De steentijd in plastic en vinyl
GESPREK VAN DE DAG
Belgische koningin-weduwe
schrijft open liefdesbrief
Veredelde zandplaat krijgt eilandstatus
Boek en expositie over veertig jaar Flintstones
Waterproof
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 2C
MENSELIJK
In een droge rivierbedding in de noordelijke Mexicaanse deelstaat Durango is
een begin gemaakt met de GROOTSTE LEGPUZZEL ter wereld. De puzzelaars
gaan een miljoen stukjes leggen die, eenmaal op hun plek, uiteindelijk een op
pervlakte van zo'n 40.000 vierkante meter zullen beslaan. Het project moet
binnen viér maanden afgerond zijn, willen de deelnemers een record vestigen.
Op de puzzel staan foto's van de regio. Het project is bedoeld om het toerisme
te stimuleren.
Sovjetdictator Stalin wilde filmster
JOHN WAYNE laten vermoorden. De
leider van de Sovjetunie was woedend
over de anti-communistische houding
van de populaire Amerikaanse acteur.
Dat stelt de Britse schrijver en acteur
Michael Munn in zijn biografie John
Wayne - De Man Achter De Mythe.
Eind jaren veertig en begin jaren vijf
tigzouden er verscheidene pogingen
zijn ondernomen om de Amerikaan uit
de weg te ruimen. De eerste keer pro
beerden twee Russen, die zich als
FBI-agenten voordeden, Wayne in zijn
kantoor in Hollywood te doden. Het
complot werd vroegtijdig ontdekt. Aan
de jacht op Wayne kwam een einde
met de dood van Stalin in 1953.
Diens opvolger Chroesjtsjov was een
fan van de Amerikaan.
De GROOTSTE JACKPOT van Europa ooit is ook gisteravond niet gevallen. On
danks een enorme stijging van het aantal gokkers, hoefde de Italiaanse lotto het
bedrag van 52,39 miljoen euro niet uitte keren omdat niemand dezes goede
getallen had. Al veertig trekkingen lang ging de hoofdprijs niet weg. Volgens de
Italiaanse televisie stijgt de jackpot voor de volgende trekking komend weekein
de naar 55,5 MILJOEN euro. Een jaar geleden was er al een hoofdprijs van 41
miljoen euro.
Precies tien jaar na de dood van de
Belgische koning Boudewijn, is de
liefde van zijn weduwe Fabiola nog
altijd springlevend. „De liefde van
mijn man was een nooit ophouden
de bron van geluk voor allen rondom
hem en ook voor hemzelf. Aan die
bron heeft hij mij laten drinken en
ook nu nog put ik er elk uur van mijn
leven uit", schrijft ze in een opmer
kelijke open brief, die gisteren in de
Belgische kranten is gepubliceerd.
De sterfdag van de 'trieste koning',
zoals hij werd genoemd, wordt van
daag massaal herdacht in België. Zo
is er een herdenkingsmis in de Brus
selse Sint-Michiels-en-Sint-Goedele-
kathedraal en is de koninklijke cryp
te in Laken voor het publiek ge
opend.
Boudewijn overlijdt op 31 juli 1993
in zijn vakantieverblijf in het Spaan
se Motril. De shock is groot. Honder
den mensen staan urenlang in de rij
voor het koninklijk paleis in Brussel,
waar de 62-jarige Boudewijn ligt op
gebaard. Negen dagen na zijn dood
zijn de wierookdampen van de diep
gelovige Boudewijn, niet voor niets
bijgenaamd de 'priester-koning', op
getrokken en wordt hij opgevolgd
door zijn jongere broer, de flamboy
ante Albert.
Het contrast is groot. Maar ondanks
de twee totaal verschillende karak
ters, konden de twee het prima met
elkaar vinden, beweert Fabiola in
haar brief. „Koning Boudewijn en
Koning Albert hebben een uitzon
derlijke genegenheid en respect voor
elkaar gehad. Beiden hebben steeds
edelmoedig geijverd voor dezelfde
fundamentele waarden."
Ze lijkt het beeld van haar overleden
echtgenoot te willen bijstellen. Nee,
hij was niet zo triest en zwaar op de
hand als iedereen denkt. Integen
deel. „Talloze beelden tonen de blij
de persoonlijkheid van Koning Bou
dewijn. Vanzelfsprekend vindt men
ook foto's van hem op officiële
plechtigheden, waar ernst toch
meestal geboden is."
