Mari
DE ZOMER VAN
De mode: unisex en lang, langer, langst
E)
sssssasSr
HOC 970
ZATERDAG ig JULI
ANNO 1969, woensdag 13 augustus
SCHEVENINGEN/VOLENDAM - The Cats mochten gistermiddag, een
week voor hun vertrek naar Amerika, als eerste Nederlandse formatie
een gouden langspeelplaat in ontvangst nemen. Een gouden exem
plaar voor hun tweede elpee, getiteld 'Cats' waarvan meer dan 25 dui
zend exemplaren zijn verkocht. Burgemeester J.H. Kok van EdamA/o-
lendam was voor deze aangelegenheid naar de Pier van Scheveningen
gekomen. Uitzijn handen kregen de vijf musicerende Volendammers
en hun manager de gouden exemplaren. The Cats zijn (eerder in het
jaar, zie foto) al in het bezit gekomen van een gouden single voor de
compositie 'Lea'.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bTnnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, postbus 507,2003
PA Haarlem.
NAVRAAG
UVS was op 19 augustus 1969 sparringpartner van het Nederlands
elftal. Bondscoach Georg Kessler nodigde de Leidse club uit op het
KNVB-centrum in Zeist omdat de ploeg zo gegroepeerd voetbalde.
„Zo ongeveer spelen
'Dat duel tegen Oranje ook de Roien, waar -1 1
was geen hoogtepunt' De VOlgeilde Staü IS Cdl DldlS 0Ü
Tot veel succes leidde de oefensessie niet, weet THIJS
veelgehoorde klacht.
De zoektocht naar vrijheid in
de succesvolle film Easy Ri
der is van grote invloed op
jongeren. Op de klanken van
Steppenwolf s 'Born to be
wild' rijden beide hoofdrol
spelers door oneindige, onge
repte natuurlandschappen,
I Eind jaren zestig wordt de an-
ti-mode van Amerikaanse hip-
piejongeren een hit. Alles gaat
de lengte in. Het micro-mini-
rokje van Mary Quant maakt
plaats voor midi en maxi. En
de haren groeien mee. Man-
nen en vrouwen gaan op el
kaar lijken.
Het is het jaar van 'vrede en
liefde'. Van de love-in van Yo-
ko Ono en John Lennon in
het Amsterdamse Hilton-ho-
tel. Van het jaar waarin het
J eerste grote popfestival wordt
gehouden: Woodstock '69. En
van de succesvolle roadmovie
Easy Rider.
Alles gaat de lengte in. Zowel
mannen als vrouwen dragen
lange, wijde gewaden, met
veel versieringen. De popula-
riteit van de lange maxirok en j
kaftans is een regelrecht uit
vloeisel van de hippiecultuur
VV O O D ST Ot(t. I
^werdgehoudenop^ntggm
vermaarde musici.
/S&evrv.,-,
1 rSS£y,Sd£?N«h«.Young-M.r.
[^fSn-StarSpangled
Banner.
die een paar jaar daarvoor in
San Francisco is ontstaan. De
nieuwe lengtes wekken even
veel ergernis als de minimo-
de. Op sommige scholen
wordt lang haar bij jongens
verboden. „Je kunt meisjes
niet meer van jongens onder
scheiden", is in die tijd een
langs een hippie-commune,
maar ook langs vijanden van
de naar vrijheid strevende
drugsgebruikers. Peter Fonda
is als 'Captain America' ge
kleed in een strakke leren
broek en een zwart leren jack
met op de achterzijde een
print van de Amerikaanse
John Lennon en Yoko Ono. Foto: archief Leidsch Dagblad
vlag. Zijn haar komt tot
net over de oren en is
volgens velen 'erg lang'
Dennis Hopper is de
langharige Billy'met
een druipsnor, een ge
kleurde hoed en een
Indiaanse ketting van
dierentanden.
Etnische, psychedeli
sche en romantische
invloeden lopen door
elkaar in de mode van
1969. Janis Joplin
draagt in Woodstock
een lange tie-dye jurk
met wijde mouwen en
lange kettingen met
handgemaakte kralen
Een rond 'opoe'-bril-
letje met oranje gla
zen en tientallen ge
kleurde armbanden
completeren het ge
heel. John Lennon
draagt lange, ge
kleurde tunieken en
zijn haar is net zo
lang als dat van zijn
vrouw Yoko. De ge
boorte van de 'uni
sex' is een feit.
