Geweld op het veld gaat maar door
GESPREK VAN DE DAG
Pieter- Christiaan:
'Ik kwam aan als lijk'
Het paard van sinterklaas
MAANDAG 3 NOVEMBER 2003 L
DAGELIJKS LEVEN
Prins loopt vier marathons achter elkaar
De afstand van vier marathons,
gelopen in drie dagen. Prins Pie-
ter-Christiaan begrijpt nog niet
hoe hij het heeft kunnen doen.
Zijn benen trillen, zijn knieblessu
re speelt weer op, rustig denken is
er niet meer bij, maar hij heeft
toch maar even de 180 kilometer
rond het Meer van Genève gelo
pen. „Ik heb het vooraf thuis
maar niet zo precies verteld. Dat
leek me beter", aldus Pieter-
Christiaan.
Hardlopen doet de derde zoon
van prinses Margriet en Pieter van
Vollenhoven al jaren. De mara
thon van New York, die dit week
einde werd gehouden, kent voor
hem geen geheimen meer. Twee
weken geleden liep hij nog de ma
rathon van Amsterdam.Als trai
ning, ik wilde weten of ik het nog
kon", aldus de laconieke prins.
„Ik heb dit jaar niet zo veel tijd ge
had om te trainen, vandaar."
Hij spot met alle sportwetten. Een
beetje marathonloper houdt zich
een paar weken in, maar Pieter-
Christiaan gooit er vier marathons
in één weekeinde tegen aan. „Ik
word door iedereen voor gek ver
klaard, fysiologisch is het natuur
lijk debiel", geeft hij ruiterlijk toe.
Thuis, in Apeldoorn, heeft hij
vooraf ook niet precies verteld wat
hij van plan was. „Dat geeft maar
problemen, dan gaan mensen
zich zorgen maken."
Pieter-Christiaan (31), die sinds
vorig jaar in Lausanne een 1-jari
ge MBA-opleiding volgt aan het
IMD (International institute for
Management Development), is
een doorbijter. „Het leek wel of ik
deze tocht niet mocht lopen. Alles
zat tegen. Ik had bronchitis, een
knieblessure, een afgescheurde
teennagel, geen tijd om te trai
nen," vertelt hij. Vrijdag plensde
het geweldig. In Frankrijk stond
hij doodsangsten uit als weer een
auto met 120 kilometer per uur
voorbij sjeesde en hem helemaal
nat spetterde. „Gelukkig liep ik
niet alleen en was er een begelei
dingswagen", zegt Pieter-Christi-
Prins Pieter Christiaan met Hein Verbruggen (links) en Simon Vroemen
(rechts). Foto: GPD
aan, maar desondanks, „Ik kwam
aan als een lijk." Opgeven was
geen optie. „Je wilt jezelf bewij
zen. Dit zat in mijn hoofd. Ik vind
het leuk om met sport iets te be
reiken."
Zijn reddende engel is fysiothera
peut Francis Bur, hem 'ter be
schikking' gesteld door UCI-voor-
zitter Hein Verbruggen. „Zonder
Francis had ik het niet gered. Ik
vertrouw helemaal op hem," laat
de tevreden prins weten. De tocht
rond het meer wordt gesponsord.
De opbrengst, vooralsnog 26.000
Zwitserse frank (16.700 euro), is
bestemd voor een verwoest sport
complex in Sarajevo.
Hans Jacobs
Zeven marathons
Twee Britse avonturiers zijn er
in geslaagd in zeven dagen tijd
zeven marathons te lopen, ver
spreid over de hele wereld. Gis
teren voltooiden de ontdek
kingsreiziger Ranulph Fiennes
en de arts Michael Stroud in
New York hun laatste 42,195 ki
lometer in een tijd van vijf uur
en 25 minuten.
