LEIDEN REGIO
amer van Koophandel geeft geen geld voor Offensief van Teylingen
'Alle basiszorg psychiatrie gaat de samenleving in'
e beste Bruna van Nederland staat in de Stevenshof Boete voor 14-jarigen
valt slecht bij moeder
R3
Rijnland
verwijdert via
kijkoperatie
baarmoeders
Debat Peper
en Dijkstal
donderdag 20 NOVEMBER 2003
jak Smakman
Het wordt nog een tick
le om echt vaart te krijgen
l_ Offensief van Teylingen,
om de Bollenstreek let-
stukje bij beetje op te
n. De Kamer van Koop-
ziet er niets in en is ook
nd n plan er ook maar een
Hte steken. Uit de overige
blijkt vooral de span-
t het plan in zich draagt:
[partij wil zonder al te
311 gels vooral pragmatisch
1 gaan, de ander wil juist
dat er meer helderheid komt
over de voorwaarden waaraan
iedereen zich moet houden. En
duidelijkheid over de kosten ui
teraard.
Het Offensief van Teylingen
moet de impasse in het pact
doorbreken: er ligt een set af
spraken over de inrichting van
de streek dat richtinggevend is,
maar concrete acties om een
open Bollenstreek dichterbij te
brengen ontbreken vanwege
een gebrek aan geld en tegen
strijdige belangen. Het idee
achter het offensief is om de
streek in kleine onderling sa
menhangende vakken op te de
len en voor elk vak te bekijken
hoe de inrichting beter kan en
daar met alle betrokkenen in
dat vak een deal over te sluiten.
Als je met een beperkt aantal
mensen overlegt over hele con
crete punten, dan is het gemak
kelijker om zaken te doen, is de
gedachte die in het Westland
eerder heeft bewezen te wer
ken. Het bedrijventerrein aan
de Delfweg opknappen en
landschappelijk netjes inpassen
is een van de eerste projecten
die binnen het offensief gereali
seerd moet worden.
Hoewel het idee blijkens een
inspraakronde over het alge
meen wel op steun kan reke
nen, zijn er vraagtekens rond de
uitvoering. De WLTO/KAVB wil
bijvoorbeeld juist dat er vooral
voor een pragmatische aanpak
wordt gekozen, terwijl de ge
meente Noordwijkerhout juist
meer concrete afspraken wil
over het flankerend beleid:
waar komt het vele geld van
daan voor de realisering van al
le plannen. Ook Lisse, Sassen-
heim en de Rabobank Noord-
wijk/Noordwijkerhout zetten
daar vraagtekens bij.
De meest uitgesproken negatie
ve reactie komt van de Kamer
van Koophandel. Die tekende
het Pact indertijd al niet omdat
er te weinig in zat voor het be
drijfsleven en de Kamer consta
teert dat volgens de plannen
het bedrijfsleven flink in de bus
zal moeten blazen om in de
vakken aan zijn trekken te ko
men. „Meebetalen aan afspra
ken waaraan bedrijven zich niet
hebben gecommitteerd is niet
reëel en onwenselijk", aldus de
Kamer.
Stuurgroepvoorzitter M. Witte-
man gaat nog eens met de Ka
mer praten, zo werd gisteren
tijdens een bespreking van het
plan afgesproken. Gedeputeer
de M. Norder sprak overigens
zijn verwondering uit over de
harde opstelling: „Deze Kamer
van Koophandel staat bekend
als heel coöperatief. Ik vind de
ze opstelling verbazingwek
kend."
Het Hoogheemraadschap van
Rijnland en het Waterschap de
Oude Rijnstromen gingen
slechts akkoord met het plan
onder de voorwaarde dat er
voldoende ruimte voor water
wordt ingebouwd. „We hebben
te vaak gezien dat het water
kind van de rekening werd", al
dus T. Langeveld van de Oude
Rijnstromen. Ze kregen hun
zin: de zorg voor voldoende wa
ter wordt in de plannen veran
kerd.
