Rabo gaat in de ontwikkelingshulp
REGIO
'Lekker laten liggen, die bootterrassen en verder niet zo moeilijk doen'
'We draaien volkomen door met het verzinnen van zogenaamd gevaar'
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 2003
NAVRAAG
Valkenburg staat nummer 2 op de lijst van vruchtbare gemeenten in
Nederland. Met 2,8 kindéren ligt het gemiddelde daar een stuk bo
ven het landelijke
Ik heb de indruk dat de *>ntai vLe|-
1 j den blijft daar
gezinnen groter worden weer bij achter
met gemiddeld 1,4
kind per vrouw. Is er nog wel genoeg werk voor de kraamzorg hier?
Navraag bij RITA VAN RIJN, al 18 jaar kraamverzorgster ook werk
zaam als planner bij Take Good Care Kraamzorg in Leiden.
En, heeft u de deuren plat gelopen in Valkenburg?
„Nee, helemaal niet. We hebben de afgelopen twee jaar juist hele
maal geen kraamgezinnen gehad in die plaats. Maar in een grote
stad als Lei-
den worden ggmgp- ^1"""
veel kinde
ren gebo
ren."
Toch krij
gen Leidse
vrouwen
volgens de
statistieken
gemiddeld
nog geen
anderhalf
kind.
„Daar had
ik geen idee
van! Je zou
inderdaad
zeggen dat
er dan min
der voor ons te doen is. Maar we hebben zelfs werk moeten afhou
den. Echt, we krijgen genoeg inschrijvingen."
Hebben de meeste mensen nog steeds twee kinderen als ideaal?
„Nou, ik heb de indruk dat gezinnen de laatste jaren wel wat groter
Worden. Vaak komt er, ook als de andere kinderen al wat groter
zijn, nog een derde of vierde kind."
Hoe zou u die terugkerende kinderivens verklaren?
„Misschien komt dat doordat er meer gezinnen uit elkaar gaan. De
oudere kinderen zijn niet altijd van dezelfde partner als het nako
mertje."
Nou, sterkte dan maar met de drukte.
.Ach, de zomermaanden zijn altijd wat drukker, maar die liggen al
bijna achter ons."
tekst: Annelieke Slappendel
foto: Ton Kastermans
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, maandag 4 september
LEIDEN - Als het nieuwe Leiderdorpse winkelcentrum 'Winkelhof'
klaar is, zal dit centrum niet alleen klanten trekken uit de eigen ge
meente maar ook uit Leiden en Zoeterwoude. Zo wordt verwacht dat de
bewoners uit Leiden-Noord, de Merenwijk en het gebied
Levendaal/Hoge Rijndijk rond 1980 ongeveer twintig miljoen gulden
in dit nieuwe winkelcentrum zullen besteden. Hoewel de aantrek
kingskracht van 'Winkelhof' groot zal zijn, het winkelcentrum brengt
het koopcentrum in het hartje van de Leidse binnenstad niet in gevaar.
Verwacht wordt dat het Leidse centrum de regionale functie zal weten
te behouden, ondanks een langzaam afnemende attractie.
Dit staat in het vandaag gepubliceerde rapport met toekomstverwach
tingen voor de winkelcentra in Rijnland. De becijferingen zijn de afge
lopen maanden gemaakt in opdracht van de Kamer van Koophandel
en het Centraal Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf.
Voor Leiderdorp heeft de komst van 'Winkelhof' verstrekkende gevol
gen. De concurrentie van het nieuwe centrum zal zo groot zijn dat de
bestaande winkels aan de Laan van Ouderzorg - als het gaat om de da
gelijkse goederen - ongeveer de helft van de omzet kwijtraken. Het zou
betekenen dat de huidige omvang tot ongeveer een-derde moet wor
den teruggebracht.
