üe langst geproduceerde auto ter wereld
HOC 232
ZATERDAG
2 AUGUSTI
2003
Et
BI.
De allereerste Ki
ver: geen achtei
en geen spiegel)
Foto: Archief
In de tuin van het politiemuseum staat een Volkswagen
Kever geparkeerd waarmee in de jaren zeventig werd ge
surveilleerd. Foto: GPD
Zeventig jaar nadat ingenieur Porsche zijn
eerste schetsen maakte, stopte deze week
de laatst overgebleven Keverfabriek van
Volkswagen ermee. In het Mexicaanse
Puebla viel afgelopen woensdag het doek
voor het wonderlijke torretje op wielen dat
miljoenen mobiel maakte, en dat een groter
stempel drukte op de automobielindustrie
dan welke auto ook.
door Joop van der Pol
Een vertrouwd interieurbeeld van de Kever, deze week ge
fotografeerd in de fabriek in Mexico waar de laatste pro
ductie plaatsvond. Dat aantal bedroeg 3.000 Kevers, waar
van 2.999 voor de verkoop. De drieduizendste en allerlaat
ste, was bestemd voor het Volkswagenmuseum in Wolfs
burg. Foto:EPA
vervangen, op de bevestigingsstrips van kofferklep-
en motorkaprubbers na.
.zsggi\
De export ijrtpr
De eerste export ging naar Nederland: Ben Pon
nam in 1947 zes auto's in ontvangst. Het waren de
eerste Kevers met chromen, tepelvormige wieldop
pen en verchroomde bumpers. Ondernemende
Pon bracht in januari 1949 per vrachtboot de eerste
Kever naar de VS. Tot zijn spijt hapten de Amerika
nen niet. Hij kon de auto met moeite voor 800 dol
lar kwijt, net genoeg voor zijn hotelrekening en de
terugreis. In 1955 werd Volkswagen of America op
gericht, met een legendarische after-sales-service,
en van toen af waren de VS gewonnen. Volkswagen
schafte zelfs een eigen vrachtvloot aan, met Emden
als thuishaven.
ft.
De groei
Op 17 februari 1972 onttroonde de Kever de T-Ford
als meest verkochte auto. Er waren toen 15.007.034
exemplaren gebouwd. Op 15 mei 1981 rolde in Pue
bla het 20 miljoenste exemplaar van de band. Al
leen van de Toyota Corolla zijn er meer gemaakt,
maar dat waren steeds wisselende modellen.
De Kever is gebouwd in twintig landen, waaronder
Nigeria, Nieuw-Zeeland, Brazilië en België. Het is
ook de langst geproduceerde auto ter wereld.
De ommekeer
In 1975 liepen op de Duitse markt voor het eerst de
verkoopcijfers van de Kever terug, drie jaar later
werd de productie in het thuisland gestaakt. De in
troductie van de Golf maakte dat VW op het nipper
tje aan een faillissement ontsnapte. De fabriek in
Puebla, Mexico, was in 1954 een van de eerste in
het buitenland, en nu dus de laatste.
.£gjgh
V-weetjes
-- In 1965 signeerden 227.881 Amerikaanse studen
ten een Kever die werd geschonken aan een goed
doel.
-- Als Herbie kreeg hij een hoofdrol in de Walt
Disneyfilmreeks The Love Bug.
-- Eind jaren tachtig werden duizenden VW-logo's
van kevers gestolen door
fans van de
Wie na de oorlog geboren is weet niet
beter of het heeft altijd bestaan: dat
raggende bolletje met zijn klapperen
de, luchtgekoelde boxermotor en zijn altijd besla
gen voorruit: de Volkswagen Kever, het wonderlijke
product van een kruisbestuiving tussen Adolf Hitler
en Ferdinand Porsche.
Nadat het de schaduw van de Führer had afgewor
pen veroverde het betaalbare oer-Kevertje met zijn
25 pk de wereld. De ontsteking knalde oorverdo
vend, het wagentje was krap, lawaaiig en niet snel,
maar het was ook beresterk en het startte - bijna -
altijd. In de kattenbak deed je spullen en kinderen,
in het plastic vaasje op het dashboard pasten boter
bloempjes uit de berm. En wie geen Kever wilde,
moest maar zien dat-ie iets beters vond.
Het Spartaanse autootje werd de lieveling van min
der draagkrachtigen, maar ook van individualisten
die hem ontdekten als rijdend understatement.
Zo'n 21,5 miljoen werden er sinds ,1941 gebouwd,
en je komt ze tegen van Maleisië tot Groenland.
Het begin ^^4
Kleinigheidjes
Wilde je in de eerste Kevers de verwarming aanzet
ten, dan moest je uitstappen en de motorkap ope
nen, want de knop zat naast de oliepeilstok.
Tot 1967 moesten Keverbestuurders in landen met
links verkeer een passagier de auto laten starten;
het stuurwiel was wél, maar het contactslot niet
naar rechts verhuisd.
Tot op de dag van vandaag hebben Nederlandse
Keverbestuurders een ramenwissertje binnen
handbereik omdat de voorruit voortdurend beslaat.
Kleuren
De eerste Keverkleuren waren kaki, beige, matzwart
en matblauw voor de Britse luchtmacht, matgrijs
voor de Amerikanen in Berlijn en kastanjebruin
voor de Russen. In 1956 waren als kleuren polarzil-
ver, zwart, koraalrood, diamantgroen, prairiebeige
en horizonblauw verkrijgbaar. Van '73 tot '75
bouwde VW modieuze jeans-Kevers in felgeel met
blauwe denim stoelbekleding.
