Brand in ramptrein
was mogelijk opzet
BUITENLAND
Israël geeft voorrang aan eigen versie van wegenkaart
Top Midden-Oosten begin volgende week
WHO: SARS in Taiwan
nog niet onder controle
Duitse getuige in Kaprun zag iemand in cabine
Japan komt met schrik
vrij bij zware aardschok
Vlaamse politie zit met
zwijgende vreemdeling
Aanvallers Irak doden Amerikanen
est-records
lopende band
ANDU - De 32-jarige
(rikaan Sibusiso Vilane
isteren als eerste zwarte
n de top van de Mount
bereikt, en twee Nepa-
brpa's hebben het snel-
icord voor de beklim-
ebroken. Morgen is het
aai- geleden dat de hoog-
j ter wereld voor het
erd bedwongen. Een van
k sherpa's brak nog een
'door de berg voor de
de keer te beklimmen,
rpa's deden er elf uur
>n uur sneller dan het
iecord van slechts drie
{eleden.
ppige steen'
t oud beeldje
kc-rabat - Een mensvor-
een die jarenlang als
is gebruikt, blijkt een
oudste kunstvoorwer-
wereld. Een Australi-
pert voor prehistorische
ntdekte dat het een
i jaar oude sculptuur be-
dat een archeoloog uit
tse Marburg hem de
ad getoond. De Duitser
5 steen negen jaar gele-
Marokko. Hij gebruikte
ippige steentje' als speel-
yzijn handen.
ibord Turkije
driekenland
Bon - Griekenland en
hebben gisteren een
ikomst ondertekend die
Nning tussen beide aarts-
moet verminderen. Het
in vertrouwen' moet
le wederzijdse openheid
air gebied vergroten. De
ikomst voorziet in regel-
ontmoetingen tussen de
dingen van beide lan-
wisselen beide landen
^personeel uit, en komt
"Utensieve samenwer-
e|sen militaire hospitalen
Ijë en Griekenland.
aa eist 136
"ns in Congo
'riet ebblavirus heeft in
en vpp Congo-Brazza-
mensen het leven ge
it is maandag gemeld
^'Afrikaanse Ontwikke
lk (BAD). Er zijn in het
175 gevallen van de
eregistreerd. Ebola kan
Wrden genezen en er be
en vaccin, zodat de
170 procent van de ge-
pdeüjk is. Patiënten
meestal aan ernstige in-
bloedingen.
rbaten Israël
in jongen (11)
iH - Israëlische militai-
ben gisteren op de
een 11-jarige jongen
ichoten. Zij openden
r op een groep met ste
lende Palestijnen in het
jwat Aniseet, bij Ramal-
jongetje werd in zijn
ïtroffen. In hetzelfde
loten soldaten enkele
_eleden een moeder van
deren dood.
lisconi lijdt
es in Rome
lij lokale verkiezingen
heeft de centrumrecht-
ie van premier Berlus-
'ete provincie Rome de
Iheid verloren. Winnaar
werkend links. De
igen van zondag en gis-
een kwart van de ItaB-
iovincies golden als een
Berlusconi. De schade
lusconi's partij Forza
1; t in de rest van het
riL erkt. De machtsver-
qj tussen links en rechts
'r vrijwel ongewijzigd,
acI-
je Algerije
jiiet gered
jïkou - Het elfjarige
s at zaterdag onder de
van een gebouw in
stad Boumerdès
tdekt, is dood. Red-
rkers hebben haar li-
isteren onder het puin
gehaald. Speurhonden
63n het meisje vier dagen
3Jwoestende aardbe-
kon vertellen dat ze Sa-
ette en hoe oud ze was.
ngswerkers hebben op
ëlijke manieren gepro-
^ar te bevrijden, maar
.werd zij verpletterd
Wij omvallende pilaar in
a<uw.
