REGIO
'Iedereen in mijn klas is leesfan
'Ja, natuurlijk kent anas niekuuwersm
Schwarzenegger mij hu is net terug in zijn
Trasbroek
Bezoekers jeugdafdeling Leidse bibliotheek over hun leesgedrag
HDC 970
VRIJDAG IQ OKTOB!
NAVRAAG
Hij heeft nog last van een jetlag en zijn agenda staat vol met inter
views. Het lijkt wel of hij zelf gouverneur van Californië is geworden.
Arnold Schwarzenegger
n 7 .5 geniet van zijn dubbelrol.
woonplaats Voorscho
ten, maar hoopt binnenkort veel opdrachten uit Amerika te krijgen.
Navraag bij de lookalike van Terminator en 2.
Wat doet u er allemaal voor om op Schwarzenegger te lijken?
„Niets. Ik lijk gewoon helemaal op hem. Ja wacht, ik heb een paar
jaar geleden wel een haartransplantatie ondergaan. Dat is prachtig
opgelost. Mijn haar werd wat dim en dat kun je niet hebben als je
van je hobby je vak hebt gemaakt."
Kunt u leven van het leven van Schwarzenegger?
„Ik probeer ervan te leven. Het is ongelofelijk leuk werk. Ik ben er
dagelijks mee bezig. De ene keer zit je aan een duur diner, de an
dere keer open je een winkel, de derde
keer word je opgehaald met een Rolls. Dat
heb ik als monteur van kantoormachines
nooit meegemaakt."
Hoe gaat Schwarzenegger het doen?
„Zonder meer goed. Hij heeft een enorm
doorzettingsvermogen. Bekijk zijn carrière
maar. Hij wilde bodybuilder worden, is
hem gelukt. Hij wilde naar Amerika en
werd staatsburger. Hij moest filmster wor
den, zie het resultaat. Hij deed een gooi
naar het gouverneurschap en hij is het ge
worden."
Hoe gaat Lauwers het doen?
„Ik kom net terug uit het land van de on
begrensde mogelijkheden. In Californië
zijn ze gek op me. Overal word ik binnen
gehaald. Ze zijn veel spontaner dan in Ne
derland. De afgelopen maand ben ik weer
veel wijzer geworden. Na 37 jaar heb ik in
Las Vegas mijn huwelijk overgedaan. Dat
was fantastisch. Ik deed het vooral om
mijn vrouw te laten zien, dat ik na zoveel
jaar nog steeds dol op haar ben. Zij steunt
mij enorm, net zoals de vrouw van Arnold.
Bij toeval kwam ik bij de filmstudio's in
Hollywood Gene Forte een andere gouver
neurskandidaat tegen. Met hem heb ik
toen opnames gemaakt en zelfs een com
mercial gedaan. Ik heb Arnold daardoor
niet in gevaar gebracht. Het was gewoon een grap en ik denk dat
het Arnold zelfs extra stemmen heeft opgeleverd. Ja, natuurlijk
kent Schwarzenegger mij. In een ontbijtprogramma in San Fran
cisco kwamen we elkaar tegen en ik heb toen ook gemeld dat ik
graag met hem wil werken. Niet alleen als filmster."
Heeft u zelf politieke aspiraties?
„Nee, ik zou in 2006 geen burgemeester van Voorschoten willen
worden. Wel zou ik de burgemeester en politie willen zeggen dat
ze wat aan die jeugdcriminaliteit in ons dorp moeten doen. Ik
woon midden in het centrum. Tot diep in de nacht worden wij ge
terroriseerd door brommers en lawaaierige, vernielzuchtige jeugd.