In de crisisjaren dertig wilde de Duitse auto-ingeni
eur dr. Ferdinand Porsche nu eens geen dure li
mousines meer bouwen, maar een goedkoop wa
gentje waar veel meer mensen plezier van zouden
hebben. Hij vond geen gehoor bij fabrikanten, maar
wel bij kanselier Adolf Hitler, die plannen koesterde
voor een 'Volksauto'. Porsche mocht met geld van
het Deutsche Arbeitsfront zijn auto ontwikkelen.
Het concept
Bij zijn geboorte was de Kever hypermodem. Hij
had een prachtige stroomlijn in vergelijking met de
gangbare, houterige vehikels. Ook bezat hij torsie-
vering en een betrouwbare, luchtgekoelde motor
achterin, wat zowel de tractie als de binnenruimte
ten goede kwam.
De krachtbron
De campagne
Bij de eerstesteenlegging voor de fabriek in 1938
sprak kanselier Hitler van de Kraft durch Freade-
auto, naar de gelijknamige beweging van zijn Nazi
partij. Door KdF-zegels te kopen konden arbeiders
voor duizend Reichsmarken hun eigen KdF-Wagen
bij elkaar sparen. Het KdF-plan werd een rage;
336.638 Duitsers brachten 268 miljoen bij elkaar. Er
kwamen zelfs KdF-bordspellen met Kevertjes als
pionnen en promotieteams trokken door het hele
land met tombola's: win uw eigen KdF-wagen!
Maar geen spaarder of gokker kreeg ooit zijn Kd-
F'er, zijn Kcifer. Hitier ontketende een wereldoorlog
en de fabriek gebruikte de chassis om legerauto's te
bouwen.
De doorstart
In 1944 had de goeddeels verwoes
te fabriek pas 630 Kevers gepro
duceerd. Het waren de gealli
eerde bezetters die in 1945
weer Volkswagens gingen
bouwen onder Britse
leiding. Volkswagen-
werk Gmbh werd
Wolfsburg Motor
Works. Bij gebrek
aan plaatstaal be
stonden de eerste
Keverdaken uit
twee of drie aan el
kaar gelaste stro
ken. De auto's
stonken hevig naar
de vislijm die werd
gebruikt voor het
bevestigen van de
interieurdelen. Ko
pers boften als er
bekleding zat op de
stoelen, die nog wa
ren gevuld met
paardenhaar.
De boxermotor van 1941 bleef in principe ongewij
zigd tot 1961. De krachtbron diende ook vliegtui
gen, boten en hovercrafts. Het vermogen groeide
van 25 naar 50 pk. Luchtgekoelde motoren zijn in
tussen achterhaald omdat ze niet meer voldoen aan
milieueisen.
De evolutie fy -
De allereerste Kevers hadden helemaal geen achter
ruit. Later kwam een ruitje met een spijltje, het bril
letje, gevolgd door het ovaaltje zonder spijl en tot
slot een grote achterruit
In 1956 was een benzinemeter tegen meerprijs le
verbaar.
In Europa werden nog tot 1960 de uitklappende
'vingers' gemonteerd als richtingaanwijzers, in de
VS verdwenen die vijfjaar eerder.
In 1969 plakte VW een sticker met een H-patroon
op de asbak om aan te geven hoe de versnellingen
zaten; die hadden altijd al zo gezeten.
McPherson-veerpoten (op de 1302,1970) en een
bolle voorruit (op de 1303,1972) waren de laatste
grote wijzigingen.
Alle 5.000 Kever-on
derdelen zijn
sinds 1945
gewij
zigd
of
Zo veranderde de legendarische Kever. Foto-. PR
De laatste Kevers bij de fabriek in het Mexicaanse
Puebla. Foto: AP
popgroep Beastie Boys, die een onduidelijke ban
onderhield met het VW-symbool.
- De Ethiopische keizer Haile Selassie vluchtte b
zijn val in 1974 voor een woedende menigte in ei
marineblauwe Kever 1300. Het type was voorzieijr
van dubbele cilinderpoorten wat vaak leidde tot
scheurde cilinderkoppen. Dat Selassie ontkwam
duidt erop dat zijn cilinderkoppen het hebben
houden.
-- De Kever is meer dan enige andere auto ver
bouwd tot strandbuggy, roadster, crosswagen,
sport- of fantasieauto.
-- In Brazilië heet de Kever Fusca, in de VS Beetl4;
-- Honderden clubs over de hele wereld maken cr<
de Kever nooit echt zal verdwijnen.
De grappen j/ff-
-- Een oude dame wil haar Kever meenemen voof"
een lange rit en heeft gehoord dat ze dan eerst d4i
olie moet peilen. Als ze daartoe de voorklep oj 11
doet, ziet ze tot haar schrik helemaal geen n r],
tor. In paniek belt ze de Wegenwacht: ,,Mi is
motor is gestolen!" De toegesnelde mont r:
stelt haar gerust: „Tja mevrouw, het korr|j(
waarschijnlijk vaker voor. Ik denk tenm n
ste dat de fabriek daarom standaard ei t
reservemotor achterin heeft inge- n
bouwd!" e
- Willie stond in de garage beteute c
te kijken bij zijn Renault 8, die hij s:
moest opgeven omdat hij verzuil n
had het koelwater bij te vullen, k
De garage had gelukkig nog io
een leuke Kever voor hem c
staan. Enkele weken later o
gaf Willie's Kever ook de vi
geest. Hij dacht: 'Dit zal te
me geen tweede keer ra
overkomen', had de la
vuldop onder de kap li t
geschroefd, het luchtg d
koelde blok volgegote b;
met koelvloeistof en vpi
tevreden gaan rijden. d<
n
Bronnen: o.a. Kever ir
Club Nederland (wwi
.keverclub.nl - 040- ik
2111040), De origine!
VW Kever (ISBN 90- zi
3890-248-4),
De Millennium Bug
(ISBN 90-3890-932-2)