Sir Ranulph (59) en zijn vaste
expeditiegenoot Stroud waren
aanvankelijk van plan om elke
marathon in een ander wereld
deel te lopen, onder het motto
7 x 7 x 7. Op Antarctica konden
ze echter vanwege slecht weer
niet terecht, zodat ze voor hun
tweede marathon, afgelopen
dinsdag, moesten uitwijken
naar de Zuid-Amerikaanse
Falkland-eilanden. De overige
races waren in Patagonië in
Chili (maandag), Australië
(woensdag), Singapore (don
derdag), Londen (vrijdag) en
Cairo (zaterdag). De twee man
nen liepen elk in een week tijd
294 kilometer, daarnaast leg
den ze 72.400 kilometer af in
vliegtuigen en auto's. Ranulph
stak ooit als eerste zonder hulp
de Zuidpool over. ap
d<
MENSELIJK
J.K. Rowling, schrijfster van de
HARRY POTTER-reeks, heeft vorig
jaarzo'n 125 miljoen pond (bijna
184 miljoen euro) verdiend. Ze
staat daarmee op plaats vijf in de
jaarlijkse lijst van VEELVERDIE-
NENDE Britten van de SundayT\-
mes die gisteren werd gepubli
ceerd. Het rijtje rijkelui wordt aan
gevoerd door de Rus Roman
Abramovich, die vorig jaar 564
miljoen pond (828 miloen euro)
liet bijschrijven. Rowling is de eer
ste vrouw in de lijst en wordt door
de zondagskrant de bestverdienen-
de Britse schrijfster ooit genoemd.
In haar kielzog verdiende haar
agent bijna 19 miljoen pond (ruim
27 miljoen euro). Ook de 14-jarige
Daniel Radcliff, die Harry Potter
speelt in de films, mag zich ruim
miljonair noemen. Hij verdiende
vorig jaar 1,75 miljoen pond (ruim
2,5 miljoen euro).
De Italiaanse regisseur Renzo
Martinelli wil een THRILLER
draaien over de beroemde LIJK
WADE VAN CHRISTUS in Turijn.
In de film staat het wetenschap
pelijk onderzoek uit 1988 naar de
echtheid van het linnen doek cen
traal. De deskundigen bestempel
den de lijkwade als vervalsing uit
de Middeleeuwen. Maar critici en
gelovigen laakten de test waar
mee de ouderdom van het doek
zou zijn vastgesteld. Jezus zou na
zijn kruisiging in de linnen doek
zijn gewikkeld. De lijkwade is een
van de kostbaarste en tegelijk een
van de meest omstreden relikwie-
en van het christendom. In de
film controleert een patholoog de
gegevens en ontdekt dan een ver
schrikkelijk geheim.
Het Museum van de Kanselarij der
Nederlandse Orden, onderge
bracht in museum Paleis Het Loo
in Apeldoorn, toont met ingang
van vandaag ONDERSCHEIDIN
GEN die aan prins CLAUS werden
verleend. Koningin Beatrix heeft
de versierselen ter beschikking ge
steld. Behalve belangrijke binnen
landse en buitenlandse onder
scheidingen, waaronder een aantal
uit de ontwikkelingslanden, is ook
het 'Kruis der Marsvaardigheid' te
zien, dat de prins in 1967 kreeg
voor het meelopen van de Nij
meegse Vierdaagse. Deze onder
scheiding had vorig jaar ook nog
een speciale plek bij de uitvaart
plechtigheid van de prins. De ten
toonstelling is blijvend.
Een HAAI heeft aan de noordelijke kust
van het Hawaiiaanse eiland Kauai bij
een 13-jarige surfster de LINKERARM
afgebeten. Bethany Hamilton, een be
kend surftalent bij de junioren, surfte
ongeveer een halve kilometer uit de
kust, toen zij werd aangevallen. De
haai, gezien de bijtsporen op haar surf
plank een ongeveer vier meter lange tij-
gerhaai, beet een keer en verdween
daarna onmiddellijk. De vader van
Bethany's beste vriendin, die mee surf
te, wist haar arm af te binden met het
touw waarmee de surfplank wordt vast
gemaakt aan de enkel van een surfer.
De Britse concertpianist Julian Jacob-
son heeft ALLE 32 SONATES van
Beethoven achter elkaar gespeeld en
daarmee een NIEUW RECORD geves
tigd. Dit meldt de BBC. Jacobson voer
de zijn marathonoptreden vrijdag uit in
de Londense St. James' Church. De
pianist zat in totaal dertien uur achter
de piano, slechts onderbroken door
drie pauzes van een half uur. Jacobson
wilde met zijn marathonoptreden geld
ophalen voor WaterAid, een liefdadige
organisatie die zich inspant voor een
goede drinkwatervoorziening voor de
armste mensen in de wereld.
De SPAANSE
KROONPRINS Fe
lipe (35) treedt
medio volgend jaar
in het HUWELIJK
met de televisie
journaliste Letizia
Ortiz Rocasolano.
Dat heeft het
Spaanse vorsten
huis meegedeeld.
