Havist niet
welkom op
universiteit
VERS EN
VOORDEEL
BINNENLAND 1
'Die klok hebben ze nergens'
5 Mei: vrijheidsdenken of wachten op bevrijding
Kroonprinselijk paar
in VS bij veteranen
It'ArlVlUU 0.79
3.49
1.16
cn Hü een voftere tas voor minder geld
Studie vaak te hoog gegrepen
Fortuyn amper herdacht
geding
beklimmer
ic Bergbeklimmer Ro
ar spant bij de recht-
Amsterdam een kort
ian tegen het ANWB-
Pad, hoofdredacteur
:assen en filmmaker
oil. Naar eist rectifica-
e beschuldiging dat hij
liet op de top van de
arbat in de Himalaya
jen gestaan. De be
ling werd geuit door
f: destijds als camera-
pi uitmaakte van de ex-
tZijn beschuldiging is
teerd in het mei-num-
Op Pad.
ggiers onwel
ns vlucht
l - Een toestel van de
[htvaartmaatschappij
rus heeft gisteren op
|1 een tussenstop ge-
uadat een aantal passa
bel was geworden. In
te van de handbagage
Bn giftige stoffen te lek-
loor vier mensen last
hun keel. De piloot
lucht van Wenen naar
•loot daarop het toe-
iterdam aan de grond
De zieke passagiers
irgebracht naar het
lis. Het is nog niet be-
voor stof er vrijkwam
igeruimte.
tocht tijdens
Itendverlof
am - Een Rotterdamse
perde op weekendverlof
icht van zaterdag op
targewond geraakt
eersongeval, nadat
in korte tijd een waslijst
ijven had begaan. De
reed in een auto die
favond was gestolen bij
prtheater in Rotterdam.
[.00 uur werd de wagen
jeerd bij een inbraak in
i Om 01.00 uur tankte
Samen met een 28-jari-
(rdammer langs de A16
te betalen. Na een ach-
ng door de politie botste
tegen een boom. Bei-
kten zwaargewond.
lamsdelen
irentekanaal
l - In een jachthaven
Twentekanaal ter hoog-
lengelo zijn zaterdag li-
delen gevonden. De po-
moedt dat de lichaams-
komstig zijn van een
e Angolese asielzoeker
gelo. Hij werd sinds 21
Emist. Een week geleden
er op vrijwel dezelfde
)ok lichaamsdelen ge-
De identiteit kon wor-
tgesteld aan de hand
'erafdrukken. Volgens
ie is er geen misdrijf in
Vermoedelijk is de
ling in het water geval-
erdronken. Waarschijn-
j in aanraking gekomen
I scheepsschroef.
aafplaats
Ier omheining
lUENBERG - Nederland
jn eerste natuurbegraaf-
Deze in een bos bij
hap 't Reutje bij Sint-
berg gelegen begraaf-
iergerbos onderscheidt
i kerkhoven. Rond het
6,5 hectare met plaats
000 graven is geen om
en mensen kunnen zelf
1 hoe hun graf eruit ziet.
tanden mogen het graf
ren en kunnen er dag en
irecht. De nieuwe be-
tats wordt komend
tde geopend met de
itatie 'Kom in het graf.
ie arresteert
mactiviste
De politie heeft zater
dag een 36-jarige Belgi-
trenactiviste gearres-
ij blokkeerde samen
andere actievoersters
mg tot een filiaal van
cy Fried Chicken (KFC)
De actievoerders pro-
len omdat de Ameri-
restaurantketen kuikens
io-industrie in het eten
werken. De actievoerster
Ie, na daartoe gesom-
e zijn, het terrein van
/erlaten. De overige de-
mten, van wie enkelen
ruimingspakken waren
en een gasmasker droe-
ïindigden hun blokkade
later toen de politie
de oppakken.