jd ise leider
jkt Moskou
- De Chinese president
Hu Jintao be-
,zijn eerste buitenland
staatshoofd buurland
Vandaag heeft hij een
s Ing met president Poe-
i.e agenda staat onder
Qbreiding van de politie-
ginomische banden tus-
:ootmachten. Boven-
Moskou en Peking
vinden voor het
ay )ver het Noord-Kore-
)2^omprogramma.
taipei-toronto/dpa-Rtr-anp -
Het SARS-virus blijft in Taiwan
zeer snel om zich heen grijpen,
ook al stelt het land de epidemie
onder controle te hebben. Dat
heeft de Wereldgezondheidsor
ganisatie (WHO) vandaag ge
zegd. Volgens de WHO heeft de
epidemie in Taiwan haar piek
nog niet bereikt, omdat er nog
steeds mensen in ziekenhuizen
worden besmet.
Taiwan meldde vandaag elf
nieuwe verdachte gevallen en
vier SARS-doden. Daarmee
komt het aantal besmettingen
op 585 en het aantal doden op
76. Dat is volgens de WHO meer
dan het dubbele van het aantal
in Singapore, dat al zo zwaar
was getroffen. Ruim honderd
mensen in Taiwan zijn weer op
geknapt.
De WHO heeft de Canadese me
tropool Toronto weer op de lijst
van oorden waar SARS heerst,
nu acht nieuwe gevallen zijn be
vestigd. De stad werd twee we
ken geleden nog van de lijst ge
schrapt. Toronto is de enige
plaats buiten Azië waar SARS le
vens heeft geëist. Zondag over
leden drie patiënten. Daarmee
staat het dodental in Canada op
27.
De WHO heeft beklemtoond dat
toevoeging aan de lijst geen
waarschuwing tegen het reizen
naar Toronto of Canada in
houdt. Die waarschuwing wordt
pas gegeven indien er meer dan
zestig gevallen zijn, en er gedu
rende een bepaalde periode da
gelijks vijf nieuwe gevallen bij
komen.
De Canadese regering vreest
echter al voor de gevolgen voor
de economie van het land. „Dit
zal zeer ernstige consequenties
hebben voor Toronto en de hele
natie", zei de Canadese minister
van buitenlandse zaken Graham
gisteren in Berlijn.
De bakermat van SARS is China.
Daar lijkt de ziekte op zijn re
tour, omdat het aantal nieuwe
gevallen afneemt. China telde
gisteren negen nieuwe patiën
ten.
Het is voor het eerst sinds de re
gering in april erkende dat de
ziekte zich explosief verspreidde
dat het aantal nieuwe gevallen
onder de tien ligt.
salzburg/gpd - De ramp met de
skitrein in het Oostenrijkse Kap
run in november 2000 is moge
lijk veroorzaakt door brandstich
ting. Bij het drama vonden 155
mensen de dood, onder wie twee
Nederlanders. De Oostenrijkse
justitie is een onderzoek naar
mogelijke brandstichting begon
nen, naar aanleiding van de ge
tuigenis van een Duitse overle
vende
De Duitser heeft onder ede ver
klaard dat hij kort voor het ver
trek van de trein iemand in de
cabine van de bestuurder heeft
zien stappen. Deze persoon
heeft korte tijd op de stoel van
de bestuurder gezeten, om
daarna weer uit te stappen. On
derzoek na de ramp leerde dat
het vuur is begonnen in de be
stuurderscabine, die tijdens de
fatale rit onbemand was.
Volgens brandexpert en recht
bankadviseur Helmut Prader is
brandstichting niet meer uit te
sluiten.
Hij kwam tot die conclusie na
drie dagen van intern beraad
over de getuigenis van de Duit
ser. „Tot nu toe waren er nog
geen duidelijke aanwijzingen
voor brandstichting. Op basis
van de getuigenis moet deze
mogelijkheid nu serieus worden
onderzocht", aldus Prader. De
rechter houdt er echter ook re
kening mee dat een toerist zich
in de deuren heeft vergist.
