REGIO
'Justitie dwingt je om te gaan bijklussen
'Een tot mislukking gedoemde kruising van trein, stadstram en sneltram
'Waarom zullen wij hier net zo'n kostbare fout maken als in Karlsruhe?
WOENSDAG 30 APRIL 2003
NAVRAAG
De traditionele lintjesregen is dit jaar vooral neergedaald op niet-be-
kende Nederlanders. De meesten van de 3182 personen die werden
onderscheiden
'Echt geweldig, datje zo'n *jn met be-
77» "7 J roemd. maar
blijk van waardering krijgt daarom nlet
minder ge
waardeerd. HENK WINTERKAMP is één van hen. De 81-jarige Leide-
naar, die toevallig in de Koninginnelaan woont, werd benoemd tot
Lid in de Orde van Oranje Nassau.
Torenhoge schulden maken het
voor veel ex-gedetineerden
welhaast onmogelijk terug te
keren in de maatschappij. De
pluk-ze-wet drijft menigeen
weer de (drugs)criminaliteit in.
„De zwaarste straf begint als de
gevangenisstraf erop zit", zegt
Ine van der Gugten van de Kat-
wijkse vereniging Relaties van
Gedetineerden en Ex-gedeti-
neerden. Als vrijwilligster bege
leidt ze schuldenaars. „Ze ko
men hier met een plastic tasje
en dan gaan we aan de slag."
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, zaterdag 29 april
WASSENAAR - ,,Het gemeentelijke ontwerp-bestemmingsplan be
perkt Duinrell in zijn ontwikkeling. Dat betekent achteruitgang en we
zijn bang dat de recreanten straks niet meer op Duinrell kunnen op
kikkeren". Met die woorden viel de heer H.R.J. graaf van Zuylen van
Nijevelt, eigenaar van het landgoed Duinrell en tevens directeur van
het gelijknamige recreatiecentrum, het bastion binnen van de Wasse-
naarse burgemeester, mr. K. Staab, het raadhuis De Pauw.
In zijn schaduw liep een manshoge kikker, de mascotte in zijn strijd
tegen de gemeente. .Vanaf nu zal de kikker het symbool zijn van
Duinrell. Dit is een milieuvriendelijk dier en hij wil met mij het milieu
van Duinrell in al zijn aspecten vriendelijk houden".
Speelse en luchtige taal, die echter de inleiding vormde tot een
hoogst ernstige zaak. Op de laatste dag dat dit nog mogelijk was
kwam 'de graaf van Duinrell' een dik bezwaarschrift indienen met ve
le bijlagen en kaarten. De graaf verdedigt daarin zijn standpunt, dat
het juist in het belang is van het totale landgoed, 110 hectare bos en
duin, als een deel daarvan zijn functie voor de recreatie behoudt.
'Natuur in stand houden kost veel geld. Vandaar dat ik indertijd heb
besloten een stuk voor het publiek open te stellen'.
ANNO 1978, maandag 1 mei
LEIDERDORP - Koninginnedag. Leerlingen van de lagere scholen in
Leiderdorp verzorgden een aubade voor het gemeentehuis.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 5*>7
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.). 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Wie gepakt wordt voor winst
gevende criminaliteit moet
niet alleen rekening houden
met een celstraf. Als gevolg
van de in 1993 ingevoerde
pluk-ze-wet moeten daders
ook hun 'wederrechtelijk ver
kregen voordeel' terugbetalen
aan de staat. En dat is in de
praktijk geen geringe opgave
voor de vele 'kleine visjes' die
het openbaar ministerie bin
nenhaalt.
„Dit ervaar ik als de zwaarste
straf', zegt Katwijker Jaap
Schepen (40) over het terugbe
talen van al zijn schulden,
waaronder een pluk-ze-boete
van 35.000 euro. Schepen zat
enkele jaren vast als gevolg
van handel in softdrugs. Eind
1994 kwam hij vrij, maar pas
in 2000 vorderde de rechter de
geschatte drugswinst terug.
„Je staat weer midden in het
leven en dan heb je ineens een
groot probleem." Het vier kin
deren tellende gezin van Sche
pen zat al in de problemen
door een reeks schulden bij de
woningbouwvereniging en
nutsbedrijf Nuon. „Tijdens
mijn drugsperiode had ik altijd
heel veel geld en was ik ook
gewend om veel geld uit te ge
ven. Daardoor is het misge
gaan. En daar moet ik nu nog
enorm mee oppassen."
