KUNST CULTUUR
V
theaterfestival verandert van koers
Museumbezoek over maand juli gedaald
gische
Cahier
3Die heilige sfeer
rond klassiek is
nergens voor nodig
Blikvanger in Bunker Hill
ten van twee curatoren maakt selectie 'avontuurlijker'
DINSDAG 19 augustus 2003
R5
onale Toneel
buitenplaats
ig - Het Nationale To
lt voor de maanden ok-
november de buiten-
ckenburgh (gebouwd
als domicilie. Het ge-
4 acht het buitenhuis en
4 goed, aan de rand van
li ag gelegen, bij uitstek
voor zijn uitvoeringen
s( imersholm' van Hen-
ajen. Het stuk gaat over
Johannes Rosmer, die
a, j weduwnaar is gewor-
nieuwe relatie wil aan-
wordt hem een schuld-
ii i aangepraat, dat hem
15 üeuwe geliefde naar
al einde leidt. De pre-
op 11 oktober. Ros
in is toten met 15 no-
alleen op Ockenburg te
EWght'
idhuis
In het atrium van het
itadhuis wordt van
d tot en met zaterdag
0 id 'Gijsbreght van
gespeeld. Dit politieke
van Joost van den
^ordt door Theater No-
1(j i zestien markante
er in Nederland uitge-
an dinsdag 9 tot en met
13 september speelt
schap op de Burcht in
los angeles -
Het heeft meer weg van een enorme sculptuur, dan van een con
certzaal. Toch is het dat laatste, de Walt Disney Concert Hall in Los Angeles. Het
uit gekromde staalplaten opgetrokken ontwerp van Frank Gehry - bekend van
onder meer het Guggenheim Museum in Bilbao, Spanje - voorziet straks niet al
leen het Los Angeles Philharmonic van een nieuw thuis, maar verrijkt ook de een-
trale wijk Bunker Hill met een blikvanger van formaat. Behalve een 2273 stoelen
tellende auditorium beschikt het gebouw, dat ruim 240 miljoen euro heeft ge
kost, over twee openlucht amfitheaters en verscheidene tuinen en pleinen. Een
bijzonder detail is dat de stoelen in het auditorium niet voor, maar rondom het
orkestpodium zijn opgesteld om de afstand tussen toeschouwers en de musici zo
klein mogelijk te houden. Voor de concertzaal werd ook een speciaal orgel ont
worpen dat zo'n 6100 pijpen telt. Ramen in het plafond zorgen voor een natuur
lijke belichting tijdens de optredens. Komende herfst wordt de Walt Disney Con
cert Hall officieel geopend.
Foto's: AP Photo/Damian Dovarganes/Ric Francis.
;n/amsterdam/gpd - Het Vlaams-Neder-
saterfestival schaft de vakjury's af en stelt
btoren aan die de selectie avontuurlijker
paken. De organisatie komt daarmee te-
lan de aanzwellende kritiek van de afge-
]en dat de vakjury's er niet langer in slaag-
e voorstellingen uit het afgelopen sei-
cteren. Het programma zou oneven-
n ontoegankelijk zijn geworden.
ie directeur Roel Verniers en zijn Ne-
collega Arthur Sonnen maakten deze
gisteren in Antwerpen bekend tij-
iresentatie van het komende festival. De
;e editie begint op 4 september met de
Union, dit keer uitgesproken door de
itssecretaris van cultuur Medy van der
Verniers en Sonnen is de selectie van de
inmiddels tien voorstellingen voor volwassenen
en vijf jeugdvoorstellingen wel altijd boeiend en
belangwekkend geweest. Door de toename van
het aantal producties en de steeds kortere speel
perioden werd het de afgelopen zeventien jaar
echter steeds moeilijker de nagestreefde objectie
ve keus 'uit het gehele veld waar te maken'. Het
aanbod werd als te weinig 'scherp' ervaren, te
veel als een compromis en te weinig persoonlijk.
