Onderzoeken naar treinongeluk
BINNENLAND
Kabinet maakt zich op voor nieuwe stoelendans
Oorzaak daling euthanasiemeldingen onduidelijk
Paranormale gave
'glibberig als zeep'
CDA, WD en D66 voor
aanpassing van kiesstelsel
Nep-KPN-medewerker
tilt vrouw voor halve ton
i Zorgen
1 privacy
*g - Het College be
ing persoonsgegevens
aakt zich ernstige zor-
het gemak waarmee
de privacy van burgers
lien zetten voor de alge
iep om meer veiligheid,
vooraanstaande be-
en politici maakten
icy een karikatuur", zo
iet college in zijn jaar-
iver 2002. Het college is
irgd dat belangen en
van burgers geofferd
bij een 'gemakzuchtige
in uitbreiding van meer
lheden voor onder
blitie, justitie en opspo-
«nsten.
lelijke
Itpartij
- Een 41-jarige vrouw
ikum is gisteravond in
jonplaats doodgestoken
<*n 34-jarige vrouw uit
De politie zoekt de aan-
Ün de relationele sfeer,
jwen kregen voor een
bedrijf in het centrum
ytkkum ruzie, waarna de
^te de andere vrouw
^alen met een mes stak.
^fhtoffer overleed ter
aan haar verwondingen,
politiewoordvoerder
^tend. De verdachte werd
aangehouden.
ede ontsnapte
angene gepakt
jcht - De politie heeft
een voortvluchtige ge-
^e aangehouden. De man
,^)te dinsdagavond uit ge-
ejis De Dordtse Poorten in
ejcht. De politie bracht
^ug naar De Dordtse
a, waar hij nog 3,5 jaar
[(jtten voor diefstal met
De man was met een
^vangene tijdens het
ontsnapt. Beide gevan-
raakten bij de vluchtpo-
s)wond. De politie reken-
^van hen direct bij de
pn de gevangenis in.
Ngerstakers
tien het slecht
IC
.dam - De witte illegalen
longerstaking zijn in het
jv van het Komitee Ma-
_nse Arbeiders Nederland
.J) in Amsterdam, maken
k :ht. Volgens het KMAN
^pog tien over, die zes
'zlang geen voedsel tot
lf-bben genomen. Half
egingen achttien witte ille-
hongerstaking om te
^eren tegen het feit dat ze
n'eds geen verblijfsver-
aig hebben. Ze wonen en
al jaren in Nederland
rilen belasting als ieder
De hongerstakers zijn
•imelijk afkomstig uit Ma-
sEgypte en het Midden
in Het KMAN verwijt de
c nog altijd nauwelijks
v;esseerd te zijn in het lot
n witte illegalen.
ceuring voor
ntoeristen
- De politie heeft twee
,^n van achttien en twintig
ikeurd omdat ze in de
;^iberm van de A28 bij
Nulde zaten. De jonge-
p hadden zich dinsdag-
g met chips en sigaretten
dleerd in de midden
jan de snelweg, waar ze
gelend het verkeer aan
jjorbij zagen razen. Agen-
l^akten daarop een einde
gjt gezellig samenzijn van
ptoeristen.
Nederlandse
gsbaas België
donderdag 1 MEI 2003
;jy in bad
<i/tongeren - De recht
aan het Belgisch-Lim-
l Tongeren heeft gisteren
..-jarige Maastrichtenaar
stek veroordeeld tot vijf
Istraf. De rechtbank acht
en dat de man in de
treek met Nederland een
lende leidde. De leider
1 bende, wiens onmiddel-
inhouding werd ge-
I, kreeg verder een boete
i.OOO euro en verliest voor
2.000 euro aan geschatte
winsten. De fitness-baas
log een boete betalen
lm 49.000 euro.
d
door Ap van den Berg en Koos van Wees
den haag - Nu de kabinetsformatie langzamerhand in
de eindfase geraakt, gloort er ineens weer hoop in de
harten van gelouterde Kamerleden. Onder het motto
'nieuwe ronde, nieuwe kansen' rekenen zij zichzelf
(weer) tot de kanshebbers op een baan als staatssecreta
ris of misschien wel minister.
