LEIDE
Instellingen willen
'echte kennisstad'
Iedereen is pa
'De markt een tijdbom? Echt niet'
chtold laat De X en het Volkshuis zelf uitrazen
R1
REGIO
ID College en ROC hopen mislukte fusie te vergeten
Leidse onderzoeker bijzonder hoogleraar
Dweilen met de kraan open
maandag 28 april 2003
formondse
1 onder
laus de wei in
oeterwoudse
5 proeven op
trenkaasfeest
foonroor"
Reestraat
I Een 16-jarige jongen
jerdorp is vrijdagavond
(reestraat beroofd van
piele telefoon. Op het
t dat de telefoon van de
afging en hij hem beant-
e, pakte een nog onbe-
nan de telefoon uit zijn
en rende er mee weg.
langs
Ruggen
varmond - Behalve
bfjes of plekken uit het
n Rembrandt, kunnen
1 Leiden nu ook langs
1 en singels verkennen,
herdag is bij de VW de
genroute' te koop, een
jte door Leidse en War-
J wateren. 'Route 66',
I vaarkaart bij de pre-
j al werd genoemd, be
ëindigt in Warmond. Bij
Ijversbrug gaat de route
binnen. Op een klein
Jlaresingel, de Oranje-
■aardgracht na, slingert
genroute zich door alle
pachten. Via de Trek-
at het dan weer richting
hd. De 66-bruggenroute
|>rpen door Ruud van
i en een uitgave van de
Hand-Rijnland.
len Tape
i Tromp
JMartine Tromp, mede-
r van TV West, heeft de
Tape gewonnen. Dit is
aoedigingsprijs voor
fievisiejoumalisten.
neeft de prijs, 3500 euro
jnstwerk, gekregen
waalfdelige tv-serie
beeld, waarin de camera
it op mensen die door-
list buiten beeld blijven
verschillende rede-
feite hebben om zich
jte houden in de sa-
De jury is zeer te
l over 'de bijzondere
de trefzekere stijl'
Tromp televisie
nencursus
"it record
Een recordaantal van
D- en vwo-leerlingen uit
Herland heeft zich opge-
aor de jaarlijkse exa-
sus van de Universiteit
De cursus, die nu al-
or de zevende keer
;eft, is bedoeld voor
en die zich optimaal
Dorbereiden op hun
men in de vakken wis-
jiatuurkunde, scheikun-
lomie, geschiedenis,
if biologie. De intensie-
Is* is niet alleen bedoeld
flingen die vrezen dat
h zakken. Ook leerlin-
feun kans op hoge eind-
(illen vergroten, mogen
Hen. Aanmelden kan
Ids via www.eindexa-
Sus.com. Deelnemers
jzich inschrijven voor
lal vijf eindexamenvak-
krijgen vervolgens tot
es, gedurende vijf pe-
an steeds drie dagen.
!en die niet in Leiden
b ikunnen overnachten.
ir(p worden gegeven in
0,fer de la Courtgebouw
a Universiteit Leiden aan
'jenaarseweg en in het
(den aan de Dieperpoel-
Glazen bollen, koffiedik en heilzame stenen op beurs in Pieterskerk
door Robbert Minkhorst
leiden - De zware kerkdeur gaat
open en wierook prikkelt de
neus. Binnen is geen processie
aan de gang. Wel zitten er men
sen aan tafeltjes. Er wordt op
vallend veel gerookt. Iemand
huilt. Een ander krijgt een mas
sage. Sommigen hebben de
handen opengevouwen. Van
enkele bezoekers liggen hun zie
lenroerselen uitgestald, in de
vorm van kaarten met vreemde
afbeeldingen.
Druk is het zondagmiddag niet
op de Para View, de paranor-
maalbeurs in de Leidse Pieters
kerk. Aanloop is er niettemin ge
noeg voor de paragnosten (hel
derzienden), handopleggers en
kaartenleggers. De beurs is een
levende reclamezuil voor het
spiritualisme. Boeken over ma
gie en religie, en snuisterijen als
Boeddha-beeldjes zijn volop te
koop.
