REGIO
'Blote billen naast zo'n hoofd, een leuk effe<
Dumpen is verfoeilijk, maar
verzorging is niet altijd mogelijk
i
Burgerlijke stand
moet terug l
Aan de preektijger de eer lastige passages te verklaren
fk
P
je ziet ontslagen
over de hele linie'
Leidse kunstenaars bewerken strandpalen tot beeld
NAVRAAG
MAANDAG 25 AUGlji
Door een explosieve toestroom van werklozen moeten veel Centra
voor Werk en Inkomen (CWI)
noodmaatregelen treffen. In
de kantoren in Amsterdam,
Den Haag en Amersfoort
moeten werklozen daarom in
groepsverband een uitkering aanvragen. De CWI's zijn niet in staat
iedereen individueel te woord te staan. In het Leidse CWI is de situa
tie niet zo nijpend, al signaleert vestigingsmanager COR VERSCHOOR
ook hier een forse toename van werklozen.
Is de Amsterdamse si
tuatie herkenbaar
vooru?
„Het is wel herkenbaar
voor me dat het aan
zienlijker drukker is
dan we verwachtten.
Eind juli hadden we
een instroom die acht
tien procent hoger lag
dan onze prognose.
Gelukkig heeft het mi
nisterie geld uitgetrok
ken voor uitbreiding
van onze personele be
zetting. We hebben ex
tra fte's gekregen."
Gaat de inschrijving in groepsverband?
„Nee, wij kunnen dienstverlening op maat geven."
Komt de groep werklozen uit één bepaalde sector of beroeps
groep?
„Vroeger zag je dat wel. Maar nu zie je ontslagen over de gehele li
nie. Ik denk dat dat het gevolg is van de recessie. De werklozen zijn
ook van allerlei verschillende leeftijden."
Hoeveel werklozen melden zich per maand bij het CWI?
„Eind juli telden we 5.115 personen. Je ziet de instroom elke
maand stijgen."
Hoe komt het dat Leiden gunstig afsteekt bij de grote steden?
„Dat weet ik niet. Je zie dat de instroom in grote steden vele malen
groter is dan in Leiden. Het lijkt wel of Leiden daar een beetje ach
teraan komt."
Verloopt de inschrijving bij het CWI vlekkeloos?
„Het gaat redelijk soepel. Je meldt je bij de receptionist en binnen
een half uur heb je een gesprek met een adviseur. Die zal eerst kij
ken of we snel iets anders kunnen vinden, vacatures doornemen
en zo. Lukt dat niet dan wordt binnen een paar dagen een afspraak
gemaakt om de uitkering verder te regelen."
tekst: Erna Straatsma foto: CPD
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1903, Dinsdag 25 Augustus
DE ZOMER VAN 1903 zal, evenals zijn voorganger in 1902-geen
aangename herinneringen achterlaten. Regen is de boodschap, dag
uit dag in. Soms, als het zonnetje een enkelen dag eens warm scheen
en de lucht op den avond afschoonde, verheugden we ons in de ver
wachting, dat we nu toch mooi weer zouden krijgen, maar den volgen
den morgen werden we weder teleurgesteld - 't was al weer regen.
Doch ook in een ander opzicht zal de zomer van 1903 menigeen lang
op een onaangename wijze heugen. Er zijn binnen den tijd van eenige
weken eenige Banken gesprongen. Eerst een in onze stad, toen een te
Haarlem. Een der commissarissen van de Noord- en Zuid Hollandsche
Bank, de laatste instelling, die op verzoek failliet verklaard is, moet ge
zegd hebben, dat de ramp te wijten is aan het onbekookt opvragen der
deposito's, het geld op rente uitgegeven. Het is niet te verwonderen,
dat menschen, die thans hun grootere of kleinere kapitalen bij een
bankinstelling hebben uitstaan, huiverig worden, het geld opeischen,
en daardoor hun kassier in verlegenheid brengen. Voor velen beteekent
de val van een bankiershuis vermindering van kapitaal, voor sommigen
algeheele ruïneering. Het is misschien nu de tijd er toe het te zeggen:
speculeeren is een maatschappelijk kwaad.
