Harnas en al-Aqsa eisen aanslagen op BUITENLAND BBC-verslaggever: Kelly zei dat dossier sexier is gemaakt Hoofddoekenverbod omzeilen met pruiken Rebellen weg uit haven van Monrovia Doe goed op 11 september Wapenhandelaar loopt in val FBI -r= Familieleden van 'Amerikaanse militai- _ker Marriott "verleden e Wet dodental van de 3n1ag van vorige week op |[4>tt-hotel in Jakarta is op tot twaalf. Gisteren een bewaker van het 3(Sde verwondingen die «.explosie opliep, zo »»Bn ziekenhuis in Jakar- I. Zeven mensen wa- enig dood door de bom- $nder wie een Neder- «oi^nkdirecteur. Ook de ilei&in om bij de aanslag, et? houdt de terreurbe- •maah Islamiyah ver- 30telijk voor de aanslag, ^ng wordt er ook van $e bomaanslagen op tober vorig jaar te jnjepleegd. bekent irbie-aanslag' roN - De Verenigde •root-Brittannië en Li- z|n een akkoord bereikt regeling waarbij Tripo- ptwoordelijkheid voor tg in 1988 op een Pan tuig boven Lockerbie, eemt. Dit hebben di ke bronnen rond de Adelingen gemeld. Li- ereid zijn om in een de Verenigde Naties te idat het verantwoor- oor de bomaanslag, 59 inzittenden van het en 11 inwoners van plaatsje Lockerbie iven kwamen. Het ak- pr de zaak leidt waar- jtot het opheffen van pcties tegen Libië, die jckerbie-drama wer- iteld. nta ie militairen )el terugkeer k gaan actie voeren zo snel mo- I er thuis te krijgen. De J leden van het Ameri- i^pngres vragen ophel- Verschaffen over de n ji het verblijf van de W|1 in Irak. De familiele- ^ooral bezorgd over de van de nrfi de onzekerheid over fj£ zij nog in Irak moe- Een moeder tui gestationeerd is bij se Samarra zei dat de i daar met vijf man in kamer moeten sla- ïj een temperatuur van vijftig graden Celsius -e liter water per dag ;0t nu toe zijn er in ■Amerikanen omgeko- Revolg van 'vijandelijk Hag eens 91 zijn gedood Kkken. strofale ag op komst' I k - Australië is mogelijk nde doelwit van een fale' terroristische aan- Ichemische, biologi- iucleaire wapens. Dit hoofd van de Australi- Tienlandse veiligheids- lennis Richardson, vo- k gezegd in toespraak :n door de Australi- werd vrijgegeven, lat wij een bondge- van de Verenigde Sta lt feit dat wij al vroeg rokken waren bij de jen het terrorisme, is een doelwit." ees verbod is auto-airco Het gas in de aircon- van auto's is een klei- relatief zeer hevige Jr verdere opwarming "arde. Europees com- (Wallström (milieu) wil K zogeheten fluorgas- m uiterlijk in 2013 sn in de hele EU. Tegen noeten er ook andere, ichadelijke gassen ko- Wr tal van brandblusap- koelinstallaties, de ve- I bepaalde soorten ■loenen en nieuwe n als zelfkoelende fris- Ikjes. Wallström wil het even de nodige tijd ge- producten aan te pas- irom is er voor gassen airco's een overgangs- gepland van 2009 tot woensdag 13 augustus 2003 Vroegste wijn-oogst Bosbranden houden aan, hitte neemt deze week af De wijnboeren in de Beaujo- lais-streek beginnen deze week met het oogsten van de drui ven. Normaal gesproken wachten ze daarmee tot ergens in september, maar de druiven zijn dit jaar als gevolg van het warme weer veel eerder rijp dan in voorgaande jaren. Nog nooit is er zo vroeg geoogst in de Beaujolais-streek. De vroeg ste oogst tot nu toe was in 1893, toen de druiven op 25 augustus rijp werden geacht. Volgens wijnexperts wordt 2003 dankzij het vele zonlicht een voortreffelijk wijnjaar. Ook in de Bordeaux-streek wordt al begonnen met plukken. parus-barcelona-lissabon/anp - Hulpdiensten in verscheidene Europese landen hebben de vuurzeeën als gevolg van de hittegolf en aanhoudende droogte vooralsnog nog niet onder controle weten te krijgen. Vooral in Portugal, Spanje