Naast de onvermijdelijke aftocht van LPF-bewindsper
sonen dreigen binnenkort ook enkele CDA- en WD-
collega's hun baan te verliezen. De vrees daarvoor is het
minst groot onder de bestuurders van CDA-huize. De
grootste partij streeft naar handhaving van haar be
windspersonen, zoveel mogelijk op dezelfde plek.
Er bestaat een theoretisch kansje dat Maria van der
Hoeven (onderwijs) voor een D66-collega moet wijken.
Zij heeft daar geen problemen mee als daar Binnen
landse Zaken tegenover staat. Maar voorlopig zet de
D66-top in op datzelfde ministerie. Als kandidaat geldt
Thom de Graaf, oud-partijleider en oud-medewerker
van dat ministerie.
CDA en WD spelen met de gedachte het ministerie van
een tweede minister te voorzien: eentje die verantwoor
delijk is voor de (belangrijke) politiezaken. Dat zou de
huidige minister van binnenlandse zaken en vice-pre-
mier Johan Remkes (WD) kunnen zijn. Als oud-staats
secretaris van volkshuisvesting zou hij ook minister van
VROM kunnen worden. Maar D66 wil graag een specia
le milieuminister, een D66'er.
Als 'moeilijk' alternatief zouden beroepsonderwijs en
ICT bij Onderwijs kunnen worden weggesneden en als
'kenniseconomie' bij Economische Zaken worden on
dergebracht. En dan zou dat ministerie 'zeer geschikt'
zijn voor de democraat Alexander Rinnooy Kan, oud
voorzitter van de werkgeversorganisatie VNO-NCW.
CDA'er Jaap de Hoop Scheffer blijft hoe dan ook op
Buitenlandse Zaken. Hij kreeg die post vorig jaar 'als be
loning' voor bewezen diensten, onder meer als fractie
leider. De staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwer
king Agnes van Ardenne wordt opgewaardeerd tot mi
nister.
Om te voorkomen dat de zogenoemde 'buitenland-
hoek' niet volledig wordt gedomineerd door het CDA,
lijkt Defensie (weer) in handen te vallen van de WD.
Dat zou de huidige waarnemer Henk Kamp kunnen
zijn, want die voelt zich volgens WD-bronnen op zijn
'eerste departement' (VROM) niet helemaal lekker.
Maar het is waarschijnlijker dat Kamp LPF-bewindsman
Hilbrand Nawijn opvolgt als minister voor vreemdelin
genbeleid.
Als WD-leider Gerrit Zalm weer minister van financiën
wordt, moet er een ander plekje worden gezocht voor
zijn partijgenoot Hans Hoogervorst. Dat zou Volksge
zondheid kunnen worden. Maar de CDA'er Aart Jan de
Geus (sociale zaken) voelt ook wel voor die post. Als De
Geus een overstap maakt, zou Hoogervorst naar Sociale
Zaken kunnen. Hij was er tijdens Kok-II vier jaar lang
staatssecretaris. Hoogervorst en Kamp zijn ook kandi
daat om Zalm op te volgen als fractievoorzitter. Maar
voor die functie gooit oud-minister van buitenlandse
zaken Jozias van Aartsen de hoogste ogen, menen inge
wijden.
Als het gaat zoals nu wordt verondersteld, blijft Van der
Hoeven de enige vrouwelijke minister. En dat willen
CDA en WD niet. WD-vice-fractievoorzitter Frank de
Grave schermde tijdens de (mislukte) formatie tussen
CDA en PvdA met zes geschikte vrouwelijke kandidaten
voor een post in het kabinet. Alle journalisten hengelen
naar de namen van 'de zes bruiden van De Grave', maar
de liberaal geeft ze vooralsnog niet prijs. Annette Nijs,
nu staatssecretaris op Onderwijs, is één van hen. Op
Onderwijs wordt een andere post voor de liberale niet
betreurd.
De LPF krijgt misschien toch nog één minister. Minister
van verkeer en waterstaat Roelf de Boer, van huis uit
fervent WD-lid, wil graag doorgaan. Eerder al gaf hij het
WD-lidmaatschap op voor dat van de LPF, het omge
keerde kan even zo makkelijk, vindt hij.