Namens de Kapruner Gletscher-
bahnen, de exploitant van de
trein, zei woordvoorder Harald
Schiffl: Alles moet geprobeerd
worden om de ware oorzaak
van het ongeluk te achterhalen."
Tot nog toe is er altijd van uitge
gaan dat het vuur was ontstaan
door een defecte kachel in de
trein, waardoor weglekkende
remvloeistof is ontbrand. De ex
ploitant zou kunnen worden
veroordeeld als slecht onder
houd aan het drama ten grond
slag heeft gelegen.
In Salzburg staan sinds juni vo
rig jaar zestien mensen terecht
vanwege de ramp. Volgens een
advocaat van de verdachten is
brandstichting tot nu toe steeds
uitgesloten als oorzaak. De
Amerikaanse advocaat Ed Fagan
heeft recent een document op
tafel gelegd, waarin staat dat er
twee brandhaarden in de
skitrein waren.
De trein reed brandend een stei
le tunnel in, die als een schoor
steen werkte. Daardoor ont
stond binnen enkele tellen een
waar inferno.
Een werkneemster van een slijterij in het Japanse Kamaishi ruimt na
de aardbeving de rommel op. Foto: AP/Takayuki Kihara
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Het Israëlische kabinet
heeft de 'wegenkaart' voor vrede
onder voorbehoud aanvaard. Dat
voorbehoud betreft de mogelijke
terugkeer van Palestijnse vluchte
lingen naar Israël, en veertien an
dere punten. De Amerikanen
hebben beloofd de veertien pun
ten 'in zijn geheel en serieus' mee
te wegen bij de uitvoering van de
roadmap. Maar wat houdt dat in?
De regering-Sharon weigert de
veertien punten openbaar te
maken. De tekst was echter al te
vinden op de website van IMRA,
een Amerikaanse conservatieve
denktank. Het is een belangrijk
document, want de regering
heeft gesteld dat de punten 'vol
ledig zullen worden gerealiseerd
in de loop van de uitvoering van
de wegenkaart'. Met andere
woorden: de Israëlische versie
heeft onder alle omstandighe
den voorrang.
De wegenkaart bevat een tijd
schema en uitvoeringsfasen. De
eerste fase duurt tot komende
zondag en is een voorbereiden
de. De tweede (tot 31 december)
leidt naar een Palestijnse staat
met voorlopige grenzen en be
perkte soevereiniteit. De derde
(tot 31 december 2005) moet
worden afgesloten met een
duurzame regeling van het con
flict en vrede in het Midden-
Oosten. De uitvoering van het
plan is inmiddels al een halfjaar
vertraagd.
De Israëlische punten hebben
betrekking op diverse aspecten,
maar uit de door IMRA geopen
baarde tekst blijkt een duidelijke
lijn. Israël vreest te veel interna
tionale bemoeienis, het vindt
dat de eisen aan de Palestijnen
op veiligheidsgebied scherper
moeten worden geformuleerd,
en het meent dat er teveel na
druk ligt op tijdslimieten en te
weinig op prestaties. Israël staat
er op dat het toezicht op de uit
voering van de wegenkaart on
der Amerikaanse leiding zal
staan. Het plan bepaalt dat er
eind dit jaar een onafhankelijke
Palestijnse staat met voorlopige
grenzen zal zijn 'met kenmerken
van soevereiniteit'. Israëls com
mentaar vult dat in. Het spreekt
over een 'voorlopige Palestijnse
staat' met 'bepaalde aspecten
van soevereiniteit'. Maar 'volle
dig gedemilitariseerd' en 'zon
der de bevoegdheid defensiever
dragen te sluiten'. Israël houdt
toezicht op alle grensverkeer
van personen en verkeer en
blijft het luchtruim beheren.
