Bijval voor
financiële
koers Leiden
LEIDEN REGIO
I
Taxiarrangement: groen rijden en groen eten
Leerlingen ROC praten over integriteit
Ruimtelijk econoom Nieuwenhuis acht de stad in de Bollenstreek onvermijdelijk
il
mm
R3
Varenkenner leidt rond in Hortus
Plastic elektronica
centraal bij
Lorentz Center
Diaconessenhuis werkt
wachtlijst in één dag weg
Gemeente polst mening via internet
lockmans bij
NAW
voorzitter
donderdag 3 juli 2003
oen - De Leidse hoogleraar
^ldeleeuwse geschiedenis
m Blockmans wordt de nieu-
hroorzitter van de Raad voor
psteswetenschappen van de
iiinklijke Nederlandse Aka-
-«nie van Wetenschappen. De
Koren Antwerpenaar is be-
r "live Leids hoogleraar ook di-
fceur van het Netherlands In-
^■ute for Advanced Studies
AS) in Wassenaar en één van
hoogleraren die betrokken is
de opleiding van topmana-
s en -bestuurders die de
iversiteit Leiden samen met
jbrd opzet. Blockmans be-
scartleert vooral de staatsvor-
cte. hg in het vroegmoderne Eu-
wel ia en de geschiedenis van de
s vaie Landen in de late Middel-
ideiiwen.
vam
fé" jrtificaat voor
burgeraars
iar )en - Zo'n 75 inburgeraars
datjben vanochtend het Certifi-
n ob Inburgering ontvangen uit
Chijden van wethouder Rabbae.
hoopiensen die met goed gevolg
routperp lichte inburgeringscur-
hebben afgelegd wonen in
ejlen, Alkemade, Leiderdorp,
Warmond, Voor
bleekten en Zoeterwoude. De
iantwoordelijke wethouders
ge2®eze gemeenten waren ook
branie feestelijke plechtigheid
as jvvezig. De uitreiking had dit
mblfcusjaar voor de derde keer
igintits. In oktober en maart ont-
1 gelden 97 nieuwkomers het do-
'al gjient.
eag-j
<n nge asielzoekers
th G
biij concert
;rop
we|en - Een groep leerlingen
asielzoekersschool 't
)geirr 8eeh vrijdagavond een
zcycgrt. Zij doen dit samen met
lepten van de Muziekschool
:n en Omstreken die hen
uren ervoor hebben voor
op hun optreden. De
iren gaan rappen, zingen,
spelen, trommelen en
n. Dit alles rond het the-
luid-Amerika. De toegangs-
6 voor deze gevarieerde
bd bedraagt 5 euro voor vol
gen en 2,50 voor kinderen
;n met 12 jaar. Aanvangstijd
).30 uur in Q-bus aan de Ui-
K ^egracht 142. Met de op-
i pgst van de avond zal War
W ld soortgelijke workshops
lorgen in oorlogsgebieden.
door Wim Koevoet
leiden - Leiden gaat drastisch
bezuinigen. Gesteund door de
coalitie van PvdA, WD, Groen-
Links, D66 en door de oppositio
nele Christenunie sluisde wet
houder Van der Sande gister
avond de Perspectiefnota 2004
door de gemeenteraad. Het be
langrijkste financiële stuk van
het jaar behelst onder meer een
bezuinigingsoperatie in 2005
van 8 miljoen euro met mogelij
ke ontslagen van gemeenteamb
tenaren en lichte stijgingen van
de onroerendzaakbelasting.
Het CDA, LWG/De Groenen, de
SP en Leefbaar Leiden stemden
tegen. Hoofdreden voor dit ver
zet was het ongenoegen van de
ze partijen over het ontbreken
van een stuk dat ze in samen
hang met de Perspectiefnota
hadden willen bespreken. In dit
stuk had de wethouder, aldus
CDA-woordvoerder Bleijie,
moeten aangeven hoe hij de
bijna lege reservepot van de ge
meente weer op het gewenste
peil van zo'n 11 miljoen euro
brengt.
Het CDA en de andere fracties
vinden dat in de Perspectiefno
ta nog altijd een te zonnig beeld
van de gemeentefinanciën
wordt geschetst. De Coo van
LWG/De Groenen vatte die kri
tiek als volgt samen: „Te veel
ambities, te veel risico's en
daardoor een ondoorzichtig
perspectief."
