KUNST CULTUUR
Cultuurnota: Mes in ondersteunende diensten:
Megadisco in Leidse Groenoordhallen
'•t if
Kunst brengt blokfluit
en Romantiek samen
Sean Paul, goed in zwaaien met handdoeken
Een hilarische oefening in
dolgedraaid komediespelei
MTV steunt Concertgebouw
Gouden Strop
2003 voor
schrijver
Tomas Ross
Bijna 8000 hossende en springende mensen op tiende Disco Dance Classics
Beat-Meet in Leiden.
Foto: Reuters
Verzamelbeurs
voor Beatlesfans
leiden - Al meer dan dertig jaar
uit elkaar, maar nog altijd goed
voor enorme belangstelling:
The Beatles. Onder het motto
Beat-Meet wordt op 16 novem
ber in het Anthoniuscentrum in
Leiden een internationale beurs
voor verzamelaars van Beatles-
muziek en -materiaal gehou
den. Aanleiding voor de beurs
is de cd 'Let it be' die half no
vember wordt uitgebracht, in
vergelijking met de lp destijds
aangevuld met niet eerder ver
schenen materiaal. In Leiden
kunnen de fans snuffelen tus
sen lp's, boeken, cd's, video's,
singles en andere spullen.
Harry Potter met
Zweinsteinexpres
Rotterdam - De echte fans van
Harry Potter tellen af, want het
vijfde deel van de avonturen
van de jonge tovenaar ligt 22
november in de winkels. Harry
Potter en de Orde van de Fe
niks' telt 672 pagina's en ver
schijnt alleen al in Nederland in
een oplage van een miljoen. In
Rotterdam kunnen de echte
Potter-liefhebbers het boek
vanaf zaterdag bestellen, zodat
ze het 21 november om mid
dernacht kunnen afhalen in de
Zweinsteinexpres die Rotter
dam CS voor deze gelegenheid
aandoet.
Pietje Bell Award
van Kunsthal
Rotterdam - Ondeugend maar
sympathiek. Aan die voorwaar
den moet een persoon of in
stantie in de culturele sector
voldoen om in aanmerking te
komen voor de Pietje Bell
Award. De prijs, een bedrag van
10.000 euro, wordt 6 november
voor het eerst uitgereikt in de
Kunsthal Rotterdam. Het karak
ter van Pietje Bell, een Rotter
damse kwajongen met een hart
van goud uit de boeken van
schrijver Chris van Abkoude, is
de basis voor de prijs. Bij de
Pietje Bell Award telt dat ie
mand iets tot stand heeft ge
bracht en daarbij tegen de
stroom in is gegaan, gebaande
paden heeft verlaten of pech en
tegenslag overwon.
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert Blokfluitensemble Praetorius
Leiden o.l.v. Norbert Kunst, en Hampshire
Recorder Sinfonia o.l.v. Christopher
Burgess. Gehoord:1/11, Lokhorstkerk,
Leiden.
Blokfluitmuziek en Romantiek
zijn grootheden die eigenlijk
nooit samengaan. Ze zijn van
een andere orde, en vooral van
een andere eeuw. Nu wil Nor-
bert Kunst niet alleen drie eeu
wen overbruggen, ook de
Noordzee tussen Nederland en
Engeland. Zo lukte het hem om
zaterdagavond in de Lokhorst-
kerk op te treden met Blokfluit
ensemble Praetorius én de
Hampshire Recorder Sinfonia
van overzee. Met succes.
Met een origineel bewerkte 'Ita-
liana in Algeri' van Rossini
(1792-1868) zet Praetorius de
romantische toon, 'in a way1.
Heel licht en speels zwiert de
Italiaanse door Algiers, zonnig,
humoristisch, met ritmische
hinkstap sprongen. Bij Beetho-
vens Octet Opus 103 wordt het
moeizamer al dat fluitgeluid;
het hoort echt niet bij die weer
barstige man. Je moet maar ge
woon ontspannen luisteren
naar al die soorten fluiten; van
de kleine sopraan via groter en
groter zingend hout tot de
enorme rechthoekige gigant, ie
der zingend op zijn eigen wijs
en tezamen in een mooi, licht
wazig coloriet.