Het huwelijk zal
worden voltrokken
in Madrid. De 31-
jarige toekomstige
koningin van Span
je werkt momen
teel voor de Spaan
se zender TVE. Ze
was eerder actief
voor onder meer
het persbureau
EFE en voor de
Spaanstalige
dienst van de Ame
rikaanse nieuws
zender CNN. De
journaliste deed
voor de Spaanse media onder meer ver
slag van de aanslagen van 11 septem
ber 2001 in de VS en de oorlog in Irak.
Ze trouwde eerder in 1999 met een
van haar voormalige docenten, maar
een jaar later was ze alweer geschei
den. Foto's: EPA
Wetenschappers hebben
de vermoedelijke geboorte
plaats van OETZI DE IJS
MAN vastgesteld. De jager
bracht 5300 jaar geleden
zijn jeugd door in een Itali
aans bergdorp in het zui
den van Tirol. De diepbe-
vroren mummie van Oetzi
werd in 1991 gevonden op
een smeltende gletsjer in
de bergen tussen Italië en
Oostenrijk. Wetenschap
pers hebben sindsdien ont
dekt hoe hij leefde, wat hij
deed en wat hij at. De
nieuwste ontdekking
brengt aan het licht waar
Oetzi als kleine jongen rondliep. De onderzoekers bekeken isotopen uit gebit en
botten en vergeleken die met bodem- en watermonsters uit veel plaatsen in het
Alpengebergte. Bepaalde stoffen uit voeding worden in verschillende levensfa
ses in een menselijk lichaam opgeslagen, zoals tijdens de jeugd in het gebit en
bij volwassenen in de botten. Onderzoekers kunnen zo kijken waar iemand een
bepaalde fase van zijn leven doorbracht. De wetenschappers, die erover publi
ceren in het tijdschrift Science, denken dat Oetzi in zijn hele leven niet verder is
gekomen dan een straal van 60 kilometer vanaf zijn uiteindelijke vindplaats.
Wel trok hij in noordelijke richting van vallei tot vallei waarbij hij steeds lange
tijd in hetzelfde gebied bleef. Oetzi werd 46 jaar oud. Foto: EPA
Of het nu komt door de pepernoten bij de kassa in de
supermarkt of door de vuistdikke speelgoedfolders
die bij ons dagelijks op de mat ploffen, hij wil in elk
geval opeens weten hoe dat nou werkt met die ca
deautjes door de schoorsteen. Zijn zus begint te grijn
zen en ik begin omstandig op een hap spinazie d la
crème te kauwen. Na het gesprek over hoe de baby-
'tjes worden gemaakt, heb ik hier het meest tegenop
gezien. Hoe vertel ik mijn zoon (7) dat sinterklaas
niet meer bestaat?
Een tijd lang heb ik goede hoop gehad -zowel bij sin
terklaas als bij hoe de baby'tjes worden gemaakt-
dat zijn omgeving hem wel wijzer zou maken en hij
alleen bij mij zou komen voor een bevestiging van
wat hij al wist. „Ja jongen", zou ik dan gezegd heb
ben, met de bedachtzaamheid van iemand die aan
een pijp lurkt, „zo is het. "Ik zou de schemerlamp
wat hoger draaien en wegduiken achter mijn krant.
Maar toen Martijn hem vorig jaar al toevertrouwde
dat de goedheiligman geen feit maar fictie was,
maakte hij hem voor leugenaar uit en brieste zijn
stem 's avonds nog van verontivaardiging toen hij
ons het verhaal van die verschrikkelijke misvatting
deed.
De mythe van de sint moet worden gekoesterd, maar
hoe lang ga je ermee door? Jarenlang heeft hij geen
seconde getwijfeld aan welk onderdeel van het sin
terklaasfeest ook. Onze vrienden in Spanje hebben
een Engelse buurvrouw met een witte schimmel in de
manege achter haar huis. Dat is dé plek waar sinter
klaas zijn paard in de zomer stalt, beweerden wij, en
mijn zoon zag geen enkele aanleiding om daar ook
maar het kleinste vraagtekentje bij te zetten. Maar
als je zeven bent en het ongeloof grijpt in je klas als
miltvuur om zich heen, wordt het dan geen tijd om
de mythe te ontkrachten?
Na een eerste nietszeggend antwoord op zijn vraag
over de schoorsteen, bereid ik me samen met mijn ee
ga voor op een ernstig gesprek. Dat volgt als hij de
trap afkomt met zijn pyjama, die hij het liefst bene
den voor de televisie aantrekt. „We moeten even met
je praten", zegt mijn vrouw, met de dictie van ie
mand die net een cursus slechtnieuwsgesprekken
heeft gevolgd. Zijn gezicht schiet op alarmfase 1.
