TOERISME
an vuurtoren naar vuurtoren in Quebec
4
Het heilig bloed in de vrijheid
Waterpuffende walvissen en dansende Jan van Genten
FEfeEN
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 2003
heeft 43 vuurtorens. De
daarvan zijn niet meer in
tvoor het scheepvaart-
Ongeveer de helft is in-
5 aan een nieuw leven be-
I in de toeristische indu-
s overnachtingsplek of
eum. Langs deze vuurto-
een route uitgezet die
aat voor een intensieve
naking met het maritie-
I van Quebec en zijn
Idigende natuur.
ib de Vries
oodstil op het eiland
nture. Bij de aanlegstei-
n wat verlaten huizen,
londen hier vissersge-
maar die hebben hun
ers gezocht. Het karak-
jde visvangst (groter,
oter) is veranderd en
Ie en geïsoleerd bestaan
iventure past niet meer
tijd. Stilte dus, je hoort
eigen ademhaling.
na een paar kilome-
lelen over het eiland,
vrouwelijke gids in-
wijsvinger op. Er valt
it te horen. Geruis op af-
jkt het. Dichterbij ko-
nerk je wat het echt is
er van een koor van dui-
ijan van Genten, die het
lot hun ver blij fplaats
gekozen.
leer je eenmaal oog in
it met dit glorieuze diri-
koor bekruipt je een
ontroering. Zo
vreselijk mooi. Het
if je de hoofdrol mag
[in een documentaire
:overy Channel of Na-
igraphic, zó dichtbij
achtige vogels kun je
Tot, bij wijze van spre-
aai-afstand. Bijna bo
lkaar voeren mannetjes
I JFE RS
Cap d'Espoir-vuurtoren, vlakbij Percé. Foto's: GPD/Rob de Vries
de - Franstalige - provincie
istkust van Canada. Het
oppervlakte van bijna 1,7
ierkante kilometer en is
zeven keer zo groot als
Maar er wonen slechts 7,4
ïensen, een kwart van alle
!n.
lis de Canadese dollar; 1 euro
per 1.4 Canadese dollar. Om
fin te kunnen is een paspoort
Je. De beste tijd om Quebec
ien is de zomer en de
orte lente en herfst.
:r informatie over Canada:
Tourism Commission,
0820, 2500 GV Den Haag, e-
i@canadatourism.nl,
www.canadatourism.nl en
velcanada.ca.
informatie over het
e deel van Quebec is te
website
ibec.maritime.qc.ca.
dse touroperators, die
ireizen aanbieden zijn Jan
ibsite www.jandoets.nl, tel.
33 en TUI, dat onder meer
lagse auto-rondreis op basis
aanbiedt vanaf 1.049 euro
on. Website www.tui.nl
jvliegt dagelijks naar
ll.Van mei t/m oktober vliegt
[Transat naar deze stad.
en vrouwtjes een soort rituele
dans uit, draaien om elkaar
heen, schuiven met halzen en
koppen liefdevol langs elkaar.
Af en toe vliegen er zwermen
weg pm uit het water voor de
kust zeewier op te pikken,
waarmee de nesten voltooid
worden.
Op lie Bonaventure bevindt
zich de grootste Jan van Gen
ten-kolonie van Noord-Ameri
ka. Zoals gezegd: prachtige ma
jestueuze vogels met een span
wijdte van 1.80 meter en fraai
geel gekleurde hals en kop. In
dit vogelreservaat hebben ze er
zo'n kleine 100.000, dat is min
der dan op de Schotse Orkney-
eilanden maar déar kun je er
bij lange na niet zo dichtbij ko
men. Behalve deze kolonie telt
Bonaventure nog zo'n 150.000
andere vogels. Het is dus geen
wonder dat een excursie naar
dit eiland hoog op de verlang
lijst van natuurliefhebbers en
met name birdwatchers staat.
Je kunt erheen met een excur
sieboot die vaart vanaf het op
het vasteland gelegen stadje
Percé. Altijd gaat een gids mee
en zijn de groepen klein, want
de rust van de vogels mag niet
verstoord worden. Niettemin
ontvangen de vogels op het ei
land 60.000 bezoekers per jaar.
