Het bedreigde weidegevoel GESPREK VAN DE DAG Frans Bauer bezwijkt ook voor reality-soap Fondant Esther Hart wil in Riga haar conciërge achterna Typisch Nederlands cultuurlandschap en zijn vogels staan onder druk Aantal broedparen grutto in tien jaar gehalveerd DAGELIJKS LEVEN Altijd al een kijkje willen nemen in het leven van Frans Bauer? Binnen kort kunnen fans de belevenissen van de volkszanger en zijn gezin op de voet volgen in een nieuwe reality-so ap. Na Patty Brard en Adam Curry en zijn echtgenote Patricia Paay, laat ook de vertolker van het levenslied zich 24 uur per dag filmen. De serie acht afle veringen zijn dit najaar te zien op RTL4. Bauer (29) woont samen met zijn vriendin Mariska en hun zoontjes Christiaan en Jan in het Brabantse Fijnaart. In"3e soap zijn onder meer beelden te zien van zijn vakantie en van optredens in Duitsland. Ook komt het tienjarig jubileum van de zanger aan bod, dat wordt gevierd met vier concerten in Ahoy" Rotter dam in oktober. De volkszanger maakte tot nu toe zestien albums, waarvan er zes ook in een Duitstalige versie op de markt kwamen. Hij sleepte al tientallen gou den en platina onderscheidingen in de wacht. Zijn fanclub bestaat uit bij na 10.000 leden. Ook in Duitsland en België is de zanger razend populair. Op de vraag of de kijkers niet een beetje moe worden van de zoveelste reality-soap, antwoordde de RTL- woordvoerder dat net als ieder mens ook iedere serie uniek is. „Bauer heeft een hele schare fans die het vast boei end vinden om het programma te zien." Hij denkt dat ook anderen ge ïnteresseerd zijn in het leven van de volkszanger. „Hij staat voor een be paalde levenswijze en doet niet alles via het gebruikelijke pad. Dat levert een boeiend verhaal op." ANP WOENSDAG 7 MEI 2003 MONU l?lcH MENSELIJK GRAVIN SOPHIE van Wessex, de vrouw van de Britse prins Edward, verwacht in december haar EERSTE KIND. Dat meldde Buckingham Pa lace gisteren. Edward is de derde en jongste zoon van koningin Eliza beth. Sophie voelt zich goed, maar houdt op doktersadvies voorlopig rust. De gravin had in december 2001 een miskraam als gevolg van een buitenbaarmoederlijke zwanger schap. De Britse roddelpers ver moedt dat zij deze keer door middel van reageerbuisbevruchting (IVF) in verwachting is geraakt, maar het ko ningshuis heeft dit niet bevestigd. Foto: AP Groot-Brittannië maakt binnenkort kennis met het eerste mobiele TOI LET met computer en INTERNET TOEGANG. Softwaregigant Micro soft heeft de wc ontworpen, en pre senteert hem op popfestivals. De 'iLoo' - de i staat voor internet en loo is Engels voor toilet - heeft een draadloos toetsenbord, een plasma scherm en een snelle internetver binding. „Internet is onderdeel van het alledaagse leven, dus surfen op het toilet was de volgende logische stap", zei Tracy Blancher van Micro soft gisteren. Op het internet zelf zijn de grappen niet van de lucht. Zo wordt de iLoo al 'www.c' ge noemd, en hopen sommigen dat het toilet Microsofts 'waterLoo' wordt. Is het een jongen? Is het een meis je? Het is SUPERMAN. Althans, als het aan de kersverse ouders Sara Lindenger en Johan Leisten had ge legen. Zij wilden hun zoontje Super man noemen, maar dat ging de au toriteiten in ZWEDEN te ver. De naam 'Staalman', zoals Superman in Zweden heet, werd niet geschikt bevonden door het overheidsorgaan dat toezicht houdt op de namen die ouders aan hun pasgeborenen ge ven. Die zou kunnen leiden tot 'on gemak' voor degene die hem draagt. Lindenger en Leisten zien het pro bleem niet. Ze wilden hun zoon Da vid Rune Staalman Leisten. Graaf Spencer, de broer van de over leden PRINSES DIANA, wil bezoe kers toelaten in haar SLAAPKAMER in het familiehuis op het landgoed Althorp. Dat meldt The Daily Mirror. De kamer is onveranderd sinds de Diana's dood in 1997. Toeristen konden eerder al het landgoed zelf bezoeken. Diana ligt daar begraven. Tegen betaling van 16 euro is nu ook het bed te zien waarin ze sliep als ze met prins Charles op Althorp logeerde. Critici beschuldigden graaf Spencer al eerder van lijken- pikkerij, en zeggen