ie sluit
ab
iribo - De politie in de
mse hoofdstad Parama-
ïft zaterdag een inval
erd in een xtc-laborato-
i zes personen gearres-
nder wie enkele Neder-
Volgens de politie was
>ratorium nog niet in
- maar wel al ingericht,
i berekend zijn geweest
roductie van 500.000
er dag. In het lab wer-
c wapens, munitie en
n gevonden.
maandag 5 MEI 2003
Koningin Beatrix en kroonprins Willem-Alexander leggen een krans bij het nationaal monument op de Dam in Amsterdam. Ook prinses Maxima was daarbij aanwezig. In ver
band met de zondagsrust herdacht Staphorst de doden zaterdag al. Op de foto rechtsonder de herdenking op de Waalsdorpervlakte. Foto's: ANP/CPD
den haag/gpd-anp - De gezichten, van zowel jong als
oud, staan strak. Het prachtige voorjaarsweer is ver
drongen door een knagende, diep gevoelde emotie. Het
besef dat zo'n zestig jaar geleden Nederlandse onderda
nen - jongens en meiden, vaders en moeders, opa's en
oma's - hun leven gaven voor de vrijheid. Hier, op de
hoek van de Oude Waalsdorperweg met de Van Al-
kemadelaan, hemelsbreed een kilometer van de plek
waar de nazi's tussen maart 1941 en mei 1945 meer dan
driehonderd verzetshelden fusilleerden, op de avond
van de vierde mei, pakt het verleden iedereen hardhan
dig bij zijn of haar nekvel, en schudt de aanwezigen
klaarwakker.
Enkele duizenden mensen woonden gisteravond de tra
ditionele dodenherdenking bij op de Waalsdorpervlakte
in het duingebied tussen Den Haag en Wassenaar. An
derhalf uur voor de daadwerkelijke dodenherdenking is
de rij wachtenden al van een bewonderenswaardige
lengte. Met gedempte stemmen praten de opvallend
jonge mensen over koetjes en kalfjes. Tot er een ver
dwaalde Duitse toerist met zijn auto om de hoek komt
zetten, en een van de aanwezigen het niet kan nalaten
om daar een cynische opmerking over te maken: „Wat
een timing, zeg", sist hij tussen zijn tanden. Zijn buur
man knikt instemmend.
Ondanks de drukte sluiten er nog steeds mensen aan,
vaak voorzien van een bosje bloemen dat nonchalant
langs het lichaam wordt gehouden. Degenen die de
tocht vaker hebben gemaakt, weten dat de bloemen
krampachtiger worden omklemd, naarmate de fusilla
deplaats dichterbij komt.
Nederland herdenkt
slachtoffers oorlog
Om tien voor half acht komt er opeens beweging in het
gezelschap, en begint de wandeling naar het monu
ment. Als een moeder aan haar zoon vraagt of hij de
grote Bourdonklok, het symbool van de herdenkings
plaats, al hoort, moet hij ontkennend antwoorden.
„Nee, ik hoor niets. De bomen zitten nog in de weg,
denk ik. Honderd meter verder, en minstens een kwar
tier later, hoort ook de jongen de zo bekende klagende
klank van de Bourdonklok. „Ik geloof dat ik dit geluid
toch altijd nog het mooiste vind", bekent een middelba
re dame. „Je hebt het op de Dam ook, dodenherden
king. Maar die klok hè, die hebben ze nergens.
Voetje voor voetje vervolgt de stoet zijn stille tocht door
de duinen. Voorop de verzetshelden en de nabestaan
den van degenen die minder fortuinlijk waren. Daar
achter de mensen die de Tweede Wereldoorlog nauwe
lijks bewust hebben meegemaakt, of nog niet eens ge
boren waren.
