'Misdaadbestrijding door
kennistekort ineffectief
BINNENLAND
Van 'pontenneger' Kwakoe tot 'waschmeid' Josina
Monument van Besef
Adviesraad stelt verwaarlozing onderzoek criminaliteit vast
Veearts en boer
laks bij controle
op varkenspest
Database met persoonsgegevens van vrijgemaakte Surinamers op internet
Arrestatie buurman voor
moord 'wandelvrouwtje'
CPB: Begrotingstekort
loopt verder op in 2007
Vaker kind thuis
bij oudere moeder
Toename agressie tegen
personeel bus en metro
hi
èei
nge file kijkers
=l botsing op A12
eern - Een vrachtwagen
en portaal heeft geramd bij
^fleern, heeft vanmorgen
chaos op de Al 2 veroor-
kt. In de richting Utrecht
:n gad het verkeer in de och-
iosplspits vanaf Gouda over een
digc^te van maximaal 23 kilome-
jn iifast door automobilisten die
ge- r het ongeval gingen kijken,
ïtuejje rijbaan richting Den
urg^g, waar de vrachtwagen van
's raakte, ontstond een file
'eft 2 kilometer. Gistermiddag
e ml een vrachtwagen in op een
ij zijbp de A2 tussen Leende en
ng knooppunt Leenderheide.
hteri|rbij kwam een 80-jarige
en i om het leven,
lie. Ij
ftuwman neemt
en,ziats Wiarda in
ook
•m haag - Gerard Bouman,
atstqmalig hoofdofficier van
Ift te[tie in Den Haag, wordt
D üejschef van politie Haaglan-
de Dat heeft het ministerie
binnenlandze zaken van-
l bij jj laten weten. Bouman (50)
r- [t per 1 augustus Jan Wiarda
wa£)ie geeft de komende twee
Famijleiding aan politietaken die
een ben te maken met het Ne-
ands voorzitterschap van
luropese Unie in de tweede
t van 2004.
dinsdag 1 juli 2003
iebele
oenFront bezet
s bij de Efteling
rsHEuvEL - Actienetwerk
snFront heeft een actie-
p opgezet in het zogeheten
•nwoud dat de Efteling
s wil laten kappen voor uit-
ding van het attractiepark,
lijfden actievoerders van
jnFront keren zich tegen
Ie noemen de vernietiging
Jlit stuk natuur, stellen ze in
■verklaring. Het Enten-
1, dat in Eftelingtaal
fcmrijk wordt genoemd, is
lectare groot en wordt bin-
jenkele jaren omgedoopt
leen overnachtingsaccom-
Ëatie op eftelingse wijze",
leen woordvoerster van het
Ictiepark. Ondertussen
jt er nog een procedure te-
pe aanleg van het Droom
tij de Raad van State. De
jachting is dat die medio
pmber uitspraak doet.
/-seks 'poging
mishandeling'
Jiem - Het gerechtshof in
Ëem heeft gisteren een met
Jjesmette man uit Leeu-
|en veroordeeld wegens
g tot zware mishandeling
^n celstraf van twee jaar en
naanden. De man had on-
hermde seks met twee
leijarige jongens, al wist hij
lij met HIV was besmet,
gerechtshof in Leeuwarden
brdeelde hem in augustus
I nog tot vijf jaar cel wegens
Tig tot doodslag. Het hof in
Ëem baseert zijn oordeel
T op verklaringen van een
Éeskundige, die op de zit-
tei dat besmetting met HTV
fwoordig niet per definitie
t te leiden tot de dood.
zet al-Aqsa
'terreurlijst
i (diej 5EL j-je Europese Unie
.stoelt maan(iag de organisatie
3t. teAlsa Nederland op de lijst
^s" Verboden terroristische
DonuSperingen gezet. Volgens de
zijn (nale eXperts van de EU
^^sehet om een vereniging die
sen werft voor terreurda-
j n het Midden-Oosten. In
lezier;riand besloot het ministe-
^.~0An buitenlandse zaken al in
om de financiële middelen
h r^le Nederlandse stichting
Hsa te laten bevriezen.
sing op de Europese terro-
ad ver^||jst betekent onder meer
c zo [it nu ook gebeurt in de
re\. esloten landen,
mijn
brede»-»
itie-invallen in
on wagencentra
""'""■ROAM - De politie in Rot-
m heeft vanochtend een
gedaan in een woonwa-
amp aan de Melanchton-
Volgens een woordvoer-
vas het de bedoeling 'een
hennepkwekerijen' te
lantelen. Gisteren heeft de
ie bij een inval in twee
iwagencentra in Gouda 48
e hennepkwekerijen aan-
ffen en ontruimd. Bij de
werden honderd mede-
ers van de Mobiele Een-
(ME) en zestig politieagen-
ïgezet.
