ECONOMIE
Legaal cd-branden heeft lange weg te gaan
Tulip Computers moet weer glans krijgen
Klachten over
pijpleiding BP
TPC lijft dochter
Buhrmann in
Bod van S&N op
ciderproducent
Servisair stopt op
Rotterdam Airport
Ahold verkoopt
winkels Indonesië
Nederland voor
Europese rechter
Duisenberg weg
bij ECB binnen jaar
op internel
mett
muziekshc
'Hoogste prioriteit jeugdwerklozen' Omzet Essent groeit 10 procent
Voor dubbeltje op eerste ij
Amsterdam - Milieudefensie en
soortgelijke organisaties in ze
ven landen hebben klachten in
gediend tegen oliemaatschappij
BP. Zij hebben bezwaar tegen
de manier waarop het Britse
concern een pijpleiding van
Azerbeidjan naar Turkije aan
legt. BP zou de richtlijnen over
treden van de OESO, de organi
satie van rijke industrielanden.
BP en bouwbedrijven hebben
vrijstellingen bedongen op het
gebied van milieu, arbeidswet
geving en belastingafdracht.
Ook zou de pijpleiding niet bij
dragen aan duurzame ontwik
kelingen in de regio.
Amsterdam - Postbedrijf TPG
koopt voor een onbekend be
drag DocVision, een postka
mer- en archiefbeheerder. Ook
levert het bedrijf drukkerijdien
sten. TPG neemt het bedrijf
over van handelshuis Buhr
mann, dat onderdelen die niet
tot de kernactiviteiten worden
gerekend, afstoot. DocVision
behaalde in 2002 een omzet
van 23 miljoen euro en telt on
geveer 300 medewerkers. TPG
voegt de nieuwe aanwinst bij
zijn dochter Cendris met een
omzet van 210 miljoen euro.
londen - De Britse bierbrouwer
Scottish Newcastle (S&N)
heeft een bod van 402 miljoen
euro uitgebracht op ciderpro
ducent HP Bulmer. De directie
van Bulmer steunt dat bod,
maar sluit niet uit dat er nog
een ander bod komt. Ook Hei-
neken, Interbrew en Carlsberg
zijn genoemd als kandidaten.
Bulmer noemt zich de belang
rijkste ciderproducent ter we
reld. Het in financiële proble
men verkerende bedrijf is in
België eigenaar van ciderprodu
cent Stassen en distribueert op
de Britse markt Amstel en San
Miguel. Bulmer telt 1500 werk
nemers en heeft een jaaromzet
van 725 miljoen euro.
Rotterdam - Afhandelingsbe-
drijf Servisair op Rotterdam Air-
port sluit op 31 augustus de
deuren. Er werken nu nog 50
mensen. Sinds december vorig
jaar is op de luchthaven een
tweede afhandelingsbedrijf,
Aviapartner, actief. Dat bedrijf
werd in het zadel geholpen
door de klandizie van KLM en
Transavia. Eén van de belang
rijkste gebruikers van Rotter
dam Airport, VLM Airlines,
heeft vorige week aangekon
digd over te stappen van Servis
air naar Aviapartner.
zaandam - Ahold verkoopt zijn
winkels in Indonesië aan het
Indonesische PT Hero Super
market Tbk. Het Zaanse con
cern heeft gisteren gezegd voor
22 winkels en twee distributie
centra 12 miljoen euro te ont
vangen. Vier winkels en het In
donesische hoofdkantoor slui
ten en horen niet bij de trans
actie. Ahold zegt zich te zullen
inzetten om aan de verplichtin
gen jegens de 300 medewerkers
te voldoen. Personeel van de
andere winkels en distributie
centra stapt over naar de nieu
we eigenaar. Ahold heeft 1600
medewerkers in Indonesië.
brussel - Eurocommissaris
Bolkestein heeft bij het EU-Hof
van Justitie in Luxemburg een
rechtszaak aangespannen tegen
Nederland voor het afschermen
van de markt voor bewakings
diensten. Nederland zou te veel
en onnodige eisen stellen aan
buitenlandse beveiligingsbe
drijven die de nationale markt
op willen. Een klacht hierover
in 2001 leverde geen resultaat
op, waardoor het nu tot een of
ficiële zaak komt. Bolkestein
noemt het een beperking van
de vrije markt dat bedrijfslei
ders een speciale en persoonlij
ke Nederlandse vergunning
moeten hebben.
frankfurt - President Duisen
berg van de Europese Centrale
Bank (ECB) zal binnen een jaar
aftreden. In het gisteren gepu
bliceerde jaarverslag zegt hij:
,,Dit zal het laatste voorwoord
zijn met mijn handtekening."
