KUNST CULTUUR
Dance is eigenlijk net tennis, puur entertainmei
'Dit is het Woodstock van deze generatie
Grootse
ovaties en
tranen bij
afscheid
van 'Aida'
Bizarre musical over moordenaars
Altijd het kind serieus genomen
Robbie Williams. Foto: ANP
Digiconcert van
Robbie Williams
Amsterdam - Ruim 8000 men
sen hebben zaterdagavond het
concert van Robbie Williams
via de internetsite van Sky Ra
dio bekeken en beluisterd. Met
behulp van een wachtwoord,
per sms opgevraagd, konden
fans het liveconcert in het En
gelse Knebworth volgen. Het is
volgens KPN Telecom voor het
eerst dat in Nederland op deze
manier betaald wordt voor een
internetuitzending. Mensen die
het drie uur durende optreden
wilden volgen en daarvoor de
code per sms hebben aange
vraagd, betaalden 1,10 euro.
Platenbaas
opnieuw cel in
los anceles - De baas van het
controversiële Amerikaanse
raplabel Death Row Records,
Marion 'Suge' Knight, moet op
nieuw de gevangenis is. Hij is
door de rechtbank van Los An
geles veroordeeld tot een cel
straf van tien maanden wegens
mishandeling van een parkeer
wacht bij een nachtclub in Hol
lywood. Knight werd op 21 juni
gearresteerd nadat hij een par
keerwacht had geslagen omdat
zijn auto niet direct beschik
baar was. De 37-jarige platen
baas verkeerde nog in de proef
tijd van een gevangenisstraf we
gens een vechtpartij in 1996.
Kameleon-film:
400.000 kijkers
Amsterdam - De film 'De schip
pers van de Kameleon' heeft
400.000 bezoekers getrokken.
Dat heeft regisseur Steven de
Jong bekendgemaakt. De film
ging vijf weken geleden in pre
mière. „Het mooie zomerweer
heeft klaarblijkelijk geen in
vloed op het bioscoopbezoek",
aldus De Jong. Met het behalen
van 400.000 bezoekers bereikt
de film de status van Platina
Film. Deze onderscheiding is
vandaag uitgereikt aan regis
seur De Jong en hoofdrolspe
lers Jos en Koen van der Donk
in het Kameleondorp in het
Friese Teheme.
Picnic op
scheepswerf
Amsterdam - Theatergroep Vis
a Vis speelt tot en met 17 au
gustus de voorstelling 'Picnic'
op de NDSM-werf in Amster
dam. Het publiek krijgt twee
stukken te zien. De ene helft
van de toeschouwers kijkt naar
de voorstelling op het toneel
waarop een idyllische picknick
wreed wordt verstoord door
een gewonde voorbijganger. De
andere helft van het publiek
krijgt een kijkje achter de scher
men van het toneel waar ac
teurs en technici een gevecht
leveren een filmische illusie ge
stalte te geven. In de pauze wis
selt het publiek van plaats.
Foto's soldaten
in Afghanistan
delft - Het dagelijks leven van
de ISAF-troepen in Afghanistan
is te zien in het Legermuseum
in Delft. Fotograaf Martin Roe
mers maakte in opdracht van
het museum in december vorig
jaar een reportage van het Ne
derlandse contingent van de in
ternationale vredestroepen in
Kabul. Hij maakte portretten en
een documentairereeks. Roe
mers won met een selectie hier
van de eerste prijs in de catego
rie 'Buitenlands Nieuws, series'
van de wedstrijd om de Zilve
ren Camera 2002. De tentoon
stelling loopt tot eind novem
ber.
Tilburgse School
in Cobra Museum
Amstelveen - De Tilburgse
School is onderwerp van een
tentoonstelling in het Cobra
Musem in Amstelveen. Paul
van Dongen, Guido Geelen,
Mare Mulders, Reinoud van
Vught en Ronald Zuurmond
besloten nog niet zo lang gele
den met elkaar naar buiten te
treden als De Tilburgse School.
