BUITENLAND
Iran krijgt
slechts een
reprimande
Ni
Vrede
Pinochet liet lijken uit helikopters gooien
in Noord-Ierland staat of valt met opkomst van de kiezers
Ruzie over wassende maan
Lubbers laakt EU-asielbeleid
Geen veroordeling atoombureau
Ongedeerd vrij na 74 dagen
Jury wil doodstraf voor
schutter Washington
I Krekar. Foto: AP
krijgt 42 jaar
r misbruik
stsDI
k - Een Thaise rechter
se plen 24-jarige Brit tot 42
klei I veroordeeld voor seksu-
ibruik van dakloze jon-
X )e rechter achtte bewe-
JJ t de man tussen augus-
12 en zijn arrestatie in ja-
!003 seksueel contact had
ht Thaise jongens. De
lakte video-opnamen
M a contacten met de jon-
W lij werd opgepakt na een
de Britse politie. Ver-
ene opnamen waren op
;t verschenen.
oit weer het
larlijkst in VS
ikr r - Detroit heeft zijn oude
1' als gevaarlijkste stad
Verenigde Staten weer
)at blijkt uit het jaarlijkse
t over de misdaadcijfers,
is, dat vorig jaar Detroit
eerste plaats verdrong, is
naar de tweede plaats,
d door Atlanta, Camden
ersey) en Washington
et onderzoek vergelijkt
J daadcijfers uit 350 Ame-
W ie steden met meer dan
inwoners. Er is ook een
!t de veiligste steden in
Op nummer een staat
lor het vierde jaar op rij
st (New York), gevolgd
ick Township (New Jer-
sion Viejo en Simi Val
len Californië).
ah Krekar
naar Jordanië
Joorwegen heeft het uit-
'sverzoek van Jordanië
uil ah Krekar afgewezen,
s de Noorse autoriteiten
irdanië onvoldoende be-
ergedragen voor de be-
Iiheid van Krekar bij
feiten. Krekar is de
lige leider van de
(oerdische extremisti-
iweging Ansar al-Islam,
;anisatie die verdacht
'an banden met al-Qae-
ig jaar zette de Neder-
justitie Krekar uit naar
igen, nadat een asielver-
hem hier was afgewe-
ik Nederland weigerde
te leveren aan Jordanië,
ij beschuldigd is van be-
eid bij drugshandel.
mtserde auto
nier te zwaar
'e Noorse premier Kjell
moet zijn gloednieu-
itserde auto in de gara-
staan. Dat terwijl al-
ieeft gedreigd met aan-
i Noorwegen. De BMW
loor alle bepantsering 4
3 plak is 40 kilo te zwaar om
keurd te worden voor de
wegen. De auto wordt
n(j ijcele veiligheidsmaatre-
intdaan om door de keu-
er Hcomen.
koi - De Belgische politie
en grote wapenvondst
I in twee kastelen bij
roi. Hier lagen tweehon-
DPapens, onder meer voor
weer, en verscheidene
(even. De politie heeft vijf
li aangehouden. Zij heb-
Dgelijk banden met de
oot'l aldus de Vlaamse pu-
Dmroep VRT. De huis-
r is gedaan na een ano-
°a"up.
jptmet 246 km/h
«/ranse snelweg
>oeiEN:en 33-jarige Brit is dit
nde opgepakt, nadat hij
li snelheid van 246 kilo-
I per uur door Frankrijk
s Vteden. De man heeft de
n de cel doorgebracht en
Auto, een BMW, kwijt,
eft de politie maandag
deeld. Op de weg was
61 felheid van 130 kilometer
hulpt toegestaan.
door onze correspondent
Esther Cotink
Belfast - De verkiezingen in
Noord-Ierland voor een nieuwe
parlementaire afvaardiging
morgen staat of valt met de op
komst van de kiezers. Na een
jaar komt er dan eindelijk weer
een eigen parlement in Belfast.
Maar de achterdocht in een Sta
biele samenwerking tussen uni
onisten en republikeinen is on
verminderd groot.
De 108-leden tellende assem
blee werd vorig jaar oktober
door de Britse premier Tony
Blair ontbonden, toen er sterke
aanwijzingen waren dat het Ier
se republikeinse leger IRA een
flinke vinger in de pap had in
Belfast. Sindsdien werd Noord-
Ierland weer vanuit Londen ge
regeerd.
Op Goede Vrijdag 1998 werd de
basis gelegd voor plaatselijke
verkiezingen in Ulster. In het
65-pagina's tellende 'Goede
Vrijdag Akkoord' zijn de relaties
tussen Noord-Ierland met de
Ierse republiek en Groot-Brit-
tannië geregeld.
