LEIDE
Eindelijk overeenstemming Aalmarkt
'De brede school biedt ongelooflijke kansen'
REGIO
ethouder Geertsema: Leiden trekt biotechnologie niet voor
ichtoffer
onesteyn
hnoedelijk
„odgeslagen
Binnenstad
vreest opslag
van vuurwerk
tudenten naar
voor
iposium
uurt vindt
oncomplex
lioog
n-
- Bewoners van de
,r"Wenweg in Leiden
etn gisteren van de
1 j» een brief ontvan-
waarin wordt ge
ld om meer informa-
(i verband met de
St van het lijk van een
rige Leidenaar. Diens
verminkte lichaam
vorige week woens-
'itend even voor ne-
iut aangetroffen in
iark Cronesteyn na-
Boerenpad.
ilitie Hollands Mid-
[is bezig met een
buurtonderzoek,
irder speurwerk van
icherche Bijstands-
'is naar voren geko-
dat in de
!/nacht van dinsdag
itember op woens-
oktober tussen 22.00
.00 uur meerdere
;n over de Vrouwen-
ibben gelopen of ge-
Wie dat tussen ge
le tijdstippen heeft
of er met de auto
gereden, wordt ver-
'nogmaals' telefo-
Icontact op te nemen
|de leider van het
De politie doet nog
geen mededelingen
jde zaak, die in de
een ernstig mis-
'ordt aangeduid,
«oriichting is inmid-
3 vergedragen aan het
Ministerie in
daag, dat ook zwijgt
talen.
ichaam van de man
vorige week woens-
Toeg in de ochtend
Dn de hond van een
Mjgangster ontdekt in
osjes naast de par-
ilaats van het park. Zij
ichuwde personeel
..Pe Zijl Bedrijven dat
buurt aan het werk
-Vervolgens werd de
Je ingeschakeld,
thten willen dat het
joffer, een 23-jarige
met donkerblond
uit het voormalige
—islavië afkomstig is en
iet een afrekening in
-mminele circuit be-
Het lichaam was
toegetakeld. In het
zat een gat van neus
-thterhoofd, het over-
1 van de man was ge-
Ird en zijn broek hing
i enkels. Volgens oog-
gen vertoonde het li
jn geen sporen van
"Wonden of messte-
jDe man leek te zijn
feeslagen. Kort na de
^t van het lijk heeft de
ie drie auto's wegge-
Jt uit de omgeving van
laats waar het slacht-
- werd gevonden. Een
Je voertuigen was uit-
irid, de twee andere
jen buitenlandse ken-
dinsdag 7 oktober 2003
R1
door Timoteus Waarsenburg
leiden - De leden van de project
groep Nieuw Aalmarktplan
(NAP) en de gemeente hebben
overeenstemming bereikt over
het ontwerp-Stadsvemieuwings-
plan, de blauwdruk voor de ver
bouwing van het Aalmarktge-
bied, dat deze maand aan de ge
meenteraad wordt voorgelegd.
NAP-voorzitter Van Brussel
slaagde er gisteravond in om
veruit de meeste leden te laten
instemmen. Direct na het finale
overleg tekenden de leden van
de projectgroep en wethouder
Ron Hillebrand van Ruimtelijke
Ordening een convenant waarin
- in nog altijd voor meerdere uit
leg vatbare woorden - staat wel
ke ruimte de gemeente heeft.
Toch zitten nog niet alle leden
van de projectgroep op één lijn:
twee 'dissidenten' weigerden
hun handtekening onder het
stuk te zetten.
Met het convenant op tafel ligt
voor het college de weg vrij om
het Aalmarktgebied te ontwik
kelen en eventuele protesten
terzijde te schuiven. Hoewel in
het convenant nadrukkelijk
staat vermeld dat iedereen die
als lid van de werkgroep het
convenant ondertekend heeft
het recht houdt om individueel
bezwaar te maken tegen (delen
van) de uiteindelijke plannen,
verwacht Hillebrand nu weinig
weerstand. „Met dit convenant
is er breed draagvlak voor het
Stadsvernieuwingsplan", zegt
de wethouder. „Er zal in de toe
komst nog flink worden gedis
cussieerd, maar alle breekpun
ten zijn weggewerkt. Iemand
die vandaag zijn handtekening
onder dit stuk heeft gezet, kan
niet morgen z'n hand opsteken
en zeggen dat ie het er niet mee
eens is. Daarom ben ik ook zo
blij met dit convenant."