dat hij de slaap kamer gebruikt om het teruglopende bezoekersaantal op te schroeven. Toen Spencer het landgoed in 1998 openstelde, werd het jaarlijks be zocht door 140.000 Diana-fans. Verleden jaar daalde dat aantal tot 113.000. Foto: AP De Londense taxi's ogen tegenwoordig schrikbarend bont. Waar bleef de tijd dat deze bonbonnières op wie len er zonder uitzondering zwart en glanzend uitza gen? Thans verspreiden ze alle kleuren van de regen boog en de portieren bevatten soms zelfs een reclame boodschap. Ik waaide wat dagen uit in de metropool. Ik veronderstelde dat de oude prins me niet zou missen op zijn défilé in Wageningen en dat ik - en niemand - zou kunnen opboksen tegen dat verrukkelijke pothoedje van Maxima. Ooit heb ik een paar jaar in Londen gewoond. Sedert dien werd er zakelijk nog wel eens een dagje overgewipt, maar dat telde niet mee in de categorie 'leer vreemde volkeren en hun gewoonten kennen'. De vroegrijpe kro kus in Hyde Park waar ik soms vanuit een toen nog ge heel zwarte cab een glimp van opving was uitgebloeid voordat de avond weer daalde en het vliegtuig weer steeg. Engeland ligt heel dichtbij. De veerboot, tegenwoordig 'catamaran'geheten, schuddebuikt me in nauwelijks drie uur vanuit Hoek van Holland naar Harwich, waar ik mij links op de rijbaan opstel Want dat excentrieke linkse rijden zal de Brit in ere houden, lang nadat hij knarsetandend de euro heeft aanvaard. Ik begin met wat er in Londen sinds de kwart eeuw dat ik er woonde hetzelfde bleef. Dat linkse rijden dus, maar omdat het éénrichtingverkeer in de overvolle stad dramatisch steeg is dat minder bedreigend. Ook de voedselhal van Harrods, het grootste warenhuis in de wereldstad, is onaangetast. Ogenschijnlijk althans. Ik kan er nog steeds de meest zonderlinge vissen kopen bij mannen met strohoeden op en dunne witte handschoe nen aan. Iets verderop in Knightsbridge, in het chique Harvey Ni chols, constateer ik tevreden dat de grote modeontwer pers uit Frankrijk, Italië en Japan hun creaties voorde Engelse clientèle nog altijd dat tikje specifiek fondant en scheutje zuurtjeskleur meegeven. Bus 14 rijdt nog altijd knalrood en dubbeldeks naar Putney, de voorstad waar ik woonde. Er zijn nog een achterbalkon en een conduc teur. De rit duurt eens zo lang en kost een vermogen, namelijk een pond. De conducteur is vaak een buiten landse werkstudent. De werkelijkheid is dat Londen stilaan op een tamelijk herkenbare stad gaat lijken. De overheidsmusea zijn er nog gratis, maar als er een speciale tentoonstelling is wordt er financieel bijzonder hard toegeslagen. De tra ditionele koffie die er van oudsher niet te harden was, bestaat nog wel, maar je moet er naar zoeken. Nu is al les cappuccino wat Big Ben slaat, en op de gevels van de desbetreffende nering staat het woord voor koffie meest al op zijn Italiaans gespeld. Je drinkt nergens zo'n goeie Cappuccino Primo als bij Costa. Over de taxi's heb ik het al gehad, en mij schiet te binnen dat een winkel bediende bij Fortnum and Mason op Piccadilly wel iswaar nog altijd in jacquet loopt, maar de etala ges zijn wegens grondige herindeling aan het oog onttrokken en het management volstaat met een schamel papier op de vensterruit, waarop men excuses aanbiedt voor het ongerief. En ik vergat nog te zeggen dat er in vele afdelin gen van Harrods tegenwoordig lawaaierige pop muziek weerklinkt. De eigenaar is een Egypte naar, die gemankeerde nieuwe 'schoonvader' van wijlen prinses Diana, en de Engel se voetballer van het jaar is trouwens een Fransman. Londen en Groot-Brit- tannië (want in Schotland en Wales schijnt dat niet anders te wezen) doen steeds minder gek en maar gewoon. Mijn diepbetreurde collega Haye Thomas placht te zeggen: 'Londen is een kijkdoos'. Daarbij doelde hij op alle frutsels die je als kind van wel eer in een schoenendoos stopte. Maar Londen is groot gegroeid en de wereld gekrompen. Londen schikt zich in wat onvermijdelijk is. Esther Hart, de Nederlandse deel neemster aan het Songfestival, hoopt dat ze op 24 mei in het Let se Riga in de