De provincie stelt voorlopig
50.000 euro beschikbaar voor
de start en wil meebetalen aan
de kosten van het nog aan te
trekken 'boegbeeld' van het of
fensief: een projectleider die
echt gang in de zaak kan bren
gen. Die man of vrouw moet er
op 1 maart volgend jaar zijn.
Provinciaal woordvoerder S. de
Jong benadrukte dat de provin
cie Zuid-Holland, die in het
plan als een van de belangrijk
ste geldschieters wordt gezien,
bereid is om 'substantieel' bij te
dragen. „Maar we geven geen
blanco cheque. We willen eerst
concrete projecten zien, zodat
we weten waar ons geld naar
toe gaat."
Metamorfose voormalige Endegeest-locatie Oegstgeest
vijf
rijd
we pa Straatsma
3n<
h( ïst/regio - De Rijngeest
int jat ver in de 'vermaat-
e lijking' van de psychia-
aantal bedden in de di-
viljoens loopt drastisch
irvoor in de plaats ko-
kleine behandelcentra
torgwijken'. „Alle basis-
de samenleving in",
inct-directeur Frits Lee-
|is revolutionair in Ne-
|Maar we doen het wel
We houden ook nog
waar we eventueel
kunnen."
tappelijking' is de
zorgland. Die visie
Rijngeest Groep. Voor
inde jaren is een ambi-
uisvestingsplan opge-
at een reeks sloop- en
0 luwplannen behelst. De
steel te huur
oorlopig nog ondui-
:|lt rat er met kasteel
[otf est gebeurt nadat de
acf n bestuur en onder
ide diensten van de
st Groep in 2007 het
verruilen voor nieuw-
h ]]De Stichting Kasteel
ijt( est, de eigenaar van
ng mmentale pand,
,pp u na over een nieuwe
Lj01 ining. „Het terrein
3n, n zorgbestemming",
Caroline Soeterbroek,
3r(j jk secretaris van de
oas g. „Mogelijk vinden
a bestemming voor het
die daarop aansluit
er( et is ook mogelijk dat
23 rijf het kasteel huurt,
-up Duntantskantoor bij-
ild. We zijn nog niet
]0f p zoek naar een nieu
we, rder." De kans dat
sin eel een horecabe-
ng krijgt, is volgens
r w roek klein. „Daar
t gebouw zich eigen-
Ter voor
ijd;
koi
ind
me
di
1st
de
n2
len
lij
ko
teruggang van 1200 naar 600
bedden is nog niet voldoende,
zegt Leene. „We zijn te behou
dend geweest. Veel 'cliënten'
nemen geen genoegen meer
met een groepshuisvesting. Ze
willen liever een eigen woning
in de stad of in een dorp. Het
komt nog te veel voor dat men
sen op een Rijngeest-terrein
verblijven."
De psychiatrie moet midden in
de samenleving staan, luidt het
credo anno 2003. Om dat te be
reiken is al een aantal stappen
gezet. De voormalige Bavo-kli-
niek in Noordwijkerhout is ont
manteld. Bijna alle paviljoens
van Sancta Maria in Noordwijk
zijn gesloten. Nieuwe regionale
centra zijn gebouwd. Om te be
ginnen in Alphen aan den Rijn,
waar in 1997 Rijnaarde zijn
deuren opende in nieuwbouw
wijk Kerk en Zanen. Onlangs
ging eenzelfde voorziening
open in Voorhout: Rijnhout. En
over enkele jaren heeft Leiden
ook een regionaal centrum voor
ambulante en klinische psychi
atrie. Dat gebouw moet verrij
zen tussen Rijnveste (ook van
Rijngeest Groep, voorheen het
Riagg-gebouw) en het Pieter de
la Court-gebouw (faculteit soci
ale wetenschappen), naast het
Leids Universitair Medisch
Centrum.
De aloude 'gestichten' verdwij
nen en dat betekent dat ook het
voormalige Endegeest-terrein
in Oegstgeest de komende jaren
een metamorfose ondergaat.
Een reeks verblijfspaviljoens
gaat tegen de vlakte en kasteel
Endegeest wordt verlaten. De
raad van bestuur, die het kas
teel nu gebruikt als kantoor
ruimte, verhuist naar de nieuw
bouw in Leiden. De eigenaar
van het kasteel, de Stichting
Kasteel Endegeest, moet op
zoek naar een nieuwe bestem
ming voor het statige pand.
