Sharon: Arafat mag naar Gaza BUITENLAND Monument Ground Zero nu al omstreden Denemarken selecteert immigranten steeds strenger VS schorten militaire hulp tal van landen op Fallujah razend op Amerikanen Milieubureau houdt gunstig rapport achter Europese kranten halen Berlusconi door mangel VS razend over aanval op Powell in Zimbabwe ieen visa voor [aradiic-dan 9.CK iussel - De Europese Unie eeft een lijst uitgegeven van jrsonen uit voormalig Joego- avië die geen visum mogen voor EU-lidstaten. De etroffen mensen hebben 'op e een of andere manier steun jrleend aan gezochte oorlogs- ïisdadigers'. Op de zwarte lijst aan veertien namen, inclusief ie van de vrouw en zoon van adovan Karadzic, de voort - uchtige leider van de Bosni- che Serviërs. Ook de meest ge- a-j jchte crimineel van Servië- dntenegro, Milorad Lukovic aal °P ''Ist- ^ij zou achter ci5 moordaanslag op premier jindjic zitten. lilet m« icht doden bij dc°pirotest Nigeria vaalw O neting ^05 [)e Nigeriaanse politie "lkam< eeft gisteren op de tweede dag en in de algemene staking en de monstraties tegen de sterke ver- ,gmg van de brandstofprijzen jnieuw hard ingegrepen, n uitvaoor de gewelddadigheden ■ctra. E >uden acht mensen zijn om- c nu lat ïkomen. De regering kondigde 20 juni aan dat zij de subsi- Mes op olieproducten zou af- phaffen. Dat betekent een ver- pging van de prijs met 50 pro- ™VMent. Van de 120 miljoen Nige- 794(1 pnen leven er 80 miljoen in ar- mHoede. lervische vriend ran hof moet weg u haag - De Servische advo- tat Branislav Tapuskovic, een n de juristen die er als 'vriend \an het hof bij het Joegoslavië- mbunaal op moeten toezien pt Slobodan Milosevic een lijk proces krijgt, moet ver- leen zodra de aanklagers i zaak hebben afgerond. Dat «ft het tribunaal meegedeeld, en woordvoerder zei dat het trek van Tapuskovic niets te tken heeft met zijn recente invaringen met de rechters, e hem er herhaaldelijk op bben moeten wijzen dat hij jniet was om Milosevic te ver- digen. De oud-president van goslavië voert zijn eigen ver- diging. lekmatyar: Weg net buitenlanders mabad - De Afghaanse "(ijgsheer Hekmatyar roept zijn ilen in een videoboodschap b zich te verenigen en geza- jenlijk 'de buitenlandse be- ieials de handen af te hak- n'. De video werd gisteren bij ■t persbureau AP afgeleverd. natyar wil af van de Ameri- nse soldaten die vechten te il strijders van al-Qaeda en feTaliban en van de intema- pnale vredesmacht, die onder derlands-Duitse leiding lat De regering van president i is volgens Hekmatyar bende opportunisten, die ider buitenlands commando ;en haar eigen volk vecht'. fS willen nog nelier vliegtuig u lunrfASHiNGTON - Het Amerikaanse kindojinisterie van defensie werkt geen ail een 'hypersonische horn eten sldenvverper', die elk doel ter d (ereld binnen twee uur kan be- 13339»)ken. Volgens de BBC is er op brte termijn een eerste bijeen- pist van partijen die de Reusable Hypersonic Cruise hide' (HVC) willen gaan ont- kkelen. Een hypersonisch egtuig gaat vijf maal sneller n het geluid. Als het project lagt, zouden de Amerikanen i bedreigingen kunnen reage- vanaf eigen grondgebied, noodzaak van buitenlandse Ises is dan weg. Het toestel is (op zijn vroegst in 2025. I iding Ikceiona - De Spaanse politie tnfleeft gisteren in de haven van rcelona 380 zware wapens HÉM iderschept. Die zaten in een intainer op een schip. De po- ie had onregelmatigheden en rvalsingen ontdekt in de do- S (imenten. Het schip uit Zuid- irea had als bestemming Da- ir in Senegal. De Spaanse au- riteiten sluiten echter niet uit t de wapens waren bestemd lor een ander Afrikaans land t in een conflict is verwik- g ia. 9 audi-Arabië pakt Z4 verdachten op ivad - Saudi-Arabië heeft