ECONOMIE
NS Reizigers
dieper in de
rode cijfers
Onbeschoft personeel
reden winkeldiefstal
Beurskijkers sceptisch ondanks jaarrecord Damrak
'Aldi biedt niet wat wij hebben'
'Extra investeringen
in opwekken stroom'
Albert Heijn ziet winst
in 2002 nog toenemen
Meer treinen rijden op tijd
Nautisch park Den Helder
'Schuldenlast aandelenlease
maatschappelijk probleem'
richt
inispark in
N - Energieonderzoek
fum Nederland (ECN) in
n gaat een kennispark in-
{n voor startende techno-
~öedrijven. Het park moet
*1 volgend jaar operationeel
hjn het kennispark krijgen
inde technologiebedrijven
'en met kennis en kunde,
aat vooral om onderne-
1 ^n die zich richten op mi-
energie. Zij krijgen
in een gebouw op het
jHromplex in de duinen.
9Hns een woordvoerder van
i iost de inrichting onge-
ki miljoen euro. Er is nog
«neg met mogelijke deelne-
ro zoals de provincie
oid-Holland,
im
«leepsbouwruzie
p verder op
donderdag 4 september 2003
De ruzie tussen Zuid-
amsterdam/anp - De effectenkoersen in Amsterdam be
landden gisteren op het hoogste punt van het jaar. De
aandelen wonnen de afgelopen maanden ruim 55 pro
cent, sinds het dieptepunt in maart. Beleggers reageren
opgelucht, maar beursexperts twijfelen aan de bestendig
heid van de opmars.
„De stijgende trend kan binnen een dag voorbij zijn",
waarschuwt beursgoeroe Royce Tostrams. „Een mooi
herstel, maar nog erg broos", vindt ook Theo Kraan, di
recteur effecten van ING-dochter C en E-bankiers.
Voor Tostrams was het voorlopige jaarrecord geen verras
sing. Volgens zijn methode, voornamelijk gebaseerd op
de analyse van grafieken, sloeg de trend in juni om.
„Toen we in die maand boven de 295 punten uitkwamen,
heb ik meteen mijn prognoses verhoogd." Zijn analyse:
de komende zes tot acht maanden kan de AEX-index nog
doorstomen naar ongeveer 370 punten. „Met een inci
dentele uitschieter naar de 400 punten, maar dat is echt
het maximum", aldus Tostrams.
Volgens de analist zal de stijging van de beurs niet hard
doorschieten. „Beleggers die in 1999 of 2000 zijn inge
stapt hebben nog steeds verlies", stelt hij. Volgens hem
zijn er nog veel beleggers die bij een AEX-stand van 400
punten met een beperkt verlies van hun aandelen afkun
nen. „Er hangt op die manier nog veel aanbod boven de
markt en dat kan de koers weer drukken."
Volgens Theo Kraan, de 'éminence grise' van de Neder
landse beurswatchers, hebben we in maart het diepte
punt gehad. Toen stond de AEX-index rond de 218 pun
ten. Sindsdien is de beurs met meer dan 55 procent geste
gen. Een enorme stap, maar volgens Kraan geen unieke
gebeurtenis. „Na een periode van drie jaar dalen hebben
we vaker gezien dat kort daarna een opleving van onge
veer 60 procent volgde." Onder meer na de beurskrach in
1929 leefde de koersen sterk op.
Toch had ook Kraan de huidige koersniveaus niet ver
wacht. „Bij 320 punten was het in mijn ogen wel ge
beurd", geeft hij toe. Dat het desondanks harder is ge
gaan, maakt hem des te voorzichtiger. .Amsterdam volgt
nu Wall Street waar de hoop op economisch herstel
steeds sterker wordt."
Volgens Kraan hebben Amerikaanse consumenten door
belastingverlagingen meer te besteden gekregen. Boven
dien sloten veel huizenbezitters hun hypotheek over om
dat de lage rente hun lening goedkoper maakte. Cruciaal
is nu dat het bedrijfsleven ook beter gaat draaien. „Alles
lijkt de goede kant op te gaan, maar een tegenvaller kan
op dit moment erg teleurstellend zijn."
Voor de lange termijn gaat Kraan uit van een bandbreedte
van 250 tot 350 punten. „Daarbinnen kan het nog flink
dalen en stijgen, maar voor de komende jaren zijn dat de
grenzen." Het totale rendement op aandelen, inclusief di
vidend, zal tussen de 7 en 8 procent uitkomen. „De dub
bele cijfers van een aantal jaren geleden zien we voorlo
pig niet terug. We zijn definitief terug bij normale propor
ties."