Net als ieder jaar werden op verscheidene plaatsen in
Nederland de doden herdacht. Bij de nationale herden
kingsplechtigheid op de Dam in Amsterdam werd een
krans gelegd door koningin Beatrix en kroonprins Wil
lem-Alexander. Bij de plechtigheid op de volgepakte
Dam benadrukte de Amsterdamse burgemeester Job
Cohen in zijn toespraak dat Nederlanders moeten be
seffen hoe belangrijk het is om vreedzaam naast elkaar
te leven. De 17-jarige scholier Branko van Hulst uit
Heemskerk droeg uit het hoofd zijn gedicht 'Oorlog
Voorbij' voor. De leerling won hiermee de dichtwed
strijd 'Zo Gedacht, Zo Gedicht', die is ingesteld om jon
geren actief bij de dodenherdenking en bevrijdingsdag
te betrekken. De plechtigheid op de Dam werd vooraf
gegaan door een herdenkingsbijeenkomst in de Amster
damse Nieuwe Kerk.
Het thema voor de dodenherdenking van 2003 was
'Vrijheid is niet te koop'. Het Nationaal Comité 4 en 5
mei wil hiermee aangeven dat je met geld kunt vluchten
en een mensensmokkelaar kunt betalen, maar dat de
vrijheid om te zijn wie je wil en te gaan waar je wil niet
met geld is af te kopen.
Eerder op de dag vonden ook andere plechtigheden
plaats. Op de Amsterdamse Nieuwe Oosterbegraaf
plaats was een herdenking in aanwezigheid van burge
meester Cohen en de consuls van Engeland en de Ver
enigde Staten.
De Koninklijke Marine eerde de gevallenen van dit
krijgsmachtonderdeel bij het monument "Voor hen die
vielen' in Den Helder. De luchtmacht herdacht de ge
vallenen met een kranslegging op vliegbasis Soester-
berg. Op de Rotterdamse begraafplaats Crooswijk hield
het Korps Mariniers een herdenking.
In een aantal gemeenten in West-Overijssel en de Velu-
we werden de doden zaterdag al herdacht, omdat de
bewoners uit religieuze overwegingen de plechtigheden
liever niet op zondag wilden houden. Het ging onder
meer om Genemuiden, Staphorst en Doornspijk.
door Perdiep Ramesar
en Melchior Zeeman
den haag -Bevrijdingsdag is met Konin
ginnedag een van de weinige openlijke ui
tingen van nationalisme in Nederland. De
Tweede Wereldoorlog (en het einde ervan)
is nog altijd een ijkpunt in de geschiedenis.
Maar geldt dat ook voor de nieuwe Neder
landers, die De Bezetting niet hebben
meegemaakt?
De minderheden in Nederland hebben
elk hun eigen gedachten bij Bevrijdings
dag. Want deze groepen hebben zelf de
bezetting door nationaal-socialistisch
Duitsland niet meegemaakt, althans niet
in Nederland. Ofwel zij gedenken vrijheid
in brede zin of de gedachten gaan terug
naar het eigen vaderland en volk.
Zoals bij de Turkse gemeenschap in Ne
derland. „De bevrijding van Nederland
leeft niet echt bij de Turken, maar dat
doet niets af aan het belang van vrijheid
en bevrijding. Turkije viert ook jaarlijks
de bevrijding van het vaderland, na de
Eerste Wereldoorlog", legt Ayhan Tonca
uit, de voorzitter van het Inspraakorgaan
Turken in Nederland.
Op hun beurt hebben de hindoes in Ne
derland niet zozeer een binding met de
Tweede Wereldoorlog, maar met het vrij
heidsdenken in het algemeen. „De hin
does staan positief tegenover Bevrij
dingsdag, want volgens het hindoeïsme
is individuele vrijheid een groot goed",
zegt Tjandersekhar Bissessur, voorzitter
van de Hindoeraad Nederland (HRN).
„De bevrijding van de nazi's is een aan
leiding voor pandits (hindoepriesters)
om in hun preken aandacht te besteden
aan het belang van vrijheid", vertelt de
HRN-voorzitter. „We gedenken deze da
gen samen met onze autochtone landge
noten, want vrijheid is een universeel
recht.
