Greenspan optimistisch
na afloop Irak-oorlog
ECONOMIE
Ook de trein maakt tegenwoordig een pitstop
5Maak huur winkelpanden
afhankelijk van de omzet
Fed-voorzitter bezorgd om werkloosheid in de VS
Druk met opbinden van perenbomen
Belgische rechter: Bewijs
KBL-zaak onrechtmatig
Begroting EU eerste keer
boven 100 miljard euro
FNV vraagt verbetering
van Nabestaandenwet
its euro naar
uw hoogtepunt
iDAM - De koers van de
:ft gisteren het hoogste
bereikt sinds februari
In de Aziatische en Euro-
indel noteerde de be
te Europese munteen-
lersen boven de 1,11 dol-
!n ruim 1,10 dollar op
Volgens handelaren is
f jro vooral in trek door het
rerschil tussen de Ver-
e Staten en Europa. Het
grijkste tarief van de Ame-
o ïse centrale banken staat
o 5 procent, terwijl de Eu-
0 e Centrale Bank een tarief
jr 5 procent hanteert.
atsloterij
er gegroeid
De Staatsloterij is
ir opnieuw groter ge-
i. Sinds 1994 is de omzet
irdubbeld naar inmid-
590 miljoen euro. Het afge-
ijaar kwam tweederde van
kaïzet, omgerekend 457 mil-
s euro, in de prijzenpot. De
van de Staatsloterij zelf
de Oudejaarsloterij liep
ins iets terug, terwijl
flink aan populariteit
forig jaar nam het aantal
imers hieraan met 40
it toe naar 340.000.
>11 stoot Franse
(stations af
Koninklijke
lell wil per eind 2005 nog
150 van de huidige 950
itions in Frankrijk over-
i. De oliemaatschappij
600 stations af, omdat
langer winstgevend zijn.
lervinden zware concur-
de goedkope benzine
hj grote supermarkten. Een
jdvoerder van Shell zei dat
in Frankrijk verder
p toplocaties, vooral langs
vegen.
1 ;ere inflatie
Eurolanden
De inflatie in de
eurolanden is deze
met 0,3 procent gedaald
procent, in vergelijking
iart van dit jaar. Dat
ljuit een eerste raming van
lat in Luxemburg. Het
van de Europese Cen-
(ECB) is erop gericht
je geldontwaarding op
onder 2 procent te
i. De Europese indicator
:t economisch sentiment
in april licht gestegen,
de Europese Commis-
cendgemaakt. In maart
__ezë indicator nog naar
maar dankzij een ho-
msumenten- en detail-
ilsvertrouwen is de trend
donderdag 1 mei 2003
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Voorzitter Alan
Greenspan van het Amerikaanse
stelsel van centrale banken, de
Fed, is voorzichtig optimistisch
over de economische ontwikke
ling na de snelle beëindiging van
de Irak-oorlog. Greenspan ver
scheen gisteren voor het eerst
sinds de oorlog uitbrak in een
hoorzitting van het Amerikaanse
Congres.
Alan Greenspan (77) is het fi
nanciële orakel van de Verenig
de Staten. Bijna zestien jaar be
mant hij de post van voorzitter
van de Federal Reserve. Zijn uit
latingen worden nauwlettend
gevolgd. Niet alleen vanwege
mogelijke rentebeslissingen van
de Fed, maar ook omdat Green
spans visie op de economische
vooruitblik buiten de VS van be
lang is.
Greenspan waarschuwde giste
ren wel voor te hooggespannen
verwachtingen. „Ik geloof nog
steeds dat de economie dit jaar
aanmerkelijk sneller zal groeien
dan vorig jaar, maar de timing
en de omvang van de verbete
ring blijft onzeker." Hij was po
sitief over het herstel op Wall
Street, de lagere olieprijzen en
het sterk toegenomen consu
mentenvertrouwen, maar zei
zich zorgen te maken over de
achterblijvende bedrijfsinveste
ringen.
De werkloosheid in de VS is een
aanhoudend probleem, en ver
wacht wordt dat het Amerikaan
se ministerie van Arbeid morgen
een lichte stijging met een of
twee procent bekend zal maken.
Op dit moment zit 5,8 procent
van de beroepsbevolking zonder
baan. Volgens Greenspan slagen
Amerikaanse bedrijven erin met
minder mensen te voldoen aan
een licht gestegen vraag, wat
leidt tot hogere arbeidsproducti
viteit maar ook een veel hogere
groei nodig maakt om banen te
creëren.