ANNO 1978, maandag 4 september
LEIDEN - Het complex van de volkstuinvereniging Roomburg vormde
zaterdag het decor voor feestende volkstuinders. De turnverenigin
gen in de Oostvlietpolder vierden daar het tienjarig bestaan van de
Leidse Bond van amateurtuinders. Voor kinderen stond bloemschik
ken op het feestprogramma. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507,2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d-d(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg. C.P. Arnold
W.MJ Bouterse (adjunct)
E-mail: direct ie@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
.der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 *5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356300
Sprinters (rubrieksadv): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging- 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 "ur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Bankdirecteur De Jong helpt noodlijdende boeren met koffiespaarrekening
Eerlijke koffie van noodlijdende boe
ren in ontwikkelingslanden in plaats
van rente over je Rabobank-spaarre-
kening. Bankdirecteur Rene de Jong
werd nadat hij zijn initiatief wereld
kundig maakte overstelpt met positie
ve reacties. Niettemin blijft het daad
werkelijk intekenen op de rekening
nog achter. De Jong maakt zich daar
geen zorgen over, dat is volgens hem
een kwestie van tijd en marketing. Hij
is ondertussen al weer een fors aantal
stappen verder en zint op allerlei pro
ducten en diensten voor bedrijven om
maatschappelijk verantwoord te on
dernemen.
De Jong, sinds 1996 algemeen direc
teur van de Rabobank Leiden en
Oegstgeest, zetelt in een modern in
gericht kantoor in het Rabobank-
pand aan de Schipholweg. De ronde
glazen gevel biedt een riant uitzicht
op het drukke kruispunt van de
Schipholweg en Willem de Zwijger
laan. Twee schilderijen van Herman
Brood sieren de muur. Op de grond
ligt een gitaarkoffer. In de open kast
geen boeken en dossiers maar mas
kers, houtsnijwerk en vazen uit verre
landen. Niet echt een kantoor zoals
je het voorstelt bij een bankdirec
teur, maar De Jong voldoet dan ook
niet aan het prototype van een ban
kier.
Druk gebarend en rap pratend steekt
hij van wal over de koffiespaarreke
ning. Een rekening voor drie jaar die
een inleg vraagt van minimaal 925
euro en waarvan de houder in plaats
van de huidige 3 procent rente in
geld. 4 procent in koffie krijgt uitge
keerd. Koffie waarvoor bovendien
een eerlijke prijs is betaald, namelijk
twee tot drie keer zoveel als de hui
dige wereldmarktprijs, en die op een
biologisch verantwoorde wijze in
Peru, Ethiopië en Honduras is ge
produceerd door ruim 33.000 kleine
boeren.
Het idee komt voort uit de heroriën
tatie van de Rabobank een paar jaar
geleden, op zijn coöperatieve grond
slag. „We wilden dat begrip weer lo
kaal inhoud geven. Maar ja, hoe doe
je dat. Je kunt hier voor op het kruis
punt gaan staan en roepen 'word al
len lid' maar dan roepen ze terug:
'wat schuift het?'. Want in Neder
land moet alles wat opleveren, na
tuurlijk. Zodoende kwamen we uit
op het internationale vlak." De Ra
bobank ging in Honduras doen waar
de coöperatie pak 'm beet honderd
jaar geleden in Nederland groot mee
werd. Namelijk kleinschalige spaar
en kredietsystemen aanbieden aan
boeren. „Daar hebben wij tenslotte
verstand van."
Het project werd met groot enthou
siasme ter plaatse ontvangen maar
dat enthousiasme verbleekte tot ver
bazing van De Jong al vrij snel. „Na
veel vijven en zessen kwamen we er
achter dat ze weinig met de spaar
en kredietrekeningen konden omdat
het hen aan inkomsten ontbrak. De
opbrengst van de koffie blijft onder
de productiekosten steken. De ene
na de andere boer gaat failliet omdat
de koffieprijzen op de wereldmarkt
zo ongelooflijk laag zijn. Met als ge
volg een trek naar de stad.
Lachend: „Tja en een project laten
mislukken vanwege wereldmarkt
prijzen is onze eer te na natuurlijk."
De oplossing hiervoor zocht De Jong
niet in giften. „Die mensen hebben
geen geld nodig maar een economi
sche impuls. En een eerlijke markt.
Ik heb het ook niet zo op al die ont
wikkelingshulp. Ze hebben geen
hulp nodig maar een afzetgebied dat
niet krampachtig op slot wordt ge
houden door het westen."
En zo kwamen ze aan de grote tafel
in De Jongs kantoor op het idee om
de afzet van de kleine koffieboeren
te vergroten door middel van een
koffiespaarrekening. „Ik heb me
toen in de wereld van de koffie ge
stort en allemachtig, dat lijkt soms
net de maffia. Het is een uitermate
defensief ingestelde sector die net
als bijvoorbeeld de muziekindustrie,
tegen alle nieuwe ontwikkelingen
blijft strijden. De koek is er verdeeld
en dan hebben de grote spelers ab
soluut geen baat bij verandering."