Het bleek bovendien steeds moeilijker om de
jury's voor volwassenen (met negen leden) en
jeugdtheater (zeven leden) te bemannen.
Een Nederlandse curator buigt zich voor de edi
tie van 2004 over het volwassenentoneel en een
Vlaming over het jeugdtheater, in 2005 worden
de rollen omgedraaid. Hun namen worden be
kendgemaakt tijdens de laatste dag van het festi
val op 14 september in Amsterdam. Dat gebeurt
na afloop van de toekenning van de Grote Thea
ter Festival Prijs van 20.000 euro door de erejury
die dit jaar zal bestaan uit Winnie Sorgdrager,
Jacques van Veen en Hans Kemna.
Het streven naar 'een bredere presentatie die
meer toont van het rijke en geaccidenteerde
landschap van het Nederlandstalig toneel' krijgt
dit jaar in Amsterdam al gestalte door de samen
werking met theaters die zich toeleggen op het
tonen van vernieuwende producties. Onderdeel
van het programma wordt een serie producties
die een terugblik vormen op het belangrijkste dat
het afgelopen seizoen aan de orde is geweest in
het Gasthuis, Cosmic, het Rozentheater, Veem en
de (Nes)theaters.
Als kanshebbers voor de Grote Theater Festival
Prijs selecteerde de volwassenenjury onder voor
zitterschap van Luk van den Dries: De ideale
ernst of het belang van een echtgenoot - 't Barre
Land/De onderneming; Sonic Boom - Toneel
groep Amsterdam/Ultima Vez; Maria Dolores -
een internationale co-productie onder regie van
Wayn Traub; Vraagzucht -Tg Stan; Endless Medi
cation - Buelens Paulina; Vrijdag - ZT HoUandia;
Een Meeuw - De Theatercompganie; Leven en
werken van Leopold II - KVS/De Bottelaerij; Het
Sprookjeshuis - Het Toneelhuis; en Proust I: De
Kant van Swann - Ro Theater.
De jury voor de jeugdvoorstellingen onder voor
zitterschap van Bregje Boonstra selecteerde voor
de prijs: Dominiek - Onafhankelijk Toneel; De
Vijfde Kamer - Max; Zoldering - Bronks i.s.m.
Theater Antigone; Het Jaar van de Haas - Stella
Den Haag; en Methamorphosen - De Roovers.
Het Vlaamse deel van Het Theaterfestival in Ant
werpen duurt van 28 augustus tot en met 6 sep
tember. Het Nederlandse deel heeft plaats in de
Amsterdamse locaties De Meervaart, Theater
Bellevue en jeugdtheater De Krakeling en duurt
van 4 tot en met 14 september. Op www.theater-
festival.nl is informatie over de kaartverkoop te
vinden.
recensie
tad van der Ven
=»inklijk Concertgebouworkest
po Chailly Symfonie nr. 9 van
bien 18/8, Concertgebouw,
icht op hem. Maar bij
:gebouworkest moet
iets gebeuren voor-
;do Chailly daar de
t zich dichtslaat. Een
b' bij de Nederlandse
m paar Stravinsky's en
ergeten de afronding
iahler-cyclus met cd-
En Chailly zou Cha-
rijn, als hij die dingen
loen.
mag dan niet kinder-
|n, dat staat bij hem
en hang naar perfec-
niet in de weg. Neem
ide van Mahler. Voor-
erk medio volgend jaar
wordt opgenomen zal
ie malen en op uiteen-
iilaatsen zijn gespeeld.