Volgens Van Brussel is het con
venant het hoogst haalbare
voor de projectgroep waarin
bewoners, ondernemers en be
langhebbenden zoals de vereni
ging Oud Leyden zitting heb
ben. „Natuurlijk laten de om
schrijvingen in de tekst van het
convenant de nodige ruimte
voor wie kwaad wil. Maar ik
heb niet de indruk dat de ge
meente kwaad wil. Zie dit con
venant als een regeerakkoord
waar gaandeweg nog aan ge
sleuteld moet worden om het
haalbaar te houden. Maar de
basis is gelegd. Een basis waar
enorm veel partijen in de stad
zich in kunnen vinden. En dat
is ook het unieke aan dit conve
nant: zoveel partijen met alle
maal hun eigen, afwijkende be
langen die gezamenlijk tot een
stadsvernieuwingsplan komen.
De gemeente kon met het
stadsvernieuwingsplan zoals
dat op tafel lag, alle kanten op.
Nu zijn er bepaalde grenzen ge
steld, is hun bewegingsvrijheid
wat beknot. De gemeente weet
dat het bezwaren zal regenen
als zij heel erg afwijkt van dit
convenant. En daar is niemand
bij gebaat."
„Er is nog nooit zulk uitvoerig
overleg geweest tussen verschil
lende partijen in de stad", vindt
ook Hillebrand. „Natuurlijk is
De Aalmarktschool wordt een winkel en misschien komt er een cul
tuurcafé in. Foto: Wim Dijkman
de tekst van het convenant op
sommige punten voor meerde
re uitleg vatbaar. Maar er zal
onderhandeld moeten worden
in de geest van het convenant.
Als je alles op de letter nauw
keurig gaat volgen wat hier
staat, pretendeer je dat wij het
beter weten dan de toparchi
tecten die de uiteindelijke ont
werpen gaan maken. Ik bena
der dit convenant uit een ander
perspectief dan 'wat staat er
precies'. Wij hebben de morele
plicht om dit convenant als lei
draad te gebruiken."
En dat is precies waarom T. Ba-
renbrug, die namens de werk
groep Machtwacht zitting heeft
in de projectgroep, zijn handte
kening niet heeft gezet. „De
tekst laat de gemeente zoveel
ruimte, dat ze alsnog haar eigen
plannen kan doordrukken. De
leden gaan nu te veel uit van
een goede verstandhouding
met de gemeente, dat de ge
meente zal handelen in de
'geest' van het convenant. Maar
vergeet niet dat deze project
groep juist in het leven is geroe
pen omdat er geen goede ver
standhouding was. Hillebrand
kan van alles beloven, maar ik
heb geleerd dat beloftes op pa
pier moeten staan. En dat er op
schending van die beloftes
sancties moeten staan."
Van Brussel meent echter dat er
weldegelijk 'sancties' staan op
het niet naleven van het conve
nant. „Een convenant heeft ju
ridische status. Als de gemeente
zich hier niet aan houdt, zal de
Hoge Raad haar terecht wij
zen."
De plannen
Het stadsvernieuwingsplan
van de gemeente wede op
een aantal punten af van de
wensen van de projectgroep
voor het Aalmarktgebied. De
leden van NAP madeten
voord bezwaar tegen de par
keergarage op de Boom-
markt ds parkeerplek voor
bezoekers, de grote winkel
die in de Aalmarktschool
moet komen, de wijze waar
op de doorgang tussen de
Haarlemmerstraat en de Stil
le Rijn gemaakt moet wor
den en de hoogte van de toe-
- gang vanaf de Breestraat
naar het pleintje achter de
Waag. Waar zijn de project
groep en de gemeente het nu
over eens?