Lighthouse trail
Dat Percé is trouwens een van
de aantrekkelijkste plaatsen
langs de kust van Quebec. Een
kleine 4000 inwoners, een ge
zellige hoofdstraat, omzoomd
door kleurige motels, souvenir-
en kunstwinkeltjes en vlak voor
de kust een van de belangrijk
ste en meest gefotografeerde
attracties van de provincie: Ro-
cher Percé, een 88 meter hoge
en 475 meter lange rots met
een gat erin. De plaatselijke be
volking vindt dat de rots op een
walvis lijkt.
Vuurtorens
Percé is een van de plaatsen die
je aandoet wanneer je de Light
house Trail volgt. Want Percé
heeft de Cap d'Espoir. Hoewel
feitelijk niet meer dan een paal
met daarop een draaiend lamp
je, heeft dit baken voor dolende
zeelieden toch een architecto
nisch aantrekkelijk uiterlijk
meegekregen. Het Lighthouse
Trail voert van vuurtoren naar
vuurtoren en laat de toerist zo
kennismaken met het maritie
me deel van de provincie. Que
bec heeft 43 vuurtorens, waar
van er twintig zijn ingericht als
museum, herberg of apparte
ment. Ze staan niet alleen aan
de kust, maar ook langs de im
mens brede St. Lawrence rivier.
De Pot k l'Eau-de-Vie op Straw
berry Island, voor de kust van
Rivière-du-Loup is alleen per
boot bereikbaar.Dat is dan wel
een boot van de Societé Duvet-
nor, een vereniging die enkele
tientallen jaren geleden ge
sticht werd door een groep bio
logen. Zij maakten zich zorgen
over milieubedreigende ont
wikkelingen op de eilanden in
de St. Lawrence-rivier. Duvet-
nor heeft nu het beheer over
acht eilanden. Zij zorgt ervoor
dat de rust er gehandhaafd
blijft, maar organiseert voor
ecotoeristen ook door biologen
begeleide excursies.
De vuurtoren op Strawberry-ei-
land is een bijzondere; hij is de
oudste in Quebec (van 1861) en
heeft geen maritieme functie
meer. Die is overgenomen door
Het kerkje en kerkhof vlakbij zee in het kleurrijke Tadoussac. Op de achtergrond de haven waar vandaan
schepen toeristen dichtbij walvissen (proberen) te brengen.
de GMS-satelliet, waarmee veel
scheepvaart tegenwoordig ge
gidst wordt. Pot l'Eau-de-Vie
heeft 35 jaar leeggestaan, is ge
restaureerd en nu kun je er,
omgeven door zee en omringd
door vogels, slapen. Er zijn drie
slaapkamers.
De eilanden voor de kust van
Rivière-du-Loup hebben trou
wens een spannend verleden;
ze waren onder meer opslag
plaats voor sterke drank toen
Amerika in de jaren dertig van
de vorige eeuw werd 'droogge
legd'. De drank werd vanaf de
ze eilandjes via New Brunswick
en Maine de Verenigde Staten
binnen gesmokkeld.
Ramp
Behalve al die mooie vuurto
rens heeft het maritieme deel
van Quebec ook nog een aantal
interessante musea. Dat in
Pointe-au-Père bijvoorbeeld,
pal achter een vuurtoren ge
bouwd in de vorm van een half
schip en helemaal gewijd aan
een verschrikkelijke, maar 'ver
geten' scheepsramp. Vergeten
wellicht omdat een paar jaar
eerder de Titanic spectaculair
was vergaan, met 3.000 doden,
en ook omdat twee weken later
de Eerste Wereldoorlog uitbrak.
Maar op de 28ste mei 1914
werd op de St. Lawrence-rivier,
13 kilometer uit de kust ter
hoogte van Rimouski, het pas
sagierschip de Empress of Ire
land, op weg van Quebec City
naar Liverpool, geramd door
een Noorse kolenboot. Gevolg:
1.012 doden, onder wie 130
kinderen. Voorwerpen, foto's
en vooral een indrukwekkende
videofilm herinneren aan deze
ramp.
Een museum met een heel an
der thema is dat in Miguasha
Park, gelegen aan de Chaleur
baai op het Gaspé-schiereiland.
