Meeste amusement
op Nederland 1
MEDIA
Sky Radio ook na flink
verlies grootste zender
Hilversum leunt op
zijn kijkcijferkanonnen
Classic FM verkocht
aan 'A.S.O. Radio'
Ground Zero beroert gemoederen
Kennisquizzen en krimi's zorgen voor verstrooiing
BVN-TV start
digitale tv-gids
Hilversum - BVN-TV, de pu
blieke tv-zender voor Neder-
landstaligen in het buitenland,
start vrijdag met een digitale te
levisiegids. De gids informeert
kijkers in de hele wereld over
programma's die te zien zijn op
BVN-TV. De gids is gratis en
wordt eens in de 14 dagen op
vrijdag via e-mail verzonden.
Aanmelden kan via
www.bvn.nl. „Onze kijkers be
schikken niet over een wekelijk
se televisiegids. Wij hopen op
deze manier ons publiek beter
te bedienen". zegt programma
leider Pieter Landman van
BVN-TV.
Het experiment loopt tot en
met eind januari 2004.
Persman Publieke
Omroep stapt op
Hilversum - Woordvoerder
Kees Groothuis van Publieke
Omroep is met onmiddellijke
ingang opgestapt. Hij verschilt
te veel van mening over het al
gehele, toekomstige beleid met
de nieuwe voorzitter, Harm
Bruins Slot. Dan is het beter om
afscheid van elkaar te nemen,
aldus Groothuis. Hij wilde gis
teren niet verder ingaan op de
problemen, omdat dat zo is af
gesproken. Publieke Omroep
staat voor barre tijden: er moet
80 miljoen euro worden bezui
nigd.
Frankrijgt krijgt
nieuwszender
parijs - Frankrijk lanceert in
2005 zijn langverwachte inter
nationale tv-zender met uitslui
tend nieuwsprogramma's. De
Franse premier Jean-Pierre Raf-
farin noemt het de hoogste tijd
voor 'een Franse visie' op het
wereldnieuws. Het station
wordt gezamenlijk geëxploi
teerd door de Franse publieke
omroep en de commerciële
zender TF1. In Frankrijk is lang
durig gedebateerd over de
noodzaak van een Frans alter
natief voor omroepen als het
•anerikaanse CNN en de Britse
BBC. Fransen spreken dan ook
van „het Franse CNN".
Nieuwsquiz
van start
Hilversum - De NCRV start van
daag met een 13-delige serie
van de Nationale nieuwsquiz.
Dit seizoen bestaat elke afleve
ring uit twee teams van beken
de Nederlanders die strijden
om de titel Nationale Nieuws-
kenner 2003.
De eerste twaalf uitzendingen
zijn voorrondes die tot 16 de
cember op het scherm te zien
zullen zijn. De winnaars van de
voorrondes spelen in de grote
finale-uitzending op 23 decem
ber. Nationale nieuwskenners
van vorige jaren zijn: Dionne de
Graaff, Rick Nieman en Paul
Rosenmöller.
Felderhof zet
Fortuyn op dvd
Hilversum - Het televisiepro
gramma Villa Felderhof is sinds
gisteren op dvd en video be
schikbaar. Voor de eerste dvd
zijn twee gedenkwaardige afle
veringen geselecteerd van Va
nessa met Pim Fortuyn en van
Carry Slee met Jules Deelder.
Het schijfje is uitgerust met een
blik achter de schermen en de
volledige teksten uit het gasten
boek van de genodigden. De
dvd wordt uitgegeven door
Strengholt MultiMedia in sa
menwerking met de NCRV en
Felderhof.
Europese prijs
KRO's Deksels!
Hilversum - De KRO-jeugdtele-
visie heeft een paar dagen na
het winnen van de Nederlandse
Academy Award voor de kleu
terdramaserie Knofje weer een
prijs gewonnen. In Bratislava
viel de kleuterkookserie Dek
sels! in de prijzen. Het kreeg de
Prix Danube op het gelijknami
ge tweejaarlijkse internationale
kindertelevisie festival Brati
slava in de categorie informa
tieve programma's en docu
mentaires voor kinderen tot
tien jaar.