De ravage bij het Centraal Station in Apeldoorn was na het ongeluk
met de goederentrein enorm. Van de 21 wagons liepen er elf uit de
rails. De wagons van de staaltrein moesten worden weggetakeld.
Foto's: GPD-ANP
apeldoorn/gpd - Er komen drie
onafhankelijke onderzoeken naar
het ongeluk met een goederen
trein, dinsdagnacht bij Apel
doorn. Justitie, de Raad voor de
Transportveiligheid en RailNed
proberen de oorzaak van het on
geluk te achterhalen.
De goederentrein van Railion
ontspoorde kort voor één uur 's
nachts. Van de 21 wagons liepen
er elf uit de rails. De trein was
geladen met ruim 1500 ton staal
en was op weg van IJmuiden
naar Duitsland. Niemand raakte
gewond.
Ooggetuigen melden dat de
trein veel harder richting station
reed dan gebruikelijk is. Door
een stroomstoring die gister
morgen op het ongeval volgde,
kwam het treinverkeer rond
Apeldoorn circa anderhalf uur
stil te liggen. De ontsporing ver
oorzaakte grote ravage.
De Socialistische Partij is van
plan vandaag in de Tweede Ka
mer vragen te stellen over de
chloortransporten die onder
meer door Apeldoorn gaan.
De SP verzet zich daar al jaren
tegen, en ziet in het ongeval van
dinsdagnacht een reden de om
streden transporten per direct te
staken.
De rijksoverheid heeft tot nu toe
ingezet op stoppen per 2006.
Voor burgemeester De Graaf
van Apeldoorn is het ongeval
ook aanleiding om de chloor-
discussie weer aan te gaan met
de rijksoverheid.
Pieter van Vollenhoven, voorzit
ter van de Raad voor de Trans
portveiligheid, nam gistermid-
dag na de Koninginnedagfestivi
teiten in Wijhe en Deventer,
persoonlijk poolshoogte van de
situatie. Hij was onder de indruk
van de ravage en zei zich te kun
nen voorstellen dat sommige
mensen zich zorgen maken over
nog ernstiger gevolgen als er een
chloortrein in Apeldoorn ont
spoort.
dronken
Oven - Een 41-jarige gees-
derwarde vrouw uit Eind-
liiheeft gisteravond haar
njnaanden oude zoontje
hl laten verdrinken. De
;éwas op proefverlof bij
ïhan en baby thuis. Zij is
ujpsychiatrische behande-
ejeen ziekenhuis in Eind-
ïf De vrouw liep aan het
wan de avond op haar
op straat. De buur-
jifzag dat en vertrouwde
Zij alarmeerde daarop
tgenoot van de vrouw,
ide meteen naar de bad-
omdat hij wist dat zijn
-fbezig was de baby in bad
1. De man vond het jon
de badkuip. Reanimatie
iet meer.
door Jan Willem Veenhof
den haag - Voor het eerst sinds de nieuwe
euthanasiewet van kracht is, kwamen de
vijf toetsingscommissies deze week met
een rapportage. Het aantal gemelde geval
len van euthanasie blijkt gedaald. De vraag
blijft: waarom?
„Belangrijk vind ik vooral dat de com
missies in hun rapportage veel aandacht
geven aan casuïstiek; om wat voor zaken
gaat het bij euthanasie? Welke proble
men zijn er aan de orde? Die casuïstiek
wordt uitgebreid beschreven en is bo
vendien voor iedereen toegankelijk", al
dus J. Kooij, algemeen secretaris van de
gezamenlijke toetsingscommissies.
De vijf toetsingscommissies schrijven in
hun jaarverslag dat het aantal meldingen
van euthanasie is gedaald. Vorig jaar zijn
1882 zaken voorgelegd. Bij de voorlaatste
rapportage van de commissies in 1999
kwam het aantal gemelde euthanasiege
vallen nog 330 hoger uit.
Op 1 april 2002 trad de Wet toetsing le
vensbeëindiging op verzoek en hulp bij
zelfdoding in werking. Het jaarverslag
van de commissies is het eerste sinds de
nieuwe wet. Nederland telt vijf regionale
toetsingscommissie, gevestigd jn Gronin
gen, Arnhem, Haarlem, Rijswijk en 's-
Hertogenbosch.