Interessant is ook het Israëlische
commentaar op de bepaling dat
de Israëlische troepen zich te
rugtrekken naar de posities van
september 2000, toen de intifa
da uitbrak. De wegenkaart voor
ziet in een parallel proces: Pa
lestijnse veiligheidsmaatregelen
gekoppeld aan volledige Israëli
sche terugtrekking. Israël stelt
nu dat bij de terugtrekking de
nadruk moet liggen op de schei
ding van verantwoordelijkheden
en burgerlijk bestuur, zoals die
was in september 2000, en niet
op de positie van de troepen in
die tijd.
Als het gaat om internationale
referenties is er in de Israëlische
ogen alleen plaats voor VN-re-
soluties 242 en.338, en niet voor
het Saudische vredesplan dat
goedgekeurd werd door de Ara
bische Liga. Dat plan spreekt
van een Israëlische terugtrek
king naar de grenzen van 1967.
Israël maakt verder duidelijk dat
zaken die te maken hebben met
de uiteindelijke regeling gedu
rende de uitvoering van de we
genkaart niet aan de orde mo
gen komen.
Dan gaat het onder meer om
nederzettingen in Judea, Sama
ria en Gaza (behalve een bevrie
zing van de bouw van nederzet
tingen en illegale buitenposten),
alsmede de status van het Pales
tijnse Bestuur en zijn instituten
in Jeruzalem. De wegenkaart
schrijft voor dat Israël al voor
komende zondag juni de geslo
ten Palestijnse instituten in
Oost-Jeruzalem moet herope
nen. Er wordt ook gezinspeeld
op de mogelijkheid van conces
sies op het gebied van de neder
zettingen in onderhandelingen
over een voorlopige Palestijnse
staat.
De Amerikaanse regering is in
grote lijnen akkoord gegaan met
het Israëlische commentaar. De
kwestie van de Palestijnse
vluchtelingen wil Washington
echter niet aansnijden voor er
gesproken wordt over een uit
eindelijke regeling van het con
flict, in 2004-2005. En het Saudi
sche vredesplan blijft een voor
naam onderdeel. Dat is immers
bedoeld om de Arabische we
reld mee te krijgen.
door onze correspondent
Peter van Nuijsenburg
Tokyo - Japan haalde gisteren
opgelucht adem, nadat een
zware aardbeving geen mensen
levens had gekost en nauwelijks
schade had aangericht. De aard
beving vond rond 18.30 uur
plaatselijke tijd plaats in het ge
bied rond de stad Sendai, onge
veer 350 km ten noorden van
Tokyo, en had een kracht van
zeven op de schaal van Richter.
Mensen vluchtten uit huizen,
kantoren, winkels en fabrieken,
maar konden een kleine minuut
later vast stellen dat ze aan een
ramp waren ontsnapt. Het was
de zwaarste beving sinds 1995,
toen de stad Kobe grotendeels
werd verwoest en ongeveer 6000
mensen omkwamen.
Er Melen gisteren wel zo'n hon
derd gewonden, van wie er zes
slecht aan toe zijn. In Sendai
braken twee branden uit, een in
een huis als gevolg van een lek
kende gasfles en een in een res
taurant. Beide branden konden
snel worden geblust.
De aardbeving veroorzaakte be
halve gesneuvelde ruiten voor
namelijk ongemakken. Mensen
bleven in liften steken, treinver
keer werd stilgelegd en autowe
gen afgesloten. In grote delen
van de regio viel de elektriciteit
viel uit en werd het water afge
sloten. Telefoneren, ook mobiel,
was geruime tijd onmogelijk.
Een kerncentrale schakelde zich
zelf volgens plan uit. Narita, de
internationale luchthaven van
Tokyo, werd even voor alle
luchtverkeer gesloten, maar was
nog geen half uur later weer vol
in bedrijf.
ronse/gpd - In de gevangenis
van het Belgische Oudenaarde
zit een man van wie niemand
weet wie hij is, waar hij vandaan
komt en wat hij in de streek
doet. De man, mogelijk een Ne
derlander, werd vorige week
donderdag opgemerkt toen hij
in Ronse liep te dolen. Hij kan
praten, maar doet het niet.