Radio Rebecca
in problemen
meppel - Radio Rebecca, het
commerciële station voor
noordoost-Nederland, ontslaat
vier van de 24 medewerkers en
gaat meer plaatjes draaien om
de recessie het hoofd te bieden.
Behalve een gepresenteerde
ochtendshow wordt het station
voor een groot deel van de dag
een non-stop jukebox. Direc
teur John Knol verwacht dat het
onheil met de gedwongen ont
slagen en wijziging in de pro
grammering voorlopig weer is
afgewend. Rebecca was bij de
veiling van etherfrequenties één
van de grote winnaars in de re
gio. Voor een periode van acht
jaar werden frequenties ver
worven voor een groot deel van
Groningen, Drenthe en Overijs
sel en een deel van Flevoland
en Gelderland.
door onze mediaredactie
Hilversum - Nederland i, dat be
kend staat om zijn wat saaie en
oubollige programma's, is des
ondanks het meest 'verstrooien
de' net van de drie publieke zen
ders, omdat er veel kennisquiz
zen en krimi's worden uitgezon
den. Tot die conclusie komt de
toezichthouder van de omroe
pen, het Commissariaat voor de
Media.
Volgens het Commissariaat was
vorig jaar 20,5 procent van de
programmering op Nederland 1
als amusement aan te merken.
Het 'pretnet' Nederland 2
scoorde 12,4 procent en de cul
tuurzender Nederland 3 toch
nog 12 procent. Een publieke
zender mag volgens de wet
maximaal 25 procent amuse
ment uitzenden.
Het is opvallend dat Nederland
1 als een lichte, en luchtige zen
der wordt betiteld. Het Com
missariaat relativeert die con
statering dan ook zelf. „De in
deling van programma's is niet
eenduidig, vaak is sprake van
een mix van cultuur, informatie
en amusement. Maar hoe je
ook indeelt, de publieke om
roep blijft per saldo voldoen
aan de programmavoorschrif
ten."
Vorig jaar mopperden de com
merciële omroepen dat de con
trole door het Commissariaat
niets voorstelt, omdat omroe
pen programma's vrij willekeu
rig in bepaalde categorieën in
deelden. Dat leidde er bijvoor
beeld toe dat de omroepen vol
gens eigen zeggen in 2001 nau
welijks iets aan amusement de
den. Daarop werd de omroe
pen verzocht voor 2002 de defi
nitie van wat amusement is,
wat ruimer te nemen.
Het Commissariaat voor de
Media controleert elk jaar of de
publieke zenders voldoen aan
hun wettelijke opdracht om in
bepaalde verhouding onder
meer informatieve, educatieve
en 'verstrooiende' program
ma's uit te zenden. Afgelopen
jaar zat het met die verhoudin
gen wel goed, aldus het Com
missariaat.
MiivFBciiM - Skv Rarlin is nnp al- fiewissel. was dat 10.7 nrorent. deed vooral Radio 1 hi
Hilversum - Sky Radio is nog al
tijd de best beluisterde radio
zender van Nederland, maar
het station heeft te lijden gehad
onder de warme zomer en de
recente herverdeling van de
etherfrequenties. In juli en au
gustus daalde het marktaandeel
van de non-stop muziekzender
met 1.4 procent ten opzichte
van mei en juni: 11,6 procent
tegen 13 procent. De ether ging
begin juni op de schop.
Radio 538, het station dat bij
eerdere becijferingen van de af
deling Kijk- en Luisteronder
zoek (KLÓ) het meest leek te
profiteren van de herverdeling,
zakt in de nieuwste cijfers weer
bijna terug tot het aandeel van
vóór de operatie. Met 11 pro
cent is 538 nummer twee in Ne
derland. In juni stemde nog
11,5 procent op het station af.
In mei, vóór de grote frequen
tiewissel, was dat 10,7 procent.
Bij de commerciëlen was de
grootste verliezer Radio 10. dat
naast een FM-ffequentie greep.