ANNO 1978, vrijdag 25 augustus
LEIDEN - Tussen het nieuwe overdekte zwembad en de Vijf Meihal is
een luchtbrug aangebracht, waardoor het publiek uit de Vijf Meihal
gemakkelijk het restaurant van het bowlingcentrum en het zwem
bad kan bereiken. De kantine van de hal wordt hierdoor enigszins
ontlast. Vooral bij de thuiswedstrijden van P/Leiden, die gemiddeld
een kleine 2000 bezoekers trekken, is dit zeer gewenst.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t-n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@hdcnl
Hoofdredactie Jan Geert Majoor. Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw.€55,oo p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV. Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Zeker na de wat dreigende uitlatingen
van Rijkswaterstaat houden de twee
Leidenaren hun identiteit liever ge
heim. Bovendien: zo blijft het myste
rie bestaan rond de twee op strandpa
len uitgehouwen kunstwerken die de
afgelopen weken uit het niets ver
schenen, het hoofd en de vrouwen
torso op het strand tussen Katwijk en
Wassenaar.
Het hoofd en de torso zijn het resul
taat van hard nadenken over het
maken van kunstwerken die voor ie
dereen toegankelijk zijn, die verras
send zijn, die mensen iets dóen en
die iets mysterieus om zich hebben,
zegt de partner van een van de ma
kers die in plaats van de kunstenaars
zelf op de interviewafspraak komt.
Zelf vinden ze dat bij nader inzien
toch wat te risicovol. En verder zijn
de beelden het resultaat van hard
werken: twee nachten van elf uur 's
avonds tot zeven uur s mor
gens aan één stuk door
gaan, waarbij ze ook nog
een keer werden 'ge
stoord' door een avond
vierdaagse.
Maar het resultaat is er
naar, vindt' ze: „De dag na
het maken van die kop zijn
we naar het strand gegaan en
hebben we op een afstandje
gekeken naar de reacties.
De kop bleek op het
naaktstrand te
staan, dat wis
ten we van te
voren niet.
Dat gaf wel
een leuk ef
fect: twee blote
billen vlakbij
zo'n noeste kop.
De reac
ties wa-
De vrouwentorso. Foto: Hielco Kuipers
geerden van 'hé, wat is dat nou?' Er
waren ook mensen die op de kop af
gingen en hem zelfs even aaiden."
Bij het beeld van de vrouwentorso,
die hoog boven het strand uit torent,
hebben de makers nog niet gekeken.
De twee kennen elkaar van hun stu
die. De een is al een jaar of vijftien
bezig met schilderen en beeldhou
wen, de ander nu ruim een jaar. Wat
hen bij dat project bond, was het
idee om de kunst naar de mensen te
brengen op een verrassende manier.
Dus niet via de bekende weg van de
galeries. „Daar komt toch maar een
heel beperkt, elitair publiek. Wij wil
den juist iedereen bereiken. En op
een verrassende manier: dat je de
ene dag langs zo'n paal loopt en hij
staat er nog gewoon, en de volgende
dag is het plotseling een kunstwerk."
Voor de makers zelfwas het project
ook spannend: „We willen niet alles
volgens de regels doen, maar een
soort enfants terribles zijn. Wél met
een positieve uitstraling: niets stuk
maken, maar juist iets creëren. En
het is natuurlijk tegen de regels om
van strandpalen kunstwerken ma
ken, dat weten wij ook wel. Maar dat
geeft het iets spannends: iets doen
dat eigenlijk niet mag."
Rijkswaterstaat toonde zich zaterdag
niet gelukkig met de actie, maar de
komende nieuwe eigenaar Rijnland
ziet er de lol wel van in, op voor
waarde dat de nummers op de palen
leesbaar blijven. Bij het hoofd is dat
niet het geval, bij de torso wel.
„Maar het zou zonde zijn om de pa
len te vervangen, de nummers zijn
heel eenvoudig weer aan te bren
gen", aldus de woordvoerster.
Waarschijnlijk komen er nog wel
meer kunstwerken op het strand. De
twee Leidenaars zijn in elk geval van
plan om hun kunstproject verder
voor te zetten. Of ze daarvoor offici
eel toestemming zullen vragen aan
Rijnland, weten ze nog niet. In elk
geval kan de kunst ook een nuttige
functie hebben. „Je kunt nu dus ge
woon afspreken op het strand bij de
vrouwentorso of het hoofd."