De prijs voor een consult is
standaard 12,50. Ellie Hulst uit
Hoom doet het zonder hulp
middelen. Op haar tafel liggen
wel kaarten met wijze levens
spreuken, maar die zijn meer
voor de vorm. Links ligt een pa
piertje met het woord relatie,
rechts eentje met toekomst.
Thema's die mensen bezighou
den, zegt ze. Het trekt klanten.
„Iedereen is paranormaal. An
ders zou je niet normaal zijn",
vertelt Hulst. Het hangt er maar
net van af of je de gave bij jezelf
ontdekt. Zelf houdt ze niet zo
van het zweverige. Maar je hebt
ze er wel tussen zitten, beaamt
de paragnoste. Mensen die pra
ten met God, of die contact heb
ben met het hiernamaals. Voor
Hulst is het paranormale 'heel
aards'. Ze is van beroep psycho-
loge.
Eén helderziende gebruikt een
glazen bol voor haar consulten.
Een andere vrouw prijst zichzelf
aan met speciale Turkse koffie
dik. Het maken van een foto van
je aura kost tien euro. Het resul
taat is een kleurstofdia met
daarin het schijnsel van je ge
laat. Afhankelijk van je gemoed
en karakter overheerst de kleur
oranje, paars, blauw of rood.
Enkelen kunnen in je ogen lezen
of je wat mankeert. „Door mid
del van het lezen en interprete
ren van de vlekken, lijnen en
verkleuringen van de iris, voor
dat het lichaam het voelt", staat
op een bordje te lezen. „Door
een studie te maken van het oog
kan de iriscopist precies vast
stellen welke zwaktes, welke
aandoeningen en/of ziektes in
het lichaam problemen kunnen
geven."
Nicole Kromhout, in fel rode zi
geunerdracht, promoot work
shops over Reiki en Tera-Mai
die ze zelf geeft. Reiki is een
vorm van heling via handopleg
ging. Tera-Mai is beter, vindt ze
zelf. „Reiki is alleen de aarde.
Tera-Mai maakt gebruik van alle
vier elementen: aarde, water,
vuur en lucht." Om master te
kunnen worden in beide disci
plines moet je 1200 euro beta
len. Alleen een inwijding kost
140 euro.
Van de heilzame of rustgevende
werking van edelstenen wordt
door mensen al jaren uitgegaan.
Een groot vel papier vertelt wel
ke steen waarbij helpt. De
maansteen bevordert de vrucht
baarheid. Tegen hooikoorts
draag je aquamarijn bij je. Dat is
ook de steen die past bij het
sterrenbeeld Tweelingen. Berg
kristal helpt tegen doofheid, to
paas tegen aambeien.
Buiten deelt een vrouw folders
uit. Het blijkt een stil protest te
gen de beurs. De folder vertelt
het persoonlijke relaas van ie
mand die zich inliet met het oc
culte en het paranormale gene
zen. „Het verraderlijke is dat
Wijnand Goudzwaard inspecteert de apparatuur van stroopwafelbakker Tony Vergunst. De brandweer hield zaterdag een extra controle op
de Leidse warenmarkt. Foto: Henk Bouwman
door Robbert Minkhorst
leiden - Op de Leidse waren
markt vatte woensdag een grill
wagen vlam. In een mum van
tijd stond ook de naastgelegen
stoffenkraam in lichterlaaie. De
brandweer besluit na het onge
luk tot een extra inspectie. Is het
dan gevaarlijk? Welnee. „Er is
geen veiligheidsprobleem op de
markt."
Wijnand Goudzwaard, preven-
tist, controleur en inspecteur bij
de brandweer, en marktmeester
Theo Kraakman blijven uiter
mate rustig onder het gebeurde,
op het laconieke af bijna. Terwijl
toch - en dan met name onder
het publiek - de paniek woens
dag groot was. Maar brandweer
lieden kijken met andere ogen
naar een ongeluk. De hulpdien
sten waren toch snel ter plaatse?
En op een snijwond bij hun col
lega Ouwerkerk na, deden zich
toch geen persoonlijke ongeluk
ken voor? Bovendien: „Een inci
dent kan altijd gebeuren", zegt
Goudzwaard.
