KUNST 8f CULTUUR
Horus stopt met concerten
Bettie Serveert kiest bewust voor extremen
The Matrix Reloaded: filosoferen tussen balletten Yamato is niet
bang voor humo
Jongensspellet
in 'Schuddei
Geen prijs vo
Schilderfesth
Folkclub gaat sluimerend bestaan leiden
Na twee dozijn concerten in Verenigde Staten op de planken van het LVC
foto: Reuters
Acteur Robert
Stack overleden
ios anceles - Acteur Robert
Stack is woensdag in Los Ange
les aan een hartaanval overle
den. Stack is vooral bekend ge
worden door zijn rol als FBI-re-
chercheur Eliot Ness in de tele
visieserie "The Untouchables'.
De Amerikaan is 84 jaar oud ge
worden. Stack maakte zijn de
buut voor de camera in 1939 in
de film 'First Love'. Hij presen
teerde verder onder meer de tv-
serie 'Unsolved Mysteries' over
fenomenen als ufo's en spook
huizen.
Dj-Marathon
in In Casa
leiden - 16 Dj-'s zullen van
avond acte de presence geven
in een acht uur durende party
marathon in Danssalon In Casa
in Leiden. Er zullen verschillen
de house-stijlen aan bod ko
men, van hardstyle tot groovy-
tunes. De Dj-Marathon begint
om 21.00 uur en duurt tot 5.00
uur.
Concert Iglesias
is verplaatst
delft - Het concert van Julio Ig
lesias op zaterdag 21 juni is ver
plaatst van het Rotterdamse
Ahoy naar het Nederlands Con
gres Centrum in Den Haag. De
Spaanse zanger geeft de voor
keur aan een kleinere zaal van
wege de intiemere sfeer. Voor
het concert zijn geen kaarten
meer beschikbaar. De verkoch
te kaarten voor Ahoy blijven
geldig voor de nieuwe locatie.
Het optreden in Den Haag be
gint om 20.30 uur.
Cultuurtiendaagse
Koppenhinksteeg
leiden - De Leidse Vrijplaats
Koppenhinksteeg bestaat 34
jaar. Die verjaardag wordt ge
vierd met een politiek en cultu
reel programma onder het mot
to 'De stad is van ons allemaal'.
De cultuurtiendaagse begint
vandaag met een dansavond.
Andere hoogtepunten zijn een
weggeefmodeshow (17/5), een
percussieworkshop (18/5), Ierse
muziek (20/5) en de vertoning
van de documentaire 'Sabotage
in defence of mother earth'
(22/5).
theater recensie K
Susanne Lammers p
Voorstelling: Puin door Schudd
Gezien: 15/5, Leidse Schouwbt
Wat gebeurt er na sluitq
op een vuilnisbelt? Dat
uitgangspunt voor 'Puin'
Schudden. Noël van Santi
Emiel de Jong beginnen
beetje ketig op het met 0
tonnen troeperig gemaah
dium, tasten elkaar en dej
met een beetje afzeiken ei
ren. Het duurt een tijdje e
vorm erin komt, terwijl die
nauwelijks te missen is.
gensspelletjes, waarin me
beetje fantasie en een
licht de troep getransfon
wordt in bruikbare requi
voor simpele sketchjes, di<
iswaar niet altijd uitmunl
superieure pointe, maar
om of rechtsom toch blijk
van verbeeldingskracht.
Zo voeren Van Santen e
Jong twee zwervers op, die
mend in de afvaltonnen gi
waarbij de vondst van een
trische deken het slappe
vele malen overtreft. E
sketch van de twee playm
mannetjes moet het grote
hebben van de regenp
constructie die hun arme
men, en niet van de ol
Barbie- en Ken-grappen,
de modeshow met t eikei
ders gedrapeerde campin
trasjes heb je het na de
pose wel gezien.