Daar worden opzienbarende
fossielen van vissen geëxpo
seerd. Maar liefst 370 miljoen
jaar oud en toch delen we er als
mens anno 2003 nog altijd
sommige genen mee.
Een waardige afsluiting van de
Lighthouse Trail door Quebec
is een bezoek aan de gelijkna
mige City, die zo Frans, zo Eu
ropees en mede daardoor zo
gezellig is, dat je je nauwelijks
realiseert datje nog in Canada,
op steenworp afstand van zo
veel verpletterend natuur
schoon bent.
Walvis
Tot dat verpletterende natuur
schoon behoort trouwens ook
de walvis. Bij het kleurrijke
stadje Tadoussac waar koud
water van zee (daar 300 meter
diep) tegen de 30 meter diepe
'warme zoetwater-klip' van de
St. Lawrence opstroomt, zit erg
veel plankton in het water en
dus ook walvissen. Hele vloten,
van rubberbootjes tot salonbo
ten, varen dagelijks uit om toe
risten naar de walvissen te
brengen.
Maar wie denkt dat ze, net als
in de films, hoog boven het wa
ter springen of op z'n minst
spectaculair hun enorme staar
ten showen, heeft het door
gaans mis. Een pufje water
spray, een stukje walvisrug, en
dan heb je het meestal wel ge
had. En garanties op méér krijg
je zeker niet.
REISBERICHTEN
Reis plannen
De planner voor openbaar vervoer is vernieuwd en geeft nu nog
eenvoudiger gratis reisadviezen van deur tot deur. Er zijn vooral
minder handelingen nodig om het gewenste reisadvies te krij
gen. Ook geeft www.92920v.nl informatie over gehandicapten-
vervoer, klantenservice, fietsvervoer, tarieven en dergelijke. Het is
bovendien mogelijk om tegen betaling van 0,55 cent via SMS op
de hoogte gehouden te worden van eventuele vertragingen van
een half uur of langer.
Q
Duits zoutfestijn
In de Noord-Duitse stad Lüneburg herleeft na ruim vijfhonderd
jaar een oud feest: de Sulfmeistertage. Van 2 tot en met 12 okto
ber zijn er optochten, muziek, dans, toneel en wedstrijden die
verband houden met de grote rol die de plaatselijke zoutmijn
duizend jaar geleden speelde in de regio. Lüneburg heeft een
fraaie oude binnenstad en uiteraard een Zoutmuseum. Er zijn
speciale arrangementen mogelijk: tel. 0049-4131 207 66 30,
www.suelfmeistertage.de.
Q
Verre fietsreizen
Fietsvakantietouroperator Cycletours houdt zondag 5 oktober in j
café eetgelegenheid Het Ponthuys in Amsterdam een informa
tiemiddag over Verre Exotische fietsvakanties. Tussen 12.00 en
15.00 uur geven medewerkers en reisbegeleiders tekst en uitleg
over de verre fietsbestemmingen in het Cycletours fietsprogram-
ma. Om 15.15 uur wordt er een presentatie gegeven over twee
fietstochten van Cycletours in Marokko. Toegang inclusief een
consumptie is gratis. Het Ponthuys ligt aan de Buiksloterweg,
aan de overzijde van het IJ achter het Centraal Station. Aanmel
den via e-mail: sales@cycletours.nl. Meer informatie:
www.cycletours.nl
Ski Happy
De Rotterdamse
Ahoy' is van 9 tot en
met 12 oktober weer
de plek waar winter
sportliefhebbers zich
oriënteren op het
nieuwe seizoen. Er
zijn vooral veel win-
tersportlanden verte
genwoordigd, naast
de bekende bestem
mingen ook minder voor de hand liggende landen als Bulgarije,
Turkije en Canada. Daarnaast zijn er indoorpistes, een Bierstube
en overige randactiviteiten. Ski Happy overlapt met de beurs Fe-
mina, die met hetzelfde kaartje bezocht kan worden. De ope
ningstijden van Ski Happy zijn donderdag en vrijdag van 11.00-
22.30 uur, zaterdag en zondag van 11.00-17.00 uur. Entree 9 euro,
gezinskaart 25 euro. Meer informatie: www.skihappy.nl.
Schatkamer van fossielen
De berg Monte San Giorgio ten zuiden van het Meer van Lugano
is opgenomen in de lijst van Unesco Wereldnatuurerfgoederen.