Tostrams ziet de komende tijd grotere koersuitslagen. „Ik
sluit niet uit dat we binnen een jaar weer op 200 punten
kunnen staan."
j en de Europese Unie
^iermeende subsidiëring
e scheepsbouwindustrie is
x opgelopen. De Zuid-Ko-
'Jse regering heeft een
fr bij de Wereldhandelsor-
°atie (WTO) neergelegd
n Europese steun aan
l®psbouwers. Zuid-Korea is
Rotste scheepbouwer ter
i. De werven in het land
Ipgen in de eerste zes
len van dit jaar orders
(3 schepen, een record-
Volgens de EU is het
van Zuid-Korea te dan-
oneerlijke concurren-
_jid-Korea meent dat het
irrentievoordeel het ge-
5 van lagere productiekos-
lips schrapt
èjieuw banen
'gen - Bij Philips in Nijme-
ferdwijnen opnieuw ba-
Serder dit jaar schrapte
«neem al negentig ar-
«laatsen in de halfgelei-
itiging. Gisteren werd be-
lat er nog 140 verdwij-
•e banenreductie bij Phi-
imiconductors Nijmegen
;oveelste op rij. In 2002
fenen al tweehonderd ba
le negentig van begin dit
^rden grotendeels opge-
_jn door natuurlijk verloop
pr een deel door bemid-
naar buiten het bedrijf,
ken nu nog rond de 4000
frissen iet
tl te hoog
gjAAG - Iet-bedrijven zou-
goeten snijden in de sala-
m van hun werknemers,
J jdeert het onderzoeksbu-
BlME Research. In verhou-
Hpt de jongste halfjaarcij-
^talen de automatiseer-
e hoge lonen, vindt direc-
idriaan Meij. Ook de gele-
/rl 'kwaliteit' rechtvaardigt
ioen in de salarissen, vindt
in vergeleken iet-bedrijven
furn gemiddeld zo'n 40.000
per jaar, veel schieten uit
^3.000 tot 56.000 euro per
middeld. Ten opzichte
resultaten en de gelever-
teit is dat erg hoog.
garschuwing
Samas
Ni - De kantoorinrichter
5 heeft gisteren gewaar-
yd voor een negatief resul-
k het op 1 april begonnen
aar. De eerste zes maan-
an dit gebroken boekjaar
m t bedrijf een 'substantieel'
os lijden. Door een onge-
Hsleqhte marktsituatie in-
I zien ondernemingen nau-
le s in de inrichting van kan-
int De reeds ingevoerde kos-
ar.sparingen bij Samas zijn
doende om de verdere
van de omzet te com-
en. Het afgelopen boek-
id Samas een verlies van
iljoen euro. De omzet
met 17 procent naar 440
in euro.
)con verder
le schop
ichem - De fabrikant van
ijnstellingen Nedcon
•or de tweede keer dit
ïorganiseren. De onder-
ig schrapt zestig banen bij
ofdvestiging in Doerin
gen verplaatst een deel
activiteiten naar Tsje-
)e herstructurering is no-
i de slechte marktom-
agheden op te vangen. De
|j egelen zijn genomen na-
idcon in de rode cijfers
land. In de eerste helft
103 kwam de ondeme-
lit op een nettoverlies
«miljoen euro. In dezelfde
"Ie van 2002 boekte Ned-
ig 2 miljoen euro winst.
"er armoede
Ier Amerikanen
ington - Vorig jaar leef-
de Verenigde Staten 34,8
c^n mensen in armoede,
'aren er 1,4 miljoen meer
a het jaar ervoor. De toe-
I is een gevolg van de eco-
£che neergang in de VS.-
Jntal armen komt overeen
■2,4 procent van de Ameri-
>e bevolking.
utrecht/anp - De Nederlandse
Spoorwegen hebben het eerste
halfjaar van 2003 een verlies van
20 miljoen euro geleden op hun
kernactiviteit, het reizigersver-
voer. Dit is een verdrievoudiging
ten opzichte van de 7 miljoen eu
ro verlies van de eerste zes
maanden vorig jaar.
Het resultaat van het hele con
cern steeg daarentegen met 20
miljoen euro naar 47 miljoen.