iloren vanwege
euren uit flat
voetsluis - Een apparte-
encomplex voor senioren
Uevoetsluis is gisteravond
limd omdat er scheuren in
vel waren ontstaan. Tien-
i bejaarden zijn elders on-
jbracht. Enkele scheuren
a al in de gevel aanwezig,
bouwtechnische ingrepen
fin verdere scheurvorming
oorkomen waardoor het
bewoners niet meer veilig
b hun woning te blijven,
ppartementencomplex
,in 1999 opgeleverd.
ajmsterdajm - Op het Surinameplein In Amsterdam is gis
teravond het Monument van Besef onthuld. Sinds 1993
herdenken voornamelijk Surinamers en Antillianen de
gezamenlijke geschiedenis op het Surinameplein in Am-
sterdam. Vanwege deze 10-jarige traditie vonden veel
mensen het Surinameplein in Amsterdam-West de aan
gewezen plek voor het Nationaal Monument Slavernij
verleden. Dat ging niet door. Het slavernijmonument
werd vorig jaar op 1 juli onthuld in het Oosterpark in Am
sterdam-Oost. Gisteren kreeg het Surinameplein alsnog
haar eigen monument. Foto: ANP/Koen Suyk
den haag/gpd - De misdaadbe
strijding in Nederland is ineffec
tief. Regering, politie en justitie
kampen met een gebrek aan in
zicht, mede doordat het weten
schappelijk onderzoek naar cri
minaliteit is verwaarloosd. Dat
schrijft de Adviesraad voor het
Wetenschaps- en Technologiebe
leid (AWT) aan de premier en de
ministers van binnenlandse za
ken, justitie, economische zaken
en onderwijs.
In het advies pleit de AWT voor
een inhaalslag in de vorm van
een 'Nationaal Regie-orgaan
Misdaadkennis'. Daar moet
kennis bij elkaar worden ge
bracht en veredeld, nieuw on
derzoek worden opgestart. Dat
kost 50 miljoen euro. Ook pleit
de AWT ervoor toponderzoe
kers uit het buitenland naar
Nederland te halen. De advies
raad erkent dat er in Nederland
veel onderzoek wordt gedaan
naar misdaad. „Maar dat is
vooral kortebaan-onderzoek.
Dan gaat het om een concreet
beleidsprobleem van vandaag,
waar we morgen een oplossing
voor willen hebben", zegt Vero-
nique Timmerhuis, secretaris
van de AWT. Volgens de advies
raad moet de regering het aan
durven te kiezen voor meer on
derzoek op een langere termijn.
Als voorbeeld geeft ze de pro
blematiek van de veelplegers.
„Zoek nou eens precies uit
waar de probleemgroepen van
daan komen, hoe ze ontstaan,
waarom ze steeds weer in de
fout gaan." Misdaadonderzoek
moet niet langer hoofdzakelijk
door criminologen en straf
rechtwetenschappers worden
uitgevoerd, stelt de AWT. Zo
moeten psychologen kennis
bijdragen over de psyche van
daders en slachtoffers, econo
men moeten diepgaand onder
zoek doen naar fraude en bio-
technologen naar high-tech-
opsporingsmethoden zoals
dna-onderzoek. Ook universi
teiten en wetenschappers die
van huis uit niet of nauwelijks
onderzoek doen naar criminali
teit, moeten hun maatschappe
lijke verantwoordelijkheid ne
men, aldus Timmerhuis.
De AWT-secretaris beseft dat de
boodschap aan overheid en we
tenschap moeilijk is over te
brengen. „Het is uiteraard
stoerder om steeds maar meer
blauw de straat op te sturen of
alsmaar cellen bij te bouwen.
Maar we hebben een onder
stroom van kennis nodig. Niet
alleen wachten tot zich een
probleem voordoet en dan pas
reageren. Komt er een nieuwe
gsm-techniek op de markt, ga
dan al onderzoeken tot welke
misdrijven dat kan leiden." Vol
gens de AWT is de misdaadbe
strijding in Nederland nu nog
veel te 'doe-gericht'. Timmer
huis: „In de gezondheidszorg,
toch ook een topprioriteit van
de overheid, is het veel vanzelf
sprekender om veel diepgaand
wetenschappelijk onderzoek te
doen. Wat dat betreft is het ei
genlijk onbegrijpelijk dat er
naar criminaliteit, die zoveel
schade veroorzaakt, zo weinig
fundamenteel onderzoek wordt
gedaan."
den haag/gpd - Een nieuwe
grootschalige uitbraak van de
klassieke varkenspest is verre
van denkbeeldig, omdat var
kenshouders en dierenartsen te
laks zijn met de controle van
varkens. Dat concludeert de
Voedsel- en Warenautoriteit
(VWA), de controledienst van
het ministerie van landbouw.