sinds offe aanslagen op westerse ïoncomplexen in Riyad waar- i op 12 mei 34 mensen om- ramen, 124 mensen opgepakt Overdenking van terrorisme, arrestanten zijn aangehou- in verschillende steden en rden ondervraagd. Onder zijn vijf vrouwen. De politie honderden bommen, ma- legeweren en ander wapen- «ig in beslag genomen. De wmaamste arrestant is Ali rbd al-Rahman al-Faqasi al- hamdi, naar verluidt het brein [hter de aanslagen in Riyad en mo [n kompaan van Osama bin woensdag 2 juli 2003 panje vindt wapens door onze correspondent Ad Bloemendaal tel aviv - De Palestijnse presi dent Yasser Arafat mag naar Gaza reizen, als hij daarvoor toestemming vraagt aan de Is raëlische regering. Maar hij moet daar dan blijven. De Israë lische premier Sharon heeft dat gisteravond laten weten aan zijn Palestijnse collega Abbas. De twee regeringsleiders voer den in Jeruzalem hun derde ge sprek binnen een paar weken. Het was de meest positieve ontmoeting tot nu toe. De pre miers drukten elkaar langdurig de hand, en beloofden in pers verklaringen vooraf er alles aan te zullen doen om het rou teplan-vredesproces vooruit te helpen. Volgende week praten de twee premiers opnieuw. Het opheffen van de bewe gingsbeperking van Arafat is een van de verlangens van de Palestijnse Autoriteit. De pre sident zit al anderhalf jaar vast in zijn grotendeels verwoeste hoofdkwartier in Ramallah. Is raël heeft al eerder laten blij ken dat hij naar het buitenland mag vertrekken, maar steeds gezegd dat hij dan het risico loopt niet te mogen terugke- De sfeer tussen Abbas (links) en Sharon was opmerkelijk vriendelijk. Foto: Reuters/Goran Tomasevic Sharon heeft Abbas ook ver teld dat hij in principe bereid is Palestijnse gevangenen vrij te laten, een andere dringende eis van het Palestijnse Bestuur. Maar hij zei erbij dat dit zeker niet zal gelden voor Palestij- nen die een moord op hun ge weten hebben. Abbas vroeg zijn collega in elk geval op kor te termijn minderjarigen en bejaarden vrij te laten. Voorafgaand aan hun overleg verschenen Sharon en Abbas voor de eerste keer samen in het openbaar voor het afleg gen van verklaringen. Sharon herhaalde daarbij de van hem bekende thema's. Zo zei hij dat de veiligheid van de Israë lische burgers vóór alles gaat, en dat er geen vrede mogelijk is zonder terrorisme. Hij wees erop dat er nog steeds velen zijn die het vredesproces wil len laten ontsporen. Beide premiers loofden de in spanningen van de Ameri kaanse president Bush en diens regering. Abbas legde er de nadruk op dat de Palestij- nen van plan zijn hun conflict met Israël met politieke mid delen op te lossen, en niet door geweld. Hij zei ook dat een rechtvaardige vrede alleen mogelijk is door de stichting van een onafhankelijke Pales tijnse staat en de vrijlating van Palestijnse gevangenen. Vandaag vindt ook de terug trekking plaats van het leger uit Bethlehem op de Westoe ver. In de Gazastrook, waar het Israëlische leger eerder deze week nieuwe posities heeft in genomen, is de overgang soe pel verlopen. Israël en de Palestijnen praten nu over een overdracht van verantwoordelijkheden in Ramallah, misschien al vol gende week. door onze correspondent Ans Bouwmans Washington - Terwijl bouw vakkers druk werken in de Newyorkse bouwput waar eens de twee torens van het World Trade Center stonden, neemt de controverse over de herin richting van de 'heilige grond' van Ground Zero toe. Dit najaar wordt de knoop doorgehakt over het monument voor de slachtoffers van 11 september, voor velen het belangrijkste on derdeel. Nog voor de ontwer pen zelfs maar zijn bekeken maken nabestaanden, onder nemingen en omwonenden zich al zorgen. Eind mei hadden 13.683 men sen uit 94 landen