Twee monumentale Rijngeest-
panden naast het kasteel wor
den wellicht ook ter overname
aan de stichting aangeboden.
„We hebben Oegstgeest wel
blijvend nodig", zegt Leene.
Het voormalige Endegeest-ter-
rein is met name bestemd voor
specialistische voorzieningen.
Zo zijn er plannen voor een
nieuwe ouderenafdeling, geslo-
De voormalige Endegeest-locatie verandert ingrijpend. Het kasteel (op de achtergrond) wordt afgestoten en vrijwel alle verblijfspaviljoens gaan tegen de grond. Voor enkele spe
ciale doelgroepen komen nieuwe gebouwen, zoals een woonwerkvoorziening voor autisten. Foto: Hielco Kuipers
ten afdelingen en een woon
werkvoorziening voor autisten.
Leene: „Dan hebben we het
over ernstig gestoorde patiën
ten, die niet kunnen functione
ren in de samenleving. Zij zijn
beter af in een rustige omge
ving." Onlangs is een gezond
heidscentrum gebouwd en ach
ter het raadhuis van Oegstgeest
staat het splinternieuwe Cen
trum voor Specialistische Psy
chotherapie.
Veel patiënten die nu nog in
paviljoens in Oegstgeest of
Noordwijkerhout wonen, ver
huizen op termijn naar 'woon-
zorgwijken'. Dit zijn gemengde
woonwijken met enkele zorg
voorzieningen: psychiatrische
patiënten wonen er tussen 'ge
wone' buurtbewoners. De wij
ken zijn geschikt voor ongeveer
veertig bewoners en hebben
ook een (24-uurs bemand)
diensten- en activiteitencen
trum.
De eerste woonzorgwijk wordt
in 2005 in de Saffierstraat in Al
phen geopend. Daama volgen
soortgelijke projecten in Leiden
en Voorhout. Leene: „Het gaat
om projecten op kleine schaal.
Je moet niet te veel van hetzelf
de soort bij elkaar zetten. Om
wat voor mensen het ook gaat.
Vermenging tussen patiënten
en overige bewoners verloopt
sneller als je kleine groepen
plaatst." De woonzorgwijken
zijn volgens Leene uniek in de
Nederlandse psychiatrie. „Wij
gaan hiermee ver in de ver
maatschappelijking van de
zorg."
Ondanks de ontmanteling van
alle grote 'gestichtsparken' wil
de Rijngeest Groep geen terrei
nen afstoten. In Noordwijker
hout gaan het voormalige
hoofdgebouw, de kapel, de
sporthal en het activiteiten- en
dienstencentrum in de verhuur
en neemt een woningbouwcor
poratie het beheer in de wijk
Beschut Wonen over. Alleen de
Noordwijkse Rijngeest-locatie
verdwijnt volledig. „In de Bol
lenstreek wordt door de ge
zondheidszorg al veel grond af
gestoten, bijvoorbeeld door het
vertrek van het Zeehospitium
naar Leiden. We zijn nu wel aan
het vermaatschappelijken,
maar misschien gaat de slinger
over tien jaar wel weer terug.
Dus zijn wij voorzichtig. We
doen het op onze eigen manier.
We bouwen niet zelf, maar slui
ten overeenkomsten met lokale
woningbouwcorporaties. Dan
huren we een aantal woningen,
voor een periode van tien a vijf
tien jaar. Zodat we eventueel
ook weer kunnen terugkeren."
leiderdorp - Gynaecologen van
het Rijnland Ziekenhuis heb
ben deze week voor het eerst
twee baarmoeders verwijderd
via kijkoperaties. Het is de be
doeling om deze ingreep vaker
met behulp van een camera uit
te voeren.
Voordeel van een kijkoperatie is
het voorkomen van een grote
buikwond. De operatie wordt
uitgevoerd via drie kleine gaat
jes in de buikwand, waarvan
één ter hoogte van de navel. Pa
tiënten kunnen daags na de in
greep weer naar huis. Bij een
normale baarmoederverwijde
ring moeten vrouwen vijf dagen
in het ziekenhuis blijven.