Kortom, de economie bloeit
naar verwachting later dit jaar
op, maar er blijven onzekerhe
den. Of in de woorden van Alan
Greenspan: „Als de economi
sche spanningen die verband
houden met de situatie in Irak
verder verminderen, dan zullen
de fundamentele trends die de
economische vooruitblik bepa
len duidelijker worden."
Greenspan, berucht om zijn
cryptische uitspraken en daar
door bekend als een econo
misch orakel, wilde niets zeg-
geng over het door president
Bush aangekondigde pakket van
fiscale maatregelen. Eerder was
hij daar zeer kritisch over. Tot
ergernis van Congresleden zei
hij keer op keer daar niet op te
willen reageren. Hij herhaalde
wel zijn zorg dat de Amerikaan
se begroting nog verder in het
rood terecht komt door belas
tingverlagingen die niet gepaard
gaan met besparingen op de uit
gaven. „Ik ben sinds februari
niet van mening veranderd."
hoevelaken/gpd - Belangenorganisatie Intres,
waarin 2400 zelfstandige winkeliers zijn verenigd,
pleit voor het betalen van 'omzethuur'. Gaan de
zaken goed, betaalt de ondernemer hoge huur.
Daalt de omzet in de winkel, dan gaat de huur
omlaag.
Zo'n huurcontract is hard nodig, omdat steeds
minder winkeleigenaren het hoofd boven water
kunnen houden. „De huren zijn hoog", zei Intres-
directeur Karelse bij de presentatie van de jaarcij
fers. „Zeker op de beste locaties, waar de marges
van zelfstandige winkeliers klein zijn. Omzethuur
zou fantastisch zijn."
Zijn boodschap is opmerkelijk, want in Nederland
komen huurcontracten gebonden aan omzet nau
welijks voor. In de VS wel. Het levert de exploitan
ten van winkelcentra een schat een marktgege
vens op. Die weer worden uitgebaat.
„In Nederland melden zelfstandige winkeliers niet
graag hun omzetgegevens aan derden", bevestigt
Karelse. „Maar Intres gaat er alles aan doen om ze
te overtuigen van nut en noodzaak. Waarom niet?
Winkelcentra zijn trekkers, presenteren zich vaker
als geheel, ook in advertentiebeleid. We delen de
lusten, laten we dan ook samen het risico ne
men."
Karelse reageert hiermee op een artikel in Het Fi-
nancieele Dagblad, waarin Corio, uitbater van
winkelcentra als Hoog Catharijne in Utrecht een
lans breekt voor omzethuurcontracten. Geen en
kele ondernemer in Hoog Catharijne heeft zo'n
contract. Voordeel voor vastgoedondernemer Co
rio is dat het bedrijf in goede tijden meelift op de
successen van de winkeliers en tegelijk al snel sig
nalen krijgen als de zaken minder goed gaan.
En de zaken gaan minder goed in de detailhandel.
Intres, dat vooral service en ondersteuning geeft
aan winkeliers, boekte in 2002 een nettoverlies
van bijna 2 miljoen euro bij een omzetgroei van
ruim 3 procent. De omzetgroei is vooral te danken
aan niet-leden (Expert, Europatuin), die gebruik
maakten van de centrale betaaldiensten van In
tres. Het verlies is vooral te wijten aan een
miskoop van twee ketens, de 10 chique linnenza
ken van Buhrmann en de 17 lingeriewinkels van
Engering. Voor het eerst kocht Intres zelf zaken,
maar het avontuur pakte slecht uit.
De winkels zijn gekocht voor veel geld (in hoog
conjunctuur) met de bedoeling ze door te verko
pen aan leden. De leden vinden de prijs die Intres
vraagt echter te hoog. Intres verkocht er slechts
een paar door en blijft met de rest zitten, die nu
geëxploiteerd worden door Intres zelf.
reorganiseert
rtelwaakhond
:l - De concurrentiewaak-
in Brussel gaat anders
De Europese Commis-
gisteren het groene licht
n ingrijpende reorganisa-
de afdeling van commis-
lonti, die met zijn directe
;dheden om in het be
ren in te grijpen een van
ilangrijkste van de EU is.