Sjaak Smakman
De anonieme makers van de strandbeelden: „Het is natuurlijk tegen c
om van strandpalen kunstwerken maken, dat weten wij ook wel. M$ge
geeft het iets spannends." Foto: Hielco Kuipers
SCHRIJVENDE LEZERS
In het Leidsch Dagblad van woens
dag 13 augustus 2003 wordt in het
onderdeel klankbord op de pagina
regio 2 ingegaan op de stelling 'Is het
nodig dat er hulp wordt geboden,
dan vrijwillig en met liefde'.
Een heikel onderwerp waar veel over
gezegd en gesproken is en wordt,
maar waar ook het gezegde opgaat
van 'zoveel hoofden, zoveel zinnen'.
Wat de een als normaal beschouwt,
ervaart de ander als een onmogelijke
last. Vanuit een riante positie waar
bij de ouders nog gezond en vitaal
zijn, is het gemakkelijk te stellen dat
je je ouders natuurlijk helpt. De stel
ling van E. Sitinjak uit Leiden is wat
zwart-wit. Je kunt je ouders verzor
gen zolang dat lichamelijk en geeste
lijk mogelijk is. Daarbij komt ook
nog eens het gegeven om de hoek
kijken of de ouders het zelf wel wil
len. Ga er maar aan staan om je va
der of moeder te wassen en dan be
doel ik niet alleen het gezicht maar
het hele lichaam. Wij hebben zelf in
middels de nodige ervaring opge
daan met een (schoon)vader die
rechts verlamd was; hij is, na eerst 4
jaar thuis verzorgd te zijn geweest,
jarenlang opgenomen geweest in
een verpleeghuis. Zoveel als dat mo
gelijk was, is hij naar huis gehaald of
zijn uitstapjes ondernomen. Maar
als het zover is dat de controle over
urine en ontlasting niet meer aan
wezig is, weet je niet wat je over
komt. Thans is het (schoon) moeder
(90 jaar) die sinds januari 2003 in
een zorginstelling verblijft. Daaraan
voorafgaand zijn er grote zorgen ge
weest omtrent de te leveren zorg
maar ook de zorgen over haar wel
zijn. Het is verschillende malen
voorgekomen dat zij gevallen was en
niet meer kon opstaan. Het wachten
was dan op buren of een toevallige
bezoeker. Het gezegde 'de kruik gaat
zolang te water tot hij knapt' ging
ook hier op. Er was sprake van een
onhoudbare situatie die niet langer
meer kon voortduren. Van dumpen
in een verpleeghuis was totaal geen
sprake, het was pure noodzaak. Niet
elke oudere heeft het geluk dat kin
deren en/of familie dichtbij woont.
In ons geval is een werkende onge
huwde dochter (vertrek vanuit huis
om 07.30 uur en thuiskomst om
18.45 uur) de enige die elke dag in de
gelegenheid was om langs te gaan
bij haar moeder wat zij ook trouw
deed. De overige twee kinderen wo
nen te ver weg om elke dag zorg te
verlenen hoe graag ze dat ook had
den willen doen. De heer Verbeek
komt tot de conclusie dat ouderen
vrij gemakkelijk in een verzorgings
huis worden opgenomen. Dat het
niet zo eenvoudig is als wordt ge
schetst, zullen zij die ervaring heb
ben kunnen beamen. Het is niet zo
dat je je aanmeldt en er een plaats is.
Inwoning kan een optie zijn, maar
niet in de situatie zoals ik deze hier
voor heb aangehaald.
Moreel hebben we verplichtingen en
dat geldt niet alleen voor de verzor
ging van de ouderen. Het moet ech
ter wel een haalbare kaart zijn om
ouders te kunnen verzorgen. Het
dumpen van ouders is een zeer kwa
lijke zaak en een verfoeibaar stand
punt.
C. van Dam,
Noordwijk.
PREEKTIJGERS
kJe
»ea
rv
-fc
Geachte heren burgemeester,
wethouders en raadsleden,
Al jaren lang kijk ik uit naar de
vrijdagkrant van het Leidsch
Dagblad. Daar staat namelijk
de burgerlijke stand in. Ik heb
overal trots verteld dat het
Leidsch Dagblad gratis voor
de Leidse gemeente, de bur
gerlijke stand publiceerde,
om de Leidse bevolking op de
hoogte te houden van de ver
anderingen van geboorte, hu
welijken en overlijden van
personen. Daar hoeft de ge
meente Leiden niets voor te
betalen, geweldig, toch?