Allen wonen in Tilburg. In hun
verscheidenheid verbindt ver
wantschap in mentaliteit en
motief, samenwerking en
vriendschap hen. Zij bezoeken
ekaars atelier, analyseren kri
tisch recent werk en geven
commentaar. In Amstelveen ex
poseren zij zeer recent werk,
ook met het gezamenlijke mo
tief bloemen. De tentoonstel
ling loopt van 28 augustus tot
en met 9 november.
door Sacco Koster
spaarnwoude - De 4O.OOO
mensen die zaterdag langs de
vijftien podia van Dance Valley
trokken, hebben allemaal zo hun
voorkeuren, maar de essentie
blijft hetzelfde: onder de zon ge
nieten van elkaar en van goede
muziek om op te dansen. Als
dance-journalist heb je vaak de
neiging op zo'n festival op zoek
te gaan naar nieuwe muzikale
stromingen. Eigenlijk was het
ontbreken daarvan op Dance
Valley een geruststellende con
statering.
Goed, er was voor het eerst een
tent met 'urban', de verzamel
naam van soul, r&b en hiphop.
Maar helaas was het geluidssys
teem te treurig voor woorden
om mensen tot de bijbehoren
de wulpse bewegingen aan te
zetten. En na lange tijd was er
in Spaamwoude weer eens
trance van het psychedelische
soort te horen. Opvallend was
verder dat house als festivalmu-
ziek terrein heeft teruggewon
nen op techno. Het zijn slechts
mutaties zonder al te veel be
lang voor de ontwikkeling van
de dance-scene. De conclusie
kan alleen maar zijn dat dance
een vaste plaats in de wereld
van het amusement heeft inge
nomen.
Je kunt de vergelijking trekken
met de tenniswereld. Tennis
wordt al eeuwenlang op dezelf
de wijze beoefend. De sport
ontwikkelt zich nog wel door
technologische vooruitgang en
regelgeving, maar daarbij draait
het slechts om details. Toch
zijn hele volksstammen nog
steeds in vervoering te brengen
door een spannende rally of
een uitgekiende passeen
zal het altijd zijn en zo
ook met de dance gaan.
puur entertainment, w
ene dj beter in is dan de t
Op een groot toernooi c.|
val zijn de grootverdii djn
spelers en dj's uit de topfo Jc
de beoogde smaakio Q
Nieuw Nederlands tal£"er
tennisheld Martin Verke^e
zaterdag op het eerste pze
niet opgestaan, maar de |NC
aan Renato Cohen is z^®eF
mand om in de toekom» 40
ning mee te houden, faat;
nieuwe openluchtpodiuö001
bal stage' deed hij vatj/(
spreken met opzwependf-lzzv
house. Ook Derrick Mayams
even later op dezelfdjS C
goed de gang in. Zijn t(f™
oots heeft de legendfey
producer uit Detroit al 105 v
breed achter zich gelaten20^
zijn stevige house met e£rac
ke dosis percussie werkt lonfi
tijd uitstekend op de danprzé
Het gevoel voor de juiste f 0<
heeft May nog altijd niet
ren en zijn lef om er af ^eg
een radicaal ander ritmfu u
gooien verdient meer PD.
ging- lage
De meest imposante miubi
massa was evenals de [45
twee jaar te vinden
openlucht hardhouse-piLst
Het immense veld was deai
dag door afgeladen, waarf2-'
als Dana, Yoji Biomehanl, q
en Tom Harding in popufeur
niet voor elkaar onder Jep
Elke dj slaagde er met de
maat van de klok in hej,eu
veld als op commando tqw
dansen. Hardhouse is mfiiai
korte termijn effectbejag f
lijk net service-volley. Dof
basisprincipe uit de popri
te hanteren - om de drie f
ten is een ander liedje of c
te horen - blijft de spannf
wel continu in.
scheveningen/anp - Met een
ovatie van meer dan vijftien mi
nuten is gisteravond in het Cir
custheater in Scheveningen af
scheid genomen van de musi
cal 'Aida'. Op het podium zei
den hoofdrolspelers René van
Kooten, Chaira Borderslee en
Antje Monteiro hun karakters
Radames, Aida en Amneris
zichtbaar geëmotioneerd vaar
wel.
De ruim 1700 bezoekers van de
afscheidsvoorstelling beloon
den vrijwel elke scène met een
groots applaus. Zowel spelers
als publiek schoten vaker dan
gebruikelijk vol bij de dramati
sche passages in het stuk. Tij
dens de tragische slotscène,
wanneer de twee geliefden le
vend worden begraven, was er
vrijwel geen droog oog meer in
de zaal. Als toegift zong de cast
samen met de hele zaal het lied
'Gezegend Nubië', waarin
hoofdrolspeelster Aida haar va
derland de liefde verklaart.