voetsporen zal treden van haar vroegere schoolconciër- ge. Twee jaar geleden won hij, Da ve Benton, namelijk in Kopenha gen. De Arubaan Benton werkte enige tijd als conciërge bij het conserva torium in Rotterdam, waar Esther toen net studeerde. Hij belandde uiteindelijk in Estland en namens dat land won hij het Songfestival. „Op school zong hij ook altijd. Echt heel leuk dat hij heeft gewon nen", zegt Hart. De nationale finale van het Song festival werd door Esther overtui gend gewonnen met haar nummer 'One more night'. „Veel mensen denken dat ik hoog ga scoren, maar ik vind het moeilijk om dat te zeggen. Ik zal heel tevreden zijn met een plek in de top tien, maar ga natuurlijk voor de eerste plaats." Ze heeft korte fragmenten van de concurrentie gezien. Op basis daarvan denkt ze dat Spanje, IJs land, Noorwegen en Frankrijk ho ge ogen zullen gooien. Over de da mes van het Russische duo t AT.u. is Hart muzikaal niet te spreken. Er is wel veel over te doen geweest, omdat ze in het openbaar regel matig lesbisch getinte handelingen verrichten. Een relletje was geboren, iets wat traditioneel bij Songfestivalinzen dingen lijkt te horen. Zo wilde Bel gië aanvankelijk een extreemrecht se zangeres sturen, had de Neder landse Michelle twee jaar geleden bonje met de gelijknamige Duitse zangeres, en is er nu de ophef over LA.T.U. „Een relletje over mij is er niet, of Nederland is onlosmakelijk verbonden met weilanden. Het is 'ons' cultuurlandschap, zo Nederlands als het maar zijn kan. Op de een of andere manier heeft iedereen een 'weide gevoel'. Maar het weiland is een een bedreig de soort aan het worden, en ook de zo type rende weidevogels als de grutto hebben het zwaar. Vanuit de lucht bezien is Nederland een groen mozaïek, een lappendeken van groentinten, afgewisseld met dorpen en ste den. We hebben er nog ongeveer een mil joen hectare van: weiland. Die enorme hoe veelheid grasland is heel divers. Van de veenpolders in Zuid- en Noord-Holland en de 'prairies' aan de Friese meren, via het ri vierenlandschap in het midden en oosten tot het 'klein Zwitserland' in Limburg. Er is echter één constante: overal moeten weilan den tegen de verdrukking door industrieter reinen en uitbreidingswijken of Vin ex-loca ties worden beschermd. Ons cultuurland schap moet steeds vaker wijken voor beton. Ooit kwamen buitenlandse schilders naar Nederland om ons landschap te vereeuwi gen. Ze zochten naar het geheim van het rustgevende, ietwat monotone buitenge bied. Er waren geen schilderachtige, Itali aans aandoende ruïnes voor een bijbels ta fereel. Bomen waren er, zeker in het veen- weidelandschap, nauwelijks te vinden. Maar de artiesten bedachten er aanvankelijk zelf wel geaccidenteerd terrein bij. Pas door representanten van de Haagse School werden de polders afgebeeld als pol ders: weilanden vol met koeien en ander vee en weidevogels, onder prachtige, wollige luchten. En afgelopen zondag, toen het zulk fraai weer was, vergaapte menig fietser zich aan het palet van groen, dat wordt afgewis seld met het knalgeel van de paardebloe men en boterbloemen en het rood of dis crete wit van klaver. En dat alles onder een strakblauwe lucht. Bij die weilanden, horen geluiden. Van de grutto bijvoorbeeld. En van de scholekster, tureluur, wulp en heftig kirrende baltsende kieviten. Of van het zanggebrabbel van de veldleeuwerik. Al die typisch Nederlandse vogelsoorten hebben het moeilijk. Maar het is vooral de grutto die wordt bedreigd. Het In slechts tien jaar tijd is het aantal broed paren van de grutto in Nederland gehal veerd van omstreeks 90.000 tot 45.000. De grutto is niet de enige weidevogel die zich maar moeilijk in Nederland kan handhaven. Dat is des te erger omdat het grootste deel van de soort (zo'n 80 procent) iedere zomer juist naar ons land komt om te broeden. Andere weidevogels die steeds zeldzamer worden, zijn de kemphaan (nog slechts zo'n 100 broedparen), de tureluur (22.000 paren) en de wulp (6400 koppels). Ook het aantal veldleeuweriken is hard achteruit gegaan. Waren er in de jaren zeventig zeker