Maar ze gaat ook in op de moeilijke
momenten in Boudewijns leven. Zo
voelde hij zich 1948, toen hij op 18-
jarige leeftijd zijn door oorlogsverle
den omstreden vader Leopold III
moest opvolgen, ontredderd. „Hij
wist dat hij onvoldoende was voor
bereid op deze moeilijke taak."
De weduwe van Boudewijn spaart
hem geen enkele lofuiting. De over
leden koning wordt bijna afgeschil
derd als een heilige. Zo roemt ze zijn
'openheid van hart en geest die hij
van nature in zich droeg', 'zijn onuit
puttelijk vermogen zich te blijven
verwonderen, waardoor hij de echte
waarden en de schoonheid van het
leven kon proeven' eri 'zijn ongerep
te frisheid van een kind, wat hem te
gen hoogmoed beschermde.'
Drieëndertig jaar waren Fabiola en
Boudewijn samen: „Daarom hield ik
eraan deze hulde te brengen aan
mijn Veelbeminde", besluit ze. „Hij
blijft voor mij een uniek geschenk,
vandaag, morgen en voor eeuwig."
Pascale Thewissen
Een toeristische bestemming zal
het nooit worden, Kachelotplate,
het nieuwste eiland in de Wad
denzee. Maar mooi is het er wel.
Kachelotplate, tot gisteren nog
slechts een zandbank bij de Duit
se waddeneilanden, ligt in een be
schermd natuurgebied. Het is het
domein van vogels en zeehonden.
De dichtstbijzijnde menselijke ac
tiviteit speelt zich af op Juist, dat
bewoond is, en nog dichterbij op
Memmert, waar een strandvoogd
de wacht houdt.
„Eigenlijk is Kachelotplate ge
woon een grote, veredelde zand
plaat die bij hoog water droog
blijft", zegt kapitein John de Boer.
Hij kent het gebied als zijn broek
zak. Dagelijks vaart hij met De
Harder, een schip van het minis
terie van natuurbeheer, in de oos
telijke Waddenzee.
Natuurlijk heeft hij gehoord dat
Kachelotplate door de Duitsers
officieel is benoemd tot eiland,
maar zelfheeft hij zo zijn twijfels.
„Ze spreken over de ontwikkeling
van een eiland. Dat is heel opti
mistisch. Ik moet het nog zien. Ik
geloof niet dat hier grote duinen
zullen ontstaan, zoals bijvoor
beeld op Rottumeroog."
Toch mag het belang van Kachel
otplate volgens De Boer niet wor
den onderschat. De afgelegen lig
ging in de monding van de ooste
lijke Eems maakt het eilandje tot
een paradijselijke rustplaats voor
zeehonden en vogels. „In de zo
mer liggen hier wel vierhonderd
tot vijfhonderd zeehonden. Er ko
men ook steeds meer grijze zee
honden bij: op dit moment zijn
het er al veertig. En het is natuur
lijk een ideale hoogwatervlucht-
plaats voor vogels. Eidereenden,
scholeksters, groenpootruiters,
wulpen, bonte strandlopers en
rosse grutto's, ze zitten hier alle
maal."
Maar het ecologisch belang van
Kachelotplate reikt verder. Het ei
landje, dat de hoge natuurbe-
schermingsstatus van Zone 1 ge
niet, fungeert als buffer tussen de
Noordzee en het kwetsbare wad
dengebied. De Boer omschrijft het
als een buitenbank. „Kachelotpla
te ligt er al zeker veertig jaar. Nu
het iets hoger is geworden spre
ken ze plotseling van een eiland,
maar belangrijker is dat dit soort
buitenbanken een bescherming
vormt voor de achterliggende ei
landen. Ik ben vorige week nog op
Wemmert geweest. Dat eilandje
ontwikkelt zich heel leuk, dankzij
de bescherming die het krijgt van
Kachelotplate."
De Nedersaksische Deelstaatbe-
drijf voor Waterbeheer en Kustbe-
scherming heeft Kachelotplate
'gepromoveerd' tot eiland, nu mi
nimaal 160 hectare bij gemiddeld
hoog water niet meer door de
Noordzee wordt overspoeld. Het
is het achtste Oost-Friese wad
deneiland.