Amrish Tewarie, voorzitter van de lande
lijke Federatie Arya Samaj Nederland
(FAS-Ned) vertelt dat Bevrijdingsdag van
belang is voor de hindoes, omdat zij veel
waarde hechten aan de vrijheid van han
delen. „De bezetting door de nazi's kun
nen we zien als een strijd tussen de goe
de dharma en de slechte adharma. Han
delen naar eer en geweten is leven vol
gens de dharma. „Wat er toen is gebeurd
en wat er nu op véél plaatsen in de we
reld nog gebeurt is slecht in die zin dat
de vrijheid van onschuldigen wordt be
perkt", zegt Tewarie.
„Wij wachten nog steeds op onze bevrij
ding", verzucht Frans Tutuhatunewa,
president-in-ballingschap van de beoog
de Republiek der Vrije Zuid-Molukken.
„De band met de bevrijding is duidelijk.
Het was ook óns land dat bezet en be
vrijd is. Nadat de twee boosdoeners van
door Emmanuel Naaijkens
Tilburg - De universiteiten willen
voorkomen dat leerlingen met
een havo-diploma, nog langer via
een omweg een wetenschappelij
ke opleiding volgen. Het gros van
deze studenten haakt het eerste
jaar alweer af, omdat de studie te
hoog is gegrepen.
Dat schrijven de universiteiten
in een brief aan demissionair
staatssecretaris Nijs (onderwijs).
Volgens de wet hebben alleen
leerlingen met een vwo-diploma
rechtstreeks toegang tot het we
tenschappelijk onderwijs. Ha
visten die een propedeuse-di
ploma in het hbo hebben ge
haald, hebben echter ook het
recht om zich in te schrijven
voor een universitaire studie.
Steeds meer havisten blijken die
route te volgen. In 1990 waren
dat er volgens het CBS duizend,
vorig jaar is hun aantal gestegen
naar 2100 (ruim zes procent van
alle eerstejaars). Vooral econo
mie, rechten en talen zijn bij de
ze categorie in trek.
De universiteiten is deze sluip
route een doom in het oog.
Voor veel havisten blijkt een we
tenschappelijke opleiding te
zwaar. Omdat de universiteiten
financieel worden afgerekend
op de prestaties van hun stu
denten, kosten de falende havis
ten handenvol geld.
Overigens willen de universitei
ten de deur niet helemaal dicht
gooien voor havisten. Als stu
denten met een hbo-propedeu-
se bijvoorbeeld slagen voor een
toelatingstest moeten ze alsnog
op de universiteit aan de slag
kunnen.
Hbo'ers met een vwo-diploma
op zak kunnen sowieso altijd te
recht in het wetenschappelijk
onderwijs.
door Hans Jacobs
den haag - Prins Willem-
Alexander en prinses Maxima
vieren Bevrijdingsdag vandaag
in Washington samen met Ame
rikaanse oorlogsveteranen. Het
paar, dat gisteravond koningin
Beatrix vergezelde bij de natio
nale dodenherdenking op de
Dam in Amsterdam, komt in de
loop van de dag in de Ameri
kaanse hoofdstad aan. Het
werkbezoek aan de Verenigde
Staten duurt drie dagen.
De bijeenkomst met de voorma
lige bevrijders is besloten. Wil
lem-Alexander en Maxima wil
len ongestoord met de inmid
dels hoogbejaarde Amerikanen
van gedachten kunnen wisselen,
zonder daarbij op de vingers te
worden gekeken door journalis
ten en fotografen.
Het kroonprinselijk paar heeft
eveneens een ontmoeting met
vertegenwoordigers van het De
partment of Veteran Affairs, het
Amerikaanse ministerie voor
oud-strijders. In de VS, dat mil
joenen ex-militairen telt, is er
voor de veteranen een afzonder
lijk ministerie.
Morgen praten Willem-Alexan-
der en Méxima met ambtenaren
van het kersverse ministerie van
binnenlandse veiligheid (Home
land Security). Dat is ingesteld
na de aanslagen van 11 septem
ber 2001 in Washington en New
York, en moet zorgen dat de VS
voortaan beter beschermd zijn
tegen terroristische acties. Het
ministerie coördineert allerlei,
tot voor kort zelfstandig en los
van elkaar opererende diensten,
zoals de FBI en de kustwacht.