Het Menuet begint een beetje
slaapverwekkend, niet dansant
genoeg, maar zoetjes aan dar
telt in een pittig tempo een
kruidige melodie door de Lok
horst. Het eerste deel van Gust-
av Hoists 'Suite for a military
band' is een verende mars
waarin oude engelse volkslied
jes zijn verstopt, ontwapenend,
lekker ritmisch en helder ver
tolkt. De sfeer verandert totaal
in het tweede deel, 'Song wit
hout Words'. Een weemoedige
melodie ontrolt zich traag in
een gedekte, fraaie homogene
kleurstelling. Direct daarop
swingt de 'Song of the Black
smith', waarin een stel aange
name evergreens zijn verwerkt,
in helle soms schelle tintjes.
Na de pauze is de beurt aan de
Engelse club, Hampshire Re
corder Sinfonia. Aan de klank
van dit orkest moet je behoor
lijk wennen, meteen al in de
elegante en bruisende dansen
van William Byrd (1543-1623).
De meeste Engelse spelers be
zitten een instrument van
kunststof. In Nederland, het
blokfluitland bij uitstek, is dat
ondenkbaar. Niettemin dansen
de Pavane en Gaillarde licht
voetig en maatvast. Ook in de
'Midsummer Meadow Suite'
van Lyndon Hilling blijft de ge
zamenlijke klankkleur scheller,
veel minder gevoileerd dan bij
Praetorius.
Hampshire onder de bevlogen
leiding van Christoffer Burgess
is helemaal in voor vlotte, lek
ker in 't gehoor liggende pro-
gramma-muziek, bovendien is
het orkest onvermoeibaar. Veel
meer nummers dan op het pro
gramma staan vermeld passe
ren steeds overmoediger de re
vue. Zo zingen opeens twee
heldere, hoge 'stemmen' boven
bij het orgel een hoekig zich
steeds herhalend wijsje waar
het orkest spookachtig golvend
omheen zwermt, als een droef
geestig huilende wind rond het
schip dat Thomas a Beckett
wegvoert. Een verrassende,
sfeervolle laatste uitsmijter
dachten we. Maar nee, nog een
medley van jazzy volksdeuntjes,
en een mars, de 'most English
one you ever heard', ook voor
ons een welbekende meestam-
per.
Het Concert in F van Sammarti-
ni tot slot door beide orkesten
ronduit prachtig gespeeld, met
de virtuoos, stralend spelende
solist Helen Hooker, heeft lang
op zich laten wachten. Maar
het is dan ook het absolute
hoogtepunt van de avond. Dat
mag je verwachten, van de eni
ge ware barok-componist.
theater recensie
Dick van Teylingen
Voorstelling: 'Poquelin' door STAN.
Teksten van Molière. Met Natali Broods,
Jolente De Keersmaeker, Sara De Roo,
Damiaan De Schrijver, Tine Embrechts,
Adriaan Van den Hoof en Frank
Vercruyssen. Gezien: 30/10, LAKtheater,
Leiden.
Half bloot staan ze op het podi
um onder de kroonluchters. Ze
zijn STAN en ze gaan Molière
spelen, de harde Franse satiri
cus en komedieschrijver die de
mens ontmaskert en hem in al
zijn naaktheid tentoonstelt. De
man van de onwaarschijnlijke
verwikkelingen ook, en van de
domme of juist slimme perso
nages. De man bij wie de gewo
ne, nuchtere burger een uitzon
dering is; de verstandige ge
dachten zijn meestal te vinden
bij het personeel. Mannen en
vrouwen met een Positie in de
Maatschappij zijn potsierlijke
hansworsten.
En dat zullen we weten. De vier
vrouwen en drie mannen STAN
doen geen enkele poging om de
personages van Molière enige
geloofwaardigheid te geven. In
tegendeel, ze spelen ze in de
overtreffende trap, totaal door
het dolle heen, over the top. Op
het toneel wordt gebruld, ge
gild, gescholden, geschrokken,
gestunteld, ontmaskerd en ver
baasd dat het een aard heeft.
Dat klinkt vervelend, maar het
is verbazingwekkend genoeg
ruim twee uur lang erg leuk.
STAN heeft van 'Poquelin' (zo
heette Molière echt) een rijkge
schakeerde étude in doorge
draaid komediespelen gema
een verkenning in tekstbehty
deling en houding waarin
idiote reactie van de één
nog gekkere van de ander
lokt. Het tekent de individi
kwaliteiten, het teamwork ei
veelzijdigheid van de Vlaai
theatergroep. Begin dit
maakte Frank Vercruyssen
zijn lange solo 'Vraagzucht'
indruk; hij won er zelfs de
van het Theaterfestival mee.
