ECONOMIE
'Verbod op riskant solowerk'
Feest voor graanboeren, pech voor consumenten
Stroombedrijf EnergyXS is 'nek omgedraaid'
ING-top gaat zeker 15
procent meer verdienen
Hotelgroep Bilderberg
wordt snel verkocht
rv koopt
ftware
FNV eist veiligheidsmaatregelen rond gevaarlijke beroepen
Spaar Select
schrapt nog
meer banen
'Rainbowen' voor veiliger kust
a
jjnig actie
I valse euro
De Europese Centrale
~~*}t te weinig aan de be-
i valsemunterij. Dat
jrzitter van de com-
economische en
zaken van het Euro-
lent, de Duitse
idzio-Plath. Crimi-
en zelfs met succes
.taande biljet van
jïntroduceerd zei
•lath. Dat zou het in-
ale vertrouwen in de
eenheidsmunt onder-
e ECB meldde vorige
t het aantal in beslag
valse eurobiljetten
22.000 in de eerste
zorig jaar naar 230.000
M - Het softwarebe-
iTV heeft het Britse
rp gekocht. Betting-
kt software voor kans-
t internet en interac-
isie. OpenTV maakte
md bekend 10 miljoen
p >etalen voor het Britse
n de aankoopprijs
li lenTV, dat genoteerd
1 Amsterdamse effec-
70 procent met eigen
Het zal in de komen-
tot 5 miljoen dollar
in BettingCorp.
mende pleit
vrijere markt
Premier Balkenende
jj ren bij de minister-
van de Duitse deel-
drijnland - Westfalen
>r een vrijere toegang
irlandse kleine zelf-
als bakkers, loodgie-
loenmakers. Die wor-
;^g geweerd, omdat ze
o enge Duitse 'meester-
P zak hebben.
and-Westfalen is een
afzetgebied voor Ne-
de kurk waarop de
economie drijft,
doopt 16 miljard
n-topman:
niljoenen
lormalig topman Bil-
Franse machine-
25 em Alstom ziet af
1 >uden handdruk van
euro. Hij doet dit na
tiek van aandeelhou-
litici die hem de ma-
jten waarin Alstom
Bilger stapte in
Deze zegde de Franse
stom steun toe voor
gspakket van 2,8 mil-
De 62-jarige Bilger
3 ld dat hij al ontving
en op de rekening van
van onder meer de
en en cruiseschepen.
penfonds in
flink rijker
m - Het bedrijfstak-
)nds voor de bouw-
heeft in het eerste
et zijn beleggingen
n euro binnenge-
Jydoor nam het ver
tot 15,4 miljard eu-
kte Bpf Bouw giste-
d. Het pensioen-
ii tot de grootste vijf in
behoort, pakte een
42 ement van 3,6 pro-
4i rastrentende waar-
aties) scoorde Bpf
3 hoogst: 4,6 procent
i' len behaalde het
trocent. Het rende-
36 astgoed lag op 3,1
et fonds heeft
4t selnemers.
dinsdag tg augustus 2003
dec.
liuik
woningen
Iteeds trager
- Uit cijfers van het
ureau voor de Statis-
amsterdam/gpd - Vakcentrale
FNV wil dat er een verbod komt
op alleen werken in gevaarlijke
beroepen. Pompbediendes in de
nachtelijke uren, buschauffeurs
op gevaarlijke routes en ver
pleegkundigen op de psychiatri
sche afdeling mogen hun werk
niet meer alleen doen.Werkne-
mers moeten niet alleen gelaten
worden op plaatsen en tijden
waar 'een gewoon mens' ook
niet wil zijn, aldus de FNV.
In een gisteren verschenen rap
port wordt aandacht gevraagd
voor alleen werken in riskante
breda/gpd - Spaar Select
schrapt nog eens 55 van de 300
banen. Commercieel directeur
Razenberg verwacht dat met
deze nieuwe sanering de finan
cieel dienstverlener eind dit
jaar weer zwarte cijfers draait.
