KUNST CULTUUR
'Onderstroom' bijzonder spektakel door unieke sfeerteken
Van Warmerdam trekt
nieuwe productie in
Floriadeterrein ideaal voor Mystery Land
Jeugdorkest niet
kinderachtig met Ma
Grachtenfestival drukker dan ooit
muziek recensie
Aad van der Ven
Concert- European Union Youth
Orchestra o.l.v. Bernard Haitink.
Symfonie nr. 6 van Mahler.
Gehoord: 22/8, Concertgebouw,
Amsterdam.
Als het geen Mahler is, is
het Bruckner. En als het
geen van beiden is, dan is
het Sjostakovitsj. Jeugdor
kesten gaan graag met grote
stukken op tournee. Van die
grote lappen van symfo
nieën, waarin al die jonge
musici stevig hun tanden
kunnen zetten. En waarvoor
het publiek warmloopt.
Partituren als Mahlers Zes
de Symfonie, gespeeld door
het 25 jaar jonge European
Union Youth Orchestra on
der leiding van Bernard
Haitink. Haitink is erediri-
gent van dit ensemble, dat
voor elke tournee opnieuw
wordt geformeerd (dit jaar
is Nederland in de hobosec
tie goed vertegenwoordigd).
Hij heeft vaker Mahler met
dit orkest uitgevoerd, ook in
Amsterdam. De radio-op-
name van de Negende Sym
fonie, tien jaar geleden in
het Concertgebouw, was zo
goed, dat Philips besloot die
op cd uit te brengen. De
uitvoering van de Zesde
deed daar niet voor onder.
Louter uit jonge musici be
staande orkesten - het
woord 'jeugdorkest' moeten
we in dit geval ruim opvat
ten - spelen in het alge
meen of hun leven er van
afhangt. Zeker als het orkest
in een zo grote bezetting
optreedt als in dit geval, wil
het qua volume en energie
wel eens uit de hand lopen.
De muziek was bij deze ge
legenheid lang r
achtig. Maar iets
van dirigeren van
zijn hele uitstralii
- maakte dat de
van Mahler ook
ge musici niet aai
vlakte bleef.
Hoe fel het zelfbel
muziek soms ook
lijkt wel of het bij
van zijn ego vei
een hoger plan,
meen van betek
getild. En deze d
zich allang niet ra
stebuiten te kere
honderd musici
maken wat hij 1
baar getuigde, on
heid en intensiti
innerlijke rust ei
Zeker voor een gi
formatie als dez
mammoetforma;
dien, was de klan
lijk gaaf en fraai.
Tien hoorns, zes
twaalf contrab
maar wat te noe
een componist
nog niet genoeg
wil introduceren
ven nog hoorbi
stomp in de mi
om in de uitbeel
noodlot Beethi
tot kinderspeelgi
deren, dan kan
Mahler deed:
het laatste deel
de Symfonie
hamer laten ont
met een dreun
held symbolisei
Geweldig effect,
val. Maar het
kendst waren in
ring, vooral d<
de poëtische bl
tewel die pi
Mahler af en
opent en een
vredig geluk in 1
symfonie toelaat;
Ha-Schi-Ba trok
130.000 mensen
den haag - De Turkse zangeres
Hatice was zaterdag één van de
gasten op het festival Ha-Schi-
Ba (Haagse Schilderswijk Bazar)
Het multiculturele feestje trok
dit jaar zo n 130.000 mensen
naar de Schilderswijk en Sta-
tionsbuurt. oto: GPD/Jacques
Zorgman
Première 'Ajax
uit Afrika'
Amsterdam - In Theater Belle-
vue in Amsterdam gaat op 4 de
cember de voorstelling 'Ajax uit
Afrika' in première. Gezelschap
De Nieuw Amsterdam maakt
daama een toernee door Ne
derland met het stuk, dat be
staat uit dans, zang en voetbal.
De voorstelling, geschreven
door Lydia Rood, gaat over een
zwarte voetballer in Zuid-Afri-
ka. Zijn droom gaat in vervul
ling als hij gescout wordt door
de Kaapse satellietclub van
Ajax. Later vertrekt hij naar Ne
derland.
Peter Greenaway
in Utrecht
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Onderstroom, een
verdronken geschiedenis'. Script: Eric
Went. Compositie: Nicolaas Duin. Regie:
Martine Zeeman. Muzikale leiding:
Herma van Piekeren. Gezien: 22/8,
Strand Noordwijk. Aldaar nog te zien: 28,
29 en 30/8 Aanvang: 21.00 uur.
