Nederland
bijna rijp
voor sloop
Speurtocht naar de waarheid over de Leidse Mata Hari
werken is oké
Zondag open!
D
IIGIWEKEN m
Leidsch Dagblad
'WAO'ers moeten
elke baan accepteren'
www.keukenmaxx.nl
XI
Keukenmaxx
- T
KAMPEER
CARAVAN
JAARBEURS
Infrastructuur holt achteruit
Joegoslaviëtribunaal zit
met onwillige getuigen
KRO stopt met irritante
muziek bij programma's
13T/M19 SEPTEMBER 2003 UTRECHT
Nederlandse
troepen mogelijk
naar Liberia
Schrijven
voor LD
Pennetje
Leidsch Dagblad
Tienduizenden herdenken Lindh
Vrij zonnig
Icr0l> z
20/21° 2
Achterstand
leerlingen
loopt op
Ambonezen
keren terug
naar huis
'Afvallige' speelt
orgel tijdens
laatste synode
Joyce Verwoerd
leidt V&D Leiden
door lastige tijd
De machtige
dromen van
Schwarzenegger
Mark Twain
Er bestaan allerlei
goede beschermingen
tegen verleiding, maar
de veiligste is lafheid
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
internet: www.ieidschdagblad.nl
Dagblad
nr. 43334 los
zaterdag 13 september 2003
VAN ROY
EN
VISSERS C.S.
ADVOCATEN
Rapenburg 55 2311 GH Leiden
vjel. (071) 51223627
nr. 43334 losse nummers €1,10 zaterdag €1,55
Helena Brouwer Ten Cate was verzetsheldin én Duitse dubbelspionne
door Silvan Schoonhoven
leiden - Ze was beeldschoon, slim en sportief.
Ze kon schieten, saboteren en spioneren. Als
een Leidse Hannie Schaft stortte ze zich in
het verzet, werd gepakt en ter dood veroor
deeld.
Maar dan neemt haar leven een bizarre wen
ding. Ze stelt haar kwaliteiten ter beschikking
aan de Sicherheitsdienst. „Ze was een onge
looflijke opportuniste, een verleidster zonder
moreel besef', zegt Arjan Honkoop. Hij stelt
alles in het werk om de waarheid boven tafel
te krijgen over Helena Brouwer Ten Cate, de
Leidse Mata Hari.
Honkoop, van de geschiedkundige Dirk van
Eck-Stichting, jaagt al een tijd op ooggetuigen
en nazaten van de geheimzinnige dubbelspi
onne. Het geschiedkundige tv-programma
Andere Tijden bereidt een uitzending voor
over Helena.
Honkoop en de historici van Andere Tijden
lopen een race tegen de klok. Een kroongetui
ge, de politieman die Helena na de oorlog ar
resteerde, overleed bijna daags voor hij Hon
koop zou ontmoeten om hem alles te vertel
len. „Mijn laatste hoop is Heiena's zus Lotte.
Die leeft nog. In Canada. We weten niet waar;
Ontario is heel groot. En Lotte is tachtig jaar."
Weinig over het leven van de intrigerende
Leidse staat met zekerheid vast. Helena, roep
naam Hellen, zag in 1914 het levenslicht in de
Wilhelminastraat in Alphen. Ze woonde aan
de Wassenaarseweg in Leiden. In 1986 stierf
ze in Wassenaar.
Haar leven daartussen ontrolt zich als een Ja
mes Bond-film. Nadat ze het verzet had inge
ruild voor de Sicherheitsdienst zou ze in Ro
me zijn beland. Mogelijk met het doel infor
matie over de op handen zijnde invasie los te
weken van hooggeplaatsten in geallieerde
kringen.
Honkoop hoopt via de krant meer informatie
boven water te krijgen over de mysterieuze
Hellen. Zo moet er nog een foto bestaan uit
1943, van een verjaardagsfeest in de bewaar
school aan de Zoeterwoudse Singel, waar ze
op staat. Een verzetstrijdster, zegt Honkoop,
stuurde die foto ooit op naar de recherche.
Maar hij raakte zoek.
Honkoop heeft nog niemand kunnen spreken
die Helena Ten Cate Brouwer persoonlijk
goed heeft gekend. „Hoe een verzetsvrouw
opeens voor de Duitsers kon gaan werken
blijft een raadsel. Misschien duikt er nog ie
mand op die ons het antwoord kan geven.
Pagina Ri:
Mooi, slim, rijk, hard
OMMENTAAR
INFRASTRUCTUUR
Vla
ie
lecj slechte staat van de infra-
chi letuur in Nederland is alar-
e I rend. Over de hele linie, van
3 (i owegen tot vaarroutes, van
,95 spaden tot spoorrails, en van
I eringen tot polderdijken,
co iet het onderhoud te kort. In
rei e is er sprake van een slui-
reii ld proces, waarvoor de poli-
ntfen het bestuur zware ver-
or< woordelijkheid dragen
i vo itici hebben vooral oog voor
eei korte termijn. De cynische
rrbiatting is dat gekozen be-
we ïrders niet verder kijken dan
slaj eerstvolgende verkiezingen.
>vei steeds snellere wisseling van
oei itici en bestuurders bevor-
t in ieder geval dat het be
ur weinig aandacht heeft
h< ir continuïteit Tegelijk leidt
al e toenemende popularisering
og de politiek ertoe dat politici
ji iral moeten 'scoren'. En daar-
ley is een ogenschijnlijk saai on-
>hi( werp als onderhoud geen
Mi ma.
IS leerders en controleurs
1 n irschuwen dat het steeds in-
be- sievere gebruik van infra-
ing letuur een sneller onderhoud
i, r( idzakelijk maakt. Maar de
[lei Igetten bij het rijk, de pro-
Tik ties of gemeenten zijn onvol-
elt nde of ontbreken domweg,
inv ie recente jaren van econo-
j h che voorspoed werd er niet
;mi paard, en met de huidige
:er stische bezuinigingen op
ik. rheidsbudgetten worden on-
ir g houdspotten al helemaal
niet t bijgevuld. Zo neemt de
;1 v liteit van het wegennet zien
ogen af, hebben treinen last
de slechte staat van het
met or en wordt de binnenvaart
lar onfronteerd met dichtslib
de 1 de vaarwegen. De inzakken-
sn j 'eendijk bij Wilnis illustreert
tm dijk hoe armoedig de regu-
ivate aandacht voor onderhoud
bet Zelfs bij het onderhoud van
ugi polder Nederland is het be-
;BNr niet meer adequaat en ont-
ichl ekt zelfs het inzicht hoe
i va ot de achterstanden zijn.
Zee diagnose dat Nederland
1 va kt uitgewoond, is een terech-
TJit Iedere particulier weet hoe
i Va ikend het veronachtzamen
eri onderhoud aan eigen huis
in 1 Waar onderhoud achterwege
oegft» is verkrotting het onver-
ssei delijke resultaat Het is een
utti nge constatering dat een zo
bev varend land als Nederland
rzik 'g is om weg te zakken in de
i? dder.
van der Malen
den haag/gpd - Het kost mil
jarden euro's om het achterstal
lig onderhoud van de infra
structuur in te halen. Alleen dit
jaar is al minimaal 2,5 miljard
euro extra nodig. Komt dit geld
er niet dan neemt de kans op
ongelukken en vertragingen
verder toe. Dat blijkt uit een in
ventarisatie van deze krant.
Autowegen, vaarwegen, spoor
wegen, riolen, dijken en fiets
paden lijden onder achterstal
lig onderhoud. Het meeste
geld is nodig voor de spoorwe
gen. Een groot deel van de ver
tragingen wordt veroorzaakt
door gebrekkig materieel. „Vo
rig jaar hebben we al niet ge
noeg geld gekregen om te
voorkomen dat we verder af
gleden," zegt een woordvoer
der van ProRail, het bedrijf dat
het onderhoud van de sporen
doet. „Dan moet het nu dus
per saldo achteruit kachelen."
Voor het beheer van de sporen
en bovenleidingen is volgens
NS en ProRail tot 2007 totaal
2,4 miljard extra nodig.
