zonde
GESPREK VAN DE DAG
Een vallende Michelin-ster
Piepknormuziek
DINSDAG 19 AUGUSTUS
DAGELIJKS LEVEN
ÓF H£T UIBR t-ÊUK' W^-.oeitTKT f'FlZOCN
y£rZGE€T WET+TO&rt \.VAca.e,v wj ookr /vor;
MENSELIJK
In Amman werd gisteravond een uit
bundig VOLKSFEEST nadat duide
lijk was geworden dat de 19-jarige
Jordanische Diana Karazon in de Li
banese hoofdstad Beiroet de finale
van de Arabische versie van Idols
had gewonnen. De feestvierders
schoten, naar goed Arabisch ge
bruik, hun MACHINEGEWEREN
leeg in de lucht om uiting te geven
aan hun vreugde. Karazon versloeg
in de finale de Syrische Ruwaidah
Attiyeh, met 52 procent van de
stemmen. De kandidaten kwamen
uit Algerije, Egypte, Jordanië, Liba
non, Syrië, de Verenigde Arabische
Emiraten en de Palestijnse gebie
den. De 21 weken durende compe
titie was een enorm succes, maar
volgens de BBC raakten de gemoe
deren af en toe behoorlijk verhit.
Een Chinese vrouw is erin geslaagd
om het negentien jaar oude WE
RELDRECORD domino voor één
persoon te breken. De vrouw liet
maandag in de Singapore Expo Hall
303.621 steentjes vallen. Dit was
voldoende voor een vermelding in
het Guinness Book of Records. De
24-jarige Ma Li Hua is 45 dagen
lang elke dag dertien uur bezig ge
weest met het plaatsen van de
steentjes. Toen de dominostenen al
lemaal achter elkaar stonden, was
de sliert vijftien kilometer lang. Het
duurde vier minuten voordat de
steentjes waren omgevallen. Hier
mee was het oude record met
281.581 stenen van de Duitser
Klaus Friedrich gebroken. Hua had
wel enkele tegenslagen te verwer
ken. Zo liep een stormloop van KAK
KERLAKKEN 20.000 stenen om
ver. Foto: EPA
Een rechtbank in de Amerikaanse
staat Californië heeft de 39-jarige
ERFGENAAM van het fortuin van
cosmeticagigant Max Factor, An
drew Luster, veroordeeld tot het be
talen van een schadevergoeding van
bijna 17 miljoen euro. Hij moet dit
betalen aan een van de vrouwen die
hij verkrachtte na ze te hebben ge
drogeerd. Ook filmde hij zijn ver
krachtingen. De schadevergoeding
aan de eiseres, die als schuilnaam
Shawna Doe gebruikt, is de eerste
van drie zaken die de drie slachtof
fers van Luster hebben ingediend.
Luster werd eerder bij verstek ver
oordeeld tot 124 JAAR gevangenis
straf voor de verkrachting van de
vrouwen.
Op 67-jarige leeftijd is zondag de
echtgenoot van ALBERT MOL,
Guerdon Bill, overleden. Dat heeft
de acteur, schrijver en balletdanser
in ruste bekendgemaakt. Albert Mol
trouwde in 1998 met zijn vriend. De
86-jarige acteur was in de jaren zes
tig de eerste bekende Nederlander
die openlijk voor zijn homoseksuele
GEAARDHEID uitkwam. Bekende
Nederlanders uit de muziek-, televi
sie- en toneelwereld zoals Willeke
Alberti, Jenny Arean, Mies Bouw
man, Jos Brink, Nelly Frijda en Je
roen Krabbé zeggen in een rouwad
vertentie het verlies van Guerdon
Bill met Mol te delen. De crematie
is donderdag in Doetinchem.