Opvallend was de steun voor
het stuk van Van As van de
Christenunie. Hij leek de afge
lopen dagen met het CDA op te
trekken tegen de Perspectiefno
ta. Hij zette ook zo'n beetje de
hele gemeenteraad op stelten
met zijn vragen over de drei
ging van een artikel 12-status,
waarbij Leiden, net als zo'n
dertig jaar geleden, onder rijks-
toezicht valt.
Van As zei dat hij weliswaar
'grote moeite' heeft met de tot
standkoming van de Perspetief-
nota en dat hij somige ramin
gen van wethouder Van der
Sande te optimistich vindt,
maar dat 'het proces toch moet
doorgaan'. Ook GroenLinks-
voorman Van Hees voorzag zijn
steun voor het stuk van een kri
tische noot. Hij zei dat het wat
hem betreft de laatste keer was
dat de Perspectienota zo veel
'impliciete besluiten' bevat.
.Alles moet expliciet."
De besprekingen van de Per
spectiefnota leverde een opval
lend laag aantal moties op, een
stuk of vijftien. Slechts twee
daarvan overleefden de stem
mingen, zij het in afgezwakte
vorm. De terughoudendheid bij
de indiening van moties had te
maken met de sombere financi
ële situatie van degemeente.
Leerlingen van het ROC aan de Ter Haarkade spelen het Integriteitsspel. Foto: Henk Bouwman
^■Een raadseltje: niemand houdt zich er-
maar het werkt wel. Wat is dat? Ruim-
econoom Elof Nieuwenhuis geeft het
^^jïoord: het Pact van Teylingen, de set
y iraken tussen overheden, bedrijfsleven
belangengroepen over het behoud van
lollenstreek. Maar resultaten uit het
en geven geen garantie voor de toe-
>t. Het Pact zal geen stand houden. Op
lijn komt de bollenstad er toch, is de
liging van Nieuwenhuis. De vraag is
nog wanneer hij komt, waar hij komt
ie gröot hij wordt.
jgeboren en getogen Lisser zag Nieu-
Jhuis de ontwikkelingen met lede ogen
Langzaam maar zeker groeiden de
len in de streek naar elkaar toe en in
ndelijk gebied verrezen steeds meer
colli
leiden - Varenkenner Harry
Roskam geeft zondag 13 juli
een rondleiding langs varencol
lectie van de Hortus Botranicus
in Leiden. Weinig mensen we
ten dat er honderden soorten
varens zijn, waarvan er ook veel
geschikt zijn voor schaduw
plekjes in de tuin. Daarentegen
gelden varens wel vaak als saai,
omdat ze niet bloeien. Tijdens
de rondleiding, die om 12.00
uur begint bij de hoofdingang
van de Hortus achter het Aca
demiegebouw aan het Rapen
burg, laat Roskam onder meer
'mannetjesvarens', koningsva
rens en eikvarens zien en legt
hij uit met welke andere plan
ten varens goed gecombineerd
kunnen worden. De rondlei
ding duurt ongeveer een uur.
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Je loopt stage bij een su
permarkt en ziet dat een klant
een kratje bier niet afrekent.
Meld je het aan je chef of laat je
de klant lopen
Een collega maakt van een ge
meenschappelijke werkplek een
zooitje. Zeg je daar wat van of
houd je je mond1.
Het zijn zo maar twee vragen
uit het Integriteitsspel dat sinds
kort op het Regionaal Oplei-
dings Centrum (ROC) wordt ge
speeld. Het spel is bedoeld om
de deelnemers over normen en
waarden te laten praten. „Want
de politiek heeft weliswaar de
mond vol van normen en waar
den, maar er nog onvoldoende
handen en voeten aangege
ven", aldus Albert Dorrestein,
docent en lid van de Staf On
derwijs van het ROC. Het Inte
griteitsspel is een initiatief van
Deloitte Touche Consultants
en het Regionaal Platform Cri
minaliteitsbestrijding waarin
onder meer politie, justitie,
scholen en belangenorganisa
ties zijn vertegenwoordigd.
