'Een glimlach is een grote beloning
REGIO
De waarden van Bos gaan aan de PvdA in Leiderdorp voorbij
Werken in een verpleeghuis: mooi vak, maar het moet niet gekker worden
Lucratieve kopjes koffie bij de Voorschotense drogist
GERECHT
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2OO3
NAVRAAG
Volgend jaar rijden gratis bussen tussen Leiden en Den Haag. Een
proef van de provincie, die de forens uit de auto wil halen en de be
reikbaarheid van
'Dit lijkt laatste poeitie Leiden en Den
Jr P7 Haag wil bevorde-
1 ransjerium te redden ren. jan jaap de
HAAN. Leids CDA-
raadslid, reist elke dag met de bus tussen Leiden en Den Haag.
Is dit dan een zinloos plan?
„Nee, niet helemaal zinloos. Ik vind het wel een aardig experi
ment. Maar kies dan voor meerdere lijnen. Nu is het: grote kop
pen, weinig inhoud. Dat vind ik van Norder niet helemaal zuiver.
Volgens mij is dit eerder een laatste poging om het Transferium te
redden, dan om iets aan files te doen."
Pardon?
„Tja, de twee buslijnen waarvoor dit gaat gelden, rijden allebei via
het Transferium. Dat vind ik wel erg toevallig. We weten natuurlijk
dat het Transferium geen succes is, ik vermoed dat men hiermee
iets probeert te redden."
Zou dat dan nog wel lukken?
„Ook dat betwijfel ik, want als er werkelijk zoveel files zouden
staan bij Wassenaar, zou het Transferium toch allang een succes
zijn geworden? Daar gaat dit echt niets aan veranderen."
tekst: Peter Groenendijk
foto: Hielco Kuipers
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1903, Vrijdag 13 November
LEIDEN - Wij ontvingen het verslag der Wijkverpleging in Wijk VIII
over het werkjaar 1902-03.
Daaruit blijkt, dat het bestuur van die wijkverpleging het afgeloopen
jaar het plan zich gedeeltelijk zag verwezenlijkt, waarvan het in het vo
rig verslag melding heeft gemaakt, gedeeltelijk, want, waar het hoopte
een tweede Zuster te kunnen aanstellen voor het gedeelte der Wijk,
dat gelegen is buiten de Heerenpoort, heeft het om geldelijke redenen
hiervan voorloopig af moeten zien. Maar wel is tot stand gekomen de
inrichting van een polikliniek in de Prinsenstraat, en het mag met ge
noegen zien, dat het werk, hetwelk hiervan uitgaat, in omvang toe
neemt. De inrichting beantwoordt dus aan haar doel. Waar het bestuur
eensdeels hoopte de Wijkverpleging meer onder het bereik te brengen
van de bewoners van dit gedeelte der Wijk, dat buiten de stad gelegen
is, en tevens den toevloed der patiënten in het gebouw van de Lange-
straat, waar de werkzaamheden overstelpend werden, eenigszins te
doen afnemen. De aanvraag voor kraamverpleging was ook dit jaar zeer
groot, zodat de Zuster er niet altijd aan kon voldoen.
ANNO 1978, maandag 13 november
VOETBAL - In de tweede klasse werd de damestopper tussen Ter
Leede en SVLV gespeeld. Een kwartier voor tijd scoorde Paula Brou
wer met het hoofd uit een corner van Marja Duin. Hierna drongen de
Voorschotensen nogal aan, maar Ter Leede hield de zaken onder con
trole: i-o. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t-n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO cLd(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de oalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 5^7
ADVERTENTIES
Lokale Accountgroep: 071-5 356 300, fax: 071-5
356 325, e-mail: lag.ld@hdc.nl.
Brancheverkoop: Auto Accountgroep: 075-681
3663, aag@hdc.nl. Bureau Accountgroep; 075-
6813636, bag@hdc.nl. Business tot Business:
072-519 6540, lag.btb@hdc.nl. Makelaars
Accountgroep. 023-515 0543, mag@hdc.nL
Personeel Accountgroep: 075-6813677,
pag@hdc.nl. Woon Accountgroep 072-519
6554, wag@hdc.nl.
