KUNST 8f CULTUUR
Prijzenregen op drukbezochte Stripdagen
Genadeloos kijkje in de huiskamer
Alleen Pink zorgt
voor kippenvel
'Alleen op de wereld' is
ook zonder aapje spannen
Frisse muzii
in fantasievc
voorstellin
ag 20 OKTOBER 20
Een scène uit 'Wallah Be'.
Foto: C PD/PR
Deense film
wint bij Cinekid
Amsterdam - De Cinekid Jury
prijs is uitgereikt aan de makers
van de Deense film 'Wallah Be'.
De jury kwalificeerde dit de
buut als een respect- en hu
morvolle interpretatie van de
alledaagse werkelijkheid en de
multiculturele samenleving.
"Wallah Be' draait vanaf 11 de
cember in bioscopen en film
huizen. De prijs voor de film
die de bezoekende kinderen het
mooiste vonden, de Cinekid
Publieksprijs, werd uitgereikt
aan de makers van de Noorse
film 'De Zomer van de Wolf
van Peder Norlund.
Goud voor film
Phileine zegt sorry
den haag - De romantische ko
medie 'Phileine zegt sorry'
heeft zaterdag de 100.000ste be
zoekers getrokken en heeft
daarmee de status behaald van
Gouden Film. De prijs werd
door hoofdrolspeelster Kim van
Kooten in ontvangst genomen.
'Phileine zegt sorry' werd gere
gisseerd door Robert Jan West-
dijk naar de gelijknamige ro
man van Ronald Giphart en
werd tijdens het Nederlands
Film festival bekroond met vier
Gouden Kalveren. De film
draait in 77 bioscopen.
Schrijver Vazquez
Montalban dood
madrid - De Spaanse auteur
Manuel Vézquez Montalbén is
zaterdag op 64-jarige leeftijd
overleden. De succesvolle Cata
laanse auteur stierf op het
vliegveld van Bangkok aan een
hartaanval. Vazquez Montalban
kreeg wereldwijde bekendheid
met de serie literaire thrillers
over de detective Pepe Carval-
ho. De auteur stond te boek als
een schrijver met grote betrok
kenheid bij zijn eigen tijd, zoals
ook bleek uit zijn roman 'El Pia-
nista' (De pianist) uit 1985.
Onbekend gedicht
van Dahl ontdekt
londen - Een niet eerder gepu
bliceerd gedicht van de Britse
kinderboekenschrijver Roald
Dahl is ontdekt door een Britse
school. Dahl stuurde het ge
dicht een jaar voor zijn dood
naar de school, omdat ver
scheidene kinderen hem een
brief hadden geschreven waar
in ze hem hun favoriete auteur
noemden. Het gedicht ver
dween in een la, waar het on
langs weer uit opdook. In het
gedicht verhaalt Dahl over zijn
sadistische leraar, die aan de
oren van zijn leerlingen draaide
tot ze eraf vielen, zodat zijn klas
vol zat met jongens met slechts
één oor.
theater recensie
Theo de With
Voorstelling: 'Open Huwelijk' van Dark)
Fo. Regie: Ad van Kempen. Spel: Sheila
Lever en Theo de Groot. Gezien: 18/10,
Plantsoentheater. Plantsoen 45. Leiden.
Nog te zien: t/m 8/11di t/m za 21 00
uur. Reserveren: tel. 06-52695045
Argeloze voorbijgangers moe
ten de schrik van hun leven
krijgen. Hangt er in dat chique
herenhuis aan het Plantsoen
plotseling een vrouw uit het
raam. Of staat er een man met
een pistool tegen zijn hoofd
voor een hel verlicht raam. Dra
matische taferelen lijken zich af
te spelen in dat negentiende-
eeuwse pand. En dat klopt.
Sheila Lever heeft haar woning
tijdelijk omgetoverd in een the
ater.
Het Plantsoentheater werd af
gelopen voorjaar in het leven
geroepen voor een serie voor
stellingen van 'Kwelling' van
Herman Heijermans. Dat was
zo succesvol dat er een vervolg
aan is gegeven. Nu wordt er een
maand lang 'Open Huwelijk'
van Dario Fo gespeeld. En daar
mee heeft Leiden er opeens een
vierde theater bij naast de
schouwburg, het LAK en Impe
rium.
