'Ik voel me thuis op de planken'
KUNST CULTUUR
Af en toe is de kabouter echt aanwezig Verhuizing RAP 'geluk bij een ongelu
Asbestprobleem was al
bekend bij Rijksmusei
Kostbare prenten gestok
uit Legermuseum Delft
Gestolen doeken gevondc
in een openbaar toilet
dinsdag 29 APRIL 2003
Foto: Reuters/Jeff Christensen
Diana Ross op
'superfeest'
new york - Diana Ross arri
veert op het gala dat gister
avond in het Metropolitan Mu
seum of Art in New York ge
houden werd. De popster was
slechts een van de vele celebri
ties die het feest luister bijzet
ten; Tot de gasten behoorden
onder meer Nicole Kidman,
Adrien Brody - de ster uit de
film 'The Piano' - en rapper
Sean 'P. Diddy' Combs. De op
brengsten van wat wel 'het feest
van het jaar' wordt genoemd,
komen ten goede aan het mu
seum Costume Institute, waar
kostuums uit alle tijdvakken
worden geëxposeerd.
Popfestival in
De Schuit
leiden - Geen Koninginnedag
zonder popfestival in jongeren
centrum De Schuit in Katwijk.
Het festival, dat om 12.00 uur
begint, wordt dit keer geopend
door Rude Visser, die met
hun ongecompliceerde deun
tjes iedereen aan het dansen
krijgen. Verder treden Vals
Licht, Sandusky en het ooit
door Michael Stipe van R.E.M.
ontdekte Magnapop op het po
dium. Het festivalterrein aan de
Dwarsstraat is van 12.00 tot
18.00 uur geopend.
Dinodrol voor
200.000ste
leiden - De tentoonstelling 'Di-
no Argentino' in het Nationaal
Natuurhistorisch Museum Na-
turalis heeft al meer dan
200.000 bezoekers getrokken.
De 7-jarige Max Lokin uit Am
sterdam werd afgelopen week
einde als 200.000ste binnenge
haald. Hij kreeg uit handen van
adjunct-directeur Dirk Hout
graaf een versteende dinodrol
van circa 140 miljoen jaar oud.
De expositie is nog tot en met
17 augustus te zien in Leiden.
Optredens bij
Twee Spieghels
leiden - Een groot buitenpodi
um is het decor van het mu
ziekprogramma op 30 april van
Café de Twee Spieghels aan de
Nieuwstraat. De Aretha Frank
lin Tribute Band begint om
13.00 uur. 'Trompetdiva' Saskia
Laroo volgt om 16.00 uur. Eer
der verscheen in deze krant een
bericht met een onjuiste da
tum.
Oegstgeestse Heieen Querido-Pimentel maakt na kwarteeuw haar rentree op het toneel
door Paul de Tombe
oegstgeest - Het is niet erg lady
like vindt ze zelf, maar die ene
zin met twee constateringen
drukt wel precies uit wat ze
voelt. „Ik vind het heel erg leuk
dat ze me na zo'n lange tijd uit
de mottenballen hebben ge
vist", zegt ze ergens in het ge
sprek. „Ik voel me weer waan
zinnig thuis op de planken."
Na een onderbreking van een
kwart eeuw heeft de inmiddels
87-jarige Heieen Querido-Pi
mentel haar rentree op het to
neel gemaakt. Met Eric Schnei
der en Dries Smits speelt ze al
weer een paar maanden in
'Gloed', de toneelbewerking van
het boek van de Hongaarse
schrijver Séndor Marai. Sinds
december is ze met die collega's
op tournee langs de theaters in
het land en vanavond volgt het
weerzien met de Leidse
Schouwburg. Ze kijkt er naar uit:
„Want het is een mooie
schouwburg, met een prima
akoestiek en het voelt nu al alsof
ik nooit ben weggeweest."
Ze komt wat moeilijk op gang
die ochtend, maar als ze haar
draai eenmaal gevonden heeft,
speelt ze ook de rol van gast
vrouw met verve. In haar appar
tement in de toren van service
flat Haeswijk in Oegstgeest ser
veert ze sterke koffie en gedraagt
ze zich opmerkelijk kwiek. Nie
mand die Heieen Pimentel-
klein, tenger, expressief en op
vallend vitaal - op die momen
ten haar leeftijd zou geven. Zelf
is ze een andere mening toege
daan - „natuurlijk zie je dat" -
en ze geneert zich er ook totaal
niet voor haar geboortejaar
(1916) te noemen. „Waarom
zou ik? Alles functioneert nog en
dat is het belangrijkste," zegt ze.