Foto: ANP
Duikers hebben mogelijk de voorsteven gevonden van het beroemde 16de-
eeuwse schip de MARY ROSE. Dat hebben archeologen bekendgemaakt. Als
het inderdaad om de voorsteven van het beroemde schip gaat, is dat volgens de
archeologen de belangrijkste vondst van de afgelopen twintig jaar. De Mary Ro
se werd in 1511 gebouwd en was het VLAGGESCHIP van de Engelse koning
Henry VIII. In 1545 zonk het schip op onverklaarbare wijze tijdens een gevecht
met Franse schepen in de buurt van de haven van Portsmouth. Het grootste deel
van het schip werd al in 1982 boven water gehaald. Alleen de boeg werd nooit
gevonden. Foto: EPA
Toprestaurant Vossius ontruimd na huurachterstand
Restaurant Vossius in Amsterdam is gisteren
leeggehaald omdat de exploitanten, topkok R.
Kranenborg en J. Vincke, maandenlang de huur
niet hebben betaald. Verhuurder De Nedstede
Groep wilde niet langer uitstel van betaling verle
nen, verklaarde woordvoerder B. Maussen. „We
zijn nu op zoek naar een nieuwe huurder. Van
daar dat het pand leeg moet worden opgele
verd.'"
In opdracht van de deurwaarder heeft een ver
huisbedrijf het hele restaurant ontruimd. Het
luxueuze restaurant Vossius opende pas eind
2001 de deuren. Onder aanvoering van Kranen
borg, de voormalige kok van het Amstel Hotel in
Amsterdam, kreeg Vossius kort na de opening al
een Michelin-ster. Het restaurant had een per
manente limousineservice om gasten van en
naar hun hotel te brengen.
Volgens Maussen is de huurachterstand medio
2002 begonnen. Door een flinke schuldenlast
kon het restaurant de huur sinds die tijd niet
meer opbrengen. De Nedstede Groep zegt diver
se gesprekken te hebben gevoerd met Kranen
borg en Vincke over de situatie, waarbij een paar
keer uitstel van betaling is verleend.
De verhuurder wil niets kwijt over de hoogte van
de huur, maar het is wel een fiks bedrag. „Het is
een groot pand dat met de allerduurste materia
len is verbouwd." Zo is het plafond bedekt met
bladgoud. Bij de inrichting van hun restaurant
deden Kranenborg en Vincke een beroep op de
beroemde binnenhuisarchitect Cees Dam en zijn
zoon Diederik.
Volgens De Nedstede Groep kunnen Kranenborg
en Vincke de ruimte weer huren als zij met ge
noeg geld over de brug komen, inclusief een paar
maanden borg. Er hebben zich nog geen nieuwe
huurders gemeld.
In opdracht van een deurwaarder halen verhuizers restaurant Vossius I
Foto: ANP/Evert Elzinga
"'1
Iff
Een bord van de FKK herinnert nog aan de tijd dat naaktrecreatie voor inwoners van de voormalige DDR een vorm van vrijheid symboliseerde. Foto: AP/Diether Endlicher
Vroeger, vertelt Heike Gierke (42), kon je je in
Prerow niet in zwembroek op het strand ver
tonen. „Die werd onmiddellijk van je lijf ge
trokken." De gebruinde medewerkster van
de 'Kurverwaltung' in deze badplaats aan de
Duitse Oostzeekust moet lachen om die her
innering. Die stamt uit de DDR-tijd, toen
naaktrecreatie voor veel Oostduitsers een
van de weinige mogelijkheden was om te
ontsnappen aan de grauwheid van de socia
listische alledaagsheid.
Die paar naakte zomerweken gaven de in
woners van de kleine boeren- en arbeiders-
staat een gevoel van 'vrijheid'. Zonder vijf
jarenplan, zonder Stasi en zonder zwem
broek. De 'Freie Körper Kultur' (FKK) was
zodoende, schreef een krant, 'de enige
massabeweging op vrijwillige basis in de
DDR'.
Prerow, op het schiereiland Darss, was een
van de bedevaartsoorden van de FKK-lief-
hebbers. Het plaatsje heeft weinig aan
charme ingeboet. Sinds de hereniging zijn
hier weliswaar nieuwe pensions en hotels
neergezet, maar de pijnbossen die tot aan
het strand reiken zijn onaangetast en in de
langgerekte duinen wordt nog altijd ge
kampeerd. „Die tenten in de duinen, dat is
typisch voor Prerow", weet Katharina
Schönbohm (44) uit Halle.