Na de uitbraak van varkenspest
in 1997 stelde het ministerie
van landbouw strenge regels op
om een nieuwe uitbraak te
voorkomen. Zo worden alle
varkensbedrijven regelmatig
doorgelicht, 'gescreend'. Vee
artsen en varkenshouders moe
ten verdachte symptomen bij
varkens direct melden.
Die symptomen, onder andere
koorts en lusteloosheid, komen
ook voor bij andere varkens
ziekten. Toch wordt maar drie
of vier keer per jaar melding ge
maakt van varkens die deze
symptomen hebben.
Wel melden heeft meteen seri
euze consequenties voor de
varkenshouders. Het bedrijf
wordt direct afgesloten en
grondig geïnspecteerd
den haag/gpd - Op 1 juli 1863
werd Kwakoe Stolkt vrij man.
Vierenvijftig was hij, en eigen
dom van Abraham Wolf in Para
maribo. Stolkt werkte als schip
per, oftewel een 'pontenneger'.
Exact 140 jaar na de afschaffing
van de slavernij behoort hij tot
de eerste groep slaven wier per
soonsgegevens op de slavernij-
database van het Nationaal Ar
chief staan.
Lang is onduidelijk geweest wie
de bevrijde slaven waren. Tot
dat historicus Okke ten Hove
vijftien jaar geleden begon aan
een onderzoek naar naamge
ving in de voormalige kolonie.
Aan het eind van dit jaar moet
zijn monsterproject af zijn. Dan
plaats hij alle namen van de
34.000 Afro-Surinamers die op
de eerste juli vrij man werden,
op de slavernij-database van
het Nationaal Archief. Nu staan
alleen de vrijgemaakte slaven
en de slavenhouders van het
district Paramaribo op het net.
Geen voorouders van Kluivert,
Seedorf, Bouterse of Venetiaan.
Die zullen op plantages meer
landinwaarts hebben gewerkt.
De enige prominente Surina
mer van wie de achternaam in
de database voorkomt, is oud-
keeper Stanley Menzo. In 1863
was de toen 48-jarige Josina
Menzo 'waschmeid'.
Van iedere slaaf is de naam, ge
slacht, leeftijd, religie en functie
aangegeven, zover die waren na
te gaan. Slaven in Paramaribo
waren duidelijk anders dan
plantageslaven. Veel bediendes
en timmerlieden, een enkele
Een slaaf die winkelbediende was, kreeg als achternaam 'Winkelman'. Foto: GPD/Roland de Bruin
'roeyer', "voetebooy" of 'karre-
man'. Constant Goddank was
'veldneger', Henriëtte Briks
'veldnegerin'.
Jacobus Boer had als beroep
huisbediende, hoewel hij ten
tijde van de afschaffing slechts
een jaar oud was. Met 'Keti Ko-
ti', zoals de afschaffing in Suri
name wordt genoemd, werd
het inwoneraantal van de kolo
nie in een klap meer dan ver
drievoudigd. Suriname telde
ongeveer 15.000 vrije mensen.
Er waren 34.000 slaven, die als
'bezit' te boek stonden en geen
mening mochten hebben zon
der t bestemming van hun eige
naar. Het overgrote deel van
hen was al in de kolonie gebo
ren.
Iedereen kreeg een Nederland
se achternaam. Een slaaf die
winkelbediende was, kreeg als
achternaam Winkelman.
Graanoogst of Graanschuur kan
duiden op plantagewerk. Van
de 4.000 namen die nu op het
net staan, bestaat tachtig pro
cent al niet meer. Achternamen
werden steevast doorgegeven
door de vrouwen. Trouwen
kwam heel zelden voor. Boven
dien hadden veel slaven geen
directe familie. Toen zij stier
ven, verdween met hen de
naam.
Van de vierduizend slaven is
het leeuwendeel christelijk.
Voor de afschaffing was het
christelijke geloof een voor
waarde om vrijgekocht te wor
den.