Het is de tijd ook
waarin Laura Ashley
furore begint te ma
ken. Niet dat ze in
springt op de vraag
naar hippiekleren,
maar haar hang
naar het natuurlij
ke en romantische
past wel uitstekend
in de tijdgeest. Na
jaren van stoffen
verkopen, opent
ze eind jaren zes
tig haar eerste
winkel in Londen.
De meisjeachtige,
kuitlange jurken,
met weelderige
bloemenmotie-
ven, vliegen de
deur uit. Al snel
volgt een reeks
van nieuwe win
kels en bouwt ze
een wereldwijd
imperium op.
Erna Straatsma
HET n 1 e u
Torn Manders stopt met
programma 'Bij Dorus op
schoot'.
Brian Jones (26) wordt eer
maand nadat hij de Rolling
nes heelt verlaten dood
troffen in het zwembad
woning.
Tom Okker bereikt als
Nederlander - in het dubbe
-de finale van Wimbledon.
De door brand verwoeste i
weer opgebouwde Katwijks.
Jen De Geregtigheid' drr-!*
voor het eerst
In Scheveningen wordt
hg de musical 'Hair* opgevo
•Bijhet BelgischeDinantrij
een bus uit Eindhoven door
potte remmen in de Maas V;
de 25 inzittenden komen*21
sen om.
Het Spaanse staatshoofd gen° 8
St^^^'toningjuln
Carlos ak zijn opvolger aan.
Thor Heyerdahl staakt ter ho
te van Barbados zijn poging or
met de papyrusboot 'Ra' dl At
lannsche oceaan over te steken
De Amerikaanse senator Ed-
ward Kennedy rijdt in Massach
setts met zijn auto van een brui
^Ittf'ge secretaresse Mar
lo Kopechne komt daarbij om
Kennedy wordt veroordeeld tot
tweirmaanden voorwaardelijk
hl Columbus (Ohio) breken nrfme
senreUen uit nadat een 27-jarigtree
neger is doodgeschoten
•Fabettjeskram-bedenkerLeen
VaUcenier kondigt het debuut vJ
Momfer de Mol aan.
imr^0StCheTe" en'Girodienst mei
introduceert de blauwe girokaarrw
xl wettig betaalmiddel.
Met het openstellen van de Hei a
vo~tUnnCliSdeDe,taroute
Fihnster en vrouw van Roman
Polanski, Sharon Tate (26). word
met nog vier mensen in een luxe
villa van hos Angeles om het le-
ven gebracht.
•Bij ernstige onlusten inLon-
h^Herri(Noord-,erland,mken
R°Sde" maïsen gew°nd. In
Belfast zijn zes doden te betreu-
Bij de eerste herdenking van de
mvaste van tie Warschaupact^.
wonden"" doden eh ge-
ncy
BALKHOVEN, die zo'n veertien seizoenen in het eerste
speelde, zich te herinneren. Het Nederlands elftal ver
loor met 2-t van Polen en plaatste zich niet voor het
WK in Mexico. Het oefenduel met UVS werd een kwar
tier voor tijd bij een stand van 9-0 beëindigd nadat
rechtsback Balkhoven tegen de grond ging.
Vlak voor tijd kreeg u een bal van Ajacied Dick van
Dijk in uw gezicht. Wat herinnert u zich daar nog
van?
„Wim Suurbier maakte er nog een grapje over tegen
Coen Moulijn: 'Het is goed dat jij niet schoot, anders
had hij plat gelegen'. Een paar dagen na dat duel zou
ik meedoen aan een selectie voor het Nederlands ama
teurteam. Ik ben dezelfde dag daarom nog naar optici
en Van der Burg in de Haarlemmerstraat gegaan. Mijn
bril lag namelijk in drieën."
Het was dus een aardig harde knal?