De 25 bezoekers krijgen een
plek in de achterkamer. De
voorkamer dient als speelvloer.
Grote spiegels, kroonluchters,
ornamenten aan het plafond,
een bankje en twee fauteuils
vormen het levensechte decor.
Het publiek is er getuige van
hoe de man, bijgenaamd Org-
asmus van Leiden, er voortdu
rend vriendinnetjes op nahoudt
en zijn echtgenote daarmee tot
aan de rand van waanzin
brengt. Hij vindt het gesloten
huwelijk achterhaald en over
tuigt zijn vrouw ervan in te
stemmen met een open huwe
lijk.
De twee echtelieden praten het
publiek zo nu en dan even bij,
waarna er weer een scène uit
htm huwelijk volgt. De vrouw
laat haar aanvankelijke weerzin
varen en slaat een aantrekkelij
ke professor aan de haak. En
dan draaien de rollen lang
zaam. Het zelfvertrouwen van
de vrouw groeit en de man lijkt
steeds meer van koers te raken.
Het leidt tot de conclusie dat
een open huwelijk alleen func
tioneert als het aan één kant
open is. Liefst aan de kant van
de man.
De toeschouwers krijgen een
genadeloos kijkje in de huiska
mer. Vooral Sheila Lever weet
als vrouw des huizes het pu
bliek aan haar kant te krijgen.
Met haar grote, wanhopige
ogen is ze heel goed in het
communiceren met de 'zaal'.
Theo de Groot is gedoemd de
underdog te blijven bij zoveel
vrouwelijk geweld. De opzet
van de voorstelling werkt. Maar
dat is naast het overtuigende
spel van de acteurs ook voor
een belangrijk deel te danken
aan de levensechte entourage.
Geen drama tussen rood ve
lours gordijnen. Dit drama
komt veel dichterbij.
jeugdtheater recens
Paulien Koopmans
Voorstelling: 'Wissewaswinkel'
van Vijf. Regie: Aike Dirkzwagi
Peter Drost. Muziek: Fay Lovsky,
Vuuren, Chris Gem, Rob Wij
Gezien: 18/10, Leidse Schout
John Reid, Bastiaan Geleijnse en Jean-Marc van Tol ontvingen in Archeon de Stripschapprijs 2003 voor
hun strip Fokke 8t Sukke. Foto: Eric Taal
De 75-jarige striptekenaar Don Lawrence had zaterdag bij de stripdagen de langste rij wachtenden.
Foto: Eric Taal
door Theo de With
alphen aan den rijn - Het is
een mooie graadmeter voor de
populariteit. Wie heeft de lang
ste rij? Afgelopen zaterdag, op
de eerste van de twee Neder
landse Stripdagen in Archeon, is
dat onmiskenbaar Don Lawren
ce. Voor de tekenaar van de strip
'Storm' is het flink doorpezen
om de rij wachtenden weg te
werken.
De stripwereld is een wereld op
zich. Wie zich als buitenstaan
der tussen de stripliefhebbers
waagt, zoals die in het weekein
de massaal te vinden rijn in het
geschiedkundige themapark
Archeon, stapt in een wereld
vol geheimtaal en onbekende
codes. Soms loopt een bezoeker
langs een van de standhouders,
schreeuwt één woord en heeft
aan een hoofdschudden genoeg
om door te lopen. Het rijn fa
natiekelingen op zoek naar die
nog onbekende snipper van
hun stripheld, die ze soms al
vanaf hun jeugd verafgoden.
Oud-voetballer Jan Mulder, te
genwoordig vooral bekend van
het tv-programma 'Barend en
Van Dorp', is zo iemand. Al
sinds rijn jongensjaren is Kick
Wilstra rijn held. De eerste afle
vering van deze voetbalstrip
verscheen vijftig jaar geleden.