Ifpitvoering van gister-
■t|s eigenlijk al zo goed
fvraagt wat er nog aan
ren valt.
lly's Mahlers van de
ging het al bergop-
at we nu in de Negen
de horen is een nieuw
nt. Door haar frap-
j-tabinatie van emotio-
1 beheersing, artistici-
:hnisch meesterschap,
1 interpretatie die past
»te Mahler-traditie van
lEen interpretatie ook
(rote reikwijdte door-
de hyperindividuele
ïoud van dit tragische
recht doet, maar tege-
niversele kracht bezit
odemiteit van de mu
it De psychotische
len werden met een
energie gerealiseerd,
1 e vaak bizarre instru-
buitengewoon duide-
ïpengelegd. En het in
rijpende stilte oplos-
tste deel duurde met
Sn weliswaar iets lan-
meestal, maar ging
ment aan traagheid ten
'ij Riccardo Chailly
lahler wel tragisch,
1 behoorlijk potent.
Musea experimenteren steeds meer met spannende, interactieve attracties. Zo wordt in de 'kamer van Escher' in het Haags Escher Museum gespeeld met de menselijke maat.
Door optische vertekening waant de bezoeker zich in een tekening van de bekende kunstenaar. Foto: GPD/Frank Jansen.
amsterdam/leiden/anp Het
museumbezoek is over de
maand juli flink gedaald ten op
zichte van dezelfde periode vo
rig jaar. Dat concludeert de Ne
derlandse Museumvereniging
na een onderzoek bij tachtig
van de 440 musea die de Muse
umjaarkaart hanteren. Het
Rijksmuseum van Oudheden in
Leiden trok juist meer publiek.
Vorig jaar juli kwamen er nog
563.354 mensen naar één van
de genoemde tachtig kunsttem
pels. Dit jaar waren het er
508.636. De Museumvereniging
durft niet te stellen dat het door
de warmte komt. In 2001 was
het bezoekersaantal in juli met
535.824 ook lager.
Volgens een woordvoerder
geeft een belrondje langs mu
sea over de maand augustus
een zeer gemêleerd beeld. Moe
ten het Arnhems Openlucht
museum, Museum Paleis Het
Loo in Apeldoorn, het KIT Tro
peninstituut en het Spoorweg
museum het tot nog toe met
veel minder mensen doen, het
Van Goghmuseum in Amster
dam, het Gemeentemuseum
(waaronder het Escher Muse
um) in Den Haag, het Joods
Historische Museum in Am
sterdam, Boijmans van Beunin-
gen in Rotterdam en het Rijks
museum van Oudheden in Lei
den trekken juist meer publiek.
In de andere Leidse musea is
het ook rustiger dan normaal.
De vereniging spreekt nadruk
kelijk van 'schommelingen' in
het beeld, die veroorzaakt kun
nen zijn door bij voorbeeld be
paalde publiekstrekkers, zoals
de Botero-expositie in Den
Haag. Daarvoor vormde zich af
gelopen zondagmiddag nog
een hele rij voor de kassa.
door Hans Visser
Amsterdam - Het gebeurt wel
eens dat Alma Netten langs
de Amsterdamse grachten
fietst en opeens een huis pas
seert waarvan ze denkt:
,,Daar zou je nou eens een
leuk concert tijdens het
Grachtenfestival kunnen ge
ven." Ze belt dan aan, maakt
een praatje met de bewoners
en zo krijgt het festival er dan
weer een nieuwe, verrassend
podium bij. „Maar het ge
beurt ook wel dat mensen
ons zelf benaderen. Het aan
bod is zelfs groter dan onze
vraag."
Het Amsterdamse Prinsen
grachtconcert is uitgegroeid
tot het volksfeest van de klas
sieke muziek.
Een evene
ment waar
voor het wa
ter van de
Prinsen
gracht nabij
het Hotel Pu
litzer op de
een na laat
ste zaterdag
van augustus
vol ligt met
bootjes, afge
laden met jo
lige muziek
liefhebbers
en de kades
volstromen
met een al
even uitgela
ten menigte,
eveneens uit
gerust met toeters, eten en
drinken. Maar minstens zo
belangrijk is het jaarlijkse
Grachtenfestival, dat uit dit
concert voortkwam met een
heleboel concerten en con
certjes in huizen, tuinen,
openbare gebouwen en op
dakterrassen en pontons.