Deloitte Touche introduceer
de het spel op studiedagen en
workshops van bedrijven. Zo
ontstond er ook een versie voor
regionale opleidingscentra.
Het spel bestaat uit een bord
met in het midden een wijzer
die kan worden rondgedraaid.
Komt de wijzer op een gekleurd
vakje dan volgt er een vraag. De
kleur geel heeft als thema klan
ten, rood staat voor collega's,
groen voor de regels op het
werk en de kleur blauw gaat
over de werkplek. „Het is de be
doeling dat er naar aanleiding
van een vraag een gesprek tot
stand komt", aldus Dorrestein.
„In de discussie moeten de
leerlingen aangeven hoe ze
zouden reageren in een bepaal
de situatie. Wat gaan ze doen.
De docenten begeleiden dat ge
sprek en kunnen het natuurlijk
sturen door allerlei vragen.
Maar het is beslist niet de be
doeling dat zij een antwoord op
het probleem geven."
Het spel wordt al gespeeld door
leerlingen van twee units van
het ROC. „Er zijn allerlei versies
afhankelijk van het niveau en
het soort opleiding. Zo is de
versie voor de unit Zorg natuur
lijk anders dan de versie voor
de unit Handel", legt Dorre
stein uit. „De aanpassingen ge
beuren overigen door de do
centen. Zo kweek je automa
tisch meer betrokkenheid."
Dorrestein krijgt regelmatig sig
nalen dat er bij de leerlingen
thuis weinig of niet over nor
men en waarden wordt gespro
ken. „Dat merken we hier aan
leerlingen die er graag over pra
ten omdat dit soort onderwer
pen thuis niet aan bod komt."
Volgens Dorrestein zijn bedrij
ven die via het ROC leerlingen
krijgen voor de stage enthousi
ast. „Omdat de doelgroep van
het spel, onze leerlingen, bin
nen niet al te lange tijd in het
bedrijfsleven komt. Het spel
heeft dus een duidelijke functie.
We gaan verder met het spel af
te stemmen op wat leerlingen
in het bedrijfsleven kunnen te
genkomen. Daarom gaan we
komend schooljaar ook andere
richtingen op andere ROC's het
spel laten spelen."
leiden - Oprolbare plastic tele
visies zijn niet ver meer wegj-
Plastic beeldschermpjes voor
mobiele telefoons zijn al in ge
bruik. Kleine plastic radiozen
dertjes, die streepjescodes gaan
vervangen, komen eraan. Zij
maken het scannen van pro
ducten bij de supermarkt over
bodig, omdat ze zich automa
tisch bij de kassa melden. Plas
tic lijkt een belangrijk materiakl
voor de toekomst van de elec-
tronica, maar het is moeilijk om
een kunststof te maken die pre
cies de gewenste geleidingsei-
genschappem heeft voor een
beeldscherm.
Het Lorentz Center van de Uni
versiteit Leiden brengt van
maandag 7 tot en met vrijdag
11 juli internationale natuur
kundigen, chemici en materi
aalmakers bijeen om samen te
rekenen aan een kunststofmo
lecuul dat in staat is om electri-
citeit te geleiden. Het probleem
met kunststofmoleculen is na
melijk dat zij uit honderden
atomen bestaan. Een verande
ring aan slechts één atoom kan
de eigenschappen van het
kunststof materiaal vaak al
enorm wijzigen. Wie een plastic
wil hebben dat elekriticiteit ge
leidt, moest tot nu toe eindè-
loos uitproberen en testen.
De afgelopen jaren hebben the-
oretische natuurkundigen éri'
chemici gewerkt aan computer
modellen die kunnen uitreke
nen aan welke eisen een kunst
stofmolecuul moet voldoen om
goed elektriciteit te geleiden.
Tot voor kort waren die model
len nog niet erg precies, maar
inmiddels zijn zij in staat om,
met computerberekeningen'
een soort recepten voor ge
schikte kunststoffen te maken.
Materiaalmakers zijn van hun-
kant ook in staat om de gewen
ste kunststofmoleculen te pro
duceren. Het Lorentz Center,
dat gevestigd is in het Huygens
Laboratorium van de Universi
teit Leiden, wil de theoretici en'
de materiaalmakers een week
eikaars inzichten laten delen.