Bleef het verlies in juni nog be
perkt, nu levert de zender 2.3
procent in om op 4,6 uit te ko
men. Noordzee FM deed het
wel goed en steeg met 0,4 pro
cent tot 6,1 procent.
Opvallend
Gassic FM en Business Nieuws
wisten er 0,1 procent bij te
sprokkelen. Opvallend is dat
ook Arrow Classic Rock dat
deed (van 2,0 naar 2,1), terwijl
ook die zender geen FM-fre-
quentie wist te bemachtigen.
Van de drie nieuwkomers was
Radio 103 Veronica 2,8 procent
de grote winnaar. RTLFM bleef
steken op 0,8 procent en ID&T
Radio op 0,7.
Bij de publieke radiozenders
deed vooral Radio 1 het goed
met 1,1 procent meer luiste
raars. De nieuws- en actualitei
tenzender bond 9.7 procent
aan zich. Popzender Radio 3
raakte 1,2 procent kwijt. Radio
2 0,1), Radio 4 0,2) en
747AM 0,2) boekten lichte
winst. De grote groei zat voor
de publieken bij de regionale
omroepen, met een plus van
0,8 procent. Met een totaal
marktaandeel van 46,1 procent
bleven de publieke zenders net
achter de commerciëlen (47,8
procent).
KLO wijst er op dat de zomer
normaal gesproken al invloed
heeft op het luistergedrag, en
de zeer warme zomer van dit
jaar zeker. De uiteindelijke ge
volgen van de herverdeling van
de FM-frequenties zullen daar
om pas in het najaar blijken, al
dus KLO.
Paul de Leeuw en Jamai op de Amsterdamse Uitmarkt. De Leeuw weet alles van overexposure, en Jamai moet er voor waken. Of zoals
marktonderzoeker het zegt: „Hij moet nu wel met een verdomd goed nieuw nummer komen. Mensen kopen één keer een bril van hei j
daarna niet meer." Foto: ANP/Juan Vrijdag
Overbelaste sterren lopen het risico dat verveelde kijkers afhaken
door Els Boer
huizen - Peter Santa, dirigent
en oprichter van het Amster
dam Symphony Orchestra, zal
de muziekzender Classic FM
overnemen. Het station is mo
menteel alleen op de kabel te
ontvangen. Voorwaarde voor de
koop is dat het station ook een
landelijke FM-etherfrequentie
krijgt toegewezen.
'Amsterdam Symphony Or
chestra Radio' is een van de ze
ven gegadigden voor het laatst
overgebleven landelijke FM-
pakket. Het gaat om kavel A8,
bestemd voor klassieke muziek
en/of jazz. Naar verwachting
worden de frequenties nog dit
najaar toegewezen. De concur
rentie is hevig. Andere gegadig
den voor een plek in de ether
zijn onder andere 538 (Classi-
c4U), Mojo Concerts samen
met John de Mol (North Sea
Jazz FM), Sanoma Uitgevers
(Hammock FM), Erik de Vlieger
(Colorful Radio), Arrow Classic
Rock en Mediasales Finland
(Super Jazz).
Peter Santa heeft grootse plan
nen: „Het benodigde geld heb
ik samen met Mathijs Resink -
media-advocaat en mede-initi
atiefnemer - geregeld. Samen
willen wij het station ombou
wen van 'enkel plaatjes draaien'
naar een combinatie van cd's
en live muziek en ruimte voor
de muzikale actualiteit. Droge
aankondigingen worden ver
vangen door korte anekdotes
bij de stukken, zodat de muziek
meer gaat leven. Bovendien wil
ik jonge musici de gelegenheid
bieden om eigen opnames te
laten horen. Dat alles echter
zonder de huidige luisteraars af
te schrikken.
Ik zoek eigenlijk een tussen
vorm tussen Radio 4 en het hui
dige Classic FM. Classic FM
heeft een groot publiek in aan
raking gebracht met klassieke
muziek. Ik wil dat publiek met
een levendige, klassieke mu
ziekzender vasthouden onder
het motto: 'klassiek mag ook
leuk zijn."