Ik heb het zo vaak aanhangig gemaakt, maar er wordt niets aan ge
daan."
tekst: Saskia Stoelinga archieffoto: Frans Roomer
UIT DE ARCHIEVEN
Leidsch Dagblad
COLOFON
ANNO 1953, Zaterdag 10 October
BINNENLAND - De Centrale Bond voor Inwendige Zendingen Chris
telijk Maatschappelijk Werk heeft gisteren te Utrecht zijn jaarvergade
ring gehouden onder voorzitterschap van de staatssecretaris van Socia
le Zaken. Mr dr A.A. van Rhijn was van mening, dat de leeftijd van 65
jaar, waarop thans de uitschakeling uit het arbeidsproces gebeurt, zal
verhoogd dienen te worden. Hij noemde hiervoor als redenen: het zal
voor vele mensen een zegen zijn te weten, dat zij het vooruitzicht heb
ben op 65-j. leeftijd nog te kunnen doorwerken; omdat het aantal 65-
jarigen zo toeneemt, dat het voor de in het productieproces ingescha-
kelden een steeds zwaarder last wordt de ouden van dagen mede door
de noodvoorziening te verzorgen; omdat de ervaring geleerd heeft dat
ouderen in verschillende eigenschappen jongeren overtreffen.
ANNO 1978, dinsdag 10 oktober
LEIDERDORP - Glitter troef bij circus Charivari. Jammer dat het pu
bliek het had laten afweten. Bij het optreden van slangeman Radji
hadden de kinderen rode konen. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 tai.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO <Ld(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Ijostbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 *5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
mat/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de Inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 200.3
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Vroeger werd er veel meer
aan huis gecollecteerd dan
nu. Tegenwoordig komt er
maar eens in de paar weken
iemand langs met een bus. En
met de vraag of we nog wat
over hebben voor een stich
ting die zich inzet voor een of
ander goed doel. Verder gaan
al je giften naar de Hartstich
ting, Zuid-Hollands Land
schap, Nierstichting of Bot-
terbehoud via de giro of de
bank.
Dat is eigenlijk een beetje on
bevredigend. Als je elke week
een paar keer wat geld in een
collectebus stopt, dan heb je
toch het idee dat je met goede
werken bezig bent. Nu glim
lach je hooguit een keer per
jaar over je vermeende goed
heid als je je belastingbiljet
invult en merkt dat je weer
flink in de buidel hebt getast.
Zo'n honderd jaar geleden
ging het collecteren in Leiden
nog met groot ceremonieel
gepaard. Voor de collectant
uit liep een man, meestal een
jongen en dan ook nog het
liefst een weesjongen. Hij
klopte aan de deuren om de
bewoner te waarschuwen dat
hij zijn portemonnee moest
trekken. En even daarna
daagde de collectant op om
het geld in ontvangst te ne
men.
Zo'n jongen die het klopwerk
verrichtte (later belde hij na
tuurlijk gewoon) werd een
klopper genoemd. In een
Leids blad uit 1923 staat over
die klopper te lezen: 'Dat de
opbrengst van een Collecte
langs de Huizen voor het
Minnehuis f. 600.- bedroeg,
welk bedrag dan verminderd
moest worden met f. 100.-
voor kosten (kloppers, druk
werk enz.).'
Trasbroek. Over een paar
maanden ga ik met de VUT,
of hoe dat dan heden ten da
ge ook mag heten. Ik heb dan
bijna 35 jaar met heel veel
plezier aan het Woordenboek
der Nederlandsche Taal ge
werkt (en in de tussentijd ook
nog twintig jaar aan de Grote
Van Dale). Dan volgt er aller
minst een periode van rust. Ik
heb nog heel veel te doen. En
een van de zaken die drin
gend moeten gebeuren is: het
vastleggen van het Leidse dia
lect op de bandrecorder.
Ik ben van plan om met een
man of tien de Leidse bejaar
denhuizen langs te gaan en
de bejaarden te laten vertel
len. Dan weten we over 20
jaar nog hoe het echte Leids
klonk. En bovendien zullen er
nog heel veel ouwe Leidse
woorden opduiken die nog
niet waren verzameld.
Ik merk steeds dat het horen
van het ene woord de gedach
te aan een ander woord op
roept. Dat overkwam pas ge
leden ook oud-Leienaar Joop
van der Reijden. Ik had in een
van mijn stukjes het woord
heidok behandeld. Hij hoorde
als het ware zijn moeder weer
spreken. Toen hij een andere
oud-Leienaar tegenkwam, die
net als hij nu in Leidschen-
dam woont, vroeg hij of ze
nog wist wat dat woord bete
kende. Ze wist het meteen te
vertalen als 'een onderne
mend jongetje'.