Duisenberg zou opstappen op 9
juli, zijn 68ste veij aardag. Maar
omdat zijn beoogde opvolger,
de Fransman Trichet, nog
steeds verwikkeld is in een juri
dische procedure rond het de
bacle bij Crédit Lyonnais, heeft
de Europese ministerraad de
Nederlander gevraagd langer
aan te blijven. Duisenberg
stemde toe, maar liet in het
midden hoe lang hij nog zou
willen doorgaan.
woensdag 30 april 2003
door Thomas Olivier
vinkeveen - De muziekbranche
zit met de handen in het haar.
Vorig jaar daalden de cd-verko-
pen wereldwijd 8 procent. Inmid
dels gaat het gratis downloaden
en kopiëren van muziek onver
minderd door. Maar betaalde
downloadsites steken de kop op
en er zijn ook alternatieven: le
gaal je eigen 'best-of-cd branden.
Cd'tje branden, zo gepiept. Ten
minste, als het aan Music Power
uit Vinkeveen ligt. Je kiest je fa
voriete nummers uit en Music
Power brandt ze vervolgens op
een cd. Dat kan via internet en
bij een van de 15 'muziekkios-
keri in Videoland- en Free Re
cord Shop-filialen.
Eén nummer kost 1,45 euro. Er
is een minimum van vijf tracks
per cd en een maximale duur
van 72 minuten. Snel gerekend,
staan voor iets meer dan 20 euro
14 favorieten op een schijfje. De
digitale route is iets duurder. De
verzendkosten bedragen 1,85
euro per cd, en binnen enkele
dagen ligt het schijfje in de bus.
Volgens directeur Clyde Td-
lohreg zijn de nummers 'origi
neel en dus van de hoogste digi
tale kwaliteit'. „In tegenstelling
tot de muziek die mensen van
internet plukken. En wij betalen
netjes voor de rechten, helemaal
legaal dus."
Music Power zegt 600.000 titels
in het repertoire te hebben,
maar wie de top-40 volgt, komt
Legaal of illegaal, dat is de kwestie
Legaal of illegaal hangt af van de manier waarop muziek ge-
download wordt en wat er daarna mee gebeurt. Volgens het
auteursrecht mag je een thuiskopie van een cd maken voor
studie, oefening of eigen gebruik. De cd hoeft daarvoor niet
van jou te zijn. Je leent hem bij de bibliotheek of van iemand
anders en maakt er een kopie van. Een cd openbaar maken -
dat wil zeggen aan derden beschikbaar stellen of te koop aan
bieden - is niet toegestaan. Muziek downloaden via uitwissel-
programma's als Kazaa en van onbetaalde sites is dus legaal,
zolang deze maar voor eigen gebruik is. De nummers voor ei
gen gebruik op een cd branden mag ook. Maar het is niet le
gaal om muziek aan te bieden via Kazaa of via een site zonder
te betalen voor de rechten. De stichting Bescherming Rechten
Entertainmentindustrie Nederland (Brein) heeft aangekon
digd gebruikers van Kazaa te willen aanpakken. Een federale
rechter in Los Angeles heeft onlangs bepaald dat internetdien
sten als Kazaa en Morpheus niet verantwoordelijk zijn voor de
inbreuk op auteursrechten. Grote Amerikaanse maatschappij
en als MGM, Walt Disney, Fox, Paramount en Sony hadden de
rechtszaak aangespannen. De uitspraak is een tegenslag voor
de industrie die zegt inkomsten mis te lopen en daarom in be
roep gaat.
al snel tot de conclusie dat de
keuze nogal beperkt is. Op de s
te staan cd-hoesjes afgebeeld
van de nieuwste Phil Collins,
Mariah Carey en Anouk. Maar
geen van allen zijn ze te vinden
in het archief van Music Power.