De maker ervan, Henk Spren-
ger, wordt in Archeon in het
zonnetje gezet. Uit handen van
Jan Mulder krijgt hij de zogehe
ten Bulletje-en-Boonestaak-
schaal. Deze prijs voor 'ouwe
knarren' is er ook voor Wim
Meuldijk (geestelijk vader van
Pipo de Clown) en Gerrit Stapel
(tekenaar van o.a. de strip Flo-
ris).
Een nieuw verhaal van Pipo is
afgelopen zomer verfilmd en op
20 november gaat deze familie
film in première. „Er zou ook
een film over Kick Wilstra moe
ten komen", verzucht Jan Mul
der. Henk Sprenger geeft ter
plekke rijn zegen. ,Ach, mag
mijn zoon1 hem dan spelen",
smeekt Mulder vervolgens.
De hoofdprijs van de stripda
gen is echter weggelegd voor de
makers van de strip Fokke
Sukke. In tien jaar tijd hebben
de eend en de kanarie zich ma
teloos populair gemaakt in Ne
derland. Met hun actuele grap
pen bedienen ze eerst vooral
het studentenpubliek, maar
sinds hun overstap naar NRC
Handelsblad zijn ze salonfahig
geworden. „De ideale opvolgers
van Heer Bommel", kenschetst
Folkert Jensma, hoofdredacteur
van deze krant. „Net als Bom
mel en Tom Poes hebben ook
rij geen broek aan. Gelukkig
volgen ze niet alleen hun pie
mel, maar ook de actualiteit. Ze
zijn grof en geestig tegelijk." Hij
memoreert nog wel even dat
het verdringen van Bommel
door Fokke Sukke destijds
driehonderd boze brieven ople
verde.
Minister Gerrit Zalm zou de
Stripschapprijs 2003 uitreiken
aan John Reid, Bastiaan Ge
leijnse en Jean-Marc van Tol,
de mannen achter Fokke
Sukke. Hij laat het echter afwe
ten en wordt vervangen door
burgemeester Nico Schoof.
„Met Avifauna hebben we al
genoeg vreemde vogels binnen
onze gemeentegrens", grapt hij.
„Dus kunnen die Fokke en die
Sukke er nog wel bij."
Met de Stripschapprijs schaart
het drietal zich in de rij grote
namen die sinds 1974 deze prijs
hebben ontvangen: van Maar
ten Toonder tot Peter van
Straaten en van Kamagurka tot
Leidenaar Eric Schreurs die vo
rig jaar werd bekroond.
Tijdens de twee uur durende
prijsuitreiking in de Romeinse
herberg gaat het leven in Arche
on gewoon door. In de prehis
torie wordt een boomstam uit
gehold, in de Romeinse tijd
vechten twee gladiatoren in de
arena en in de Middeleeuwen
wijden de bakker en de schoen
maker zich vol overgave aan
hun ambacht. Alleen in de her
berg en het badhuis is de tijd
klok ontregeld. De Romeinen
hebben plaats moeten maken
voor een invasie van stripfana
ten. Het is soms dringen gebla
zen om oude jaargangen van de
Donald Duck door te kunnen
werken of die ene obscure, ero
tische strip te vinden. Opval
lend is dat er weinig kinderen
rondlopen. De meeste bezoe
kers zijn mannen van middel
bare leeftijd. Er is dan ook voor
al een aanbod van Europese en
Amerikaanse strips. De onder
de jeugd populaire strips uit Ja
pan (Pokémon, Dragonball Z)
zijn in Archeon nauwelijks te
vinden.
De standhouders zijn tevreden
over de bezoekersaantallen.
„Vorig jaar kwam om drie uur 's
middags de klad erin, maar het
is nu nog hartstikke druk",
meldt een handelaar. „Er wordt
alleen geklaagd over de entree
prijs van Archeon." Dat gemop
per is ook in de wachtrijen te
horen. Het is alleen snel verge
ten als bezoekers oog in oog
staan met de tekenaar van hun
stripheld. Of het nu de nog al
tijd populaire Jan Kruis (Jan,
Jans en de kinderen) is. Of de
75-jarige Don Lawrence bij wie
de wachttijd op een gegeven
moment oploopt tot meer dan
een half uur. Archeon steekt de
Efteling nog naar de kroon.
