De heroic
Het menselijk
10 FOTOGRAFIE
m
23
34
Kruiswoordraadsel
Goed in bijzondere vakanties
CD VAN DE DAG
LEAP 05 N-d'T
INTO
UMPT/Jtion
/ft£)c f?K.T\ 7>tL RL* tortjtës /jlWA
Genre: soundtrack
David Byrne
Lead Us Not Into Temptation
(from the film Young Adam)
met leden van o.a. Mogwai,
Belle and Sebastian, Delgados
Thrill Jockey Records Thrill 133
In de stemming voor een herfstfilm? Ga naai- Young Adam van re
gisseur David MacKenzie. Je ziet wat beatnik Alexander Trocchi
ooit zo pakkend schreef. Stel je de grijze jaren vijftig voor. Tussen
Edinburgh en Glasgow vissen een wachtschipper en zijn woeste
knecht een levenloze jonge vrouw uit het kanaal. Een thriller vol
donkere stemmingen, droefenis en treurige seks volgt. David Byr
ne, bekend van Talking Heads en theater- en filmmuziek als Ca
therine Wheel en The Last Emperor, schreef er trage en beeldende
muziek bij. De in Dumbarton (Schotland) geboren Byrne voelt de
stemming haarfijn aan. Hij huurt cellisten, bassisten en een draai
lierspeler uit Schotse bands in en laat hen soms diep ontroerende
melodielijnen spelen - zoals in Lodger en Sar On The Docks. Sam
ples van een piepend kerkhek en een remmende metro trein neemt
David mee uit New York, evenals de Charles Mingus-compositie
Haitian Fight Song. Denk aan Tindersticks, John Cage, Blue Nile.
BOEK VAN DE DAG
Michael Herr
11trslitgen uit Vietnam
Onderwerp: Vietnam
Michael Herr
Verslagen uit Vietnam
Uitg. De Arbeiderspers
Prijs: 22,95
De prestigieuze serie Oorlogsdomein van De Arbeiderspers komt
in tijd steeds dichterbij. Na de ervaringen van John Sommerfield,
Henri Barbusse en Ernst Jünger over de gruwelijke oorlogen uit de
eerste helft van de twintigste eeuw verscheen eerder dit jaar het
verslag van Anne Nivat (correspondente voor Libération in Mos
kou) over de oorlog in Tsjetsjenië. Het nieuwste boek, nummer
tien in de reeks, belicht de oorlog in Vietnam. Ogenschijnlijk een
fikse stap terug in de tijd, maar door de huidige situatie in Irak
misschien wel actueler dan ooit. Auteur is de journalist Michael
Herr, later bekend als co-auteur van filmscripts als Apocalypse
Now en Full Metal Jacket. Ook uit Verslagen uit Vietnam spreekt
zijn beeldende vermogen: hij weet in zijn ontluisterende verslag de
Aziatische hel fysiek voelbaar te maken. „Het beste boek dat ik ooit
heb gelezen over mannen en oorlog in onze tijd", aldus John Le
Carré.
KOKKERELLEN
Rundvlees met pruimen
Hoofdgerecht voor 2 personen
Het gerecht betreft een voor de
westerse wereld aangepast Ja
pans gerecht waarvoor wel een
Japanse sojasaus moet wor
den gebruikt. De sojasaus
onderscheidt zich van alle
andere sojasauzen door
de smaak en het feit dat
er in de meeste Japanse
sojasauzen geen zout is
verwerkt. Sojasauzen
worden in vrijwel alle
landen van Azië ge
maakt. De onderlinge
verschillen in smaak
zijn soms heel groot.
De bij ons favoriete
ketjap heeft een Ma
leisische oorsprong
(Indonesië/Malakka). De
meeste ketjap wordt, even
als sommige Japanse en Chinese
sojasauzen, tegenwoordig in ons
land gemaakt. Ze kunnen mede
daardoor verschillen van de soja
sauzen in de landen waar ze ei
genlijk thuishoren.
Ingrediënten
1 theel. orange pekoe thee; 6-8
grote gedroogde pruimen, ont
pit; 250 gram mals rundvlees,
zoals kogelbiefstuk, aan een
stukje; 2 eetl. Japanse sojasaus
(Kikkoman); zout. Voorts: 4
eetl. mirin, saké, Chinese rijst
wijn of droge sherry +1/2 theel.
suiker; 1 eetl. bruine basterd
suiker; 2 eetl. Japanse sojasaus
(Kikkoman); 11/2 eetl. (zonne
bloem) olie; 1 grote tomaat, ont
veld, vruchtvlees in smalle
reepjes gesneden.
Bereiding
Spoel de pruimen enkele malen
onder stromend koud water.
Leg ze in een kom. Breng 4 de
ciliter water aan de kook. Laat
de thee er 6 minuten in trekken.