Zo ingetogen als "Vraagzui ,r
was (de feiten hadden geen
dere stemverheffing nodig),
exuberant is 'Poquelin'. W<
schijnlijk is het voor Vlamini
nog extra komisch om die a
stellerige Fransen te kakkei
zetten. In de toelichting won
de Vlaamse namen voon
van Franse varianten op
Molières: Juffrouw Natalie
rie Brioche (Natali Broods),
mis Albert Porte-Plume (Da
aan De Schrijver), Juffrouw
lande Valentine Bougies-
teur (Jolente De Keersmae
en Frangois Gérard du Ca
four (Frank Vercruyssen).
'Poquelin' is een parade
idiote mannen met opgebla
ego's, vrijpostige dienstmei:
lege sociale conventies, ii
beelde zieken, koeterwale
dokters, onderdrukte docht
artistiek gevoelige dames,
maskerende listen en plotse
opduikend, al dan niet verke Bi
geïnterpreteerd bewijsmat
aal. Als je het zo op een ri
zet, dringt de vraag zich op:
moeten we nu nog met Mo
re? Wie een antwoord zo
moet op 12 november in
Leidse Schouwburg naar
tuffe' gaan kijken, in de n
van Jürgen Gosch.
amsterdam/cpd - Het muziekstation MTV is het komende jaar
van de hoofdsponsors van Entrée, de jeugdvereniging van
Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest. Een
ander betekent dat de popzender binnen zijn eigen formule
aandacht gaat besteden aan klassieke muziek. Entrée richt zich
dezelfde leeftijdsgroep als MTV en zorgt er voor dat de jeugd to
jaar voor vijf euro concerten kan bijwonen op het gebied, van k
siek jazz en wereldmuziek.
n
den haac/cpd - Kunstenaars, gezelschappen en instellin
gen die kunst en cultuur promoten bij het publiek en in het
onderwijs worden grotendeels gespaard bij de bezuinigin
gen op cultuur.
De 19 miljoen euro die staatssecretaris Medy van der
Laan (cultuur) moet vinden op haar begroting denkt ze te
kunnen halen uit efficiëntere organisaties en door te be
zuinigen op allerlei ondersteunende diensten.
Dat staat in de Cultuurnota voor de periode 2004-2007 die
vanmorgen in Den Haag is gepresenteerd. Relatief hoeft
er op Cultuur zeer weinig bezuinigd te worden. In ver
houding wordt in het budget voor ondersteunende dien
sten vier keer zo veel gesneden als op ontwikkeling, uit
voering en productie van kunst en cultuur. Die keuze is
vooral ingegeven door de wens van Van der Laan om cul
tuur dichterbij de maatschappij te brengen. Daarom wil
ze dat het aanbod meer regionaal gespreid wordt en dat
cultuur buiten de Randstad beter bereikbaar is. Het cultu
reel bewustzijn, waar de staatssecretaris grote waarde aan
hecht, moet versterkt worden. Voor openbare bibliothe
ken wordt daarom tot 2007 tot 22 miljoen euro extra uit
getrokken. Cultuuronderwijs krijgt over diezelfde periode
20 miljoen euro extra.
Ook wordt in de nota een keuze gemaakt om de komende
vier jaar meer geld en aandacht te besteden aan het be
houd van cultureel erfgoed. Van der Laan constateert een
achterstand die ingelopen moet worden, wil Nederland
kostbaar erfgoed niet verliezen. Archeologie is daarom in
middels een vast onderdeel van ruimtelijke ordening.
Tegelijkertijd dringt Van der Laan er bij de diverse on<
steunende organisaties op aan meer samen te werken.
staatssecretaris vindt dat er te veel versnippering is. j
kost geld en vaak wordt er dubbel werk gedaan. ;u
In de Cultuurnota wordt Letteren genoemd als een var 1(j
sectoren waar het beter kan. Van der Laan wil op tern i,
het Fonds voor de Letteren, het Nederlands Literair I
ductie- en Vertalingsfonds en het Fonds Bijzondere Jo ,f(
nalistieke Projecten gaan samenvoegen. De vaste boek
prijs blijft behouden.
muziek recensie
Sandra Put
Concert Sean Paul. Gezien: 1/11,
StatenhaJ, Den Haag.
Hij wordt de 'godfather of the
modem reggae' genoemd. En
als godfather heb je het natuur
lijk voor het zeggen in bepaalde
kringen. Er mochten dan ook
zo'n negenduizend man speci
aal voor hem naar de Haagse
Statenhal zijn gekomen, het
leek rapper Sean Paul weinig te
deren. Als ze daadwerkelijk zijn
dancehall muziek, een vorm
van reggae met harde beats,
wilden horen, dan moesten ze
maar geduld hebben.
