANNO 1903, Dinsdag 1 December
VALKENBURG - In een daartoe tegen twee uren belegde Raadsverga
dering had vanmiddag de installatie plaats van onzen nieuwen burge
meester, den heer P. Lotsy. Nadat de oudste wethouder, de heer A.
Bol Az. Jr., hem in een korte rede de belangen der gemeente had aan
bevolen en ZEA. hetteeken zijner waardigheid aangeboden, nam de
heer Lotsy het woord om allereerst H.M. de Koningin te bedanken voor
zijn benoeming, zich dan wendende tot den Raad, wiens vergaderin
gen hij zóó wenscht te leiden, dat de welwillendheid steeds den bo
ventoon blijve voeren, ook bij verschil van inzicht. Hij stelt zich voor in
de voetstappen te treden van zijn voorganger, die een achttal jaren de
ze gemeente had bestuurd tot aller tevredenheid.
Onder inroeping van Gods onmisbare zegen op den arbeid van Burge
meester en Gemeenteraad beide, sloot de Voorzitter de vergadering,
nadat de Raad den heer Lotsy met algemeene stemmen had benoemd
tot ambtenaar
van den Burge
lijken Stand.
Zonder eenige
feestelijkheid,
in allen een
voud, had deze
plechtigheid
plaats. Alleen
betoonden vele
ingezetenen
hun belang
stelling door
het uitsteken
der vlag.
„Het zal nog heel lang duren voordat de gevech
ten voorbij zijn. Er zullen nog veel meer doden
vallen." Dat voorspelt Azad Sarkisian in dit
tweede deel van de serie waarin de schrijvers
van het oorlogsdagboek in maart en april de si
tuatie in Irak nog eenmaal onder de loep ne
men. Sarkisian is geboren in Zakho in het noor
den van Irak. In 1991 vluchtte hij naar Syrië. Om
dat hij daar werd gedwongen om als spion in
Irak te werken ging hij er opnieuw vandoor.
Sinds 1997 woont hij in Noordwijk. Daar is hij
een van de 28 uitgeprocedeerde vluchtelingen.
„Als Nederland in een dergelijke situatie zou
verkeren zou ik waarschijnlijk ook tegen de be
zetters vechten", zegt Ahmed Dadou, een Al-
phenaar van Marokkaanse afkomst, die interna
tionaal recht studeert in Amsterdam en vaste
gast is in hettv-discussieprogramma Het Lager
huis. Lee Eure uit Florida, die in de Golfoorlog-]
soldaat was in het Amerikaanse leger en nu i
ternationale betrekkingen studeert aan de W'
ster University in Leiden, ziet maar een lichtpv
tje: „Dit is voor de wereld de kans om van de r
ternationale terrorist Bush af te komen."
In Nederland is het spreekwoord:
tussen twee vuren zitten. In Irak
zeggen wij: hier is het water, daar de
tegenstander. Als je vecht, dan moet
je tot het einde doorgaan. Als je je
terugtrekt, dan verdnnkje. De Ame
rikanen hebben geen keus meer. Te
rugtrekken kan niet. Dan krijg je
burgeroorlog. Ik hoop dat het snel
echt vrede wordt in Irak, maar dat zit
er niet in. Het zal nog heel lang du
ren voordat de gevechten voorbij
zijn. Er zullen nog veel meer doden
vallen.
Ik was daar al bang voor toen de
Amerikanen en Britten Irak binnen
vielen en helaas heb ik gelijk gekre
gen. Ik heb altijd gezegd dat ze daar
weg moesten blijven en daar blijf ik
bij. Door jarenlange sancties was
Irak moe. Binnen een jaar zou dat
tot opstanden hebben geleid en dan
was het gebeurd geweest met Sad
dam. Maar vooral de Verenigde Sta
ten wilden daar niet op wachten. Ze
wilden gewoon Irak bezetten. Niet
zozeer om Saddam weg te krijgen.
Die was niet gevaarlijk voor Amerika.
Maar om er de macht te krijgen.
Nu ze zijn binnengevallen, hadden
de Amerikanen het anders moeten
doen. Ze hadden meteen nauw
moeten samenwerken met de oppo
sitie en die mensen, toen het land
veroverd was, de democratie moeten
leren. Een leger kan geen land bestu
ren. Zeker geen vreemd leger. Mili
tairen zijn gewend om te vernielen,
niet om een land op te bouwen.
De oppositie had naar voren moeten
worden geschoven. Er zijn mensen
die dat kunnen, maar die moeten
dan wel worden geholpen. Het liefst
door de Verenigde Naties. Irakezen
hebben nooit democratie meege
maakt. Het is net als wanneer je ie
mand voor het eerst in een auto zet
en hem of haar dan meteen de snel
weg op stuurt.