Het paar heeft ook een gesprek
met directeur Robert Mueller
van de FBI en neemt een kijkje
in de zogenoemde operation
room van de federale politie.
Vanuit Washington gaat de reis
naar New York, waar Willem-
Alexander woensdag bij de Ver
enigde Naties een speciale bij
eenkomst bijwoont van de com
missie voor duurzame ontwik
keling. Maxima is tegelijkertijd
in Harlem, om te kijken naar
projecten voor de bestrijding
van armoede en werkloosheid.
Het bezoek wordt afgesloten
met het gezamenlijke galadiner
van de Nederlandse Kamer van
Koophandel en de Nederlandse
Club, die beide hun honderdja
rig bestaan vieren.
hilversum/anp - Maar weinig
Nederlanders zullen morgen iets
doen om de dood van Pim For
tuyn te herdenken. Het is die
dag precies een jaar geleden dat
de politicus werd vermoord. Zes
procent van de Nederlanders is
van plan dat actief te herden
ken. Van hen gaat 4 procent
naar een herdenkingsplechtig
heid, 3 procent steekt de vlag uit
en 11 procent neemt twee mi
nuten stilte in acht. Dat blijkt uit
een enquête onder 600 mensen
die het EO-tvprogramma Knevel
op Zaterdag liet uitvoeren door
TTJS-NIPO. Van de Nederlan
ders zal 93 procent niets onder
nemen om de moord op de lijst
trekker van de LPF te herden
ken. Ongeveer de helft van de
ondervraagden zegt er wel bij
stil te zullen staan. Een meer
derheid (70 procent) is tegen
een jaarlijkse Fortuyn-herden-
king. Van de mensen die vorig
jaar op de LPF stemden, wil 54
procent juist wel zo'n herden
king. Bijna de helft (45 procent)
van de Nederlanders meent dat
de democratie blijvend is be
schadigd. Van de speciale her-
denkingsvlag voor Pim Fortuyn
zijn de afgelopen weken tussen
de 5000 en 10.000 exemplaren
verkocht. Dat zei de broer van
de vermoorde politicus, Marten
Fortuyn, zaterdag. Hoewel de
familie eerder de hoop uitsprak
dat Nederland de vlag op 6 mei
massaal zou uitsteken, is Marten
Fortuyn tevreden met de ver
koop van de dundoeken tot nu
toe. „Ik heb liever dat 5000
mensen de vlag welgemeend
uitsteken dan dat tienduizenden
dat doen zonder de betekenis
ervan te onderkennen."
(advertentie)
de Tweede Wereldoorlog, Duitsland en
Japan, zijn verslagen, is mijn vaderland
bezet door Soekamo en consorten. Dat is
nog altijd zo."
De Marokkanen hebben, behalve dat ze
hier wonen, een nog opmerkelijker en
minder bekende band met de bevrijding
van Nederland: Marokko heeft als pro
tectoraat van Frankrijk nog 77.000 man
schappen geleverd aan het Franse leger,
dat aan de bevrijding van Europa heeft
meegeholpen. Daarover heeft Mohamed
Achahboun veel gepubliceerd.
Aan het begin van de oorlog hebben
dertigduizend Marokkanen, drie divisies
onder leiding van Franse bevelhebbers,
gevochten in Zeeland, maar tevergeefs.
In 1944 hebben Marokkaanse troepen
ook nog meegeholpen bij de bevrijding.
Deze doden worden jaarlijks op 4 mei
herdacht in Kapelle in Zeeland. „Dit jaar
zijn wij er met zes bussen belangstellen
den heen geweest", vertelt Achahboun.
Oil Broccoli
500 gram
dl Braadworst
verpakt kilo, &HT
dl Gegrild Gehakt
verpakt 200 gram, ItTtr
kilo 1.58
De Van/vood-aanbledingen zijn alleen geldig met CO Bonuskaart tot en met 11 mei 2003.
PmftAr 'He:
