KUNST 8f CULTUUR
Een tijdtunnel naar de middeleeuwen
'Ik schilder liever dieren dan mensen'
5Sound of Music' en '3 Musketiers'
grote winnaars bij musicalprijzen
Nominate
Tony Awa
'Jaarbeurs in
gebreke bij
asbestkwestie
Beatrixtheater'
Simply Red scoort;:'
in Rotterdam met
overheerlijke nostalp
rari
Speelfilm 0
weduwe Ro d
van Tonninjs'
dinsdag 13 mei 2oo3
Foto: Reuters/Peter Macdiarmid
Lisa Presley
op de bühne
londen - De Amerikaanse zan
geres Lisa Marie Presley (35)
zingt de stembanden even
warm. De dochter van rock "n
roll legende Elvis Presley en ex-
vrouw van Michael Jackson is
momenteel in Engeland om
haar eerste solo-album, getiteld
To Whom It May Concern', te
promoten. De teksten op de
plaat zijn grotendeels autobio
grafisch en gaan onder meer
over haar beroemde vader.
Opera in gevaar
door CAO-actie
Amsterdam - De werknemers
van het Muziektheater in Am
sterdam en van de Nederlandse
Opera (DNO) gaan actie voeren
om druk te zetten op de CAO-
onderhandelingen. Ze krijgen
daarbij de steun van hun vak
bond FNV KIEM. De acties
moeten de voorbereidingen
voor de opera 'Euryanthe' ver
tragen. Over een nieuwe CAO
wordt al een half jaar zonder re
sultaat onderhandeld. Directie
en werknemers worden het niet
eens over de besteding van gel
den die door de overheid be
schikbaar zijn gesteld voor het
wegwerken van achterstanden
in arbeidsvoorwaarden.
Horus: Spaanse
dans en muziek
leiden - De Leidse Folkclub
Horus presenteert vrijdag in het
Volkshuis een avond met mu
ziek en dans uit Zuid-Amerika,
Portugal en Spanje. Het fla
mencokoor 'Calle Real", fado-
zangeres Maria Fernandez, duo
Marian Russchenberg en de
groep Airinos de Terra treden
op. Kaarten kosten 10 euro en
kunnen schriftelijk worden be
steld bij Horus aan het Kievits
park 13,2215 NH, in Voorhout.
Lezing in
De Lakenhal
leiden - Conservator moderne
kunst Rob Wolthoom van Ste
delijk Museum De Lakenhal
geeft woensdag 14 mei om
20.00 uur een lezing over de
nieuwe visies op landschap in
de beeldende lamst. Wolthoom
is samensteller van de tentoon
stelling 'Licht, lucht en drama,
landschappen uit eigen collec
tie' die momenteel in De La
kenhal te zien is.
Beatrix bij 56ste
Holland Festival
Amsterdam - Koningin Beatrix
woont 5 juni de opening bij van
het 56ste Holland Festival in
het Muziektheater in Amster
dam. Het festival wordt ge
opend met de opera 'Le Balcon'
van Peter Eötvös en onder zijn
leiding uitgevoerd door het En
semble Intercontemporain. De
opera is gebaseerd op het ge
lijknamige toneelstuk over re
volutie en gevestigde orde van
Jean Genet uit 1955. Eötvös
putte voor de muziek uit de
'Zeitopem' van Weill en
Krenek, het Franse chanson
van de late jaren zestig, de cool-
jazz en de swing, het werk van
Stravinsky, folkloristische mu
ziek en instrumentale technie
ken. Het Holland Festival duurt
van 5 tot en met 29 juni.
'Van God Los'
Gouden Film
utrecht - De Nederlandse film
Van God Los' heeft in tweeën -
eenhalve week 100.000 bezoe
kers naar de bioscopen gelokt
en heeft daarmee de status van
Gouden Film bereikt. De film,
met Tygo Gemandt, Angela
Schijf en Egbert Jan Weeber in
de hoofdrollen, is gebaseerd op
de activiteiten van de 'Bende
van Venlo', die in de jaren '90
ontvoeringen, roofovervallen
en moorden pleegde.
Theater van 80
miljoen in Almere
almere - De gemeente Almere
gaat een nieuw theater bouwen
voor bijna 80 miljoen euro. De
schouwburg moet in de zomer
van 2006 klaar zijn. Het gebouw
krijgt twee theaterzalen met
respectievelijk 1100 en 300
stoelen en een afzonderlijk cen
trum voor kunst en cultuur.
door Hans Visser
Amsterdam/ gpd 'The Sound
of music' en '3 Musketiers' zijn
gisteravond in de Amsterdamse
RAI de twee grote winnaars ge
worden bij de uitreiking van de
jaarlijkse musicalprijzen. Maaike
Widdershoven en Hugo Haenen
kregen de prijs voor de beste
vrouwelijke en de beste manne
lijke hoofdrol. In de 'The Sound
of Music' spelen ze het echtpaar
Von Trapp.
Ellen Evers werd bekroond voor
de beste vrouwelijke bijrol. In de
onder critici zeer omstreden
musical '3 Musketiers, speelt ze
de koningin van Frankrijk. De
geluidstechniek van deze show,
die op het nippertje nog mee
dong in dit prijzencircus, werd
geprezen met een onderschei
ding voor Jeroen ten Brinke.
De lezers van het ANWB-blad
De Kampioen wezen 'Saturday
Night Fever' aan als de beste
musical. Daarmee gingen vier
van de negen prijzen naar Van
den Ende-producties. Verder
werden vooral familiemusicals
door de jury serieus genomen.
De beste mannelijke hoofdrol
werd volgens de jury het afgelo
pen seizoen gespeeld Roberto
de Groot in 'Tyl Uilenspiegel'. In
die voorstelling viel Marjolein
Teepen op als het grote 'aan
stormend talent'. Dick Feld
kreeg een prijs voor zijn script
voor 'Kikker'.
Een uitgelaten Liza Minelli werd
gehuldigd met de Cubus Oeuvre
Award voor haar totale carrière.
Daarmee werd opnieuw geko
zen voor een buitenlandse ar
tiest. De oeuvreprijs is goed voor
12.500 euro. Het was de vierde
keer dat deze naar John Kraaij-
kamp genoemde prijzen werden
uitgereikt
Liza Minnelli poseert met enkele winnaars van de musicalprijzen: Hugo Haenen, Maaike Widdershoven,
Ellen Evers en Marjolein Teepen. Foto: ANP/Marcel Antonisse
new vork/ap De no ut
voor de Tony Awards,
langrijkste toneelprijzen >°l
Verenigde Staten, zijn k
bekendgemaakt. De lij* ei
naties wordt gedominet 111
'Hairspray', die er dert n£
op voorkomt, onder and
een nominatie voor bes
cal. 'Movin'Out', een tril
Billy Joel dat speelt ti|u
Vietnam-oorlog, kreeg
minaties. De remake va j|<
een musical uit 1982
door vrouwen geobsetk- im
liaanse regisseur, heeft
acht Tony's, waarom
voor hoofdrolspeler
Banderas. De Tony's wc 1
8 juni uitgereikt in New
Kindertentoonstelling in Rijksmuseum van Oudheden volgens formule van 'Actie Romein!'
door Maijolein Hendriks
leiden - De kindertentoonstelling
'Actie Romein!', uit 1997, in het
Rijksmuseum van Oudheden
bleek een succesformule. Die ver
ander je niet, moeten projectlei
der Annemieke Schors en haar
collega's gedacht hebben. 'Mys
terie Middeleeuwen' heet de
nieuwe kruip-door-sluip-dopr
tentoonstelling, geschoeid op de
zelfde leest, voor kinderen van 8
tot 13 jaar. De expositie gaat don
derdag open voor publiek.
Anderhalf jaar geleden werd al
begonnen met de voorbereidin
gen. Schors was betrokken bij
het bedenken van het verhaal,
waarin Aleid en Pepijn, twee
kinderen uit het middeleeuwse
Torenstad, een mysterie probe
ren te ontrafelen. Een vreemde
ling geeft Pepijn een boodschap
van zijn vader, die hij nooit
heeft gekend. Pepijn en Aleid
kunnen er geen touw aan vast
knopen en roepen de hulp in
van de jonge bezoekers. Een ge
heimzinnige tijdtunnel van
veertig meter brengt hen naar
de spannende Middeleeuwen.
De tentoonstelling is voor scho
lieren nog leuker dan voor indi
viduele bezoekers want voor de
scholen zijn tijdsblokken be
schikbaar. De scholieren mogen
zich verkleden in middeleeuwse
tenues waarin ze zich twee uur
lang in het jaar 1500 zullen wa
nen. Als een middeleeuwse Har
ry Potter moeten ze door gehei
me doorgangen sluipen, zoals
een open haard, die hen naar
verschillende locaties leidt.
In groepjes verzamelen ze, met
een publieksbegeleider, sleutel
tjes die leiden tot de oplossing
van het mysterie. Kinderen die
utrecht/gpd - De Arbeidsin
spectie sluit niet uit dat bezoe
kers, spelers en technisch perso
neel van musicals van Joop van
den Ende Theaterproducties in
het Utrechtse Beatrixtheater de
afgelopen jaren risico hebben
gelopen door asbestdeeltjes. Die
zijn als stof op delen van het to
neel gevonden. Ook in de zaal
zijn via kleefmonsters asbest
deeltjes aangetroffen op een
stoel en op de vloerbedekking.
De Jaarbeurs, eigenaar van het
gebouw, liet in januari een rap
port opmaken door een onaf
hankelijk bureau met daarin een
evaluatie van het aanwezige as
best. Het bureau constateerde
dat 'achter en rondom de hijs
touwen, op diverse punten op
de vlakke profielen, op de kooi-
ladders en op de brug van het
toneel, plukken spuitasbest' la
gen. De aanbeveling van het bu
reau om de zaal door een gespe
cialiseerd bedrijf te laten reini
gen is niet opgevolgd.
De Arbeidsinspectie kreeg het
rapport enkele weken geleden
en vond dat de Jaarbeurs in ge
breke was gebleven. Sluiting van
het theater en verhuizing van de
musical 'Copacabana' naar Am
sterdam was het gevolg. Gister
middag is de zaal alsnog geheel
gereinigd. 'Copacabana' keert
echter niet terug naar de
Utrechtse zaal maar blijft in het
Amsterdamse Pepsi Stage tot en
met 1 juni. Mochten vferdere on
derzoeken naar de aanwezig
heid van asbest in het theater
daar aanleiding toe geven, dan
wil Van den Ende zijn personeel
en de spelers van de musicals
die in het Beatrixtheater ston
den, een medische controle la
ten ondergaan.
Aleid en Pepijn, twee kinderen uit het middeleeuwse Torenstad, helpen een mysterie te ontrafelen.
Publiciteitsfoto
de expositie niet in schoolver
band bezoeken, kunnen in de
zogeheten snuffel- en zoekhoek
de waarheid achterhalen.
Het mysterie is de rode draad,
maar daarnaast biedt de ten
toonstelling ook tal van spelle
tjes, puzzels en opdrachten. Tij
dens hun tijdreis bezoeken de
museumgasten een huis, een
markt, kerk, school en werk
plaats. Ze maken kennis met
ambachten als de glaszetter. In
vitrines staan een zeventigtal
objecten die op speelse wijze
worden gepresenteerd.
Projectleider Annemieke Schors
hoopt dat de kinderen 'leren
door doen', zoals ook het motto
luidt van de tentoonstelling.
„Inhoudelijk sluit 'Mysterie
Middeleeuwen' net als 'Actie
Romein!' goed aan op de ge
schiedenislessen in het basison
derwijs." Een klankbord van do
centen heeft hieraan bijgedra
gen. Regelmatig is bij kinderen
gepeild of de plannen in de
smaak vielen.
Ook bij de vormgeving is reke
ning gehouden met de bele
vingswereld van kinderen. Lidy
Veldhuizen en Guus van Riet
zegden hun medewerking toe.
Zij ontwierpen eerder delen van
het interieur van hotel 'Het Reis-
paleis' in het Wereldmuseum in
Rotterdam. Het decor voor het
middeleeuwse avontuur in Lei
den is ook van hun hand.
Schors: „We proberen de bezoe
kers onder meer uit te dagen
door de vitrines achter luikjes te
stoppen. Daardoor krijgen ze
het mystieke idee dat ze onder
water kijken. Dat geeft de objec
ten iets bijzonders."
De kinderen worden omringd
door foto's van middeleeuwse
gebouwen als de Sint-Jan in
Den Bosch. Alle moderne ele
menten zijn weggeschilderd.
„Die spanning tussen heden en
verleden is het leuke aan deze
vormgeving. We hopen hen be
wust te maken van hun omge
ving."
Het decor bevat veel multime
diale aspecten om de aandacht
vast te houden. „We maken in
tensiever gebruik van film, com
puter en gidsjes. En we hebben
geprobeerd de tentoonstelling
zo laagdrempelig mogelijk te
maken."
'Mysterie Middeleeuwen', het
Rijksmuseum van Oudheden,
van 15 mei 2003 tot en met 15
augustus 2004. Open: woèns-
dag, zaterdag en zondag van
12.00 uur tot en met 17.00 uur.
Tijdens schoolvakanties gelden
andere openingstijden.
muziek recensie
Vincent Okker
Concert Simply Red. met Mick Hucknall
en tienkoppige begeleidingsgroep.
