Directiekamer als liefdeskamer
KUNST CULTUUR
Holland Symfonia kiest voor dirigent Goodman
Festival Mundial viert de
grande finale met 70 acts
Abdelkader Benali zet handtekeningen
Theatergroep Max benut alle uithoeken van Leidse Schouwburg
Verveelde vissersvrouwe
vervelen publiek niet
Muziek Play In op Stadhuisplei
DONDERDAG 12 JUNI 2003
Paul van Vliet.
Foto: GPD/Pan Sok
Dichtbundel
voor patiënten
leiden - Op 16 juni wordt in het
Diaconessenhuis in Leiden een
speciale dichtbundel gepresen
teerd. De teksten in het boekje
- onder meer van de hand van
Paul van Vliet, Ida Gerhardt, Li-
selore Gerritsen. Huub Ooster
huis en Anna Enquist - gaan
over 'gevoelens waar je juist als
patiënt mee te maken kunt
hebben'. De Alphense kunste
nares Marrie Scheltes heeft 25
tekeningen in pastelkrijt en
potlood bij de teksten gemaakt.
Ook gaat het boekje vergezeld
van een bijpassende boekenleg
ger, die de patiënten duidelijk
maakt met wie zij contact kun
nen opnemen als er behoefte is
aan een gesprek of een luiste
rend oor.
Miljoenen voor
zilver Gutmann
londen - Zilver uit de zoge
noemde Gutmann-collectie
heeft gisteren op een veiling in
Londen enkele miljoenen eu
ro's opgebracht De zeldzame
Duitse kroes en twee bekers uit
de 16de en 17de eeuw waren de
afgelopen 48 jaar in het Rijks
museum in Amsterdam ten
toongesteld. De Nederlandse
overheid gaf de zilversmeed
kunst samen met andere kunst
objecten vorig jaar terug aan de
erven van de Gutmann s. Hun
voorouders waren aan het be
gin van de Tweede Wereldoor
log gedwongen hun bezittingen
aan de nazi's af te staan. Mid
den mei verwisselden voorwer
pen uit de Gutmann-collectie
bij een veiling in Amsterdam
voor bijna een miljoen euro van
eigenaar.
door Hans Visser
amsterdajm/leiden/gpd - De
Britse dirigent Roy Goodman
wordt de eerste chef-dirigent in
de geschiedenis van het orkest
Holland Symfonia. dat een jaar
geleden ontstond na een fusie
van het Noordhollands Philhar-
monisch Orkest en het Neder
land Balletorkest. Goodman,
die al regelmatig met beide
voormalige orkesten optrad,
werd gisterochtend in het Am
sterdamse Muziektheater voor
gesteld aan de pers. Holland
Symfonia is komend seizoen
ook weer te beluisteren in de
Stadsgehoorzaal in Leiden.
Nadat een aantal dirigenten het
afgelopen seizoen als gast een
paar keer 'op zicht' was ge
weest, werd volgens directeur
Maurits Haenen van Holland
Symfonia vorige maand opeens
duidelijk dat Goodman de man
was die het orkest nodig had.
Met Goodman heeft het orkest
een dirigent, wiens repertoire
zich uitstrekt van Monteverdi
tot en met vandaag. Zijn speci
aliteit is de muziek van Mozart,
Beethoven en Haydn, repertoi
re dat geldt als ideaal voor een
orkestcultuur in opbouw.
„Het moet een orkest worden,
dat een eigen, herkenbaar ge
luid heeft en dat daar op trots
op is en dat ook uitstraalt." Zo
ziet Roy Goodman zijn op
dracht als chef-dirigent van de
vorig jaar gefuseerde orkesten.
„Al die mensen moeten nu een
eenheid worden, echte collega's
van elkaar. Mensen die het bes
te uit een ander naar boven wil
len halen. En dat lukt pas als ze
trots kunnen zijn op hun pres
taties en samen kunnen delen
in het succes. Ik merk bij voor
beeld dat de strijkers nog aan
elkaar moeten wennen."
„Maar als ik ze kan motiveren
zal dat beslist lukken. Zeker als
we straks ook in de provinciale
theaters voor volle zaken kun
nen spelen. Dan zit daar een
trots orkest. Geen mensen die
even hun werk komen doen en
misschien op een stil moment
in hun neus gaan zitten peute
ren, maar musici die laten mer
ken dat ze zelf ook genieten."