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine)
p/kw €56,70 p/j €216.90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging. 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
De zorgsector staat op zijn kop. Ver
pleeghuisbewoners komen straks hun
pyjama niet meer uit, krijgen nog
maar twee maaltijden per dag en
gaan terug van vijftig naar veertig mi
nuten zorg. Dat zijn volgens betrokke
nen de gevolgen van de voorgeno
men bezuinigingen. En dat terwijl ook
de cao-onderhandelingen voor het
verpleeghuispersoneel al zijn vastge
lopen. Het is een mooi vak, maar het
moet niet gekker worden, zo laten en
kele verzorgers van verpleeghuis
Overrhyn in Leiden weten.
De stad is nog in duisternis gehuld,
maar achter de ramen van verpleeg
huis Overrhyn aan de Willem de
Zwijgerlaan - dat onderdak biedt
aan zo'n 120 mensen - branden hier
en daar al lichten. Het is zeven uur,
voor de verzorgers van 'De Gracht',
een afdeling voor demente mensen,
is de werkdag begonnen. In een van
de 'huiskamers' van de afdeling zit
ten vijf van hen bijeen om samen
met teamleider Vera van der Zeeuw
snel de dossiers van de bewoners
door te nemen. Wie wekt wie? Welke
bewoner mag even onder de dou
che? Bij wie moet er nog iets speci
aals gebeuren? „Je mag er vandaag
drie douchen", krijgt een van de
verzorgsters te horen. „O, geluk
kig", antwoordt ze spottend.
Enkele minuten later klopt Van
der Zeeuw bij 'haar' eerste ka
mer aan. Ook voor de team
leidster geldt: handen uit de
mouwen. Ze klikt het licht
aan. Van onder de lakens kijkt
de bewoonster gedesoriën
teerd om zich heen. Aan de
hand van Van der Zeeuw loopt
het fragiele vrouwtje richting
douche voor een wasbeurt.
„Vindt u deze mooi", vraagt
Van der Zeeuw even la
ter terwijl ze een
jurk omhoog
houdt.
Nadat
de
dame met een kop thee en een plak
ontbijtkoek in de woonkamer is
neergezet, is de volgende 'patiënt'
aan de beurt. Voor negen uur moe
ten zoveel mogelijk van de 23 bewo
ners van de afdeling aan de ontbijt
tafel zitten.
Acties
Niet bij iedere bewoner verloopt dat
even soepel. Sommigen stribbelen
tegen. Bij anderen gebeurt er een
ongelukje met alle gevolgen van
dien. Anneke van Tilburg schrobt de
vloer van een van de kamers, waar
een 'verrijdbaar toilet' is omgegaan.
Op de gang hangt een weeïge lucht.
Het is dit soort zaken dat werken in
de zorg niet populair maakt, zegt
Coby Hamerling. „Ik merk soms dat
mensen er hun neus voor ophalen."
Zelf rolde ze zo'n vijf jaar geleden na
tig andere baantjes het vak in. Ze
wist meteen dat ze hiermee verder
wilde. „Het is zwaar. Aan het einde
van de dag ben ik vaak kapot. Maar
je krijgt er heel veel voor terug. Je
kunt echt iets
betekenen
voor de
sen. Een glimlach is een grote belo
ning."
Het karige salaris neemt Hamerling
op de koop toe. Maar niet van harte.
„Ik vind dat we slecht worden be
taald. Zeker als ik het vergelijk met
andere beroepsgroepen. Als je bij de
bakker achter de toonbank gaat
staan, verdien je een stuk meer."
Haar collega's knikken. Het is tegen
tienen. De bewoners hebben gege
ten, het ontbijt is opgeruimd, de me
dicijnen zijn ingenomen, voor de
verzorgers is er even tijd voor een
koffiepauze. In de woonkamer, zo
dat ze de bewoners die zelf ook aan
de koffie zitten, niet aan hun lot
overlaten. De levensliederen die
door de kamer klinken, worden af en
toe overstemd door de onsamen
hangende kreten van een van de be
woonsters. Niemand slaat er acht
op.
Het onderwerp acties' voor een be
ter salaris - zoals die in verschillende
verpleeg- en verzorgingstehuizen
zijn gehouden - roept verschillende
reacties op. Hamerling is zeker be
reid om daaraan mee te doen. Maar
niet iedereen is overtuigd. „De
moeilijkheid is dat er altijd mensen
de dupe van zijn", zegt Van der
Zeeuw. Daarom kan zij zich ook wei
nig voorstellen bij de oplossing
r van een verpleeghuis in Oud-
J£jè Beijerland om de werkdruk te
jg||ab verlichten: de bejaarden één dag
per week in hun pyjama laten
BSl zitten. Wat haar betreft zijn de
bewoners het allerbelangrijkst.