Linda de Mol doet dit seizoen
drie programma's. Carlo en Irene
verschijnen zo'n beetje alle da
gen op de buis en ook Angela,
Beau, Albert, Bridget en Bert
worden op meerdere fronten in
gezet. Hilversum speelt op safe
met z'n kijkcijferkanonnen. Maar
wie knapt er het eerste af. de
overbelaste presentator of de
naar variatie hunkerende kijker?
door Martin Ruesink
Hilversum - Overexposure'.
Volgens Van Dale 'overdreven,
langdurige belangstelling van
de media voor iemand, bijvoor
beeld een pop- of sportvedette'.
Niet alleen topvoetballers als
David Beckham, hoogheden en
professionele galagangers als
de Breukhovens lopen het ge
vaar te worden overbelicht,
maar ook mediamakers zelf.
Ooit telde Nederland slechts
een handjevol tv-grootheden.
Er waren hooguit twee zenders
en als je daar op verscheen,
werd je de volgende dag be
wonderend aangekeken. Hoe
groot je roem ook was, de kans
op overexposure bleef klein. El
ke omroep had z'n vaste avond
en dagprogramma's waren er
niet. Je verscheen één keer per
week op de tv en dat was het.
Anno 2003 is het medialand
schap drastisch veranderd: Op
meer dan vijftien Nederlandsta
lige zenders wordt bijna 24 uur
per dag geknokt om een half
procentje kijkcijfers. Sinds de
komst van commerciële tv zijn
die cijfers vanwege de daaruit
voortvloeiende reclame-inkom
sten allesbepalend geworden,
ook in het publieke bestel.
Paul de Leeuw beleefde midden
jaren negentig zijn top. toen hij
als VARA-boegbeeld veel kijkers
aan zich bond met shows ails
De Schreeuw van De Leeuw. In
Zomergasten blikte De Leeuw
onlangs met gemengde gevoe
lens terug. De enorme aan
dacht maakte hem bepaald
geen leuker mens. „Ik heb een
tijdje niet gedeugd. Ik liep ver
naast mijn schoenen. Ik dacht:
je hebt Joop van den Ende, dan
niks en dan kom ik. Ik had
grootheidswaanzin.
„Paul de Leeuw vind ik mis
schien wel het duidelijkste
voorbeeld van wat overexposu
re met mensen kan doen", zegt
mediadeskundige Anne van der
Meiden. „Die heb ik zien veran
deren van een prettige, sponta
ne verschijning in een irritante
giechelmachine. Natuurlijk gaat
zo'n man op een gegevert mo
ment aan zichzelf twijfelen,
omdat hij almaar meer moet
gaan presteren."
Kilometervreters
Van der Meiden beschouwt de
tv als de etalage van de steeds
sneller draaiende 'hedonisti
sche verzadigingscultuur',
waarin stilstand achteruitgang
betekent. Elke prestatie moet
de volgende keer overtroffen
worden: nieuwe formule, nu
nóg beter. Je zou daarbij ver
wachten dat vertrouwde ge
zichten juist sneller dan voor
heen plaats maken voor frisse
presentatoren.
Waarom houden omroepen
dan zo sterk vast aan boegbeel-,
den als Linda de Mol (Tros), Al-
bert Verlinde (RTL4), Bridget
Maasland (BNN) en Bert van
Leeuwen (EO)? Juist omdat de
kijkcijfers allesbepalend zijn ge
worden, proberen omroepen
het selecte groepje dat veel kij
kers trekt zo veel mogelijk in te
zetten. „Maar als je dat te veel
en te lang doet, krijgt diezelfde
kijker genoeg van die paar ge
zichten", zegt Van der Meiden.
Carlo Boszhard en Irene Moors
zijn de ware kilometervreters
van de Holland Media Groep.
Het duo presenteert samen de
zondagmiddagshow Life Co
oking, en krijgt vanaf oktober
ook een 'ouderwets Hollands'
zaterdagavondprogramma op
RTL 4, de Carlo Irene Show.
Carlo begint ook aan een nieuw
seizoen met het dagelijkse spel
letje Cash Carlo op Yorin. En
Irene staat volop in de belang
stelling met het koppelpro
gramma De Bachelor.