Spaar Select saneert 95 onder
steunende functies en breidt
het aantal verkopers van finan
ciële producten met 40 uit. An
ders gezegd: op overhead wordt
verder gesnoeid en er komen
meer mensen die geld in het la
tje kunnen brengen. 'Indirecte'
medewerkers krijgen waar mo
gelijk een functie als account
manager. Ook ontslag is moge
lijk. Het bedrijf kondigde tevens
aan van Breda naar Tilburg te
verhuizen.
Accountmanagers worden ver
plicht het diploma Erkend Hy
potheekadviseur te halen. Ook
op andere fronten worden de
eisenaan medewerkers opge
krikt, zodat Spaar Select kan
voldoen aan de eisen van de
nieuwe wet Financiële Dienst
verlening. De klantenservice zit
voortaan alleen maar op het
hoofdkantoor. Een nieuwe
website en meer e-mailverkeer
moeten bijdragen aan een doel
matig relatiebeheer. Het aantal
kantoren wordt ingekrompen
tot zes. In 2000 had Spaar Select
nog 600 medewerkers en 32
kantoren.
functies. Tot nu toe is dat in
slechts enkele gevallen verbo
den, constateert de FNV. Het
gaat dan om bijvoorbeeld duik-
werkzaamheden of het schoon
maken van een opslagtank,
waarbij vanwege het fysieke ge
vaar niet alleen gewelkt mag
worden.
De bond stelt voor om de vei
ligheid op en rond het werk te
verbeteren. Volgens de FNV
werken honderdduizenden
mensen op plaatsen die gevaar
lijk of soms levensbedreigend
zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld
om de conducteur in de over
volle ofwel bijna lege trein en
de bewakingsbeambte op indu
strieterreinen. Vooral agenten,
gevangenisbewaarders en me
dewerkers van de sociale dienst
hebben last van (verbaal) ge
weld.
De FNV stelt dat de problemen
aangepakt moeten worden om
dat er wekelijks wel iets ergs ge
beurd.
De bond wijst op enkele zaken
die dit jaar voorvielen: het
doodschieten van een pompbe
diende, geweld tegen een tram
bestuurder en het doodsteken
van een werkneemster in een
gevangenis die alleen werkte.
De omvang van het probleem
neemt toe en werknemers wor
den steeds vaker geconfron
teerd met sociale onveiligheid,
concludeert de FNV na bestu
dering van diverse onderzoeken
die de afgelopen jaren werden
uitgevoerd.
De bond stelt voor om perso
neel zeker één keer per jaar een
training te geven over hoe ze
moeten omgaan met gevaarlij
ke situaties.
Het zou ook helpen als werkne
mers een meidapparaat krijgen
om een signaal uit te zenden in
geval van nood. De bond vindt
verder dat regels moeten wor
den vastgelegd over veiligheids
voorschriften voor nachtwin
kels, tabak- en drankwinkels,
gevangenissen en psychiatri
sche inrichtingen. Benzinesta
tions hebben dergelijke voor
schriften al.
In de CAO's moeten meer af
spraken gemaakt worden om
sociale onveiligheid aan te pak
ken. Verder kan veel worden
gedaan om onveilige situaties te
voorkomen. De bond noemt
goede verlichting rondom ge
bouwen, hekken om het par-
'Arbeidsinspectie controleert al'
De Arbeidsinspectie stelt dat als risico's heel groot zijn al tot
een verbod op solowerken wordt overgegaan. Zo is 's nachts al
leen werken in asielzoekerscentra verboden wegens de agres
sie. „Maar vaak blijkt ook veel mogelijk met mobiele telefoons
en alarmverbindingen." De inspectiedienst zegt wel degelijk te
controleren of de werkgever beleid heeft op het gebied van
agressie en geweld. „Zo wordt momenteel gecontroleerd op
dat vlak in de detailhandel, op benzinestations, in verpleeg- en
verzorgingshuizen, bij de rechterlijke macht, bewaking en be
veiliging", aldus de woordvoerster. De ondernemersorganisa
ties VNO-NCW en MKB-Nederland verwijten de FNV de reke
ning van de dubbele bezetting wel erg makkelijk op het bord
van de ondernemer te leggen.
keerterrein en het laten openen
en sluiten van een winkel door
minstens twee personeelsleden.