Zeef de thee en laat de thee tot
lauwwarm afkoelen. Schenk de
thee bij de pruimen en laat alles
6-8 uur staan.
Maak het vlees droog met keu
kenpapier. Snijd het vlees
in reepjes (ca. 1x4 cm.).
Leg het vlees in een
kom en schenk 2 eetle
pels sojasaus er over.
Schep alles enkele ma
len om en laat alles
tenminste 20 minuten
staan. Gebruik op
nieuw keukenpapier
om het vlees weer
droog te maken.
Leg de geweekte
pruimen in een
pannetje. Voeg
mirin, saké of alter
natief, basterdsuiker,
sojasaus en 1 mespunt
zout toe. Schenk er
daama zoveel koud water
bij tot de pruimen net on
der liggen. Breng alles lang
zaam tot het kookpunt. Houd
de pruimen daama zolang te
gen de kook aan tot ze gaar zijn
(ca. 25 minuten). Laat het kook
vocht van de pruimen zolang
koken tot er door het indampen
niet veel meer dan 2 deciliter is
overgebleven.
Verhit intussen de wok en laat
de olie er even in rond walsen.
Bak het vlees er, onder voortdu
rend roeren en omscheppen, 3
minuten in. Strooi er daama
een beetje zout over.
Presentatie
Schep het vlees als bergjes in
het midden van voorverwarm
de borden. Verdeel de tomaten
er over. Schep er enkele eetle
pels van het ingedampte kook
vocht van de pruimen over.
Schik de pruimen er rondom.
Geef de rest van het kookvocht
er apart in eenpersoons kom
metjes bij. Dien er droog ge
kookte rijst of heel licht in wei
nig olie gebakken mihoen bij
op.
Hans Belterman
VERKEERSCONTROLES
De verkeerspolitie controleert in het hele land of de automobilis
ten zich houden aan de voorgeschreven maximum-snelheden.
Een aantal controles wordt dagelijks uitgevoerd: Al knooppunt
Hoevelaken en knooppunt Beekbergen en A27 knooppunt Gorin-
chem e-n knooppunt Everdingen.
28°
DE RE
'Bizar', 'decadent', 'extravagant', zelf kan fotograaf Erwin Olaf weinig met
op zijn werk geplakt zijn. Hij wil kijkers op het verkeerde been zetten,
oproepen. En schoonheid laten zien. Olaf: „Ik wil niet de treurigheid van
tonen, maar het heroïsche van gewone mensen. Ik wil mijn modellen ne
helden." Onder de titel 'Silver' is in het Groninger Museum eei
overzichtstentoonstelling aan Olafs werk gewijd.
door Mannus van der Laan
Al bijna zijn hele loopbaan maakt Erwin
Olaf (1959) foto's van het menselijk li
chaam. Streng geënsceneerde foto's die
het lichaam uitbundig be
jubelen. De modellen zijn
dik en dun, lelijk en mooi,
jong en oud. Hij toont
menselijk vlees zoals het
nooit eerder werd ver
toond, in ongewone hou
dingen en spannende,
erotische uitdossingen.
En altijd weer zijn er men
sen die er aanstoot aan
nemen. Je kon voorspellen
dat ook zijn foto van een
mannenkont waar mu
zieknoten uit komen, op
de cover van de seizoens
brochure van de Stads
schouwburg/De Ooster
poort in Groningen, ver
ontwaardigde reacties zou
oproepen. .Alsof die men
sen geen kont hebben",
verzucht Olaf. „Maar ik
moest er ook wel weer om
lachen."
Hij zoekt de controverse
niet bewust op, zegt hij.
Als je echt een schandaal
wilt veroorzaken, is het ge
doemd te mislukken. Zijn
doel is niet mensen boos
te maken, maar om ze
naar het theater te krijgen.
Dat lukt niet met een grijs
beeld. „Maak je niet zo
druk, denk ik dan. Je ziet
toch dat het een grap is. Er
zijn andere dingen die veel
belangrijker zijn. Een stuk
je bloot roept nog altijd
controverse op, maar te
gen geweld of oorlog krijg
je geen mens meer in be
weging. Dus ik zal blijven
strijden!"
Erwin Olaf Springveld, zo
als hij voluit heet, is niet
alleen strijdbaar. Hij kent
ook weinig gêne. In de ja
ren tachtig portretteerde
Kii „lo trr.ï-.s.
luj ZilCii/jcii uciia dia uavca-
tiet en op een andere foto
met een klodder sperma
op zijn gezicht. Ook tij
dens het gesprek neemt
hij geen blad voor de
mond. Maar in alles wat
hij zegt, klinkt een lichte
toon door.