„Ik kan alleen niet meer rennen
om een bus te halen. Dat zou
nog wel gaan, maar dat is op de
ze leeftijd te riskant en dat hoeft
ook niet meer. Ik word net als
de anderen voor iedere voorstel
ling opgehaald door een studen
tenchauffeur en ik word ook
weer thuisgebracht."
Het komt haar goed uit nu ze
vier keer in de week ergens in
het land op het podium staat in
het stuk 'Gloed', waarin ze de
'min' speelt van een generaal
die de balans opmaakt van zijn
leven. „Spelen vind ik fijn, rei
zen niet", verklaart ze. „Ik word
nog net niet wagenziek, maar als
ik niet zelf rij, voel ik me toch
niet lekker in de auto. Dat valt
nu mee, omdat ik voorin kan
zitten. Ik ga ook elke keer weer
graag, want onderling is de sfeer
heel prettig, het stuk is overal
uitverkocht, het wordt ontvan
gen met staande ovaties en
prachtige recensies en het voelt
heel natuurlijk aan om weer op
de planken te staan. Ik ben heel
erg blij dat ik weer speel.
Omdat ze thuis wilde zijn voor
haar kinderen en haar twee jaar
geleden overleden man (de
hoogleraar inwendige genees
kunde Querido), speelde ze
maar betrekkelijk weinig tijdens
haar loopbaan. Maar de stukken
waarin ze stond, 'liepen' altijd
goed. Zo goed, dat ze in 1952
werd gekozen tot 'Actrice van
het Jaar', voor haar titelrol in
'Ondine', en dat ze eigenlijk
nooit 'ergens naar hoefde te sol
liciteren'. „Ik heb altijd geboft",
zegt ze bescheiden. „In het be
gin al. Nadat ik het gymnasium
had afgemaakt, wat moest van
mijn ouders, hoefde ik zelfs bij
het toelatingsexamen voor de
toneelschool in Amsterdam niet
alle opdrachten uit te voeren. En
al tijdens die opleiding werd ik
door Ko Arnoltü gecontr acteerd
voor de toneelgroep Het Mas
ker. Als leerling, maar hij liet me
wel met een hoofdrol debute
ren."
Voor het frêle, broze meisjes van
destijds leek dan ook een bij
zondere en langdurige toekomst
op de planken te liggen, maar
haar huwelijk en de oorlog zorg
den voor onderbrekingen. Over
de oorlog praat ze liever niet.
Daar wil ze alleen over kwijt dat
ze met haar joodse man, twee
pleegdochters en haar oudste
zoon 'onvrijwillig op reis' moest.
„Naar een kamp in Bameveld,
naar Westerbork en Theresien-
stad en de volgende halte was
Auschwitz, maar daar zijn we
gelukkig niet terecht gekomen.
Over haar huwelijk van ruim 60
jaar en haar gezin praat ze wel
graag. Ze koos er na de oorlog
voor om voor haar kinderen en
haar man te zorgen en speelde
alleen nog als gastactrice. Bij de
Haagse Comedie van Cees La-
seur en Paul Steenbergen. „Bof
te ik weer mee, want als gastac
trice ben je een een zondags
speelster. Dan krijg je de mooie
rollen."
Heieen Pimentel speelde in die
tijd met de groten van Neder
land, maar toen ze in 1954 na
twee zoons nog een dochtertje
kreeg, leek het definitief gedaan
met het podiumwerk. Toneel en
gezin liet zich niet langer com
bineren. Om de band met het
vak niet helemaal te verliezen,
ging ze les in dramatische ex
pressie geven op het Rijnlands
Lyceum in Oegstgeest, bij de
(Haanstra-) opleiding voor kleu
terleidsters in Leiden en op een
opleiding voor logopedie en
akoepedie. Ze gaf voordrachten,
deed veel radio- en televisie
werk, „omdat dat gemakkelijker
Heieen Querido-Pimentel: „Spelen vind ik fijn, reizen niet. Als ik gezond blijf en ze vragen me, wil ik ook
na dit stuk best doorgaan." Foto: Hielco Kuipers
te combineren was met het
thuisfront"- kwam nog een
keertje terug als invalster in een
stuk van Noel Coward, maar
stond na 1978 niet meer op de
planken.
„Ik werd wel gevraagd, maar ik
moest steeds nee zeggen. Soms
met pijn in mijn hart, maar ik
wilde er zijn als mijn man thuis
kwam." Tot ze, als weduwe in
middels, werd gevraagd voor
'Gloed'. Omdat ze alleen was,
zei ze vrijwel meteen 'ja'.