Afgelopen weekeinde heeft hij
wel een keer 'auw' gezegd toen
hij zich bezeerde. Een Vlaming
zou waarschijnlijk 'ai' hebben
gezegd. „Wij vermoeden daar
om dat hij uit Nederland afkom
stig is", zegt commissaris Mas-
sez van Ronse. „Hij lijkt ons te
begrijpen, maar zegt zelf niets.
De man eet, drinkt en slaapt,
meer niet." De politie heeft al
Tegen het eind van de avond
was de situatie verregaand ge
normaliseerd. De meeste wegen
waren weer opengesteld en ook
de meeste treinen reden weer.
De schokken waren zó hevig dat
ze ook in Tokyo hier en daar
even het leven ontwrichtten. De
42 liften in een van de hoogste
gebouwen van de stad weiger
den 20 minuten dienst, waar
door 60 mensen op 202 meter
hoogte de schokken moesten
voelen. Maar van een algehele
paniek was geen sprake. Japan
worden bijna dagelijks meestal
lichte aardbevingen geregi
streerd, zodat de bewoners daar
aan gewend zijn. Bovendien zijn
de meeste gebouwen zo gecon
strueerd dat ze een zware aard
beving moeten kunnen door
staan.
Ook Molukken door
aardbeving getroffen
Het Molukse eiland Morotai
is vandaag getroffen door
een zware aardbeving, aldus
de Indonesische meteorolo
gische dienst. Het natuurge
weld kostte aan één per
soon het leven. Zeker 48
huizen raakten beschadigd.
De beving had een kracht
van 6,4 op de schaal van
Richter. Het epicentrum lag
onder de zee, op ongeveer
350 kilometer ten oosten
van de havenstad Bitung in
het noorden van Sulawesi
verscheidene tips ontvangen,
maar geen daarvan heeft nog
geleid tot identificatie.
De man lijkt verder kerngezond.
De politie van Ronse vermoedt
dat hij uit een Nederlandse in
stelling is weggelopen, en heeft
daarom de marechaussee bena
derd. In afwachting van uitsluit
sel is de man ondergebracht in
de gevangenis.
De vreemdeling is naar schat
ting tussen de 35 en 40 jaar, en
meet 1 meter 85. Hij is ge
bruind, heeft kortgeknipt haar
en draagt een brilletje en een
oorring in de vorm van een dia
mant. Het enige wat hij bij zich
had, was een pakje tabak en een
zonnebril.
Bush waarschijnlijk ook naar Egypte voor overleg met Arabische landen
washington-jeruzalem/rtr-
dpa-anp - De Amerikaanse pre
sident George Bush ontmoet be
gin volgende week de Israëlische
premier Ariel Sharon en diens
Palestijnse collega Mahmoud
Abbas. Dat hebben Amerikaan
se regeringsfunctionarissen gis
teren laten weten. De officiële
aankondiging komt volgens hen
later deze week.
De plaats waar het topoverleg
wordt gehouden, staat nog niet
vast, maar volgens de Ameri
kaanse regeringsbronnen is
Akaba in Jordanië waarschijn
lijk. Eerder sprak de Israëlische
minister van buitenlandse za
ken, Silvan Shalom, al zijn voor
keur uit voor de havenplaats bo
ven de Egyptische badplaats
Sharm el-Sheikh. Jeruzalem ver
wijt de westerbuur een vijandige
houding tegenover Israël.
In Sharm el-Sheikb heeft moge
lijk wel een ontmoeting tussen
Bush en de leiders van Egypte,
Jordanië en Saudi-Arabië plaats.
Die zou op het overleg in Akaba
moeten volgen, en uitdrukking
moeten geven aan de persoon
lijke betrokkenheid van Bush bij
het vredesproces in het Midden-
Oosten, aldus Amerikaanse re
geringsfunctionarissen.