Binnen anderhalfjaar heeft Zwitserland nu tweemaal erkenning
gekregen van Unesco op het gebied van natuurerfgoederen.
Was het eind 2001 de regio Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn op de
grens tussen het Wallis en het Berner Oberland, dit keer gaat
het om een bijzonder natuurmonument in het zuidelijkste punt
je van Ticino, op de grens met Italië. Om in aanmerking te ko
men voor de kwalificatie wereldnatuurerfgoed moet een streek
van uitzonderlijk en universeel belang zijn. De Monte San Gior
gio (1096 m) voldoet aan dat criterium door zijn unieke geologi
sche en paleontologische rijkdommen. Hij is als het ware een
schatkamer van fossielen. De belangrijkste fossiele vondsten van
de Monte San Giorgio zijn te zien in de paleontologie-musea van
Zurich, Lugano en Milaan. Meer informatie via www.unesco.org
en www.montesangiorgio.ch,
Scoren met Mickey
Disneyland Resort Parijs en voetbalclub Manchester United be
ginnen samen een voetbalschool. Het complex opent volgend
voorjaar bij het pretpark in Marne-la-Vallee. Jonge bezoekers
zullen er op een kunstgrasveld een training van een paar uur
mogen meemaken, leren dribbelen, doelschieten en na afloop
krijgen zij een diploma. De aftrap voor de voetbalschool werd
onlangs gegeven door Mickey Mouse en Ruud van Nistelrooy,
die bij Manchester United speelt.
Vakantiegevoel
Het ontspannen gevoel na de zomervakantie is bij 51 procent van
de Nederlanders binnen een week al weer verdwenen. Wel wordt
hard gewerkt om goede voornemens, die 39 procent van de men
sen tijdens de vakantie maakt, vast te houden. Na de lange zo
mer ziet 46 procent van de Nederlanders de herfst positief tege
moet. Men kijkt uit naar de 'gezellige herfstavonden' en is blij
dat de hitte voorbij is. Dit blijkt uit de Center Pares Relax Index,
een doorlopend onderzoek naar het welzijn van Nederlanders,
Duitsers en Belgen. Het onderzoek wordt gehouden onder ruim
1300 personen in de leeftijd van 18 tot 65 jaar.
Een 'beregezellig plakske' in het Vlaamse stadje Hoogstraten
door Wiel Beijer
De koning van België krijgt elk: jaar de eerste aard
beien uit Hoogstraten. Dat het op een steenworp
van Noord-Brabant gelegen Vlaamse stadje meer te
bieden heeft dan zomerkoninkjes wordt duidelijk tij
dens een wandeling langs de monumenten van dit
vrome stadje.
Op de gang naar het toilet van taverne-restaurant 't
Torenijzer in Hoogstraten hangt een foto van de
brand die in augustus 1995 het monumentale hore-
capand grotendeels in de as legde. Branden en an
dere verwoestingen hebben dit Kempenstadje vaak
getroffen.
Neem de Sint Catharinakerk met zijn bijna 105 me
ter hoge toren, die vanaf het terras van 't Torenijzer
niet te overzien is. Deze zestiende-eeuwse kerk werd
in oktober 1944 door de Duitsers vrijwel met de
grond gelijk gemaakt. Maar kerk en kroeg werden
herbouwd. In een katholieke gemeenschap kunnen
deze twee instituten tenslotte niet zonder elkaar. De
kroeg werd kort na de brand rap herbouwd.
In dit stadje is wel meer vernield en daarna weer
herbouwd, leren we als we na de prima filterkoffie
van 't Torenijzer op weg gaan voor het 6,5 kilometer
lange Deken Lauwerys-pad van Hoogstraten.
Maar eerst even een stukje geschiedenis. Hoogstra
ten kreeg in 1210 de titel 'Stad en Vrijheid' en werd
in 1740 door keizer Karei VI zelfs verheven tot her
togdom. Tijdens de Franse overheersing gingen alle
titels en voorrechten echter weer verloren. Het duur
de tot 1985 eer Hoogstraten zich eindelijk weer stad
mocht noemen.