De twee beginnen hun inspec
tieronde bij notenverkoper Bas
Boer op het Gangetje. Die ver
ontschuldigt zich omdat zijn
thermo-elektrisch beveiligde
pindaoven op gas nog in de be
stelbus staat. Door een fout ge
parkeerde auto bij zijn stek, die
eerst weggehaald moest, zijn
Boer en zijn collega's tegen half
negen nog altijd aan het uitla
den. Er zitten een veiligheids
klep en een drukmeter op, legt
de verkoper uit, zodat het oven
tje niet spontaan vlam kan vat
ten. Goudzwaard, die aanteke
ningen maakt, knikt instem
mend.
Boer gebruikt één gasfles. „Ik
kan er drie dagen mee doen",
zegt hij. De poelier die woens
dag zijn grillwagen verloor, had
er vijf. „Ze mogen niet meer dan
hun dagvoorraad bij zich heb
ben", zegt Goudzwaard. De
poelier heeft met vijf gasbran
ders ook vijf flessen nodig.
Goudzwaard noch Kraakman
verwacht vandaag iets bijzon
ders tegen te komen. Soms tref
fen ze een verouderde gasslang,
maar vrijwel altijd hebben
marktkooplui hun zaakjes op
orde. „Je treft echt geen gekke
dingen aan", zegt de eerste.
„Soms hoor je dat ze hun gren
zen proberen te verleggen. Maar
uiteindelijk zijn ze altijd bang
om hun plekkie kwijt te raken."
De brandweer inspecteert de
warenmarkt eens tot enkele ke
ren per jaar. „Ik loop al 25 jaar
mee en in die 25 jaar kan ik me
niks ernstigs herinneren", meldt
Kraakman. „Er is geen veilig
heidsprobleem op de markt. Ge
zien de commotie van afgelopen
week is besloten tot een extra
controle."
In het vet spetteren de eerste
lekkerbekkies van de dag. Bak
ken met krabben verspreiden
een muf zilte lucht. Goud
zwaard inspecteert alle visfritu-
ren van de rij viskramen en ont
dekt niets onoorbaars. Intussen
complimenteert Kraakman Wil
lem Kerver uit Scheveningen
met zijn fraaie wagen. „Net
nieuw", zegt de visboer. „Enkel
mijn vrouw is oud." En natuur
lijk deugt zijn materiaal, geeft de
Scheveninger aan. „Je moet wel
zorgen dat je spullen in orde
zijn."
De Leidse notenverkoper Daniël
Kerdijk op de Nieuwe Rijn zat
woensdag bij café Corona en
zag het ongeluk voor zijn neus
gebeuren. De harde wind was
volgens hem de grote boosdoe
ner. „Het is als een schoorsteen
brand thuis: zoiets kan gebeu
ren. Ik heb hem nog wel ge
waarschuwd." Bij een gasoven
blijft altijd 'een klein vuurbal
letje achter'. „Zo'n vlammetje
gaat bij harde wind lopen. Als
de onderkant van de grill dan
vet is van de kippen, kan de boel
in brand vliegen."
„Dit was heel vervelend", vindt
Martin Huisman, voorzitter van
de Centrale Vereniging voor
Ambulante Handel. „Iedere
marktkoopman is verantwoor
delijk voor zijn spullen. Dit was
gewoon pure pech. Die man
bakt al 25 jaar."
Stroopwafelbakker Tony Ver-
gunst in de Hoogstraat wil zeker
weten dat alle apparatuur die hij
heeft, veilig is. Goudzwaard is al
klaar met zijn inspectie - alles
oké - als Vergunst hem nog
even attendeert op zijn reserve
gasfles. Keurig, noteert de con
troleur. Goudzwaard en Kraak
man kunnen uiteindelijk ner
gens iets vinden. „Ik denk dat
het op menige camping veel
gekker is. Hier is toezicht. Daar
niet", zegt Goudzwaard. „De
markt een tijdbom? Echt niet.