Het stuk van componist Elton
John en tekstschrijver Tim Rice
over de gedoemde liefde tussen
een Egyptische kapitein en een
Nubische prinses ging op 21
oktober 2001 in première en
werd 648 keer opgevoerd. De
musical werd door 1,2 miljoen
mensen bezocht.
theater recensie
Martin Hermens
Voorstelling: 'Assassins', musical van
Stephen Sondheim (muziek en
liedteksten) en John Weidman (script)
Vertaling en regie: Daniël Cohen.
Muzikale leiding: Hans van Breugel.
Met o.a. Abel Sanders, Erik Plagman,
Peter Reijn en Bas Groenenberg.
Gezien: 2/8 op De Parade in het
Martin Luther Kingpark in
Amsterdam. Herhalingen aldaar t/m
17/8.
Er wordt maar weinig geëx
perimenteerd in de wereld
van de musical. De Ameri
kaan Stephen Sondheim
heeft daar echter zijn levens
werk van gemaakt. Maar dat
hij met 'Assassins' kwam, gaf
in zijn eigen land een groot
gevoel van onbehagen. Want
wie haalt het in zijn hoofd
om een theatervoorstelling te
maken over moordenaars
van hun presidenten?
Een bizarre komedie is het
geworden, deze 'Assassins'.
Sondheim voert samen met
scriptschrijver John Weid
man de negen moordenaars
op die schoten losten op
Amerikaanse presidenten. De
één had succes, de ander
niet. Alle negen blijken tot de
categorie losers te behoren:
de groep mensen die niet de
ultieme beloning van de
Amerikaanse Droom hebben
gekregen: roem en succes. En
wat doe je dan? Schiet op de
president en je problemen
verdwijnen!
Natuurlijk wordt die geweld
daad niet als gerechtvaardig
de oplossing geserveerd in
deze musical. Sondheim. en
Weidman houden de Ameri
kanen een spiegel voor: hoe
gaan wij in deze op succes
gerichte samenleving om
met mensen die het niet
kunnen bijbenen en op gru
welijke wijze hun stukje aan
dacht opeisen? Ze etaleren
de beweegredenen van de
mislukkelingen in een wran
ge puzzel die 140 jaar ge
schiedenis omvat.
Het geniale van deze 'Assas
sins' zit in de aaneenschake
ling van veelal verwarrende
scènes en de grillige wendin
gen die Sondheim in zijn
muziek heeft verwerkt. Ty
pisch Amerikaanse muziek
stijlen krijgen daardoor een
onverwacht dramatische uit
werking. Het is entertain
ment pur sang, maar wel met
een diepere betekenis die tot
nadenken stemt.
Het is een intrigerende voor
stelling om te zien. Allereerst
om te ontdekken hoe zo'n
onwaarschijnlijk thema toch
tot een verrassend sterke
musical kan leiden. Daar
naast blijkt dat 'Assassins'
ruim tien jaar na de eerste
opvoering nog niets aan zeg
gingskracht heeft ingeboet.
De hele wereld ver-Amerika-
niseert steeds sneller, dus
moeten politici ook buiten
dat Land Waar Alles Mogelijk
Is rekening houden met indi
vidueel opererende idioten.
Voor theatermakers is 'Assas
sins' misschien wel het las
tigste stuk van Sondheim.
Het heeft iets weg van balan
ceren op het slappe koord.
Regisseur Daniël Cohen blijft
niet honderd procent over
eind. Zijn veel te veilige aan
pak past niet bij het experi
mentele karakter van deze
voorstelling. Veel humor
komt daardoor niet uit de
verf en de karakters blijven
net iets te veel steken in type
tjes. Dat levert soms sterke
momenten op, maar meestal
schieten de spelers net mis.
Ook vocaal worstelt deze
groep spelers met de lastige
melodieën van Sondheim.
Pas tegen het einde, in de
scène waarin de moorde
naars Lee Harvey Oswald op
roepen om president Kenne
dy neer te schieten, begint
deze Nederlandse versie van
'Assassins' te sprankelen. De
negen verdoemden hebben
Oswald, ook al zo'n loser, uit
gekozen om hen alsnog die
plek in de geschiedenis te ge
ven die ze zichzelf hebben
toebedacht. Maar als ze uit
eindelijk hun beloning ko
men ophalen, blijkt dat ook
Oswald daarin niet slaagt; ze
blijven een voetnoot in de
historie. Het levert een aan
grijpend stukje theater op.