Tdlohreg: „We hebben nog gee
afspraken met alle maatschap
pijen, maar we voeren afron
dende gesprekken met BMG en
Sony. Maar zelfs al waren die al
spraken er, de nummers komei
pas 6 tot 12 maanden na de offi
ciële winkelrelease via Music
Power ter beschikking. De pla
tenmaatschappijen bepalen
wanneer wij het materiaal mo
gen gebruiken." Via Music Po
wer is Jamai's hit die in maart
uitkwam dus op z'n vroegst in
september te beluisteren.
Er is een snellere methode: zelf
branden. De cd-brander is niet
meer weg te denken. Een inter
netverbinding wat software,
meer is niet nodig. Met populai
re software als Kazaa, Morpheu
of WinMX - uitwisseldiensten
die muziek, foto's, software en
films zoeken via internet - is de
hit van Jamai al snel gevonden.
Wil je de nieuwste albums heb
ben, dan zijn er zelfs sites waar
je vrijwel alle populaire cd's
kunt downloaden. Miljoenen
nummers zijn zo op het web te
vinden.
„De Kazaa-achtigen werken al
lemaal ongeveer op dezelfde
manier. Simpel gezegd, stel je
als gebruiker een deel van je
computer open voor andere ge
bruikers. Zij halen spullen van
jouw harde schijf en jij haalt
spullen bij hen", vertelt Laurens
Verhagen, hoofdredacteur van
de ICT-nieuwssite Webwereld.
Nadeel is dat er een groot risico
bestaat virussen binnen te ha
len. Een goede virusscanner is
dan ook onontbeerlijk. Ook kan
de gedownloade muziek grote
MY OWN &E(T~ OF
(grAMD,
i- fif r' IcLL-r i
verschillen in kwaliteit en volu
me vertonen. En met een lang
zame internetverbinding via de
telefoon lopen de kosten aardig
uit de hand. Maar met de op
mars van kabelintemet en adsl
(onbeperkt internetten voor een
vast bedrag) is dat verleden tijd.
Downloaden is dan gewoon een
kwestie van de computer laten
aanstaan.
Tdlohreg ziet echter geen con
currentie in de thuisbrander
„Downloaden is voor iedereen
van 12 tot en met 16 jaar, wij
richten ons op consumenten die
kwaliteit zoeken en dat ook kun
nen betalen." Wie toch zelf le
gaal wil downloaden, kan bij
een betaalde internetdienst te
recht Verhagen van Webwereld:
„In de VS heb je onder meer
PressPlay, Listen.com en Music
Net, betaalsites die contracten
hebben met de grote platen
maatschappijen. In Nederland
is er Tiscali, die volgens een
soortgelijk principe werkt."
Aan de betaalsites kleven wel
wat nadelen. De sites zijn rela
tief duur en er zijn allerlei be
perkingen aan de muziek die je
downloadt. Verhagen: „Wan
neer je de muziek op een cd wilt
branden moet je meer betalen
en de nummers zijn vaak be
perkte tijd houdbaar en worden
daarna onbruikbaar. Overigens
is de kwaliteit goed en de regels
worden wel soepeler."
Grote uitzondering volgens Ver
hagen is het Spaanse Weblisten.
door Henk Mees
den bosch - Thuis, aan de Cöte
d'Azur, ligt de zee voor de deur.
Niets hoeft Huub van den Boog
aard nog te weerhouden van een
rijkeluisleventje zonder de stress
van doelstellingen, omzetcijfers
en resultaten. Maar in hartje Den
Bosch staat zijn Jaguar met Frans
nummerbord geparkeerd. In een
rustiek kantoorpand pal naast de
SintJan is Tulip Distribution In
ternational Holding gevestigd.
Leeft dat computerbedrijf dan
nog, nadat het verhuisde van
Den Bosch naar Amersfoort?
„Tulip is beschadigd in Neder
land, maar in Frankrijk, Italië,
Engeland en Duitsland is het
een naam," zegt Van den Boog
aard. „Een van de weinige Euro
pese computermerken. Een lek
ker logo. Het merk moet weer
glans krijgen, dan komt de busi
ness vanzelf."
Hij zegt het met de zwier van de
verkoper die zo succesvol kopi
eermachines van Nashua aan de
man bracht. „Ik ben 60 en wil
nog leuke dingen doen. Dit is
een product dat op mijn lijf is
geschreven. Hier kan ik lekker
mee bezig zijn."