Voorprogramma: Dana Glover Gezien:
11/5, Ahoy', Rotterdam.
'Money's Too Tight To Men
tion', Simply Red's eerste hit-
single uit 1985 en afsluiter van
de avond draagt Mick Huck
nall met plezier op aan heel
Nederland. Bedoeld als aar
digheidje van de in een goede
bui verkerende zanger die nog
niet is vergeten dat een groot
deel van zijn debuutalbum
'Picture Book' in de Lage Lan
den is opgenomen. De vrolijke
stemming is terecht, want de
rode krullenbol uit Manches
ter zet (wederom) een uitver
kocht Ahoy' op zijn kop. In
een twee uur durende swin
gende show neemt de Britse
popsoulformatie 'Rotterdam'
mee op reis door het een rijke
hitarchief.
Simply Red - gisteravond na
drie jaar terug in nieuwe be
zetting - kent een rustige start
met veel nummers van de
nieuwe cd 'Home'. Het eerste
geweld breekt los bij 'New Fla
me'. Onder aanvoering van
het enthousiaste publiek gaan
dan ook bij zanger Hucknall
(42) de remmen los, die op
deze momenten met veel bra
voure over het podium mar
cheert. Wat daarna volgt is
een grote portie overheerlijke
nostalgie met inmiddels ach
ter ons liggende jaren negen
tig stukken van 'Life' en
'Stars', het allerprilste begin
('Come To My Aid') en vervol-
gens de nieuwe songs
se' en Bob Dylan's 1'
'Positively 4th Street'.
In de opvoering van d1
we ouwe' en de nieuw d
van 'Home' zit wel bf 'f
verschil, met name in I,rt
gin van de set. Waar de 5
bij klassiekers als 'Ne *1
me', 'Something Got
ted' en 'Fairground'
zijn meest zelfverzekeri
laat zien en swingend E'
nigte bespeelt met een
mimiek en lichaamstaaw0
werkt hij de nieuwe n
veelal ingetogen af n
het boekje'. En dat
Hucknall zich op de
nummers 'Fake' en 'Mi
My Pocket' in feite net
bundig kan uitleven
diens voorgangers.
Eveneens ingetogen,
dan wel als het 'feest d Dn
kenning' is de akoesiisc 'er
sie van 'Holding Bat iU
Years', Hucknalls pn 131
mer, dat hij al op 1
leeftijd heeft geschreve:
Dat de Britse glamoui
een goede kijk op vro ze
schoon heeft is beke 8e
heeft hij voor zijn tourr "n
aantrekkelijk voorprogi 8°
weten binnen te sleperm
vorm van zangeres
Glover. Deze jonge
kaanse uit Californië be)rr
de zichzelf op piano 1 en
met haar krachtige va
instrumentale spel A D
snel in de klapstemBf
brengen.
Simply Red geeft op woi
28 mei een tweede co
Nederland, dat maal
woordvoerster van Mt
certs gisteren bekend,
treden vindt plaats in 1 r
neken Music Hall in Af0:
dam.
Ada Gons Goosen geïnspireerd door Afrikaanse wildparken
door Marjolein Hendriks
bilderdam - Soms is het een
kunst om bij kunst te komen.
Galerie-atelier Ada Gons Goosen
is gevestigd in Bilderdam. Er
gaat geen bus naar dit gehucht
tussen Leimuiden en Langeraar.
Toch is de tentoonstelling 'Kat
en habitat' de moeite van een
reisje meer dan waard.
Ada Gons Goosen schilderde
onder meer jachtluipaarden.
„Ze hebben iets koninklijks", al
dus de kunstenares. De inspira
tie voor deze expositie kreeg ze
na het bezoek van nationale
wildparken in Kenia „Ik wilde
dieren vangen in hun beweging
om te zien hoe hun spieren lo
pen." Toen ze terugkwam,
maakte ze eerst schilderijen van
olifanten. „Ik had niets gedaan
met de andere dieren die ik ge
zien had. Het is dus eigenlijk
een restje Afrika."
Vooral jachtluipaarden vindt ze
mooi. In Nederland bezocht ze
dierentuinen om ze van dichtbij
te bestuderen. „Ik vind de chee
tah het sierlijkste roofdier van
de katachtigen." Ze schilderde
de dieren kijkend, loerend en
sluipend. „Ik heb alleen de kop
van de sluipende cheetah ge
schilderd. Toch zie je hoe de
schouders staan." Kunst is vol
gens haar niet een imitatie van
de werkelijkheid, maar een ver
beelding. „Je kunt niet alles
zien, maar je verbeeldt het je.