Het onderwerp veiligheid op
het werk moet van de FNV een
veel prominentere plaats krij
gen in de arbowet, bij werkge
vers en bij politici.
De risico's en gevoelens van
onveiligheid groeien en er
wordt te weinig aan gedaan, al
dus de bond.
Opties afhankelijk van prestatie
groote keeten - De sleephopperzuiger Sospan Dau is op dit ogenblik aan het werk voor de Noord-Hollandse kust ter hoogte van Groote Kee-
ten(gemeente Zijpe). 'Rainbowen' heet de techniek waarbij zeezand met een fraaie boog dichter naar de kust wordt verplaatst. Het is geen
echte vooroeversuppletie want die vindt enkele honderden meters in zee plaats. Het is ook geen strandsuppletie want het opgezogen zand
komt net niet op het strand terecht. Rainbowen is een tussenvorm. De Sospan Dau is een speciaal schip met een zeer geringe diepgang waar
door het vlak bij de vloedlijn kan komen. Foto: GPD/John Oud
den haag/gpd - De bestuurders
van ING Groep gaan dit jaar ze
ker 15 procent meer verdienen.
Zij krijgen onder meer een sala
risverhoging van 7,5 procent
per 1 januari 2003. Verder blij
ven zij een korte-termijnbonus
in contanten ontvangen.
Een speciale commissie onder
leiding van president-commis
saris Herkströter heeft het voor
stel voor de nieuwe belonings
structuur op tafel gelegd. De
exacte hoogte van de bonus is
volgens een woordvoerder nog
niet bekend. „Die hangt af van
het bereiken van collectieve en
individuele doelstellingen. Die
doelstellingen worden nog ge
formuleerd."
Op de aandeelhoudersvergade
ring in april kondigde ING al
aan dat de topsalarissen de ko
mende drie jaar in stappen
wordt verhoogd omdat de inko
mens 40 procent zouden ach
terlopen. Zo was het vaste sala
ris van onder anderen be
stuursvoorzitter Kist sinds 1999
niet meer verhoogd.
Kist kan dit jaar rekenen op een
inkomen van meer dan een
miljoen euro. In 2002 verdiende
hij 708.000 euro aan vast loon
en kreeg hij 139.000 euro aan
opties. Omdat de winstgroei op
nul uitkwam vorig jaar kreeg hij
geen winstbonus. Dit jaar krijgt
Kist een loonsstijging van
53.000 euro en waarschijnlijk
een extra bonus van ruim
70.000 euro.
Wat betreft de 'lange-termijn-
bonus', oftewel de optierege
ling, doet de raad van commis
sarissen een voorstel tijdens de
aandeelhoudersvergadering in
april 2004. Het is de bedoeling
dat deze extra beloning naast
opties ook uit voorwaardelijke
rechten op aandelen bestaat.
Het aantal opties hangt dan af
'van de mate waarin vooraf
vastgestelde doelstellingen zijn
gerealiseerd'.
Het aantal aandelen hangt af
van de prestaties die ING de ko
mende drie jaar boekt in verge
lijking met soortgelijke onder
nemingen.
i XL(Ahold)
janen weg
2< Deli XL, onderdeel
narktorganisatie
42 200 van de ruim 2000
6i rappen. Het is vol-
3| naatregel om kosten
15 en, die vorig jaar al
ai icht. Het plan moet
itember worden uit-
2; )eli XL is een groot-
50 levensmiddelen die
bedrijven levert. Het
63 n van twintig zaken
ij stributiecentra. Het
43 oor staat in Ede. Deli
Uim 40.000 klanten in
catering en ander
almelo/gpd-anp - Er wordt bij EnergyXS
nog net niet gesproken van een com
plot. Van een plan van producent Eon
Benelux en 'grote jongens' als Nuon, Es-
sent en Eneco om samen een nieuwko
mer van de markt te drukken. Maar zui
ver is het spel rond het bankroet niet ge
speeld, vindt men bij EnergyXS.