:heiding tussen ambtena-
le zich bezighouden met
:en (geheime prijsaf-
;n), en ambtenaren die
imming moeten geven
(fusies, wordt opgeheven,
daarvan zijn de func-
irissen vanaf mei volgend
Ingedeeld in vijf bedrijfs-
peconoom
"Vtrekt bij IMF
iington - De Amerikaanse
moom Kenneth Rogoff
it dit najaar het Interna-
Monetair Fonds (IMF),
iff heeft besloten gebruik te
van de mogelijkheid als
leraar terug te keren bij de
:d University. Rogoff
pas sinds juni 2001 als
^'rvan de onderzoeksstaf bij
V1F. In die functie is hij on
teer verantwoordelijk voor
ïblicatie van de halfjaar -
World Economie Outlook,
en beeld geeft van de eco-
ische vooruitzichten in de
ld.
meback Trabant
•gelijk in Afrika
kau - De Oost-Duitse Tra-
maakt misschien een co-
ack. Sachsenring Fahr-
technik, een dochter van
lormalige fabrikant van de
Ïnt, wil in Afrika een nieu-
rsie van de auto introdu-
zo heeft directeur Wink-
Sieegedeeld. Het bedrijf wil
tasis van de Trabant de Afri-
bntwikkelen. Dat moet een
luste en makkelijk te repa-
(i auto worden, speciaal
ontwikkelingslanden,
senring onderzoekt nu of
ïaalbaar is. Tussen 1957 en
zijn er ongeveer 3,3 mil-
Trabants in Zwickau ge-
vd. Kopers moesten we-
chronische productiepro-
len vaak jaren op hun auto
doornenburg - Fruitteler Milder in Doornenburg bij Nijmegen is druk in de weer met
het opbinden van zijn perenbomen. Telers werken steeds vaker met het 'viertakkensys-
teem', waarbij de bomen vier toppen hebben die vrucht dragen. Dat brengt in het voor
jaar bij het opbinden wel extra werk met zich mee. Het opbinden is noodzaak omdat de
bomen later in het seizoen de zware peren niet meer kunnen dragen en de kans groot is
dat takken afbreken. Milder verwacht dankzij het warme voorjaar overigens een goede
oogst. Foto: ANP/Vidiphoto
rfen
Jfcte.
door Egbert Hanssen
utrecht - „In de Formule i laatje
ook geen auto in de pitstraat bin
nenkomen als de crew niet klaar
staat. Dan heb je de race al bij
voorbaat verloren. Dat deden wij
vroeger wel. Een trein kwam voor
onderhoud, maar niet alle onder
delen waren aanwezig of mon
teurs waren met een andere klus
bezig. Daarom hebben ook wij
het woord 'pitstop' ingevoerd."
Aan het woord is Jacques Hu
berts (57). Tweeënhalf jaar is hij
de topman van NedTrain, een
bedrijf met 4500 medewerkers.
De Limburger kreeg de op
dracht om de verschrikkelijke
onderhoudsachterstand bij NS
weg te werken. Bij zijn aantre
den stond 21 procent van alle
2650 treinstellen in Nederland
dagelijks stil. Voor reparatie of
onderhoud. Dat betekende da
gelijks 30.000 zitplaatsen minder
en verschrikkelijk gemor onder
de reizigers, die steeds vaker ge
noegen moesten nemen met
een staanplaats.
Logistiek is heel belangrijk. Dat
weet Huberts als geen ander. Hij
was voorheen directeur bij Ned-
Car ü^Bom. In deze autofabriek
Nedtrain-directeur Jacques Huberts: „Niet meer doorrijden als je een
rammeltje hoort, maar meteen repareren." Foto: GPD/Jeroen Kuit
worden Volvo's en Mitsubishi's
op één productielijn door elkaar
gemaakt. Dat vereist het juiste
onderdeel op het juiste tijdstip
bij de juiste mensen. Huberts
gebruikt die kennis nu bij Ned
Train. „We zijn bijna weer terug
op de nullijn", zegt hij.
De nullijn staat voor een accep
tabele stilstand van treinen voor
onderhoud en revisie. Deze lijn
dook medio '97 tot verder onder
het nulpunt en kende eind 2000
een dieptepunt toen dagelijks
mini 500 treinen stil stonden.
Sinds de komst van Huberts
gaat het stukken beter. Nu staat
dagelijks nog 12,5 procent(280
stuks) stil en slaat NedTrain te
genover zijn Europese collega's
in elk geval geen modderfiguur
meer.