Bureaucratie
Tien jaar geleden is Van der
Zeeuw 'uit roeping' de zorg in
gegaan. Sindsdien is er wel
het nodige veranderd, zegt ze.
Zoals de toegenomen bureau
cratisering. „Vroeger schreefje
wat met de hand en je was klaar.
Tegenwoordig moet je alles uitge
breid op de computer invoeren.
Van iedere cliënt maken we
een gedetailleerd zorg
plan. De bedoelingen
daarvan zijn op
zichzelf goed,
maar het kost
soms erg
veel
tijd. Dat kan echt oplopen tot een
uur per bewoner."
Het is precies deze bureaucratisering
die de zorgsector moet terugdrin
gen, vindt de regering. Door efficiën
ter te werken, moeten de bezuini
ging zonder een verlies van banen
gehaald kunnen worden, meent
staatssecretaris Ross. Maar daar ge
looft Dirk van der Wedden - be
stuurslid van Stichting Duyn
Rhyn, waarvan Overrhyn deel uit
maakt - helemaal niks van. „De
overheid is zelf de grootste veroorza
ker van alle bureaucratie. Die wil dat
alles 'transparant' is. Elke pil die een
cliënt krijgt, moet worden verant
woord. Ik vraag me wel eens af wat
onze bewoners er allemaal mee op
schieten."
Offers
Als alle bezuinigen doorgaan, bete
kent dat voor Stichting Duyn Rhyn
- die uit drie zorginstellingen bestaat
- een bezuiniging van twee miljoen
euro, zo'n acht procent van het tota
le budget, rekent Van der Wedden
voor. Als er op het vlak van efficiën
tie nauwelijks iets kan worden ge
wonnen, zoals Van der Wedden zegt,
waar moet het geld dan worden be
spaard? Het schrappen van manage
mentfuncties mis
schien, zoals
vaak wordt
gezegd?
De ver-
Gracht' kunnen zich bij dat laatst
wel iets bij voorstellen. „Geen fla
idee wat al die mensen uitvoeren
Vraag ze dat eens", reageert een1
hen. „Plotseling is er dan weer ie
mand bij P&O aangenomen. Is d
nu echt nodig, vraag ik me danw
eens af."
Van der Wedden kan zich bij dea
gedachtegang wel iets voorstellet
„Op plekken waar men krap zit,
wordt natuurlijk uiterst kritisch g
keken naar de bezetting op andei
afdelingen." Toch gelooft hij niet
hier nog veel te besparen valt. Jat
Kling, manager zorg van Overrhj
knikt instemmend. „Als er in det
hommeles is, wordt vaak gezegd*
kijk, daarboven doen ze niks en
boel draait gewoon door. Dat klo
Vandaag gaat alles goed en mori
ook. Maar op de lange termijn I(
er dingen mis. Afspraken zijn nip
gemaakt, contracten niet verleng
mensen niet aangenomen, noen
maar op. Dan gaat de hele mach
haperen."
Directeuren van zorginstellingen
staan dan ook voor een onmo[
opgave, volgens Van der Wedde,
Ergens zullen er offers gebracht
moeten worden. Van der Wedde
„Eigenlijk staan er drie wegen op
Je kunt ervoor kiezen om je 'pre*
tie' te verhogen. Oftewel: meer
mensen helpen met hetzelfdi
personeelsbestand, dus ee
grotere werkdruk. Daan
kun je kijken naar wati
enten zelf nog kunnen
bijdragen. Kijk, zo'n
glaasje advocaat is li
ker, maar het kost
wel het een en andi
Tot slot kun je opp
soneel bezuinigen
wel onze grootste
tenpost is. Dat wil jf
tuurlijk niet, maar uit!
delijk kun je ertoe gedwt
gen zijn."
Werken met nog minder men
het kan natuurlijk wel, zegt tear.sl
leidster Van der Zeeuw, maar
wordt het er niet op. „Dan is ha
leen nog maar: uit bed halen, th<
neerzetten, eten en klaar.
voor persoonlijke aandi
heb je niet meer. Tijdi
sommige mensen
hebben."