Het water steeg Schepen tot
boven de lippen. „Ik wilde
mijn leven veranderen, maar
met zo'n boete dwingen ze je
eigenlijk om te gaan 'bijklus
sen', om het zo maar te zeg
gen. Zo'n hoge boete is niet
reëel meer. Zo erg hoef ik toch
niet gestraft te worden voor
wat ik heb gedaan? Ik heb echt
heel veel keer op het randje
gestaan met het idee: ik moet
nü geld hebben. Als een aantal
mensen om me heen er niet
was geweest, had ik nu al weer
in het drugswereldje gezeten."
Een van de steunpilaren van
de familie Schepen was Ine
van der Gugten. Ze hielp het
gezin onder meer bij het rege
len van een schuldsanering.
„Dat betekent dat je drie jaar
moet rondkomen van het ab-
Veel ex-gedetineerden kampen met hoge schulden, waardoor het welhaast onmogelijk is terug te keren in de maatschappij. De pluk-ze-wet drijft menigeen weer de 0
minaliteit in. Foto: GPD/Harmen de Jong
solute minimum, voor je met
een schone lei verder kunt.
Dat worden drie barre jaren."
Justitiële boetes komen niet in
aanmerking voor betalingsre
gelingen wat Van der Gugten
merkwaardig vindt. „Zo heeft
een schuldsanering weinig zin,
als justitie er niet aan mee
doet. Nu regel je iets en komt
het Justitieel Incassobureau er
vrolijk doorheen wandelen: zij
krijgen overal voorrang.
Het gezin Schepen stond na
een schuldsanering op een
maandelijks rantsoen van 179
euro. „En toen werd er ineens
700 euro van mijn rekening af
gehaald door het Justitieel In
cassobureau. Nou, daar krijgt
een paard toch de hik van?
Afijn, ik heb me de afgelopen
jaren het lazarus geklust om al
die schulden af te kunnen be
talen. En eigenlijk mag dat
niet, want ik heb een WAO-
uitkering. Eén keer heb ik mijn
zakken gevuld in de super
markt. Toen ben ik gesnapt.
Inmiddels zitten de magere ja
ren er bijna op voor de familie
Schepen. „De grootste boos
doener is binnenkort afbetaald
en dan staan er nog twee
schuldeisers in de rij.
Schepens verhaal illustreert
volgens Van der Gugten dat de
pluk-ze-wet een averechts ef
fect heeft: voor veel ex-gedeti-
neerden is een torenhoge
schuldenlast een regelrechte
uitnodiging om weer het cri
minele pad op te gaan.
Zelf is ze de moeder van een
zoon die ongeveer hetzelfde
onderging als Schepen. „Hij
heeft drie jaar gezeten, is drie
jaar vrij, maar de strafzaak is
nog steeds niet afgerond."
Haar zoon tekende beroep aan
tegen een ontnemingsbedrag
van enkele tonnen. „Met een
beetje tegenwind kan het nog
een paar jaar duren voor die
zaak is behandeld. Zolang de
uitspraak daarover niet defini
tief is, hangt zo'n bedrag als
een zwaard van Damocles bo
ven je hoofd. Dat houdt ex-ge
detineerden tegen om weer in
de maatschappij te gaan func
tioneren."
De Katwijkse advocaat Luc de
Milliano zei anderhalf jaar ge
leden tijdens een sympiosium,
georganiseerd door de vereni
ging van Relaties van (ex-)Ge-
detineerden, ook dat de pluk-
ze-wet een 'tweede kans' soms
in de weg staat: 'De financiële
last drijft menigeen terug in de
richting van de criminaliteit
omdat men op andere wijze
geen oplossing ziet voor toren
hoge lasten. Met een baan,
zelfs een goede baan, kom je
er niet meer uit.'
Onderzoek van justitie zelf
heeft uitgewezen dat de pluk-
ze-wet in ruime meerdeheid
de 'kleine visjes' uit de crimi
naliteit treft. Slechts in één
procent van de gevallen betreft
de ontnemingsmaatregel een
bedrag van boven de 450.000
euro; in 65 procent van de ge
vallen gaat het om vorderin
gen onder de 12.000 euro.
Dat een justitiële vordering
geen deel uit kan maken van
een schuldsanering hangt vol
gens justitie samen met de
'bijzondere aard' van de vor
dering. „Het openbaar mini
terie heeft de taak om een st
die door de rechter is opge
legd, geheel ten uitvoer te
brengen", zegt Marcel de Jo
van het Centraal Justitieel In
cassobureau in Leeuwarden
Voor een ontnemingsmaatn
gel is een afzonderlijk vonni
nodig, waardoor justitie son
pas laat in actie kan komen.
De Jong: „Een strafzaak en e
ontnemingsmaatregel zijn
twee aparte trajecten. Daar
door kan een vordering pas
de celstraf komen."