GPD
Vooraan het nieuwe Waddeneiland Kachelotplate, linksachter licht L.
land Juist en rechtsachter het eiland Memmert. D(
Foto: GPD/Corne Sparidaens Jg
U
Yabba dabba dool The Flintstones verma
ken al vier decennia een miljoenenpubliek
met hun belevenissen in het stenen tijd
perk. Dick Westerink uit Enschede en Con
nie de Vries-Wams uit Overdinkel hebben
beiden honderden poppen van-Fred, Wil-
ma en consorten verzameld. De collecties
zijn nu vereeuwigd in een boek en te zien
in het museum TV Toys in Dieren.
Twee doodgewone kerels met een baan
tje in de steengroeve, een huis, een
vrouw, een kind, een hobby (kegelen) en
een auto. De tekenfilmkarakters Fred
Flintstone en Barney Rubble zijn geen
grote helden of avonturiers. Toch zijn de
meer dan driehonderd filmpjes die hun
geestelijke vaders (William Hanna en Jo
seph Barbera) tekenden nog altijd in
trek bij jong en oud.
Misschien schuilt de aantrekkingskracht
van de Flintstones wel in de wonderlijke
combinatie van een moderne samenle
ving in een prehistorische omgeving.
Met motorloze auto's van hout en steen,
dinosauriërs als hijskranen, stofzuigen
de olifanten en pick-ups waarbij een vo
gel zijn snavel in de platengroef legt, is
het stadje Bedrock uniek in z'n soort.
Onvoorstelbaar groot is het aantal kleu
rige poppen en
poppetjes dat in
de loop van de
jaren van deze
j oermensen op
de markt is ge
komen. Fred,
Wilma, Pebbles,
Barney, Betty en
Bamm-Bamm
i hebben in vele
uitvoeringen,
I maten en mate
rialen de wereld
bevolkt. Ook de
zo karakteristie
ke huisdino
sauriërs en at
tributen als de
oerauto (met
twee- of vier
beensaan
drijving) zijn
door speel
goedfabri
kanten in.
J veelvoud ge-
J kopieerd, al
F dan niet met
toestemming
van Hanna-
Barbera. Pluchen
knuffels,
k piep-
beestjes
van rub
ber ofvi-
Dick Westerink met zijn Flintstones-boek. Foto: GPD/Werner Rauwerdink
nyl, spaarpotten van
aardewerk, lampjes
van kunststof en
blikken opwindau-
tootjes, je kunt het
zo gek niet beden
ken of het is wel gemaakt.
Dick Westerink (1952) verza
melt al sinds de jaren '70 oud
speelgoed. „Op een gegeven mo
ment zag ik ergens twee Flints-
tonefiguurtjes die ik wel grap
pig vond. Als je daarna ge
richt gaat kijken wat er zoal
nog meer is uitgebracht op
dat gebied, dan raak je en
thousiast. Tja, met drie heb
je een verzameling zeggen
ze wel eens. Vanaf dat mo
ment gaat het snel met een
collectie."
Westerlink heeft als kind vaak
naar de animatieserie op tv ge
keken. Toch vind hij zichzelf
geen echte Flintstone-fan, ie
mand die alle afleveringen uit
z'n hoofd kent. „Ik was het ei
genlijk allemaal een beetje ver
geten toen ik merkte dat ik twee
van die figures had.
Figures, zo noemt Westerink gemaks
halve alle poppetjes, autootjes, bad-
schuimflesjes en andere producten die
de vorm van een Flintstone hebben.
Ook in zijn onlangs verschenen boek,
'Welcome to 40 years of Flintstone figu
res', houdt hij deze Engelse verzamel
naam aan. Westerink en mede-verzame
laar Connie de Vries-Wams hebben de
summiere teksten in dit bladerboek voor
verzamelaars bewust Engelstalig ge
maakt. Zelfs de maten van de afgebeel
de poppetjes zijn in inches weergegeven
en niet in centimeters.
,Dit boek is voor de echte Flintstone-
verzamelaars en die zitten wereld
wijd, maar vooral in de Verenigde
Staten. Het is een kostbare aangele
genheid om een boek als dit te ma
ken; gebonden, volledig in kleur en
op mooi glanzend papier gedrukt. De
oplage is duizend stuks en daar wil
len we er natuurlijk zoveel mogelijk
van verkopen."