Uit berekeningen van Verkeer
en Waterstaat blijkt dat in 2003
ruim 1,2 miljard euro extra no
dig is voor 'beheer en onder
houd' van de rijkswegen en de
rijksvaarwegen. Daarnaast zijn
veel fietspaden aan een op
knapbeurt toe. De Fietsers
bond heeft berekend dat voor
reparaties aan slecht onder
houden fietspaden minimaal
100 miljoen euro nodig is.
Ook voor de regionale dijken is
extra geld nodig. De Unie van
Waterschappen werkt sinds de
dijkverschuiving bij Wilnis aan
een schatting van de kosten
om het achterstallig onder
houd van deze waterkeringen
in te lopen. Het totale bedrag
is nog niet duidelijk, wel dat
het in de honderden miljoe
nen tot één miljard euro gaat
lopen.
Alleen al voor de provincie
Friesland is naar schatting bij
na tweehonderd miljoen no
dig. Een groot deel van de Ne
derlandse riolen is aan vervan
ging toe. Volgens berekenin
gen van de stichting Rioned,
kennisplatform voor riolen, is
daarvoor jaarlijks 170 miljoen
extra nodig. De zuiveringslas-
ten zouden hierdoor met 17
procent omhoog moeten. Het
gaat om riolen die tussen 1945
en 1965 zijn aangelegd, de we
deropbouwperiode. Deze zijn
gemiddeld nu aan het einde
van him levensduur.
Zie ook het bijvoegsel Erbij
den haag/anp - Vanaf volgend
jaar krijgen alle WAO'ers een
herkeuring voor de kiezen. Er
wordt dan niet meer gezocht
naar passend werk. De arbeids
ongeschikte moet iedere baan
accepteren die hij of zij volgens
het onderzoek nog zou kunnen
vervullen.
Na vijf jaar valt iedereen onder
het nieuwe stelsel, aldus het
NOS Journaal. Op Prinsjesdag
worden de details van de her
ziening bekendgemaakt. Het
kabinet is het volgens de NOS
den haag/ap - De hoofdaankla
ger van het Joegoslaviëtribunaal
in Den Haag, Carla del Ponte,
heeft grote moeite om belang
rijke getuigen ertoe over te ha
len in de rechtszaal te verschij
nen om te getuigen tegen Slob
odan Milosevic.
„We hebben moeite om twintig
belangrijke getuigen op te roe
pen", zei Del Ponte gisteren op
een persconferentie. Zij zette
daar haar voornaamste doelen
uiteen na vorige week voor vier
jaar te zijn herbenoemd door
de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties. De aanklagers
hebben tot eind dit jaar om hun
(advertentie)
kijk voor een baan van nu exac, perse,cehinlenneiMr
op www.exactpi.nl \S/
Stockholm - In de Zweedse hoofdstad Stockholm hebben tienduizenden mensen af
scheid genomen van de vermoorde minister van buitenlandse zaken Anna Lindh. Op
het centrale plein in het centrum van Stockholm, slechts enkele honderden meters van
het warenhuis waar de 46-jarige politica werd neergestoken, dromden zeker vijftigdui
zend mensen samen en luisterden naar een toespraak van premier Persson. Pagina Bui
tenland: Lindh kreeg dreigbrieven en hatemail. Foto: AP/Dusan Vranic
(advertenties)
gisteren eens geworden over
een ingrijpende herziening van
het WAÓ-stelsel. Het nieuwe
stelsel, waarin de nadruk ligt op
wat iemand nog kan, gaat in
2006 in. Alleen mensen die echt
niet meer kunnen werken, krij
gen in de toekomst nog een
WAO-uitkering. Gedeeltelijk ar
beidsongeschikten moeten blij
ven werken, anders belanden
ze in de WW of de bijstand.
Slechts gedeeltelijk arbeidson
geschikten die werken krijgen
een aanvulling op hun loon.