Een kijkoperatie, ofwel laparo
scopic, is een techniek die gy
naecologen nog weinig gebrui
ken. Het Rijnland Ziekenhuis
wil de techniek vaker benutten
bij jonge vrouwen die last heb
ben van hun baarmoeder. „Niet
iedereen komt in aanmerking
voor een kijkoperatie", zegt
Martin den Ouden, die met Ra
mon Aronius de eerste opera
ties uitvoerde. „Bijvoorbeeld bij
kwaadaardige gezwellen wordt
deze techniek niet gebruikt."
In het Leids Universitair Me
disch Centrum worden al lan
ger baarmoeders verwijderd
met behulp van laparoscopic.
leiden - Helpt verzuiling bij in
tegratie? Is een bijbaan een es
sentieel onderdeel van de aca
demische vorming? Is Amerika
de grootste hoeder van de we
reldvrede? Over deze drie vra
gen gaan oud-burgemeester
van Rotterdam Bram Peper en
voormalig WD-ffactieleider
Hans Dijkstal met elkaar in de
bat op Cleveringadag, woens
dag 26 november in het Acade
miegebouw van de Leidse uni
versiteit aan het Rapenburg.
Het debat begint om 20.00 uur
en is openbaar toegankelijk.
,r handelketen met het
tte logo: wie kent hem
r(jl na iedereen, zo bleek
arj( uit een onderzoek naar
^rie ïsbekendheid van de
(oekhandels. En dat is
reemd als je bedenkt
;n( ijna iedere stad in Ne-
een filiaal te vinden is.
PIj il die honderden win-
aaI Ie beste verkozen te
is dan ook niet niks.
fell eseffen Paul en Thea
3P imann, eigenaars van
on a in winkelcentrum
rïg iloem in Leiden, ten
lcje :ben ontzettend
egt Paul over de prijs
Drige week kreeg uitge-
ige
ik
iP
ïsII
)on
reikt: een bokaal en vijfhon
derd euro.
De Monnichmanns mogen
zich eigenaar noemen van de
beste Bruna 'oude stijl' van Ne
derland. Daarvan zijn er zo'n
driehonderd. Daarnaast zijn er
nog honderd winkels ingericht
volgens een nieuw concept,
waarvoor een aparte prijs werd
uitgereikt door het Bruna-con-
cem.
De vijfhonderd euro gaat bin
nenkort op aan iets leuks.
Waaraan, dat weet Paul Mon-
nichmann nog niet, maar in ie
der geval wordt het iets voor
het voltallig personeel. Want de
onderscheiding is allereerst te
;ev<Cl -
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
danken aan de inzet van de vijf
medewerkers vein het filiaal, al
dus de eigenaar. „We hebben
allemaal veel plezier in ons
werk. En dat stralen we naar
onze klanten uit."
Dat bleek ook uit reacties die
hij op de nominatie kreeg, zegt
de filiaaleigenaar. Naar aanlei
ding van de nominatie plaatste
hij een bordje in de winkel met
daarop de vraag: 'Wel of niet
verdiend?' „Tachtig negentig
reacties stroomden binnen. De
één nog enthousiaster dan de
ander. We voelden er ons bijna
door gegeneerd", vertelt Mon-
nichmann. „Er was zelfs ie
mand die een heel gedicht voor
ons had gemaakt. Die reacties
waren nog wel de mooiste be
loning. Je doet het uiteindelijk
toch voor de klanten."
De band met de bewoners van
de Stevenshof is dan ook erg
belangrijk, zegt Monnichmann,
die zelf in Leidschendam
woont. „We staan altijd open
voor een praatje met de klan
ten. Over leuke dingen, zoals
de geboorte van een kind.
Maar ook over minder leuke
zaken. Dan bied je zo iemand
toch even een kopje koffie of
een glas water aan en praat je
erover."