„Een orkest dus dat contact wil
maken met zijn publiek. Daar
om houd ik ervan om zelf tij
dens concerten stukken bij het
publiek met een praatje te in
troduceren. Op die manier kun
je de mensen in de zaal beter
betrekken bij wat je doet. En
waarom zou dat in Nederland
niet kunnen? Er is hier zo'n
enorm publiek met ook nog zo
veel culturen, die moeten toch
ook een honger krijgen naar
mooie muziek."
Goodman is op dit moment
chef-dirigent van het Canadese
Minatoba Orchestra, artistiek
leider van The European Union
Baroque Orchestra en eerste
gastdirigent van de Noord-
Zweedse Opera. In Nederland
dirigeerde hij onder meer het
Amsterdams Barok Orkest,
Combattimento Consort Am
sterdam, de Nederlandse Bach-
vereniging, Nieuw Sinfonietta,
het Residentie Orkest, het Rot
terdams Philharmonisch Orkest
en in het buitenland onder an
dere het Engels Kamerorkest,
The English National Opera,
The Houston Grand Opera en
de opera van San Francisco.
Komende maand dirigeert hij
drie avonden het Radio Kamer
orkest tijdens het Mozart Festi
val van de Robeco Reeks in het
Amsterdamse Concertgebouw.
De in 1951 geboren Goodman
was aanvankelijk concertmees
ter en vioolsolist bij dirigenten
als Ton Koopman, Frans Brug
gen en Simon Rattle. Hij was
ook medeoprichter van The
Brandenburg Consort, leidde
jarenlang The Hannover Band
en nam met diverse orkesten
ruim 120 cd's op, onder meer
met 60 van de 104 symfonieën
van Haydn en alle symfonieën
van Beethoven, Schubert en
Schumann.
Het grote publiek kan op 30 au
gustus kennismaken met Good
man en zijn nieuwe orkest, tij
dens de Amsterdamse Uit
markt.
leiden - Compleet verlaten oogt de Breestraat op deze zomerse
woensdagavond. Alleen de voorgevel van boekhandel De Kier biedt
een buitengewone aanblik: fietsen leunen in stapels tegen elkaar aan,
achter de etalageruiten brandt licht. Het mag dan echt terrassenweer
zijn, de tientallen bezoekers van de boekwinkel vinden het geen punt
deze avond onder kunstlicht door te brengen. Reden van hun komst:
Abdelkader Benali. De winnaar van de Libris Literatuurprijs 2003
maakt momenteel een tourneetje langs Nederlandse boekhandels en
deed gisteren zijn thuisstad Leiden aan. Onno Blom, journalist voor
Trouw, voelde de schrijver bij deze gelegenheid over zijn laatste pen
nenvrucht aan de tand, een boek waarin multicultureel Rotterdam
centraal staat. Voor wie wilde, zette de Leidenaar na afloop een krab
beltje in zijn of haar exemplaar van 'De Langverwachte'.
Foto: Taco van der Eb
tuburg/gpd - Bijna twee weken
is het al in volle gang. Onder het
motto 'Eén wereld, één toe
komst'. Met vele optredens van
ruim 140 artiesten uit Afrika, La-
tijns-Amerika en Azië, verspreid
door het land. Met een weekend
gewijd aan cultuur voor en door
kinderen, in Tilburg. Met een de
bat in het hart van de politiek,
Den Haag.
Maar hét uithangbord van Fes
tival Mundial is voor heel veel
mensen toch nog altijd het slot-
weekeinde in het Tilburgse Leij-
park. Komende zaterdag en
zondag is dat park opnieuw de
plek voor een 'grande finale'.
Met in totaal zo'n zeventig acts
op het gebied van muziek en
andere cultuur uit de wijde we
reld. Zestien van die groepen
vallen onder de vlag Mundial
on Tour. Zij krijgen deze weken
voor het eerst de kans zich aan
een westers publiek te tonen,
ervaring op te doen en zodanig
te groeien dat ze op den duur
van hun artistieke werk kunnen
leven en anderen mee kunnen
trekken.
Een van de trekpleisters is Mer
cy Myra, een 28-jarige topzan-
door Theo de With
vervolg van voorpagina
leiden - De directiekamer in de
Leidse Schouwburg is omgeto
verd in een liefdeskamer. Op de
plek van het bureau van directeur
Bart van Mossel staat een kings
ize roze bed. Theatergroep Max is
neergestreken in het theater aan
de Oude Vest en dat zullen de
medewerkers weten ook. In
plaats van op het podium wordt
er gespeeld in onder meer de foy
er, het trappenhuis, de tuin en de
directiekamer.