De overeenkomst stoelde op de
gedachte dat er een eigen af-
angenen vrij
uantanamo
icton - De Verenigde
hebben twintig van de
fangenen vrijgelaten uit
jnamo Bay. Dat heeft het
|on gisteren gemeld. Hun
Is inmiddels ingenomen
rintig nieuwe gevange-
fet ministerie van defen-
akte niet bekend waar de
jten of nieuwe gevange-
^^ïdaan kwamen. De
^flaanse militaire basis
^Hnamo Bay op Cuba is
oorlog in Afghanistan
^fcrnationaal omstreden
Heniscomplex.
"ei
snvondst in
ilse kastelen
Oud-dictator: 'Ik was een engel die uit liefde voor zijn land handelde'
santiaco/gpd-anp De lijken
van doodgemartelde gevange
nen werden vastgebonden met
prikkeldraad op ijzeren spoor
staven uit helikopters in zee ge
stort. Zo ontdeed het regime
van Augusto Pinochet in Chili
zich van zo'n vijfhonderd te
genstanders van de militaire
dictatuur.
Maar Pinochet heeft geen
greintje spijt. In een interview
voor een Spaanstalige omroep
in Miami dat gisteravond is uit
gezonden, zei de oud-dictator
dat hij nooit opdracht tot exe
cuties gaf en dat hij „een engel
was die uit liefde voor zijn land
handelde".
Het prikkeldraadverhaal staat
in het onderzoeksrapport van
de Chileense rechter Juan Guz
man Tapia, dat is uitgelekt naar
de Chileense media.
Guzman probeert achter het lot
te komen van de 1198 politieke
gevangenen die officieel als ver
mist te boek staan.
Hij baseert zich ondermeer op
verklaringen van een onderoffi
cier, ooit in dienst als onder
houdsmonteur van het Chi
leense leger. Volgens de man -
Juan Carlos Molina - heeft de
inmiddels ontbonden geheime
politie DINA tussen 1974 en
1978 in samenwerking met het
leger minstens veertig 'doods-
vluchten' boven zee uitgevoerd.
Hij stelt dat bij elke vlucht acht
tot vijftien zakken aan boord
werden gesleept met daarin de
stoffelijke resten van doodge
martelde arrestanten.
De getuigenis is bekrachtigd
door elf andere gepensioneerde
legeronderhoudsmonteurs.
Vermoedens dat lijken vanuit
helikopters in zee werden ge
gooid bestonden al langere tijd.
In 1976 spoelde het lichaam
van de Chileense communiste
Marta Ugarte aan op een verla
ten strand.
Pinochet zei in het interview in
een televisieshow voor Cubaan
se ballingen dat hij niet van
plan is zich bij slachtoffers van
zijn dictatuur te verontschuldi
gen.
Hij meent dat juist hij recht
heeft op excuses van zijn poli
tieke tegenstanders. In dit ver
band doelde hij op een linkse
groepering die hem in 1986 om
het leven probeerde te brengen.
Het vraaggesprek had plaats in
verband met de 88ste verjaar
dag, vandaag, van Pinochet. De
oud-generaal zei dat hij nooit
aspiraties had om dictator te
worden. Ook liet hij weten dat
hij als christen nooit iemand
heeft willen doden. Verder stel
de de oud-dictator dat het aan
hem was te danken dat het met
Chili de goede kant is opge
gaan.
Ook zei hij dat hij aan een auto
biografie werkt en een brief aan
het Chileense volk heeft ge
schreven. De inhoud van de
brief mag na zijn dood worden
vrijgegeven. Over zijn gezond
heid was hij niet ontevreden.
Hij gebruikt medicijnen tegen
hoofdpijn en maakt het naar ei
gen zeggen verder redelijk
goed.
Pinochet vestigde in 1973 een
dictatuur die zeventien jaar
standhield. Tijdens zijn bewind
zijn ongeveer 3000 tegenstan
ders van het regime gedood.
Duizenden andere opponenten
werden opgepakt en gemarteld.