Dat heeft de NS gisteren be
kendgemaakt. De winststijging
is vooral het gevolg van een
buitengewone bate van 25 mil
joen euro. De vervoerder had
dit bedrag gereserveerd voor de
verkoop van bouwdochter
Strukton, maar die ging niet
door. De NS vervoerde het eer
ste halfjaar minder reizigers als
gevolg van de economische te
ruggang. Toch stegen de op
brengsten uit het reizigersver-
voer met 19 miljoen naar 843
miljoen euro, doordat de tarie
ven begin dit jaar zijn ver
hoogd.
De kosten bij het reizigersver-
voer stegen met 32 miljoen eu
ro tot 863 miljoen euro. De NS
kampt met hogere salariskosten
doordat het bedrijf veel nieuwe
conducteurs, machinisten en
monteurs heeft aangenomen.
De stationstak van de NS draai
de aanzienlijk beter. Het resul
taat kwam uit op 232 miljoen
euro, een toename van 5 mil
joen euro. Het bedrijf verdiende
vooral meer geld met de hore
ca-activiteiten.
De eerste zes maanden van dit
jaar reed 83,4 procent van de
treinen op tijd. Het eerste half
jaar van 2002 was dit nog 82,5
procent. Met de consumenten
organisaties is afgesproken dat
de NS de prijzen extra mag ver
hogen zodra over een periode
van twaalf maanden gemiddeld
84,4 procent van de treinen op
tijd heeft gereden.
den helder - Libéma, eigenaar van onder meer Safaripark Beekse Bergen in Hilvaren-
beek en het Autotron in Rosmalen begint aan zijn grootste project tot nu toe: het nau
tisch attractiepark Cape Holland in Den Helder. Paradepaardje daar wordt de replica
van het VOC-schip De Prins Willem. Het in de jaren tachtig nagebouwde schip ligt nu
nog als topattractie aan de kades van het eerder dit jaar failliet gegane Holland Village
in het Japanse Nagasaki. Libéma heeft het schip gekocht en laat het overvaren naar de
Oude Rijkswerf Willemsoord, het voormalige marineterrein waar het themapark ko
mend voorjaar de poorten opent. Foto: GPD/Diederik van der Laan
den haag/anp - Minister Brink
horst van economische zaken
wil door nieuwe maatregelen
voorkomen dat na 2007 een te
kort ontstaat aan middelen om
in ons land stroom op te wek
ken. Als er de komende jaren
geen nieuwe investeringen
worden gedaan, kan een tekort
ontstaan. Voor bedrijven die
stroom produceren is het nu
niet aantrekkelijk om te investe
ren in productiemiddelen, die
de pieken in het verbruik kun
nen opvangen. De minister wil
daarom investeringen in piek-
vermogen stimuleren.
Internationaal gezien is de be
trouwbaarheid van de gas- en
elektriciteitsnetten in ons land
hoog. Brinkhorst wil dat zo
houden door de beheerders van
de netwerken financieel te be
lonen als de betrouwbaarheid
goed is, maar als er veel storin
gen zijn, wordt dat bestraft met
een korting op de tarieven voor
het gebruik van de netten.
Volgens EnergieNed, de bran
cheorganisatie van energiebe
drijven, zijn er nog te veel onze
kerheden die investeerders af
schrikken om hun geld te ste
ken in nieuwbouw van centra
les. Die onzekerheden zijn er
op het gebied van marktorde
ning, maar vooral ook op mi
lieugebied, aldus de belangen-
club in een reactie op de voor
stellen van Brinkhorst. Energie
Ned wijst in dat verband op
plannen die bestaan om scher
pere eisen te stellen aan de uit
stoot van zwaveldioxide.
amsterdam/anp - Onvriendelijk gedrag van het
personeel is een belangrijke reden om diefstal in
een winkel te plegen. Dat blijkt uit een onderzoek
van Deloitte Touche onder duizend Nederlan
ders.
Ongeveer 16 procent van hen steelt wel eens wat
in een winkel. Ze nemen vooral snoep, cosmetica
en drank mee zonder te betalen.
Ook de kick van het stelen, is een drijfveer. Ver
der spelen armoede of geldnood en druk van an
deren een rol bij de beslissing om diefstal te ple
gen.
In supermarkten is het verkeerd afwegen van
producten een populaire manier om geld te be
sparen. In de winkel iets opeten of -drinken komt
ook vaak voor. In warenhuizen worden prijs
kaartjes soms verwisseld of verdwijnt er iets on
der de eigen kleding.