Het komt over alsof de Amerikanen
die democratie wel degelijk willen
overdragen. Maar in werkelijkheid is
dat helemaal niet zo. Er wordt alleen
gewerkt met mensen die honderd
procent op de Amerikaanse manier
denken. Wat de Irakezen zelf willen,
interesseert de Amerikanen niet. Ze
willen gewoon daar blijven, de olie
bronnen controleren en vanuit Irak
de hele regio onder controle hou
den.
Met die houding bereikt Amerika
niets. De angst onder de bevolking
wordt alleen maar groter. Voor aan
hangers van Saddam, maar nu ook
voor de VS. De mensen zijn bang dat
niet alleen extremisten plotseling
binnenvallen, maar ook Amerika
nen. Op zoek naar wapens en naar
vermeende tegenstanders."
Azad Sarkisian
Een Apache helikopter patrouilleert in de omgeving van Tikrit, de geboorteplaats van Saddam Hussein. Foto: AP/Efrem Lukatsky
maar wel over betrokkenheid.
Over verdeling van de kerkelijke
goederen en de banksaldi hebben
we met nog geen woord gerept en
daar ben ik blij om. We wachten
eerst het besluit af, en we blijven
zoeken naar wegen om de conse
quenties zo beperkt mogelijk te
houden. We schrijven elkaar nog
niet af, zeker nu nog niet. Het heeft
geen zin naar de rechter te stappen
of elkaar kerkgebouwen te ontzeg
gen. Het zou me Zwaar van hen te
genvallen als de bezwaarden met- k
een naar de rechter zouden stapprft
na het fusiebesluit. Dat soort din- it
gen moeten we zo ver mogelijk votf
ons uit schuiven - wat niet wil zegfll
gen dat zo'n moment niet zou ko-it
men. Het is net als een echtschei-
ding. Als twee partijen voor de 'd
rechter staan, dan is de breuk écht 1
definitief." to
iu
tekst: Silvan Schoonhoven e
foto: Hielco Kuipers
II
nen, is des te schrijnender. Ik pro
beerde me onlangs te bedenken hoe
ik tegen de situatie aan zou kijken
als ik in Irak zou wonen. Je ziet de
chaos in je land. Onderwijs en ge
zondheidszorg functioneren niet of
nauwelijks. De Irakezen die mee
mogen doen aan de onderhandelin
gen over een nieuwe regering zijn
geselecteerd door de bezettende
machten. De oude machtsstructuren
stellen ineens niets meer voor. Tien
duizenden gefrustreerde soldaten
zitten werkloos thuis. De 'ongelovige
westerlingen' houden je op straat
aan voor vernederende routinecon
troles. De bezetter bepaalt de in
houd van de nieuwe democratie
zonder rekening te houden met de
ideeën in het land zelf... ik zou best
gefrustreerd zijn.
Als Nederland in een dergelijke situ
atie zou verkeren, zou ik waarschijn
lijk, zoals onze eigen verzetsheld^
tijdens de Tweede Wereldoorlog ie
hebben gedaan, ook tegen de be2a
ters vechten. Het gevecht tegen dn
bezetters, zoals een groot deel vait
de Irakezen de buitenlandse milihi
ren ziet, zal nog lang voortduren.lt
dere vorm van verzet proberen tei
diskwalificeren door het terrorist
te noemen is weglopen voor de re.
liteit. 0
De nieuwe doctrine van regime-vei
seling is een zeer beperkte ideoloél
gebleken; gebaseerd op de korte 1 i
mijn. Het weghalen van een leidei)
als oplossing van alle problemen! 1
heb ik altijd te simplistisch gevonp
den. Daarom was ik tegen deze ojt
log. Ik vraag me af of de voorstanjn
ders van .deze oorlog nog altijd o^jr
tuigd zijn van de juistheid ervan, rt
ir
Ahmed Dadou Bi
In Nederland is men weer druk aan
het debatteren over de veiligheid
van onze soldaten in Irak. Is het wel
verantwoord om hen er heen te stu
ren zolang er bijna iedere dag gealli
eerde soldaten sneuvelen, vraagt
men zich af. Wat ik mis is de discus
sie over wat ze daar eigenlijk doen.
Zijn ze echt onmisbaar of is hun bij
drage niet meer dan een druppel op
een gloeiende plaat? Gaat het werke
lijk om het helpen van de Irakese be
volking of is de symboliek (dat wij
als klein land meedoen aan grote
wereldprojecten) de hoofdreden
voor deelname? En hoe verstandig
en wenselijk is het eigenlijk om deel
uit te maken van een bezettings
macht?
Dat Saddam Hussein weg is, vindt
niemand erg. Dat met hem ook de
stabiliteit en handhaving van de
openbare orde in Irak zijn verdwe-