Prijzen Nederlandse Stripdagen 2003:
alphen aan den rijn - Stripschapprijs (vOOr
oeuvre): John Reid, Bastiaan Geleijnse en Jean-
Marc van Tol: Fokke Sukke.
P. Hans Frankfurterprijs (voor bijzondere ver
diensten): Gerard Roord, van 1957 tot 1976 uit
gever van Classic Illustrated Strips.
Beste album Nederlands avontuur. 'Agent 327:
Hotel New York' van Martin Lodewijk.
Beste album Nederlands literair: 'De Avonden'
van Gerard Reve en Dick Matena.
Beste album Nederlands jeugd: 'De Ontdek
king' van Eric Heuvel.
Beste album buitenlands avontuur. 'Lincoln:
Houten kop' van Oliver, Jerome Anne-Claire
Jouvray.
Beste album buitenlands literair: 'Prosopopus'
van Nicdlas de Crézy.
Beste album buitenlands jeugd: 'Roboboy, de
supersnotneus' van Willy Linthout en Luc Cr-
omheecke.
Bulletje-en-Boonestaakschalen: Wim Meuldijk
(Pipo), Gerrit Stapel (Floris) en Henk Sprenger
(Kick Wilstra).
'Wissewaswinkel' is ei
aan de fantasie. Inspira
vormt een boek van I
Clément over Ferdinan
delaar in droom- en
goed. Volgens eigen
'koopt Ferdinant de
sloopt hij de ruimte'. Hij
een denkbeeldige brief
juffrouw van de Wissev
kei en biedt haar scha
zijn bijzondere verz
aan. Deze bestaat i r
avondjurk met het gel
krekels uit het zuidei
snorharen van de Gelaa
en stukken van de neus
nokkio, en heel veel mei
Die schatten plukt Fi
(gespeeld door Peter Dn
een katrol van het pla
haalt ze van achteren
magazijn. Deze bonte, i
sche verzameling bunj
tientallen objecten bo
toneel. De stoelen, een
een roze schemerlan
mattenklopper, een vi
en een trouwjurk gever
een prachtig toneelbeeli
Hoewel er een suggei
een verhaal wordt gewe
brief aan de juffrouw I
draad door de voo
loopt, draait het stuk vc
de muziek van Fay Lo
schreef in het verledei'J
de muziek bij theaten
lingen, zoals 'Erik of hi!l
insectenboek' van Bei1
Drost. c
In deze voorstelling w
Lovsky samen met drilB
muzikanten als répara E
wereldwonderen en r 11
in het magazijn van F<15
Met hun geklop en gs
weten ze zelfs uit een l!l
of typemachine muziel
te wringen. Deze gelui 11
men vaak de aanzet s
liedje. De begeleiding
gebeurt met min of mi
bare muziekinstrumen 1
deze muziek brengt wo
geluiden voort - met b: J
gende zaag en vibrafoo
tegelijk dromerig of m I
lisch. Indrukwekkend o
ren hoe Fay Lovsky d<!"
over alle genres heen lan
gen. Alles klinkt bij ha 11
nieuw, of ze nu een f
brengt of Arabische mi
Wel is het een beetje
dat de poëtische tekst 1
voorstelling soms :t
woord voor woord t }a
zijn. Dit geldt ook vo< 1
sproken en vaak rijmt6
sten van Ferdinant. M1
neer je niet al te zeeiv'
menhangend verhaal in
sewaswinkel' verlangt
heerlijk om je te later
pen door de teksten
nieten van de losse ve
den en de prachtige mi
muziek recensie
Louis Du Moulin
Concert 'Pepsi Chart Live'. Met Di-rect,
Skate The Great, Fontane, Dewi, Birgit,
Daniel Bedingfield, S'rta, Bow Wow,
Jamai, Jim, The Rasmus, Stacie Orrico,
Sugababes, Thicke en Pink. Gezien:
18/10, Ahoy', Rotterdam. Nog te zien op
Yorin TV op zaterdag 25 olrtober en
zaterdag 1 november, van 17.30 tot
19.00 uur.