Deze commissies, waarin een jurist (te
vens voorzitter), arts en een ethicus zit
ting hebben, toetsen of de arts al dan niet
heeft gehandeld volgens de wettelijke
zorgvuldigheidseisen. Zo moet er onder
meer sprake zijn van een vrijwillig, wel
overwogen verzoek en van uitzichtloos
en ondraaglijk lijden. Ook moet de be
handelend arts ten minste één onafhan
kelijk arts hebben geraadpleegd en moet
de levensbeëindiging medisch zorgvuldig
zijn uitgevoerd.
Indien een commissie van oordeel is dat
een arts niet volgens de zorgvuldigheids
eisen heeft gehandeld, stuurt zij de zaak
door naar het openbaar ministerie en de
Inspectie voor de Gezondheidszorg. De
toetsingscommissies deden dat vorig jaar
in vijf gevallen. Het OM en de Inspectie
voor de Gezondheidszorg hebben die za
ken nog in onderzoek.
Bij de 1882 gemelde zaken uit 2002 ging
het in 1672 gevallen om euthanasie, in
184 gevallen om hulp bij zelfdoding en in
26 gevallen betrof het een combinatie
van beide. Het jaarverslag over 2002
meldt dat de levensbeëindiging in 1544
gevallen thuis plaats had, in 208 gevallen
in een ziekenhuis, in 42 gevallen in een
verpleeghuis, in 51 gevallen in een ver
zorgingstehuis en in 37 gevallen elders,
bijvoorbeeld in een hospice of bij familie.
In de meeste gevallen leden de mensen
aan kanker.
R. de Valk-van Marwijk Kooy, voorzitter
van het landelijke overleg van de toet
singscommissies, vermoedt dat het wer
kelijke aantal gevallen van euthanasie
twee keer zo hoog is als het aantal gemel
de gevallen. Maar het blijft een vermoe
den; de werkelijke oorzaak van de daling
is nog niet duidelijk. In opdracht van het
ministerie van volksgezondheid is daar
om onderzoek ingesteld naar de eutha
nasiepraktijk. Dat evaluatieonderzoek,
onder leiding van de hoogleraren Van
der Wal en Van der Maas, moet binnen
enkele weken meer inzicht in de oorzaak
van de daling bieden.
Waarop is het vermoeden gebaseerd dat
het bij de huidige rapportage slechts om
de helft van het aantal gevallen gaat?
Kooij: „Uiteindelijk weten we op dit mo
ment gewoon niet hoeveel gevallen niet
worden gemeld. Daarover moet het on
derzoek van Van der Wal en Van der
Maas de verlangde duidelijkheid ver
schaffen. Maar op basis van de praktijk
kun je vermoeden dat er meer gevallen
van euthanasie zijn dan er worden ge
meld. Een arts komt niet naar de com-
Databank euthanasie
De toetsingscommissies overleggen
met de ministeries van volksgezond
heid en justitie over het opzetten van
een databank op internet waar geval
len van euthanasie kunnen worden
beschreven. Op die manier kunnen
artsen bekijken hoe toetsingscom
missies zijn omgegaan met gemelde
euthanasiezaken van collega's. Sinds
de nieuwe euthanasiewet van vorig
jaar bepalen de vijf toetsingscom
missies of artsen zorgvuldig hebben
gehandeld. Voorheen deed het
openbaar ministerie dat Uit het
dinsdag uitgebrachte jaarverslag van
de toetsingscommissies blijkt dat er
verschillende keren over de komst
van een databank is gesproken. Een
van de obstakels is de privacy van
patiënten en nabestaanden.
missie toe om te zeggen: 'Ik heb een eu
thanasie gedaan maar die niet gemeld'.
Het vermoeden is daarom gebaseerd op
signalen uit het veld."
den haag/gpd - CDA, WD en
D66 willen het kiesstelsel zo
aanpassen, dat kiezers bij lande
lijke verkiezingen ook op regio
nale kandidaten voor de Tweede
Kamer kunnen stemmen. De
drie partijen die onderhandelen
over de vorming van een nieuw
kabinet, willen de wijziging nog
in de komende kabinetsperiode
invoeren. Dat hebben bronnen
rond de onderhandelaars giste
ren bevestigd.