Katharina, een 'Ossi', die met man en een
bevriend echtpaar de bungalowtent op
camping Regenbogen heeft opgesteld,
kwam hier al als kind. Sinds enkele jaren
ziet de donkerharige ook Westduitsers naar
de Oostzee komen. En die kijken vaak met
scheve ogen naar al die naakte lichamen op
de stranden. „Die Wessi's zijn eigenlijk veel
puriteinser dan wij. Ze
zijn dat niet gewend
en soms beklagen ze
zich er zelfs over dat
badgasten al hun kle
ren uittrekken."
Katharina's echtge
noot, Peter, wilde aan
vankelijk helemaal
niet naar de Oostzee.
Hij komt oorspronkelijk uit het westen van
Duitsland. „En ik kende alleen de Noord
zee", zegt hij. „Prerow zei me niets en dan
die FKK-cultuur hier, dat trok me helemaal
niet, beetje in je nakie rondlopen." Maar
inmiddels doet Peter ook mee en de
Noordzee, de Spaanse of Italiaanse stran
den, dat hoeft voor hem allemaal niet
meer. „Waar vind je nog zoveel rust en
ruimte als hier?"
Dat laatste is ook het echtpaar Müller uit
München, dat een strandwandeling maakt,
opgevallen. Voor het eerst zijn de bejaarde
Naaktrecreatie hielp
DDR ontsnappen aan
grauwe alledaagsheid
Beieren op vakantie aan de Oostzee, waar
het prima bevalt. „We denken er zelfs over
om hier een vakantiewoning te kopen", be
kent de grijze Horst Müller (61). Het Oost-
Duitse naaktiopen kennen ze nog uit de
paar jaar dat ze in Leipzig woonden, waar
Horst na de hereniging voor een West-
Duitse firma werkte. „Daar lagen ze zelfs
naakt in het park", herinnert zijn echtgeno
te Katrin zich. „Dat
was wel een schok
toen ik dat voor het
eerst zag." Horst Mül
ler kent de achter
grond van de FKK in
de DDR. „Het was ui
ting van een individu
eel protest, een poging
om zich aan het sys
teem te onttrekken."
Met die analyse kan 'Kurdirektor' Klaus
Piezug (63) het slechts gedeeltelijk eens
zijn. Piezug was in de DDR-tijd sportleraar
in Prerow en kent de geschiedenis van het
kuuroord als geen ander. „Het ongerepte
landschap hier leent zich goed voor een ge
zonde levenswijze, waar ik behalve sport en
gezonde voeding ook de naaktrecreatie toe
reken. Destijds waren hier onder de naakt -
recreanten veel intellectuelen, studenten
en mensen afkomstig uit de cultuur. Men
sen die van nature vrij zijn in hun menings
uiting. Het ademde een beetje eeni n.
van 'een vrije geest in een vrij licha
de autoriteiten vonden dat inderda r(
dreigend."
Piezug heeft recent nog een stuk suSqi
voor naaktrecreatie geschikt gemaa t
vraag is groot. Het valt me op dat <x
toeristen uit het Westen hier zeggt
den wat ze altijd hebben gezocht.'
ben geen hoogbouw, nauwelijks dl
Het zijn vooral natuurliefhebbers,!
logen, fietsers die hier naar toe kon
naakt willen recreëren." a.
Van aanvaringen met 'textielaanhai jn
volgens de 'Kurdirektor', geen spral ee
„Toeristen die problemen hebben 1 lev
disme komen niet terug." Piezug be tie
schouwt de FKK-cultuur als algeme
mend. „Kinderen en jongeren groe ht
een andere, bewustere omgeving q Vi
hebben hier bijvoorbeeld helemaal
last van vandalisme.''
Ook Klaus Piezug brengt zijn vrije
als zijn medewerkster Heike Gierke,
op het naaktstrand. „Vanzelfspreke
vindt Piezug. En Gierke: „Ik vind dil
badkleding maar onhygiënisch ene
zond. Je wordt er ziek van." KlausP
ziet het pragmatisch: „Je wordt tod
niet in een zwembroek geboren?"