„Eon heeft alles gedaan om onder het
leveringscontract met ons uit te komen.
Ze wilden van ons af', zegt woordvoer
der Zwang.Als ik zeg dat ik dit een ab
solute ramp vind, zou ik niet helemaal
eerlijk zijn", geeft woordvoerder Bijker
van energiedistributeur Cogas toe.
EnergyXS ontstond in 2001 toen ener
giebedrijf NRE uit Eindhoven en InfraXS
uit Heemstede besloten samen de geli
beraliseerde energiemarkt te bestormen.
Het aantal klanten nam in twee jaar toe
tot 60.000. Volgens Zwang is er de eerste
zes maanden van 2003 400.000 euro ver
diend en bedraagt de omzet in de eerste
zeven maanden 77 miljoen. Tachtig pro
cent van de stroom kocht EnergyXS in
bij Eon Benelux in Zuid-Holland. Bij het
aangaan van het contract, in maart, be
loofde EnergyXS een bankgarantie van
15 miljoen euro te overleggen.
Zover is het nooit gekomen. Eon begon
eind juli zenuwachtig te worden; Ener
gyXS staat namelijk voor 10 miljoen in
het krijt. Zwang: „Wij hebben zelf voor
meer dan 10 miljoen euro openstaan bij
debiteuren, dus er was geen enkele re
den voor ongerustheid. Maar het ont
breken van die bankgarantie kwam Eon
goed uit. Door het stijgen van de
stroomprijs was het contract heel on
gunstig voor ze geworden. Bovendien
hadden ze stroom aan ons verkocht, die
ze zelf nog niet hadden. Daarom hebben
ze de zaak hier laten ploffen.
Zondag deed bewindvoerder Mulder
een laatste vergeefse poging EnergyXS
uit de surseance te krijgen. De overna
mekandidaat gaf een bankgarantie van
600.000 euro af maar tot een akkoord
kwam het niet, omdat Eon volgens
Zwang absurde aanvullende voorwaar
den stelde.
Eon-woordvoerder Schoenmakers
noemt die aantijgingen 'schandalig'. „Ze
zouden een bankgarantie overleggen en
dat is niet gebeurd. Dat wij afgelopen
weekeinde meer dan die bankgarantie
van 15 miljoen hebben geëist, is ook niet
waar. De directie daar heeft een aantal
zaken gewoon niet erg handig aange
pakt."
Het bankroet van EnergyXS beschadigt
het imago van alle 20 nieuwkomers in
de elektriciteitshandel. Voor de klanten
van EnergyXS zit er niets anders op dan
op zoek te gaan naar een andere
stroomleverancier. „Die zijn straks sa
men 20 tot 25 miljoen duurder uit dan
bij ons", becijfert Zwang.
DTe bekijkt het faillissement. Het is nog
geen officieel onderzoek, maar de ener
giewaakhond heeft extra informatie op
gevraagd bij betrokken partijen. „We
willen helder krijgen wat er precies is ge
beurd", aldus een woordvoerster. De
waakhond heeft vorige week al een ge
sprek met Eon en aandeelhouder NRE
gehad. „Er is toen niets gebleken van
ongeoorloofde praktijken.", aldus de
woordvoerster. Brancheorganisatie
VOEG benadrukt dat harde, onderlinge
garanties nodig zijn. „Het voorkomt een
kettingreactie als een bedrijf failliet
gaat" aldus waarnemend voorzitter
Lomme. In de huidige energiemarkt zijn
volgens hem veel partijen die met 'flin
terdunne marges' werken. Hij verwacht
hij niet dat de komende tijd meer bedrij
ven zullen omvallen.
amsterdam/gpd - Hotelgroep
Bilderberg staat in de etalage.