en op Corsica lijken brand weerlieden weinig vooruitgang te boeken in hun strijd tegen de alles verzengende vlammen. De hittegolf die in verscheidene landen mensenlevens eist, lijkt on dertussen zijn langste tijd te hebben gehad. Voor eind deze week worden lagere temperaturen voorspeld. De gigantische bosbrand die al vier dagen in de ber gen rond de plaats Monchique in het zuiden van Por tugal woedt, is volledig uit de hand gelopen en be dreigt nu zelfs toeristische etablissementen aan stran den van de Algarve. ,,De situatie is uitermate ernstig", aldus lokale bestuursleden in het getroffen gebied gis teren. Het vuur woedt aan verschillende fronten wat de situatie zeer gecompliceerd maakt. De Portugese minister van binnenlandse zaken Lopes bezocht gisteren het getroffen gebied om de schade op te nemen. Hij zei dat de regering overweegt de 'pu blieke noodtoestand' af te kondigen voor de regio zo dat er makkelijker hulp kan worden gestuurd. Het vuur heeft sinds eind juli vijftien mensen het leven ge kost en volgens schattingen van eind afgelopen week meer dan 1 miljard euro aan schade aangericht. Rond Barcelona in het buurland Spanje lijkt de situa tie niet veel beter te zijn. Gisteren bleven de branden zich uitbreiden. Honderden brandweerlieden bestrij den de vlammen rond Sant Llorenc Savall waar maan dag vijf mensen van een familie stikten in de dikke rook. Ongeveer 3400 hectare met vegetatie is tot nog toe ten prooi gevallen aan het vuur. Honderden men sen zijn geëvacueerd. De minister-president van de regio Catalonië noemde de situatie heel 'heikel'. Brandweerlieden op Corsica, Sardinië, in Frankrijk en Duitsland zijn ook nog steeds druk met het bestrijden van verscheidene vuurhaarden. Maandagavond moesten driehonderd toeristen met boten van een camping worden geëvacueerd die door branden was ingesloten. De hittegolf blijft ondertussen in Zuid-Europa slacht offers maken. In Spanje kwam met de dood van nog eens twee personen het aantal slachtoffers sinds het begin van de hittegolf eind juli op 24, aldus de Spaan se regering gisteren. Het ging om een 62-jarige man in de noordelijke stad Zaragoza en een bejaarde vrouw uit Cordoba in Zuid-Spanje. In de Noord-Italiaanse stad Milaan hebben de hoge temperaturen al zeker acht mensen het leven gekost. Volgens Italiaanse kranten van gisteren gaat het voor al om oudere mensen die problemen kregen met hun luchtwegen. De thermometer wijst geregeld boven 40 graden Celsius aan. jeruzalem/anp-rtr - De radicale Hamasbeweging en de al-Aqsa Martelaren Brigades hebben zich verantwoordelijk gesteld voor de zelfmoordaanslagen gisteren op Israëlische doelen. Hiermee heb ben ze hun eenzijdig afgekon digde bestand verbroken. De ontploffingen in Rosh Haayin bij Petah Tikva, niet ver van Tel Aviv, en in de nederzetting Ariel op de Westelijke Jordaanoever kostten vier mensen het leven en verwondden ten minste der tien personen. De al-Aqsa Martelaren Brigades en Harnas gaven toe achter de aanslagen te zitten en gaven de namen van de plegers van de aanslagen. Beide daders komen uit het vluchtelingenkamp As kar in Nablus waar Israëlische militairen afgelopen vrijdag een inval deden. Bij de daaropvol gende schietpartij kwamen vier Palestijnen en een Israëlische militair om. Hamas had wraak gezworen voor de dood van de vier Pales tijnen en gaf als reden voor de aanslag van gisteren de 'militai re escalatie van Israël tegen Pa lestijnen op de Westelijke Jor daanoever en de Gazastrook'. Bronnen binnen de Israëlische veiligheidsdienst zeggen echter dat er voor de aanslagen van dinsdag meer dan