Die humor ligt een beetjeL
de hand en dat is jammer,
het duo kan wel degelijk 1
de gebaande paden tredi
ze een vervreemdende sfe
eeren als lief kirrende, ma
meen agressieve, buiten
noppen-beesten, die elka
uiteindelijk ook de zaal,
gaan. Of als ze als twee bi
ge herten die strijden 01
plastic vrouwtje. Opvalle
dat dót ook de sketchja
waarbij ze de tijd nemer
blik, een gebaar, een ot
desnoods, laten uitwaaiei
opbloeien. Dan wordt
meer dan spelen met spul)
rotterdam/noordwijk
drecht is de nieuwe ever*
tenstad van het jaar. De ju
de Nationale Evenementi
zen koos de stad unanie
nummer een, omdat heti
kele jaren een goed evern
tenbeleid heeft ontwikkel
prijs werd gisteren uitgen
Rotterdam. In de categorii
ste stadsevenement wo
Dickens Festijn in Devenü
liet het Schilderfestivi
Noordwijk en Living Stat
Arnhem achter zich.
film recensie
Leo Bankersen
The Matrix Reloaded. Regie: Andy en
Larry Wachowski. Met Keanu Reeves,
Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss,
Hugo Weaving. Te zien: Lido, Luxor in
Leiden, Eurocinema Alphen aan den Rijn.
In de slotscène van 'The Matrix'
stierf de door Keanu Reeves ge
speelde held Neo, om vervol
gens als verlosser weer op te
staan. Zijn onvolprezen aartsvij
and Agent Smith (een heerlijk
ironische Hugo Weaving) kwam
bij die gelegenheid tot ontplof
fing, maar krijgt in het vervolg
'The Matrix Reloaded' ook een
tweede leven - voor zover je van
leven kan spreken bij iemand
die slechts een illusie is in het
computerprogramma waarmee
de machineheersers het grootste
deel van de mensheid in een
droomtoestand houden die
men voor werkelijkheid aanziet.
Volgt u het nog? Zo niet, dan
heeft u kennelijk het eerste deel
van deze ambitieuze trilogie van
de gebroeders Wachowski ge
mist. Een snelle gang naar de vi
deotheek is in dat geval nuttig,
want zelfs met voorkennis is het
al moeilijk om een touw vast te
knopen aan deze barokke orgie
van computereffecten, kungfu-
balletten en vuurgevechten die
ondanks hun virtuele karakter
wel degelijk dodelijk kunnen
zijn. Waarom verschijnt Agent
Smith nu plotseling in honderd
voud? Het zal wel met een com
putervirus te maken hebben;
iets zinnigers valt er eigenlijk
niet over te zeggen. Dat is het
probleem waar Andy en Larry
Wachowski deze keer mee wor
stelen. De charme van 'The Ma
trix' was dat de Wachowski's er
in geslaagd waren je het gevoel
te geven dat al die trendsettende
door Herman Joustra
leiden - Horus houdt zo goed als
op te bestaan. In elk geval stopt
de Leidse folkclub met het orga
niseren van concerten. Bestuurs
lid Lex Haemers is boos op de po
litiek dat het niets heeft gedaan
om het voortbestaan van Horus
te helpen continueren.
Op papier blijft Horus wel be
staan. De folkclub blijft een
stichting en schrijft zich niet uit
bij de Kamer van Koophandel.
Uit hoop op betere tijden. Maar
op organisatorisch gebied ge
beurt er de komende tijd niet zo
bar veel meer. Of het moet zijn
dat de folkclub nog medewer
king verleent aan evenementen
waarbij meer organisaties be
trokken zijn, zoals 'Grenzen-
loos'. Zelfstandig concerten of
andere evenementen organisa-
ren doet de folkclub niet meer.
„Horus gaat een sluimerend be
staan leiden", is de bittere con
statering van bestuurslid Lex
Haemers.
De reden is een simpel als ont
hutsend, zegt Haemers. Het
ontbreekt de folkclub aan de
broodnodige mankracht om de
boel drijvende te houden. Bij
voorbeeld om het aloude 'open
podium' te laten voortbestaan,
het evenement waarbij iedereen
die maar wilde op de planken
mocht klimmen om folkmuziek
te maken. „De afgelopen perio
de zijn steeds meer mensen
weggelopen. Een aantal doet nu
mee met andere folkinitiatie-
ven", zegt het bestuurslid. „Die
komen niet meer terug. Het
wachten is op nieuwe mensen."
Haemers zegt ook boos te zijn
'op de Leidse politiek'. „En met
name op wethouder Pechtold.
We voelen ons allerminst ge
steund. Als je het jarenlang zon
der vaste ruimte moet stellen,
steeds maar weer ergens anders
de dingen moet organiseren, is
dat niet bevorderlijk voor de
continuïteit van de club. We
hebben dat vaak gezegd, maar
de politiek heeft nooit actie on
dernomen. Ja, en als er niets ge
beurt, dan vertrekken de men
sen dus. Dat zie je nu."
Horus, op de vereniging in
Haarlem na de oudste folkclub
van Nederland, ontstond in
1973 uit een studenteninitiatief.