'Swimming at own risk - zwem-
toezicht ontbreekt'. Dat staat
op het bord bij Afrit A in de dui
nen tussen Noordwijk en Kat
wijk. Niemand is echter van
plan te gaan zwemmen. We
wachten bij dit bord tot de
groep compleet is. Dan dalen
we gezamenlijk af naar het
strand om te gaan kijken naar
de voorstelling 'Onderstroom',
een initiatief van de Noordwijk-
se Stichting Kunstklank.
Voordat we de plaats van han
deling bereiken, moeten we
nog flink wat meters door het
mulle zand banjeren. Een
bouwwerk van steigers vormt
namelijk de spectaculaire plek
voor de legende van de verzon
ken Brittenburg. Er is een schit
terende ruimte gecreëerd die
met zijn breed opgezette bin
nenhof en zijn zuilengalerij al
direct tot de verbeelding
spreekt. De tribune staat in de
richting van de zee opgesteld:
tussen de steigers door is de
branding te zien. Enkele late
wandelaars langs de vloedlijn
ziek, zang, dans, fi
projecties en spel
schouwspel goed v
en vlot tot leven. He
lend genoeg om tol
wat abrupte) eind
waardig te blijven.)
rijke rol is weggele
Koor dat voor veel
handeling zorgt.
ontbreekt niet. Eén
ste scènes bijvoorl
Rad van Dood en)
mannelijke toescho
ben bij binnenkom
rijbriefje ontvangei
het Lot, wie won
monster van de
geofferd? Judith
Gorp) en Koor voei
prima show op.
Regietechnisch is
jammer dat cruciali
ties in het stuk niet
zijn benut. Uit de
van Julius (Merlijn
Iris (Noortje Herlaa
voorbeeld meer te
Vooral Iris blijft in c
cept te lang 'verboi l
kerker. De voorsti
echter met haar vis
en biedt een bijzoi
kei op een sfeervoD
ruglopend over h
strand naar de bon i
je toch nog even oi
dend in het licht si
imposant bouwwe
de pikzwarte zee -
zonken Brittenbuij j'
even voor deze gi c
herrezen. n
utrecht - De kunstenaar Peter
Greenaway houdt op zondag 23
september de dertiende Variety
Cinema Militas Lecture. Het is
de afsluiting van de Holland
FilmMeeting tijdens het 23ste
Nederlands Filmfestival in
Utrecht. Daarin geeft de man
die vooral bekend is door zijn
films in het Academiegebouw
zijn visie op de toekomst van de
film.
Bundel originele
makers Asterix
amsterdam - Uitgeverij Van
Ditmar brengt een bundel uit
met verhalen en tekeningen
van Reneé Goscinny en Albert
Uderzo, respectievelijk de in
1977 overleden schrijver en de
nog levende tekenaar van Aste
rix. 'Het Pretpakket' bevat veer
tien korte verhalen van het duo,
dat onder meer toelicht hoe het
tot de strips over Asterix is ge
komen. De samenwerking van
de twee mannen heeft 24 al
bums opgeleverd, waarvan het
laatste 'Asterix en de Belgen'
was. Na het overlijden van
Goscinny is Uderzo doorgegaan
met schrijven en tekenen van
de avonturen van Asterix en
Obelix.
door Martin Hendriksma
Amsterdam - De nieuwe theaterproductie die
Alex van Warmerdam dit seizoen zou schrijven
en regisseren voor zijn gezelschap De Mexicaan
se Hond gaat niet door. In plaats daarvan pre
senteert Orkater nu al een nieuw toneelstuk van
Louis Ferron, 'Hoe Mozart Casanova sloeg', dat
eigenlijk een seizoen later was gepland.
Volgens Marc van Warmerdam, zakelijk leider
van Orkater en De Mexicaanse Hond, waren twee
acteurs met wie zijn broer Alex wilde gaan wer
ken dubbel geboekt. Toen puntje bij paaltje
kwam, gaven Pierre Bokma en Halina Reijn de
voorkeur aan hun vaste contract bij Toneelgroep
Amsterdam. „Slordig van Pierre", zegt Van War
merdam. „Halina heeft nog geprobeerd iets met
Toneelgroep Amsterdam te regelen, maar de lei
ding daar ging er niet mee akkoord. Een beetje
flauw, vind ik."
Omdat Alex van Warmerdam zijn nieuwe toneel
stuk specifiek op Bokma en Reijn wilde schrijven,
bloedde het plan vervolgens dood. Mare van
Warmerdam: „Voor het eerst had Alex geen in
spiratie. Dat kan een keer gebeuren. Lastig voor
ons was dat veel schouwburgen het stuk hadden
aangekocht en ook al hadden aangeboden aan
het publiek. We moesten dus iets anders verzin
nen."