Met de voorstelling 'De 5e Ka
mer' levert Moniek Merkx haar
visitekaartje af. Zij is sinds be
gin dit jaar de nieuwe artistiek
leider van theatergroep Max
(voorheen Maccus) uit Delft.
Deze jeugdvoorstelling is met
een geselecteerd voor het Thea
terfestival in Amsterdam en
Antwerpen en daarmee inge
deeld bij de eredivisie van de
theaterwereld. „Ik heb ook nog
nooit zoveel complimenten ge
kregen", zegt Moniek Merkx.
„Iedereen ervaart 'De 5e Ka
mer' als een enorme beleve
nis."
Het was oorspronkelijk de be
doeling het stuk alleen in vijf
Zuid-Hollandse steden te spe
len. Na Delft, Rotterdam, Dor
drecht en Spijkenisse zou Lei
den deze week de tournee af
sluiten. Door de selectie voor
het Theaterfestival krijgt de
voorstelling nog een staartje.
„Mijn idee was om eerst in
Zuid-Holland maar eens duide
lijk te maken wie we zijri. Max
op de kaart te zetten."
In de Leidse Schouwburg wor
den deze week voorstellingen
gegeven voor scholen. Het 'ge
wone publiek' is zaterdag en
zondag welkom. Er mogen per
voorstelling maximaal 75 be
zoekers binnen. Deze toe
schouwers worden door zeven
merkwaardige figuren meege
nomen op een reis langs onver
wachte plekken in het theater.
De schouwburg wordt conse
quent het 'huis van verlangen'
genoemd. Er wordt gezocht
naar het ultieme verlangen. El
ke plek lost andere verlangens
in. In de foyer wordt snoepgoed
gepresenteerd dat gezond is.
Op de trap wordt elke prestatie
met een voldoende gehono
reerd. In de tuin wordt het ver
langen naar het onbekende in
gelost En wie naar liefde hun
kert, kan in de kamer van direc
teur Van Mossel terecht
„Eigenlijk zou daarvoor de ka
pelzaal van K&O worden ge
bruikt", vertelt hij. „Maar die is
door de brandweer afjgekeurd.
En dus is men uitgeweken naar
mijn kamer. Ik ben tot na het
weekeinde verbannen." In
plaats van een keurige kan met
koffie wordt er in de directieka
mer nu een liefdesdrank ge
brouwen. De meeste kinderen
In de tuin naast de Leidse Schouwburg kijken kinderen geboeid naar e
Taco van der Eb
i scène uit de voorstelling 'De 5e Kamer" van theatergroep Max. Foto:
weigeren te drinken van de roze
substantie met schuimkraag.
„Getver. Ik ga echt niet drinken
uit een beker waar iemand an
ders uit heeft gedronken",
gruwt een meisje.
Het is theater zoals Moniek
Merkx het wil maken: buiten de
gebaande paden. „Het moet
niet al te voorspelbaar zijn. Ik
'Leiden verdient eigen theatergezelschap'
leiden - Theatergroep Max is
uit het eigen theatertje in
Delft gegroeid en daarom op
zoek naar een ruimere behui
zing. Dat hoeft niet per se in
Delft te zijn. „Leiden is ook
een optie", zegt Moniek
Merkx. „Een stad als Leiden
verdient eigenlijk wel een ei
gen gezelschap."
Merkx is de afgelopen week
van diverse kanten gewezen
op het terrein van voormalige
meelfabriek De Sleutels, aan
de Oosterkerkstraat, dat deels
een culturele bestemming
moet krijgen. De artistiek lei
der van Max wil er daarom
een kijkje nemen. „Er moet
ruimte zijn voor een theater,
maar ook voor een soort labo
ratorium waar theatermakers
aan de slag kunnen die nog
niet eerder met kinderen heb
ben gewerkt"
Bart van Mossel, directeur
van de Leidse Schouwburg,
zou de komst van Max een
aanwinst voor de stad vinden.
„In de schouwburg kunnen
we mooie dingen laten zien,
maar het is ook goed als er in
de stad zelf mooie dingen
worden gemaakt.