Uiteindelijk kwam De Jong bij Si
mon Lévelt terecht. Dit bedrijf wilde
hem wel helpen een mooie melange
samen te stellen. „Een prachtig toe
val was dat de koffie van de drie lan
den waarmee wij samenwerken te
zamen een heerlijke brand opleve
ren." Dat werd dus Café de origin.
„Een koffie waarmee we voor bijna
33.000 gezinnen het verschil hopen
te maken tussen een armoedig leven
en een leven met een klein beetje
welzijn."
De koffiespaarrekening werd tot gro
te verrassing van De Jong een publi
citaire hit. „We hadden maar twee
journalisten uitgenodigd om het aan
te vertellen. Maar het nieuws over
onze koffiespaarrekening verspreid
de zich als een olievlek. Via de kran
ten kwamen de televisie- en radio
journalisten. En uiteindelijk werd
het zelf internationaal nieuws.
Met, gekker kan het bijna niet
worden, binnenkort een ver
haal in Time magazine."
En de interesse voor Café
de origin bleef niet be
perkt tot de pers. Onge
veer gelijktijdig kwam
er vraag uit het be
drijfsleven. „Maat
schappelijk verant
woord onderne
men komt in het
bedrijfsleven -
mede onder
druk van de
overheid -
hoger op de agenda te staan. En be
drijven hebben daar ook aandécht
voor, maar ze worstelen met de uit
voering. Uit een belrondje bleek dat
de meeste ondernemers niet verder
komen dan papier recyclen, groene
stroom afnemen en afval scheiden.
Het ontbreekt de meeste bedrijven
ook aan tijd om de mogelijkheden
eens te onderzoeken. Ze zitten kort
om te springen om kant-en-klare
oplossingen."
De Jong rekende dus uit wat een
kopje eerlijke koffie meer kost, en de
uitkomst - 1 cent per bakkie - sprak
veel ondernemers aan. „Het enthou
siasme was zo groot dat we besloten
hebben het pro
ject los te kop
pelen van de
Rabobank
en er een
onaf
hanke
lijke
stich
ting
voor te
maken I
zodat el-
ke orga
nisatie
zich er
mee in kan laten." De bedoeling is
dat deze stichting die de naam van
de koffie draagt allerlei 'eerlijke' pro
ducten en diensten gaat ontwikkelen
voor het bedrijfsleven. „Zoals de Ra
bobank nu zijn koffiespaarrekening
heeft, en op kantoren en in musea
onze eerlijke koffie wordt geschon
ken, kunnen we ook soortgelijke
diensten gaan aanbieden met thee,
rijst, kunst, cadeau-artikelen en ga
zo maar door. Mogelijkheden zat, en
interesse ook, als ik het zo om mij
heen beluister."
Daarom maakt hij zich ook geen
zorgen over trage start van de koffie
spaarrekening van de Rabobank.
„Als de media er zoveel belangstel
ling aan willen besteden en het be-
drijfsleven ook veel interesse toont,
komt het publiek uiteindelijk ook
wel. Waarom dat nu nog niet ge
beurt moeten we de komende perio
de eens onderzoeken. Aan het inleg-
bedrag kan het niet liggen. Wij we- l
ten dat best veel mensen die 925
euro nog wel ergens hebben
staan. Maar waarschijnlijk weet j
de bank nog niet duidelijk te ma
ken wat precies haar bedoelingen
zijn. Dat geeft ook niet, want we zijn i
voorzichtig begonnen in slechts een j
deel van het land. De marketing-po
wer van de Rabobank is er ook nog
niet op los gelaten. Als dat ge
beurt met het juiste ver
haal, heb ik er alle ver
trouwen in dat die
rekening gaat
lopen."
Marijn Kramp
Rabobankdirecteur Rene de Jong hoopt dat 'zijn' koffiespaarrekening voor bijna 33.000 gezinnen het verschil maakt tussen een armoedig leven en een leven met een klein beetje welzijn.
Foto: Henk Bouwman
KLANKBORD
sor
lop'
'Alle drijvende terrassen
moeten de Leidse grach
ten uit' luidde de stelling
van afgelopen week. Nog
niet eerder werd een stel
ling zo massaal naar de
prullenbak verwezen. Niet
minder dan 88 procent
van de bezoekers van de
LD-website is tegen. Een
selectie uit de reacties, die
zonder uitzondering pro-
terrasboot zijn.
J.P. van der Kamp, Lei
den: „Belachelijk idee.