Van den Boogaard runt zijn
nieuwe business samen met Ri
chard Schmit. Ze werkten bij
HCS en deden goede zaken in
Zuid-Frankrijk. „Daar hebben
we 14 kopieerders bij elkaar ge
bracht en verkocht aan een
Amerikaans bedrijf. Bedrijven
verkopen, ja, daar kun je nog
eens een goede slag mee slaan."
Niet altijd zijn avonturen suc-
cesstories. Met Nashua ging het
zo goed dat HCS bij hem aan
klopte. Het werd een gerucht
makende episode bij dit auto-
matiseringsconcem. Het bedrijf
met 3100 werknemers ging in
1993 failliet met een schuld van
340 miljoen gulden. Rechtsza
ken liepen jaren door en eindig-
Huub van den Boogaart en zijn zakenpartner Richard Smit (rechts) in
den Bosch: „Tulip heeft een goede naam die nooit meer hoeft te ver
dwijnen." Foto: GPD/Marc Bolsius
den met een schikking.
„Nu is het een herkenbaar pro
bleem. De euforie is totaal, er
worden te grote investeringen
gedaan, de financiering is slecht,
de markt zakt in, er komen pro
blemen met de leveranciers,
daardoor ontstaan klantenpro
blemen en je zit in de shit. Ik
neem de blame daarvoor, maar
ik zie wel hoe bedrijven die wij
toen met HCS overnamen, nu
volop bloeien. Zie Savin in Ame
rika, nu onderdeel van Ricoh,
kijk naar Infotec dat toch 280
miljoen gulden heeft opgele
verd. Weet je dat bij al die be
drijven binnen HCS er toen
maar 28 mensen zijn ontslagen.
Voor al die activiteiten is onder
dak gevonden. De banken zijn
er goed uitgesprongen, maar ik
weet zeker dat de curatoren er
onvoldoende uit hebben ge
haald."
Ach, als je onderneemt, kan je
dat overkomen. Als je niks doet,
gebeurt er niks. Maar het was
wel goed om uit het land weg te
gaan", stelt Van den Boogaard
nu vast.
Medelijden hoeft niemand met
hem te hebben. Een leuk op
trekje in Juan-Les-Pins, me
vrouw Van den Boogaard is er
gelukkig, en wil er nooit meer
weg. De weekeinden in Zuid-
Frankrijk zijn zalig. Doorde
weeks is hij en route. „De laatste
zes jaar heb ik de leiding gehad
over Samas Frankrijk, kantoor
meubilair dus. Dat deed ik van
uit Parijs. Leuk om te doen, veel
relaties opgedaan waarmee ik
een groot netwerk in Frankrijk
heb gekregen, daardoor heb ik
net 8.000 pc's aan de Franse
gendarmerie kunnen leveren.
Op 1 april ben ik er mee gestopt
omdat het nu serieus is gewor
den met Tulip."
De toenadering van Tulip da
teert alweer van mei vorig jaar.
Nee, niet van Joep van den
Nieuwenhuyzen wiens broer Je
roen via Begemann 68 procent
van de aandelen in Tulip bezit,
bezweert Van den Boogaard.
„Het contact kwam via André
Deleye die samen met Jeroen in
Begemann zit en die voorzitter
is van de raad van commissaris
sen bij Tulip. Hij kwam met het
voorstel om de verkoopactivitei
ten van Tulip over te nemen.
Heel snel bleek dat Deleye veel
vertrouwen in ons had én de wil
had om het door te zetten."
Tulip was eerder al van fabri
kant in leverancier getransfor
meerd, nu is het voornamelijk
nog ontwikkelaar. Het bedrijf
bestelt de onderdelen in Azië en
laat ze in Duitsland bij Wort-
mann assembleren. Afstoting
van de verkoop is een nieuwe
stap in het ontmantelingspro
ces. In Duitsland neemt Wort-
den haag/anp - Bij het vervullen
van vacatures moeten jongeren
voorrang krijgen bij de Centra
voor Werk en Inkomen (CWI's).
Ook zouden jeugdigen niet
meer na één jaar werkloosheid
automatisch moeten doorstro
men naar een gesubsidieerde
arbeidsplaats. Jongeren zonder
baan moeten met alle denkbare
middelen weer terug naar de
schoolbanken worden gestuurd
of aan regulier werk worden ge
holpen. Dit adviseert de Raad
voor Werk en Inkomen (RWI) in
een brief aan minister De Geus
(sociale zaken).