zich voor de ontwerpwedstrijd voor het '9/11 Memorial' gemeld bij de Lower Manhattan Develop ment Corporation (LMDC), de overheidsinstelling die de regie voert over de wederopbouw van het WTC-gebied. De ma quettes konden tot maandag worden ingestuurd. Het lijkt in elk geval een om vangrijke zomerklus te worden voor de dertien juryleden, die tot september de tijd hebben om vijf finalisten uit te kiezen. Alle ontwerpen worden in eer ste instantie anoniem beoor deeld. De vijf finalisten mogen hun ontwerp verder uitwerken. Hun ideeën worden tentoonge steld voor in oktober een beslis sing wordt genomen. Nabestaanden van slachtoffers zijn nu echter al verontrust over de plannen. Het dit jaar geko zen ontwerp van architect Li- beskind voor de wederopbouw van het hele terrein gaat uit van een verdiepte aanleg van de herdenkingsplaats, en houdt de damwal die het water van de ri vier de Hudson tegenhoudt voor een deel zichtbaar. De ontwerpwedstrijd gaat er der halve van uit dat het monu ment zo'n negen meter onder straatniveau komt te liggen. Volgens nabestaanden zijn veel doden lager aangetroffen, zo'n 21 meter diep. De families zou den graag zien dat daarmee re kening wordt gehouden in het herdenkingsmonument. Dat kan echter niet, omdat er een ondergronds treinstation is ge pland onder de herdenkings plaats. Deelnemers aan de wedstrijd mochten het monument overi gens wel hoger plannen, ook al is dat strijdig met het centrale idee van Libeskind. Bedrijven en bewoners hebben de afgelo pen maanden geijverd voor een herdenkingsplek op straathoog te, omdat dat de bereikbaarheid in het hele gebied zou dienen. Allerlei voorstanders van het Li- beskind-ontwerp maakten zich daarover weer zorgen. Volgens de LMDC zullen er echter nauwelijks beslissingen worden genomen zonder de in stemming van de architect. Ook zijn er zorgen dat de hoge toren van Libeslond - een slanke spits met tuinen - de ontwerpfase niet overleeft, omdat de belang rijkste projectontwikkelaar 'm niet zou zien zitten en meer commerciële ruimte wil. washington/afp-efe-anp - De Verenigde Staten schorten de lopende militaire steun op aan circa 35 landen die de oprich ting van het Internationaal Strafhof in Den Haag steunen, maar die geen apart akkoord sloten met Washington om Amerikaanse burgers voor dit hof te beschermen. De door de Amerikanen inge stelde deadline voor deze bila terale overkomsten liep giste ren af. Onder de getroffen landen zijn Colombia en zes landen die willen toetreden tot de NAVO: Letland, Estland, Litouwen, Slowakije, Slovenië en Bulga rije. De schade is overigens vooralsnog gering, omdat de meeste financiële steun dit boekjaar al is uitgegeven. Bui tenlandse Zaken in Washinton zei echter al dat de maatregel mogelijk ook volgend boekjaar van kracht blijft, en riep de landen op alsnog te tekenen. Washington is fel gekant tegen het hof, omdat het vreest dat Amerikanen op politiek getinte aanklachten naar Den Haag kunnen worden overgebracht om daar terecht te staan. fallujah - Inwoners van de Iraakse stad Fallujah kijken naar de schade aan de al-Hassanmoskee, waar maandag een zware explosie plaatsvond. On der het roepen van anti-Amerikaanse leuzen wer den gisteren de negen slachtoffers van de klap be graven, onder wie een geestelijke. De Amerikaanse troepen lijken hun greep op het soennitische bas tion ten westen van Bagdad steeds verder te ver liezen. Tijdens de anti-Amerikaanse betoging wa ren de militairen nergens te bekennen. De avond klok wordt massaal genegeerd. Gisteren werd de voornaamste Amerikaanse basis bij Fallujah ge troffen door een granaat. In en rond de stad zijn de Amerikanen opvallend vaak aangevallen. In april schoot het