Een echte muziekmarathon of
toch liever een 'levende clippa
rade?' Voor 'Pepsi Chart Live'
een pittig dilemma waarover na
de fletse achtste editie van za
terdag in Ahoy" nog wel de her
sens zullen worden gepijnigd.
Want opnieuw bleek dat de al
in 2001 ingezette accentver
schuiving richting meer optre
dens van 'vlees en bloed', niet
automatisch wil resulteren in
een spannender en beter ge
waardeerd verloop. Het was
vooral aan uitsmijter Pink te
danken dat de 7500 jeugdige
bezoekers op de valreep toch
nog even kippenvel kregen van
een soort mini-concertsensatie.
Minder pure hitsingle-idolen,
meer artiesten met een langere
adem, is inmiddels de koers
van de jaarlijkse herfsthappe-
ning in het Rotterdamse sport
paleis. Die bijstelling lijkt aller
eerst niet zo'n gunstig effect te
hebben op de publieke belang
stelling: voor het tweede ach
tereenvolgende jaar was Ahoy"
verre van propvol, waardoor
toch ook de sfeer moeilijker tot
optimale waarden wilde opsto-
men. Dat terwijl het program
ma al een stuk korter was dan
gebruikelijk, niet alleen uit be-
zuinigingsdrang, maar ook om
dat de tent later op de avond
moest worden vrijgemaakt voor
de hard houseparty 'HQ-XL'.
In drie uur tijd (inclusief twintig
minuten pauze) vijftien acts,
dat gaat er dan vanzelf wel
voortdurend flitsend aan toe,
zou je denken. Juist het tegen
deel was veelal het geval. De
'tussenstops', nodig voor het
opbouwen en afbreken op de
twee speelplekken, zorgden
nogal eens voor dode momen
ten, waar het jonge volk in de
arena en op de tribunes niet
goed raad mee wist. Presenta
tor Gijs Staverman (vorig jaar
nog vergezeld door Sonja Süva,
nu solo) had telkens slechts een
probaat middel tegen het mas
sale stilvallen paraat en dat was
het strooien met T-shirts, petjes
en andere snuisterijen van de
hoofdsponsor.
Superhelden die de gemoede
ren uren van tevoren verhitten
(zoals bijvoorbeeld Westlife in
2001) ontbraken dus kennelijk.
Minstens zo opmerkelijk was
verder het verschil in kwaliteit
tussen het gros van de buiten
landse attracties en het meeste
podiumaanbod van eigen bo
dem. Tegenover professionele
prestaties van 'binnengevlogen'
nieuwkomers als Daniel Be
dingfield, The Rasmus en Stacie
Orrico, stonden magere ver
richtingen van Neerlands pop-
Het was vooral aan Pink te danken dat bezoekers van Pepsi Chart Live op de valreep toch nog even kip
penvel kregen. Foto: WFA/Michel Utrecht
hoop als rapper Skate The
Great en met name young hunk
Jim. Zowel de 'nummer 2 van
de Idols-finale' als zijn band
vielen als live-act volledig door
de mand: ongelooflijk vals zin
gend en rommelig spelend. Wat
overigens niet verhinderde dat
Jim toch veel luider werd beju
beld dan pakweg de als altijd
degelijke Birgit.
Spetterend vuurwerk bleef in de
aanloop naar de finale ook uit
bij de Sugababes (te routineus)
en Thicke (te onsamenhan
gend), maar werd uiteindelijk
nog ontstoken door blond bad
girl Pink, die een half uurtje
lang met haar band als een
vrouwelijke Foo Fighter vrolijk
tekeer ging.
theater recensie
Kees Groenenboom
Musical: 'Alleen op de wereld', door
Affolter Productions. Regie: Caroline
Frehrichs. Componist: Frank Affolter.
Choreografie- Suzanne Heijne. Met
o.a. Scarlett Tummers (Remi), Veerle
Catelyn (Remi), Bert Simhoffer (Vitalis)
Heddy Lester (Moeder Barbarin/Mrs.