De dame in de ho
van de huiskam r
die onvers taan!
kreten uitslaal
inmiddels op
staan. Venva
loopt ze doo N
kamer. Ven ge
ger Greet K M
pakt haai!
de schoud 'a
en maakt!
paardansp 0
terwijl ze '1
na, marina'
„Jöh, je zou
's avonds mot
zien. Dan swi
r Tij
idaci
gen we onsi
maal gek'
Rody van
der Pols
Teamleidster Vera van der Zeeuw scheert een van de bewoners van de afdeling 'De Gracht' van verpleeghuis Overrhyn. Foto: Hielco Kuipers
SCHRIJVENDE LEZERS
Aardig, die stukjes over de
PvdA, van Jouke de Vries en
Wouter Bos. Laatstgenoemde
liet in het Leidsch Dagblad
optekenen dat er binnen de
PvdA weer gewerkt moet wor
den aan 'waarden als anker
voor de sociaal democratie'.
Hij noemt vervolgens zorg en
veiligheid als belangrijke
waarden.
Helemaal mee eens. Nu even
vertalen naar de situatie in
mijn woonplaats Leiderdorp.
Zijn die waarden die Bos be
schrijft al neergedaald op de
lokale PvdA politici? Uit eigen
ervaring kan ik niet anders
dan concluderen dat dit
geenszins het geval is.
Ik loop in Leiderdorp al bijna
twee jaar lang mee met een
groep ouders die een nieuwe
school (voor hun kinderen)
vlak langs de snelweg niet ziet
zitten. De school is een idee
van PvdA-wethouder Victor
Molkenboer. Een slecht idee,
vinden niet alleen de ouders,
maar ook tal van wetenschap
pers die als geen ander weten
welke gevolgen fijnstof en ge
luid hebben voor een kwets
bare doelgroep.
Zo'n foute inschatting van de
PvdA-wethouder, ach dat kan
iedereen overkomen, denk je
dan. Wat doe je dan als
groepje ouders? Je draagt fei
ten en cijfers aan. Je laat de
wetenschappers op schrift
stellen waarom kinderen niet
aan de snelweg thuishoren.
En je vraagt advies aan in
stanties die al vele jaren erva
ring hebben met deze proble
matiek. En dan zal de wet
houder ook wel inzien dat de
gezondheid van kinderen be
langrijker is dan een tas met
geld, die nodig is om verder
van de snelweg een school
neer te kunnen zetten.
Maar de wethouder - klakke
loos gesteund door zijn fractie
(hoezo dualisme?) - luistert
niet naar de signalen uit het
dorp en negeert de weten
schappers, het advies van het
Astmafonds, en laat de ge
meentelijke instanties (GGD,
Milieudienst) naar zijn pijpen
dansen.
Het fundament waarop zijn
'ja, het kan' leunt, is op zijn
zachtst gezegd discutabel,
omdat het van rekenmodellen
uitgaat, en door instanties is
verzorgd die niet onafhanke
lijk zijn van de gemeente. En
de bureaus die in opdracht
van de gemeente rapporten
opstellen, geven hun inputge-
gevens niet - of maar in ge
deeltes - vrij. Of de gegevens
waarop deze rapporten zijn
gebaseerd verkeren onder
embargo. Om kort te gaan:
het zaakje stinkt.
De groep ouders, die zich niet
zomaar Iaat afschepen, blijft
aankloppen bij de politiek, de
gemeente en de wethouder.
Maar niets helpt. Dc wethou
der vindt dat de school er
moet komen, ook al (cita
„zou ik mijn kind er zelfJ
naartoe sturen." Punt 1
Zorg en veiligheid als kei
waarden bij de PvdA? IkÜ
het in Leiderdorp niet onil
ken. Om nog maar te 2
over een andere belang]
waarde (die overigens 1
het lijstje van Wouter F
voorkomt): integriteit.
De sociaal-democratie inl
derdorp - ik kan het niettj
dekken.
Jan Brouwer de K
Leidt
Er wordt wat afgejat in
Leiden en omgeving.
Verschijnen er geen win
keldieven voor de politie
rechter dan staan er wel
personeelsleden terecht
voor het vullen van hun
zakken op kosten van de
baas.
Met de Leidse winkelbe
diende van een grote
drogisterij in Voorscho
ten mag de rechter alleen
maar medelijden heb
ben. Althans, dat vindt
de verdachte zelf. Zij kon
er immers toch ook niets
aan doen dat ze zich zo
snel door een ander liet
overhalen? „Ik heb me
gewoon door een ex-col-
lega laten meeslepen",
vertelt de vrouw op kla
gerige toon.