Het is gezellig en de toch
al smalle wegen blijven
vrij. Waarom zou Leiden
weer moeten afwijken
met andere steden en
weer terugvallen in grau
we ongezelligheid."
E. Verheggen, Leiden:
„Onzin, de terrasboten
zijn een aanwinst voor
Leiden waterstad en cul-
Alle drijvende terrassen
moeten de Leidse
grachten uit.
tuurstad."
Dorien van Dijk, Oegst
geest: „Het heeft j éren
geduurd voordat Leiden
een beetje gezellig is ge
worden, dus mét terras
sen die gewoon bij een
stad horen. En nu zou
den ze grotendeels weer
weg moeten!? Nee dus.
Laat degenen die de ter
rasboten weg willen heb
ben maar op het dak
gaan zitten, dan blijven
wij lekker op het terras."
J.C. Wassenaar, Bergen
op Zoom: „Toen ik nog
in Leiden woonde, vond
ik juist die drijvende ter
rassen iets genoeglijks
toevoegen aan de bin
nenstad. Dat er nu wat
mensen een nachtelijk
bad hebben genomen
doet daar niets aan af.
Men heft toch ook niet
een verkeersweg op na
dat er voor het eerst in
dertig jaar - was het niet
zo'n dertig jaar geleden
dat er voor het eerst in de
Nieuwe Rijn een drijvend
terras opdook? - een on
geluk is gebeurd."
F. van Overbeek, Oegst
geest: „Het is in de zo
mer zo gezellig om op
een drijvend terras aan
de gracht te zitten. Dit
zouden we niet willen
missen."
M.F. van Boheemen-
Sloos, La Montagne lie
de la Reunion (Fr.): „Tij
delijk woon ik in het bui
tenland, maar afgelopen
juli en augustus waren
we terug in Leiden. Wat
is het gezellig met al die
drijvende terrassen! La
ten liggen!"
Maartje van Lakerveld,
voorheen Leiden nu St-
.Louis (USA): „Ik ben het
oneens met de stelling,
aangezien het juist heel
leuk is dat er bootterras
sen in Leiden zijn. Ik
denk dat met een goede
controle alle problemen
uit de lucht zijn."
Ernst Rob, Leiderdorp:
„Wat is Leiden zonder
Annie's? Dat is als een
hemel zonder sterren."
Hans van Poelgeest, Lei
derdorp: „Wat een ophef
over één zo'n bruggetje.
Leiden is een gezellige
stad en dat komt mede
door al die terrasboten.
Lekker laten liggen en
niet zo moeilijk doen."
H. Ouwersloot, Katwijk:
„Laat ze maar lekker lig
gen. Plaats er maar meer.
Dan komt er meer ruimte
in de stad en hebben ze
voor uitbreiding Vlieg
kamp Valkenburg niet
nodig. Zo kunnen ze op
eigen grondgebied letter
lijk en figuurlijk lekker
doorzakken."
M. van Bourgondien,
Leiden: „Oneens! Sinds
de terrasboten in de bin
nenstad liggen, is de stad
er heel veel levendiger op
geworden. Het incident
bij Annie's Verjaardag is
totaal geen reden terras
boten af te schaffen. Als
25 mensen op een klein
houten bruggetje een he
le avond staan te sprin
gen, is het niet vreemd
dat het instort. Dat die
mensen dus in het water
lagen, was gewoon hun
eigen schuld. Moet je
niet moeilijk over doen.
Maar het lijkt wel of je
vandaag de dag geen ei
gen verantwoordelijkheid
meer hoeft te hebben en
alles maar afgeschoven
kan worden. Belache
lijk."
W.J. Moenen, Leiden:
„Ik ben het hiermee ab
soluut niet eens, want de
terrasboten maken Lei
den juist levendig, gezel
lig en bruisend. Ik zie ook
heel vaak dat toeristen
foto's maken van deze ste|
terrassen." |,ej{
De nieuwe stelling haakt
in op de voordracht van
Zeeuw Ruud Hessing als
opvolger van de naar Wa-
geningen vertrekkende
D66-wethouder Alexan
der Pechtold. Na wethou
der Rabbae (GroenLinks)
en burgemeester Lenfe-
rink is hij de derde niet-
Leidenaar die toetreedt
tot het dagelijks bestuur
van de stad. Is dat erg of «p
niet? De stelling waarop 1
tot en met maandag kunt
reageren luidt:
Leiden telt te veel bestuui
ders van buiten de stad.
gen
Reageren kan via www- JJl!