Volgens directeur Wim van.
Saarloos van het Lorentz Center
heeft dat contact van deskundi
gen die elkaar normaal gespro
ken nooit tegenkomen, vaak
onvermoede gevolgen.
kassen en schuren. Toen was daar in het
midden van de jaren '90 het Pact van Tey
lingen, dat de ontwikkelingen weer in goe
de banen moest leiden. Het behoud van
het bollencomplex stond daarbij centraal.
Maar werkt het? En wat zijn de economi
sche gevolgen voor de Bollenstreek van het
Pact van Teylingen, was de vraag die Nieu
wenhuis zich daarom stelde in de einds
criptie bij zijn studie bedrijfseconomie aan
de Erasmus Universiteit. Eén ding staat
voor hem als een paal boven water: zonder
het Pact had de Bollenstreek erminder aan
trekkelijk uit gezien. Aan elke vrije vierkan
te meter grond in de streek werd en wordt
getrokken. En iedereen trekt af en toe met
succes. Zowel de gemeenten, de bollen-
kwekers, de handel, de rest van het be
drijfsleven, het toerisme en de milieubewe
ging. „Er zijn heel wat bedrijfsvestigingen
bijgekomen, de campings die moesten ver
dwijnen zijn er nog steeds, en de nieuw
bouw van het laboratorium voor bloembol-
lenonderzoek laat zien dat je nog altijd
kunt bouwen op bollengrond", constateert
hij. „Maar je ziet óók dat niemand ver over
die grenzen gaat. Als gemeenten te veel wil
len bouwen, trekken de bollensector en de
milieuorganisaties aan de bel. Willen de
kwekers te veel, dan vinden ze de overhe
den en de milieuorganisaties op hun weg.
In die zin werkt het Pact goed, ook al houdt
niemand zich aan de regels."
Maar het pact heeft niet alleen maar plus
sen. Daarvoor legde Nieuwenhuis vier sce
nario's naast dat van het Pact: een 'rode'
variant waarbij veel wordt gebouwd in de
streek, een 'groene' variant waarbij veel
meer ruimte voor natuur komt en toerisme
belangrijker wordt, een 'grijze' variant die
grofweg neerkomt op het doorgaan met de
'verrommeling' en een variant waarbij veel
meer ruimte komt voor niet-agrarische be
drijven. Die laatste werd vergeefs bepleit
door de Kamer van Koophandel. Nieuwen
huis beoordeelde elke variant vervolgens
op zijn gevolgen voor de bevolking op de
factoren werk en inkomen, voorzieningen
en woonomgeving. Zijn opmerkelijke con
clusie: flink bouwen is zo gek nog niet. Het
zorgt voor huisvesting, werk en voorzienin
gen terwijl de woonomgeving er niet erg op
achteruit hoeft te gaan. Als tweede komt
dat de variant van de Kamer van Koophan
del uit de bus, vooral omdat daarbij meer
werk en dus meer inkomsten lonken. Het
Pact scoort op alle punten neutraal. Niet
ngwe
middellijk, omdat het Pact nu eenmaal een
compromisvariant is.
Niet zo lang geleden zei Hans de Boer -
toen nog voorzitter van MKB Nederland -
dat de bollengrond eigenlijk veel te duur is
om bollen op te telen en dat de bollenstad
de onvermijdelijke toekomst is. Dat denkt
Nieuwenhuis ook „Dat die bollenstad er
komt, acht ik heel waarschijnlijk. Het is al-
leennog onduidelijk hoe groot die precies
wordt en op welke termijn. Dat hangt van
het verloop van de economie af. We moe
ten onze ogen niet sluiten voor de realiteit.
En die is dat de druk op de ruimte in de
Randstad groot is en dat er veel woningen
nodig zijn. Zo lang het Groene Hart heilig
is, wordt er ergens anders gebouwd. Plaat
sen als Voorhout en het gebied rond het
station van Hillegom zijn dan natuurlijk
aantrekkelijk. Er is een treinverbinding, ste
den als Haarlem en Leiden zijn vlakbij.
Voor mij is het niet de vraag of er groot-:
schalig wordt gebouwd in de Bollenstreek,
maar hoe dat zal gebeuren. Kijk, als je het
beperkt kunt houden tot bijvoorbeeld
Voorhout en wat ik maar Groot-Hillegom,
noem, dan is het minder erg dan als je een
grote Bollenstad bouwt".