Pinochet werd in oktober 1998
in Londen opgepakt, nadat de
Spaanse onderzoeksrechter
Garzón om de uitlevering van
de generaal had gevraagd. Gar
zón wilde Pinochet vervolgen
voor de dood van Spanjaarden
in Chili. Tot uitlevering kwam
het niet. Pinochet mocht in
maart 2000 naar Chili terugke
ren. Het hooggerechtshof in
Chili besloot in juli 2002 van
vervolging van de oud-dictator
af te zien, omdat diens psychi
sche gezondheidstoestand dit
niet toestond.
door Harald Doornbos
Islamabad - Zoals elk jaar zijn de Pakistanen
elkaar in de haren gevlogen over het einde van
de ramadan, de vastenmaand. Gevolg: de
noordelijke provincie begint vandaag met het
suikerfeest. In de rest van Pakistan is dat mor
gen. De ramadan is officieel voorbij wanneer
het eerste flintertje van de wassende maan
wordt gezien. Jaren geleden heeft de regering
vier regionale Maan Observatie Comités opge
zet die op verschillende plaatsen in het land
nauwkeurig in de gaten houden wanneer de
maan zich weer laat zien. Maar in de noordelij
ke provincie menen ze dat de informatie van
de regeringscomités niet te vertrouwen is. De
provinciale regering is pro-Taliban en tegen
president Musharraf. Volgens deze maanspot-
ters zien de rest van de Pakistanen de maan
veel te laat. Hierdoor duurt de ramadan te
lang. Dit is volgens hen een doodszonde. De
maanspotters in dienst van de regering merien
juist dat hun noordelijke collega's sterren en
vliegtuigen aanzien voor de wassende maan en
de ramadan te vroeg beëindigen. Opnieuw,
een doodszonde.
Mufti Munibir Rachman, een moslim geestelij
ke van het Maanspot Comité in Islamabad
noemt de afwijkende maanspotters 'politiek
gemotiveerde lastpakken.'
brussel/anp - Hoge commissa-
ris voor de vluchtelingen van de
Verenigde Naties Ruud Lubbers
heeft forse kritiek op een voor
stel voor de opvang van asiel
zoekers in de EU. Als huidig
EU-voorzitter Italië de tekst niet
aanpast, kan de hele regeling
beter van tafel verdwijnen, zo
stelde de VN-vertegenwoordi
ger gisteren in een verklaring.
De EU-ministers van binnen
landse zaken en justitie buigen
zich donderdag over het voor
stel. Volgens Lubbers komt er
weinig meer terecht van een uit
1999 daterend plan om asiel
zoekers in alle EU-lidstaten de
zelfde, rechten te geven. Vooral
Duitsland heeft er moeite mee
dat asielzoekers onder bepaal
de voorwaarden ook mogen
werken. De regeling voorziet
ook in een harmonisatie van de
asielprocedures in de Europese
Unie. Dat leidt er volgens Am
nesty International, dat zich
aansluit bij het protest van Lub
bers, toe dat nationale regerin
gen met elkaar gaan concurre
ren in het verlagen van normen
voor asielzoekers.
wenen/ap-afp-rtr Iran krijgt
geen veroordeling van het inter
nationaal atoombureau, maar
slechts een reprimande. Dat is
het compromis dat de Verenigde
Straten en Frankrijk, Duitsland
en Groot-Brittannië hebben ge
sloten over het atoomprogram
ma van Iran. Nu Amerika in
stemt met een resolutie waarin
de Iraanse regering wordt ge
waarschuwd geen afspraken
over nucleaire veiligheid meer te
schenden, is de kou uit de lucht.
Sinds donderdag vergaderde de
top van het Internationaal
Atoomenergie Agentschap
(IAEA) over Iran. Het is de be
doeling dat het bestuur van de
nucleaire waakhond van de
Verenigde Naties morgen stemt
over de ontwerpresolutie. Was
hington speelde het bard: vol
gens de VS is Iran een van de
landen van de As van het
Kwaad, en is het Iraanse kern
energieprogramma alleen be
doeld om grondstof voor kern
wapens in handen te krijgen.
De VS wilden een harde veroor
deling door het atoombureau,
zodat in de Veiligheidsraad om
internationale strafmaatregelen
gevraagd zou kunnen worden.
Maar Frankrijk, Duitsland en
Groot-Brittannië wilden zover
niet gaan. Zij wilden slechts dat
Iran werd verweten de 'veilig
heidsverplichtingen' niet te zijn
nagekomen. Met het oog op de
weerstand tegen haar voorstel
in de bestuursraad verzachtte
de Amerikaanse regering giste
ren haar standpunt en eiste al
leen nog een resolutie waarin
impliciet met maatregelen werd
gedreigd in het geval Teheran
opnieuw in de fout gaat. Vol
gens diplomaten hebben de
Europeanen afgelopen nacht
uiteindelijk met dat voorstel in
gestemd.