.Ieidschdagblad.nl of per u
post: LD/De Stelling, post
bus 54 2300 AB Leiden.
hal
hor
Reinier Verbeek (38) uit Leiden, ar
chitect: „Ik denk het niet: ik houd
wel van water. En de combinatie van
water en horeca is een goeie. Eén
ding verbaast me wel in de hele dis
cussie: dat niemand kijkt naar de
maximale belasting van die terras
boten zelf. Het wordt allemaal op de
gemeente geprojecteerd, maar die
twee ouwe westlandertjes waar het
terras op is gebouwd, worden die
niet veel zwaarder belast dan veilig
is? Het zijn boten die vroeger wer
den gebruikt om honderd balen stro
op te vervoeren en daar staan nu
driehonderd mensen op. Het door-
zakken van zo'n brug-
getje is een risico
dat je niet kunt ver
ft I mijden. Op een ge-
IfiJr geven moment is
/éfafm dat bruggetje een
^eer oud en versle-
ÉÉt ten en als er dan
een grote groep
mensen op
staat, breekt
het."
Cees van Duijn (41) uit Warmond,
vastgoedconsultant, belegger:
„Drijvende terrassen zijn voor de
horeca een mogelijkheid om hun
omzet te doen vergroten en om toe
risten de mogelijkheid te geven om
buiten een consumptie te nuttigen.
Een win-win-situatie dus. Negatief is
dat ze de kademuren ontsieren en
niet passen in het grachtenbeeld.
Positief is dat ze laag zijn en na de
zomer weer weggaan, hetgeen he
laas niet geldt voor woonboten. De
wildgroei van dit fenomeen verstoort
het gelijkheidsbeginsel van iedere
woningzoekende in de stad en de
toerist/bezoeker snapt niet waarom
het zicht op prachtige
1 grachtenpanden
wordt weggeno
men door deze
drijvende barak
ken. Hier ligt
'k voorde ge
meenteraad
een prachtige
uitdaging."
Nancy Knijnenburg (35) magazijn
medewerkster, trainster damesse
lectie SJC: .Absoluut niet mee eens.
De drijvende terrassen zorgen juist
voor een hoop gezelligheid in de
stad, vooral in de zomer. Omdat er
nu een keer iets misgaat met een van
de terrassen ontstaan er vraagtekens
over het wel of niet toelaten van ca
fébezoekers op het water. Die plaat
sen trekken juist veel mensen en
'stappers' die altijd goed zijn voor de
omzet. Het hele verhaal over Annie's
had wel iets lachwekkends. Onzin
dus om de terrasboten nu te gaan
verbieden. Wat mij betreft, uit pure
gezelligheidsoverwegingen, mogen
er nog meer terrasboten
in de Leidse grachten
drijven."
Dennis Salman (31) uit Noordwijk,
medewerker Noordwijkse woning
stichting, actief in Lijst Nieuwe Po
litiek: „Wat een onzin! Sinds het
drama in Volendam schijnt niks
meer te mogen en zijn we volkomen
aan het doordraaien met het verzin
nen van dingen die wel eens gevaar
lijk zouden kunnen zijn. Al die jaren
is er nog nooit wat gebeurd met de
vlonders. De drijvende terrassen
maken het juist extra gezellig om in
Leiden een drankje te gaan doen:
lekker mensen kijken op het water
en de wal. Wat wil je nou nog meer!?
En ach... dat natte pak nemen we op
de koop toe. Gewoon lekker laten
liggen dus die terrassen."
Berend Stolk (48) uit Leiderdorp,
intensive-carespecialist, actief
WD'er: „Integendeel: er mogen va
mij nog veel meer terrassen bij. La
ten we het gezellig houden en voori
niet zo dwaas zijn om na één gezon
ken vlondertje in tien jaar, met nul
slachtoffers, het grote goed van het
drijvend terras om zeep te helpen.
Een beetje klotsen op de golven, ee
klotsende schuimkraag en wat klot Ij
jes in de maag kunnen helemaal
geen kwaad. Het water staat bovenBj
dien zo laag dat men eerder in het
bierglas zelve dreigt te verzuipen
dan door een gezonken vlonder.
Had men maar in Wil nis van die fij
ne terrassen gehad. Na een
gezellig avondje was
men dan naar huis te
ruggedreven."
zwa
van
d