IN MEMORIAM
door Bart Boele
spaarnwoude - Dance Valley 2003 is één
groot feest geworden. De 158 dj's en de
40.000 bezoekers kwamen zaterdag vanaf
tien uur 's morgens naar het festivalterrein
in Spaamwoude om te feesten en dat heb
ben ze gedaan tot elf uur in de avond. Di
recteur Brian Bout van organisator UDC
toonde zich na afloop dan ook meer dan
tevreden: „Het ging tot in de puntjes per
fect. Nu staat ons beperkte groei niet meer
in de weg. We willen naar 60.000 bezoekers
en een driedaags festival in 2004."
Dansen, dansen, dansen. Daar kwamen de
bezoekers voor en dat hebben ze gedaan
ook. In een ongekend ontspannen sfeer
trokken ze van podium naar podium voor
een volgende performance van weer een dj.
„Dit is feest. Vandaag is het de hele dag
feest", roept een meisje boven de dreunen
de techno-beats uit op de vraag hoe ze het
hier vindt. Verder praten is absoluut niet
mogelijk door het geweld van de decibels;
ze heeft daar ook helemaal geen zin in,
want ze wil dansen en de wereld om zich
heen vergeten.
Een echtpaar van in de vijftig wandelt rond
Dance Valley
wil driedaags
festival worden
achter de drukte voor de podia. „Het is ge
weldig hier", zegt de vrouw uit Eindhoven.
„Onze dochters zijn er ook, maar daar zijn
we niet voor meegekomen. We wilden het
zelf wel eens meemaken, zo'n festival. Als
je de sfeer proeft, de mensen ziet, de mu
ziek hoort - dit is het Woodstock van deze
generatie. Wij hadden popgroepen, zij heb
ben dj's. Dat is eigenlijk het enige verschil.
Onze 'love, peace and understanding'
heerst hier net zo goed."
Directeur Bout (30) loopt de hele dag uiter
mate ontspannen rond. Heeft tijd voor ie
dereen met vragen en problemen en met
drieduizend medewerkers deze dag komen
ze vanzelf op hem af. Toch neemt hij de
tijd om een delegatie van de gemeenten
Velsen, Haarlemmerliede en Spaarnwoude
en Amsterdam te ontvangen. Burgemees
ters, wethouders en raadsleden krijgen een
backstage-armbandje en een rondleiding
van mede-directeur Robert van Duuren.
Hij vertelt dat de vier top dj's van de wereld
Prachtig weer en 158 dj's zorgden ervoor dat zaterdag van tien uur 's ochtends tot elf uur 's avonds gedanst werd in Spaarnwoude. Foto: GPD/Milan de Bie
WC
erom hebben gevochten om op Dance Val
ley te mogen staan. „Tiësto, Carlcox en
John Digweed Sacho wilden hier alle
maal als hoofdact staan. Uiteindelijk heb
ben we daarom voor drie hoofdpodia geko
zen waar ze tegelijkertijd draaien. Het pu
bliek moet maar uitmaken wie de beste is."
De onwetende politici luisteren belangstel
lend toe. Maar feit is dat ze na de tour over
het terrein allemaal enthousiast zijn over
de sfeer en de organisatie en zo werkt
Dance Valley naar een groter festival in
2004 toe. Bout: „We hebben een goed plan
om 20.000 mensen drie dagen te laten ge
nieten en nog eens 40.000 op de zaterdag.
Binnenkort hebben we een gesprek met de
gemeente Velsen."
Het minimale aantal incidentjes van dit
festival komt daarbij zeker van pas. Er was
één vechtpartijtje tussen vijf mensen dat
door de beveiliging onmiddellijk de kop in
werd gedrukt door ze alle vijf van het ter
rein te verwijderen. Vier andere mensen
werden naar het ziekenhuis afgevoerd met
hartproblemen, een ribfractuur, GHB-ge-
bruik en een wespensteek. Waar UDC het
toezicht op het terrein hield, deed de poli
tie dat in de omgeving. De politie hield 26
mensen aan.
Junkie XL weet het publiek in vervoering te brengen tijdens zijn optreden op Dance Valley.