- Een nieuwe verbinding tus
sen de Haarlemmerstraat en
de Stille Rijn met een maxi-
mde breedte van 5 meter,
met 'een zorgvuldige inpas
sing van de entrees in de ge-
velwanden' van de Haarlem
merstraat en Stille Rijn
- Een nieuwe voetgangers
brug, de Waaghoofdbrug
blijft
- Winkels in de Vrou-
wensteeg en aan de Aal
markt
- Woonruimte boven de
winkels
- Een cultuurtuin achter de
Aalmarktschool
- De Aalmarktschool wordt
waarschijnlijk een winkel,
maar de mogelijkheid om er,
zoals de projectgroep graag
wilde, een cultuurcafé te ves
tigen blijft open
- Uitbreiding van de Stadsge
hoorzaal
- Sloop van het voormalige
pand van het Hoogheem
raadschap van Rijnland. Een
ondergrondse parkeergarage
aan de Boommarkt, nieuw
bouw voor het postkantoor,
Stathuys en LVC en wonin
gen
- Verbreding van Manden-
makerssteeg achter de Waag
tot een winkelerf met een
toegang naar V&D en een
doorgang naar de Breestraat
met een doorloophoogte die
'nader bepaald wordt tijdens
het bouwproces'
- Een 'levendig' Waterplein
in het gebied tussen de Kip-
penbrug en de Hoogstraat
- Aanpassing van de gevel
van de ABN Amrobank aan
de Breestraat en vestiging
van een winkel met boven
woningen op die plek
- Een fietsenkelder onder het
Stadhuisplein
- Het auto- en busvrij maken
van de Breestraat als de Rijn
Gouwe Lijn komt
leiden - Het is veel te gevaarlijk
om vuurwerk in grote hoeveel
heden op te slaan in de volge
bouwde binnenstad. Buurtver
eniging Maredorp vindt daar
om dat de gemeente geen ver
gunning moet verlenen aan De
Vliegershop, die wil verhuizen
van de Haarlemmerstraat naar
de Turfmarkt. In de nieuwe
zaak slaat de winkel nog meer
vuurwerk op, weet voorzitter
Jaap Moggré van de buurtver
eniging. „We waren ook tegen
de opslag aan de Haarlemmer
straat. Dat protest is afgewezen,
en toen zijn we niet in beroep
gegaan. Deze keer willen we
doorzetten, het is te gevaarlijk."
Volgens een woordvoerster van
de gemeente verhuist de Vlie
gershop juist om aan de strenge
veiligheidsvoorschriften te kun
nen voldoen, die zijn vastgelegd
in de nieuwe Vuurwerkregeling.
Zo moet er bijvoorbeeld in een
opslagruimte een sprinklerin
stallatie aanwezig zijn.
„Ik snap dat bewoners zich zor
gen maken, zeker naar aanlei
ding van de vuurwerkramp in
Enschede. Maar daar lagen
enorme hoeveelheden zwaar
evenementenvuurwerk opge
slagen. Hier gaat het om consu
mentenvuurwerk, dat minder
zwaar is, en bovendien gaat het
om veel kleinere hoeveelheden.
De regels zijn erg streng. Als er
al iets mis gaat, dan kan dat
geen ernstige gevolgen hebben.
Bovendien controleren we
goed, onze adviseur gaat begin
december en eind december bij
de opslagplaatsen langs."
Projectleider: ouders moeten verantwoordelijkheid nemen
door Wilfred Simons
leiden - Samen opgroeien bete
kent: samen naar school. Project
leider Bob Olders van de Brede
School in Leiden-Noord vindt het
onverantwoord dat er in zijn
wijk 'witte' en 'zwarte' scholen
zijn. De scholen moeten een af
spiegeling zijn van de wijk. Dat is
een belangrijk motief achter de
oprichting van een brede school
in Leiden-Noord.
Tijdens een voorlichtingsavond
over de brede school bleek vori
ge week dat vooral autochtone
ouders niet zoveel bezwaar
hebben tegen de segregatie in
hun wijk. Olders weet dat.
„Maar vraagt u eens aan alloch
tone ouders, wat zij belangrijk
vinden. Zij willen geen zwarte
klassen."
Olders erkent dat het 'niet leuk'
is voor de autochtone ouders
om dit te horen en dat het 'niet
gemakkelijk' is om met deze
boodschap aan te komen, maar
hij wijst hen op hun maat
schappelijke verantwoordelijk
heid. „Die blijft bestaan."
De ouders bleken niet erg en
thousiast over de komst van
een brede school voor alle on
geveer 1200 kinderen in de ba
sisschoolleeftijd. Zo'n massale
school is heel anders dan de
vier kleine scholen die er nu
zijn: de 'witte' protestants-
christelijke school (Spring
plank) en een 'gemengde' (Dol
fijn), een 'gemengde' rooms-
katholieke school (Singel) en
een 'zwarte' openbare school
(Viersprong). Ook zijn ouders
bang dat het levensbeschouwe
lijke karakter van het onderwijs
verdwijnt.