De Britse eigenaar Queens Mo
at Houses (QMH) overweegt zijn
Nederlandse dochter van de
hand te doen. Het Nederlandse
management is geïnteresseerd
in een overname, mocht het zo
ver komen. Bilderberg heeft in
totaal 26 hotels.
QMH zucht onder een schuld
van ruim 900 miljoen euro, die
voor 2005 grotendeels afgelost
moet worden. Op de beurs is
het bedrijf niet meer dan 37
miljoen euro waard. Verkoop
van de Nederlandse en Duitse
tak van het bedrijf is de enige
mogelijkheid om de schuld te
verminderen.
„We hebben de laatste weken
steeds meer gehoord over de si
tuatie bij het moederbedrijf',
aldus John Serbrock van Bilder
berg. Hij verwacht dat de
schuld bij QMH binnen een
half jaar aangepakt moet wor
den. „Dat kan waarschijnlijk al
leen gebeuren als dingen wor
den afgestoten."
QMH zal volgens hem allereerst
proberen alle niet-Britse activi
teiten aan derden te verkopen.
In dat geval zal het manage
ment zich als kandidaat mel
den. „Een 'management buy
out' kan zeker interessant zijn.
Maar op dit moment wordt er
niet aan gewerkt." Bilderberg
wacht vooralsnog af met welke
plannen het moederbedrijf
komt. „Dit is iets van de laatste
weken. Het zou sowieso goed
zijn als Bilderberg zelfstandig
wordt. We krijgen dan meer
armslag en kunnen beter ge
bruik maken van onze sterke
merknaam", aldus Serbrock
Mocht Bilderberg aan een con
currerende hotelgroep worden
verkocht dan zal het manage
ment daar volgens Serbrock
'loyaal aan meewerken'. De Bil-
derberggroep ontstond in 1979
met de overname van het ge
lijknamige hotel in Renkum.
door Achille Prick
den haag - Door de droogte zal
de totale Franse graanoogst dit
jaar 450 miljoen euro duurder
uitvallen dan vorig jaar. Een stij
ging van 15 procent. En Frankrijk
is één van de grootste graanpro
ducenten van Europa. Arme con
sument. Die krijgt een duur na
jaar voor de kiezen. Niet alleen
zal het brood duurder worden,
ook de koekjes, de pasta's en de
meeste stukjes vlees. En dat zijn
alleen nog maar een paar gevol
gen van duurder graan.
Multinational Provimi is we
reldwijd actief als veevoerpro-
ducent en koopt voor haar pro
ducten allerlei granen in. „De
prijsstijging bij maïs is het ergst:
plus 25 procentzegt inkoper
Gijs Bemouw. Hij is ervan over
tuigd dat de consument het ge
lag zal betalen. „Kippen- of var
kensvlees zal ook duurder wor
den, want ons veevoer stijgt ook
in prijs. Dat zullen boeren wil
len doorberekenen. En dat gaat
zo de hele keten door, totdat de
laatste rekening bij de eindont-
vanger ligt: de consument."
Ook Hans de Keijzer van de Ne
derlandse Vereniging voor
Meelfabrikanten meent dat de
prijzen in de supermarkt of bij
de bakker onvermijdelijk stij
gen. „Het kan bijna niet anders
dat brood duurder wordt. Mis
schien nemen fabrikanten en
verkopers genoegen met wat
minder marge, maar ook na dat
marktspel zal de consument
moeten bijdragen aan de geste
gen kosten. Hetzelfde geldt mo
gelijk voor andere meelproduc-
ten als pasta's, koekjes of ont
bijtkoek."