Om verschillende redenen
moest het gezelschap door de
jaren heen steeds uitwijken naar
andere ruimtes om concerten te
kunnen organiseren. Zo week
Horus via Catena, café Aniba
(nu De Tregter) en de Bruine
Boon uit naar De Waag. Ook
daar vertrok Horus weer vanwe
ge de sterk gestegen huurprij
zen. Recentelijk maakte Horus
af en toe gebruik van sociëteit
De Burcht.
Wethouder Pechtold ziet niets
in eigen ruimtes voor kleine po
dia als Horus, De X of Hot
House. Hij wil graag dat ze hun
intrek nemen in Het Muziekhuis
aan de Middelstegracht. De
folkclub verzet zich daartegen,
onder meer uit vrees dat de ei
gen identiteit wordt aangetast.
De bijeenkomst vanavond in het
Volkshuis, met muziek en dans
uit Zuid-Amerika, Portugal en
Spanje, moet volgens Haemers
'gezien worden als een af
scheidsavond'.
Matrix' te vergelijken viel met vi
suele rock-'n-roll, daar denken
we nu eerder aan heavy-metal.
Wordt vervolgd in november
met 'The Matrix Revolutions'.
Na de aftiteling alvast een voor
proefje daarvan.
Nederland loopt
warm voor
'The Matrix'
amsterdam/anp - Men
sen die de komende da
gen een kaartje willen be
machtigen voor de nieu
we Matrix-film krijgen
het moeilijk. Volgens dis
tributeur Wamer Bros is
in het komende weekein
de bijna geen kaartje te
krijgen voor de tweede
film uit de Matrix-trilogie.
Van 'The Matrix Reloa
ded' heeft Wamer Bros.
in Nederland 134 kopieën
verspreid over de diverse
bioscopen. De versprei
ding van al die kopieën
wordt een steeds moeilij
ker karwei. Wamer wil
namelijk voorkomen dat
de rolprent ergens wordt
gekopieerd en op inter
net belandt „De beveili
ging bij Harry Potter was
al streng, maar we heb
ben dat nog meer opge
schroefd. Het is zelfs zo
beveiligd dat ik er niks
over wil zeggen", aldus
W. Wolfers, directeur van
Wamer Bros. Holland. De
Matrix-trilogie wordt in
november afgesloten met
The Matrix Revolutions'.
theater recensie
Maarten Baanders
Voorstelling: 'Drummers of Japan' door
Yamato. Gezien: 14/5 Stadsgehoorzaal
Lelden.
Alsof de donder over de bergen
aanrolt, zo klinkt de grootste
trommel uit het assortiment van
de Japanse drumgroep Yamato.
Om dat gebonk met zijn grom
mende echo eruit te halen,
moeten de slagwerkers er niet
alleen met alle kracht van hun
lichaam tegenaan slaan, ze
moeten zich ook aan een nauw
keurig ritueel houden om de
slagen zo doeltreffend mogelijk
te maken. Als je de sierlijke,
veerkrachtige bewegingen waar
mee ze het ritme opbouwen
goed bekijkt, valt op dat die
trommel, die zo groot is dat je er
gemakkelijk in zou kunnen bi
vakkeren, eigenlijk een gevoelig
instrument is. De dikke stokken
worden afgewogen en met een
rond gebaar tegen het trommel
vlies geslagen. Aan de variatie in
geluidssterkte kun je merken dat
de drummers de kracht waar
mee ze hun stokken laten neer
komen, precies beheersen.
In het openingsnummer lijkt de
grote trom onovertrefbaar in
dramatische en fotogenieke
kracht Toch zijn de kleinere
trommels niet minder indruk
wekkend. Alleen al de opstelling
van al die instrumenten en de
soepele discipline waarmee de
mannen en vrouwen ze bespe
len, is een aanblik waar je niet
op uitgekeken raakt. De afwisse
ling van klankkleuren en
is wonderbaarlijk groot
licht galopperende ritme 1
kleine trommels leidt een
mer in waarin de drumm
kaar feilloos antwoordei
donkere en lichte klanl
waarin geleidelijk een
rende onstuimigheid wo:
gebouwd. In razende vaai
de drummers hun riu
motieven en onverwacli
centen op elkaar volgen.