Ze heeft nog altijd geen spijt van
die beslissing. Integendeel. „Het
is een kleine rol, maar ik ben er
blij mee", zegt ze.
„Ik kan het werk goed aan en ik
voel me volkomen thuis op het
toneel. Als ik gezond blijf en ze
vragen me, wil ik ook na dit stuk
best doorgaan. Ik woon hier
heel prettig, maar ik woon hier
wel alleen. Dan is het toch
prachtig .als je zo'n uitlaatklep
hebt? Als je 's avonds op de
planken staat, hoef je in het ge
wone leven geen toneel te spe
len."
vervolg van voorpagina
amsterdam/anp - De directie
van het Rijksmuseum wist dat er
asbest in het pand zat, zei een
woordvoerder gisteren. Maar
dat vormde volgens hem geen
probleem, zolang er niet wordt
gesloopt. Omdat dat later dit
jaar wel gebeurt, was een as-
bestinventarisatie nodig.
Over de gevolgen van de tijdelij
ke sluiting kon de woordvoerder
nog weinig zeggen. Volgens hem
trekt het museum dagelijks tus
sen de 2000 en 3000 bezoekers.
Mensen die vandaag in Amster
dam voor een dichte deur ko
men te staan, kunnen op bor
den lezen waarom het museum
gesloten is. Ook zullen er mede
werkers klaarstaan om hen te
informeren. De woordvoerder
verwacht dat de meeste NcL
landers wel op de hoogte zifr
zijn van de sluiting. L
Voor ongeveer 150 van de
400 medewerkers van het nf
um is het niet mogelijk oL
werken. Het gaat om honj
bewakers en vijftig consen
ren, zei de woordvoerder,
loop van vandaag wordtL
personeel opnieuw geïr
meerd.
Volgens de zegsman heeft"
sluiting vooralsnog geen in\l
op de geplande renovatie. s
monumentale museum isK
ontwerp van architect Pk
Cuypers uit 1885. Tijdens dL
novatie is het grootste deelL
het museum gesloten. Hetfc
seum wijkt vanaf 2005 oL
meer uit naar de Nieuwe KqJ
Amsterdam.
delft/anp - Uit het Legermuse
um in Delft zijn in de afgelopen
vijf jaar kostbare prenten gesto
len. Dat is gebleken bij een re
guliere, vijfjaarlijkse controle
van de boekencollectie van het
museum, aldus een woordvoer
ster. De controle vond steek
proefsgewijs plaats.
De zegsvrouw kan niet aange
ven hoeveel de prenten waard
zijn en evenmin geeft ze het
exacte aantal gestolen afbeel
dingen prijs. „Maar je moet eer
der denken aan vijf dan vijftig
prenten.". Over de waarde wil
ze nog kwijt dat de prenten „uit
de boeken zijn verwijderd en dat
daardoor ook deze unieke wer
ken zijn beschadigd."
Het Legermuseum heeft bij poli
tie en marechaussee aangifte
gedaan. Ook is de beveiliging
verscherpt. Wegens de dit
heeft de instelling beslotei
alle 200.000 boeken uit de|
lectie te controleren. Het
mogelijk dat er meer vermij
gen aan het licht komen.
De Nederlandse Musei
eniging (NMV) werkt al
tijd met diverse instellingei
plannen om musea voor di<
te behoeden. Directe aanlej
vormden de diefstallen in
uit het Museon (Den Haaj
Van Gogh Museum
dam) en het Frans Hals
um (Haarlem). Een
woordvoerder noemt de joi
diefstal „een heel zorgelijke
wikkeling" en verwijst nac
maatregelen die de verenp
in gang heeft gezet. De re;
ten van een eigen veiligheii
derzoek verwacht hij in junL
londen/ap - Drie schilderijen
van Vincent van Gogh, Pablo Pi
casso en Paul Gauguin die afge
lopen weekeinde werden gesto
len uit een galerie in het Engelse
Manchester, zijn terecht. De po
litie ontdekte de doeken gisteren
na een anonieme tip in een ko
ker bij een afgesloten openbaar
toilet, niet ver van het museum
van waaruit ze werden ont
vreemd.
De werken zijn beschadigd door
vocht en de Van Gogh had een
scheur in het doek, maar vol
gens Jo Beggs van de Whitworth
Art Gallery had de schade veel
groter kunnen zijn, omdat de
schilderijen erg kwetsbaar zijn.
Volgens de politie hebben de
doeken een nacht in de
gestaan. De daders hadde^
de koker een briefje achter
ten waarin ze zeiden de
dacht te hebben willen ves
op de slechte beveiliging va
museum.