De Iraanse IAEA-gezant Ali Ak-
bar Salehi liet zich ongewoon
mild over Washington uit en zei
dat zijn land tevreden is over de
ontwikkelingen. Hij herhaalde
dat Iran niet akkoord zou zijn
gegaan met een rechtstreekse
verwijzing naar sancties. In dat
geval was de regering in Tehe
ran waarschijnlijk teruggeko
men van concessies om uitge
breide inspecties van zijn nu
cleaire installaties toe te staan.
De Amerikaanse soepelheid is
vermoedelijk deels het gevolg
van telefonische contacten tus
sen de Britse minister van bui
tenlandse zaken Straw en zijn
Amerikaanse ambtgenoot Po
well. Diplomatieke bronnen
zeiden dat beiden in het week
einde en gisteren herhaaldelijk
met elkaar hadden gebeld.
Inwoners van Ulster mogen morgen naar de stembus voor nieuw parlement
Georgië zit
economisch aan
rand van afgrond
tbilisi/anp-rtr-afp - De tijdelij
ke president van Georgië, Nino
Boerdzjanadze, heeft vanmor
gen gezegd dat er een economi
sche ineenstorting van haar
land dreigt. „De situatie is erg
moeilijk. De economie staat er
slechter voor dan we dachten",
aldus Boerdzjanadze tijdens
een bijeenkomst met regerings
functionarissen in de kanselarij
in Tbilisi.
Georgië dreigt onder een mil
jardenschuld te bezwijken. Het
Internationaal Monetair Fonds
(IMF) trok zijn handen van Ge
orgië af toen de vorige regering
onder leiding van Eduard Sje-
vardnadze weigerde de econo
mie te saneren. Boerdznajadze,
die zondag officieel het roer
overnam van Sjevardnadze na
een volksopstand, heeft aange
geven wel te willen hervormen.
„We zullen radicale stappen
moeten nemen."
Sjevardnadze heeft tegen de
Duitse tv-zender ZDF ontkend
dat hij op korte termijn naar
Duitsland vertrekt, waar hij een
huis gekocht zou hebben.
„Hoewel ik erg van Duitsland
houd, is Georgië mijn vader
land. Ik heb geen plannen om
naar Duitsland te vertrekken."
Boerdzjanadze heeft aangekon
digd dat de door Sjevardnadze
afgekondigde noodtoestand
snel weer zal worden opgehe
ven, al riep ze leger en politie
op 'de orde in het land te her
stellen'. De interim-president
beloofde in een toespraak op de
Georgische staatstelevisie dat
binnen 45 dagen nieuwe ver
kiezingen worden gehouden en
vroeg de bevolking zich in de
tussentijd 'te houden aan de
wet'.
Bogota - Reinhild Weigel uit Duitsland (links met wapen) en de
Spanjaard Asier Huegun Echeverria (met baard) poseren met twee
van de guerrillastrijders die 74 dagen gegijzeld hielden. Ze kwamen
vrij na bemiddeling van de kerk en de VN. Het Rode Kruis pikte de
gevangenen met een helikopter op in de jungle in de bergen in het
noorden van het land. Ze waren vermoeid, maar verder goed behan
deld door de soldaten van het ELN, het marxistische nationale bevrij
dingsleger. Er was zelfs nog tijd om even te poseren, waarbij Waigel
het wapen van een van de rebellen mocht vasthouden. De rebellen
houden nog vier Israëliërs en een Brit gegijzeld. Die komen mogelijk
nog voor de kerst vrij, zei een priester die bij de vrijlating bemiddel
de. Foto: Reuters
vaardiging in Belfast kon zete
len als die geen banden aan
knoopte met paramilitaire
groepen. Vanaf die tijd is de
ontwapening van het IRA inge
zet.
Het vredesproces verloopt nog
altijd slopend. Leider David
Trimble van de Ulster Unionists
- de grootste (protestantse) par
tij die Noord-Ierland onder
Brits gezag wil houden - blijft
de kont tegen de krib gooien
omdat hij de ontwapening van
het IRA te ondoorzichtig vindt.
Hij wil harde bewijzen zien dat
de (katholieke) republikeinen -
voorstanders van aansluiting
met de republiek Ierland -
daadwerkelijk hun wapens ver
nietigen.
Op dit moment gebeurt dat in
het grootste geniep, onder toe
zicht van de onafhankelijke Ca
nadese Generaal John de Chas-
telain.
Deze verklaarde op dinsdag 21
oktober, de dag waarop Blair en
de Ierse premier Bertie Ahern
nieuwe verkiezingen aankon
digden, dat het Ira de grootste
hoeveelheid wapens ooit on
klaar had gemaakt. Wat een his
torische dag in het vredespro
ces moest worden, draaide ech
ter uit op een teleurstelling toen
Trimble riep dat hij een over
zicht wenste van precieze aan
tallen en soorten arsenalen die
waren vernietigd. Anders zou
hij geen regering willen delen
met Sinn Fein, die wel wordt
gezien als de politieke tak van
het IRA.