Morgen wordt de zesde editie
geopend, die pas zondagmid
dag eindigt. „Intiem naast
groot", zegt Netten, al die tijd
de spil in dit vierdaagse festi
val vol muzikale verrassingen.
„Het festival heeft met al zijn
huisconcerten naast het Prin
sengrachtconcert zijn eigen
plaats in Nederland gekregen.
Er komen zo'n 45.000 bezoe
kers op af."
Het festival overschrijdt op
dit moment de grens tussen
concertbezoek en toerisme.
Netten: „Want hoeveel men
sen zouden er niet graag eens
zo'n oud grachtenpand van
binnen willen zien? Daar
naast hebben we ook een
paar grote zalen met een au
thentieke sfeer: de Rode
Hoed en Felix Meritis. Boven
dien is de entree laag, je kunt
dus veel zien en horen voor
weinig geld."
„In 2006 hopen we het festi
val verder uit te breiden als in
het havengebied het Nieuwe
Muziekgebouw erbij wordt
betrokken. Daar kunnen we
naast moderne muziek ook
grote ensembles een plaats
geven en openbare summer-
schools voor jonge musici or
ganiseren. Maar in de bin
nenstad blijft het festival
rond de Prinsengracht gecen-
Zesde uitvoering
van Amsterdams
Grachtenfestival
verwacht weer
45.000 bezoekers
treerd zoals het nu is."
Donderdag om vier uur be
gint buiten Felix Meritis ook
het Kindergrachtenfestival,
dit keer met een band van
kinderen uit de Braziliaanse
sloppenwijken, die spelen op
zelf gemaakte blikken trom
mels. Netten: „Daarna is er
een 'Mee-eetconcert" met
een programma van oude en
nieuwe liedjes en wijsjes voor
kinderen. In de tuin van de
burgemeesterswoning zijn we
begonnen met gratis peuter-
monumentenconcerten. De
slag naar de oudere kinderen
maken we met een workshop
van Opera Studio Neder
land."
De festivalnacht van vrijdag
staat in het teken van het the
ma van dit
jaar: 'Mees-
ter-leer-
ling". Daar
speelt on
der meer
het snel aan
populariteit
winnende
Matangi
Kwartet.
Het New
Cool Col
lective sluit
af. Netten
wijst op het
concert van
Eleonore
Pameijer en
Irene Maes-
sen in het
Anne Frank
Huis op de
vrijdagavond. „En dan is er
op zaterdagochtend om elf
uur in Felix Meritus natuur
lijk het optreden van Niels
Meliefste, winnaar van het
eerste Grachtenfestival Con
servatorium Concours. Alle
conservatoria mochten voor
die prijs een getalenteerde
leerling voordragen. Niels is
een fantastische slagwerker.
Ongelooflijk, je weet niet wat
je hoort en ziet."
Zondag zijn er in Felix Meritis
openbare masterclasses van
Cristina Deutekom en David
Wilson Johnson. Tijdens het
slotconcert op zondagmiddag
speelt voor het Pulitzer, waar
zaterdagavond Gil Shaham
optreedt, 'Het Koper van het
Koninklijk Concertgebouwor
kest' met een aantal leerlin
gen. De artiestenMie het Prin-
sengrachtconcei^ verzorgen,
zegt Netten, moeten soms
wel eens wennen aan de en
tourage. „Voor de meesten
geldt, dat als ze eenmaal de
stemming op de gracht voe
len, er niets meer mis kan
gaan. Zelden krijgen ze bij
een optreden zo veel respons.
Ik zelf ben dolblij dat zulke
informele concerten met de
ze artiesten mogelijk zijn. Die
heilige sfeer rond klassieke
muziek is nergens voor no
dig. Zolang het publiek maar
aandacht heeft. Meestal kun
je, ondanks die 20.000 men
sen, een speld horen vallen."
Amsterdams Grachtenfesti
val: 20 t/m 24 augustus. In
ternet www.avroklassiek.nl;
www.grachtenfestival.nl