Huberts leunt echter nog niet
achterover. Hij spiegelt zich aan
zijn Japanse concurrent, waar
een stilstand van 8 tot 9 procent
wordt gehaald. „Die hebben een
heel rondere filosofie", zegt Hu
berts. „Ze werken met preven
tief onderhoud. Dat gaan wij
ook rigoureus invoeren. We
moeten een trein sowieso elke
24 uur controleren. Waarom
dan niet meteen elke dag even
tjes doormeten met een diagno
sesysteem? Dus, niet meer door
rijden als je een rammeltje
hoort, maar meteen repareren.
Je voorkomt dan onverwachte
uitval."
Huberts investeerde tot nu toe
75 miljoen euro om de werk
plaatsen te moderniseren. Nog
eens zo'n bedrag komt er de ko
mende jaren bij. Er werden in
middels 250 nieuwe monteurs
opgeleid. En Huberts deed iets
wat zijn voorgangers nooit durf
den: hij doorbrak het monopolie
van gevestigde leveranciers als
het Canadese Bombardier en
het Franse Alstom. Zij leveren
hun spullen aan de NS wanneer
het hun uitkomt. Dat is Huberts
beu. „In Europa zijn wij maar
een klein treinbedrijf. Bij onder
handelingen sta je dan natuur
lijk niet zo sterk als je Franse of
Duitse collega's."
Na een tip van de oud-Philips-
topman Timmer ging Huberts
eens in China kijken. Begin vo
rig jaar bestelde Huberts daar
prompt 40 nieuwe draaistellen.
Een bestelling van 3 miljoen eu
ro. „Dertig tot veertig procent
goedkoper en een levertijd die
bijna de helft korter was", lacht
Huberts. De nieuwe draaistellen
liggen in China inmiddels klaar
voor verscheping en worden in
mei in Nederland onder de tr.ei-
nen gemonteerd.
„In China hebben ze een onge
lofelijk grote spoorindustrie. Ze
hebben er zelfs een universiteit
voor treiningenieurs. Ze maken
alles wat ze in Europa ook kun
nen. Ik heb er goede verwach
tingen van. Waarom zou het an
ders zijn? Alles wordt gemaakt
volgens dezelfde specificaties."
NedTrain werkt intussen zo effi
ciënt dat al voorzichtig wordt
gedacht om ook voor buiten
landse treinmaatschappijen te
gaan werken. Voor onderhoud
houdt Huberts nog even de boot
af, omdat hij eerst de achter
stand in eigen land nog verder
wil terugdringen. Maar revisie
werkzaamheden, zoals het revi
seren van motoren, wil Ned
Train graag heel snel ook voor
derden gaan doen. De Tilburgse
vestiging heeft op die manier al
vijftien Amerikaanse locs van
General Motors omgebouwd
voor het Europese spoor. Maar
vooral de reputatie van het revi-
siebedrijf in Haarlem wil Ned
Train verder in Europa uitbui
ten.
Uitspraak van belang voor Nederland
hasselt-luxemburg/anp - Een
rechtbank in België heeft twaalf
verdachten van belastingontdui
king vrijgesproken omdat het
voornaamste bewijs, een lijst
met geheime bankrekeningen in
Luxemburg, onrechtmatig is.
Dat heeft de Vlaamse radio ge
meld. De uitspraak kan ook in
vloed hebben op lopende
rechtszaken in Nederland, die
op dezelfde lijst zijn gebaseerd.
In de jaren negentig kwam een
lijst met bankrekeningen van de
Kredietbank Luxemburg (KBL of
KB-Lux) mogelijk na diefstal in
handen van de Belgische belas
tingdienst. Omdat er ook namen
van Nederlanders op stonden,
hebben de Belgen de lijst naar
de Nederlandse fiscus doorge
speeld.
De belastingdienst hoefde in
veel gevallen slechts te wappe
ren met de lijst om zwartspaar-
ders ertoe te bewegen alsnog
aangifte te doen. Een minder
heid heeft aangestuurd op een
proces.
De rechtbank in Hasselt (Bel
gisch Limburg) heeft geoordeeld
dat onvoldoende duidelijk is of
de KBL-lijst rechtmatig in han
den van het openbaar ministerie
is gekomen. Daarom zijn de
aangeklaagden vrijgesproken.
Het is de eerste keer dat een Bel
gische strafrechter een vonnis
velt in de omstreden kwestie.