Van Warmerdam trad in overleg met Louis Fer
ron, die kort daarvoor op een half A-viertje een
idee voor een nieuw muziektheaterstuk had in
geleverd. Dat werkt de schrijver nu in sneltrein
vaart uit. Dat hij min of meer als stand-in voor
Van Warmerdam moet fungeren, ervaart Ferron
niet als druk. Wel heeft hij zijn plannen vanwege
de al eerder vastgelegde acteurs wat moeten bij
stellen. „Je kunt Annet Malherbe moeilijk een bij
rol geven."
'Hoe Mozart Casanova sloeg' toont de gebeurte
nissen na afloop van de première van Mozarts
opera Don Giovanni in Praag, waarvan ook de
vrouwenverslinder Casanova getuige was. De
twee raakten, zo wil het verhaal, in een felle
tweestrijd gewikkeld. Voornaamste twistpunt: is
de liefde een kwestie van opeengehoopte sappen
(Casanova) of een tijdverdrijf voor als je even
geen muziek in je hoofd hebt (Mozart)?
Naast Malherbe spelen Peter Blok en Jaap Spij
kers de andere hoofdrollen. Gerardjan Rijnders
voert de regie. De eerste try-outs zijn in maart
2004 in de Hoofddorpse schouwburg De Meerse
te zien.
De Brittenburg was en bleef onvindbaar. Maar een beetje tastbaar werd de voormalige Romeinse nederzetting wel in het muziek-theaterstuk 'Onderstroom' op het Noordwijkse
strand. Foto's: Mark Lamers
worden zo onwillekeurig figu
ranten in dit theaterspektakel.
De wind waait voortdurend te
gen de met doeken bespannen
stellages en op de achtergrond
is het constante ruisen van de
zee. Om je over te geven aan
een oude legende is een fraaie
re ambiance nauwelijks denk
baar.
Centraal staan liefde en on
trouw die ooit hebben geleid
tot de ondergang van De Brit
tenburg. Slachtoffers zijn de
voormalige geliefden Stephano
en Judith en hun dochter Iris
die gedrieën met de Brittenburg
naar de bodem van de zee zijn
verdwenen. Alleen een nieuwe
passie kan voor redding zorgen.
Gegadigden dienden zich wel
aan, maar zijn tot nu toe be
zweken voor de verleidingen
van Judith die uit wraak op haar
ontrouwe Stephano met de
machten van de Onderwereld
samenwerkt. Dan meldt zich
Julius, een nieuwe kandidaat.
Zou het hem wel lukken Judith
te weerstaan en de liefde van
Iris voor zich te winnen?
Acteur Paul van Gorcum speelt
de rol van Stephano die ons te
vens als een verteller door het
verhaal leidt. Zijn technisch ge
schoolde dictie doet een beetje
ouderwets aan. Maar die gedra
gen toon die over het strand
schalt, maakt indruk en is hier
perfect op zijn plaats. Met mu-
k
amsterdam - VioliS 'V
en zijn zus, pianiste /C
was zaterdag het hc ty
dens het 22ste Prins |S<
cert in Amsterdam.
grachtconcert is om er
het Grachtenfestta Ai
middag met een co:-1j
Koper van het Konii ak
certgebouworkestï !ai
ten. Met ruim 48.01 L3
kwamen dit jaar rw 0
dan ooit naar de coé
rond de grachten, j
Bijna alle concerten
verkocht. Vooral de
concerten, zoals he
grachtconcert, wan
bliekstrekkers. Het
jaar was 'Meester, I
Meer dan 150 jonge
den met hun leerm*
de Hartenstraat pre
tijdens het festival 1
dend kunstenaars n
hun werk.
Festival-directeur A B"
meent dat ondanks ®d'
de bezoekersaantal .01
tenfestival zijn kleii Wl
rakter heeft behoui 52
Foto: ANP/Marcel A j*.
viJFHUizEN/GPD - Mystery Land
wil volgend jaar graag twee da
gen een dancefestival houden op
het Floriadeterrein. Dat zei festi
valdirecteur Jeroen Jansen na af
loop van de geslaagde tiende
editie van Mystery Land die za
terdag bij Vijfhuizen werd ge
houden. Het festival verliep vrij
wel probleemloos.