Anders hadden we het allang
geweten."
lrjbert Minkhorst
Het Volkshuis en cultureel cen-
0<) X in Leiden zoeken het zelf maar
k;ihun voortdurende geruzie. Dat
scthouder A. Pechtold (D66/cul-
ij heeft geen zin om te bemidde-
6i het Volkshuis, onderdeel van de
Welzijnsorganisatie (LWO), liggen
biet elkaar overhoop, onder meer
"ijhuur die de LWO van De X voor
les in het Volkshuis verlangt. De
LWO zag zich gedwongen de huur fors te
verhogen na de verbouwing en restaura
tie. Een ongelukje tijdens een concert in
de X heeft nieuwe olie op het vuur ge
gooid. Om schade in of aan het gebouw
aan de Apothekersdijk te kunnen beta
len, eist het Volkshuis nu een borgsom
van de X. De welzijnsinstelling vindt dat
normaal; de X weigert alleen te betalen.
Daarop verbood het Volkshuis de X on
middellijk de toegang tot het pand.
Ingrijpen heeft weinig nut, vreest wet
houder Pechtold. „Ik ben altijd bereid
twee vechtende partijen uit elkaar te ha
len. De afgelopen jaren hebben beide in
stellingen niet handig geopereerd. Ik vind
het ook niet verstandig om dit nu zo over
en weer via de media te spelen. Dit inci
dent staat ook niet op zichzelf. De ruimte
voor toenadering was al beperkt. En de
bereidheid om na dit akkefietje nog tot
elkaar te komen, is alleen maar minder
geworden."
Bovendien ziet Pechtold in de opgelaaide
ruzie alleen maar nieuw bewijs dat de X
en het Volkshuis niet door een deur kun-
Een bezoekster van de paranormaalbeurs ondergaat een handoplegging. Foto: Henk Bouwman
men eerst lijkt te genezen",
schrijft hij. „Vaak komen er
klachten voor terug, zoals ang
sten of een depressie. Als we ons
met het paranormale inlaten,
raken we gebonden aan duistere
machten."
Een verklaring daarvoor heeft hij
ook. „In de naam van Jezus
kunnen zieken worden genezen
en demonen worden uitgedre
ven. Datgene wat we in de para
normale wereld zoeken, zoals
vrede en geluk, kunnen we in
het Evangelie vinden."
door Wilfred Simons
leiden - Het ID College, ROC Lei
den, Hogeschool Leiden en de
Universiteit Leiden gaan samen
onderzoeken hoe zij van Leiden
een echte 'kennisstad' kunnen
maken. Leiden moet de eerste
stad van Nederland worden als
het gaat om onderwijs, onder
zoek en daarop gebaseerde inno
vatieve productie. De colleges
van bestuur van alle instellingen
vergaderen sinds kort regelmatig
om te kijken waar zij kunnen sa
menwerken.
Onderdeel van de plannen van
de vier onderwijsinstellingen is
om vorm te geven aan een
'tweede koninklijke leerweg'.
Van zoveel mogelijk opleidingen
moet het mogelijk worden om
bij wijze van spreken op MBO-
niveau binnen te komen en uit
eindelijk, via de Hogeschool Lei
den, de universiteit met een bul
te verlaten. Bij de welzijnsoplei-
dingen van ROC Leiden en het
ID College is zo'n leerroute in
principe nu al mogelijk
ID College en ROC Leiden kij
ken voorzichtig weer naar elkaar
na een catastrofaal verlopen fu
siepoging aan het eind van de
jaren '90. Uiteindelijk liep die
fusie stuk op 'gebrek aan ver
trouwen'. Twee jaar later blijken
de wonden nog niet geheeld.
Voorzitter A. Wooldrik van het
College van Bestuur van het LD
College weigert resoluut om te
rug te kijken. Haar collega Jac
ques van Gaal van het ROC Lei
den doet dat liever ook niet,
maar als nieuwkomer in de or
ganisatie voelt hij zich niet be
last met het verleden. Hij wilde
de gesprekken wel heropenen
en voelde daar ook de noodzaak
toe.
Het ROC Leiden en het ID Col
lege zijn twee grote scholen in
een klein gebied. Het 'voedings-
gebied' is Leiden, de Rijn- en
Veenstreek en de Duin- en Bol
lenstreek Eigenlijk is het gebied
te klein voor twee scholen met
elk een compleet eigen oplei
dingspakket, erkennen de voor
zitters. Bovendien is het MBO
een woud aan opleidingen, dat
zowel door de scholieren en
hun ouders als door de bedrij
ven als ontoegankelijk wordt er
varen. De scholen kunnen een
gemeenschappelijk servicecen
trum opzetten, een 'frontdesk',
zoals Wooldrik dat noemt, waar
belangstellenden zich kunnen
opgeven en waar informatie en
advies beschikbaar is.