Amerikaanse leger er achttien mensen dood tijdens een anti-Amerikaanse betoging. Het Amerikaanse leger ontkent verantwoordelijk te zijn voor de explosie in de moskee. Volgens getui gen nam een Amerikaans gevechtsvliegtuig het gebedshuis onder vuur. De Amerikaanse bewind voerder in Irak, Paul Bremer, zei gisteren dat de aanslagen op Amerikaanse troepen en Iraakse eco nomische doelen een teken zijn van wanhoop van de resterende aanhang van Saddam Hussein. Foto: Reuters/Faleh Kheiber Washington - Het Amerikaanse regeringsbureau voor milieuza ken EPA heeft een voor presi dent Bush ongunstig rapport maandenlang geheim gehou den. Het onderzocht een alter natief plan tegen luchtvervui ling dat door een tijdelijke Se naatscommissie was ingediend. Het plan bleek milieuvriendelij ker en maar een beetje duurder dan het door Bush gepresen teerde plan, aldus The Was hington Post. Het zogenoemde Clear Skies- plan (Zuivere Lucht) van Bush vormt het hart van zijn omstre den milieubeleid. Het voorziet in het terugdringen van diverse vervuilende stoffen in de ko mende twintig jaar. Bush stelt evenwel geen eisen aan de uit stoot van kooldioxide (C02), het belangrijkste broeikasgas. De VS zijn de grootste produ cent van C02 ter wereld. De Senaatscommissie, bestaan de uit zowel Republikeinen als Democraten, was ontevreden over het plan en kwam met een alternatief. Uit onderzoek door het EPA bleek dat de senatoren meer milieuwinst boeken dan Bush, omdat zij ook de C02-, uitstoot aan banden leggen. De Amerikaanse regering, on der druk van de machtige olielobby, wil het Clear Skies- plan echter zo snel mogelijk door het Congres loodsen, het liefst voor de presidentsverkie- zingen van volgend jaar. Harde maatregelen zouden de Ameri kaanse industrie echter vele tientallen miljarden kosten, en daar voelt Bush niet voor. In het plan van de commissie moeten de bedrijven niet zo zeer direct overschakelen op dure nieuwe technieken, maar hun C02-uitstoot elders 'com penseren'. Dat kan bijvoor beeld door bossen aan te plan ten of door te handelen in emissierechten. Het plan leidt ook tot bijna 18.000 doden minder door vieze lucht iit 2020. De kosten voor de ge zondheidszorg nemen uitein delijk bovendien met zo'n 50 miljard dollar meer af dan in de opzet van Bush. zorgen over de inhoud die Ber lusconi zal gaan geven aan het EU-voorzitterschap. „Iemand die herhaaldelijk en hartstoch telijk pleit voor toelating van Rusland en Turkije tot de EU laat weinig gevoel zien voor het politieke en culturele vlechti werk dat de EU bindt", aldus de Duitse krant Die Welt. Er waren ook bladen die zich afvroegen hoe Berlusconi zal gaan samenwerken met de voorzitter van de Europese Commissie, zijn landgenoot en politieke rivaal Romano Prodi. In 1996 berichtte een Italiaanse krant dat Prodi Berlusconi in een verhandeling over het ge bruik van de media in verkie zingscampagnes vergeleek met nazi-propagandaminister Goebbels. „Berlusconi is geen Goebbels, maar de stijl komt overeen", vindt de Deense krant Information. Franse kranten hadden vooral kritiek op Berlusconi's steun voor de VS in de Irak-crisis en de nadruk die hij tijdens het Italiaanse voorzitterschap wil leggen op het herstel van de transatlantische betrekkingen. Niet alle commentaren waren negatief. De Britse Times zei zelfs uit te kijken naar Berlusco ni's voorzitterschap, en te ver wachten dat de Italiaanse pre mier wat opwinding zal bren gen in het Europese politieke leven, dat volgens de krant té veel 'grijze poppetjes' kent. Athene/AP - Italië heeft gisteren het voorzitterschap van de Eu ropese Unie overgenomen van Griekenland. Dat was voor Eu ropese kranten van Athene tot Stockholm aanleiding voor kri