Onder de slaven was de Evan
gelische Broeder Gemeente erg
populair. Maar kinderen van
slaven keerden zich af van deze
kerk, aangezien die een actieve
rol had gespeeld tijdens de sla
vernij.
In 1863 beschikte de 'Maat
schappij tot Uitbreiding van het
Christendom onder de slaven
en verdere Heidensche bevol-
emmen/gpd - De arrestatie gis
termorgen van een 29-jarige
straatgenoot als verdachte van
de gruwelmoord op de 79-jari-
ge Johanna Maria van Offeren
heeft de buurt in Emmen ver
bijsterd.
De man is op weg naar zijn
werk voor zijn huis aangehou
den. De arrestatie volgde nadat
afgelopen donderdag bleek dat
zijn dna-profiel overeenkomt
met sporen op de plaats waar
mevrouw Van Offeren in febru
ari verkracht en vermoord is ge
vonden, in een nabijgelegen
bos. De buurt kende het slacht
offer vanwege haar vele wande
lingen als 'het wandelvrouwtje'.
Over motief en bekentenis wil
de politie gisteren niets kwijt
Volgens de buren is de ver
dachte een ogenschijnlijk vrien
delijk en behulpzaam, maar
aan de andere kant een onge
hoord agressief mannetje. „Hij
deinsde er niet voor terug om
zijn vriendin en ook zijn hon
den ernstig toe te takelen.
Daar zijn voorbeelden genoeg
van", vertelt een buurvrouw die
vrij regelmatig contact met hem
had. De vermoedelijke dader
had volgens buurtgenoten tel
kens andere honden. Al langere
tijd wordt in de buurt verteld
dat het slachtoffer de man be
trapte bij het afmaken van een
hond in het bos. Tijdens het re
cherche-onderzoek zijn aan ge
tuigen veel vragen gesteld over
huisdieren.
De buurman behoorde tot 120
mannen die werd gevraagd om
vrijwillig dna af te staan. Hij
wordt de komende dagen ver
hoord. De recherche is een
huiszoeking begonnen, waarbij
ook zijn tuin wordt afgegraven
op zoek naar bewijsmateriaal.
den haag/gpd - Het begrotings
tekort zal in 2007 nog twee mil
jard euro hoger uitpakken dan
voorzien. Dat blijkt uit nieuwe
berekeningen van het Centraal
Plan Bureau (CPB), die gisteren
zijn uitgelekt. Extra bezuinigin
gen zijn de komende jaren
daardoor onontkoombaar.
Premier Balkenende gaf afgelo
pen vrijdag aan dat in 2004 in
ieder geval meer gesneden
moet worden om het begro
tingstekort binnen de perken te
houden.
Uit de jongste CPB-cijfers blijkt
dat de tegenvallers voor 2004
ook invloed hebben op het be
grotingstekort voor de volgende
jaren.
In 2007 komt het kabinet 0,9
procent tekort in plaats van de
geraamde 0,5 procent. Om dat
verschil weg te werken moet in
2007 voor 2 miljard euro extra
bezuinigd worden, bovenop de
13,5 miljard euro die reeds zijn
afgesproken.
Het is echter nog onduidelijk of
dat hele bedrag daadwerkelijk
moet worden gekort op de di
verse begrotingen. Een deel van
de tegenvaller is namelijk tijde
lijk.
Die tekorten hoeft het kabinet
niet per se op te vangen met ex
tra bezuinigingen. Hoe groot de
(advertentie)
VMBO-t
HAVO in
VWO
ERASMUS COLLEGE
EEN GESLAAGDE ZET
jËÈʱ HAARLEM
I^R^^HVIietsorgstraat 15
^p.;tel. 023 542
85 60
Vestigingen in Eindhoven,
Haarlem, Maastricht en Rotterdam
Tel. alg. secretariaat: 040 251 81 14
tijdelijke tegenvallers zijn is nog
niet bekend.
In 2004 loopt het financierings
tekort op tot 2,6 procent. Het
kabinet heeft afgesproken het
tekort onder geen beding boven
de 2,5 procent te laten uitko
men. De jaren daarna wordt het
tekort weliswaar ook hoger dan
gepland, maar blijft het bene
den de 2,5 procent.
Balkenende gaf de afgelopen
week wel aan dat de economie
in een veel rapper tempo ver
slechtert dan eerder aangeno
men. Als die trend doorzet
moet het kabinet zijn huiswerk
gaan overdoen en zal er alsnog
fors meer gesneden moeten
worden.
Een kleine troost voor het kabi
net is de dalende rente. Bij het
schrijven van het regeerak
koord ging het kabinet nog uit
van een rente van vier procent.