Samenwerking is ook geboden
omdat de druk op het MBO
groeit. „Havo en vwo groeien in
Nederland niet meer", zegt Van
Gaal. „De beroepsgerichte op
leidingen juist wel. Maar ons
onderwijs is 'drempelloos', ie
dereen kan er zonder diploma
terecht Dat betekent nogal wat:
je krijgt leerlingen met taalpro
blemen, met een maatschappe
lijke achterstand, die in de cri
minaliteit dreigen te belanden.
Een opleiding betekent voor
veel van hen meer dan een
baan, het is kans op een toe
komst met perspectief. Samen
kunnen we aan de slag met
jeugdzorg en met politie en jus
titie." Samenwerking van on
derop biedt dan meer kans op
succes dan een opgelegde fusie
van bovenaf, meent Van Gaal.
„Dan zijn we de komende jaren
weer alleen met onszelf bezig.
Dat moet niet. We moeten met
de omgeving bezig zijn."
leiden - De Leidse borstkanker-
onderzoeker Peter Devilee is be
noemd tot bijzonder hoogleraar
genetische epidemiologie van
kanker. Het hoogleraarschap
van Devilee, universitair hoofd
docent bij de afdelingen patho
logie en humane genetica van
het LUMC, wordt betaald door
de Nijbakker-Morra Stichting
die de bestrijding van kanker tot
doel heeft.
Devilee stond vorig voorjaar als
zevende op de Elsevier-fijst van
meest invloedrijke Nederlandse
wetenschappers. Hij was de eni
ge niet-professor in het rijtje.
„Hoog tijd dus dat hij werd be
noemd", lacht Cees Comelisse,
hoogleraar moleculaire tumor-
pathologie aan het LUMC en
bestuurslid van de Nijbakker-
Morra Stichting. Comelisse, die
met Devilee wetenschappelijke
artikelen heeft gepubliceerd, be
nadrukt dat Devilee niet door
hem is voorgedragen. „Hij is
door een Amsterdams bestuurs
lid voorgedragen. Niet door mij.
Dat zou ik niet correct vinden."
Comelisse stelt dat te allen tijde
de indruk moet worden voorko
men dat collega's elkaar leuke
baantjes toeschuiven. „Het gaat
om de wetenschappelijke ver
diensten van een onderzoeker."
En de wetenschappelijke ver
diensten van Devilee staan bui
ten kijf, aldus Comelisse. „Hij is
één van de internationale top
pers op het gebied van onder
zoek naar erfelijke borstkanker.
Iedereen kent hem. Hij heeft
een pioniersfunctie vervuld bij
grote internationale studies."
nen en maar beter uit elkaar kunnen
gaan. „Dat is nog steeds mijn grote stre
ven", zegt de wethouder over een verhui
zing van de X naar het pand van Q-Bus
en het Muziekhuis. „Wat mij betreft voor
de zomer." Voor alle partijen is dat beter,
vindt hij. „De verhoudingen zijn gewoon
zwaar verstoord."
De X kan nu geen activiteiten of concer
ten organiseren. Zolang het centrum de
borg niet betaalt, mag het niet het Volks
huis in. Medewerkers van de X krijgen al
leen toegang tot het kantoortje..
leiden - Overvloedige regenbuien zorgden zater
dagmiddag op diverse plekken in Leiden voor wa
teroverlast. De straat onder het trein- en fietsvia-
duct bij de Oegstgeesterweg (foto) stond in een
mum van tijd blank. „En dan kunnen wij eigenlijk
niet zo veel doen", zegt een medewerker van de
brandweer. „De wegen onder viaducten liggen over
het algemeen dermate laag dat te veel water niet
wegloopt. Sterker nog: soms overstromen daar ook
de riolen. We kunnen de kolk openmaken en kijken
of de afvoer is verstopt en in noodgevallen kunnen
we het water wegpompen. Maar er is eigenlijk bijna
niets tegen te doen. Het is dweilen met de kraan
open." Foto: Henk Bouwman