„Jesse begon met schoppen. En toen schopte ik alleen
maar terug! En toen de juf dat..."
Even ben ik bang dat de rest van de avond weer in
het teken staat van de strijd tegen zinloos geweld op
en rond het schoolplein, maar mijn eega laat zich dit
keer niet afleiden door iemand die zichzelf er bij
lapt. Ze vertelt omstandig over een oude bisschop
die, heel langgeleden, erg goed voor de arme kinder
tjes zorgde, ze te eten gaf, en af en toe een cadeautje.
Maar -en nu komt het- deze man is al heel lang
dood. Maar omdat we nog elke keer aan hem den
ken, vieren we elk jaar sin terklaasfeest met cadeau
tjes.
Mijn zoon ziet het probleem niet zo. Sinterklaas, ca
deautjes - allemaal niks mis mee.
Sinterklaas bestaat niet", zeg ik. Iedereen doet
Justitie pakt een
voetbalprof
pas aan bij een
échte doodschop
Elleboogstoten, slidings als scheer
messen en ordinaire vechtpartijen.
Het voetbal, van amateurs tot
profs, raakt niet verlost van geweld
op het veld. Politie en justitie moe
ten daarom sneller zelf ingrijpen,
zeker in het profcircuit, vindt 'voet
baladvocaat' Pim de Vos. Maar jus
titie blijft vooralsnog aan de zijlijn
staan, tot er letterlijk een dood
schop wordt uitgedeeld.
Hij is net een dag uit het zieken
huis, de 21-jarige keeper van het
Amersfoortse VVZA. Hij werd vo
rige week knock-out geslagen. Ge
voel in zijn rechterbeen heeft hij
nog niet. Bij het eerste weerzien
met de grasmat bungelt het lede
maat langs de lijn over een van de
krukken.
Terwijl zijn teamgenoten 'ge
woon' weer spelen, vertelt de
doelman van het zevende van VV
ZA over het voorval. Dat de
scheidsrechter de wedstrijd met
het achtste van stadsgenoot Ams-
vorde staakte na oplopende span
ningen en hoe dat prompt esca
leerde in een vechtpartij.
„Ik kreeg een klap in mijn nek en
zakte kort erna in elkaar." Tien tot
twintig minuten was de goalie
buiten westen. Toen hij bij kwam
had hij in beide benen geen ge
voel meer. „Ik mag hopen dat het
goed komt. Maar misschien kan ik
nooit meer voetballen. Hopelijk
vinden ze de dader," zegt de kee
per. De politie doet haar best.
Maar de klap zou niet zijn te zien
op een video-opname van een
supporter. Ook getuigen zouden
de klap niet hebben gezien.
In het amateurvoetbal komt het
volgens de KNVB jaarlijks 'een
paar honderd keer' tot een ge
welddadig treffen. Het aantal ke
ren dat een scheidsrechter wordt
gemolesteerd, een andere graad
meter, nam vorig jaar toe. Spelers,
elftallen en clubs die over de
schreef gaan worden daarom har
der aangepakt. Met succes, stelt
de KNVB. In de regio Den Haag-
Rotterdam loopt het aantal 'mo
lestaties' terug.
Het gaat advocaat Pim de Vos van
de WCS, de vakbond voor prof
voetballers, niet ver genoeg. Vol
gens hem komt het geweld bij de
amateurs voor een belangrijk deel
voort uit de spelverruwing bij de
profs. Hij memoreert de reeks for
se overtredingen tijdens de klas
sieker PSV-Ajax vorige week. „De
belangen zijn zo groot dat er har
der wordt gespeeld dan ooit.
Amateurs kopiëren dat. Het be
gint bij het spugen, dat elke voet
baller tegenwoordig iedere paar
minuten doet. Zo'n grasmat moet
bezaaid liggen met honderden
kwatten. Bij jeugdelftallen zie je
dat nu ook al. Met elleboogstoten
en slidings op de enkels is het niet
anders."
Juist vanwege de voorbeeldfunctie
van profs moeten politie en justi
tie ingrijpen, vindt De Vos. Een
paar wedstrijden schorsing door
de tuchtcommissie van de KNVB
volstaat volgens hem niet langer.