Haar ex-collega en part
ner in crime kwam vaak
tijdens werkuren even
langs voor een kopje kof
fie. Tijdens het gezellig
bijbabbelen in het maga
zijn stak ze dan enkele
spullen in haar bood
schappentas. „Het begon
allemaal als een grapje",
legt de vrouw uit. „Ze
vroeg me of ik niet even
de andere kant op kon
kijken terwijl zij haar tas
vulde. Nadat het een keer
was gebeurd, durfde ik
geen nee meer tegen
haar te zeggen." De tra
nen van de verdachte
wellen op. „Ik ben ge
woon snel beïnvloed
baar", snikt ze.
De rechter houdt de
vrouw voor dat anders
dan dat ze nu in de
rechtszaal suggereert,
haar aandeel in de dief
stallen toch onmogelijk
gering kan worden ge
noemd. Op de dag dat
het tweetal op heterdaad
werd betrapt, zaten in de
tas van de ex-collega
shampoo, zonnebrand
crème, een slof sigaretten
en een mobiele telefoon
En die laatste was be
doeld voor de vrouw „Ja,
die zou zij 's avonds bij
mij langsbrengen", geeft
de Leidse uiteindelijk
blozend toe.
En de telefoon blijkt niet
het eerste te zijn dat door
de voormalige collega
aan huis zou worden af
geleverd. „Ze vroeg mij
altijd of ze nog iets voor
me kon meenemen. Ik
antwoordde meestal:
'Nee, doe maar niet'.
Maar daar wilde ze niets
van weten. 'Dan stop ik
er wel wat voor die kleine
bij', zei ze." Die 'kleine' is
haar driejarige dochter,
verduidelijkt de vrouw.
„Mijn dochter is mijn al
les", klinkt het geëmotio
neerd.
De vrouw belooft de
rechter plechtig dat ze
haar stomme fout nooit
meer zal herhalen. „Ik
heb mijn lesje wel ge
leerd. Ik had hierdoor al
les kwijt kunnen raken."
Bij de Voorschotense
drogisterij is de vrouw als
werkneemster in ieder
geval niet meer welkom.
Ze is op staande voet
ontslagen. Inmiddels is
ze naarstig op zoek naar
een nieuwe baan, maar
dat valt tot nu toe vies te
gen. „Binnen de branche
is het erg lastig. Leiden is
klein en Leiden praat. Ik
heb nu 's avonds een
schoonmaakbaantje
maar dat levert te weinig
op. We zitten financieel
erg moeilijk."
„U moet buiten Leiden
maar eens naar werk
gaan zoeken", geeft de
rechter - die overij
weinig medelijden'
de verdachte aan
legt - haar als tip
Volgens de rechter'
de vrouw donders
waarmee ze bezig
had ze zelf veel b;
de samenwerking
haar ex-collega. „Uwr
toch op den duur
den wat 'even koffie
men drinken' inhiek
De Leidse dieveggel
een geldboete opgek
van 180 euro waarva
euro voorwaardelijk!
een proeftijd van tv«
jaar.
Floor Ligtvoet
U moet een blij man zijn. De provincie gaat uw buskaartje beta
len.
„Mooi niet! Het gaat maar om twee buslijnen, en het geldt niet
voor de bus waarmee ik naar Den Haag ga, bus 65. Ik werd erg vro
lijk toen ik de
kop van het be-
richt zag. maar MBBffWWWWflffWTffMI
dat viel even te-
^■||jAp#vggg|É|
U klinkt niet
enthousiast
over het idee
van gedepu
teerde Norder.
„Klopt. Er
wordt gezegd:
'Gratis busver
voer tussen Lei
den en Den
Haag', maar het
gaat om slechts
twee interliners. De meeste forensen moeten met andere buslijnen
reizen, bijvoorbeeld de vele forensen uit de Professorenwijk. Dat
dit iets doet aan de fileproblemen bij Wassenaar kan ik me ook
moeilijk voorstellen. Maar ja, 'twee buslijnen gratis' klinkt natuur
lijk niet zo spannend boven een persbericht."
P*R Transferium VRIJ
naar Den Haaq-Centrum
VQ: 17:00