De verandering van het kiesstel
sel is een oude wens van D66.
De bedoeling van deze wijziging
is dat kiezers een voorkeur voor
een regionale kandidaat uitspre
ken, waardoor zij zich meer ver
bonden voelen met de politici
die uiteindelijk in de Tweede
Kamer terechtkomen. Nu ken
nen kiezers vaak alleen de lijst
trekker van 'hun' partij en ko
men de andere Kamerleden in
zijn kielzog het parlement bin
nen.
Volgens de afspraken die de
partijen hebben gemaakt, blij
ven de stemmen die landelijk op
een partij worden uitgebracht,
bepalend voor het aantal zetels
dat zij in de Tweede Kamer krij
gen. De kiezers krijgen echter
meer invloed op de mensen die
die zetels gaan bezetten.
Hoe het systeem precies veran
derd gaat worden, is nog niet
duidelijk. Er zijn verschillende
systemen mogelijk. Zo zou een
kiezer tijdens de verkiezingen
op twee lijsten kunnen stem
men, op een landelijke lijst en
een districtslijst. De landelijke
lijst bepaalt het aantal zetels van
een partij, de districtslijsten de
kandidaten.
De Statenfractie van D66 Zee
land wil dat er onder alle leden
van de partij een landelijk refe
rendum komt over de kabinets
formatie. Volgens de woord
voerder van de Zeeuwse Staten
fractie Hijgenaar zijn de menin
gen over de voorgenomen for
matie verdeeld omdat de demo
craten niet in een rechts kabinet
zouden thuishoren. D66-fractie-
voorzitter Dittrich voelt echter
niets voor een referendum. Hij
geeft de voorkeur aan het al ge
plande D66-partijcongres aan
het eind van de kabinetsforma
tie. „Dan kunnen we echt uitleg
geven aan de leden en vragen
beantwoorden."
chaam/gpd - Een 58-jarige
vrouw uit Chaam heeft dinsdag
ontdekt dat ze voor zeker 55.000
euro is opgelicht door een man
die zich voordeed als 'KPN-me-
dewerker'. Volgens de politie
werd de vrouw vorige week ge
beld met de melding dat er ie
mand van KPN zou langskomen
om wat werkzaamheden aan
haar telefoontoestel te verrich
ten. Dezelfde dag belde er nog
een man in een overall aan met
de mededeling dat hij van de
KPN was. Volgens de vrouw
drukte de man wat toetsen op
het toestel in en trok hij er daar
na de stekker uit.
Vervolgens ging de man naar ei
gen zeggen even langs bij zijn
baas, die verderop bezig zou
zijn. Gedurende die tijd mocht
de vrouw de lijn niet gebruiken.
De vrouw kreeg argwaan omdat
de KPN'er na enkele uren nog
steeds niet was teruggekeerd.
Daarom belde ze met KPN om
uit te vinden wat er aan de hand
was. Daar kreeg ze te horen dat
er wat dat bedrijf betreft nie
mand was langs gestuurd.
Later bleek dat door telebankie
ren het geld van de rekening van
de vrouw was afgeschreven. De
politie probeert uit te vinden
hoe de man te werk is gegaan.
Het herstellen van het spoor
rond station Apeldoorn gaat nog
dagen duren. Het overige trein
verkeer zal daar evenwel weinig
hinder van ondervinden.
door Helma van den Berg
utrecht - Mensen kunnen over
paranormale talenten beschik
ken. Maar het is als zeep in
bad: als je het hebt, glipt het
weg. En naar een verklaring
moet nog gezocht worden. Dat
concludeert de parapsycholo
gie in Nederland die morgen
en overmorgen het 75-jarig be
staan viert met een internatio
naal wetenschappelijk congres
in Utrecht. Experts uit Amerika,
Engeland, Frankrijk, Duitsland
en Nederland pleiten voor
meer onderzoek.
Bijna de helft van de Neder
landers gelooft dat er meer is
tussen hemel en aarde. De
een noemt het voorgevoel, in
tuïtie, de ander een signaal uit
de andere wereld. Weten
schappers zoeken naar een
verklaring voor paranormale
verschijnselen.