Volgens de jongste cijfers van de
CWI's steeg in maart het aantal
jongeren dat een baan zoekt 28
a 29 procent ten opzichte van
een jaar eerder, terwijl het totale
aantal werkzoekenden gemid
deld met eenvijfde toenam. De
RWI, overlegorgaan van werkge
vers, werknemers en gemeen
ten, maakt zich ernstig zorgen
over de sterk oplopende jeugd
werkloosheid.
„De rapen zijn echt gaar als de
toenemende werkloosheid on
der jongeren zich gaat doorzet
ten. Dat hebben we al in de ja
ren tachtig gezien toen we met
een hardnekkige werkloosheid
zaten onder circa 200.000 jonge
ren", aldus RWI-voorzitter Van
Zijl.
Het is volgens hem niet direct
dramatisch wanneer schoolver
laters een jaar werkloos zijn.
„Maar wel wanneer dat twee of
drie jaren worden en de econo
mie inmiddels wat is aangetrok
ken. Dan zitten deze jongeren
zonder werkervaring en zullen
werkgevers eerder kiezen voor
'verse' schoolverlaters."
Bovendien speelt volgens de
RWI ook nog eens het probleem
dat veel jongeren hun opleiding
niet afmaken en daardoor met
onvoldoende bagage op de ar
beidsmarkt verschijnen. De mi
nisteries van sociale zaken en
onderwijs moeten meer de han
den ineenslaan en een school
blijverscampagne beginnen.
„Werkloze jongeren moeten
desnoods terug naar school ge
stuurd kunnen worden."
Ook moet meer werk worden
gemaakt van het bemiddelen
van werkloze jongeren door de
CWI's. Daarbij pleit de RWI voor
een fiscale loonkostensubsidie
voor werkgevers, zodat de
drempel lager wordt om werklo
ze jongeren in dienst te nemen.
arnhem/anp - De omzet van
energieproducent en kabelbe
drijf Essent is vorig jaar met 10
procent gestegen naar 6,9 mil
jard euro. Vooral de resultaten
in Duitsland waren beter. Dat
blijkt uit gisteren gepubliceerde
cijfers. Het nettoresultaat daalde
van 414 naar 311 miljoen euro.
De milieudivisie stelde teleur.
De verwerkingsinstallaties in
Nederland draaiden onder hun
capaciteit. Essent wijt dat vooral
aan de export van afval naar
Duitsland, waar geen heffing
bestaat op het storten van
brandbaar afval.
De grootste groeier was de ka
beldivisie door een prijsstijging
voor basisproducten, gecombi
neerd met hogere aantallen
klanten, vooral bij de internet
diensten. Essent is het niet eens
met de kritiek van de Algemene
Energie Raad (AER) op de grote
prijsverschillen op de Europese
energiemarkt. Die komen niet
door het falen van de markt
maar door regionale deelmark
ten waar de productiekosten ter
plekke het verschil maken,
meent de producent. Ook is Es
sent het met de AER oneens dat
verdere concentratie op de
markt leidt tot verdere prijsstij
gingen.
De kwaliteit is iets minder, maar
de site biedt vrijwel alle nieuwe
populaire muziek aan en is zeer
betaalbaar. Op de site is zelfs
een 'Dutch Zone' met Neder
landse artiesten, zoals Anouk en
Kane. Maar de nieuwste van
Phil Collins en Mariah Carey
zijn er ook te downloaden. Een
nacht lang onbeperkt downloa
den kost 3 euro, een heel week
end 9 euro. Wie het groter aan
pakt kan voor 30 euro een
maand lang z'n gang gaan.
Weblisten is een legale internet
dienst. Al in een vroeg stadium
hebben de Spanjaarden goede
afspraken met de Spaanse 'Bu-
ma/Stemra' gemaakt, en met de
grote platenlabels het afdragen
van de rechten geregeld.
mann nu ook zelf de verkoop
voor zijn rekening.
De rest van de verkoop is in
handen van Van den Boogaard
en Schmit Via de verkoopkan
toren in Nederland, Frankrijk,
Engeland en Italië ging vorig
jaar voor 50 miljoen euro de
deur uit Dat is meer dan de
helft van de omzet, die in 2001
op 92 miljoen euro uitkwam.