Van Mossel zegt bereid te zijn
de juiste mensen met elkaar
in contact te brengen. „Een
jaar of drie geleden hebben
we geprobeerd het gezelschap
Laagland naar Leiden te ha
len. Dat liep stuk op de finan-
ciëring. De gemeente Leiden
stelde toen geen geld beschik
baar en Sittard weL"
wil het jeugdtheater een vol
wassen uitstraling geven.
Jeugdtheater is ook een ver
keerde term. Het moet net als
met de film voor alle leeftijden
zijn. Met T)e 5e Kamer' wil ik
een groter publiek bereiken. Al
le kinderen hebben geheime
verlangens en herkennen zich
in de voorstelling. De volwas
sen bezoekers zien weer de filo
sofische gedachte erachter."
Het bevalt Merkx heel goed om
een week in een schouwburg te
bivakkeren. „Je kunt het theater
naar je hand zetten. Dat is
heerlijk. Op die manier werk je
heel anders dan wanneer je vier
uur de tijd hebt om een decor
op te bouwen, een uur om te
spelen en daarna weer kunt af
bouwen. Ik heb die artistieke
uitdaging nodig. Die vrijheid
heb ik bij mijn aantreden als ar
tistiek leider ook geëist. Ik wil
kunnen experimenteren met
formaat, met aantal acteurs,
met video. Succes kan ik niet
garanderen. Theater maken is
geen invuloefening."
Het publiek is inmiddels aange
komen in de vijfde kamer, ge
creëerd achter het toneeldoek.
Een aantal wensen weten de
acteurs hier te vervullen. Be
zoekers kunnen door middel
van video-projectie figureren
als finalist in Idols of als Super
man over New York vliegen.
Andere kinderen houden hun
diepste verlangens verborgen in
het diepst van hun ziel.
De 5e Kamer* door theater
groep Max, zaterdag 14 en
zondag 15 juni, 14.30 en 19.00
uur, Leidse Schouwburg, tel.
071-5163888.
geres uit Kenia. Ze zingt over
onbetrouwbare vrienden, over
het effect van geroddel, over
mannen die hun vrouw slaan,
over de verhoudingen tussen
platteland en stad, over leven
zonder geld, over relaties vol
niet nagekomen beloftes en,
natuurlijk, over de liefde. Haar
optredens vormen een staal
kaart van wat urban African
music te bieden heeft: veel R
B, maar ook hiphop, soul, funk
en soms zelfs een housebeat.
Zo uk is als dansmuziek wereld
wijd bekend dankzij uitvinder
en ambassadeur Kassav'. Na
een adempauze in de jaren ne
gentig is hét explosieve Frans-
Antilliaanse gezelschap weer te
rug op het podium. De uitsmij
ter op Mundial.
Uitwisselen van westerse groo
ves en traditionele muziek. Die
uitdaging zocht de Amsterdam
se dj MPS Pilot in West-Afrika.
Hij draaide in clubs te Bamako
en ontmoette er de vrouwen
groep Mali Mussow, met wie hij
op Mundial een dance-act
brengt. Ook op het festival is de
zangeres Mariza. Met haar de
buut 'Fado em mim', scoorde
ze platina in haar eigen land
Portugal. De recente opvolger
'Fado curvo' is wederom een
succes. Dankzij Mariza luiste-
Le
co
ren er weer jongeren naar
passionele Portugese sta
blues.
Onder de artiesten zijn vei
de Malinese zanger Salif Ki
La Troupe Lenga, een zang
dansgroep van het weesl i
Cafor uit Burkina Faso en
Frères Guissé, broers uit S«
gal die met hun Nederlan
vakbroeders van het Paul
Kemenade Quintet recent 1
cd maakten.
De reeks podia en plei
het Leijpark is er om te
zien en horen dat de
groter, kleurrijker en inti
santer is als je er voor opent
staan en bereid bent uit te
selen. Bevorderen van
zijds begrip, waardering en
peet voor andere culturen,
is de doelstelling van Fi
Mundial. Het debat
houden hoort daarbij. V<
dat Mundial een nieuw pi
in het leven heeft geri
Wereldvenster. De plek
twee dagen lang thema's oj
gebied van internationale
menwerking en multicultui
samenleving worden beh
deld.
Festival Mundial, zaterdag
en zondag 15 juni, Leijpi
Ringbaan Zuid, Tilburg.
theater recensie
Joris Rietbroek
Voorstelling: 'Als de kikkers in zee
zwemmen' door Theatergroep RANK.