vier dagen voorbereidingstijd nodig was. Ze zouden dus geen verband kunnen houden met de Israëli sche actie van vrijdag. De aanslagen van gisteren wa ren de eerste grove schendin gen sinds een Palestijn zich op 7 juli opblies in een dorp in het noorden van Israël, een week na het afkondigen van het een zijdige bestand. Alle partijen die betrokken zijn bij het vredes- Israëlische politiemannen doorzoeken de supermarkt waar gisteren een zelfmoordaanslag plaatsvond. Foto: Reuters/Nir Elias proces in het Midden-Oosten hebben de aanslagen unaniem afgekeurd. De Palestijnse premier Mahm- oud Abbas veroordeelde de aanslagen en brak een rondreis langs Arabische staten af. Wel houdt hij de Israëliërs voor een belangrijk deel verantwoorde lijk voor het oplaaiende geweld. De bijna dagelijkse invallen in Palestijnse gebieden lokken de aanslagen uit, aldus de rege ringsleider. Zijn veiligheidschef Dahlan waarschuwde evenwel dat de autoriteiten geen verdere Palestijnse schendingen van het bestand zullen tolereren. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Powell ver klaarde: „Wij zullen ons niet te gen laten houden door bom men, door dit soort geweld." Hij veroordeelde, net als de Is raëlische premier Ariel Sharon, de aanslagen scherp. Israël stel de de vrijlating van 76 Palestijn se gevangenen, die voor giste ren was voorzien, uit na de zelf moordaanslagen. stt films met rarzenegger l eles - Inwoners van de ESianse staat Californië «ie komende maanden ns met Arnold Schwar- ^r op de televisie te zien filmster is kandidaat jouverneursverkiezin - oktober en de films ;ezien worden als een vorm van campagne, isiestations lopen het [t andere kandidaten zendtijd gaan opeisen, iblikein Schwarzeneg- neer dan 240 anderen zich kandidaat gesteld zogenoemde recall ing die moet uitwijzen of nde Democratische Qieur Gray Davis moet Jen, en, zo ja, wie hem door onze correspondent Esther Cotink londen - Regeringsadviseur David Kelly beweer de wel degelijk dat voorlichter Alastair Campbell het wapenrapport over Irak heeft aangepast om het 'sexier' te maken. Dat bleef BBC-verslaggever Andrew Gilligan stellig volhouden tijdens zijn ge tuigenis op de tweede dag van het onderzoek naar Kelly's dood. Volgens Gilligan vertelde de wapenspecialist hem dat Campbell nadrukkelijk had verzocht om aan vullende informatie voor het Irak-dossier, waar mee de regering het Lagerhuis overtuigde van de noodzaak Irak aan te vallen. Gilligan vroeg Kelly: „Was dat om het rapport sexier te maken?" Daar op had de wapenexpert geantwoord: „Ja, om het sexier te maken." Gilligan moest zijn woorden gisteren staven door aantekeningen voor te lezen die hij had gemaakt tijdens de ontmoeting met Kelly op 22 mei: 'een week voor publicatie aangepast om het sexiër te maken: klassiek voorbeeld was de 45 minuten; meeste zaken in het dossier kwamen van twee bronnen maar deze van één bron'. Dit waren flarden van het gesprek die Gilligan had geno teerd in zijn elektronische zakagenda. De 45 mi nuten refereerden aan de regeringsverklaring in het wapendossier dat Saddam Hussein in staat wa$ binnen drie kwartier nucleaire wapens te lanceren. Op basis van die aantekeningen maakte de BBC- man het radioverslag waarin de regering werd beschuldigd van het 'opkloppen' van het dossier. Maandag werd bij de opening van het onderzoek al duidelijk dat meerdere leden van de inlichtin gendiensten hun zorgen over het dossier hadden geuit tegen superieuren. Lord Hutton, die het onderzoek naar de zelf moord van David Kelly leidt, vroeg Gilligan of hij tijdens het hele gesprek aantekeningen had ge maakt. De BBC-man zei van niet. „We begonnen te praten over andere dingen. Tot we op het wa pendossier stuitten. Ik vroeg Kelly. 