Foto: ANP/Juan Vrijdag
Zesenzestig was hij toen hij
stierf, maar eigenlijk is Willem
Wilmink altijd kind gebleven.
Met de ogen van een kind kon
hij vol verbazing naar de wereld
om hem heen kijken. En dat gaf
hij weer in gedichten en liedjes,
waarvan vele op muziek zijn ge
zet door zijn vrienden Harry
Bannink en Frank Deiman. Zelf
heeft hij altijd gezegd dat hij
geen verschil zag tussen de ge
dichten die hij schreef en zijn
liedjes. Sterker nog, hij wilde
het onderscheid niet zien tus
sen gedichten voor volwasse
nen en voor kinderen. Omdat
hij kinderen altijd serieus nam.
Willem Wilmink is niet meer,
de schrijver die in Enschede
werd geboren, stierf er ook. Een
enorm oeuvre achterlatend van
boeken, liedjes, gedichten en
cabaretteksten.
Hij werd op 25 oktober 1936 ge
boren. Tijdens de Tweede We
reldoorlog moest hij Enschede
een tijd verlaten uit angst voor
de bombardementen. Dat heeft
tot enkele beklemmende ge
dichten en liedjes geleid, waar
onder 'Oorlog'. Voor een studie
Nederlands 'emigreerde' hij in
1954 van Twente naar Amster
dam, waar hij tot 1961 aan de
universiteit studeerde. In die
tijd publiceerde hij zijn eerste
gedichten en cabaretteksten.
Na zijn studie werd hij docent
moderne letterkunde aan het
Instituut voor Neerlandistiek
van de universiteit. Een periode
waarin hij niet erg gelukidg was.
Vanaf 1978 was hij fulltime
schrijver. In 1988 promoveerde
hij aan de Katholieke Universi
teit Brabant met een proef
schrift over de poëzie van Hen-
Willem Wilmink
1936 - 2003
drik de Vries.
Willem Wilmink behoorde sa
men met Hans Dorrestijn en
Karei Eykman tot het schrijvers
collectief dat bijdragen leverde
aan tv-programma's als 'De
film van Ome Willem', 'Sesam
straat', 'Klokhuis', 'De Straten
maker Op Zee Show', 'J.J. de
Bom, voorheen Kindervriend'.
Ook schreef Wilmink voor de
'De Late Late Lien show' met
Wieteke van Dort. Hans Dorres
tijn zei ooit dat hij wat zijn lie
deren betreft alles aan Willem
Wilmink had te danken.
Herman van Veen was een fre
quent afnemer van Wilminks
teksten. Hij bracht onder meer
'Hilversum III' tot klinken. Van
Veens verhalenbundel 'Het
Badhuis' dat rond de eeuwwis
seling verscheen, is aan
Wilmink opgedragen. Van Veen
noemt de Enschedese dicl
'een van de mooiste mens
die hij kende, iemand met
formidabele integriteit'.
Wilminks werk is tijdens z
ven meerdere malen bekr<
Hij kreeg onder meer twee
veren en een gouden grifft
Theo Thijssenprijs en de f
drik de Vriesprijs. In 19951
hij de Cultuurprijs voor del/
vincie Overijssel.
Vanaf begin jaren negentij
woonde Willem Wilmink v
in zijn geboortestad. Vanu
woonplaats trad hij op me
eigen begeleidingsgroep Q
modo. Hij vertaalde klassie
werken als 'Carmina Burai
'Hoffmans vertellingen' vo
Nationale Reisopera. Twee
aterprogramma's heeft hij
maakt met zanger Karei Bc
man en pianist Frank Dein
waarin hij zelf voorlas, zon
accordeon speelde. Deima
zette veel liedjes van Wilmi ;0
op muziek en schreef ook s a|
men met Wilmink de opera
'De Patmosprinses' en 'Mei
da'.
Als het goed met hem ging
placht hij naar goed Twenti
bruik te zeggen: 'het kon slïlc
ter'. Na verscheidene herself
farcten ging zijn gezondheij
achteruit. Openbare optrei
deed hij niet meer. Vorig j
verscheen nog een boekje
hem met gedichten bij sch
rijen van Ton Schuiten, gei
'Het beloofde land'. Met d(
dood in het vooruitzicht ze
begin vorige maand: 'Ik hoi
niet dat ik het vuurwerk nojjö.i
haal.'
Ton Ouwehand