Westerink heeft inmiddels al een
aantal exemplaren vaji het boek de
oceaan over laten sturen. Begin ja
ren '90 had Westerink in de
Enschedese binnenstad nog
een winkeltje vol speeltjes
die afgeleid waren van tele
visieseries, van Star Wars-figuur-
tjes tot Thunderbirds en smurfen.
Tegenwoordig is de handel ver
plaatst naar internet, met de vei
lingsite eBay als dé plek om
speelgoed te kopen en verko
pen.
Westerink kwam enkele ja
ren geleden in contact met
Connie de Vries-Wams uit
Overdinkel. Ook zij bleek Flints-
tone-figuurtjes te verzamelen.
„Het grappige was dat ik vooral
spullen uit de jaren '60 en '70
had, terwijl zij wat later was be
gonnen en veel meer figures van
af 1980 bleek te hebben. Zo'n an
derhalf jaar geleden werd het idee van
een boek geboren en nu is het er
dan."
Welcome to 40 years Flintsto
ne figures is geen lees-,
maar een kijkboek ge
worden. Verzamelaars
kunnen zich er in vergapen
aan poppetjes die ze nog
niet hebben, of verrast
vaststellen dat die ene
blikken Dino met klok-
veer al 42 jaar oud is. De
waarde van al dat
moois? Westerink
zucht: „Daar hebben
we ons maar niet
aan gewaagd, prijzen zijn
erg moeilijk te bepalen bij
zo'n relatief klein verzamel
gebied."
Westerink en De Vries heb
ben de honderden (kleu
renfoto's voor het boek
allemaal zelf gemaakt. De
afbeeldingen zijn buiten, dus bij dag
licht, genomen. Het voordeel van de
tuin-en bosachtergronden is dat de
grootte van de figuurtjes wat makkelij
ker in te schatten is voor degene die niet
gewend is in inches te meten.
De auteurs hebben veel te danken aan
Paul van den Heuvel van museum TV
Toys in Dieren. Omdat Westerink en De
Vries hun collectie wilden exposeren in
het museum, was Van den Heuvel be
reid een deel van de oplage van het boek
te kopen voor de museumwinkel.
In TV Toys is de bevolking van het pre
historische Bedrock nog enkele maan
den te bewonderen, van Fred als hagel
slagbus van De Gruyter tot een bijzon
dere pogo-stok met het lijf van 'kangoe
roe' Hoppy Hopparoo. „Dit is een van
mijn meest bijzondere aankopen. Zo'n
gave springstok, compleet met doos, die
kom je zelden tegen," zegt Westerink.
Hij beschouwt het verschijnen van het
fotoboek als een „mooie afron
ding" van zijn Flintstone-
verzamelwoede. Niet
dat hij morgen zijn
collectie aan de straat
f zet, maar de jacht op
nieuwe exemplaren
wordt op een laag
pitje gezet. „Voor
mijn gevoel is het nu
klaar."
Martin Ruesink
De expositie van FUntstonefi-
guurtjes duurt nog tot en met
november. Museum TV Toys
ligt aan de WUhelminaweg 21
dinsdag gesloten. Zie ook
www.tvtoys.nL Het boek "Welcome
bonden, 176 pagina's
37,50) Is te koop In het n
vla de website van auteur Dick Wes-
tcrink, www.toy-sowhat.nl
Het anker gaat uit. Vijfentwintig meter
roestige ketting rattelt richting zeebodem.
Ik sta aan de achterkant. Ik heb een an
der taakje. Ik ben die ene met het land-
vast in de aanslag op het ach terdek. Ook
vrij belangrijk. De truc is om er in je
zwembroek met strak topje zo appetijte
lijk mogelijk bij te staan, dat de beste
stuurlui aan wal op het kade-randje
staan te popelen om het trosje touw te
mogen vangen. Dan dank ik in alle talen
die mij machtig zijn, want je weet het
nooit, maar met Grieks en Engels zit je
eigenlijk altijd goed.
Tot nu toe verliepen deze stressmomen
ten redelijk tot vrij soepel. Het kan ook
anders. Dat is vooral prettig om naar te
kijken als we opgefrist en met versnape
ring de haven zien vollopen. Lachen om
anderen die zwaar professioneel probe
ren te ankeren. Het zijn voornamelijk
mannen die zich ten koste van de vakan
tiesfeer per se willen profileren als vol
leerd kapitein, rennend van het voorste
ven naar het achterdek om alle touwtjes
in handen te kunnen houden.