Leidschendammers om hen
heen luisterden uiterst ver
baasd naar hun conversatie,
alsof ze het over een vreemde
taal hadden. En ineens schoot
hem naast het woord heidok
een woord te binnen dat hij,
eenmaal uit Leiden vertrok
ken, nooit meer gebruikt of
gehoord had, namelijk tras
broek. Het betekent volgens
hem zoiets als 'grappige wijs
neus' of 'kleuter die de clown
uithangt'.
Dat woord trasbroek, ook wel
gespeld als drasbroek, Dat
zien hoe een woord van bete
kenis of van gevoelswaarde
kan veranderen. Volgens het
Woordenboek der Nederland
sche Taal staat het voor 'een
sullig, weinig flink persoon'.
In een 17de-eeuwse tekst van
Roemer Visscher staat de vol
gende snierende opmerking
over een dame te lezen: 'Dat
dierken, Dat seven Vryers
voor Liefsten hielt op ter tril,
Is huyden met Jan Dras-
broeck haestig en stil... in de
kerek getogen'. Dat betekent
vrij vertaald: 'Dat lekker stuk,
dat met zeven vrijers de hort
opging en die ze allemaal de
allerliefste noemde, dat gaat
vandaag overhaast en in het
geheim trouwen met die sul'.
Trasbroek komt van dras
doorweekt', 'zeer vochtig' en
van broek, 'moerassig land'
en het betekent dus eigenlijk
zoveel als 'blubberachtige on
dergrond waar je niet goed op
kunt lopen'. Een beetje sullig
stukje grond, dus. Maar in
Leiden is de gevoe
van trasbroek vollf gj
draaid. Van een si gr
worden tot een cl< j 2
kleutertje. Net zoa fc
heel veel liefde eei
schurrekie kunt n(
zo'n veranderingg
waarde vind ik no f
boeiend.
P.S. Ik heb al vijf i 'f
met de bandrecor
j aardenhuizen lai g
maar ik kan er no
bruiken. Hebt ub tl
ling, laat me dat d
ten.
Met heel veel dan
mevr. Tiny Goddij p
Jansen (Den Haag jf
Kooreman, Henk JJ
E. Reifas en Jan Z
Reacties en tips vc
briek kunt u sture gj
redactie van deze
bus 54, 2300 AB L
vermelding van cl
naam 'Leids dialt
naar de auteur ki f
termans@inl.nl
Hans Heesterman
De Kinderboekenweek, die nog tot en met morgen duurt,
Lisa Zierikzee (10), groep 7
Lievelingsboelc 'Hoe overleef ik de vakantie'
van Jacques Vriens
„Bij mij gaan er wel twee boeken per week
doorheen, maar ik lees ook heel snel. Daarom
ben ik soms wel drie keer per week in de bi
bliotheek. Ik lees meer dan andere kinderen in
mijn klas. De meeste kinderen hangen liever
voor de tv. Het meest houd ik van avonturen
boeken. Een heel leuk boek vond ik 'Hoe over
leef ik de vakantie' van Jacques Vriens. Dat
gaat over een jongen en een meisje met ge
scheiden ouders. Ze gaan zelf in de bergen
wandelen en maken allerlei avonturen mee. Ik
ben nu aan het lezen in 'Hoe overleef ik de
brugklas', ook van Jacques Vriens. Nee, het
duurt nog twee jaar voor ik zelf in de brugklas
zit. Tussendoor lees ik soms een stripboek. Ik
heb een abonnement op de Donald Duck,
maar albums van Suske Wiske en Asterix
lees ik ook."
Jelle Hufers (4), groep 1
Lievelingsboek: 'Dikkie Dik' van Jet Boeke
,,'Dikkie Dik' vind ik mooi. Er staan leuke
plaatjes in. Ik kan nog niet zelf lezen. Mama
leest soms voor. Niet elke dag. Dikkie Dik ken
ik ook van tv, van Sesamstraat. Pas heeft ma
ma een boek voorgelezen over de zeerovers-
school. Dat gaat over een jongetje, Sproet, dat
naar school gaat bij kapitein Abdul. Hij leert
hoe je zeerover kan worden. Mijn broer van
zes vond het ook een leuk boek. Wij houden
ook allebei van boeken over spoken en mon
sters."