Lopen ze geen levensgrote kans
op een burn-out? En raakt het
publiek niet een keer op ze uit
gekeken? De HMG is er niet
bang voor. „Carlo en Irene zijn
zijn twee grote talenten die heel
populair zijn", zegt voorlichter
Kim Koppenol van HMG. „Op
zich valt het wel mee met hun
exposure, omdat de program
ma's op twee netten te zien zijn
en op andere doelgroepen mik
ken."
Volgens Koppenol ziet haar be
drijf er scherp op toe dat de
toppers niet te vaak te zien zijn.
„Het is een beetje een onder-
buikgevoel, maar we hebben
snel genoeg door of het publiek
het welletjes vindt en nieuwe
gezichten wil zien." Maar hoe
zit het dan met de werkbelas
ting van sterren, die som
een gezin hebben, nog
ren in films of avond aan
optreden in een musical-
penol: „Dat is een kwesti q
goed overleg. Iedereen h r,
belang bij een juiste bala u
sen werk en privé."
Delegeren
Zou dat laatste Albert Va tfi
wel lukken? Naast zijn w
voor RTL Boulevard heel
linde vanaf 18 oktober z
gen talkshow AV Nu. Verfo
schrijft hij columns voor
TrosKompas en NRC Ha
blad en runt hij ook nog
theaterproductiebedrij! r
hij enige tijd geleden nie
opgebrand?
Verlinde: „Ik organiseer ij
woordig heel strak. Ik h<
goede secretaresse en ka
meer delegeren. Dat moi JJ
want ik vind Boulevard
steeds hartstikke leuk oi
doen. Het is alleen wel S
werk. Op het theaterbnre a,
ik iemand aangenomen
taken van me overneemt
hou nu echt in de gaten
niet te veel wordt. /Mies is
organiseerd dat ik 's avoi tl;
half negen vrij ben.51
De presentator is niet bai
het publiek te veel Albert 2
linde krijgt, zoals destijds tri
Paul de Leeuw. „Het vers
dat zijn programma's hel !r
om hem draaiden. Bij RT ei
levard gaat het niet om n r(
maar om de onderwerpe
ben dus veel minder naq
lijk aanwezig. Voor mijn
show straks geldt hetzelfi 'l
wil daar vooral de gasten |jj
het woord laten. 2
Hilversum - In elk geval de ko
mende tien jaar zal Ground Ze
ro met afstand de meest be
sproken bouwplaats ter wereld
zijn. Op de plek in New York
waar tot 11 september 2001 de
Twin Towers van het World
Trade Center stonden, verrijst
een op papier megalomaan
complex van kantoren, winkel
en uitgaanscentra, musea, par
ken en een ingenieus knoop
punt van openbaar vervoer.
Vooral de ruimte die is gereser
veerd voor de herdenking van
de slachtoffers van 11 septem
ber is onderwerp van verwoede
discussies. „Het idee dat men
sen straks bij McDonald's een
hamburger eten boven het graf
van mijn zoon is ondraaglijk",
zegt een nabestaande in de do
cumentaire 'Engineering the
Future - rebuilding Ground Ze
ro', die Discovery Channel van
avond uitzendt.
Toen de schok van de aansla
gen op de WTC-torens na enke
le maanden wat was weggeëbd,
wisten de Amerikanen niet
goed wat ze aan moesten met
het litteken dat Manhattan ont
siert. Vervolgens ontspon zich
een verwoede discussie over de
bestemming van Ground Zero.
Moest het niet een plaats voor
bezinning worden in de vorm
van een park met monument?
Of zou het beter zijn om juist
op te staan tegen de dreiging
van terroristen en de torens in
oude glorie te herbouwen?