Dat is het mooie."
Tekenen is haar eerste taal. Ze
vergelijkt het met slootje sprin
gen. „Je moet heel zeker van je
zaak zijn, anders val je erin."
Vaak loopt ze een paar dagen
om een paneel heen, voordat ze
begint. „Het is een gevecht."
.0
ic
Dierportretten van Ada Gons Goosen, te zien op de tentoonstelling 'Kat en habitat'. Foto: Publiciteitsfoto's
Vooral over het schilderij van
een dreigend uitziend luipaard
heeft ze lang gedaan. „Het is
zo'n engerd. Hij heeft me recht
in de ogen gekeken. Ik kon bijna
niet naar het schilderij kijken,
want hij ziet er zo vals uit. Ik
moest elke keer weer afstand
nemen. Het was niet leuk meer.
Nu heb ik dat gevoel niet meer.
Hij heeft karakter."
Ada Gons Goosen heeft een fo
tografisch geheugen. Toen ze
klein was, vond ze het 'stom' als
mensen in het land gingen
schilderen. „Dan dacht ik; wat
raar, dat kan je toch wel ont
houden tot je thuis bent?"
Hoewel ze vooraf een goed
beeld heeft maakt haar werk tij
dens het schilderen wel een
groei door. „Ik heb een vierluik
gemaakt met luipaarden. Ik had
er eerst één geschilderd, maar
hij was zo zielig alleen. Ik maak
te er nog één, maar ze keken el
kaar zo suf aan. Uiteindelijk zijn
het er vier geworden."
Olieverf vindt ze een 'flauw me
dium'. „Foutjes kan je altijd ver
beteren. Ik heb ervoor gekozen
het mezelf moeilijk te maken. Ik
werk met alkydverf op hout. Je
hebt 24 uur de tijd om dingen
weg te halen. Deze verf maakt
laagjes. Het komt daardoor
meer naar je toe. Dat is ook de
reden waarom ik op de lijst
doorschilder."
Ze maakt de schilderijen voor
zichzelf. „Ik vind het heel erg
om ze te verkopen. Als je een
maand met een paneel bezig
bent, bouw je daar een band
mee op." Het schilderij 'Zebra 7'
is wel verkocht. „Maar, ik vind
het eigenlijk verschrikkelijk. Ik
krijg er zelfs buikpijn van."
Wat haar volgende project
wordt, weet ze nog niet. Wel
staat vast dat het weer dieren-
portretten worden. „Ik schilder
liever geen mensen. Die kunnen
zo zeuren."
Expositie 'Kat en habitat', t/m
21 september, galerie-atelier
Ada Gons Goosen, Bilderdam
28, Bilderdam. Open: wo t/m
zo 10.00-18.00 uur.
1 T-» 'm
m
'a
amsterdam/anp - Regii r
ter Kuijpers is een film
maken over Florrie F
Tonningen, de 'zwarte
van de NSB-voorman.
gaat 'De Ordening' heti
seert zich op het gelj
boek van auteur Kees w
urn uit 1998. De hc> tu
worden gespeeld door Of
Schijf, Roeland Femhoi >pc
ra van der Groen.
Het verhaal gaat over e#jo«
journaliste (Schijf) die
dracht krijgt het archief
oudere dame (Van de
op te ruimen. "Zij blijkt I'
genote te zijn van f 'ea
NSB-leider.
Hoewel Rost van To W
Heubel (geboren op 11
ber 1914 in Amsterdam L»
naam wordt genoemd l0
genoeg parallellen tus i0|<
en het hoofdpersonage
Verolmen om het ver ;U[
leggen. Regisseur Ern
speelde al eerder op ii lai
nier met de grens tussf ha
fictie. Zijn film Van Go ly
losjes gebaseerd op de ifo,
ten van de Bende vanV
Meinoud Rost van To la
(1894-1945) was hoofdi
van het Nationale Dag
partijorgaan van de
dens de Duitse bezet
Nederland werd hij l
tot secretaris-generaal
nanciën. Na de bevrijdii
de hij zelfmoord in de|
nis van Scheveningen.
Tot op de dag van
tracht zijn weduwe het a
tegoed van haar man
houden. In haar hui ike
nog geregeld bijeenkoi: 0e|
rechts-radicalen plaats. m
'De Ordening" gaat in n 3
ber in première op hf fan
lands Filmfestival in Utr
Cl
ïtg