Rianne Wink (11), groep 8
Lievelingsboek: 'De griezelbus' van Paul van
Loon
„Paul van Loon en Francine Oomen zijn mijn
lievelingsschrijvers. Elke twee weken kom ik
naar de bibliotheek om iets te lenen. Ik zit nu
achter de computer omdat ik voor een spreek
beurt boeken zoek over zeehonden. Eigenlijk
ben ik best een boekenwurm. Ik lees elke dag
en soms kom ik daardoor wel op vijf boeken
per week. Als ik jarig ben, vraag ik vaak boeken
voor mijn verjaardag. Aan het boek 'Hoe over
leef ik de brugklas' van Francine Oomen heb
ik veel gehad. Daar staan tips in hoe je de
brugklas doorkomt. Handig voor volgend jaar.
Er zijn trouwens veel kinderen in mijn klas die
van lezen houden. Iedereen is leesfan. Van
Paul van Loon heb ik alle afleveringen van 'De
griezelbus' gelezen. Lekker spannend, maar
niet super eng."
is bedoeld om het lezen door kinderen een extra stimulans
te geven. De 'ontlezing' slaat immers toe. Gameboys,
internet en dvd's drukken het lezen van boeken als
vrijetijdsbesteding steeds verder naar de achtergrond.
Zeggen de deskundigen. Een steekproef op een
willekeurige middag in de centrale bibliotheek aan de
Nieuwstraat in Leiden leert anders. Zes kinderen vertellen
over hun (voor)leesgedrag en hun lievelingsboeken.
Francine Oomen, Paul van Loon en Jacques Vriens blijken
het best te scoren onder de lezende kinderen.
tekst: Theo de With foto's: Henk Bouwman
Roos van Geffen (10), groep 7
Lievelingsboek: 'De GVR' van Roald Dahl
„Elke week kom ik wel in de bibliotheek om
boeken te lenen. Ik lees niet zo onwijs snel.
Twee a drie boeken per maand. Ik ben nu in
de bibliotheek om boeken te verlengen die ik
heb geleend voor het maken van een werkstuk
over vogels. Ik had wel een beetje boete. Ei
genlijk had ik ook een boek over de computer
heks van Francine Oomen willen lenen, maar
dat is er niet. Ik houd van spannende en gekke
boeken. Mijn lievelingsboek is 'De GVR' van
Roald Dahl. Daar zit veel fantasie in, geintjes,
dingen die eigenlijk niet kunnen. Het is wel
een dik boek. Ik heb er anderhalve week over
gedaan. In de vakantie lees ik ook soms over
dag, maar nu alleen 's avonds."
Nadjim Dadi (5), groep 2
Lievelingsboek: 'Otje' van Annie
Schmidt
„Ik kan nog niet lezen. Dat leer ik
jaar. Mama leest me elke dag voor.
net een boekje over piraten gelezen,
zijn op zoek naar een schat. mnir«L
schildpadden dood. Het loopt niet
Kijk, maar naar dit plaatje. Hier
van een plank in zee springen. Het
een spannend boek, maar ik vond
leuk. 'Otje' vind ik het allerleukst,
van Otje, Tos, wordt opgesloten en
gingen helpen. Ook 'Pluk van de
heel heel leuk. Mama heeft het wel
voorgelezen. Televisie kijken vind
ker, maar dat mag ik niet zo vaak
Wat ik het allerleukst vind?
Matthieu Thomas (9), groep 7
Lievelingsboek: 'Donald Duck'
„Voor mijn verjaardag heb ik een kda i
griezelbus' van Paul van Loon gekn it:
ik best een leuk boek. Toen ben ik z in
gaan lezen. Ik moet alleen deel 4 no t.
wel van griezelen. Nee hoor, daar k
geen nachtmerrie van. De 'Star Wai
lees ik ook. En Harry Potter ook. De ói
het spannendst. Soms leg ik ook we ic
boek weg. Ik ben pas nog gestopt nil
boek uit de Kippevel-serie. Dat was ik
De helft van het boek zat er iemanc >r
Strips vind ik het allerleukst. Ik ben
Donald Duck. Eigenlijk ben ik daar
slaafd aan."