Projectontwikkelaar Larry Sil-
verstein, die zes weken voor de
Ground Zero, nu nog een gapende wond in Manhattan, is het onderwerp van grootse en niet onomstre
den bouwplannen. Foto: GPD/Thom van Amsterdam
aanslagen een miljardencon
tract tekende om het de ko
mende decennia voor het zeg
gen te hebben op het WTC-ter-
rein, was voorstander van her
bouw van het WTC, maar ver
anderde schielijk van mening
toen bleek dat massa's New
Yorkers zwoeren dat ze nooit
meer in een wolkenkrabber wil
den werken.
Uiteindelijk werd besloten om
een wedstrijd uit te schrijven
onder architecten. Winnaar
werd het ontwerp van Daniel
Libeskind, waarvan de 533 me
ter hoge Freedom Tower het
meest in het oog springt. In de
toekomst zal daarmee op
Ground Zero weer het hoogste
gebouw van de wereld staan.
De kantoren zullen niet opruk
ken tot de bovenste etages. Die
zijn transparant en gereser
veerd voor een overdekte tuin.
Daarnaast zullen er op Ground
Zero nog vier iets lagere torens
verrijzen, allen met taps toelo
pende spitsen. „Het feit dat ik
immigrant ben heeft invloed
gehad op het ontwerp", zegt de
geboren Pool, die via Israël op
13-jarige leeftijd naar New York
kwam. „De wolkenkrabbers
hebben de vorm van vlammen
die verwijzen naar de toorts van
het Vrijheidsbeeld, het symbool
van het vrije, democratische
Amerika."
New York is ondertussen veran
derd in een vat vol tegenstrij
digheden. De een noemt de
nieuwe wolkenkrabbers 'een
open uitnodiging aan terroris
ten', de ander vindt concessies
aan de terroristen slap en pleit
juist voor een staaltje typische
Amerikaanse bravoure.
Te midden van de wirwar van
meningen wordt Libeskind ge
acht bij de constructie van zijn
complex rekening te houden
met alle gevoeligheden. „Ik zie
het als een oesterschelp, waar
de elementen van alle kanten
zware druk op uitoefenen. Als
gevolg daarvan ontstaat ten
slotte iets heel moois:' een pa
rel." Bij de bouw van de nieuwe
wolkenkrabbers staat veiligheid
voorop. Inmiddels is begonnen
met de herbouw van het ge
bouw WTC 7, dat instortte on
der het gewicht van het puin
van de inzakkende Twin To
wers. Silverstein heeft al aange
kondigd kantoor te gaan hou
den in de nieuwe kolos. Om de
New-Yorkers ervan te doordrin
gen dat werken op hoogte in de
toekomst weer veilig is.
Berrit de Lange
Rebuilding Ground Zero, van
avond, Discovery Channel,
22.00 uur
KIJKCIJFERS
Top 10 meest bekeken programma's
1. Studio sport (zo, 19u) NOS
2. Baantjer RTL 4
3. Kopspijkers VARA
4. Spoorloos KRO
5. Journaal (zo, 20u) NOS
6. Voetbal Feyenoord-Karnten NOS
7. Goede tijden, slechte tijden RTL 4
8. Miljoenenjacht TROS
9. Newcastle United-NAC NOS
10. Hart van Nederland SBS6
:ii
Top 10 meest bekeken kinderprogramma
1. Jeugdjournaal
2. Villa achterwerk
3. Totally spies
4. Pokémon
5. Hamtaro
6. Klokhuis
7. Old Tom
8. Mijn lievelingsdier
9. Seluh
10. Little ghosts
Marktaandelen inc
NOS
VPRO
Fox Kids
Fox Kids
Fox Kids
NPS
VPRO
VPRO
VPRO
VPRO
Nederland 1
12,4
(12,1)
Nederland 2
17,8
(20.4)
-
Nederland 3
7,4
(7,4)
RTL 4
16,7
(15,5)
RTL 5
5,5
(4,7)
Yorin
5,9
(5,8)
SBS 6
10,6
(10,5)
NET 5
5,6
(6,0)
V8
4,6
(4,2)
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en Li
onderzoek van de Publieke Omroep. Het aantal kijkers x
De lijst met meest bekeken kinderprogramma's bestaat t
kers van 3 tot en met 12 jaar. Tussen haakjes staan de fl
aandelen van vorige week.