De laatste paar weken kan ik
geen burgerlijke stand meer
vinden. Zou de redactie nu
opeens geld van de gemeente
willen hebben? Nee, het is
nog veel gekker: de gemeente
wil geld hebben voor iets
waar ze eigenlijk voor moet
betalen.
Voor iets wat zo gebeurd is,
één druk de knop van de kr
computer en de gegevenshJt
len er zo uit. Hoeveel persj q
nen kijken niet graag in de
krant of de geboorte van Ij
zoon of dochter er al in stp~
Dat is toch de plicht vanö
gemeente om ons zoiets tj
ten weten? En nogmaals:
krijgt de gemeente gratis^
niks in de krant.
Mijne heren, ik hoop daté
vergissing in ziet, en zo siO
mogelijk met terugwerkeiM
kracht, de gegevens weer»
beschikking stelt aan het j
Leidsch Dagblad, zodat d|e
krant ze weer gratis voorf
kan afdrukken in de vrijt'
krant.
Ik kijk nu weer elke weeki
de burgerlijke stand er wff i;
in staat.
-ide
ns
ïfli
..fin.
'Vrouwen, weest aan uw
man onderdanig als aan de
Here, want de man is het
hoofd van zijn vrouw, even
als Christus het hoofd is zij
ner gemeente; Hij is het, die
zijn lichaam in stand houdt.
Welnu, gelijk de gemeente
onderdanig is aan Christus,
zo ook de vrouw aan haar
man, in alles.'
Er zijn van die passages in
de Bijbel die veel mensen
liever overslaan. Boven
staand fragment uit de brief
van Paulus aan de Efeziërs is
daar een voorbeeld van. Er
zijn dominees die het toch
aandurven om deze beruch
te passage te laten voordra
gen; vervolgens wringen zij
zich in hun preek vaak in al
lerlei bochten om de tekst
naar onze tijd te vertalen.
Woorden als 'tijdgeest' en
'cultuurbepaald' vallen dan
om de haverklap.
Geen gemakkelijke klus,
maar het lef om zulke tek
sten te behandelen is prij
zenswaardig.
Hoe anders ging het er aan
toe in de RK Bernarduskerk
in Hazerswoude-Rijndijk, af
gelopen zondag. De voor
ganger van dienst, pastor
Claassen, stelde andere prio
riteiten. Er moest hostie en
wijn worden genuttigd, er
moest veel gezongen wor
den. In een korte verhande
ling wilde Claassen ook nog
postuum eer bewijzen aan
de onlangs overleden dich
ter Willem Wilmink - iets
wat hij prachtig deed. En
toen was het uur alweer
voorbij, en was het tijd om te
gaan.
Daar is niets mis mee, maar
bij diensten waarin geen tijd
is om uitvoerig op bijbeltek
sten in te gaan, zou je op z'n
minst passages kunnen se
lecteren die de toehoorders
ook zonder uitleg iets zeg
gen. En dus niet boven
staand fragment uit de brief
aan de Efeziërs. Want wat
moetje met de mededeling
dat de vrouw in alles onder
danig is aan haar man? Moe
ten we dat op onze eigen le
vens toepassen? Er zijn in
ons land imams voor minder
aan de schandpaal genageld.
Maar Claassen is een bemin
nelijk en welbespraakt man
en komt over als iemand die
midden in de moderne sa
menleving staat. We gaan er
voor het gemak dan ook
maar van uit dat wanneer hij
ooit Romeinen 1:27 laat
voorlezen, hij zal uitleggen
dat homoseksualiteit eigen
lijk geen straf van God is
voor de leugenachtigen en
goddelozen. Of dat je bij de
tekst van Leviticus 24:21 -
een pleitbrief voor de dood
straf - best je vraagtekens
mag plaatsen.
Binnen het takenpakket van
de preektijger neemt het ver
klaren van bijbelteksten een
voorname plek in: aan hem
de eer om ook door hun ar
chaïsme lastige passages te
verklaren. Wie dat niet aan
durft, moet dergelijke tek
sten links laten liggen.
Peter Groenendijk