De vraag is hoe een parlement
in Belfast kan opereren als de
hoofdpersonen in de vredesbe
sprekingen op zulke slechte
voet staan. Pas als er een niuwe
coalitie komt, zal duidelijk zijn
wat het Goede Vrijdag Akkoord
nog waard is.
Trimble wordt op de hielen ge
zeten door zijn voornaamste
protestantse rivaal, de Demo
cratie Unionist Party (DUP),
van de radicale dominee Ian
Paisley. De DUP weigert het
Goede Vrijdag Akkoord te aan
vaarden en wil aansturen op
een complete heronderhande
ling van de overeenkomst.
Als Paisley triomfeert, kan het
vredesproces weer van voren af
aan beginnen en is de kans
groot dat een parlement in Bel
fast nooit aan de slag kan.
Zeker niet als aan katholieke
zijde de radicale Sinn Fein zal
zegevieren. Die maakt nu een
inhaalslag op de gematigde So
cialist Democratie and Labour
Party (SDLP).
De SDLP steunt de eenwording
met Ierland via de democrati
sche weg en heeft ondanks vele
gesprekken met Sinn Fein-lei-
der Gerry Adams altijd een fusie
van de katholieke partijen ge
weigerd. Wel staan ze beide
achter het Goede Vrijdag Ak
koord.
Bij de verkiezingen van 1998
wonnen de Ulster Unionists
van Trimble 28 zetels, de SDLP
sleepte er 24 binnen, terwijl de
radikale DUP van Paisley en
Sinn Fein van Gerry Adams er
respectievelijk 20 en 18 won
nen. Het zal een nek-aan-nek-
race worden. De opiniepeilin
gen vertellen dat Sinn Fein en
de UUP koplopers zijn, maar er
wordt met argusogen gekeken
naar Paisleys groepering.
De peilingen hebben het name
lijk nooit bij het rechte eind ge
had in de Noordierse politiek,
omdat extremisten vaak hun
ware denkbeelden verhullen
totdat ze in het stemhokje
staan.
David Trimble kijkt naar het resultaat van een verfbom die gisteren naar het hoofdkwartier van zijn Ul
ster Unionist Party in Belfast is gegooid. Foto: EPA
Meeste executies in Texas
Sinds de herinvoering van de
doodstraf in de VS in 1976
zijn 882 ter dood veroordeel
den terechtgesteld, waarvan
de meesten - ruim 300 - in
Texas. Dit jaar stierven 62 ge
vangenen, meestal door een
dodelijke injectie. Er zitten
3517 mannen en vrouwen in
de dodencel. Volgens tegen
standers van de doodstraf
spelen de huidskleur en de
sociale achtergrond van de
daders en slachtoffers een
doorslaggevende rol bij de
strafmaat: Illinois zette drie
jaar geleden alle terdoodver
oordelingen om in levens
lang, Maryland volgde vorig
jaar. Daarom is het proces
van de Washington Sniper op
last van de minister van justi
tie ook niet in Maryland ge
houden, waar hij toch de
meeste slachtoffers makte.
washington/gpd - Een jury in
de Amerikaanse staat Virginia
heeft de 'Washington Sniper',
John Allen Muhammad, ter
dood veroordeeld. Muhammad
schoot vorig jaar oktober in de
regio Washington met zijn jon
ge metgezel Lee Boyd Malvo
tien mensen dood. De 42-jarige
oud-soldaat bleef onbewogen
toen hij de doodstraf hoorde
uitspreken.
De twaalfkoppige jury in Virgi
nia Beach had vijf uur nodig
om het vonnis te bepalen. Vol
gens juryvoorzitter Haggerty
gaven het gewelddadige karak
ter van de moorden en het ge
brek aan berouw van Muham
mad de doorslag. De rechter
moet de uitspraak op 12 febru
ari bekrachtigen. De kans dat
hij de doodstraf niet zal opleg
gen lijkt miniem.
De rechtszaak tegen Lee Malvo
loopt nog, elders in Virginia.
Uiterlijk onbewogen hoort de
moordenaar het doodvonnis
aan. Foto: AP
Ook Malvo maakt kans op de
doodstraf ook al was hij 17 ten
tijde van de reeks moorden.
Zijn verdediging heeft aange
voerd dat hij was gehersen
spoeld door Muhammad. Hij
zou niet toerekeningsvatbaar
zijn.
Pinochet. Archieffoto: AFP
