Het spoor in een fantasiewereld
Speelse
presentatie in vernieuwd museum
Zoals de illustraties op deze pagina, moet het straks allemaal te zien zijn in het verbouwde Spoorwegmuseum. Hierboven: de eerste stoomlocomotief in een decor van een van de eerste stations, Amsterdam
(1839). Illustraties: Spoorwegmuseum Utrecht
ZATERDAG
6 SEPTEMBER
2003
'Een museum met een
unieke collectie
gecombineerd met de beste
eigenschappen van een
attractiepark'. Treintjes
kijken alleen is straks niet
meer voldoende in het
Nederlands
Spoorwegmuseum aan de
Maliebaan in Utrecht. Het
spoor beléven, daar gaat
het om na de verbouwing.
door Marco Willemse
Als bezoeker door de werkput, met uitzicht op de onderkant van een stalen zwaargewicht.
De Balance-stoommachine in een werkplaats.
waar entertainment allang geen vies
woord meer is in de museumwereld.
Voor het ontwerpen van de thema
werelden gaan in Utrecht dan ook
geen conservators aan de slag, maar
decorbouwers van het NOB en enke
le gerenommeerde theatermakers.
De antieke locs en wagons staan
vanaf 2005 ook niet meer stijfjes
achter elkaar op het spoor, maar her
en der opgesteld in een gigantische
overkapte loods van staal en glas.
Het gebouw moet de sfeer ademen
van een NS-werkplaats waar behalve
de oude treinen ook machines staan,
gereedschap rondslingert en smeer -
putten openliggen. De ontwerpers
van de 10.500 m2 grote hal, ARC2 ar
chitectuurstudio, spreken lyrisch
van een 'industriële kathedraal'.
Voor het historisch contrast zorgt
het Maliebaanstation uit 1871, dat
volledig in oude luister wordt her
steld. Kaartjes voor het museum
moeten straks gebukt aan de origi
nele houten loketjes worden besteld.
De computerkassa staat er wel, maar
uit het zicht onder de toonbank.
Trots is het Spoorwegmuseum op de
terugkeer van de koninklijke wacht
kamer van destijds, geschonken
door een museum in Den Haag. In
de tuinen van het treinenmuseum
wordt in 2005 vooral de jeugd be
diend met speelplekken en rondrit
ten door, alweer, spannende land
schappen. Het Spoorwegmuseum-
nieuwe-stijl mikt op 220.000 bezoe
kers, ruim een kwart meer dan de af
gelopen jaren.
Een loods met treinen, gestationeerd in een werkplaats.
De beroemde 'Arend' tegen een typisch Nederlandse ach
tergrond.
Het Spoorwegmuseum sluit
komende maandag zijn
deuren voor een rigoureu
ze omschakeling, die anderhalfjaar
en 32 miljoen euro in beslag neemt.
Voor dat geld wordt het ietwat bele
gen imago ingeruild voor dat van
een eigentijds infotainment-park. De
antieke treinen blijven het belang
rijkst, maar er simpelweg langslopen
is niet meer voldoende.
Om de veeleisende museumbezoe
ker tevreden te stellen, bouwt het
Spoorwegmuseum met behulp van
moderne technieken een aantal fan
tasiewerelden. Die draaien uiteraard
rond het thema spoor, maar moeten
de bezoeker verrassen met visuele
hoogstandjes, de nodige actie en een
speelse aanpak.
Zo rijdt het publiek straks in een Ste
ven Spielberg-achtige setting in ko-
lenkarretjes door een landschap van
kapot geschoten, gestrande, sissen
de en loeiende treinen. De wagentjes
schieten langs de locomotieven en
wagons, maar gaan er even gemak
kelijk overheen of onderdoor. In een
andere studiowereld belandt de be
zoeker getooid met koptelefoon via
een mijnschacht in het Engelse dorp
waar ooit de Arend, de eerste stoom
locomotief van Nederland, werd
ontworpen. De originele tekeningen
en de Arend zelf vormen unieke re-
quisieten in de nagebootste geschie
denis.
De directie van het Spoorwegmuse
um heeft bij haar plannen vooral ge
keken naar de Verenigde Staten,
Een ritje tussen de giganten.
De bezoeker van het museum stapt straks in een karretje waarmee een tochtje wordt gemaakt langs, over en onder de grootste treinen uit de jaren '30.