Regie: Sharon Bakker Gezien: 11/6,
Eiland de Grote Hem, Roelofarendsveen.
Nog te zien aldaar 13/6 (19:15 uur) en
15/6 (14:15 uur en 19:15 uur). Kaarten
verkrijgbaar bij boekhandel Veenerick,
071-3316033
In een comfortabel theater een
voorstelling over de beslomme
ringen van acht vissersvrouwen
belajken? Niet bij theatergroep
RANK uit Roelofarendsveen.
Regisseur Sharon Bakker, stu
dente. aan het conservatorium
en aan de Koninklijke Acade
mie voor Beeldende Kunsten,
bedacht dat een voorstelling
met die inhoud op een passen
der locatie gespeeld moet wor
den. Daarom speelt RANK haar
tweede stuk in de open lucht op
eiland de Grote Hem, middenin
het Braassemermeer. Het pu
bliek wordt vanaf de Witte Sin
gel in Roelofarendsveen per
sloep naar het eiland ver
scheept. Geluid en muziek bij
de voorstelling zijn te horen op
zelf meegebrachte radio's via
een etherfrequentie.
Aangekomen op de Hem zitten
acht jonge actrices klaar om
met hun spel te beginnen. 'Als
de kikkers in zee zwemmen'
gaat over acht vissersvrouwen
die altijd bij elkaar komen als
hun mannen met hun vissers
boot de Kalamari de zee op
gaan. De vrouwen eten samen,
ze praten over het leven en
daarnaast heeft iedere vrouw
wel een eigen manier omh ide
tijd en de snel toeslaande san
veling te verdrijven. Zo kan
effie geen moment van de
stilzitten en moet ze van z ppoi
zelf constant sporten. Ge cKin
zet haar soms pessimistis
gedachten om in gedichten ad.
Josje poetst het liefst de I line
dag haar geweer schoon. egd
Maar dan slaat het noodloi n, gi
er woedt een zware storm
zee en er komen SOS-berid
binnen. De vrouwen kun hzel
niet anders dan afwachten
doorgaan met hun dagel titig
beslommeringen. Een sp<"
'Schipper mag ik ovei
kan geen leven in de brouv t ai
brengen. „Nou dat was geze ndf
dat moeten we vaker dofttr
klinkt het verveeld. Ze
nen de meest vreemde diéktil
om hun mannen te redbj
Met enorme opblaas:
schoenen bijvoorbeeld, of 0 g d
het leegdrinken van de zee tkoi
dat de mannen naar huis l ing
nen lopen.
De acht meiden - ze zijn tusi pu
de 16 en 19 jaar - hebbe: nva
persoonlijkheden van hun rit c
len zelf ingevuld. De vaal
moristische dialogen en nu
logen zijn grotendeels ontc wde
door improvisaties. Daaro Ipi
blijft het spel ook tijdens ijk
voorstelling spontaan. Bc eth<
Koek en Anouk Hoogenbt ercii
springen er qua spel uit e
ten met respectievelijk Ansfc n
Ankie herkenbare karal
neer. 'Als de kikkers
zwemmen' is een geslaagd mi
periment dat benieuwd m At
naar de volgende initiatie ing.
van RANK.
leiden - Elke muzikant die een
blaasinstrument bespeelt, of
een slaginstrument, die voorko
men in de wereld van de har
monie, fanfare en brassband,
kan zaterdag weer aan de bak
op het Stadhuisplein. Daar
vindt de derde editie van de
Leidse Muziek Play In plaats.
Voorafgaand aan het concert
van 15.00 uur zijn er twee
openbare repetities van elk 45
minuten. De eerste begint om
10.45 uur, de tweede om 12.45
uur. Na de laatste repetitie is
deelname niet meer mogelijk.
Maar dat is dan ook de 0
restrictie, want verder is
doen makkelijk, volgens d<
ganisatie. Muzikanten kur (er
gewoon langskomen, de
ziekmap in ontvangst ne' ,r(jt
en in het orkest op het
podium gaan zitten. Vo
aanmelden kan natuurlijk»
Tijdens het concert wortï
een collecte gehouden ten!
van het Anjerfonds. Meer if nl x
matie is te vinden op v rzu1
.leidsemuziekplayin.nl, vt
is informatie ook telefonist
krijgen: 071-5820790.