Driekwart van de ondervraagden zou het winkel
personeel op de hoogte brengen van diefstal. De
mensen die niets zouden ondernemen, vinden
dat de winkelier zelf beter moet opletten of zijn
bang om iets te zeggen. Ze willen er niet bij be
trokken raken, aldus Deloitte.
Uit het onderzoek blijkt verder dat 81 procent
van de Nederlanders het goed vindt dat een win
kelier zich desnoods met geweld verdedigt bij
een diefstal.
Onlangs ontstond opschudding, nadat justitie
twee medewerkers van een Albert Heijn-super
markt had vervolgd, omdat zij met geweld een
overvaller hadden overmeesterd.
De koepelorganisatie van supermarkten CBL rea
geert boos op het onderzoek. „Schandalig, de
wereld op zijn kop", vindt adjunct-directeur R.
Roorda. „Er gebeurt weieens wat in een winkel,
maar klantvriendelijkheid staat bij ons hoog in
het vaandel."
den haag/anp - De enorme
schuldenlast die consumenten
hebben opgebouwd door be
leggingen met aandelenlease
vormen 'een maatschappelijk
probleem'. Dat zei voorzitter M.
Oosting gisteren na afloop van
de presentatie van zijn Com
missie Geschillen Aandelenlea
se. Beleggers in aandelenlease
zijn met geleend geld naar de
beurs gegaan.
Oosting verwacht dat de onte
vreden beleggers, die na de val
van de aandelenkoersen met
forse schulden kampen, en de
verkopers van aandelenlease
bereid zijn om opnieuw naar
een oplossing te zoeken. „Er
zijn situaties waarbij het onver
standig is om te lang je poot
stijf te houden en enkel aan het
eigenbelang te denken", aldus
Oosting, voormalig ombuds
man en oud-aanvoerder van
het onderzoek van de vuur
werkramp in Enschede.
„Er moet wel iets heel geks ge
beuren wil er zoveel onwil ont
staan, dat we niet verder kun
nen", zei de commissie-voor
zitter over de verkennende ge
sprekken die hij de komende
twee maanden gaat voeren.
Oosting zal samen met ex-mi-
nister W. Sorgdrager en jurist E.
du Perron proberen een com
promis te vinden, dat zowel
voor de gedupeerde beleggers
als voor de financiële concerns
verteerbaar is. Als uitgangspunt
voor de oplossing dienen de
uitspraken die de klachtencom
missie van het Dutch Securities
Institute dit najaar doet.
Beleggers in aandelenlease zijn
ontevreden, omdat zij zich mis
leid voelen bij de verkoop van
de financiële producten. Veel
beleggers zeggen dat ze niet
wisten dat hun aandelenpak
ketten met geleend geld werden
aangeschaft. De aanbieders
zouden zich ook niet aan him
zorgplicht tegenover de beleg
gers hebben gehouden.
AH-topman Dick Boer wil kwaliteitsimago versterken
zaandam/anp - Albert Heijn
heeft het afgelopen jaar een
operationele winst van 262
miljoen euro geboekt. Dat is
6 procent meer dan in 2001,
toen het operationele resul
taat 247 miljoen euro be
droeg. In dat jaar boekte
Ahold een winstsprong van
26 procent, ofwel 51 miljoen
euro.
De omzet van Albert Heijn
bedroeg afgelopen jaar 5,70
miljard euro, tegen 5,41 mil
jard in 2001 en 5,20 miljard
euro in 2000. Dat blijkt uit
de jaarcijfers van de doch
ter, die Ahold donderdag
voorbeurs heeft gepubli
ceerd. De nieuwe omzetcij
fers over 2001 en 2000 val
len ruim 100 miljoen euro
lager uit dan Ahold eerder
rapporteerde.
Albert Heijn dient samen
met Stop Shop, een Ame
rikaanse Ahold-dochter, als
onderpand voor een miljar
denlening van de banken.
Deze twee onderdelen zijn
niet betrokken bij de boek
houdschandalen waarin het
concern is verwikkeld.
Albert Heijn maakte giste
ren bekend dat er 440 ba
nen worden geschrapt op
het hoofdkantoor en bij de
distributietak. De super
marktketen wil de komende
twee jaar 100 miljoen euro
besparen met de reorgani
satie. Het Amerikaanse Stop
Shop wist de operationele
winst afgelopen jaar be
hoorlijk op te schroeven.
Die steeg met ruim 26 pro
cent tot 656,9 miljoen euro.
De omzet van Stop Shop
steeg in 2002 beduidend
minder snel dan de winst.