„Van Dijk speelde niet goed. Hij probeerde verschillen
de keren te passeren, maar dat lukte niet zo. Ik was
waarschijnlijk te fanatiek, anders schiet je een speler die
recht voor je staat niet voor zijn postzegel. Zo zag ik het
althans. Zij wilden een tiende doelpunt maken en wij
wilden dat voorkomen."
Weet u nog hoe Oranje er toen uit zag?
„Niet echt. Ik weet wel dat Rinus Israël in de verdediging
stond. Ton Nagel heeft door een overtreding van hem ge
loof ik een jaar niet gespeeld. In het begin speelde hij aar
dig, maar dat moet je tegen Israël niet doen. Tegen ons
werd voor de wedstrijd gezegd dat we rustig aan moesten
doen. Dat gold niet voor Oranje. Ik zal niet zeggen dat ze
schopten naar alles wat bewoog, maar die spelers wilden
wel allemaal naar Polen. Alleen is ze dat niet zo goed be
vallen."
Er deed ook ene Johan Cruijff mee.
Niet iedereen kan zeggen dat hij tegen
hem heeft gespeeld. Vond u dat bij
zonder?
„Niet echt. In de jeugd had ik ook al te
gen jongens als Wim Jansen en Johan
Boskamp gespeeld. Ik stond in die wed
strijd niet tegenover Cruijff. Ik had een
makkie aan Moulijn. Als je een keer flink
'boe' tegen hem zei, deed hij niet zo veel
meer. Ik mag dat misschien niet zeggen,
maar het was wel zo."
UVS speelde in die oefenwedstrijd in
het tenue (rode broek, witte shirt) van
Polen. Was dat niet wat overdreven?
„Kessler vond dat belangrijk. De tenues
lagen van tevoren al voor ons klaar.
Vooraf hield de bondscoach een praatje.
We moesten ons eigen spelletje spelen.
Gegroepeerd, net als Polen. Oranje
moest er doorheen zien te prikken. Dat
is ze aardig gelukt. Wij hadden pas een
paar keer getraind, kwamen net uit ons
werk, mochten niets doen en dan sta je
ook nog tegenover artiesten. Nee, het
was geen hoogtepunt. Ik heb leukere dingen meegemaakt. Met
UVS ben ik drie of vier keer kampioen geweest."
Heeft u zich uiteindelijk nog voor het Nederlands amateurteam
geplaatst?
„Nee, Delmotte van Vlissingen zat voor me. Die naam vergeet je
niet meer. Hij was ook beter."
tekst: Peter van der Hulst foto: archief Leidsch Dagblad
UIT DE ARCHIEVEN
TIJD
Voor bruidsparen was hel
1969 moeilijk om een wo
Voor bruidsparen was het u
moeUijkomeenwo-
deïs introkken. In 59 geval
len waren bruid en bnude-
SS—"e
Op die leeftijd kregen ook de
meeste moeders een baby.
Van de 417 geborenikind^
ven in dat kwartaal hadden
138 babv s een moeder van
BkSopen mren P°Plda^k
als uitgaansgelegenheid. Ook
de Leidato en dansavonden
SemSdentijd deden
zich mhmerkeer 616 onge
vallen voor. De meeste Uizt
gebeurden door het niet ver-
lenen van voorrang.
„Een kleine stap
voor de mens, een
grote sprong voor
de mensheid." Op
21 juli 1969 spreekt
Neil Armstrong
vanaf de maan
zijn historische
woorden. Op aar
de zit de tienjari
ge Mare Heppe-
ner aan de
zwartwitbuis ge
kluisterd. Inmid
dels is hij 44 en
is hij bij de Eu
ropean Space
Agency in
Noordwijk ver
antwoordelijk
voor de experi
menten die in
het permanen
te ruimtesta
tion worden
I uitgevoerd.
Een grote
j stap voor de
mensheid, dat
was het zeker, zegt hij. Jam
mer dat de Amerikanen niet
meteen daarna de volgende
grote stap hebben gezet. De
stap naar Mars."
Heppener ziet het nog voor
zich. „Die wazige beelden, de
verhalen van Chriet Titulaer.
Nu zit ik in de gelukkige om
standigheid dat ik zelf in de
ruimtevaart werk, en dat ik af
en toe communiceer met as
tronauten. En dan komen die
beelden van 1969 me weer le
vendig voor de geest."
Sinds de maanlanding gaan er
stemmen op dat de ruimte
vaart er eigenlijk niets aan
heeft gehad. Mensen op de
maan zetten, dat was puur
een oppepper voor het Ameri
kaanse prestige. De Russen
hadden al iemand in een
baan om de aarde gebracht
en Amerika wilde niet achter
lopen. „Het klopt dat de Rus
sen de eerste grote ontwikke
lingen hebben geboekt", zegt
Heppener. „Maar die maan
landing heeft zeker wat opge
leverd. Zonder het Ameri
kaanse maanprogramma had
den we nooit zo'n krachtige
lanceerder gehad, bijvoor
beeld. En ook de publieke be
langstelling voor de ruimte
vaart heeft er heel wat aan te
danken. Ik was niet de enige
die op televisie geen seconde
wilde missen, miljoenen men
sen hebben de beelden ge
zien."
De logische volgende stap
was geweest een bemande
ruimtevlucht naar Mars, vol
gens Heppener. „Heel jam
mer dat ze daar niet meteen
mee zijn doorgegaan, in de ja
ren zeventig. In die tijd had
Amerika een enorm budget
voor de ruimtevaart, ongeveer
zes procent van het bruto na
tionaal product." Dat is in
middels een stuk minder: on
geveer één procent. ,,En in
Europa moeten we het met
nog minder doen. Eenderde
procent, dat is ongeveer vijf
euro per mens per jaar. Het
lijken altijd enorme bedragen
die erin omgaan, maar dat
valt als je het zo bekijkt nog
best mee."
Mensen op Mars, dat kan,
zegt Heppener enthousiast.
„Er is wel veel geld voor no
dig, maar binnen tien, vijftien
jaar moet het gewoon kun
nen. Sterker nog, we hadden
er al kunnen staan. Bij de NA
SA hebben ze het nu over
twintig, dertig jaar. Dat is wel
erg lang, in de ruimtevaart."
Zeker als alles zo doorgaat als
Heppener verwacht. „Er zijn
dé komende jaren grote ont
wikkelingen te verwachten in
het onderzoek in de ruimte.
Er zijn heel veel vragen waar
we steeds meer antwoorden
op vinden. Bijvoorbeeld de
invloed van zwaartekracht op
cellen, en op het menselijk li
chaam."
Het fundamenteel weten
schappelijk onderzoek is heel
belangrijk, maar de laatste ja
ren wordt de praktische toe
pasbaarheid van die onder
zoeken steeds belangrijker,
stelt Heppener. „Bijvoorbeeld
in de medische wereld. De
behandeling van een hartin
farct ontwikkelt zich door on
derzoek dat in de ruimte
plaatsvindt. En ook de be
langstelling van de grote in
dustrieën groeit. Voor ons on
derzoek, voor de materialen
die we ontwikkelen. Daarom
gaat de industrie ook steeds
meer geld in de ruimtevaart
steken. Dat is voor mij een be
wijs dat we op de goede weg
zijn."
Als al die ontwikkelingen zo
doorgaan, hoe ziet de ruimte
vaart er dan uit in 2069, hon
derd jaar na die historische
eerste voetstap? „We hebben
tegen die tijd een permanente
basis op Mars", zegt Heppe
ner stellig. „Ik vermoed dat er
dan ook wel zoiets is als ruim-
tetoerisme. Een hotel in de
ruimte, waar mensen - nog
steeds voor een fors bedrag -
heen kunnen. Een ruimte-
vlucht is dan wel voor meer
mensen betaalbaar dan nu
het geval is. En er zijn indu
striële onderzoekslaboratoria
in de ruimte. De commerciële
ruimtevaart krijgt een grotere
er
ru
«DE
s-k
Marend*
ner v<
foto vft/l
Arms|bn
die ui do
Apollfcg,
maan )Ui
„In Ei
geveiiger
onge p
euro f va
mens m
jaar ifeid
ruimthi
Het ijn
tijd e
bed ra
erin (F^
gaan r
dat v
je hë
kijkt
best
Foto:
Hogi
rol dan de door de ovel
gesubsidieerde. Hoewff
dat laatste nodig blijft.!
Anton Diedrich