tische artikelen over de Itali aanse premier Berlusconi. Vooral het gerechtelijke besluit een proces tegen Berlusconi te staken moest het ontgelden. De Zweedse tabloid Expressen noemde Berlusconi 'een onmo gelijke voorzitter' en 'een voor beeld van twee minder fraaie tradities van Italië: corruptie en wantrouwen in de politiek'. De Berliner Zeitung ging een stap verder. „Deze voorzitter is een man die wij uit vrije wil niet de hand zouden schudden." De krant omschreef Berlusconi als een 'louche figuur' die zijn poli tieke en economische macht heeft misbruikt en die dankzij zijn gebrek aan scrupules de rijkste man van Italië kon wor den. Volgens de Grieken zullen de Europeanen nog met liefde gaan terugdenken aan hun pre mier Kostas Simitis, die het af gelopen halfjaar leiding heeft gegeven aan de EU. 'Europa rilt bij de gedachte aan Silvio', schreef het dagblad To Vima. De krant Ethnos publiceerde een cartoon met een in tijgervel geklede Simitis die van de tra peze afdaalt, terwijl Berlusconi als clown de tent binnenkomt. Sommige kranten maakten zich harare/ap - De Verenigde Sta ten hebben gisteren 'met diepe afkeer' gereageerd op persoon lijke aanvallen en racistische uitlatingen in de Zimbabwaan se staatspers tegen de Ameri kaanse minister van buiten landse zaken Colin Powell. In de kranten The Herald en Sun day Mail werd Powell onder meer een 'Oom Tom' genoemd die door 'de gekleurde bevol king van de hele wereld wordt geminacht'. De aanvallen op Powell volgden op een artikel van zijn hand in The New York Times afgelopen week, waarin hij het regime van president Robert Mugabe een dictatuur noemde en buurlan den opriep de Zimbabwaanse president onder druk te zetten om tot een compromis te ko men met de oppositie. De Zim babwaanse minister van infor matie Jonathan Moyo rjoemde Powell om dat artikel eerder al 'een ordinaire leugenaar' die de feiten verdraait en alleen maar luistert naar zijn baas, waarmee hij waarschijnlijk de Ameri kaanse president George Bush bedoelde. Vervolgens zette hij de onder zijn ministerie ressor terende staatskranten tegen de Amerikaanse minister aan het werk. De Amerikaanse ambas sade in Harare veroordeelde de artikelen in een verklaring, en heeft beide kranten ervan be schuldigd herhaaldelijk gebruik te maken van leugens in hun aanvallen op de VS. Volgens de ambassade had Powell alle Zimbabwanen juist opgeroepen om zich te verenigen en de hui dige politieke en economische crisis in het land op te lossen. Besprekingen over de situatie in Zimbabwe staan naar verwach ting hoog op de agenda van president Bush, die volgende week een bezoek brengt aan Afrika. De VS hebben beperkte sancties ingesteld tegen Zim babwe, maar zij zijn ook de grootste leverancier van voed selhulp aan het land. door onze correspondent Windy Kester kopenhagen - Denemarken ondergaat een metamorfose. Het sociaal-democratische en vrijgevochten land dat zo Nederlands aandoet, lijkt steeds strenger te worden, vooral op het gebied van immigratie. 'Liefdesvisa' worden in gesteld, Denen vluchten naar Zweden en het 'juiste gedachtengoed' wordt onderwerp van strijd. U bent Deen, getrouwd met een Turkse en u woont voor uw werk al jaren in Nederland? Uw kinderen gaan binnenkort naar school en u wilt daarom terug naar Denemarken? Pri ma, maar uw vrouw mag niet mee. Zij komt namelijk niet uit een land waarvoor de Denen een zogenoemd 'liefdesvisum' willen instel len. Om de immigratie te beperken en het halen van een bruid in het land van herkomst te ontmoedigen, ontwikkelt Denemarken aller lei nieuwe regels. Maar om te voorkomen dat ook mensen met een partner uit de Verenigde Staten, Australië, Nieuw Zeeland, Canada en Japan hiervan het slachtoffer worden, is er voor hen een speciale 'liefdesverblijfsvergun- ning' ontwikkeld. 