Voor de fans was het eenmalige
concert van de 28-jarige Jamai-
caanse rapper in Nederland een
behoorlijke onderneming. Het
begon al met de verkeersdrukte,
een file van de snelweg naar de
Statenhal, die de Sean Paul-lief-
hebbers afkomstig uit heel Ne
derland veroorzaakten. De par
keergarage van het naastgele
gen Nederlands Congres Cen
trum (waar voor het gemak ook
nog de voorstelling 'Grease'
stond geprogrammeerd) was in
rap tempo vol met als gevolg
dat auto's midden op de weg,
stoep en grasveld, al dan niet
dubbel geparkeerd, werden
achtergelaten. Den Haag is dui
delijk niet geschikt voor een
concert van een artiest met het
kaliber van Sean Paul. Sommige
fans moesten kilometers lopen
om bij de Statenhal te komen.
In dat geval was het nog een ge
luk dat Sean Paul lang op zich
liet wachten. Al blijft een voor
programma van dik drie uur
waarin Postmen bijna een ge
heel eigen concert gaf en ver
schillende deejays erachter
kwamen dat hun muziekkoffer-
tje niet voldoende inhoud had,
irritant lang; zeker voor die jon
geren die tegen twaalf uur met
hun ouders hadden afgespro
ken te worden opgehaald. Sean
Paul was op dat moment net
een half uur bezig.
En of het allemaal nog niet erg
genoeg was, maakte de Jamai-
caanse rapper, die driemaal is
genomineerd voor een MTV-
award, het zich er ook nog eens
bijzonder makkelijk vanaf. Hij
ramde grote hits als 'Gimme
the light', in de oorspronkelijke
versie met een rap van Busta
Rhymes, 'Like glue' en 'Baby
boy', dit keer met Beyoncé op
band, er doorheen. Zonder
aankondigingen, zonder echte
interactie met het publiek vloog
hij van het ene naar het andere
nummer, die nauwelijks her
kenbaar waren door zijn eigen
geschreeuw en de muziek die
veel te hard werd gespeeld.
Om nog voor een beetje show
te zorgen, zwaaide Sean Paul
constant met een witte hand
doek. Deze verdween met re
gelmaat richting het publiek, de
artiest was toch voorzien van
een enorme stapel. Terwijl hij
schreeuwend en rappend over
het podium bewoog, probeer
den danseressen die geweldig
met hun heupen en billen kon
den schudden, nog iets van een
show neer te zetten. Sean Paul
liet Den Haag bijzonder graag
weten gek op sexy vrouwen te
zijn en wanneer hij sensueel
met zijn heupen bewoog, slaak
te menig vrouw een opgewon
den kreetje. En dat bewijst
maar weer dat een artiest live
niet goed hoeft te zijn om aan
beden te worden. Wanneer het
goed moet klinken, kan altijd
nog de cd worden opgezet.
amsterdam/anp - De GOU-
den Strop, de jaarlijkse prijs
voor het beste Nederlands
talige spannende boek, gaat
dit jaar naar Tomas Ross
voor zijn boek 'De zesde
mei'. Dat werd gistermiddag
duidelijk tijdens een bijeen
komst in de Beurs van Ber-
lage in Amsterdam. Ross
kreeg de onderscheiding uit
handen van de winnaar van
vorig jaar, Charles den Tex.
De prijs bestaat uit 11.500
euro, een bedrag dat door
de KRO beschikbaar is ge
steld, en een keramiek van
Lien Smets. De winnaar
werd niet alleen door de
vakjury gekozen, het pu
bliek mocht meestemmen
via een site van de KRO en
de programmabladen van
die omroep. Uit de groep
van stemmers is een pu
blieksprijs verloot en de
winnaar daarvan (Daniël
Brand uit Heerhugowaard)
krijgt een rol in het volgen
de boek van Ross.
Voor Ross is het de derde
keer dat hij de Gouden
Strop in de wacht sleept.
Eerder trok hij aan het lang
ste eind met 'Bèta' (1987) en
'Koerier voor Sarajevo'
(1996). Voorafgaand aan de
uitreiking ontving Appie
Baantjer een oeuvreprijs
van het Genootschap van
Nederlandse Misdaadau
teurs.
'De zesde mei' is gebaseerd
op de moord op politicus
Pim Fortuyn. De jury noemt
die onderwerpkeuze risico
vol. „Flij koos voor een ge
beurtenis die in Nederland
voor een nationaal trauma
zorgde en wist daaromheen
een intrige te bouwen dat
zowel boeiend als uiterst ge
loofwaardig is."