Die kwam uit op 8,72 mil
jard euro, een groei met bij
na 8 procent.
Moederbedrijf Ahold pre
senteert eind deze maand
de jaarrekening over 2002.
De jaarcijfers zijn diverse
malen uitgesteld, nadat er
boekhoudschandalen kwa
men bovendrijven bij het
concern. Ahold houdt van
daag een aandeelhouders
vergadering om het uitstel
toe te lichten en een ruwe
schets van de toekomst
plannen te geven.
door Achille Prick
zaandam - Dick Boer trad ruim driejaar
geleden aan als hoogste baas van Albert
Heijn. Hij wilde AH uitbouwen met meer
formules en nog meer service voor de
klant. Nu is hij gedwongen de botte bijl te
hanteren omdat zijn organisatie te duur
is geworden. Want de klant heeft geen
trek meer daar voor op te draaien.
- U moet 440 mensen ontslaan. Waar
om?
„Ik zal niet ontkennen dat het kostenni
veau bij ons uit de hand is gelopen. Ze
ker nu de omzet terugloopt, merken we
dat. De recessie kwam snel en we kon
den niet voorspellen dat de consument
daar zo duidelijk op zou reageren. We
moeten de kosten drukken om ook de
prijzen in de winkels te kunnen verla
gen."
- Supermarktkenners, maar ook de fran
chisenemers van Albert Heijn verwijten
het hoofdkantoor dat er te laat is gerea
geerd op het snel toegenomen prijsbe-
wustzijn bij de consument. Mee eens?
„Wat is te laat. Tot het tweede kwartaal
van 2002 zagen wij ons marktaandeel
no^ stijgen. Toen dat stagneerde zijn \jre
Dick Boer. Foto: GPD/Joop Boek
niet lang daarna begonnen met bijvoor
beeld meer artikelen van het goedkope
re Euroshopper-assortiment toe te voe
gen. Ook zijn er veel meer acties geweest
voor Bonuskaart-houders."
- Maar feit blijft dat Albert Heijn nou
eenmaal duurder is met bijvoorbeeld een
fles Coca Cola of shampoo van Andrélon
dan veel andere ketens die A-merken ver
kopen. Ook als reclame-acties met elkaar
vergeleken worden. Hoe lost u dat op?
„Wij moeten nog beter duidelijk maken
waar wij voor staan: service en kwaliteit.
Er wordt ook alleen maar naar prijs ge
keken. Wij hebben ook heel veel pro
ducten die anderen niet hebben. Als ze
die bij ons komen halen, moeten ze ook
de rest van de kar weer gaan volgooien."
- Maar juist die producten die elders ook
verkrijgbaar zijn, zijn daar vaak goedko
per. En de consument is momenteel be
reid daar een blokje voor om te rijden.
Wat doet u daar aan?
„Ik vind dat we vergeleken worden met
andere ketens terwijl die vergelijking
lang niet altijd opgaat. De Aldi heeft
geen biologische producten. Ze hebben
ook geen vers knisperende brood- of
banketproducten. Noem maar op. Onze
winkels hebben ook een totaal andere
uitstraling dan een discounter bijvoor
beeld."
- U bent van betere kwaliteit dan bij
voorbeeld de Aldi?
„Zeker, alleen al door ons aanbod van
A-merken, die echt beter zijn. En het
veel ruimere assortiment. En dat moe
ten we de klant weer duidelijk gaan ma
ken. We komen binnenkort met een
nieuwe campagne."
- Krijgt u van moederbedrijf Ahold vol
doende middelen en ruimte om met Al-
bert Heijn op prijs te sturen?Zo'n sticker
actie, waarmee de consument drie weken
lang op vijf producten tien procent kor
ting kon krijgen, kost miljoenen.
„De opdracht die ik van Ahold heb ge
kregen luidt: zorg dat Albert Heijn een
solide basis behoudt in de markt. En
daarin heb ik alle bewegingsvrijheid. De
problemen bij Ahold treffen ons niet di
rect."
- Bent Ugeen elitaire winkel geworden?
„Nee, wij hebben vier miljoen klanten.
Er zijn kennelijk mensen in de omgeving
van Albert Heijn die ons dat imago op
willen plakken."
- Geeft u de boze buitenwereld de schuld?
„Nee, maar als marktleider wordt wel al
les uitvergroot. Dat lot dragen we, ook
als we de plezierige kant van dit vak mo
gen uitdragen."