'Dit riekt naar een Noord- Europese versie van apartheid', roepen de critici. 'Nee hoor, het is gewoon een manier om de integratie te bevorderen', luidt de offi ciële repliek. Het liefdesvisum is slechts één voorbeeld dat tekenend is voor het Deense politieke debat van de afgelopen anderhalf jaar. De liberalen en conservatieven zitten in het zadel bij de gratie van de populistische Deense Volkspar tij, en vreemdelingen en integratie zijn daar om sleutelwoorden van het nieuwe beleid. De vreemdelingenwet, die deze week precies een jaar geleden is ingevoerd, stelt onder an dere dat je 6800 euro op de bank moet heb ben om met iemand van buiten de EU te kunnen trouwen. Ook moet je kunnen aanto nen een band met Denemarken te hebben, en boven de 24 jaar te zijn. Hoewel de wet nu al een van de strengste van Europa is, heeft de Deense regering nog meer plannetjes in petto om de immigratie aan banden te leggen. Zo is de maximale leeftijd voor familiehereniging nu bijvoorbeeld nog 18 jaar, maar als het aan de regering ligt, heb ben straks alleen kinderen tot 15 jaar het recht zich bij hun ouders in Denemarken te voegen. Daarnaast is een meerderheid van de rege ring er voor om een code met Deense nor men op te stellen voor scholen. De bedoeling is dat 'typisch Deense vrijheden' niet wijken voor de wensen van moslims. Varkensvlees moet daarom gewoon op het menu in de kantine staan en de scheiding van jongens en meisjes dient te allen tijde verboden te zijn. Dat niet iedereen blij is met de nieuwe regels, blijkt overduidelijk uit het feit dat in een jaar tijd zeker 330 gemengde paren de oversteek naar Zweden hebben gemaakt. De meesten van hen vestigen zich in Malmö, net aan de andere kant van de öresund. Denen kunnen hier zonder problemen wonen en eventueel werken, en de trein naar hartje Kopenhagen doet er maar een half uur over. In Zweden kan de buitenlandse geliefde na twee jaar staatsburger worden. Hij of zij is met dit pa pier op zak vervolgens ook welkom in Dene marken. Ook op andere terreinen ondergaat het Scan dinavische land een metamorfose. De Deense media spreken zelfs over de 'strijd om het ge dachtengoed'. Om de Deense normen en waarden weer op de agenda te krijgen, is het volgens de liberalen belangrijk dat de juiste personen op de juiste maatschappelijk rele vante plekken zitten. Zo zijn de leidersposi ties in de wereld van de media, kunst en cul tuur en op de universiteiten het afgelopen jaar allemaal overgenomen door mensen die de regering welgezind zijn. De 'gebruikers-democratie' die de instituten lange tijd kenmerkte, gaat op de schop. Het hippie-vrijstaatje Christiania dat al meer dan dertig jaar een vrijplaats is voor kunstenaars, toeristen, buitenstaanders en soft-drugsge- bruikers, moet plat. En Lars Von Triers nieuwste film 'Dogville' had, zo vindt men nu, nooit subsidie mogen krijgen. De film zou anti-Amerikaans zijn, terwijl Denemarken de VS juist steunde in de oorlog tegen Irak. Maar ook de taal moet veranderen. De Raad voor Deense Taal stelde onlangs dat het woord 'racisme' in het Deens verschillende betekenissen kan hebben, waarvan eentje 'het uitsluiten van bepaalde groepen mensen' is. Met deze definitie kon het hooggerechts hof in een zaak veilig vaststellen dat Volkspar tijleider Pia Kjarsgaard in bepaalde gevallen een racist is. Maar de politica laat het er niet bij zitten, en eist het ontslag van de Taalraad. De gekozen leden dansen volgens haar name lijk nog steeds te veel naar de pijpen van de sociaal-democraten, die vele jaren aan de macht zijn geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5