Driscoll). Gezien: 19/10, Koninklijke
Schouwburg. Den Haag. Nog te zien
o.a.: 21, 22 en 23/11, Carré,
Amsterdam; 19 en 20/12, Rijswijkse
Schouwburg, Rijswijk; 29 en 30/12
Leidse Schouwburg, Leiden; 28/1,
Koninklijke Schouwburg, Den Haag;
19 t/m 22/2, Nieuwe Luxor,
Rotterdam.
Jolicoeur was er niet bij tijdens
de première van de musical
'Alleen op de wereld'. Produ
cent Frank Affolter besloot na
de klachten van de Dierenbe
scherming en de stichting AAP
om het in de musical 'Alleen
op de wereld' voorlopig zon
der het aapje te doen. En dus
trokken zwerver Vitalis en
weesjongen Remi gisteren in
de Koninklijke Schouwburg in
Den Haag met alleen drie
hondjes door het wijde Franse
land.
Een onoverkomelijk gemis is
het zeker niet, maar het is te
begrijpen dat de makers be
lang hechten aan een detail als
dit. De musicalversie van de
beroemde roman van de Fran
se schrijver Hector Malot is
namelijk zeer realistisch, in de
traditie van Les Misérables'.
Liefhebbers van het boek zou
den met iets anders ook geen
genoegen hebben genomen.
Veel aandacht is daarom be
steed aan de historische kos
tuums. Het decor is heel wat
soberder, maar even vernuftig
als efficiënt. Vier vierkante zui
len kunnen letterlijk in een
handomdraai veranderen van
het Franse platteland in een
Engelse salon, en daarna in
een Parijse buurt.
Een realistische benadering
van zo'n negentiende-eeuws
melodrama is niet zonder ge
varen. Met al dat 'gesterf en
'gemis' op het toneel kan het
al snel larmoyant en klef wor
den. Zeker omdat al het leed
dat Malot over honderden
bladzijden uitsmeerde, nu
langs komt in een twee uur
durende voorstelling. Regis
seur Caroline Frehrichs, libret
tist Jan de Groot en tekstschrij
ver Ivo de Wijs hebben die
klippen weten te omzeilen
door niet te lang te blijven
hangen op die tragische mo
menten. Ze hebben zelfs ge
zorgd voor aardig wat humor
in de voorstelling.
Uit het veelomvattende ver
haal hebben de schrijvers een
heldere en ook nog spannende
verhaallijn weten te destille
ren. Dat is gelukt door Remi's
afkomst niet tot het einde ge
heim te houden, zoals in het
boek gebeurt, maar door al
aan het begin te laten zien
waar hij werkelijk vandaan
komt. Dat de musical toch iets
te lang is geworden komt niet
door het scenario, maar door
dat er na de pauze een paar
liedjes langs komen
gemist zouden kun na1
den.
In het eerste deel is daJC
lijk al veel fraais te hcL.
weest. Componist Frai
ter heeft zich uitgeleef
muziek, die gloedvol v
speeld door een zesn j(
kest. De composities
en daar duidelijk gein
door eerder genoemde
sérables', maar heeft t
duidelijk eigen stijl.
achtig is die muziek j
familievoorstelling zei g
De hele productie is
geen aanrader voor al
bezoekers.
De rollen zijn vrijwel
uitzondering sterk be^,
danks het ontbreken v j'
musicalsterren. De dei e
ge Scarlett Tummers
een prachtige presta
zonder een spoortje vi
wen de jonge Remi t I
ken. Ze vormde een m
pel met routinier Bert
fer, die nu ook een .j
hondendressuur kan u
ven op zijn toch al ind
kende c.v.. Verder vi e
Bierman op als de mo g,
Remi. Na een aantal
musicalrollen kreeg z< n
kans om wat meer vai^,,
te laten zien.
Er zal de komende tijd sl
gepoetst en geschaafd ,f
worden aan 'Alleen o|jr
reid', maar ook zonde n,
dit een musical die z( [r
hebbers van het b,n
nieuw publiek zal kuifc
koren. kj