Amsterdam, Eindhoven
en Sliedrecht
i 'Alleen zondag
s 14 september
vanl0-17uur
Ma t/m vr 10- 21 uur. Za 9 18 u
0900 -235 45 32 (0.10/min)
www.IKEA.nl
-30%
van 25.-
voor 17.50
HATTEN bijzettafel*
zaak tegen Milosevic af te ron
den. Del Ponte hoopt op de
spoedige arrestatie van de Bos
nische Serviërs Radovan Karad
zic en Ratko Mladic, de Kroati
sche generaal Ante Gotovina en
'de vijf van Srebrenica', vijf Bos
nische Serviërs die zijn aange
klaagd wegens hun rol bij de
moord op de mannen van Sre
brenica in 1995.
De aanklagers bereiden verder
aanklachten voor tegen voor
malige leiders van het Koso-
vaars Bevrijdingsleger (UCK),
zei Del Ponte. Ze noemde geen
namen. Alle onderzoeken moe
ten volgend jaar zijn afgerond.
Unieke Digi-Actie bij Keukenmaxx 'J
KIES UW EIGEN KEUKENACTIE EN
BEPAAL UW EIGEN VOORDEEL!
DOE MEE EN GA VANDAAG NOG NAAR
honderd en één keukens, duizend en één ideeën
helemaal geen achtergrondmu
ziek meer bij programma's te
gebruiken. Dat geldt voor alle
programma's van de KRO".
Verlind noemt achtergrondmu
ziek overbodig. „Als je besluit
iemand op tv aan het woord te
laten, is die boodschap al bij
zonder genoeg. De muziek
heeft heel vaak geen toegevoeg
de waarde en wordt meestal ge
bruikt uit gemakzucht, het is
een overbodige trend gewor
den. Daarom doen we het niet
langer waar het niet nodig is."
www.kampeercaravanjaarbeurs.nl - 0900 522 723 87
Hilversum - De KRO gaat
voortaan programma's maken
zonder hinderlijke achter
grondmuziek. Dit zegt mediadi
recteur Ton Verlind van de KRO
naar aanleiding van klachten
over de achtergrondmuziek in
programma's als Memories,
Spoorloos en Tijd voor twee.
Verlind reageert op een inven
tarisatie van Publieke Omroep
waaruit blijkt dat vooral.oude
ren met gehoorproblemen last
hebben van gesproken woord
op radio en televisie. Het pro
gramma Memories blijkt voor
hen onverstaanbaar. Verlind:
„We hebben vorige week in het
managementteam afgesproken
den haag/anp - Er gaan moge
lijk Nederlandse militairen naar
Liberia. Secretaris-generaal Kofi
Annan van de Verenigde Naties
heeft naast een aantal andere
landen ook Nederland gevraagd
bij te dragen aan de VN-vredes
macht in Liberia.
Het kabinet gaat „de wenselijk
heid en de mogelijkheid" van
een militaire bijdrage nu onder
zoeken. Dat schrijven de minis
ters De Hoop Scheffer (Buiten
landse Zaken) en Kamp (Defen
sie) in een brief aan de Tweede
Kamer.
In Liberia werd op 18 augustus
een vredesakkoord getekend.
Amerikaanse mariniers die
sinds half augustus in Liberia
zitten, keren waarschijnlijk in
oktober weer terug naar de VS.
Het kabinet kijkt of Defensie
nog militairen kan leveren.
Pagina Media:
Ouderen ergeren zich groen
en geel aan achtergrondmuziek
Het Leidsch Dagblad houdt
opnieuw een schrijfwedstrijd
voor kinderen. Zoals elk jaar
wordt aangehaakt bij het
thema van de Kinderboeken
week. Dat is dit jaar 'Diep in
het bos, van Ko de Boswach
ter tot Roodkapje tot Robin
Hood'. De strijd om het ID
Pennetje wordt voor de ne
gende keer gehouden. In
zenden is vanaf nu mogelijk.
Meer informatie:
pagina Kunst Cultuur.
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken gratis.
Naam jL fl^.
Telefoon
n. controle nabezorging)
'e\*
Wij gaan zorgvukig om met persoonsgegevens. In het colofon van de krant treft u nadere nformabe aan.
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Bij automatische betaling is mijn
bank-gironummer
Handtekening:
712141
400121
Stuur deze bon In een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