Moeder-de-vrouw wordt zonder pardon
met korte blaffende commando's bij het
roer weggebonjourd, en vervolgens neemt
hij de fatale beslissing om het anker net
die ene meter te vroeg te dumpen, waar
door de hele onderneming op een blama
ge uitloopt. Tot gniffelend genoegen van
de aangelegde boten, die als een zwerm
ramptoeristen dobberen naast het hulpe-
loze schip dat vleugellam langs de steiger
fladdert.
Als het de stumper echt niet meezit, ver
liest hij zijn laatste restje mannelijkheid
in de volgende twee pogingen, waarbij de
frustratie en wanhoop kwadratisch oplo
pen, wat de vereiste geliktheid van zulke
nau wgezette acties zeker niet ten goede
komt. We maken grapjes, maar zijn ons
akelig bewust dat de kans dat we zelfde
volgende dag net zo gênant staan te
modderen, niet gering is. In principe heb
ben we maar één kapitein aan boord, die
er naar leeftijd en ervaring serieus ver
stand van heeft, maar tijdens dit soort
manoeuvres barsten in iedere amateur
ongekende maritieme talenten los en
staan er toch te veel kapiteins aan dek,
ieder overtuigd van zijn eigen succesfor
mule.
De discussie die dan ontstaat, is niet voor
herhaling vatbaar. Mijn zussen en ik zijn
samen niet veel wijzer dan een handvol
zeildiploma's die we op een ondiep Hol
lands meer bij elkaar hebben gescoord,
maar als de papieren hier de norm zou
den bepalen, werden de vaardigheden
van de complete bemanning op de Ioni
sche Zee onderschat. Bij het aanleggen in
een haven hebben we nog enigszins soci
aal bewustzijn om op regeringsniveau
met elkaar te onderhandelen, maar in
onze dagelijkse zoektocht naar een baai,
voor wat gesnorkel, de lunch en een sies
ta, lopen de gemoederen soms hoog op.
De een wil een ankervaste bodem, de an
der kijkt naar duikmogelijkheden en wij
drieën willen vooral het bounty-gevoel.
Eindelijk gebeurt het dan eens dat we die
drie-in-één paradijselijke combi tegenko
men, en terwijl wij dolgelukkig de baai
inzeilen, komt er met een noodgang een
jacht aangejakkerd dat opdringerig
rondom ons jaagt en als een piraat van
ons plekje beroofd. Bloedchagrijnig be
sluiten we toch maar verder te varen,
want we weigeren met zo'n haaibaai in
dezelfde kom te liggen.
Even krijg ik de neiging om de pomp van
ons scheepstoiletje om te zetten, terwijl
we de baai weer uitschipperen, maar dan
ben ik netzo lomp als al die ongemanier
de kwallen die hier de havens vervuilen.
Zoals die enorme motorjachten met be
diening die zeker drie aanlegplaatsen be
zet houden. Die oerlelijke strijkijzers la
ten de hele nacht hun generator ronken
om alle luxueuze voorzieningen aan
boord van stroom te voorzien.
Of zoals de zelfingenomen overzome-
raars die zich de haven toeëigenen, in het
supermarktje niet in de rij willen staan
en hun schip zonder blikken of blozen op
hun 'vaste'plekje parkeren. En dat alle
maal met zo'n verveelde onoplettende
snelheid dat we voor onze ogen een rub
berbootje tussen de wal en het desbetref
fende schip zien verdwijen, waaruit woe
dend wordt geroepen: Are you out of
your bloody mind, man, I've been here
for five minutes?! Het had niet veel ge
scheeld of hij was er helemaal niet meer
geweest.
Het is soms linke boel en het klinkt niet
als een fantastische vakantiebestemming,
maar de zon, de zee en de pittoreske ha
ventjes met een kade volgeladen gezelli
ge tavernaatjes is zó geweldig dat
we dit nu zelfs voor de twee- de
keer doen. En als een ferry
met de golfslag van een
vloedgolf de rust in een
haventje dreigt te ver
storen, spannen alle
jachtbewoners sa
men om de boten te
beschermen tegen
de klotsende kade
en worden ook de
loopplankjes van
de buren in een
handomdraai
recht gelegd, want al 1
zeilt ieder voor zich
zijn eigen Odyssea,
uiteindelijk zitten we
allemaal in hetzelfde
schuitje.