Een andere klacht van ouders is
dat brede scholen worden geas
socieerd met 'achterstandswij
ken'. Dat kan op zichzelf al een
reden zijn om er tegen te zijn.
Leiden-Noord is geen achter-
Het onderwijs van openbare basisschool De Viersprong aan de Timorstraat is goed, zegt projectleider Bob Olders van de gemeente Leiden. Toch helpt die onderwijskundige repu
tatie haar niet om meer 'witte' leerlingen te werven. Foto: Mark Lamers
standswijk, vond een ouder,
hooguit een 'achterstallige
wijk'.
Zij wees op achterstallig onder
houd aan de basisscholen,
waaraan sinds de jaren '70 wei
nig gedaan zou zijn. Als de
'zwarte' scholen nu eens goed
opgeknapt werden, dan trekken
zij vanzelf een beter publiek.
Olders vreest dat het zo een
voudig niet ligt. „Met het on
derwijs in Leiden-Noord is
niets mis", zegt hij met nadruk.
„Inspectierapporten geven dat
aan. Ook op De Viersprong is
het onderwijs heel goed. Toch
slaagt de school er ondanks
haar onderwijskundige reputa
tie niet in om meer autochtone
leerlingen te trekken." Boven
dien voldoen de schoolgebou
wen niet meer aan de eisen die
het onderwijs stelt. „Onderwijs
is niet alleen meer klassikaal, er
zijn bijruimten nodig voor extra
hulp, kinderen werken zelfstan
dig, je wil een iet-ruimte. Je
kunt alle kozijnen netjes op
schilderen, maar achter de ge
vel blijft alles dan zoals het was.
Een brede school in een nieuw
gebouw biedt ons de kans om
in één keer een inhaalslag te
maken."
Ook Olders maakt bezwaar te
gen de term 'achterstandswijk'.
Hij noemt Leiden-Noord liever
een 'aandachtswijk'. Zeker is
dat Leiden-Noord niet de 'al-
lochtonenbuurt' is waar som
mige Leidenaars haar voor hou
den. Volgens Olders komt zo'n
45 procent van de bewoners
van elders, maar er zijn ook cij
fers waaruit blijkt dat het aan
deel allochtonen slechts dertig
procent is.
Ook is Leiden-Noord niet meer
overwegend een arbeiderswijk.
In de jaren '80 en '90 zijn veel
oorspronkelijke bewoners ver
trokken naar nieuwbouwwijken
als de Stevenshof en de Leyhof
in Leiderdorp. Hoogopgeleiden
nemen hun plaats in snel tem
po in: in 2000 bedroeg hun aan
deel in de wijk 18 procent en dit
percentage is inmiddels geste
gen tot rond de dertig. Daar
mee telt de wijk meer hoger op
geleiden dan het landelijk ge
middelde. Veel van hen 'wach
ten' in Noord op een duurdere
woning in een ander deel van
de stad, maar er zijn er ook die
bewust kiezen voor het dyna
mische en gemengde karakter
van de wijk.
Olders wil graag een brede
school omdat die de ontwikke
lingskansen van alle kinderen
vergroot. Als voorbeeld geeft hij
de mogelijkheid van een 'ver
lengde schooldag'. Leerlingen
kunnen dan na de officiële
schooltijd cursussen volgen of
aan sport doen.
„Nu biedt de gemeente sport-
cursussen na schooltijd aan,
maar de respons is lager dan in
andere wijken. Bij het begin van
het schooljaar kwamen er
slechts vijf aanmeldingen. In
brede-schoolverband liggen er
ongelooflijke kansen. Ik wilde,
dat ik ze vroeger zelf had ge
had."
llfred Simons
Leiden trekt de biotechno-
liet voor. Andere ondeme-
p de negen bedrijventerrei-
f de stad telt, kunnen op de-
dienstverlening aanspraak
als de bedrijven op het Bio
Park, alleen weten zij dat
et. Dat zegt WD-wethouder
ma (economische zaken)
y)lttie op klachten van LVI-be-
i)ei|rs R. van den Berg en R.
tuursleden van de LVI vin-
6. st de gemeente Leiden meer
loen om bedrijven te werven
(S)iier opgeleiden werk geven,
te veel in op de biotechnolo
gie, zo is het verwijt van de LVI aan
de wethouder. Geertsema vindt het
verwijt onterecht. Hij wijst op de
Oostvlietpolder, die de komende
jaren speciaal voor productiebe
drijven wordt ontwikkeld. Ook de
bewering dat de biotechnologie al
leen hoogopgeleiden werk biedt,
wil hij nadrukkelijk ontkrachten.