Op de kop af 25 jaar zit
Olaf nu in het vak. Hij stu
deerde in 1980 af aan de
School voor de Journalis
tiek in Utrecht, waar hij les
kreeg van Dirk van der
Spek, de latere uitgever van het fotoblad
Focus. Verder was hij een paar jaar assis
tent van fotojournalist André Ruigrok.
In het Groninger Museurn
foto's uit die periode, variëi
hoppers en bodybuilders to
nes-fans. Ook toen al wa!
neerd door het uitgaanslev
chaamscultuur. Van beslis!
was zijn ontmoeting in 198!
graaf Hans van Manen. I
kennismaken met de naakt
bert Mapplethorpe. De zeel
tisch ingestelde Van Manei
kunstenaar van hem. Olaf
in en kwam eruit met fot
dien per ansichtkaart de
over gaan.
Het beeld van de blonde di
twee billen scheel de lens
middels een klassieker. Ev
van de jongen met de s
champagne voor zijn buik.
te doorbraak kwam in 1981
men', een serie van 32
dwergen, dikkerds en ant
wen en riemen omsnoerd
schaakstukken verbeelden.
Schoonheid
In zijn studiofotografie
zich meteen zijn voorlie
menselijke lichaam. „Ik heb
en seksualiteit", verklaart
omdat ik mezelf de oren
neuk - dat valt wel mee.'
niet pornografisch, daarvoi
kunsteld. Hij wil kijkers op
been zetten en emoties b
pen.
Hij wil ook schoonheid late
niet louter mooie mensen
„Daar zijn al zoveel collega'
Evenmin wil hij Jan en alle 2C
camera. Dat laat hij liever 0 p
ke Dijkstra en haar adeptei di
niet de treurigheid van het ij
zien, maar het heroïsche ei
mensen. Ik wil mijn modell e
als helden. Mijn modellen Tl
niet voor mij, ze acteren." m
Dat hij zover is gekomen k ir
dat hij de tijd heeft gekregi si
ontwikkelen. „Nu vreten d< 11
en spugen je snel weer uit e
aan de fotografen zelf. Ze vi n
in de Vogue. Er zijn ook vi g
gluren dan töGu IX uSgöii fit
bovendien kunst geworden igi
kunstl Als je een oude fab oc
weer fotografeert, dan maa li
dat ook nog eens twintig j iti
krijg je de Erasmusprijs." p
Bespeuren we hierin een el
kenning? Olaf wuift het lu< 1
„Je kunt niet de hele wer Z
Al die labels die op zijn wel
of het nu 'bizar', 'decaden et
gant' is, hij kan er niets me t,
er evenmin wakker van. Hij h
erg dat sommigen hem ty I,
nicht. „Dat ben ik niet." ijl
Olaf werkt in een gestaag Vt
Nu zijn werk bij elkaar han le
divers het is. De serie ai
'Matt' en 'Mleke', twee foto's uit de serie 'Paradise Portraits', het vrije werk van Erwin Olaf,
dat op de expositie In het Groninger Museum veel aandacht trekt. Foto's: Erwin Olaf
21
22
26
29
30
31
32
33
(advertentie)
•els
Horizontaal:
1. Bijbelse naam; 5. bevel; 6. taxi (Eng.); 8. reuzel; 11. wo -hi
boot; 13. ter attentie van; 15. zijde van een schip; 16. deel De
een fuik; 18. muzieknoot.; 19. lidwoord; 20. voorzetsel; 21
voegwoord; 23. fijn; 25. naschrift; 26. onbewerkt; 28. zwai N
delfstof; 29. soort vuurwerk; 32. uitroep van vreugde; 33.
roep van opluchting; 34. harde slag.
Bijna 6400 langdurig zieken en gehandicapten gaan met de Zonnebloem
op vakantie. U kunt de Zonnebloem helpen om haar vakanties voor
zieken en gehandicapten betaalbaar
te houden
de Zonnebloem
Tel. (076) 564 63 62
Gou^cuN www.zonnebloem.nl
de
iel
N
ver
lij»
rag
Verticaal: tie
1. Stuk hout; 2. voorzetsel; 3. tennisterm; 4. blijf staan!; 7. 'ez
afgunstig; 9. scheepstakel; 10. hoofd van een klooster; 12 5al
14. slee; 16. een beetje; 17. zeilschip; 22. thans; 24. wildé !»®j
haver; 25. onmeetbaar getal; 27. rancune; 28. niet een; 30. |en,
(Eng.); 31. persoonlijk vnw. |0(j
val
idei
ees
Oplossing van woensdag:
Horizontaal: 4. Motoren; 5. lichtmis; 7. spot; 9. slof; 10. zeebe
Verticaal: 1. Poliep; 2. tophit; 3. kermisbed; 6. scoren; 8. over.
c va