Shaibn en Abbas spreken elkaar
waarschijnlijk nog afzonderlijk
vóór de top in Akaba.
Het nieuwste vredsplan voor het
Midden-Oosten, de wegenkaart,
voorziet in een serie stappen die
moeten leiden tot een onafhan
kelijke Palestijnse staat in 2005.
De Israëlische regering heeft
zondag met het plan ingestemd,
maar stelde wel een aantal voor
waarden. Zo mogen Palestijnse
vluchtelingen niet terugkeren.
Gisteren zei Sharon tegen leden
van zijn Likud-partij dat de
bouwwerkzaamheden in de
joodse nederzettingen gewoon
doorgaan, om ook het nage-
slacf h van de kolonisten te kun
nen huisvesten. De wegenkaart
verbiedt deze 'natuurlijke groei'
van de nederzettingen juist.
De Palestijnse president Yasser
Arafat heeft gisteren grote vraag
tekens geplaatst bij de Israëli
sche kanttekeningen bij het vre
desplan. Hij wees erop dat de
Palestijnen zonder voorwaarden
akkoord zijn gegaan. Arafat
kreeg maandag bezoek van de
Franse minister van buitenland
se zaken, Dominique de Vïllep-
in. Abbas was bij het overleg
aanwezig. De Villeplan verklaar
de na afloop dat 'een nieuwe
bladzijde in het Midden-Oosten
is onr geslagen'.
bagdad/afp-dpa-rtr - Twee
Amerikaanse militairen zijn.
gisteren gisteren in Irak omge
komen bij twee verschillende
aanvallen. Vier anderen raak
ten gewond. Het eerste inci
dent had plaats bij Hadithah,
zo'n 180 kilometer ten noord
westen van Bagdad. Een ko-
lonne werd hier door Irakezen
beschoten met machinegewe
ren en granaten. Een Ameri
kaan kwam om en een ander
raakte gewond.
In Bagdad kwam een Ameri
kaanse militair om en raakten
drie anderen gewond toen zij
met hun voertuig op een land
mijn reden. Volgens het Cen-
traal Commando van de Ame
rikaanse strijdkrachten ging
het om een 'vijandelijke actie'.
De gebeurtenis had plaats in
het westen van Bagdad, op de
snelweg richting het interna
tionale vliegveld.
Verder kwamen er gisteren ook
nog twee Amerikaanse militai
ren om het leven door onge
lukken. Een soldaat verloor het
leven bij een zwempartij in het
noorden van het land, nabij
Kirkuk. Bij een verkeersongeval
bij de stad Tallil stierf een
Amerikaanse militair en raak
ten twee anderen gewond.
Inspecteurs van het Internatio
naal Atoom Energie Agent
schap (IAEA) vertrekken eind
deze week naar Irak. Zij gaan
kijken of er materiaal is ont
vreemd. Een eerste team gaat
naar het nucleair opslagtenein
bij Tuwaitha. Deze faciliteit is
aan het eind van de oorlog ge
plunderd. De inspecteurs
moeten vaststellen of er radio
actief materiaal is verdwenen,
en zo ja hoeveel.
IAEA-baas el-Baradei heeft
steeds gewezen op het gevaar
van plundering. Amerika heeft
steeds gezegd dat de atoomfa
ciliteiten te controleren, maar
de bewakers die waren aange
wezen om Tuwaitha te bewa
ken zouden zijn vertrokken.
Een bezoekster kijkt uit op de Klaagmuur en de al-Aksa moskee in Mini-lsraël, een soort Madurodam in de joodse staat. De populaire attractie is symbolisch voor de houding van
veel Israëli's: er is niets te zien van een Palestijnse aanwezigheid in Jeruzalem en van de Israëlische bezetting van het oosten van de stad. Foto: AFP/Gali Tibbon