Medewerkers van het mus
bemerkten de diefstal zo
toen ze op hun werk kwa
Volgens de politie van Man t*
ter was de roof goed voorbf n
Het gaat om de schilderijei
wallen van Parijs met hi
van Van Gogh, 'Armoede
Picasso en 'Tahitiaans
schap' van Gauguin, met]*
gezamenlijke geschatte w;1(
van bijna anderhalf miljoe
beeldende kunst recensie
Bernadette van der Goes
Expositie: 'Gnome sweet Gnome', 23
hedendaagse kunstenaars in Keukenhof.
Te zien: t/m 18/5, dagelijks 8.00-19.30
uur, Keukenhof, Stationsweg 166a, Lisse.
Duizenden toeristen en dagjes
mensen genieten momenteel
weer van de bloemenpracht in
de Keukenhof. Nieuw is dit jaar
dat er behalve miljoenen bloe
men ook kunst te zien is. In sa
menwerking met de Stichting
Kunst en Openbare Ruimte is
een expositie samengesteld met
als thema: de kabouter. Ver
spreid over het park hebben 23
kunstenaars hun werk opge
steld. Zoals te verwachten heb
ben zij het thema breed geïnter
preteerd. Creatieve geesten zijn
dat immers aan hun stand ver
plicht. Slechts af en toe is de ka
bouter werkelijk aanwezig.
Dat is bijvoorbeeld het geval in
het werk 'Paddestoel' van Piet
Dirkx. Op een verhoging zien we
een piepklein kaboutertje voor
zijn huisje zitten. Het duo Ram
Katzir en Yariv Alter-Fin heeft in
een stuk bos talloze opgeblazen
kabouters neergezet. Gekleed in
legeruniform staan ze in groep
jes bij elkaar te dansen in de
wind. Sommigen stoten daarbij
hoge geluiden uit. Paul de Reus
laat een enorme kabouter aan
zijn voeten aan een tak van een
boom bungelen.
Andere kunstenaars hebben
zich laten inspireren door de
omgeving waarin de kabouter
volgens de volksverhalen leeft.
Zo ontwierp de kunstenaars
groep 'Experimental Jetset' vlag
gen, posters en T-shirts met gro
te witte stippen op een rode on
dergrond, waarschijnlijk een
verwijzing naar het kinderliedje
waarin een kabouter op een
dergelijke paddestoel zit. Pjotr
Muller heeft onder dennenbo-
Nieuwe architectuurcentrum blikvanger in Nieuwstraat
Slechts af en toe is de kabouter werkelijk aanwezig in de Keukenhof. Foto: Dick Hogewoning
men een eigentijds kabouter
dorp van zandstenen blokken
gebouwd. Hans van Bentem
zette een groep grote, glimmen
de kevers in het gras. En van
Piet Hein Eek staat er een alu
minium boomhut waar kinde
ren in kunnen klimmen.
Op de meest onverwachte plaat
sen duiken tussen de planten en
bloembollen kunstwerken op.
Telkens is er weer een leuke ver
rassing: Daarom is het helemaal
niet storend dat sommige wer
ken niet veel met het thema te
maken hebben. Dat geldt bij
voorbeeld voor de metalen bon
bons die Sigurdur Gudmunds-
son in het gras heeft gelegd, en
de goudkleurige tak die Luk van
Soom uit een boom laat groeien.
Van Wim T. Schippers is er een
videofilm. In een prieeltje zien
we op een monitor beelden van
een vaas met tulpen. De uitge
bloeide bloemen hebben duide
lijk hun beste tijd gehad. Ze
hangen over de rand van de
vaas en verliezen af en toe een
blad. De film vormt een mooi
contrast met de bloemen in de
perken.
Uit de spontane reacties van het
rondwandelende publiek blijkt
dat veel mensen het kunnen
waarderen om op deze wijze ge
confronteerd te worden met
kunst. Jammer is wel dat de be
geleiding minimaal is. Bij elk
kunstwerk staat een geel bordje
met daarop de naam van de
kunstenaar, de titel en soms het
jaar van ontstaan. Dat is alles.
Maar bezoekers die kunst inte
ressant vinden willen vaak iets
meer weten. Bijvoorbeeld over
de herkomst van de kunste
naars, hun leeftijd en het thema
van de expositie. Ook het ont
breken van een wandelroute of
plattegrond waarop de kunst
werken staan aangegeven is een
gemiste kans om bezoekers
meer bij de kunst te betrekken.