'Is daar iets mee gebeurd? Want de laatste keer dat ik u sprak, zei u dat dat niet opwindend was'. Kelly zei: 'Toen was het ook niet opwindend. Maar een week voor publicatie is het aangepast'." De verslaggever zei zich goed te kunnen herinne ren dat hij Kelly had gevraagd hoe het rapport was veranderd. Daarop zei de regeringsadviseur resoluut: Campbell. Lord Hutton eiste gisteren een glashelder repliek van Gilligan: „Het was dus geen vraagstelling waarin u zelf zei: 'Heeft Camp bell hier iets mee te maken'." Vol overtuiging antwoordde Gilligan: „Nee, hij deed dat. Hij kwam met de 45-minutenclaim en hij kwam met het onderwerp Campbell." De aantekening in Gilligans zakagenda luidde: 'Campbell echte informatie maar onbetrouwbaar toegevoegd tegen onze wensen. Niet in originele schets'. BBC-collega Susan Watts, die later op de monrovia/anp-rtr - De rebel len van LURD zullen zich terug trekken uit het havengebied en andere delen van de Liberiaan se hoofdstad Monrovia. Mor genmiddag zullen leden van de West-Afrikaanse vredesmacht dan hun eigen posities in kun nen innemen. Dat hebben de Amerikaanse ambassadeur in Liberia en de LURD gisteren ge zegd na een onderhoud. De komst van de vredestroepen in de haven, geschikt voor zee schepen, is essentieel voor het goed op gang brengen van de humanitaire hulpverlening. De rebellen kondigden aan zich morgen terug te trekken in Tu- bmanburg, ongeveer 60 kilome ter ten noorden van Monrovia. De strijders van de intussen op gestapte president Taylor heb ben op hun beurt gezegd het centrum van Monrovia te zul len verlaten. De LURD-rebellen hebben gis teren voor het eerst ook aange geven dat zij de leiding willen in een interim-regering van het West-Afrikaanse land, nu Tay lor in ballingschap is gegaan in Nigeria. „Wij waren verant woordelijk voor de val van Charles Taylor", aldus rebellen leider Sekou Fofana. „Wij wil len dienen in de hoogste func tie. Dit betekent dat wij voorzit ter kunnen zijn van de interim regering." Een andere rebellengroep die bekend staat als Model, heeft gisteren de aanval ingezet op stellingen van de regeringstroe pen vlakbij het vliegveld van Monrovia, aldus minister van defensie Daniel Chea. Het is onbekend of er slachtoffers zijn gevallen. Ook in de tweede stad van het land, Buchanan, werd er gisteren gevochten tussen re geringsstrijders en Model-re bellen. De maandag geïnstal leerde president Moses Blah riep de rebellengroepen giste ren opnieuw op de wapens neer te leggen. washington/gpd - 11 Septem ber moet een nationale vrijwilli- gersdag worden, waarop men sen iets voor hun medemens doen om de slachtoffers van de terreuraanval bijna twee jaar geleden te eren. Althans, dat wil de coalitie One Day's Pay die zijn plannen gisteren ontvouw de in Washington. „We kunnen geen betere manier bedenken om de goedgeefsheid, mense lijkheid en zorg aan te wakke ren, die destijds vreemden ver anderde in vrienden en ons land verenigde", aldus David Paine, voorzitter van de club. Vrijwilligers kunnen zich mel den op de website www.one- dayspay.org. Het initiatief is op gezet samen met verenigingen van nabestaanden en het mi nisterie van Homeland Securi ty. Meer dan honderd organisa ties hebben al beloofd mee te zullen doen, en Paine hoopt dat 30 miljoen Amerikanen zich zullen inschrijven om op of rond 11 september iets onbaat zuchtigs te doen. Ze kunnen geld geven, meehelpen in een soepkeuken, kleren of eten in zamelen op het werk, bood schappen doen