Waar de consument kan wach
ten op een droogtetoeslag bij
de kassa, lijkt de landbouw te
gaan profiteren van de droogte
in Europa. „Het zou voor heel
veel Nederlandse boeren zelfs
een heel goed jaar kunnen wor
den", zegt onderzoeker Kees de
Bont van het Landbouw-econo-
misch Instituut (LEI) in Den
Haag. „Je moet niet alleen naar
Nederland kijken, maar naar
heel Europa. Dat is één markt
geworden en in Zuid-Europa
maar ook in Duitsland is het
nog dramatischer. Nog droger,
nog slechtere oogsten. Dus
stijgt de prijs en kunnen wij on
ze producten goed exporteren."
Vooral bij de Nederlandse
graanboeren zal de stemming
momenteel opperbest zijn. De
prijs van tarwe is in korte tijd
met zo'n 15 procent gestegen
tot 133 euro voor 1000 kilo.
„Goede kwaliteit en een goede
oogst doordat er hier net wat
meer regen is gevallen dan el
ders. De Nederlandse graan
boeren hebben een zelfde hoe
veelheid geproduceerd als afge
lopen jaren, maar ze krijgen
daar nu een stevige prijs voor."
Ook land- en tuinbouworgani
satie LTO Nederland noemt de
droogte niet slecht voor de sec
tor. „Natuurlijk is er in indivi
duele gevallen soms sprake van
enorme drama's als gevolg van
de droogte, zeker als een agrari
ër niet beschikt over een eigen
bron om water uit te putten.
Maar van een ramp die ieder
een treft is geen sprake," stelt
Jack Luiten van LTO Nederland.
Luiten verwijst naar de droogte
van 1976, die weliswaar vroeger
in het jaar viel maar per saldo
niet slecht bleek te zijn voor de
land- en tuinbouw. „Dat jaar is
er toch goed verdiend. Ook nu
zie je dat er in het voorjaar en
het begin van de zomer een
goed groeiseizoen was. Bieten
deden het bijvoorbeeld ook uit
stekend. En ja, de aardappel
oogst valt tegen: tot een kwart
minder dan vorig jaar. Maar dat
betekent dat de prijzen stijgen
voor de aardappelen die wél
beschikbaar zijn. Daar verdie
nen agrariërs zonder leverings
contract weer aan."
Ook de sierteelt ziet kansen.
Aardappelen rooien gebeurt soms nog met de hand zoals hier in het Gelderse Deil.
Foto: GPD/Brand Overeem
„Bij ons is het ook een slechter
jaar dan anders, maar wij heb
ben nog wel productie," zegt
Desiree van Kollenburg van de
Bloemenveiling Aalsmeer. „In
Zuid-Europa wordt op sommi
ge plekken geen bloem meer
geplukt; daar zijn veel produc
tielocaties compleet stilgeval
len. Wij hopen op extra vraag
uit het zuiden, dat kan de scha
de nog enigszins beperken en
voor sommigen misschien wel
extra winst betekenen."
De Nederlandse graszodenin-
Hak vult minder
De conservenfabriek van Hak
in Giessen heeft grote moeite
om voldoende groente bin
nen te halen. Het bedrijf
draait op ongeveer 80 pro
cent van de normale capaci
teit, aldus hoofd Inkoop,
Frans Verwer, gisteren. Voor
al de teler betaalt het gelag.
„Zij halen dit jaar veel min
der oogst van hun land. Wij
hebben alleen meer werk aan
het handhaven van onze
kwaliteitsnormen |Er vallen
veel vaker dan anders partij
en tussenuit die naar het vee
voer gaan. De boeren haai
den voorgaande jaren 15 ton
sperziebonen van een hecta
re en nu slechts 12 ton."
dustrie daarentegen lijdt grote
verliezen. Volgens Rienks kan
Queens Grass, de grootste kwe
ker van Nederland, zijn 250
hectare gras maar moeilijk in
leven houden. Bovendien is de
afeet aan hoveniers volledig in
gestort. Die stellen projecten in
verband met de grote droogte
liever uit. Ook de export naar
Duitsland en Italië ligt om deze
reden volledig stil. Nederland
telt ongeveer vijftig graszod-
enkwekers.