„De NV Tulip die op de beurs
genoteerd staat, doet nu voor
namelijk nog productontwikke
ling en scouting. Tulip rekent
ook nog op de Dell-claim waar
over in juni duidelijkheid moet
komen. De verkoop hebben ze
helemaal losgelaten in Amers
foort."
Om aan de Tulip-pc zoveel mo-
gelijk te verdienen, haalden Van
den Boogaard en Schmit gron
dig de bezem door het verkoop
apparaat. Het voorraadbeheer
werd afgestoten, de service uit
besteed, de verkoopkantoren in
geruild voor kleinere locaties,
het personeel uitgedund.
Schmit: „We werken nu met een
organisatie van 60 mensen van
wie 20 in Nederland. We heb
ben geen andere sores aan ons
hoofd, we zijn schuldenvrij, er
zijn geen andere aandeelhou
ders, geen financiers."
Zelfs als Tulip op de fles gaat,
zien Van den Boogaard en
Schmit geen probleem voor hun
Tulip Distribution International
Holding. Schmit: „In het on
waarschijnlijke geval dat de
beurs NV failliet gaat, kunnen
wij gewoon doorgaan. De good
will is afgerekend. In de compu
terwereld kent iedereen Tulip.
Het heeft een goede naam die
nooit meer hoeft te verdwijnen.
Dat biedt aantrekkelijke moge
lijkheden voor allianties met
grote bedrijven. Wij zijn flexibel
en kunnen nieuwe toepassingen
snel op de markt brengen. Wij
zien mogelijkheden om de om
zet van 50 naar 150 miljoen te
brengen. Zo moeten we deze
deal toch kunnen terugverdie
nen."
cupertino/anp - CompUtj
brikant Apple heeft een mi
winkel op internet gelani
waar de consument numi
kan downloaden voor 99 di
cent (90 eurocent) per sti
samenwerking met de vijf
muziekconcems worden ill
200.000 songs aangeboden
Apple-gebruikers in de VS, n5(
het is de bedoeling het prj2(
snel uit te breiden. 2'.
De nieuwe dienst, 'iTunes |4!
sic Store', kent vrijwel geeni;
pieerbescherming en maak|0(
mogelijk zonder schending»)!
auteursrechten nummers
branden op cd's. Tot het
toire behoort werk van bel
namen als Bob Dylan, U2,
nem, Sheryl Crow en Stin^
software is toegesneden opl
ple-producten als de Mi
tosh-computer en de draa^
mp3-speler iPod. Aan het |0(
van dit jaar moet er ookl3(
Windows-versie zijn om |0(
grote publiek te bereiken. |3(
De overeenkomst tussen
en de muziekbranche is opi
kelijk omdat het computei
cem twee jaar geleden nogl
wrevel wekte met zijn reel:
slogan 'Rip. Mix. Bum'. DelO(
ziekproducenten zagen d;
een aanmoediging tot pin
Kennelijk beschouwen ze
het initiatief van Apple
beste mogelijkheid om illi
praktijken via internet in el
val enigszins in te dammen. L4
Tot medio 2001 was het
lijk gratis muriek van intei
halen via de ruilbeurs Nap1g
Dat bedrijf had op zijn hoo-ig
punt 60 miljoen gebruils l
maar moest sluiten nadatjM
een lang juridisch gevecht
de muziekindustrie verloor. Lci
ECONOMIE WIJZER
Als beloning voor vier jaren ma
nagement in Tilburg breng ik de
eerste helft van dit jaar mijn
sabbatical leave door bij Har
vard University in Cambridge,
Massachusetts. Volgens de
meest recente ranglijst van de
European Economie Associa
tion is de economische faculteit
van Harvard University de beste
van de wereld.
In diezelfde wereldrangorde
staat de Universiteit van Tilburg
als de beste Europese economi
sche faculteit op een verdienste
lijke 18de plaats (boven LSE, Ox
ford en Cambridge) voorafge
gaan door louter
Amerikaanse univer
siteiten. Hoe zou die
Amerikaanse domi
nantie komen?
