De dood ontspringen is niks bijzonder
REGIO
tt
Bouwen in parken is
te gek voor woorden
Woede over kransenvandalisme
'Er zullen zeker flinke
klappen gaan vallen
a*
Leiden slaapt en is lui
ZATERDAG 17 ME;
NAVRAAG
Nederland is in een recessie beland, zo liet het Centraal Bureau voor
de Statistiek donderdag weten, ledereen moet de komende jaren in
leveren, meldden de kabinetsonderhandelaars van CDA, WD en D66
tegelijkertijd. Pre-
mier Balkenende
voorziet sombere tij
den. De gemeentelij
ke kredietbanken
merken al geruime tijd dat het minder gaat. Leidenaar JAN SIEBOLS,
directeur van Crediam Holding (waaronder de gemeentelijke krediet
bank Amsterdam valt), signaleert een forse stijging in het aantal ver
zoeken om schuldhulpverlening. Siebols was tot 2001 directeur van
de Stadsbank Leiden.
Wanneer begon volgens u
de recessie?
„Ongeveer in dezelfde pe
riode. De economische te
ruggang was al een poosje
aan de gang. Begin jaren
negentig steeg het aantal
schuldhulpvragen, in de
tweede helft stagneerde
dat. De afgelopen twee
jaar zien we het weer toe
nemen. Eerst voorzichtig,
maar het laatste half jaar
vrij snel. Landelijk is er
sprake van een toename van een procent of twintig."
Zitten daar veel 'ondaaggevallen rijken' tussen?
„Dat is een deel van de cliënten. Mensen die in de ICT -sector
werkten, redelijk verdienden en fors in inkomen omlaag moeten.
Maar er zitten ook mensen tussen die altijd al een wankel even
wicht hadden. Door de euro is dat evenwicht verstoord geraakt;
dat is met name vaak het geval bij mensen met de lagere inko
mens."
Het is toch hun eigen schuld dat de probleembetalers van nu
geen rekening hebben gehouden met slechtere economische
tijden?
„Het is de vraag of je rekening kunt houden met een recessie. Ne
derland is heel lang een spaarland geweest en pas de laatste jaren
zijn we toegegroeid naar een kredietland. Nog steeds worden we
dagelijks door gesjeesde soapacteurs toegeschreeuwd dat we op
krediet moeten leven. Heel veel mensen kunnen die verleiding niet
weerstaan. Ik spreek daar geen oordeel over uit. En verder is het zo
dat de recessie deels ontstaat door een 'kopersstaking' omdat
mensen bang zijn voor slechtere tijden."
Voorziet u een massale toeloop naar gemeentelijke
kredietbanken
„Er zullen zeker flinke klappen vallen. Heel veel financiële proble
men zijn de afgelopen jaren gemaskeerd. Was er even geld tekort,
dan kon je zo een extra hypotheek nemen op de overwaarde van je
huis. Maar ik ben niet bang voor een hele massale toeloop naar de
kredietbanken."
tekst: Erna Straatsma
archieffoto: Leidsch Dagblad
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, woensdag 17 mei
LEIDERDORP - 'In 1951 kwam ik hier werken en in 1952 wonen. Er
woonden hier toen nog ongeveer 4800 mensen. De bevolking deed
zich aan ons voor als wat afzijdig van de nieuwe bewoners, conse
quent orthodox-protestant, maar zeker niet onvriendelijk. Met de
wassende invloed van inwoners van buiten ontstond de behoefte een
wat vrijere levenshouding vertegenwoordigd te zien in het gemeente
bestuur'. Dit verhaal is ontleend aan het informatiebulletin van no
vember 1974 van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie te Lei
derdorp. Het werd geschreven door R. Poels, die op dat moment de
gemeenteraad de rug had toegekeerd, na 11 jaar actief te zijn ge
weest in de gemeentelijke politiek. Poels geeft een beschrijving van
de opkomst van de WD, na de landelijke oprichting in 1948. Thans
is de WD uitgegroeid tot de grootste partij in Leiderdorp, Wassenaar,
Oegstgeest en Voorschoten. Het is het gevolg van een losser worden
van de kerkelijke bindingen. Van de openstelling der gemeentelijke
grenzen voor nieuwe inwoners, jong, en vaak minder traditioneel ge
worteld in het christendom.
ANNO 1978, woensdag 17 mei
LEIDEN - Taferelen gisteravond voor het Leidse stadhuis, waar drie
duizend uitgelaten supporters de landstitel van Parker/Leiden beju
belden. Na een triomftocht vanaf de Vijf Meihal, begeleid door een
horde zingende fans, verscheen de ploeg op het balkon van het stad
huis. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d-d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de oalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Branden, gasexplosies en een no-urige werk
week overleefde hij, maar door het 'ploerten-
werk' van artsen is nu zijn rug gesloopt. Jen van
den Broek (87) is de laatste van de lichting Leidse
brandweerlieden uit de oorlog. Hij heeft een
voorspelling: nu de economie kwakkelt, zullen
weer een hoop bedrijven 'opeens' in vlammen
opgaan. „Het brandweerleven was een slavenbe-
staan."