voor een buur man of vrouw die hulpbehoe vend is, bloed geven of wat ze verder maar aan klusjes kunnen bedenken. Het idee van de initiatiefnemers is dat je minstens een dag per jaar zou moeten 'terugbetalen' aan de samenleving door iets goeds te doen voor een ander. Een van de directeuren van de coalitie, Jay Winuk, is de broer van een vrijwillige brandweer man die stierf bij zijn hulppo ging in het WTC in New York. washington/gpd - Een Brit die probeerde in de VS een Russi sche luchtdoelraket te verkopen aan terroristen, is in een val van de FBI gelopen. Hij werd giste ren aangehouden in Newark. In het vlakbij gelegen New York werden nog twee mogelijke handlangers gearresteerd. De verdachte wapenhandelaar bleek al vijf maanden in de ga ten te worden gehouden door Amerikaanse, Britse en Russi sche agenten. De wapenhandelaar had een SA-18 raket die vanaf de schou der gelanceerd kan worden in de aanbieding. Volgens de New York Times was de raket gele verd door Russische geheim agenten en onder de ogen van de agenten naar Baltimore, aan de Amerikaanse oostkust, ver scheept. Het wapen zou on klaar gemaakt zijn. Een FBI- agent deed zich voor als koper, en voorzover bekend is bij de hele operatie geen enkele echte terrorist betrokken geweest. Het zou gaan om een wapen handelaar van Indiase afkomst, die in de regio New York had rondverteld dat hij aan Russi sche luchtdoelraketten kon ko men. Naar verluidt zou het hem alleen gaan om geldelijk gewin, en zou hij geen terroristische bedoelingen hebben gehad. Volgens de Britse zender BBC heeft hij echter tegen de FBI- agent gezegd dat hij wilde dat de raket 'werd gebruikt om een groot passagiersvliegtuig neer te schieten'. Ook ging het ge rucht dat hij het op het rege ringsvliegtuig van president Bush had gemunt, maar dat werd door de FBI ontkend. Andrew Gilligan verlaat zijn huis om te getuigen in het onderzoek naar de dood van David Kelly. Foto: EPA/Chris Young dag werd gehoord, had een bandopname van een van haar gesprekken met Kelly. Zij citeerde hem later als een informant die stelde dat er woordenwisselingen waren tussen het kabinet en spionnen over de 45 minuten-claim. Over Camp bell repte ze niet, want ze had die uitspraak van Kelly beoordeeld als speculatief, 'een roddeltje'. Wel was ze verbaasd dat hij een naam had laten vallen: „Het was tegen zijn karakter om zomaar wat te roepen." Het ministerie van defensie maakte tegen de wens van Kelly openbaar dat hij de bron was achter Gilligans verhaal. De wapenadviseur werd op het matje geroepen van de Lagerhuiscommis sie die de wapendossiers onderzocht. Enkele da gen later pleegde hij zelfmoord. Volgens Gilligan was Kelly een 'heel open en behulpzaam per soon. Vaak zijn staatsfunctionarissen erg voor zichtig. Opvallend aan dr. Kelly was dat hij zo graag zijn kennis wilde delen. Grappig, hij was een soort leraar die graag zijn vak onderwees. Ik vond hem erg hulpvaardig'. door onze correspondent Fidan Ekiz Istanbul - Thuis en op straat dragen ze hoofddoeken; strak naar achteren vastge bonden, van voren met een speld vastgezet of in de nek geknoopt. Maar zodra de Turk se vrouwen de collegezalen betreden gaan de doekjes af en worden pruiken tevoor schijn gehaald. Turkse studentes nemen hun toevlucht tot pruiken om het verbod op het dragen van hoofddoekjes op univer siteiten in Turkije te omzeilen. Een gezonde moslim gelooft in maat hou den, dat was eigenlijk de boodschap van Atatürk, de oprichter van het moderne Turkije, toen hij het dragen van de sluier verbood. Zowel de sluier als de hoofddoek worden door Turken die trouw zijn aan