„We kunnen de Bollenstreek niet in de hui
dige staat behouden. Maar we kunnen wel
bepaalde voorwaarden aan de bebouwing
stellen. Ik denk dat het voor de gemeenten
en de landbouworganisaties tijd is om te
besluiten wat ze belangrijke landschap vin
den en wat ze nu eigenlijk in stand willen
houden."
dafe
ma-
iel
rtin van Der Ham, de eige-
van restaurant Het Pren-
eth
kabinet aan de Kloksteeg,
de laatst een taxi. Tot zijn
bazing stond de groene taxi,
rel de taxi op batterijen, ver-
j gens voor de deur. „En toe-
g zat de initiatiefnemer,
Poll, achter het stuur. We
jvinrtoen aan ^et brainstormen
te 0 [aan en daar is het groene
i dinerarrangement uitgeko-
ie v
e v t arrangement omvat het
en en brengen door de taxi
er batterijen, ontvangst in Het
II ntenkabinet met een cham-
g piecocktail met juffertje in
het groen, een oud-Hollandse
likeur op basis van mint geser
veerd met een amuse-guelle
van het huis. Vervolgens is er
een driegangen energiebewust
menu dat bij mooi weer buiten
op het terras wordt opgediend.
Het diner bestaat uit een salade
met op turf huisgerookte zalm
met groene basificumcrème,
lamsbout uit de Beemster met
groene asperges en waterkers-
saus en als dessert met dragon
gemarineerde Hollandse aard
beien met Leidse kletskoppen
en boerenyoghurtijs. Inclusief
zijn twee glazen wijn per per
soon en koffie of thee met zoe-
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
te hapjes toe.
„Toen ik van de groene taxi
hoorde, dacht ik: dit is leuk,
hier moet ik wat mee doen.
Omdat ik al diverse andere ar
rangementen heb, ben ik tot
het taxiarrangement gekomen.
Ja, we zijn hier in Het Prenten
kabinet milieubewust. Zo heb
ben we groene stroom. Dat is
toch de toekomst. Daarnaast
heb ik hier achter de zaak een
prachtig terras laten aanleggen.
Het parkterras wordt dat ge
noemd. Midden in de stad,
maar toch tussen het rustieke
groen, prachtig."
De groene taxi, een Citroen
Saxo, is een initiatief van Key
Poll van Groen Vervoer dat
weer onderdeel is van Groenen
Accuspecialist aan de Ampho-
raweg. Hij nam contact op met
David Wïelkens, directeur van
het gelijknamige taxibedrijf, en
na een geslaagde proefperiode
rijdt sinds 1 april de eerste taxi
op batterijen door Leiden en
omgeving.
De groene taxi heeft 20 batterij
en van 6 volt, de snelheid is be
grensd op 95 kilometer per uur,
de actieradius ligt rond de 70
kilometer en daarom wordt de
taxi alleen in Leiden en omge
ving ingezet. Zijn de batterijen
bijna leeg dan wordt de tweede
taxi ingeschakeld en gaat num
mer één 'aan het infuus', de
stroom.
Mensen die zich groen willen
laten vervoeren om vervolgens
groen te gaan dineren, kunnen
Het Prentenkabinet bellen voor
een arrangement: 071 -
5126666. De prijs voor een
groene taxi dinerarrangement
bedraagt 54,50 euro per per
soon binnen Leiden en 59,50
euro voor gasten buiten Lei
den. Er kunnen, naast de
chauffeur, maximaal drie per
sonen in één groene taxi.
Claas Griffioen
De wildste geruchten doen de
ronde in Leiden. Zo zou Claas
Griffioen, de eigenaar van Pre
cious Presents, failliet zijn. Of
erger nog: Griffioen zou het tij
delijke voor het eeuwige heb
ben verwisseld. Die geruchten
zitten de eigenaar van de zaak
in relatiegeschenken aan de
Rooseveltstraat niet lekker,
want hij is springlevend, net als
zijn bedrijf. De hoogste tijd dus
om een en ander recht te zet
ten.