Om redenen van privacy is c
naam van de ex-gedetineerd
gefingeerd.
Erna Straatsma
KLANKBORD
Is de Rijn Gouwe Lijn een dood
geboren kindje? Ook na de mi
ni-opiniepeiling op de website
van deze krant is het niet dui
delijk. Op de kop af vijftig pro
cent van de bezoekers van de
site onderschrijft namelijk de
stelling. Nooit eerder waren de
meningen over een stelling in
deze rubriek zo verdeeld. Een
greep uit de reacties.
M. Hoogendonk, Alphen aan
den Rijn: „Oneens. De Rijn
Gouwe Lijn is een prima initi
atief en zorgt voor goede be
reikbaarheid van plekken die
nu slecht bereikbaar zijn.
Hierdoor zal er minder auto
gebruik zijn."
Frans Mensonides, Leiden:
„Eens. De conclusie dat de
Rijn Gouwe Lijn een doodge
boren kindje is, heb ik twaalf
jaar geleden al getrokken,
toen dit onzalige plan voor het
eerst werd geopperd. De Rijn
Gouwe Lijn is vlees noch vis,
een tot mislukking gedoemd
kruisingsproduct van trein,
stadstram en sneltram. Gedu
rende de afgelopen maanden
heeft de experimentele light -
railexploitatie op het spoortra
ject Alphen aan den Rijn -
Gouda geen enkele dag naar
behoren gefunctioneerd, is de
klant grote overlast aange
daan, en hebben de reizigers
deze lijn massaal de rug toe
gekeerd. Ik had eerlijk gezegd
niet anders verwacht. Mijn
conclusie blijft: een trein is
een trein, en een tram is een
tram. Ik zou gedeputeerde
Marnix Norder en andere
lightrail-fanatici willen advise
ren hun tijd, geld en enthousi
asme in het vervolg te spende
ren aan projecten waar je OV-
reizigers mee aantrekt, in
plaats van wegjaagt."
Peter Klein, Nieuwegein:
„Oneens. Alle pogingen de
grote verkeersdrukte te lijf te
gaan en het milieu te sparen
moeten, zelfs als het geld kost,
voor een langere periode een
kans krijgen. Alleen kijken of
een project rendabel is, is,niet
de oplossing. Er is hier im
mers een algemeen maat
schappelijk probleem in het
geding.
Piet Rhijnsburger, Hazers-
woude Rijndijk: „Oneens.
Mits er eens daadkrachtig
wordt opgetreden door alle
belanghebbenden. Zodat men
niet in het in Nederland ge
bruikelijke, 17 jaren durende
proces van procedures ver
zeild raakt."
De nieuwe stelling gaat over
SARS, het virus dat nog geen
honderd slachtoffers heeft ge
maakt maar niettemin de hele
wereld in zijn greep lijkt te
hebben. Honderdduizenden
mensen sterven per jaar aan de
griep en meer dan een miljoen
aan malaria. Daarbij vergele
ken valt SARS volkomen in het
niet. De stelling waarop u tot
en met maandag kunt reage
ren luidt:
De angst voor SARS is schrome
lijk overdreven.
Reageren kan per post: De Stel
ling, postbus 54, 2300 AB Lei
den of via de website van deze
krant: www.leidschdagblad.nl.
De Rijn Gouwe Lijn is
een doodgeboren
kindje
Dennis Salman (30) uit Noordwijk,
medewerker Noordwijkse Woning
stichting, diskjockey, actief lid Lijst
Nieuwe Politiek: „De Rijn Gouwe
Lijn een doodgeboren kindje? Ja, dat
heb ik van meet af aan al gezegd!
Onmiddellijk mee stoppen zou ik
willen zeggen. En geen euro meer
aan besteden. Dood- en doodzonde
van al het geld dat in de voorberei
ding is gaan zitten. In ieder geval zal
een aantal mensen zich aan dit pro-
ject flink hebben verrijkt
ten koste van de belas-
tingbetaler. Dat krijg je
er nou van ambte-
rj naren in dit land de
dienst uit maken.
Nancy Knijnenburg (35) uit Leidt
beveiligingsmedewerkster en tra
ster van de damesselectie van SJ(
in Noordwijk: „Tot nu toe is de
proef geen succes, maar hij duurt
dan ook nog toch eind volgend ja.
Toch begrijp ik niet goed waarom
railverbinding wordt aangelegd. R
den er geen bussen en treinen op
het reeds bestaande traject? Dit k(
weer ongelofelijk veel geld dat bet
aan andere dingen besteed kan wt
den. Bijvoorbeeld aan
meer service en com
fort voor de reiziger.