„Kijk, zo loopt de oude Van den Broek er tegen
woordig bij", sneert hij tegen zijn looprek. In
zijn rug is 'geen wervel meer heel'. Het zit hem
niet mee in zijn levensavond. Mocht hij na een
operatie net weer voorzichtige stapjes zetten,
breekt net een vent van honderd kilo los en
springt hem op de nek; was alles weer kapot.
Tot op hoge leeftijd zwom hij van maart tot de
cember elke dag vier kilometer in zee. Inmid
dels kan hij met zijn looprek niet meer over het
strand. „Zwemmen in een zwembad? Welnee!
Ik heb de pest aan urine!"
Opgezadeld met een gebroken lichaam is de
oude brandweerman, maar met een geest
scherp als een glasscherf. Tegen wil en dank
kwam hij zestig jaar geleden bij de Leidse
brandweer terecht: om deportatie naar Duits
land te voorkomen. „Toen de moffen me kwa
men halen, wees mijn vrouw ze op de leren
brandweerjas aan de kapstok. Ze salueerden,
want de feuerwehr was het enige waar ze res
pect voor hadden."
Vroeger werd er nog echt gewérkt bij de brand
weer. Nu niet meer, moppert Van den Broek.
Ja, een beetje wagens poetsen, dat kunnen ze.
„Maar ik had de leiding over de schoenmakerij,
de kleermakerij, het hele bouwbedrijf. We
bouwden onze eigen kazerne. Iedere brand
weerman maakte 96 uur per week, ik had 110
uur dienst. Voor de ongevallendienst rukten we
ook nog eens 7000 keer per jaar uit, dat deden
we tussendoor. Ik was één avond in de week
thuis, en één zondag in de maand. Of dat goed
betaalde? Niks. Als ambtenaar werd je geacht
altijd in dienst te zijn. Het was een slaventijd
perk. Nee, ik heb nog wel wat tegoed van de ge
meente Leiden."
Waarom hij dan niet wat anders is gaan doen?
SimpeL- omdat elke dag iets nieuws bracht.
„Studenten bij Minerva die binnenshuis een
kampvuur aanrichtten. Dertig koeien van de
veemarkt het water in aan de Morssingel. Paar
den die tot hun kop in de bagger zakten. Brand
in de hooivoorraad boven de stallen, zodat de
beesten in paniek dwars door de deuren kwa
men."
Werk was er genoeg in Leiden, dat stampvol fa
brieken stond. De Blauwe Tram, die met de
treeplank vlak langs de trottoirs door smalle
straten ratelde, 'pakte er af en toe eentje mee'.
„Wij kwamen er dan bij om benen, armen en
hoofden op te ruimen. Je werd een heel eind
meegesleept, want de bestuurder kon naar ach
teren niets zien. Alleen het publiek kon naar vo
ren schreeuwen dat er wat mis was. Dus dat
was een kwestie van de tram optakelen en de
spullen er onderuit halen."
Tijdens een fik bij een lasser op de Volmolen
gracht ontkwam hij zelf op een haar na aan de
dood. „Er lagen flessen met brandgevaarlijk
acytheleen. De slangen brandden al. Ik nam
zo'n fles op m'n schouder en moest rennen
naar de Oude Vest. Ik gooi hem naast een
woonboot en op dat moment ging-ie. De
woonboot werd opgetild en alles erin lag op z'n
kop. Dat was dus op het randje. Maar de dood
ontspringen is bij de brandweer niets bijzon-
SCHRIJVENDE LEZERS
In het bericht Wonen in kantoren le
vert 5000 huizen op' noemt Urban
Unlimited een aantal oplossingen dat
al bekend is. Maar de stad Leiden is
daar lang niet aan toe. De stad Lei
den slaapt en is lui of moe van het
maken van allerlei plannen van di
verse plannen. Neem de Bevrijdings-
plein/5 Meiplein, dat is toch bezopen
dat dat allemaal zo lang moet duren.
De gemeente is in staat om een weg-
/straat opnieuw te bestraten/asfalte
ren en zes maanden later open te fre
zen om er leidingen onder aan te leg
gen.
Waarom zijn er in het centrum veel
kantoren leeg? Is Leiden-centrum
niet aantrekkelijk of bereikbaar? Ik
denk dat de bereikbaarheid een pro
bleem is. Los dat eens op met een
combinatie van goed wonen.
Koppen bij elkaar!
Jimmy Nathalia,
Leiden.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen. Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiatehdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. Leiden, tel 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5356300
Sprinters (rubrieksadv): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55.00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevèns
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Ze overdrijven wel een beetje, die
mensen van Unlimited, al heb ik veel
van deze oplossingen voor het gebrek
aan woonruimte jarenlang bepleit in
de gemeenteraad. Zoals het ombou
wen van kantoren en leegstaande ge
bouwen en bouwen over grote we
gen. Ook het splitsen van grote, dure,
onverkoopbare woningen is een goe
de optie, die lees ik niet in het artikel
in het Leidsch Dagblad van 6 mei.