Catering, verpakking, kinderop
vang en schoonmaakwerk, om en
kele voorbeelden te geven, is een
belangrijke spin off van de kernac
tiviteiten. „Alle ondernemers op
het Bio Science Park zeggen dat zij
die mensen óók nodig hebben en
ik geloof hen", aldus Geertsema.
De wethouder is verbaasd over het
feit dat veel bedrijven nauwelijks
weten welke faciliteiten de ge
meente hen kan bieden. „Ik was
laatst bij uitgeverij Brill, in verband
met hun nieuwbouwplannen. De
directie klaagde over de bureaucra
tie waaraan zij onderworpen wor
den. Ik zeg: 'maar weet u dan niet
dat u een account manager kunt
krijgen die u helpt bij het aanvra
gen van uw vergunningen? Weet u
dat wij een loket hebben voor alle
Leidse bedrijven?' Dat wist zij niet.
Die faciliteiten zijn voor alle Leidse
ondernemers beschikbaar."
De LVI vindt dat Leiden niet alleen
op hoogtechnologische industrie
moet mikken, maar ook een laag-
technologisch speerpunt moet
hebben, zoals bijvoorbeeld lood-
gieterswerk of installatietechniek.
Geertsema vindt dat de LVI dan
maar met een voorstel moet ko
men.
Hij stelt wel een paar eisen. Deze
nieuwe industrie moet niet alleen
veel mensen werk geven, maar ook
efficiënt met ruimte omgaan, de
toekomst hebben en vooral renda
bel zijn. „In de Oostvlietpolder is
zo'n bedrijfstak welkom."
Toch krijgt Geertsema eerder een
warm gevoel van de leus 'Leiden
biotechstad' dan van 'Leiden lood-
gietersstad'. „Inderdaad. De bio
technologie is bevruchtend voor de
stad en op de wat langere duur zeer
winstgevend. De bedrijfstak gene
reert allerlei andere bedrijvigheid
waarvan de stad profiteert en is bo
vendien erg innovatief."
Geertsema heeft het University
Park van het Massachusetts Institu
te of Technology in de Verenigde
Staten voor ogen, dat al decennia
lang als aanjager voor de plaatselij
ke economie fungeert. „Het is in
1960 begonnen als kenniscentrum
voor elektronica. In 1970 stapten
de bedrijven over naar computer
hardware, omstreeks 1980 naar
software, rond 1990 naar biotech
nologie en nu zijn er de eerste teke
nen dat daar gewerkt gaat worden
aan medische nanotechnologie.
Zo'n langdurige economische ont
wikkeling in voor Leiden een mooi
toekomstbeeld."
Leeuwenhoek verandert onherkenbaar
Kennisintensieve bedrijven blijken heel flexibel te zijn. Als een nieuw pro
duct winstgevender is dan een bestaand, schakelen zij daar snel op over. Dit
betekent dat deze bedrijven voortdurend bouwen, verbouwen en slopen.
Tot dit besef kwam WD-wethouder Geertsema (economische zaken) tijdens
een seminar dat onlangs gehouden werd in het Rijnlandhuis aan de Archi-
medesweg in Leiden. Hier sprak hij met 'kennisparkontwikkelaars' Bob Sim-
ha en Steve Marsh van het Massachusetts Institute of Technology (MIT),
waar in 1960 het eerste science park' werd opgericht. „Waarschijnlijk is De
Leeuwenhoek over twintig jaar onherkenbaar veranderd."
In De Leeuwenhoek staat nu vooral laagbouw. Zo begon het ook bij het
MIT, maar nu staan daar bedrijfsverzamelgebouwen van negen verdiepin
gen hoog. Ook doen de Amerikanen veel moeite om oudere gebouwen niet
te slopen, maar aan te passen aan nieuwe doelen. Dat is vaak niet gemakke
lijk. „Biotechbedrijven gebruiken nu vijf keer zoveel energie per vierkante
meter vloeroppervlak dan veertig jaar geleden. De bedrading van destijds is
hier niet op berekend." Geertsema trekt hieruit de les dat nieuwbouw in De
Leeuwenhoek voorbereid moet zijn op toekomstige ontwikkelingen. „In het
begin betekent dat een extra investering, maar dat haal je er op de lange
duur uit"