Naast de klantenbinding inves
teert Monnichmann ook veel
tijd in het interieur van zijn
zaak. De tijdschriften staan
strak in het gelid, gesorteerd
per onderwerp. En de laatste
bestsellers liggen in keurige
'Ik dacht aan een grapje'
Paul Monnichmann, eigenaar van de beste Bruna van Nederland. Foto: Dick Hogewoning
stapeltjes voor het grijpen.
„Het is hier altijd schoon, nooit
rommelig. Ook proberen we
heel scherp het nieuwe aanbod
in de gaten te houden, zodat
we dat netjes en op tijd uitge
stald hebben."
De komende dagen beloven in
dat opzicht hectisch te worden.
Het nieuwste deel van Harry
Potter staat op het punt te ver
schijnen, waarvan de Bruna in
de Stevenshof er maar liefst
zeshonderd heeft besteld. In de
nacht van vrijdag op zaterdag
gaan ofn twaalf uur de eerste
exemplaren over de toonbank.
Het zijn dit soort dingen die
het werk extra leuk maken, zegt
Monnichmann, die iedere
boekhandel die hij ziet altijd
even binnenstapt. „Je wilt toch
even weten hoe ze het elders
doen. Op die manier wordt je
eigen zaak alleen maar beter."
Rody van der Pols
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Geen waarschuwing of
taakstraf, maar meteen een
proces-verbaal en een boete
van 25 euro. Dat overkwam de
14-jarige zóón van mevrouw
Leuering uit Leiden op 16 okto
ber. Samen met zijn even oude
neefje en diens broertje van zes
gingen de drie knapen buiten
spelen in de Robijnstraat. Toen
het drietal steentjes op het dak
van de daar gelegen school
gooide, kwam er een politieau
to voorbij. De agenten stapten
uit en slingerden de twee oud
sten op de bon. Aanvankelijk
werd er door de ouders scep
tisch gereageerd, maar toen on
langs de acceptgiro op de deur
mat plofte, bleek het 'grapje'
bittere realiteit.
Hevig geschrokken en huilend
kwam het drietal op 16 oktober
thuis. Toen er op hen werd in
gepraat, kalmeerden de knapen
en vertelden de oudste twee dat
zij waren bekeurd voor het
gooien van steentjes. „Ik dacht
aan een grapje, want ik kan niet
begrijpen dat twee jongens van
14 zonder waarschuwing met
een worden bekeurd", aldus de
boze moeder. „Volgens de poli
tie waren ze daar op het ver
keerde moment en op de ver
keerde tijd. Waarom krijgen ze
niet een taakstraf in plaats van
meteen een boete? Want nu
staan ze als baldadige kinderen
in de politiecomputer."
Leuering wil de boete best beta
len als die terecht zou zijn.
„Maar als moeder heb ik hier
zo mijn vragen bij. Ik zie regel
matig dat er op straat veel erge
re dingen gebeuren. Maar dan
doet de politie niks, dus vind ik
de bekeuring niet terecht. Het
klinkt raar, maar mijn zoon wil
nog steeds graag politieagent
worden. Daarom vind ik het
ook niet leuk dat hij nu geregi
streerd staat terwijl hij nooit
eerder in aanraking is geweest
met de politie." A
Daarom laat zij het er niet bij
zitten en vecht de bon bij de
kantonrechter aan. „We laten
het voorkomen, ook al kost ons
dat een vrije dag. De moeder
van het neefje betaalt de bon
wel. Haar zoon ligt er 's nachts
wakker van en kan niet met een
kantonrechter worden gecon
fronteerd."
„Het voorval gebeurde al op 16
oktober", vervolgt Leuering.
„Maar iedereen dacht eigenlijk
dat het een geintje was. Dat die
agenten de jongens eens goed
hadden laten schrikken. Maar
het was geen geintje, het bleek
de realiteit. Een bon voor het
gooien van steentjes. Dat is
toch ongeloofwaardig."
Een woordvoerster van de poli
tie bevestigt de boete voor de
twee jongens. Zij weigert over
verkeerde plaats en verkeerde
tijd te spreken. „Als de politie
dergelijke dingen ziet, wordt er
ingegrepen. Overal."