Terwijl je in zo'n kast soms wel 4 ri
ante appartementen kan realiseren.
Eén idee is echter te gek voor woor
den: bouwen in parken. Ten eerste
heeft Leiden nauwelijks parken, een
strook groen langs een watertje heet
hier al park. Maar het moet toch dui
delijk zijn dat er geen park meer
overblijft als je er in gaat bouwen?
Wat ik in Hannover heb gezien op de
wereldtentoonstelling als Nederland
se bijdrage, mag ook wel eens onder
de aandacht gebracht worden: er
groeiden bomen op het dak van het
gebouw en ook op de eerste verdie
ping. En windmolens stonden ook op
het dak. Dat was mooi! Maar ook op
de grond moet het groener worden,
dat wil ik toch nog even herhalen,
voordat er weer een trapveldje ver
dwijnt onder een flatgebouw.
Tenslotte moet de eenvoudigste op
lossing voor het gebrek aan betaalba
re huurwoningen niet vergeten wor
den. Dat betreft het in de ijskast zet
ten van de sloopplannen van de ge
meente in Leiden Noord en de bin
nenstad. Want daarmee vergroot je
het probleem alleen maar!
Het credo van de Groenen wordt ho
pelijk nu eindelijk gemeengoed: re
noveren, herstellen, vernieuwen en
creatief denken en doen.
Margje Vlasveld,
Leiden
Treurig, schandalig, wat er is gebeurd. Maar wat erger is:
de overheid treedt niet op tegen deze vorm van terroris
me, want dat is het. En het gaat maar door en het wordt
steeds erger. Politie, OM en de rechterlijke macht maken
zich te schande. Onderhand is er geen burger meer die
voor die instellingen nog enig respect kan opbrengen.
Onze in de Tweede Wereldoorlog duur bevochten vrij
heid wordt verkwanseld door een totaal falen van 'een al
les moet kunnen'-mentaliteit binnen deze overheidsin
stanties .De waarden en normen van de Nedei
burgers die dit land daarna met hard werken we<
ben opgebouwd, worden voortdurend geschonden.
En kom mij niet vertellen dat ook dit voorval slecl)
incident van kwajongens is.
P.S. Rhijnsl
Hazerswoude R
Jen van den Broek: „Het brandweerleven was een slavenbestaan." Foto: Mark Lamers
DE DINGEN DIE
VOORBIJ GAAN
ders. Ik heb zoveel explosies van gasflessen ge
had. Eén keer, net toen ik via de mobilofoon
doorgaf 'alles ontruimen', ja hoor, daar ging de
boel. We werden opgepakt en een eind wegge
slagen. Alleen een blauwe plek hadden we.
Toen volgden er nog drie flessen en de hele
boel lag in mekaar."
Gelovig, bijgelovig of bang werd hij niet van dat
soort akkefietjes. Ook niet toen een Duitse sol
daat met een afgeschoten arm zijn pistool op
hem richtte toen hij een neergestort Engels
vliegtuig moest blussen. Ook niet toen hij met
de wagen gedropte wapens ging ophalen in
Zoeterwoude. „Op de terugweg werden we
aangehouden, maar ik riep: we hebben een
melding, en dan lieten ze je door."
Niet altijd liep het goed af. Een onbeduidend
kantoorbrandje bij Kat vuurwerk liep uit op een
ramp. Ik werd net even opgeroepen uit het kan
toortje, met de mobilofoon bij de wagen. Ik
loop naar de wagen en op dat moment zie ik
een enorme vuurzee achter me. Wat bleek later:
er stond een grote fles met een brandbare
vloeistof in het kantoor. Door de hitte stond die
fles opeens in lichterlaaie, en de brandweerlie
den ook. Twee doden."
De uitrusting van de brandweer mag dan te
genwoordig beter zijn, de kennis is dat niet al
tijd. Bij een brand bij stoffenmaker Krantz, aan
gestoken door een boze werknemer, ontstond
enorm instortingsgevaar. „Precies dezelfd na
stand als bij de kerkbrand in Haarlem, on nd
Was daar een bouwkundige brandweerm d
toezichthouder bij geweest, dan waren dii ei
brandweermannen niet dood gegaan. Je 1 1
eerst kijken en denken: heeft het zin men |g
riskeren om te blussen wat toch al verlore en
Zolang ik de leiding had, zei ik altijd: wati e
niet doe, draag ik een ander ook niet op. re
Ontelbaar waren de branden in zijn loopb fa
die aangestoken bleken. Hij voorspelt dat
de komende tijd een hausse aan 'toevallig J
branden is te verwachten. „Ik heb het zot tje
gezien en in mijn rapporten gezet. Er was n
meubelzaak op de Breestraat. De eigenaa rk
de de voorgevel en de etalage verbouwea
in lichterlaaie. Kon hij het verbouwen zoa gi
het wilde met het verzekeringsgeld. Nu, ra mi
crisis, zal je merken dat winkels en bedrij\ ka
vaker zullen branden."
Silvan Schoonhoven
De vernielde kransen worden uit het water gehaald. Foto: Dick Hogewoning