Daarbij komt dat het
Duitse voorbeeld in
Karlsruhe een lachertje
is. Waarom zullen wij
dan ook zo'n kostbare
fout gaan maken?"
Lid in de Orde van Oranje
Nassau, hoe vindt u dat?
„Geweldig. Vooral omdat ik
zo een heel aantal personen
kan opnoemen die er volgens mij net zoveel of meer recht op zou
den hebben. Maar het balletje is dit keer naar mij gerold. Ja, ik ben
er heel trots op."
Ziet u het als een beloning voor uw inzet?
„Nee, zo zie ik het niet, want daar heb ik dat werk niet voor ver
richt. Dat heb ik om niet gedaan. Maar achteraf is het natuurlijk
wel leuk dat je daar zo' n blijk van waardering voor krijgt"
Dubbel feest dus voor u dit keer?
„Zo kun je het wel zeggen, ja. Het is in elk geval speciaal. Gisteren
was de hele familie er om me te feliciteren en kreeg ik heel wat
flessen Oranjebitter. Vandaag zit ik voor de tv te kijken naar het be
zoek van de Koningin aan Deventer, een stad waarmee ik een
band heb omdat mijn moeder er geboren is. Nee, de onderschei
ding heb ik niet meer op. Die heb ik gisteravond afgedaan en op
geborgen. Maar ik ben een man van decorum, dus bij speciale ge
legenheden zal ik die zeker dragen."
tekst: Paul de Tombe foto: ANP/Robert Vos
Volkomen onverwacht natuurlijk?
„Ja, totaal. Ik wist van niets. Tot mijn vrouw gisterochtend gehoed
en gemantelpakt de trap afkwam om een uurtje of acht. Ik dacht:
wat is hier aan de hémd?
Want ze is ook al in de ze
ventig en op dat tijdstip
komt ze gewoonlijk niet in
zulke kledij naar beneden."
Waarom heeft u die onder
scheiding gekregen
„Vanwege allerlei activitei
ten op charitatief gebied. Ik
ben ruim tien jaar bestuurs
lid geweest van het bejaar
denhuis Haagwijk/Vreewijk,
twintig jaar kerkeraadslid
van de Hervormde Wijk
Kooi/Pniël en ruim tien jaar
secretaris van de Christelij
ke Oratorium Vereniging Ex
Animo, waar ik al vanaf
1942 lid van ben."
Schulden stijgen 'geplukte' ex-gedetineerden vaak tot boven de lippen
Berend Stolk (48) uit Leiderdorp,
intensive-carespecialist in Dijkzigt-
ziekenhuis: „Hoeveel geld en ener
gie zou er nu weer zijn verspild? Je
vraagt je af hoe goed de behoefte
analyse naar dit vervoersproject is
geweest en hoe solide de financiële
raming is geweest. Je zou willen we
ten of zorgelijke en tegenvallende
gegevens niet toch zijn versluierd
door met een roze bril te staren naar
futuristische droomkastelen. Wan
neer de conceptie niet
deugt voorkomt vroeg
tijdige spontane abor
tus het verdriet van
een voldragen dood
geboorte. Dat geldt in
de natuur, dat geldt
in de provinciale
politiek."
Reinier Verbeek (37) uit Leiden, ar
chitect: „Nee, niet mee eens. Wat er
nu aan de hand is, is gewoon een
technisch probleem en dat is zonder
meer oplosbaar. Het is daarbij wel
extra lastig dat het spoorwegennet
geprivatiseerd is en je met meerdere
partijen te maken hebt, maar ik weet
zeker dat het kan. En ik ben er een
groot voorstander van om 'm in de
Breestraat ondergronds te laten rij
den, al heb ik daar nog niet direct
een dekking voor. Ook
al zou hij uiteindelijk
bovengronds komen
te rijden, dan is het al
veel beter dan de hui
dige situatie met al die
bussen."
Cees van Duijn (41 uit Warmond,
vastgoedconsultant/belegger: „Eén
enkele zwaluw maakt nog geen zo
mer. Het omgekeerde geldt natuur
lijk ook. Waarom zou je bij de eerste
tegenslag in een groot project al di
rect de handdoek in de ring gooien?
Technische problemen kun je in de
regel oplossen, organisatorische ook.
Wel zou ik gaan werken aan een
strak stappenplan, waarin per tijds
periode wordt geëvalueerd over de
en de dan opgeloste
deelproblemen.
Deze voortgang
zou wat mij betreft
best gepubliceerd
mogen worden,
zodat de burgers
de voortgang
kunnen vol
gen."