„Door ons onderzoek nemen
wij inmiddels aan dat mensen
paranormale kwaliteiten heb
ben", zegt Hans Gerding, di
recteur van het Parapsycholo
gisch Instituut in Utrecht.
„Mensen kunnen in de toe
komst kijken, kunnen zonder
contact met anderen informa
tie overbrengen. Maar het is
net als bij tekenen of muziek.
De eén heeft er meer talent
voor dan de ander. En je kunt
er nooit op rekenen."
Gerding, van huis uit filosoof,
is een van de sprekers op het
internationaal jubileumcon
gres '75 jaar wetenschappelij
ke parapsychologie in Neder
land', vanaf morgen in
Utrecht. Met experts uit Ame
rika, Duitsland, Zweden, En
geland en Nederland, onder
wie bijzonder hoogleraar Dick
Bierman, vertelt hij over para
normale ervaringen en onder
zoeksmethoden. Gerding:
„We hebben er allemaal wel
eens mee te maken. Zonder er
bij na te denken, dek je voor
een persoon meer de tafel. En
dan klopt er inderdaad een
onverwachte gast aan. Of je
droomt dat iemand iets heel
akeligs overkomt. Anderen
hebben soms nog heftiger er
varingen. De vraag is, hoe kan
dat? Hoe verklaar je buiten-
zintuigelijke waarnemingen?"
Recent onderzoek van het So
ciaal Cultureel Planbureau
wijst uit dat 42 procent van de
Nederlanders er in gelooft. De
vraag 'hoe dan?' houdt de
mensheid al langer bezig.
Vooral sinds de jaren twintig
van de vorige eeuw toen in
Amerika en West-Europa het
spiritisme de kop op stak. Ne
derland bleef niet achter. We
tenschappers richten het Tijd
schrift voor Parapsychologie
(TvP) op.
Utrecht kreeg 50 jaar geleden
met prof. Tenhaeff 's werelds
eerste bijzonder hoogleraar
parapsychologie. En ter on
dersteuning van het onder
zoekswerk tegelijk het Para
psychologisch Instituut dat
met wetenschappers over de
hele wereld samenwerkt.
Aan resultaten ontbreekt het
niet, zegt Gerding. „Dankzij
ons werk is aannemelijk ge
maakt dat mensen over won
derlijke vermogens beschik
ken. Belangrijk voor mensen
met een bijna-doodervaring,
die tot dusver niet werden ge
loofd. Maar vooral ook om
meer inzicht te krijgen in de
menselijke psyche."
Minder aannemelijk is vol
gens Gerding het effect van
spirituele séances, waarbij
contact wordt gezocht met
overledenen: „We gaan ervan
uit dat dit meer te maken
heeft met telepathie. Mensen
brengen soms hun gedachten
en gevoelens voor een verlo
ren dierbare op de séancelei
der over en zijn gauw geneigd
boodschappen aan hun eigen
belevingswereld aan te pas
sen." Evenmin gelooft Ger
ding in een vakdiploma voor
paragnosten: „Paranormale
techniek is net als een stukje
zeep in bad. Zodra je het hebt,
glipt het weer uit je vingers.
Bovendien kun je het niet ge
bruiken wanneer je wilt. Dat
bleek wel ten tijde van de ver
dwijning van Gerrit Jan Heijn.
Van de 2000 binnengekomen
tips van paragnosten, was
geen enkele bruikbaar."
Dat verklaart misschien ook
de weinig florissantefinancië-
le positie van het onftrzoeks-
instituut. De parapsychologen
krijgen geen geld van de over
heid. Het onderzoekswerk
wordt betaald uit kleine parti
culiere fondsen.
Grote bedrijven die met zware
beurzen naar gezondheids
zorg en andere universitaire
studies lonken, lopen met een
grote boog om de parapsy
chologie heen. Gerding hoopt
op betere tijden: „Mensen zijn
nieuwsgierig. Nu wij steeds
meer weten over ervaringen
die anders zijn dan normaal
genoemd worden, willen we
daar ook een verklaring voor.
En dat vraagt onderzoek. We
staan nu met z'n allen voor
een nieuwe drempel."