Wat bij Yamato zo verrast
de leden er geen gehei
maken hoeveel plezier zei
optreden hebben. Meesta
heerst in Japans slagwfl
serieuze, bijna gewijde sfe
mato daarentegen is nie
voor humor. Met een k<
intro, wilde sprongen eni fs
uitroepen steken de dru la
elkaar aan. Soms komt bet
tuoze spel tot stilstand enV|
ze als concurrenten te? b
elkaar. Zulke clowneske 1"
zijn riskant, maar werk* d
goed, omdat je door d
speelde onbeholpenheid
het vakmanschap van|
drummers blijft horen. A
later het serieuze werk wi
barst, blijken de concui
waanzinnig scherp op eli 11
gespeeld te zijn en eli 0
adembenemende vaart
kunnen wisselen met hi!ft
mes. Ook het spelen 0)
kanten van een draagbari i
mei, waarbij de linkeral a
maximale snelheid van ei
kant naar de andere
b,«0
blijkt tot een wedstrijdje d
nodigen. Onvoorstelbaai ge
ziet het eruit, maar de nES1
en vrouwen van Yama d
heersen deze slag allemaa s
ft.
Acteurs Hu-
go Weaving
en Keanu
Reeves en
actrices Jada
Pinkett-
Smith en
Carrie-Anne
Moss woon
de gisteren
de wereld
première bij
van 'The Ma
trix Reloa
ded' tijdens
het filmfesti
val van Can
nes.
Foto:
AFP/Boris
Horvat
effecten eigenlijk helemaal niet
zo belangrijk waren. Die sublie
me nonchalance heeft plaatsge
maakt voor een tamelijk dwang
matige poging om het voor
gaande te overtreffen. Zeker in
het begin leidt dat tot pompeu
ze en tamelijk vervelende tafere
len in het onderaardse Zion, de
wijkplaats voor de laatste vrije
mensen die vernietigd dreigt te
worden door een leger van
250.000 snel gravende mechani
sche monsters.
Gelukkig is het gevoel voor hu
mor niet geheel verloren ge
gaan, zodat we opgelucht adem
kunnen halen als een doorden
derende achtervolging op de
snelweg wordt afgesloten met
een geslaagde Superman-imita
tie. Of wanneer een nieuwe vij
and die Neo om de tuin moet
leiden een ijdele kletsmajoor
blijkt te zijn die graag uitweidt
over het genot van vloeken in
het Frans.
Nog steeds briljant is het orakel,
een gezellig kletsende volks
vrouw die Neo moederlijk toe
spreekt en in verwarring brengt.
Maar ja, dat kenden we al uit
het eerste deel. Veel nadruk krij
gen deze keer de intermezzo's
met filosofische toespelingen.
Iedereen die Neo op zijn tocht
door de virtuele onderwereld te
genkomt lijkt wel iets te zeggen
te hebben over predestinatie en
de illusie van de vrije wil. Geen
onzinnig thema in een film
waarin computerprogramma's
en echte mensen nauwelijks uit
elkaar te houden zijn, maar dat
wil nog niet zeggen dat de
Wachowski's erin geslaagd zijn
die quasi-diepzinnigheid in een
spannend verhaal om te zetten.
Daarvoor word je te vaak over
rompeld door telkens nieuwe
vechtjassen die de zoveelste
oosterse vechtsportvariant ten
beste geven.
Met een ironische en mythische
variant van de kus, met goede
acteurs en duizelingwekkend
spektakel voor de liefhebber is
'The Matrix Reloaded' zeker niet
de slechtste actiefilm, maar geen
nieuwe openbaring. Waar 'The
veeld. Het was gewoon leuk om
telkens iets héél anders te
doen."
Het maakte van 'Log 22' de
meest gevarieerde Bettie Ser-
veert-plaat tot nu toe. Zes al
bums verschenen er in hun nu
twaalfjarig bestaan - een cd met
Velvet-covers meegeteld. Een
pauze van twee tot drie jaar tus
sen twee platen is eerder regel
dan uitzondering. Nee, dat is
geen kwestie van 'marketing
strategie' benadrukt Carol van
Dyk. „Het hele proces van songs
schrijven en opnemen gaat zo
langzaam omdat we erg veel af
keuren. Ik heb al veel te veel pla
ten van rockacts in m'n kast
staan waarvan maar twee num
mers leuk zijn."
„En omdat we veel op tour zijn.
Dan werken we niet aan nieuwe
songs. Ik moet een normaal so
ciaal leven hebben om te kun
nen schrijven - van die 'band-
on-the-road'-teksten, daar hou
ik niet van." Visser „Er is door
de jaren heen door platenmaat
schappijen wel gevraagd om een
'Greatest Hits'-album uit te
brengen. Daar voel ik niks voor.