Wie kan uitleggen dat een klap op
straat is goed voor vervolging we
gens mishandeling, terwijl voor
de voetbalprof voor hetzelfde ver
grijp andere regels gelden. De
Vos: „Pureklassejustitie."
Het openbaar ministerie (OM) be
strijdt dat: het tuchtrecht functio
neert. Voetballers tref je boven
dien hard door ze te schorsen,
meent Paul Notenboom, voetbal
officier van justitie in Rotterdam.
„Het is meer dan de boete die de
strafrechter in de meeste gevallen
geeft, vaak nog voorwaardelijk
ook."
Notenboom vindt dat het straf
recht een 'ultimum remedium',
voor als niks anders meer helpt.
Een voetballer die zijn been én
zijn carrière door een medespeler
stuk ziet getrapt, kan eerst met
een claim naar de civiele rechter
stappen. Zoals Roda-aanvaller
Danny Hoekman deed na een
charge van FC Utrecht-keeper
Jan-Willem van Ede in het seizoen
'86-'87. Hoekma haalde na ander
half jaar revalidatie nooit meer
zijn oude niveau. De rechter ver
oordeelde Van Ede in 1999 tot een
schadevergoeding, maar de kee
per ging in beroep. De zaak loopt
nog.
Zo'n proces helpt weinig bij voet
ballers die stukje bij beetje de ver
nieling in zijn geholpen, meent
De Vos. „Voorbeelden te over van
spelers die daardoor vroegtijdig
hun carrière moeten staken." Ook
daarom moet justitie eens bijten,
meent De Vos. „De gang naar de
strafrechter, met kans op een
strafblad, voelt spelers toch heel
anders."
Justitie grijpt zelf pas in bij de
zwaarst mogelijk aanslagen, zegt
Notenboom. „Moedwillig ie
mands knie in tweeën trappen
gaat richting ultimum remedium.
Overlijdt iemand na een charge
op het veld, dan starten we van
wege een niet-natuurlijke dood
altijd een strafrechtelijk onder
zoek. Maar ik heb dat nog niet
meegemaakt."
Notenboom voelt wel voor een
ander idee: een strafpuntensys-
teem. Dan kan het strafrecht wor
den ingezet tegen voetballers die
herhaaldelijk over de schreef gaaif"
en daarvoor ook door de tucht- j|
commissie zijn veroordeeld.
De coach van WZA vraagt zich
hardere aanpak van profs het g<
weid bij amateurs vermindert.
„Na veertig jaar in de voetballerij jg
zeg ik: het is de tijdsgeest. Als ik |ti
sta te vlaggen krijg word ik door ty
sommige teams om de vijf minu-
ten bedreigd. 'Ik steekje dood', w
dat soort werk." je
WZA overweegt teams 'met een L
reputatie' voortaan te mijden,
zegt de coach. „Dan schenk je ze L|
maar die drie punten, betaal je Sl
een boete aan de KNVB en ga je f
fijn met de jongens een biertje j
drinken. Liever dat dan met de zej
nuwen in je lijf naar een wed
strijd."
Ferdi Schrooten
maar alsof. Papa's en mamma's kopen die cadeau
tjes gewoon in de winkel.
Hij kijkt zo verbaasd als een Jehova's Getuige voor
wie een deur uitnodigend openzwaait. Hij bestaat
niet?"
„Nee", zeg ik. „Je bent erin getrapt.
Dat zinnetje volstaat gewoonlijk om de lont in
dit vaatje buskruit te ontsteken. Hij stampt op
de grond en schreeuwt, met overslaande
stem, dat het niet eerlijk is, dat grote mensen
niet mogen liegen en dat wij al net zo stom
zijn als Martijn, als hij zegt dat sinterklaas
niet bestaat. Maar woede duurt bij hem
nooit langer dan een chocomel en een drop
je, en de rest van de avond besteedt mijn
vrouw aan de nazorg. Die bestaat voorname
lijk uit het aftroggelen van de plechtige belofte
dat hij de mythe in stand blijft houden, voor
andere, kleinere kinderen dan hij, die nog wel
in sinterklaas geloven. Dus niet meteen roe
pen, als je een hulpsinterklaas ziet: 'Hij be
staat niet!', want dat is niet leuk.
Hij begrijpt het. En zijn boosheid laait
maar één keer op, als hij de volgende och
tend vroeg wakker wordt, naar beneden
stampt en mij wakker schreeuwt met:
„En dat paard in Spanje is zeker ook niet
van sinterklaas!"
Reageren? coIumn@dlckvanderplas.nl