Bij de ivy league uni
versiteiten in de VS
is een buitengewoon
strenge selectie aan
de poort volstrekt
normaal, terwijl Ne
derlandse universi
teiten hun toekom
stige studenten nog
steeds niet op kwali
teit mogen selecte
ren. Dat wordt in
ons land als elitair
en dus politiek in
correct beschouwd.
Wij houden niet van elites, ook
al zijn deze niet op afkomst
maar op inspanningen en intel
ligentie gebaseerd. Dat vinden
wij toch maar eng.
Daarnaast is het zeer gebruike
lijk dat de Amerikaanse topuni
versiteiten een collegegeld van
enige tienduizenden dollars be
rekenen (voor Harvard: 35.000
dollar per jaar), waarbij opge
merkt dient te worden dat zij
een deel van deze inkomsten
bewust besteden aan beurzen
voor zeer intelligente maar on
bemiddelde studenten.
In Nederland is een collegegeld
van slechts enige duizenden eu
ro's voor de meeste politici nog
steeds onbespreekbaar, ook al
zijn deze universiteiten nog zo
goed. Daarom zijn de Ameri
kaanse topstudenten veel gemo
tiveerder dan hun Europese te
genvoeters en werken zij aan
merkelijk harder. De bibliothe
ken en computerzalen op Har
vard Yard zijn niet alleen om
tien uur in de ochtend, maar
ook om tien uur in de avond
volop bezet.
Daar komt ook nog eens het
verschil in financiële positie tus
sen de Amerikaanse en Europe
se universiteiten bovenop. Met
uitzondering van enkele Britse
universiteiten - zoals Cambridge
en Oxford - zijn de Europese
topuniversiteiten relatief arm
Sylvester Eijffinger
hoogleraar economie
Universiteit van Tilburg
(advertentie)
vergeleken met hun Amerik
se concurrenten. Het vermo 0,
van Harvard is groter dan 1! I
miljard dollar, maar ook
van Berkeley, Chicago, Colu
bia, MIT, Princeton, Starifor e
Yale mag er zijn. sn
Dat komt niet alleen door di
gunstige fiscale regelingen v !n'
giften aan universiteiten, mi er
ook omdat afgestudeerden 2re
sterk verbonden voelen aan
alma mater en dit op latere
tijd ook tot uitdrukking brer
door ruimhartige schenking ch
al dan gekoppeld aan een v<
noemde leerstoel. Giften vai ;h,
enige tientallen iE
joenen dollars p
bedrijf of indivit
zijn hier niet on st
bruikelijk. en.
Onlangs nog on
ving de Harvard
siness School eephi
donatie van 251 j*
joen dollar van
van haar oud-st
denten, een vood h
malige venture <BU
talist. Twee topi
nen van het inteen
netbedrijf Cisco 1<
neerden een pa.
jaar geleden zelfc
155 miljoen doll irv
aan hun voomi; y
universiteit, in dit geval Star |]j'
University. In Nederland de J
ken topondernemers alleen i
het toekennen van opties (a
zichzelf) aan dit soort bedra h
Er zijn dus grote verschillen 5 j
de cultuur en traditie van ac rei
mische sponsoring tussen d<l!
en Europa. Ik vrees dat dezeiR
schillen niet gauw zullen ve 1 \-
dwijnen, mede omdat de m i c
te Europese ondernemers a
demisch onderwijs en ondev
zoek als een taak van de ov( 3e
heid zien, ook is diezelfde 0 -5
heid op financieel gebied al
aan het terugtreden. Om ee a
antwoord op de eerder geste. 1
vraag te geven: ik denk niet
de dominantie van de Amei j L
kaanse topuniversiteiten in h
komende decennia zal verd V
nen- cf
Om tot die toplaag toe te tre
is niet alleen een veel streng
selectie van studenten nodi;
maar ook veel geld, heel vee
geld. Beide voorwaarden zul*
in ons land voorlopig niet v MC
vuld worden, omdat zij on-Ibnt
derlands zijn. Wij zitten gra;...
voor een dubbeltje op de ee
rij. Het is jammer om dit te :ht
moeten constateren, maar l n
houdens een enkele uitzoni 'lp
ring zullen de Nobelprijswii
naars de komende jaren vo<0o
namelijk uit de VS blijven k< T
men. e
-IC
j<
Wij hebben DE reis voor uw bedrijf, club of vereniging..
073-5 999 795/96
KRAS
m.leijnse@kras.n n