Waarom zouden we? Wat heb
ben wij nou voor hits?"
Alle kunst gedijt bij paradoxen.
In het mooiste nummer van de
nieuwe plaat, het door merg en
been trekkende 'Captain of
Maybe'speelt de gitaar eigenlijk
een ondergeschikte rol. Toch
blijft Bettie Serveert 'live' vóór
alles een gitaarrockgroep. En
hoewel drummer Jeroen Blan-
kert en bassist - en mede-op
richter - Herman Bunskoeke er
alle concerten bij zijn en ook
met foto's in het cd-boekje
staan, windt Visser er geen
doekjes om dat het anno 2003
artistiek bij Bettie Serveert draait
om Carol en hemzelf. „We zijn
afgestapt van de democratie
binnen de band. Democratie is
company', gezelligheid. Maar
dat gaat uiteindelijk ten koste
van de muziek. Hoe minder
mensen er over mee hoeven te
praten, hoe extremer het kan
worden. En daar gaat het toch
om."
door Peter Bruyn
leiden - Na het verschijnen van
'Log 22', het zesde album van de
Nederlandse rockgroep Bettie
Serveert, vertrok de band eerst
naar de Verenigde Staten om
daar enkele tientallen concerten
te geven. Dat zegt iets over de in
ternationale status die de 'Bet-
ties' tien jaar na hun bescheiden
Amerikaanse hit met 'Palomine'
nog altijd hebben. Bettie Serveert
staat morgen in Leiden, op het
podium van het LVC.
„We wisten bij het maken van
de nieuwe plaat al dat de reac
ties extreem zouden zijn", zegt
zangeres en songschrijfster Ca
rol van Dyk. „En zo pakte het
ook uit. Mensen vinden 'Log 22'
afschuwelijk of ze vinden het
geweldig. Er was een Duitse re
censent die schreef dat hij iede
re noot van het album haatte.
Dat vonden we eigenlijk wel
mooi; dat we een album ge
maakt hadden dat hem zó ge
raakt had."
Na twee dozijn concerten in de
Verenigde Staten is Bettie Ser
veert deze maand met een uit
gebreide Nederlandse tournee
begonnen. De rockgroep die in
1992 debuteerde met het album
'Palomine' mag dan in Neder
land commercieel in de scha
duw staan van Anouk, Kane en
Ilse DeLange - om maar een
paar namen te noemen - ze on
derscheiden zich wel doordat ze
in tegenstelling tot de anderen
een vaste internationale aan
hang hebben opgebouwd.
In 1998 verliet drummer-van-
het-eerste-uur Berend Dubbe
de groep. Een jaar later zegde
Matador, Bettie's Amerikaanse
platenmaatschappij, de samen
werking op. Het rommelde,
maar Bettie Serveert liet zich
niet kapot maken en verraste in
2000 met het album 'Private
Suit'. Begin dit jaar verscheen
'Log 22', grotendeels door Carol
Gitarist Peter Visser en zangeres Carol van Dyk winden er geen doekjes om dat het anno 2003 om hen draait bij Bettie Serveert: „We zijn af
gestapt van de democratie binnen de band." Foto: GPD/Lex van Rossen
en gitarist Peter Visser opgeno
men in Vissers huiskamer, met
eigen opname-apparatuur,
samplers, synthesizers, blazers
en wat al niet meer.
De hoes is schijnbaar uit de los
se pols gemaakt - 'schijnbaar',
want drie eerdere ontwerpen
van Carol werden door Peter af
gekeurd - en roept een beetje de
sfeer op van Sonic Youths 'Goo'.
Dezelfde weloverwogen non
chalance. Dat geldt ook voor de
muziek. En voor de teksten
trouwens. Was 'Palomine' des
tijds nog een niet mis te ver
staan weemoedig liedje, de
songs van 'Log 22' laten zich
door de luisteraar in tal van per
soonlijke interpretaties kneden.
„Onze houding bij het maken
van deze plaat was: Alles mag,
niks moet Gewoon kijken waar
het heen gaat", zegt Van Dyk.
En Peter Vissen „Carol kwam
met een liedje op akoestische gi
taar. Daar werd dan een drum
computer onder gezet en be
gonnen we er van alles op uit te
proberen...." Van Dyk: „De gro
te associatie-test. Of hef mis
schien al op iets bestaands
leek."
Vissen „Nou, dat viel wel mee.
Dat hoor ik ook vaak niet meer.
Maar ik ben wel heel snel ver-