Atatürk beschouwt als een fundamenta listisch politiek statement. Het verbod van de Turkse autoriteiten op het dragen van hoofddoeken in overheidsgebouwen en onderwijsinstellingen juichen zij daarom alleen maar toe. Maar er zijn mensen die het liever anders zien. Een paar jaar terug maakte het hoofddoekenverbod zelfs een golf van gewelddadig protest los in het land. Perihan, Leyla en Mihriban zetten grote ogen op als ze horen dat leerlingen in Ne derland niet verboden mag worden om hoofddoeken te dragen. „Nou, dan moe ten we maar naar Nederland emigreren", menen ze. De meisjes, die niet met hun achternamen in 4e krant willen, zijn een dagje uit in het Nisantasi winkelcentrum van Istanbul. Ze zien er tot in de puntjes verzorgd uit: de nagels zijn gelakt, hun outfits (modieuze broekpakken met daar onder hakschoenen) zijn uitgezocht in de kleuren van hun zijden hoofddoeken. Alle drie zijn licht opgemaakt. Druk praten de dames door elkaar heen. De bijdehandste van de drie, Leyla, praat haar vriendinnen al snel stil. „Waarom moet ik hier extra moeite doen om naar school te kunnen? Het heeft mijn familie bloed, zweet en tranen gekost om mij naar de universiteit te kunnen sturen. In Turkije kan niet iedereen studeren. Hier moet je geld hebben." Perihan valt haar in de rede: „Veel geld", voegt ze eraan toe. „Ik heb alles aan de kant gezet om dit te bereiken", gaat Leyla verder. „Net als alle andere studenten. Toch ben ik anders, omdat ik een hoofddoek draag. Er zit voor Leyla en haar vriendinnen niets anders op dan zich aan de regels te houden. Ze kunnen kiezen: hoofddoek af doen en naar de universiteit of weigeren en niet studeren. Tenminste, dat waren de enige opties tot voor kort. Nu is er ook een derde alternatief, namelijk het dragen van een pruik in plaats van een doek. Op die manier bedekken ze toch hun hoofd en kunnen ze gerust hun colleges volgen. „Ik schaamde me dood, de eerste keer dat ik een pruik ging kopen", vertelt Leyla. Ze heeft er inmiddels al een paar versleten, ze is de tel kwijt. „Die rotdingen gaan maar vier maanden mee." De pruikenver koper keek haar erg zielig aan, herinnert Leyla zich. „Hij zei niks, maar volgens mij dacht hij dat ik ziek was en last van haar uitval zou krijgen. Toen ik uitlegde waar voor het was, keek hij alsof ik van Mars kwam. Op school zeggen ze er niets van. Sommige studenten kijken je scheef aan als ze het zien. De meesten merken het niet eens." Inmiddels kijken ook verkopers niet zo raar meer op als jonge meiden in de zo mermaanden de pruikenwinkels aflopen om nog voordat de lessen weer beginnen een passend hoofddeksel te vinden. Prui kenmakers in Istanbul hebbeahun omzet zelfs zien stijgen in de afgelopen jaren. „Ze kiezen allemaal voor hetzelfde haar- model: een boblijn tot op de schouders, zodat ook die worden bedekt", zegt Neba- hat Cakmak, terwijl ze in haar winkel een pruik zoekt die voldoet aan die omschrij ving. „Gisteren waren hier nog vier meiden. En modem dat ze waren, soms snap ik er niets van. De meesten dragen korte rok jes, bloesjes met lage decolletés en heb ben make-up op. Alsof alleen het tonen van hun haar aan mannen een zonde is", stelt Nebahat. „Stiekem geloof ik zelfs dat het alternatief van een pruik voor dames die de doeken gedwongen dragen een uit komst is. Op die manier zien ze er toch verzorgder uit dan met een groot doek over hun hoofd. Maar ze willen juist een hoofddoek dragen, omdat ze er dan niet verleidelijk uitzien voor mannen. Eigenlijk had de islam mannen blinddoeken moe ten voorschrijven."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5