Ook in Nederland volgt binnen
kort een eerste vonnis in een
KBL-zaak. De rechtbank in Am
sterdam moet oordelen over een
eerste groep verdachten. Waar
schijnlijk kijken de Amsterdam
se magistraten met een schuin
oog naar het Belgische vonnis.
De gevolgen van het vonnis zijn
verstrekkend, want honderden
gesnapte Nederlandse
zwartspaarders wachten op een
proces.
Hamvraag voor de Nederlandse
rechtbank is net als in België de
rechtmatigheid van het bewijs.
De Belgische autoriteiten heb
ben de rechtbank ondanks een
verzoek daartoe geen verdere
verklaring gegeven over de her
komst van de lijst. In Belgische
media gaat het verhaal dat ex-
werknemers van KBL uit wraak
om hun ontslag een microfiche
met geheime gegevens aan de
Belgische fiscus hebben over
handigd.
Bijdrage per land blijft onder limiet
brussel/anp - De begroting van
de Europese Unie zal volgend
jaar voor het eerst de grens van
100 miljard euro overschrijden.
Begrotingscommissaris Schreyer
meent echter dat zij gisteren in
Brussel een gematigd voorstel
heeft gepresenteerd, omdat de
EU-uitbreiding per mei 2004 er
al in verwerkt is. De Europese
begroting voor dit jaar bedraagt
ruim 90 miljard euro.
Bij de betalingsverplichtingen
blijft de Duitse eurocommissaris
met een begrote jaarrekening
van 100,6 miljard euro ver onder
de limiet van 1,27 procent van
het bruto nationaal product van
alle 25 EU-lidstaten. Deze limiet
werd mede op verzoek van Ne
derland tijdens een speciale be
grotingstop in Berlijn in 1999
vastgelegd. Schreyer zegt voor
de geplande betalingen zelfs de
één procent te duiken, met 0,99
procent.
Voor de vastleggingsverplichtin
gen, of geplande totale uitgaven,
komt de Groene politica uit op
een bedrag van 109,9 miljard
euro. Landbouw blijft de groot
ste post op de Europese begro
ting, met een geplande uitgave
voor de huidige vijftien lidstaten
van 45,8 miljard euro. Daarvan
is 4,8 miljard euro bestemd voor
plattelandsontwikkeling. Bij
haar berekeningen is Schreyer
uitgegaan van een wisselkoers
van 1,07 dollar per euro.
De uitbreiding leidt ertoe dat de
bijdragen voor regionale steun
met 938 miljoen euro stijgen.
Daarnaast leidt de komst van
tien nieuwe, hoofdzakelijk Oost-
Europese lidstaten ook tot ver
hoging van de interne kosten
met 9,8 procent tot 6,11 miljard
euro, onder meer door het in
huren van 500 extra personeels
leden. Het merendeel van hen
betreft tolken en vertalers. Ook
brengen aanpassingen aan ge
bouwen extra kosten met zich
mee. Tegenover deze stijging
staat wel een daling van de kos
ten voor de voorbereiding van
de uitbreiding met 44,4 procent
tot iets meer dan één miljard
amsterdam/anp - De FNV WÜ
verbeteringen in de Algemene
Nabestaandenwet ANW. De
vakcentrale wil dat de Tweede
Kamer aan minister De Geus
van sociale zaken opheldering
vraagt over onjuistheden in die
wet.
Dat heeft de FNV gisteren in een
brief geschreven. Volgens de
vakcentrale is de wet op een
aantal punten in strijd met door
Nederland ondertekende ver
dragen van de Internationale
Arbeidsorganisatie ILO.
In bepaalde gevallen mag het ei
gen inkomen van de nabestaan
de niet van de uitkering worden
afgetrokken. Ook hebben nabe
staanden van werknemers die
door een beroepsongeval of -
ziekte om het leven zijn geko
men, recht op een volledige uit
kering. In Nederland geldt dat
echter niet voor nabestaanden
van na 1950, die geen uitkering
krijgen. Ook is het strijdig met
ILÓ-verdragen dat de WW- of
WAO-uitkering van werknemers
die door hun werk zijn overle
den, van de ANW-uitkering af
gaat.
De ILO heeft deze kwesties al
twee jaar geleden bij het minis
terie aangekaart. Maar het mi
nisterie heeft daar volgens de
FNV niets mee gedaan en de be
zwaren ook niet doorgegeven
aan het parlement of sociale
partners.