„Begin mei tijdens de nationale
draaiorgeldag in de Hoogland
se Kerk werd ik onwel. Met een
ambulance ben ik toen afge
voerd haar het ziekenhuis,
waar ik na een uur weer bui
tenstond. Te lage bloeddruk,
luidde de diagnose. Maar in
tussen wist heel Leiden te ver
tellen dat ik was gereanimeerd.
Vervolgens gaat mijn neef
Toon Griffioen failliet met zijn
bedrijf Info Opleiders aan de
Schipholweg. Dat heeft de no
dige publiciteit opgeleverd en
de link met mijn zaak is ten on
rechte snel gelegd. Als klap op
de vuurpijl gaat Zoroka, een
bedrijf in open haarden zonder
rookkanaal aan de Roosevelt
straat, weg. Maar die zaak zit
uitgerekend precies onder mijn
bedrijf en er hangt nu een
groot bord met daarop Te
Huur. Dus denkt iedereen weör
dat mijn bedrijfspand te huur
staat."
Wij willen Leiden voorgoed uit
gens een woordvoerster deels te
maken met de succesvolle actie
in 2000: „Wachtlijsten hebben
veel te maken met de populari
teit van een bepaald ziekenhuis
of behandeling. Het is een
kwestie van vraag en aanbod:
sinds de actie van 2000 worden
veel patiënten met hartrit-
mestoomissen naar ons verwe
zen, omdat ze weten dat wij een
wachtlijst wegwerken.
De hartpatiënten die maandag
worden geholpen lijden aan de
niet direct levensbedreigende
hartritmestoomis 'boezemfi-
brilleren'. Onder narcose krij
gen zij via elektroden op de
borst een elektrische schok toe
gediend, waardoor het hart
weer in het goede ritme komt.
leiden - Het Diaconessenhuis
zet maandag een extra team in
om de wachtlijst voor hartpati
ënten met ritmestoornissen
weg te werken. Tussen acht uur
's ochtends en twaalf uur 's
avonds behandelen twee teams
van artsen en verpleegkundigen
24 patiënten.
De wachtlijst voor de behande
ling van ritmestoomissen is vol
gens het Diaconessenhuis 'een
niet acceptabele situatie'. Om
die reden herhaalt het zieken
huis een succesvolle actie uit
het najaar van 2000. Toen be
handelde het team van de hart-
be waking op één avond zestien
patiënten.
Dat sindsdien wederom een
wachtlijst is ontstaan heeft vol-
Het personeel van restaurant Het Prentenkabinet aan de Klok
steeg is klaar om de gasten te ontvangen voor het groene taxi di
nerarrangement. Foto: Dick Hogewonirig
de droom helpen. Claas Griffi
oen leeft nog, hij is niet failliet
en voor relatiegeschenken kunt
u nog steeds aan de Roosevelt
straat 16 terecht.
Eric-Jan Berendsen
leiden - Heeft u een mening
over de gemeenteraad, de
stadskrant, de internetsite van
de gemeente, of niet en vindt u
dat ook van belang? Vanaf van
daag kunt u dat kwijt op inter
net. Want tot eind augustus kan
iedere Leidenaar via internet de
jaarlijkse stadsenquête invullen.
Voorheen gingen deze vragen
lijsten via de post en telefonisch
maar dit jaar wil het gemeente
bestuur ervaring opdoen met
een enquête die velen vrijblij
vend en vertrouwelijk kunnen
invullen op het net. De oude
methode; door middel van een
steekproef een deel van de Lei-
denaars uitnodigen mee te
doen aan dit onderzoek, is ook
nog toegepast.
De afgelopen maanden zijn on
geveer 9800 inwoners benaderd
voor de enquête. Zij moeten
onder andere vragen beant
woorden over de gemeentelijke
dienstverlening, de informatie
voorziening, de bibliotheek en
het burgemee^erreferendum.
De gegevens cfre dit oplevert
worden vergeleken met de in-
ternetuitslag. De enquête is te
vinden op de gemeentelijke'
website: www.leiden.nl/stads?
enquete.
(advertentie)
rijnland
KOZIJNEN
KUNSTSTOF
KOZIJNEN MET
VKG-KEURMERK?
TOONAANGEVEND IN KUNSTSTOF RELd^MH^^