Politie, gemeente en festivalor
ganisator ID&T zijn unaniem
enthousiast over de manier
waarop de eerste Mystery Land
op het Floriadeterrein is verlo
pen. De aanvoer van de 40.000
bezoekers per trein, Zuidtan
gent en auto verliep gladjes. Al
leen bij het vertrek ontstond
vertraging op het parkeerterrein
van de zuidelijke ingang van
het terrein. Anderhalf uur na
het einde van het festival waren
vrijwel alle bezoekers echter al
vertrokken.
Binnen twaalf uur heeft het Flo
riadeterrein bij Vijfhuizen za
terdag voorgoed het imago van
een oubollig tuinbouwtentoon
stellingsterrein van zich afge
worpen. Daarvoor was geen
geldverslindende pr-campagne
nodig. Slechts een creatieve fes
tival-organisator, ID&T, die de
sterke punten van het terrein
benutte en een slordige 40.000
mensen die er in dat decor in
slaagden een enorm feest te
bouwen.
De jubileumeditie van Mystery
Land was er één van superlatie
ven. „Man oh man, dit is veruit
het mooiste festivalterrein van
Europa. Hartstikke goed dat ze
daarvoor zo'n berg hebben ge
bouwd en zo'n mooie brug
hebben aangelegd," zegt een
fervente festivalbezoeker.
Waarmee hij maar wil aangeven
dat het Floriadeterrein en Mys
tery Land voor elkaar geboren
Vanaf Big Spotter's Hill heeft het publiek een prachtig uitzicht over het festivalterrein van Mystery Land. Foto: United Photos De Boer/Michel
Schnater
lijken te zijn.
Vanaf de Big Spotter's Hill is het
uitzicht op het festivalterrein en
zijn omgeving adembenemend.
Aan de voet van de berg wordt
vanaf het podium van Q-dance
fors met een stok geprikt in de
mierenhoop van mensen. Een
paar streken oostelijker is één
van de vier eilanden van de Flo-
riade omgetoverd in een pira-
tennest. Op de beats van de
hardste dancevariant van The
Third Movement staat een uit
zinnige menigte tussen en op
stapels zeecontainers en auto
wrakken het stof tot tientallen
meters hoog van de grond te
stampen. De golfers van de
golfbaan Vijfhuizen zijn stilge
vallen. De karretjes staan roer
loos. Met tientallen fietsers
staan ze sprakeloos te kijken
naar de maalstroom van licht,
geluid en beweging.
Tijdens het festival liet burge
meester ^Fons Hertog al blijken
dat Mystery Land voor hem niet
meer stuk kan. We hadden ver
wacht dat het een succes zou
worden, maar het blijft altijd
spannend." Hertog wil volgend
jaar wel een vergunning geven
voor meer grote evenementen
op het terrein. „Het moet na
tuurlijk niet allemaal hetzelfde
zijn en de omgeving mag niet te
zwaar worden belast, maar drie
tot vier evenementen moet toch
wel mogelijk zijn."
Organisator ID&T noemt Mys
tery Land 2003 de meest ge
slaagde aflevering' uit het be
staan van het oudste dancefes
tival van Nederland. Festival-di
recteur Jeroen Jansen schrijft
zestig procent van dat succes
toe aan het unieke karakter van
het Floriadeterrein. Tijdens het
hoogtepunt van het festival was
het belangrijkste deel van de
beeldbepalende Big Spotter's
Hill ingenomen door zo'n 20
000 bezoekers. Jansen: Dit is de
mooiste festivalplek in Europa.
Door dit succes hebben wij
draagvlak gecreëerd in Haar
lemmermeer. Er is hier nog ca
paciteit voor meer bezoekers.
Maar we willen liever in de
breedte groeien dan in het be
zoekersvolume. Met een meer
daags festival hebben de bezoe
kers nog meer een totaalbele
ving. Voor een beperkt aantal
festivalgangers zou je dan een
camping moeten opzetten. Zo
kunnen we de Lowlands van de
dance worden."
De politie verrichtte zaterdag
zeven aanhoudingen. Drie per
sonen bleken bij de fouillering
te veel pillen te hebben meege
nomen, drie anderen werden
aangehouden voor kleine ge
weldsdelicten en een man werd
gepakt toen hij over het hek
klom om zonder kaartje op het
festivalterrein te komen. Voor
een festival met 40 000 mensen
dat van 11 tot 23 uur duurt, is
dat rustig. „Wij kijken terug op
een geslaagd evenement," al
dus politiewoordvoerder Wout
van Loenen. Ook de eerste hulp
spreekt over een rustig festival
zonder opmerkelijke inciden
ten. Beveiligingspersoneel had
wel de handen vol aan jongelui
die via het water illegaal het ter
rein op probeerde te komen.