Landgoed Keukenhof is te groot
om hen zo aan hun lot over te
laten.
door Rody van der Pols
leiden - Een echte blikvanger
moet het worden: een tien meter
lange, felrode bank, die van zit
vlak overgaat in een wand, om
uiteindelijk in het plafond te ein
digen. Achter de vele glazen deu
ren van de voormalige 'Blonkga-
rage' aan de Nieuwstraat zal het
de passanten zeker niet ontgaan.
En dat is precies wat het Rijn
lands Architectuur Platform (RAP)
beoogt: Leidenaars attenderen op
het Architectuurcentrum, dat hier
per 14 juni zijn nieuwe onderko
men heeft.
Laagdrempelig en uitnodigend.
Dat zijn volgens Mechteld van
Zon en Marit Geluk de sleutel
woorden als het om de nieuwe
locatie van het RAP gaat. „Wat
dat betreft zitten we hier op de
juiste plek", zegt Geluk. „Dit is
typisch zo'n straatje waar men
sen lekker doorheen slenteren."
Dit in tegenstelling tot de Bree-
straat, waar het RAP tot voor
kort gevestigd was. „Dat hadden
de voorbijgangers altijd haast.
Bovendien zaten we achter zo'n
enorme, zware deur. Je moest
de mensen daar bij wijze van
spreken naar binnen trekken."
Omdat de gemeente in het pand
aan de Breestraat de griffie wil
onderbrengen, moest het RAP
naar een nieuwe locatie uitkij
ken. Dat werd het uit 1905 date
rende pand van architect H.J.
Jesse aan de Nieuwstraat. Een
geluk bij een ongeluk, zo karak
teriseren Van Zon en Geluk de
gedwongen verhuizing. De
'open' uitstraling van het pand,
gekoppeld aan de locatie - te
midden van de bibliotheek, een
galerie, boekhandel en de
Burcht - sluiten beter aan bij de
doelstelling van het RAP: een zo
breed mogelijk publiek voor
moderne architectuur interesse
ren.
Daartoe zal het RAP in de voor
malige garageruimte allereerst
tentoonstellingen organiseren.
Daarbij speelt het immense zit
meubel een belangrijke rol. Dit
multifunctionele object is na
melijk niet alleen om op te zit
ten, maar kan ook gebruikt wor
den om materiaal op te zetten of
panelen aan op te hangen.
„Naast de grote tentoonstellin
gen die voor een langere perio
de te zien zijn, willen we ook
graag kleine exposities maken,
die ongeveer om de twee weken
wisselen", aldus Van Zon.
Na de opening van het RAP-
nieuwe-stijl, op 14 juni, zal de
eerste exposi
tie te zien
zijn. Onder
len vanaf half juni aan de
Nieuwstraat geëxposeerd wor
den.
Behalve met tentoonstellingen
zal het RAP ook op andere fron
ten van zich laten horen. Zo
moet het maandelijkse architec
tencafé in ere hersteld worden.
Hiervoor is elke laatste woens
dag van de maand gereserveerd.
„Zo hopen we dat mensen op
den duur als vanzelf een plekje
in hun agenda vrijhouden", zegt
Geluk.
Tijdens de bijeenkomst van
avond, vanwege Koninginnedag
bij uitzondering op dinsdag
avond gehouden, spreekt archi
tect Hans Ruijssenaars over de
verbouwing van het Kamerlingh
Onnes Laboratorium. „Een ont
zettend spannend project", zegt
Geluk. „Maar behalve informa
tieve bijeenkomsten willen we
ook graag discussieavoé'
houden. Door te discussfp
over architectuur leer jejd
echt naar een gebouw tés
ken." as
Om dat bereiken heeft hetr 1
nog wel meer plannen, in
een 'kartonnen tent' op de |t
voor het architectuureer®
tijdens de Dag van.de Arclfc
tuur op 28 juni. In dit opv;
de onderkomen kunnen kil
ren een workshop 'bouwer
karton' volgen. Daarnaast
den Geluk en Van Zon graa
dubbeldekker door de hi(|
sche binnenstad laten r
om de vele bovenwoninge t
Leiden telt eens onder de -<
dacht te brengen. Ook staa >t
wandeling langs moderne
tectuur op stapel, als tegei k
ger van alle historische w<ir
lingen. Geluk: „Want dat i<
je heel d c
lijk: het iti]
makkelijkdd
om mtfa
voor oude'P
voor nirc
zaken te |d
resseren. ju:
dat bl 1
heeft het|v«
zeker een
te vervuil®
Een artist impression van de nieuwe expositieruimte van het RAP,
inclusief de multifunctionele rode bank. Publiciteitsfoto