En hoe zit dat dan met die "Vrijheid'? Dat zijn ze niet
meer, maar een Vrijheid hebben ze nog steeds. Vrij
heid is namelijk de naam van de hoofdstraat. Het
verlengde van de Heilig Bloedlaan. Samen vormen
zij de levensader van Hoogstraten. Hieraan liggen
behalve kerk en raadhuis ook de belangrijkste kroe
gen en restaurants.
Schuin tegenover 't Torenijzer ligt verscholen achter
een muur het begijnhof. Onbetwist een van de
mooiste van Vlaanderen. Het begijnhof van Hoog
straten ontstond omstreeks 1380, maar van de be-
gin-bouwwerken is door allerlei branden niets over
gebleven. Een nieuw gebouwd begijnhof groeide
midden zeventiende eeuw naar de huidige omvang.
In die tijd werd ook de barokke Sint-Jan-de-Evange-
list-begijnhofkerk gebouwd. Ooit woonden in dit
hofje 160 begijnen, maar in 1972 vertrokken de laat
ste twee begijntjes en vanaf die tijd sloeg het verval
snel toe.
Gelukkig voor het aardbeienstadje herbouwden par
ticulieren dit begijnhof, dat een van de dertien
Vlaamse begijnhoven is die sinds 1999 opgenomen
zijn op de Unesco-lijst van werelderfgoed.
Pastoorsfabriekske
Als we onze weg buiten de witte muren van het hofje
vervolgen, blijkt dat Hoogstraten niet echt een stad
is, maar hooguit een stadje. Een paar straten verder
zijn we namelijk al weer op het platteland. We pas
seren de Salm-Salm-windmolen, gebouwd in 1902
nadat de eeuwenoude houten molen in 1834 was
omgewaaid, en het Withof, dat vroeger het klein se
minarie was. Later werd er een joekel van een klein
seminarie geopend aan de Heilig Bloedlaan. In
Hoogstraten spreken ze overigens niet van klein se
minarie, maar van pastoorsfabriekske.
Langs een vervallen watermolen aan het riviertje De
Mark en het Gelmelslot -in gebruik als penitentiair
schoolcentrum- komen we vervolgens Hoogstraten
weer binnen. Via het Heilig Bloedpark met zijn ro-
zenkransweg belanden we op de Heilig Bloedlaan en
keren terug naar de kerk, die op 23 oktober 1944
door het Duitse leger werd opgeblazen. Daar was
2000 kilo dynamiet voor nodig. De kerk moest plat
omdat de 104,7 meter hoge toren in dit vlakke Kern-
penland een prima uitkijktoren zou zijn voor de na
derende geallieerden.
Gelukkig waren de kerkschatten en de prachtige
glas-in-loodramen vooraf veiliggesteld. De St. Catha
rinakerk herbergt zoveel schitterende kerkelijke
kunstschatten, dat je er met gemak enkele uren aan
genaam kunt vertoeven.
Bloeddoeken
In die kerk hopen we meer te weten te komen over
het Heilig Bloed. Daarvoor moeten we terug naar het
jaar 1380, wanneer kapelaan Eligius van den Aker in
ons Brabantse Boxtel een geconsacreerde kelk om
stoot. De wijn vloeit bloedldeurig uit over het altaar
doek en het corporale. Een wonder, dat de onhandi
ge kapelaan op zijn sterfbed bekend maakt. Hij over
handigt de doeken aan zijn biechtvader en de paus
geeft later toestemming om de Heilig Bloeddoeken
in de processie mee te dragen en aan het volk te to
nen. Als de protestanten het in Nederland voor het
zeggen krijgen en de processies worden verboden,
worden de Heilig Bloeddoeken in 1652 in veiligheid
gebracht inhet katholieke Hoogstraten.
In 1924 wordt het corporaaldoek teruggegeven. Het
Heilig Bloeddoek van Hoogstraten wordt jaarlijks op
de eerste en tweede zondag na Pinksteren aan den
volke getoond in de Heilig Bloedprocessies. Net als
in Boxtel overigens.
Bij het verlaten van de kerk lezen we op een bord
naast de deur: 'Jacky en Fik waren hier. Beregezellig
plakske.'
Voor meer informatie:
www.hoogstraten.be.
105 meter hoge kerktoren van de St.Cathari-
rry Heuts/DDL
Het begijnhof van Hoogstraten.