nog 500.000 paren, nu worden er nog rond de 50.000 geteld. Meer voorkomende soorten zijn de kievit (tussen 200.000 en 300.000 pa ren) en de scholekster (80.000 tot 130.000). Esther Hart: „Ik ga natuurlijk voor de het zou moeten zijn dat ik eerst in de running was om namens Enge land aan het Songfestival deel te nemen. Ik wist niet eens dat mijn nummer Wait for the moment' eerste plaats." Foto: ANP/Juan Vrijdag was ingezonden, maar het drong daar door tot de laatste vier. Ik moest uiteindelijk kiezen en ik koos voor Nederland. Dat was een juiste keus, want de man die het daar in de finale zong behaal v nul punten." Martijn Kamans Dit kunstwerk van Cornelia Bruinewoud verbeeldt de typische hoogpotige grutto, een van de bekendste Nederlandse weidevogels. Het werd gisteren door Bruinewoud (links) en zanger Syb van der Ploeg in De Bilt onthuld. Foto: GPD/Roland de Bruin aantal broedparen is de afgelopen tien jaar met ongeveer de helft afgenomen. Aan menige vergadertafel wordt flink gebek vecht over de redenen. Natuurlijk wordt de boer die zijn gras drie tot vier keer per jaar maait om het in te kuilen als eerste schuldi ge aangewezen. De nesten zouden worden vermorzeld door de machines. Dezelfde boer wordt nog een keer verwijtend aange keken omdat hij tegenwoordig mest in de grond injecteert, waardoor wormen en bo deminsecten (lekkere hapjes voor de grut to's) zouden verdwijnen. Een verse koeienvlaai, bron van nieuw le ven, wordt ook schaarser, want steeds meer koeien worden op stal gehouden. Bedrijfs economisch zou dat voor de boeren interes santer zijn. En dan zijn er nog de puur na tuurlijke bedreigingen voor de grutto en zijn soortgenoten: vossen, kraaien, eksters en kauwen. Die hebben zich beter aan de men selijke activiteit aangepast, en houden huis onder de weidevogels. Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel. Er zijn steeds meer boeren die de wei devogels koesteren, en beseffen dat ze naast een complex bedrijf ook nog eens het b( heer hebben over een prachtig stuk cult goed. Op vele plaatsen in het land spon boeren in het voorjaar de vogelnesten o vaak samen met vrijwilligers, en marker ze, zodat ze met maaien en bemesten w den ontzien. En als het vee in de wei kot krijgt een nest soms een nestbescherme (een ijzeren hekwerkje) om zich heen, w door de koeien deze kraamkamer niet k nen vertrappen. Wilko Voordouw Vrijwel onzichtbaar tussen het hoge gras en uitermate kwetsbaar: een gruttonest is gauw vertrapt. Foto: Mark Lamers De meest aangevoerde redenen voor het zeldzamer worden van deze insecteneters is de verdergaande intensivering van de land bouw en de oprukkende verstedelijking. Ook de verdroging speelt een belangrijke rol speelt. Het grondwaterpeil is in veel gevallen verlaagd ten behoeve van de landbouwma chines, terwijl de meeste van deze vogel soorten juist van drassige grond houden. Veel nestgelegenheid is daarbij nog eens verdwenen omdat er veel vroeger wordt ge maaid, en het oppervlak van de weilanden steeds beter door de boeren wordt benut Om het tij te keren heeft minister Veerman van landbouw onlangs een veertigtal zoge heten gruttoboerderijen opengesteld. De ei genaars van die bedrijven boeren op een 'gruttovriendelijke' manier. De Friese zanger Syb van der Ploeg, voor heen van popgroep De Kast en nu van de rockband Spanner, gaf maandag in De Bilt het startsein voor een nationale wedstri het kader van een campagne om de wei vogels in het algemeen en de grutto in b bijzonder beter te beschermen. "Verbee eigen weidegevoel' luidt de opdracht aa kunstenaars, amateurfotografen en and creatieve geesten. Volgens de Stichting wAarde, die samen de Vogelbescherming tekent voor de aci worden de beste inzendingen bekroond publicatie in een binnenkort te verschij 'Atlas van het Nederlandse weidegevoel stichting houdt rekening met de belang van zowel boeren als burgers. Eerdere s cesvolle acties waren 'Bomen voor koet in samenwerking met de VARA, en een dooi voor de terugkeer van de heggenvl ter.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 2