Sean Paul, driemaal genomineerd voor een MTV-award, maakte zich er in de Statenhal bijzonder makkelijk vanaf. Foto: WFA/Michel Utrecht
door Ad van Kaam
leiden - Camp is alweer een tijd
je uit. Maar dat zou je niet zeg
gen, zaterdagavond in de
Groenoordhallen. Bijna 8ooo
man deinde daar heen en weer
op zwaar gedateerde discostam
pers van lang uitgestorven maar
weer tot leven gewekte iconen
als Tavares en de Trammps. Je
zou inderdaad de indruk krijgen
dat Leiden en omstreken hard
toe is aan zo'n supersonische
megadiscotheek waarover de
discussie recentelijk weer hoog
oplaaide. Maar de schijn be
driegt hier. De verstokte dans
liefhebbers komen voor het
overgrote deel van heinde en
verre. Lang niet alleen uit Leiden.
Met bussen worden ze aange
voerd uit alle delen van het
land. Wat heet, tot uit België en
Duitsland aan toe. Voor de
tiende maal alweer draaide za
terdag de Disco Dance Classics
op volle toeren. Het is het suc
cesnummer van de Leidenaars
Richard Neuteboom en Paul
Louwers, dat in 2004 een ver
volg krijgt in Den Bosch en
Zwolle. Ook niet in van die kin
derachtige tenten, want de IJs-
selhallen en Brabanthallen zijn
zeker zo groot als het Leidse
equivalent aan de Willem de
Zwijgerlaan. Hetgeen enerzijds
iets zegt over de niet aflatende
belangstelling voor de muziek
van de jaren zeventig en ander
zijds over de inventiviteit van
de twee Leidenaars om daar
handig op in te spelen.
Ze doen dat niet alleen handig -
met de discoformule - ze doen
dat ook buitengewoon goed. Al
les klopt al§ een bus. Geen sine
cure. Want 8000 hossende en
springende mensen onder één
dak en met zoveel drank bin
nen hun bereik, in bedwang te
houden, valt om de dooie dood
niet mee in een tijd dat je op
straat al klappen kunt krijgen
als je per ongeluk een seconde
te lang naar iemand kijkt. Maar
behalve in een overvloed aan
licht en geluid is er fors geïn
vesteerd in veiligheidsmaatre
gelen. Incidenten deden zich
niet of nauwelijks voor. „Ja, een
ruzie tussen een stel van wie de
man naar huis wilde en de
vrouw wilde blijven", lachte or
ganisator Paul Louwers. Het
was pas twaalf uur, maar hij
nipte tegen die tijd al ontspan
nen aan een glas champagne
op het VIP-balkon. Alles onder
controle.
Intussen knalde beneden hem,
vanwege het jubileum, het
vuurwerk en daalden duizen
den ballonnen neer op de mas
sa die uit zijn dak ging voor
Imagination, Jocelyn Brown en
Jimmy Somerville. Aan die op
tredens komt overigens geen gi
taar, drum of piano te pas. De
afgestofte artiesten zingen live -
dat wel - maar doen dat met
behulp van een geluidsband.
Gezien het niet aflatende en
thousiasme waarmee elke oude
kraker werd begroet, ligt ook
daar niemand wakker van. En
transpireren deed Jocelyn
Brown van die paar nummer
tjes toch wel. Als een rivier die
buiten zijn oevers treedt.
Maar het mooiste van alles is en
blijft natuurlijk de dresscode
van dit feest Die bestaat welis
waar niet, maar dat weerhoudt
honderden dertigers en veerti
gers er niet van hun eigen zol
ders of die van Hoppezak te
plunderen. In de meest fantas
tische uitdossingen trekken ze
door de hal onder het mom van
Tavares
bracht zate[
dagavond i|
de Groenoo
hallen ver- }t
stokte danst.
liefhebbersP'
van heindeL
verre in be\
g'ng-
Foto: Eric T(,
zien en gezien worden. Hé,
loopt Elvis. Kijk daar: vier
riachi in strakke Mexicaa^
outfit. En wow: ze lijkt echt
Marilyn Monroe in die witte
plooide jurk. Moet je daar z
de complete bemanning
een cruise-schip is zojuist
wal gegaan. En zo kun je je
hele avond verbazen over j
dat camp heette te zijn, eig s'
lijk allang weer uit is, maar t
leuk blijft om naar te kijken.
17