Vorige week bleek echter dat
minister Zalm slechts 2,75 pro
cent rente hoefde te geven op
de nieuwe staatslening. „Dat
voordeel wordt meer dan teniet
gedaan door de groeiende
staatsschuld. Nu het tekort ho
ger wordt moeten we veel meer
lenen en daar weegt een lagere
rente niet tegen op", aldus een
woordvoerder van het ministe
rie van financiën.
voorburg/anp - Het aantal ou
derparen met nog thuiswonen
de kinderen in Nederland waar
van de moeder 50+ is, verdub
belt in de periode tot en met
2020 bijna: tot een kleine
600.000. Oorzaak is het uitstel
len van het moederschap.
In 1975 kregen vrouwen gemid
deld op 25-jarige leeftijd hun
eerste kind, vorig jaar was dat
rond hun 29ste jaar, zo blijkt uit
cijfers van het CBS. Het CBS
verwacht geen verdere verho
ging van de leeftijd. Het aantal
paren met thuiswonende kin
deren is in 2020 nog hetzelfde,
maar de leeftijden veranderen.
Slavenarchief
uniek in wereld
Een dag voordat Neder
land herdenkt dat het
140 jaar geleden de sla
vernij afschafte, presen
teerde het Nationaal Ar
chief gisteren de website
"Vrij in Suriname'. Ner
gens anders ter wereld
kunnen nazaten van sla
ven zo eenvoudig infor
matie over hun voorou
ders vinden. Het volstaat
te surfen naar 'www.na-
tionaalarchief.nl/vrij-in-
suriname'. Daar vindt de
geïnteresseerde de volle
dige naam, eigenaar, be
roep, religie en de leef
tijd van de slaaf op het
moment van vrijlating.
king in de Colonie Suriname'
over drie slaven.
Wat er van Kwakoe Stolkt is ge
worden, is via de database niet
terug te vinden. Zeker is dat hij
net als alle andere slaven drie
dagen vrij kreeg om te feesten.
Daama was hij verplicht nog
.tien jaar te werken bij zijn oude
meester, die voor het 'verlies'
van zijn werkkracht driehon
derd gulden compensatie kreeg
van de overheid. In de Neder
landse grote steden woont geen
Stolkt. Misschien was 'Kwakoe
de pontenneger' de eerste, laat
ste en enige van de familie
Stolkt.
veilig. Opvallend is ook dat
minder ondervraagden zich on
veilig of zeer onveilig zegt te
voelen: dat daalde in de afgelo
pen twaalf maanden van 58
naar 52 procent.
Als oplossing zien de openbaar-
vervoermedewerkers het liefst
meer camera's die de passa
giers in de gaten houden, een
betere bescherming van hun
bestuurdersplaats en een beter
intern communicatiesysteem.
Sommigen pleiten ook voor
handboeien en pepperspray
om zich te verdedigen.
den haag/anp - De agressie te
gen bestuurders, controleurs en
andere medewerkers van het
openbaar vervoer is in het afge
lopen jaar toegenomen. Bijna
driekwart (73 procent) van hen
kreeg te maken met lichte tot
ernstige incidenten tegen 62
procent in het jaar daarvoor.
Dat blijkt uit een concept van
een onderzoek dat is uitgevoerd
in opdracht van het ministerie
van verkeer en waterstaat onder
2000 bus-, tram- en metrome
dewerkers van vijftien vervoers
bedrijven. Treinpersoneel deed
niet mee aan de enquête.
In de helft van de gevallen be
treft het zwaardere incidenten
als mishandeling, diefstal en
bedreiging. Bij de rest gaat het
om lastigvallen en pesten. Me-
tromedewerkers krijgen het
vaakst te maken met agressieve
passagiers en buspersoneel het
minst.
Van de metromedewerkers
krijgt 60 procent te maken met
de ergste en ook strafbare vor
men van agressie, zoals mis
handeling en bedreiging. Zij ge
ven met 4,9 dan ook het laagste
cijfer voor hun veiligheid.
Tram- en buspersoneel geeft er
een magere zes voor.
De meeste incidenten doen
zich voor bij centraal stations
en op werkdagen tussen zeven
uur 's ochtends en half tien 's
avonds. Het personeel voelt
zich juist op zaterdag het minst
(advertentie)
VMBO-t JZ
HAVO in 2
vwo ,2»
ERASMUS COLLEGE
EEN GESLAAGDE ZET
HAARLEM
IVIietsorgstraat 15
I. 023 542 85 60
vww.erasmuscollege.com