Wierd Duk
Je hebt zin in een Brahmsje ofBachje, zet de radio op
Hilversum 4 en er klinkt 'piepknormuziek'. Modern
klassiek heet dat ook wel. Op dodelijk serieuze wijze
vliegen violen elkaar in de snaren, de harp hangt er
gens in de wilgen en wordt bewerkt met een hamer. In
de bastuba is een nest ratten losgelaten waarvan het
wanhopige gepiep en gekrab met microfoons wordt
versterkt en gemixt met een concertvleugel waar op ie
dere snaar een wasknijper is bevestigd.
Ik heb over dat soort muziek een paar jaar les gehad,
van Daan Manneke, op het conservatorium. Daan
was - en is - een geestige man, brede belangstelling,
weet veel, praat graag, werkelijk niks mee mis. Behal
ve die muziek. Natuurlijk, je kunt inderdaad alle ca
rillons in de stad een onzingbare reeks noten laten
spelen, tegelijk, en dat combineren met groepjes dril
boren op straat. Dat kan, en het staat me bij dat Daan
zoiets ooit ook werkelijk gedaan heeft. Knap georga
niseerd, zeker. Maar nooit heb ik begrepen waarom je
zoiets toch zou willen.
Ik deed overigens mijn best om het wél te begrijpen.
Echt. Dan zette Daan het raam van de leskamer open,
en liet ons luisteren naar de geluiden buiten. Exact 5
minuten en 2 seconden, meen ik, en niet langer, want
zo had de componist van dit stuk, John Cage, het be
slist. Wereldberoemd geworden met het idee dat ie
mand het raam zou openzetten. Leuk mopje, zeker.
Maar nooit heb ik begrepen waarom zo'n dun ideetje
nog vijftig jaar verder zou moeten worden verteld.
Tevens kan je piano's in brand steken en het geluid
opnemen of stukken voor dwarsfluit schijven die niet
op een dwarsfluit gespeeld kunnen worden. Dat kan.
Al dat soort uitingen van moderne muziekcultuur heb
ik devoot aangehoord, want Daan Manneke, mijn
destijdse leraar 'piepknormuziek' was -en is - nu een
maal een hele leuke man. Het heeft niet mogen baten.
Nooit heb ik één seconde plezier beleefd aan welke
vorm van klassiek-moderne avant-garde dan ook.
Niet dat ik eenkennig ben, helemaal niet. Muziek uit
Mali, Tibetaanse dubbeltonen, blues, Bach op een
draaiorgel, komt u maar. Heerlijk. En nee, ik hoef niet
perse mee te kunnen zingen of klappen en het hoeft
ook niet de hele tijd gezellig te zijn. Maar zijn alle
moderne componisten dan pretentieuze oplichters?
Het zal toch haast niet. Misschien hebben ze een sterk
afwijkende hersenstructuur.
Laten we dus aannemen dat mijn 'piepknordocent'
Daan wérkelijk ervoer dat een reeks carillons gecom
bineerd met drilboren spannende klanken oplevert.
Of genoot hij vooral van aanschoppen tegen de Geves
tigde Toonorde? Die gedachte heb ik vaker gehad,
ook bij zijn collega 's. Het lijkt wel of het nooit om
de muziek, om de klank zélf gaat. Er is altijd een
bedoeling, los van het hoorbare.
Welbewuste wanklank tegen de terreur van Vival
di's Vier Jaargetijden. Straatgeluid als onmis
bare aanvulling op de Dixieland. En altijd J
maar weer willen laten zien hoe slim jij bent
en hoe dom en oppervlakkig al die anderen.
Want wee degene die het waagt zich ge
dachteloos te verliezen in een wellustig
orkeststuk. Opzijn minst dient
zo'n meestenverk gebaseerd te zijn
op, pakweg, het grondplan van de
Kathedraal van Charters
Mijn stelling is, en was, dat zelfs als je
een muziekstuk baseert op de buitenma
ten van een tosti het nog steeds aardig zou
kunnen klinken, gesteld dat zou mogen
dan. Het enige verschil is dat je dan geen sub
sidie krijgt.
